1
BIULETYN
POLSKIEGO ZWIÑZKU
HODOWCÓW KONI
Nr (9) 2/2002
kwiecieƒ 2002
Bezp∏atny dodatek do prenumeraty redakcyjnej „Konia Polskiego“
ISSN 1640-9094
Szanowni Czytelnicy!
W naszych planach wydawniczych zak∏adaliÊmy, ˝e kwietniowy biuletyn przedstawi Paƒstwu „Regulaminy Mistrzostw Polski M∏odych
Koni“ bo takà nazw´ przyj´∏y od 2002 roku zawody sportowe nazywane dotychczas Czempionatami M∏odych Koni. Nie jest to jedyna zmiana
dotyczàca tej imprezy. Niestety, z przyczyn organizacyjnych, o zmianach regulaminów poinformujemy Paƒstwa dopiero w majowym biuletynie.
Ten poÊwi´cimy rozwianiu wàtpliwoÊci zwiàzanymi z badaniami grup krwi u koni. Informacje te powinny byç pomocne w∏aÊcicielom koni
i lekarzom weterynarii pobierajàcym krew. Poni˝szy tekst wyjaÊnia, mamy nadziej´, wszystkie zawi∏oÊci, a zamieszczone druki protokó∏ów
pobrania i wniosku o przebadanie mogà s∏u˝yç Paƒstwu do wys∏ania próbek krwi do laboratoriów. Przypominamy, ˝e w 2002 r. koszt badania
wynosi 86 z∏.
Obligatoryjne badania kontroli pochodzenia, to warunek wiary-
godnej hodowli....
Rys historyczny badaƒ
Przez stulecia w celu identyfikacji koni pos∏ugiwano si´ opisem
zewn´trznym w oparciu o umaszczenia, pomiary czy pi´tna.
Rozwój hodowli, sportu konnego, mi´dzynarodowa wymiana
materia∏u zarodowego, inseminacja oraz ró˝nego rodzaju transak-
cje handlowe, obejmujàce konie b´dàce przedmiotem exportu lub
importu, spowodowa∏y potrzeb´ gwarancji pochodzenia, której co-
raz cz´Êciej domaga∏y si´ zwiàzki hodowców, u˝ytkownicy oraz na-
bywcy koni.
W latach 1960-tych ubieg∏ego stulecia w wielu krajach na Êwiecie
wprowadzono obligatoryjnà kontrol´ pochodzenia w tamtejszych
hodowlach koni, co zdecydowanie podnios∏o skutecznoÊç weryfika-
cji osobników oraz szanse wskazania b∏´dnie zapisanego ojcostwa
lub macierzyƒstwa.
Prowadzone w latach 1960-tych g∏ównie w uniwersytetach i in-
stytutach naukowych, badania cech genetycznych (grup krwi) zna-
laz∏y zastosowanie w praktyce w kontroli pochodzenia u koni. Ob-
ligatoryjne badania – poczàtkowo tylko grup krwi – wprowadzono
najwczeÊniej w USA, Szwecji, W. Brytanii, Francji i Niemczech.
Badania nad grupami krwi u koni w Polsce majà tak˝e d∏ugà hi-
stori´. W 1962 roku prof. dr hab. Jerzy Zwoliƒski zapoczàtkowa∏ ba-
dania w Zak∏adzie Hodowli Koni, Wy˝szej Szko∏y Rolniczej w Po-
znaniu. Ju˝ 1970 roku Profesor pisa∏: „.......badania grup krwi u koni
– wprawdzie ˝mudne i k∏opotliwe – mogà jednak mieç znaczenie nie
tylko teoretyczne ale i praktyczne. Przed wszystkim znajomoÊç grup
krwi oraz praw rzàdzàcych ich dziedziczeniem mo˝e pozwoliç na
unikanie przypadków choroby hemolitycznej u êrebiàt. Umo˝liwi –
w przypadkach wàtpliwych – wykluczenie ojcostwa, co jest szcze-
gólnie przydatne w elitarnej hodowli koni.....“ Niestety przez wiele
jeszcze lat badania nie znalaz∏y zastosowania w praktyce.
Opracowanie nowych technik laboratoryjnych (elektroforeza)
pozwoli∏o tymczasem w innych krajach na zastosowanie (w latach
1970-tych) kolejnego narz´dzia w kontroli pochodzenia, czyniàc jà
jeszcze bardziej skutecznà.
