17

Nowy kierunek z nowymi, dobrymi perspektywami. Dla tych,
którzy kochają zarówno matematykę, jak i informatykę, i biolo-
gię. Dla chcących uczestniczyć w projektach biomedycznych,
które zmieniają świat!

BIO

BIOINFORMATYKA

INFORMATYKA

fot. Theta

Ola Siewko

studia

na

kierunek

C

zy wiesz, że takie projekty jak Hu-
man Genom Project, czyli próba
odczytania informacji zapisanych

w ludzkim genomie, nie byłyby możliwe
bez użycia nowoczesnych metod informatyki
i matematyki, czyli bez... pracy bioinforma-
tyka? Nie ulega wątpliwości, że umiejętność
pozyskiwania informacji z ogromnych baz
danych staje się obecnie bardzo ważna nie
tylko w pracy badawczej, ale także w wielu
praktycznych zastosowaniach z zakresu bio-
logii, biochemii czy medycyny. Rośnie więc
zapotrzebowanie na specjalistów w zakresie
bioinformatyki zarówno w placówkach na-
ukowo-badawczych, jak i komercyjnych.

Nowość w edukacji

Studia bioinformatyczne to całkiem nowe

studia w Polsce. I nie tak łatwo dostępne jak
pedagogika czy prawo (patrz ramka: Gdzie
studiować). Cieszą się jednak zaintereso-

waniem wśród tych osób, którym zależy na
wykształceniu interdyscyplinarnym, bo nie ulega
wątpliwości, że właśnie taki charakter mają te
studia. Z tego też powodu bioinformatyka nie
jest zwykłym kierunkiem studiów, a często
makrokierunkiem. Tak jest między innymi na
Uniwersytecie Warszawskim czy Uniwersytecie
im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (wspólny
projekt UAM oraz Politechniki Poznańskiej).
A co oznacza takie określenie? A to, że na
makrokierunku uczestniczysz w zajęciach
prowadzonych przez pracowników różnych
wydziałów, m.in.: Wydziału Biologii, Wydziału
Fizyki oraz Wydziału Matematyki, Informatyki
i Mechaniki.

A czym się zajmuje ten dział nauki?

Bioinformatyka skupia się na zastosowaniu
technik informatycznych i matematycznych
w badaniach układów biologicznych. Umie-
jętność przetwarzania gigantycznej ilości
informacji uzyskiwanych w czasie badania,
na przykład genomów organizmów żywych,

jest niezbędna nie tylko w pracy naukowej,
ale także w zastosowaniach praktycznych
w biologii, biochemii, biofizyce, biotechnologii
i medycynie. Pojawiło się więc zapotrzebo-
wanie na bioinformatyków w instytucjach
naukowo-badawczych i komercyjnych.
Wychodząc naprzeciw tym potrzebom,
cztery Wydziały Uniwersytetu Gdańskiego:
Biologii, Matematyki, Fizyki i Informatyki,
Biotechnologii oraz Chemii, uruchamiają
makrokierunek bioinformatyka począwszy
od roku akademickiego 2010/11. Licencjaci
bioinformatyki będą mogli kontynuować
naukę na studiach drugiego stopnia.

Z planu zajęć

algorytmy i struktury danych, algorytmy

kombinatoryczne w bioinformatyce, bazy
danych, biochemia, biologia komórki,
bioróżnorodność w bioinformatyce, biofi-
zyka dla biomedyków, ekologia i ochrona
środowiska, fizjologia, genetyka, genomika
i transkryptomika, immunologia, inżynieria
oprogramowania, molekularne mechanizmy
ewolucji, podstawy oprogramowania, projek-
towanie i programowanie obiektowe, sieci
komputerowe, systemy operacyjne

17-19_kierunek_bioinfo_c9.indd 17

17-19_kierunek_bioinfo_c9.indd 17

2010-04-28 14:19:41

2010-04-28 14:19:41

18

co

gi

to

studia

na

kierunek

A jakie są kryteria na UAM? Oczy-

wiście, konkurs świadectw dojrzałości
(suma wyników egzaminu maturalnego
zdawanego w części pisemnej na poziomie
podstawowym lub rozszerzonym). Brane
są pod uwagę punkty z języka polskiego,
angielskiego, matematyki oraz jednego
przedmiotu do wyboru spośród: biologii,
informatyki, chemii, fizyki i astronomii. Warto
też być laureatem bądź finalistą eliminacji
centralnych olimpiad: biologicznej, chemicz-

Z kolei na Uniwersytecie Przyrodni-

czym we Wrocławiu w roku akademickim
2010/11 bioinformatyka będzie nowym
kierunkiem studiów na Wydziale Biologii
i Hodowli Zwierząt.

