Garma
ż
er
(751101)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Garma
ż
er (751101)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-248-5 (248)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Składowanie surowców, półproduktów, dodatków, ma-
teriałów pomocniczych i garma
ż
eryjnych wyrobów go-
towych Kz1....................................................................... 10
3.2. Wykonywanie garma
ż
eryjnego procesu technologicz-
nego zgodnie z instrukcjami technologicznymi Kz2 ....... 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ........................................................................................ 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
751101 Garma
ż
er
Grupa wielka 7 – „Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy” (w Mi
ę
-
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).
Grupa elementarna 7511 – Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb
i pokrewni (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów
ISCO-08 odpowiada grupie 7511 Butchers, Fishmongers and Related
Food Preparers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 10. Produkcja artyku-
łów spo
ż
ywczych, Grupa 10.7. Produkcja wyrobów piekarskich
i m
ą
cznych, Klasa 10.73. Produkcja makaronów, klusek, kuskusu
i podobnych wyrobów m
ą
cznych, Podklasa 10.73.Z. Produkcja
makaronów, klusek, kuskusu i podobnych wyrobów m
ą
cznych.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz
głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5
przedsi
ę
biorstwach (małe − 2, mikro − 3, w tym produkcyjne − 2, produk-
cyjno-handlowe − 1, inne − 2), przeprowadzonych w lutym 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Anna Kołodziejczyk – Mała Gastronomia „Sam Smak” w Radomiu,
•
Izabela Walkiewicz – P.P.H. „Smakosz” Mariusz Orłowski w Ra-
domiu,
•
Janina Figura – były wła
ś
ciciel firmy gastronomicznej w Wielogórze,
•
Jarosław Sitek – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Ra-
domiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Małgorzata Senator – były pracownik przedsi
ę
biorstwa usługo-
wego bran
ż
y gastronomicznej w Radomiu,
•
Teresa Korona – były pracownik PSS Społem w Kielcach.
Recenzenci:
•
Zbigniew Nowocie
ń
– były pracownik WPT – Radom Tourist
w Radomiu,
•
Małgorzata Miedzi
ń
ska – Zespół Szkół Spo
ż
ywczych i Hotelar-
skich w Radomiu.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Artur Stachura (przewodnicz
ą
cy) – Zwi
ą
zek Rzemiosła Polskiego
w Warszawie,
•
Wojciech Jabło
ń
ski – Zwi
ą
zek Pracodawców Warszawy i Ma-
zowsza w Warszawie,
•
Norbert Bro
ż
ek – Forum Zwi
ą
zków Zawodowych w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
25.09.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Garma
ż
er przygotowuje półprodukty, wykonuje wyroby garma
ż
eryj-
ne z surowców i półproduktów r
ę
cznie lub z zastosowaniem maszyn
i urz
ą
dze
ń
, wykonuje obróbk
ę
wst
ę
pn
ą
i ciepln
ą
w zale
ż
no
ś
ci od po-
trzeb technologicznych.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Garma
ż
er jest zawodem bran
ż
y spo
ż
ywczej o charakterze produk-
cyjnym. Celem pracy garma
ż
era jest produkcja półproduktów i wyrobów
garma
ż
eryjnych. Garma
ż
er przyjmuje surowce, półprodukty, dodatki
i materiały pomocnicze, przygotowuje je do przerobu, poddaje mecha-
nicznemu lub r
ę
cznemu rozdrobnieniu i obróbce termicznej. Sporz
ą
dza
ró
ż
nymi technikami i metodami wyroby garma
ż
eryjne, sortuje, kwalifiku-
je je według jako
ś
ci, a nast
ę
pnie pakuje. Obowi
ą
zkiem garma
ż
era jest
stosowanie zasad technologicznych i przestrzeganie norm jako
ś
cio-
wych, w tym dokonywanie oceny organoleptycznej. Garma
ż
er jest od-
powiedzialny za wła
ś
ciwe wykorzystanie surowców, wytworzenie wyro-
bów bezpiecznych dla zdrowia oraz za prawidłowe u
ż
ytkowanie urz
ą
-
dze
ń
produkcyjnych i wła
ś
ciwe oznakowanie produktów na opakowa-
niach. Do jego zada
ń
nale
ż
y równie
ż
segregowanie odpadów popro-
dukcyjnych.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy garma
ż
era jest zakład gastronomiczny i garma
ż
e-
ryjny, który mo
ż
e by
ć
podzielony na działy produkcyjne. W niektórych
działach mog
ą
wyst
ę
powa
ć
zagro
ż
enia dla zdrowia spowodowane
uci
ąż
liwymi warunkami pracy, np. hałas, wysoka temperatura, zapyle-
nie, du
ż
a wilgotno
ść
. Z tego wzgl
ę
du szczególnie wa
ż
ne jest planowa-
nie i organizowanie procesów technologicznych zgodnie z wymaga-
niami sanitarno-higienicznymi, w tym Systemów Dobrej Praktyki Higie-
nicznej GHP, Dobrej Praktyki Produkcyjnej GMP, Analizy Zagro
ż
e
ń
i Krytycznych Punktów Kontroli (HACCP), zasadami i przepisami bez-
piecze
ń
stwa i higieny pracy, ergonomii, przepisami przeciwpo
ż
arowymi
i ochrony
ś
rodowiska. Praca garma
ż
era mo
ż
e przebiega
ć
w systemie
jedno-, dwu- lub trzyzmianowym w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb zakładu.