DziÊ, wykonywane w kontroli pochodzenia, równoczeÊnie bada-
nia, grup krwi oraz polimorficznych bia∏ek i enzymów, noszà nazw´
badaƒ markerów genetycznych choç w potocznym j´zyku niepre-
cyzyjnie nadal nazywane sà „badaniami grup krwi“.
W Polsce, pierwsze obligatoryjne badania kontroli pochodzenia
wprowadzono u koni arabskich w 1988 roku. Od 1992 roku kontro-
là pochodzenia obj´te sà tak˝e nasze konie pe∏nej krwi angielskiej.
W 1997 roku Polski Zwiàzek Hodowców Koni wprowadzi∏ obo-
wiàzek badaƒ ogierów pó∏krwi kierowanych do zak∏adów treningo-
wych, a w 1998 r. obowiàzek badaƒ wszystkich ogierów przeznaczo-
nych do rozrodu.
Aktualny stan badaƒ na Êwiecie i w Polsce
Wykorzystanie markerów genetycznych w kontroli pochodzenia
to dziÊ rutynowa procedura w hodowlach koni w wielu krajach.
Ka˝dego roku oko∏o 40 laboratoriów na Êwiecie bada ∏àcznie ponad
300 tysi´cy urodzonych êrebiàt, co jest miernikiem zainteresowania
ró˝nych instytucji i hodowców weryfikacjà rodowodu. W samych
Stanach Zjednoczonych ponad 50 zwiàzków hodowców koni wy-
maga jakiejÊ formy genetycznego testu. W Europie, w takich krajach
jak Niemcy, Francja, W. Brytania, Szwecja czy Holandia, rocznie ba-
da si´ od kilku do kilkunastu tysi´cy koni. To samo dotyczy Australii,
Nowej Zelandii, Japonii czy Argentyny. W krajach tych, warunkiem
przyj´cia hodowcy w poczet cz∏onków zwiàzku jest jego pisemna
deklaracja przekazania próby krwi od ka˝dego narodzonego w ho-
dowli êrebaka do laboratorium, w celu weryfikacji pochodzenia.
Dotychczas w Polsce, w kolejnych latach, badaniami, dotowany-
mi od 1998 r. przez MRiRW, obj´to nast´pujàce liczby ogierów prze-
znaczonych do rozrodu:
1997 – 200
1998 – 596
1999 – 540
2000 – 574
2001 – 604
Dane pochodzà z Laboratoriów w Poznaniu i Chorzelowie.
Badania ogierów kierowanych do zak∏adów treningowych s∏u˝y-
∏y w wi´kszoÊci przypadków jedynie identyfikacji osobników gdy˝
O POTRZEBIE WERYFIKACJI POCHODZENIA KONI HODOWLANYCH
NA PODSTAWIE GENETYCZNYCH BADA¡ KRWI
Grzegorz Cholewiƒski
1
, Andrzej Stasiowski
2
1
) Laboratorium Badaƒ Markerów Genetycznych u Koni, Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
2
) Polski Zwiàzek Hodowców Koni, Warszawa
weryfikacj´ pochodzenia uniemo˝liwia∏ brak danych dotyczàcych
rodziców. DziÊ do badaƒ trafiajà ju˝ osobniki, których ojcowie po-
siadajà certyfikaty, a wyniki ich testów genetycznych znajdujà si´
w bazie danych.
Testy stanà si´ pe∏nowartoÊciowe z chwilà wprowadzenia obo-
wiàzku badaƒ tak˝e klaczy – matek, tak jak ma to miejsce w przy-
padku êrebiàt urodzonych z inseminacji czy te˝ w rasach zacho-
wawczych.
DziÊ, nie spe∏niony jest jeszcze jeden istotny warunek – termin
pobierania prób krwi. We wszystkich hodowlach gdzie badania
prowadzone sà od wielu lat istnieje obowiàzek przeprowadzenia
takiego testu u êrebaka w wieku 2-6 miesi´cy, a wi´c praktycznie
przy matce. Pozwala to uniknàç b∏´dów natury technicznej (za-
miana przy odsadzeniu), jak równie˝ innych pomy∏ek wÊród star-
szych koni.
Cele badaƒ
Cele prowadzonych badaƒ sà jasne:
1. weryfikacja pochodzenia konia na potrzeby zwiàzku, osób indy-
widualnych, instytucji handlowych lub torów wyÊcigowych
2. identyfikacja osobnika w przypadku transakcji kupna czy sprze-
da˝y, pomy∏ki w transporcie, zamiany po odsadzeniu itp.