Kandydaci myślący o studiowaniu na

UAM w Poznaniu muszą wiedzieć, że bio-
informatyka nie jest odrębnym kierunkiem,
a specjalnością wybieraną w postępowaniu
rekrutacyjnym na Wydział Biologii.

Zanim zostaniesz
studentem...

Musisz przejść przez sito rekrutacyjne,

a to bywa zaskakujące. Zapewne jesteś
ścisłowcem, więc mniejszą wagę przykła-
dałeś do przedmiotów humanistycznych.
Tymczasem są uczelnie, które biorą pod
uwagę w rekrutacji wyniki maturalne z...
języka polskiego. Tak jest na przykład na
Uniwersytecie Przyrodniczym we Wro-
cławiu. Kandydat na bioinformatyka musi
wykazać się dobrymi ocenami nie tylko
z języka polskiego, ale i obcego. Oczywiście,
w rekrutacji Uniwersytetu Przyrodnicze-
go we Wrocławiu brany jest też jeden
przedmiot spośród: biologii, chemii, fizyki
oraz matematyki. Nie muszę dodawać, że
warto zdawać egzamin na poziomie roz-
szerzonym, bo choć brane są pod uwagę
wyniki i z poziomu podstawowego, to
korzystniejszy jest przelicznik dla matury
rozszerzonej. I tak punkty procentowe
z przedmiotu do wyboru liczone są dla
poziomu podstawowego x 0,7 x 3, a dla
rozszerzonego x 1,0 x 3.

fot. Theta

studia

na

kierunek

nej, informatycznej, matematycznej oraz
laureatem eliminacji centralnych olimpiad:
astronomicznej, fizycznej, geograficznej
i nautologicznej. Te osoby przyjmowane
są na UAM na podstawie zaświadczenia
o osiągniętych wynikach. Przyznaje się
im bowiem maksymalną liczbę punktów
przewidzianą w postępowaniu rekruta-
cyjnym.

Gdzie studiować?

è

Uniwersytet Gdański, www.mfi.ug.edu.pl

www.mfi.ug.edu.pl

è

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,

www.amu.edu.pl

www.amu.edu.pl

è

Uniwersytet Warszawski,

www.bioinformatyka.uw.edu.pl

www.bioinformatyka.uw.edu.pl

è

Politechnika Poznańska, www.fcm.put.poznan.pl

www.fcm.put.poznan.pl

è

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny

w Szczecinie, www.zut.edu.pl

www.zut.edu.pl

è

Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu,

www.up.wroc.pl

ww.up.wroc.pl

Z kolei na Uniwersytecie Gdańskim

bierze się pod uwagę język angielski
oraz biologię lub informatykę oraz jeden
przedmiot do wyboru spośród: chemii,
matematyki, fizyki i astronomii. Uwaga, jeśli
kandydat nie zdawał danego przedmiotu
na egzaminie maturalnym, to uzyskuje
zero punktów za ten przedmiot. Wynik
egzaminu mnoży się przez mnożnik
przedmiotu, a wynik egzaminu na poziomie
rozszerzonym mnoży się dodatkowo przez
współczynnik 1,5.

Studencka przygoda
intelektualna

Studia bioinformatyczne mogą być dla

ciebie prawdziwą przygodą intelektualną,
podróżą w różne obszary nauk ścisłych
i przyrodniczych. Musisz jednak zdawać
sobie sprawę, że są to studia dość wyma-
gające. Od studenta oczekuje się zdolności
w kierunkach ścisłych oraz zainteresowania
biologią. Bez podstaw nauk przyrodniczych
na tych studiach ani rusz. Studia te bowiem
przygotowują do operowania jednocześnie
wiedzą z zakresu biologii, fizyki, chemii,
matematyki i informatyki. Bądź przygoto-
wany, że zanim zaczniesz zgłębiać tajniki
bioinformatyki, na pierwszych latach studiów
będziesz wkuwać wcześniej wymienione
przedmioty.

Już na pierwszym roku otrzymasz

solidne podstawy teoretyczne na rocznym
przedmiocie podstawy chemii i na przed-
miotach semestralnych: podstawach fizyki,
wstępie do biologii, wstępie do informatyki.
Odpowiedni warsztat matematyczny za-

17-19_kierunek_bioinfo_c9.indd 18

17-19_kierunek_bioinfo_c9.indd 18

2010-04-28 14:20:00

2010-04-28 14:20:00

19

REKLAMA

Prof. dr hab. inż. Andrzej Filistowicz, dziekan Wydziału
Biologii i Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego
we Wrocławiu, na którym od roku akademickiego 2010/2011
będzie można studiować kierunek: bioinformatyka

Kandydaci na kierunek bioinformatyka powinni mieć zamiłowanie do nauk

ścisłych i przyrodniczych. Bardzo dobrze byłoby, gdyby byli absolwentami
klas o profilu biologiczno-chemicznym lub matematyczno-fizycznym. Po-
trzebne są bowiem dobre podstawy matematyki, a zwłaszcza algebry. Radzę
powtórzyć równania różniczkowe, statystykę. Na tych studiach młodzi ludzie
będą się uczyć analizy, wyjaśniania i modelowania procesów biologicznych
za pomocą narzędzi informatycznych.