7
W zakładach garma
ż
eryjnych garma
ż
er obsługuje kotły warzelne, wilk,
kutry, mieszarki do surowców, wałkownice do ciasta, maszyny do wy-
rabiania ciasta, ta
ś
my produkcyjne oraz maszyny do pakowania. Wy-
konuje prac
ę
samodzielnie lub w zespole. Prac
ę
garma
ż
era charakte-
ryzuj
ą
stałe czynno
ś
ci, jednak ze wzgl
ę
du na zmienno
ść
asortymentu
i surowców trzeba odpowiednio zmienia
ć
parametry procesu technolo-
gicznego.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu garma
ż
era wymaga umiej
ę
tno
ś
ci manual-
nych oraz umiej
ę
tno
ś
ci oceny organoleptycznej surowców, półproduk-
tów, dodatków i wyrobów garma
ż
eryjnych. Garma
ż
er powinien mie
ć
dobry wzrok, odró
ż
nia
ć
barwy, mie
ć
dobry w
ę
ch i sprawny zmysł doty-
ku. Jest to praca trudna fizycznie, dlatego wymagana jest dobra kondy-
cja fizyczna. Sprawno
ść
narz
ą
du słuchu umo
ż
liwia ocen
ę
pracy ma-
szyn. Bardzo wa
ż
na jest zdolno
ść
koncentracji i podzielno
ść
uwagi.
Garma
ż
er powinien charakteryzowa
ć
si
ę
dokładno
ś
ci
ą
, odpowiedzial-
no
ś
ci
ą
oraz dbało
ś
ci
ą
o porz
ą
dek. Powinien by
ć
sprawny manualnie
oraz posiada
ć
umiej
ę
tno
ść
pracy w zespole. Garma
ż
er powinien mie
ć
aktualn
ą
ksi
ąż
eczk
ę
do celów sanitarno-epidemiologicznych. Przeciw-
wskazaniem do wykonywania zawodu garma
ż
era s
ą
choroby skóry
(dłoni), wady kr
ę
gosłupa,
ż
ylaki, choroby zaka
ź
ne, wrodzone lub naby-
te (salmonella,
ż
ółtaczka), wady w
ę
chu, wzroku, słuchu.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód garma
ż
era mo
ż
na uzyska
ć
na drodze kształcenia rzemie
ś
l-
niczego, a tak
ż
e poprzez szkolenia na kursach zako
ń
czonych egzami-
nem praktycznym i zdobywanie do
ś
wiadczenia w trakcie pracy. Przy-
uczona do zawodu mo
ż
e zosta
ć
osoba z wykształceniem podstawo-
wym. Pracodawcy zatrudniaj
ą
równie
ż
osoby z wykształceniem zwi
ą
-
zanym z przemysłem spo
ż
ywczym lub posiadaj
ą
ce predyspozycje do
wykonywania pracy garma
ż
era. Garma
ż
er powinien bra
ć
udział w ró
ż
-
nych szkoleniach organizowanych w przedsi
ę
biorstwie lub przez orga-
nizacje bran
ż
owe w celu podwy
ż
szania swoich umiej
ę
tno
ś
ci i zdoby-
wania wiadomo
ś
ci o wykonywanym zawodzie.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Garma
ż
er zwykle rozpoczyna prac
ę
na stanowisku pomocnika kucha-
rza, nast
ę
pnie w zale
ż
no
ś
ci od schematu organizacyjnego i wielko
ś
ci
zatrudnienia w zakładzie pracy mo
ż
e awansowa
ć
na brygadzist
ę
lub
mistrza zmianowego. Mistrz zmianowy lub brygadzista mo
ż
e awansowa
ć
na kierownika produkcji, a potem na kierownika zakładu.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie stanowiska pracy, w tym przestrzeganie zasad
i przepisów BHP i ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska oraz za-
sad ergonomii (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Przyjmowanie i przechowywanie surowców, półproduktów, do-
datków oraz materiałów pomocniczych do produkcji wyrobów
garma
ż
eryjnych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Przygotowywanie surowców i półproduktów garma
ż
eryjnych do
przerobu (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z4.