3. znajomoÊç grup krwi konia mo˝e zostaç wykorzystana równie˝
w profilaktyce konfliktu serologicznego jak równie˝ w przypad-
ku wskazaƒ do transfuzji np. u urodzonego ju˝ êrebi´cia z obja-
wami niedokrwistoÊci hemolityczej (˝ó∏taczka).
Jeszcze o testach
Czynniki genetyczne (markery krwi) wykorzystywane w bada-
niach kontroli pochodzenia charakteryzujà si´ nast´pujàcymi ce-
chami:
• dziedziczà si´ w prosty sposób, co oznacza, ˝e sà przekazywane
nast´pnemu pokoleniu jako cecha dominujàca lub kodominujàca
• sà w pe∏ni rozwini´te w momencie narodzin lub krótko po nich
i pozostajà niezmienione w ciàgu ca∏ego ˝ycia
• sà cechami dziedzicznymi, nie wp∏ywa na nie Êrodowisko
Weryfikacja rodowodu jest zadaniem odpowiedzialnym. Ekono-
miczne i prawne konsekwencje badania wykazujàcego niezgodnoÊç
w pochodzeniu sà daleko idàce i dlatego wymogi stawiane tym te-
stom sà bardzo wysokie.
Najwa˝niejszà sprawà dla hodowcy jest dok∏adnoÊç wyników,
ich powtarzalnoÊç, efektywnoÊç i koszt. Stosowane dziÊ badania
wymogi te spe∏niajà. SkutecznoÊç standardowego testu w wykryciu
b∏´dnie zapisanego ogiera lub klaczy gdy zapis drugiego z rodziców
jest poprawny, wynosi 97-99%, w zale˝noÊci od rasy i uk∏adów ge-
netycznych wykorzystywanych w badaniach. WykrywalnoÊç b∏´-
dów w pochodzeniu, w przypadku kojarzeƒ osobników ró˝nych
ras lub zamiany dwóch koni rasowo ró˝nych jest bliska 100%.
OdpowiedzialnoÊç za decyzje o wykluczeniu spoczywa wy∏àcz-
nie na laboratorium, w którym przeprowadzane sà badania. Osoba
odpowiedzialna musi posiadaç wiedz´ na temat dziedziczenia mar-
kerów i byç Êwiadoma wyjàtków i pu∏apek, które kryje natura.
Przed podj´ciem ostatecznej decyzji o wykluczeniu przeprowadza
si´ ponowne badanie, chyba ˝e w∏aÊciciel uzna to za zb´dne. Bada-
nie takie jest bezp∏atne.
Zakres i metody badaƒ
Rutynowe badania w kontroli pochodzenia u koni prowadzone
sà w oparciu o 15-17 uk∏adów genetycznych (najcz´Êciej 7 uk∏adów
grupowych krwi oraz 8-10 wybranych, najbardziej polimorficznych
uk∏adów bia∏ek i enzymów). Stosowane dziÊ techniki pozwalajà
analizowaç 34 grupy krwi i ponad 80 alleli w wy˝ej wymienionych
uk∏adach.
Badania grup krwi prowadzi si´ przy pomocy surowic testowych
opracowywanych w poszczególnych laboratoriach oraz weryfiko-
wanych w ramach organizowanych co 2 lata przez International So-
ciety for Animal Genetics (ISAG) tzw. Testach Porównawczych (Hor-
se Comparison Test). Pozytywne wyniki Testu czynià dane laborato-
rium wiarygodnym, a certyfikaty przez nie wystawiane honorowa-
ne sà na arenie mi´dzynarodowej.
Badania polimorfizmu bia∏ek i enzymów prowadzone sà przy
wykorzystaniu elektroforezy na ró˝nych ˝elach.
Certyfikat pochodzenia
Wyniki testu zapisywane sà na wystawianych przez laboratorium
certyfikatach w postaci fenotypów lub/i genotypów stwierdzonych
w poszczególnych uk∏adach genetycznych. Ponadto, certyfikat za-
wiera takie dane jak: nazwa konia, rasa, p∏eç, rok urodzenia, umasz-
czenie oraz numer testu laboratoryjnego (Tab. 1)
Certyfikat jest dokumentem identyfikujàcym to˝samoÊç konia,
którà mo˝na w ka˝dej chwili potwierdziç lub wykluczyç w jednym
z laboratoriów pracujàcych pod egidà ISAG (np. w przypadku eks-
portu lub importu).