Pierwszy rok studiów to wyrównanie poziomu wiedzy z biologii, chemii, fizyki i matematyki. Jest

to konieczne, gdyż na drugim roku pojawiają się przedmioty ściśle związane z bioinformatyką. Duży
nacisk kładziemy na naukę języków obcych. Student będzie miał dużo godzin lektoratu z angielskiego.
Znajomość tego języka jest konieczna, gdyż wśród naszych wykładowców będziemy gościć naukow-
ców z zagranicy, na przykład z Wielkiej Brytanii, Niemiec, Holandii. Zapraszam zatem na nasz Wydział
Biologii i Hodowli Zwierząt, gdzie na unikatowym kierunku będzie można zgłębiać wiedzę z zakresu
bioinformatyki. Przygotowaliśmy 75 miejsc na studiach dziennych pierwszego stopnia, na których
można będzie zdobyć tytuł licencjata. W tej chwili opracowujemy też program studiów drugiego stopnia,
które planujemy otworzyć za 3 lata. Dbamy też o rozwój naszych pracowników naukowych, z myślą
o nich przygotowaliśmy 34 staże zagraniczne. Zdobytą wiedzę na międzynarodowych uczelniach będą
przekazywać swoim studentom. Najważniejszym celem jest takie przygotowanie naszych studentów,
by po dyplomie bez problemu potrafili się odnaleźć w firmach bioinformatycznych, biomedycznych,
farmaceutycznych i w instytucjach pełniących nadzór nad hodowlą zwierząt i roślin.

Głos z uczelni

pewnią przedmioty rachunek różniczkowy
i całkowy, rachunek prawdopodobieństwa,
a warsztat informatyczny – algorytmy
i struktury danych. Drugi rok to m.in.: duży,
roczny przedmiot biologia molekularna
z genetyką oraz egzamin certyfikacyjny
z języka obcego. Na trzecim roku m.in.
przygotujesz pracę licencjacką w ramach
pracowni licencjackiej.

Główny nacisk położony jest na: umie-

jętność praktycznego zastosowania wiedzy
do analizy zagadnień obejmujących obszar
nauk przyrodniczych; tworzenie podstaw
warsztatu naukowego obejmującego
umiejętność interpretowania tekstów
naukowych, wnioskowania naukowego
i analizy eksperymentów.

W ramach studiów studenci odby-

wają praktyki zawodowe w wymiarze
trzech tygodni. Studenci wrocławskiej
bioinformatyki na UP będą odbywać je
głównie na terenie Wrocławia w firmach
farmaceutycznych i bioinformatycznych;
laboratoriach badawczych i usługowych;
jednostkach naukowych placówek klinicz-
nych; ośrodkach oceny genetycznej zwierząt
i roślin. W trakcie praktyk poznasz różne
metody bioinformatyki i biologii systemów
oraz nauczysz się je wykorzystywać za-
równo w badaniach, jak i w praktycznych
zastosowaniach, takich jak na przykład
diagnostyka medyczna.

A po studiach...

Studia bionformatyczne dają z pewnością

gruntowne wykształcenie i umiejętności
zastosowania algorytmów i metod bioinfor-

matycznych do rozwiązywania problemów
biologicznych. Po tym kierunku będziesz
więc umiał prowadzić analizę statystyczną
obejmującą modelowanie eksperymentów
biologicznych i interpretację jej wyników.
Praca bioinformatyka polega m.in. na
przeprowadzaniu komputerowej symulacji,
czy dana substancja może być brana pod
uwagę przy tworzeniu danego leku, czy
też należy odgórnie ją odrzucić, zaosz-
czędzając przy tym znaczne pieniądze
(zamiast testować laboratoryjnie kilkaset
tysięcy substancji, testy przeprowadza się
tylko dla kilku tysięcy/kilkuset najbardziej
odpowiadających wymaganiom).

Bez problemu znajdziesz więc pracę

w firmach farmaceutycznych i bioinforma-
tycznych, w laboratoriach badawczych,
ośrodkach oceny genetycznej zwierząt
i roślin oraz w innych placówkach, gdzie
wykorzystuje się metody komputerowe
do analizy różnego typu procesów bio-
logicznych.

n

17-19_kierunek_bioinfo_c9.indd 19

17-19_kierunek_bioinfo_c9.indd 19

2010-04-28 14:20:16

2010-04-28 14:20:16