Prowadzenie procesu technologicznego zwi
ą
zanego z mecha-
niczn
ą
lub r
ę
czn
ą
obróbk
ą
surowca i półproduktu garma
ż
eryjne-
go (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z5.
Sporz
ą
dzanie ró
ż
nymi technikami i metodami wyrobów garma
ż
e-
ryjnych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z6.
Kontrolowanie jako
ś
ci procesów, półproduktów i garma
ż
eryjnych
wyrobów gotowych zgodnie z zasadami GMP, GHP, HACCP
oraz prowadzenie dokumentacji produkcyjnej (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz2, KzS).
Z7.
Segregowanie, wa
ż
enie, pakowanie wyrobów garma
ż
eryjnych
oraz ich przechowywanie i wła
ś
ciwe oznakowanie (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Składowanie surowców, półproduktów, dodatków, materiałów
pomocniczych i garma
ż
eryjnych wyrobów gotowych (potrzebne
do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z7).
Kz2 – Wykonywanie garma
ż
eryjnego procesu technologicznego zgodnie
z instrukcjami technologicznymi (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1, Z3, Z4, Z5, Z6).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z7).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód garma
ż
era:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia
ogólne, zna i rozumie podstawowe zale
ż
no
ś
ci towarzysz
ą
ce składowa-
niu surowców, półproduktów, dodatków, materiałów pomocniczych
i garma
ż
eryjnych wyrobów gotowych, wykonywaniu garma
ż
eryjnego
procesu technologicznego oraz w szerszym zakresie elementarne uwa-
runkowania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y spo
ż
ywczej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
niezbyt prostych zada
ń
i rozwi
ą
zywania prostych, typowych proble-
mów w zawodzie poprzez dobieranie podstawowych metod, narz
ę
-
dzi, materiałów i informacji, potrafi wykonywa
ć
zadania według
ogólnej instrukcji, w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach; umie odbie-
ra
ć
i formułowa
ć
niezbyt zło
ż
one wypowiedzi.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z7 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Składowanie surowców, półproduktów, dodatków,
materiałów pomocniczych i garma
ż
eryjnych
wyrobów gotowych Kz1
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zane ze składowaniem surowców,
półproduktów, dodatków, materia-
łów pomocniczych i wyrobów go-
towych
oraz
ze
współprac
ą
z klientami w tym obszarze pracy,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska podczas składo-
wania surowców, półproduk-
tów, dodatków, materiałów po-
ocniczych i wyrobów gotowych;
−
wymagania
sanitarno-higie-
niczne, procedury GHP, GMP,
HACCP w zakładzie garma
ż
e-
ryjnym;
−
zasady przyjmowania ilo
ś
cio-
wego i jako
ś
ciowego surow-
ców, półproduktów, dodatków
i materiałów pomocniczych;
−
zasady przechowywania su-
rowców, półproduktów, dodat-
ków i materiałów pomocni-
czych;
−
zasady segregacji i pakowania
wyrobu garma
ż
eryjnego;
−
obsług
ę
wagi i etykieciarki;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane ze skła-
dowaniem surowców, półproduk-
tów, dodatków, materiałów po-
mocniczych i wyrobów gotowych
według
okre
ś
lonej
instrukcji
w cz
ęś
ciowo zmiennych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii, ochrony
ś
rodowiska
i systemu
HACCP
podczas
składowania surowców, pół-
produktów, dodatków, materia-
łów pomocniczych i wyrobów
gotowych;
−
ocenia
ć
zgodno
ść
dostawy
z dokumentem przyj
ę
cia;
−
segregowa
ć
surowce, półpro-
dukty, dodatki i materiały po-
mocnicze;
−
przechowywa
ć
surowce, pół-
produkty, dodatki i materiały
pomocnicze;
−
segregowa
ć
wyroby garma
ż
e-
ryjne;
−
pakowa
ć
wyroby garma
ż
eryj-
ne;
−
wa
ż
y
ć
i etykietowa
ć
wyroby
garma
ż
eryjne;
11
−
zasady i warunki przechowy-
wania wyrobów garma
ż
eryj-
nych.