Certyfikat o którym mowa, jest certyfikatem mi´dzynarodowym
i honorowany jest we wszystkich krajach, w których zwiàzki ho-
dowców go wymagajà, a zapisane w nim wyniki badaƒ mogà byç
interpretowane tylko przez laboratoria, do których trafia próba krwi
konia wraz z certyfikatem.
Certyfikat jest tak˝e dokumentem – Êwiadectwem, wykluczajà-
cym lub nie wykluczajàcym pochodzenie danego osobnika po jed-
nym lub obojgu rodzicach jeÊli ci byli równie˝ badani. Komplet cer-
tyfikatów przechowywany jest w bazie danych w Laboratorium.
Zasady wykluczania pochodzenia
Mo˝liwoÊç wykluczenia ojcostwa, macierzyƒstwa czy rodziciel-
stwa obojga rodziców opiera si´ na genetycznych prawach Mendla,
sformu∏owanych jeszcze w XIX w.
Istniejà 3 podstawowe regu∏y w dziedziczeniu markerów krwi,
wykorzystywane w rozstrzyganiu spornych przypadków pocho-
dzenia:
1. osobnik nie mo˝e posiadaç markera (cechy) nieobecnego przynaj-
mniej u jednego z rodziców
2. je˝eli osobnik w zakresie genu kontrolujàcego dany marker krwi
jest homozygotà (posiada dwie identyczne formy genu), to ca∏e
jego potomstwo bez wyjàtku, musi posiadaç t´ form´ genu (allel)
3. je˝eli osobnik jest heterozygotà (posiada dwie ró˝ne formy genu)
w badanym uk∏adzie genetycznym, wówczas ca∏e jego potom-
stwo musi mieç przynajmniej jednà form´ tego genu (allel)
NiezgodnoÊç w którymkolwiek z wymienionych wy˝ej punktów
– w przypadku kwestionowanego ojcostwa lub macierzyƒstwa –
pozwala na wykluczenie danego osobnika jako rodzica.
Test identyfikacyjny
Poza konkretnymi, spornymi przypadkami ojcostwa czy macie-
rzyƒstwa, zwiàzki hodowców mogà korzystaç z rutynowych badaƒ
w celu wykrycia b∏´dnie zapisanego potomstwa.
Chocia˝ nie mo˝na wykluczyç nieuczciwoÊci, to przecie˝ zdarza-
jà si´ w praktyce pomy∏ki nie wynikajàce ze z∏ej woli hodowcy. Cz´-
sto sà one wynikiem chwilowej nieuwagi lub zaniedbania obowiàz-
ków. Znane z praktyki sà przypadki u˝ycia dwóch ogierów i niepre-
cyzyjnych zapisów stanówek. Nie do rzadkoÊci nale˝y zamiana
dwóch podobnie umaszczonych êrebiàt tu˝ po odsadzeniu od ma-
tek. Hodowcom znane sà tak˝e wybryki nad wyraz wyroÊni´tych
m∏odych ogierków lub ich troszk´ starszych kolegów na pastwi-
skach, po czym zdarza si´, ˝e ta sama klacz kryta jest w tej samej rui
w∏aÊciwym (drugim) ogierem. Wynik badaƒ w takich przypadkach
nie trudno przewidzieç. Jednak przypadki te, mogà nigdy nie zostaç
wykryte bez rutynowych badaƒ.
Mo˝liwoÊci wykrycia zamiany êrebaka poprzez badania marke-
rów genetycznych zale˝à od wielu czynników. W sytuacji gdy oboje
rodzice sà nieprawdziwi, szansa jest wi´ksza ani˝eli wówczas gdy
nieprawdziwe jest tylko jedno z rodziców. JeÊli za∏o˝ymy, ˝e pomy∏-
ki wynikajàce z przedstawionych powy˝ej powodów wynoszà 1 na
100 przypadków urodzin, to program weryfikacji pochodzenia (kon-
2
3
trola pochodzenia) powinien zredukowaç wskaênik niezgodnoÊci.
SkutecznoÊç badaƒ w takich przypadkach wynosi 95-99%. Oznacza
to, ˝e tylko 1 na 2 do 10 tysi´cy koni pozostanie z b∏´dnym zapisem
pochodzenia nie zweryfikowanym poprzez badanie markerów krwi.
Prowadzone badania wykaza∏y, ˝e prawdopodobieƒstwo i˝ dwa
nie spokrewnione konie tej samej rasy b´dà mia∏y identyczny uk∏ad
markerów krwi wynosi 1/100 000.
W ten sposób rutynowo prowadzona kontrola pochodzenia mo-
˝e zdecydowanie uwiarygodniç rodowody naszych koni.
Po 5 latach badaƒ w Polsce, przede wszystkim ogierów, za wcze-
Ênie na jednoznacznà ocen´ sytuacji w polskiej hodowli koni pó∏-
krwi czy w rasach zachowawczych. Prowadzone niezale˝nie od ob-
ligatoryjnej kontroli pochodzenia badania w Laboratorium Badaƒ
Markerów Genetycznych Akademii Rolniczej w Poznaniu, wykaza-
∏y, ˝e w latach 1985-1995 wskaênik niezgodnoÊci w polskiej hodow-
li koni ras pó∏krwi oraz zachowawczych waha∏ si´ w zale˝noÊci od
w∏aÊciciela oraz rasy od 4.0 % do 11.6 %.
Si´gajàc do doÊwiadczeƒ innych hodowli w krajach o wysokiej
kulturze hodowlanej – wskaênik wykluczeƒ w pierwszych latach
po wprowadzeniu kontroli wynosi∏ tam równie˝ 10.0% -12.0 %.
DziÊ 1-2 â.
Nie ulega wàtpliwoÊci, ˝e wprowadzona w ˝ycie przez Polski
Zwiàzek Hodowców Koni kontrola pochodzenia, uwiarygodnia na-
szà hodowl´ zarówno w kraju jak i na arenie mi´dzynarodowej, co
w dobie otwartych granic, szerokiego eksportu jak i importu zwie-
rzàt oraz nasienia do inseminacji staje si´ dziÊ koniecznoÊcià.
Odpowiedzi na najcz´Êciej stawiane pytania
Jak pobieraç i przesy∏aç próby krwi do Laboratorium?
Podstawowe zasady przesy∏ania prób krwi podane sà na odwrot-
nej stronie formularza „Protokó∏ pobrania krwi od konia“, który
w∏aÊciciel jest zobowiàzany wype∏niç przy pobieraniu krwi. Pobra-
nie krwi i przes∏anie jej zgodnie z opisanà procedurà pozwoli unik-
nàç uszkodzenia przesy∏ki, wylania jej zawartoÊci i tym samym pro-
blemów zwiàzanych z koniecznoÊcià powtórnego pobierania i prze-
sy∏ania prób do Laboratorium.
Formularz „Protokó∏ pobrania krwi od konia“ oraz jego odwrotna
strona wydrukowane sà w niniejszym Biuletynie. Formularze mo˝-
na kopiowaç (ksero) i wykorzystaç w przypadku wysy∏ania krwi do
badaƒ. Oprócz „Protokó∏u pobrania krwi od konia“, do Laborato-
rium, wraz z próbami krwi, nale˝y przes∏aç tak˝e „Zlecenie badania
grup krwi konia“ (wzór w Biuletynie) oraz orygina∏ lub ksero dowo-
du dokonanej wp∏aty za badanie. W∏aÊciciel konia w ciàgu 2 – 3 ty-
godni otrzyma faktur´ oraz poÊwiadczenie wykonania badania.
Przesy∏ki nie nale˝y oklejaç dopiskami typu: „ekspres“, „ostro˝-
nie „ czy „polecony“ gdy˝ nie ma to ˝adnego wp∏ywu na szybszy
termin dostarczenia przesy∏ki do Laboratorium, a czasami wr´cz
odwrotnie, dociera ona jeden dzieƒ póêniej. Takie „dodatki“ podno-
szà niepotrzebnie koszt przesy∏ki.
Czy w przypadku badania konia urodzonego w wyniku inseminacji na-
le˝y tak˝e badaç matk´ i ojca (dawc´ nasienia)?
Tak. W przypadku badania osobnika urodzonego w wyniku insemi-
nacji, zgodnie z obowiàzujàcymi programami hodowlanymi dla po-
szczególnych ras koni, niezb´dne jest badanie zarówno matki, jak i oj-
ca. JeÊli w∏aÊciciel konia posiada informacj´, ˝e rodzice lub jedno z nich
by∏o ju˝ w przesz∏oÊci badane, wówczas próby krwi od nich nie wysy-
∏a. W przypadku wàtpliwoÊci informacj´ takà mo˝na uzyskaç telefo-
nicznie w Laboratorium. W∏aÊciciel klaczy decydujàcy si´ na jej inse-
minacj´ powinien ˝àdaç takiej informacji od w∏aÊciciela ogiera lub na-
sienia aby uniknàç w przysz∏oÊci dodatkowych problemów i kosztów.