−
przechowywa
ć
wyroby garma-
ż
eryjne.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z4, Z5, Z6 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Wykonywanie garma
ż
eryjnego procesu
technologicznego zgodnie z instrukcjami
technologicznymi Kz2
Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy, po-
j
ę
cia ogólne i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane
z wykonywaniem procesu techno-
logicznego zgodnie z instrukcjami
technologicznymi oraz ze współ-
prac
ą
z klientami w tym obszarze
pracy, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska podczas wykony-
wania procesu technologicz-
nego zgodnie z instrukcjami
technologicznymi;
−
rodzaje surowców, półproduk-
tów do przerobu;
−
zasady i metody przygotowa-
nia surowców i półproduktów
do przerobu;
−
zasady obsługi maszyn i urz
ą
-
dze
ń
przeznaczonych do pro-
dukcji wyrobów garma
ż
eryj-
nych;
−
normy jako
ś
ci wyrobów gar-
ma
ż
eryjnych;
−
receptury poszczególnych wy-
robów garma
ż
eryjnych;
−
techniki i metody wykonywania
wyrobów garma
ż
eryjnych;
−
procedury, zasady GMP, GHP
i HACCP;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane wykony-
waniem procesu technologicznego
zgodnie z instrukcjami technolo-
gicznymi według okre
ś
lonej in-
strukcji
w cz
ęś
ciowo
zmiennych
warunkach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergono-
mii, ochrony
ś
rodowiska i sys-
temu HACCP podczas wyko-
nywania procesu technologicz-
nego zgodnie z instrukcjami
technologicznymi;
−
rozpoznawa
ć
surowce, półpro-
dukty przeznaczone do przero-
bu;
−
przygotowywa
ć
surowce i pół-
produkty
przeznaczone
do
przerobu;
−
wa
ż
y
ć
surowce i półprodukty
przeznaczone do przerobu;
−
obsługiwa
ć
maszyny do pro-
dukcji wyrobów garma
ż
eryj-
nych;
−
rozdrabnia
ć
surowce i półpro-
dukty przeznaczone do przero-
bu;
−
miesza
ć
surowce i półprodukty
przeznaczone do przerobu;
−
dobiera
ć
, dozowa
ć
surowce,
12
−
zasady obiegu dokumentacji
produkcyjnej i jako
ś
ciowej.
półprodukty zgodnie z receptu-
rami i instrukcjami firmy;
−
formowa
ć
produkty garma
ż
e-
ryjne;
−
utrwala
ć
termicznie
wyroby
garma
ż
eryjne;
−
monitorowa
ć
temperatur
ę
utrwa-
lanego wyrobu gotowego;
−
monitorowa
ć
wag
ę
wyrobu
gotowego;
−
monitorowa
ć
jako
ść
wykonania
wyrobu gotowego.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za składowanie surowców, półproduktów,
dodatków, materiałów pomocniczych i garma
ż
eryjnych wyrobów go-
towych oraz wykonywanie garma
ż
eryjnego procesu technologicz-
nego zgodnie z instrukcjami technologicznymi,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy zakładu
gastronomicznego lub garma
ż
eryjnego,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach pracy zakładu gastronomicznego lub garma-
ż
eryjnego,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
realizowanych w ramach współpracy
zespołowej w zakładzie gastronomicznym lub garma
ż
eryjnym i po-
nosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu garma
ż
era
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 751101 Garma
ż
er
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.