Czy w przypadku badania konia jednej z ras zachowawczych nale˝y tak-
˝e badaç ojca i matk´?
Tak. W takim przypadku, zgodnie z rozporzàdzeniem Ministra
Rolnictwa, równie˝ obowiàzuje badanie obojga rodziców jeÊli nigdy
przedtem nie byli badani.
Co zrobiç w przypadku gdy ogier, lub samo nasienie pochodzi z importu,
a nie posiada certyfikatu badaƒ?
W∏aÊciciel zobowiàzany jest posiadaç certyfikat badaƒ genetycz-
nych ogiera, w tym tak˝e dawcy nasienia (do Laboratoriów w Po-
znaniu i Chorzelowie nale˝y przes∏aç kserokopi´ certyfikatu). W∏a-
Êciciel klaczy powinien si´ upewniç czy wybrany przez niego ogier
zaÊwiadczenie takie posiada.
Przy zakupie ogiera lub nasienia (tak w kraju jak i za granicà), ku-
pujàcy powinien ˝àdaç od kontrahenta takiego w∏aÊnie Êwiadectwa
(certyfikatu). Decydowanie si´ na krycie klaczy ogierem bez certyfi-
katu lub inseminowanie nasieniem takiego ogiera nara˝a w∏aÊcicie-
la klaczy w niedalekiej przysz∏oÊci na problemy zwiàzane z uzyska-
niem rodowodu dla urodzonego osobnika.
W przypadku ogiera lub nasienia importowanego przed 2002 r.
istnieje mo˝liwoÊç uzyskania takiego certyfikatu za granicà (jeÊli
w przesz∏oÊci tam w∏aÊnie zakupiono nasienie lub ogiera bez certy-
fikatu). W staraniach mo˝e pomóc Laboratorium w Polsce.
Czy wykluczenie ojcostwa, macierzyƒstwa lub rodzicielstwa na podsta-
wie markerów genetycznych jest pewne?
Wykluczenie pochodzenia oparte na niezgodnoÊciach w dwóch
lub wi´cej uk∏adach genetycznych jest pewne w 100%
Czy importowane do Polski, w celu u˝ycia w hodowli konie posiadajàce
certyfikat wystawiony w kraju pochodzenia powinny byç ponownie zbada-
ne u nas w kraju?
W przypadku wàtpliwoÊci co do to˝samoÊci konia tak. Kseroko-
pi´ certyfikatu badaƒ genetycznych konia wykonanych za granicà.
nale˝y koniecznie przes∏aç do Laboratoriów w Poznaniu i Chorzelo-
wie.
Czy badania markerów genetycznych wykonuje si´ raz czy wi´cej razy
w ciàgu ˝ycia konia?
Badania markerów genetycznych („grup krwi“) u konia wykonu-
je si´ jeden raz w ˝yciu, stàd powtórne przesy∏anie prób po roku lub
d∏u˝ej od pobrania jest niecelowe.
Czy w∏aÊciciele otrzymujà wyniki badaƒ?
Nie. Wyniki badaƒ znajdujà si´ w bazie danych w Laboratorium.
W∏aÊciciel otrzymuje pisemne potwierdzenie wykonania badaƒ,
które jest wystarczajàcym dokumentem dla Polskiego Zwiàzku Ho-
dowców Koni.
W przypadku sprzeda˝y konia za granic´, w∏aÊciciel mo˝e
otrzymaç jednorazowo orygina∏ certyfikatu jeÊli kupujàcy takowe-
go ˝àda.
Uwaga!
Informacja dla w∏aÊcicieli ogierów
urodzonych do 1995 roku (w∏àcznie)
Laboratorium Badaƒ Markerów Genetycznych u Koni, Akademii
Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu i Laboratorium
Grup Krwi w Chorzelowie informujà, ˝e w uzgodnieniu z Polskim
Zwiàzkiem Hodowców Koni, do koƒca roku 2002 wykonywaç b´dà
badania ogierów starszych urodzonych do 1995 r. (w∏àcznie), wyjàt-
kowo w cenie 43 z∏otych od ogiera (50% zni˝ki). Celem proponowa-
nych badaƒ jest uzupe∏nienie bazy zbadanych ogierów o osobniki
dotychczas nie badane, po których coraz wi´ksza liczba potomstwa
trafia aktualnie do badaƒ.
Oferta dotyczy ogierów wszystkich ras poza czystà krwià arabskà
i pe∏nà krwià angielskà.
4
Za∏àcznik nr 1