Budowa oka: 

Zbudowane jest z soczewki ze zmienną i regulowaną Ogniskową, 

tęczówki

 (przesłony) 

regulującej średnicę otworu (

źrenicy

), przez którą wpada światło, oraz światłoczułej 

siatkówki

 

w głębi oka. Podobnie jak w oku złożonym i plamce ocznej, w oku prostym również obecny 

jest czarny pigment. Komórki, które go zawierają, przylegają od tyłu do siatkówki (ta część 

oka  nazywana  jest 

naczyniówką

,  biegną  tam  także  naczynia  krwionośne).  Służą  one  do 

absorbowania  nadmiaru  światła  i  zapobieganiu  zacieraniu  konturów  tworzonego  obrazu,  co 

może się dziać przez odbijanie się światła wewnątrz oka. Oko proste jest dobrze ukrwione.   

Budowę  oka  prostego  można  skutecznie  porównywać  z  budową  aparatu 

fotograficznego. 

Twardówka

,  czyli  zewnętrzna  warstwa  gałki  ocznej,  jest  mocną,  matową, 

nieprzepuszczalną  warstwą  tkanki  łącznej,  która  chroni  oko  wewnętrzne  i  nadaje  mu 

konieczną sztywność.  

W  przedniej  części  oka  znajduje  się  trochę  cieńszy  i  przezroczysty  obszar,  zwany 

rogówką

. Dalej, w komorze przedniej oka (pomiędzy tylną powierzchnią rogówki a przednią 

powierzchnią  tęczówki)  i  w  komorze  tylnej  oka  (pomiędzy  tylną  powierzchnią  tęczówki, 

ciałkiem  rzęskowym  i  przednią  powierzchnią  soczewki)  znajduje  się  wodnisty  płyn  –  ciecz 

wodnista oka.  

Komora  ciała  szklistego  (ograniczona  od  przodu  przez  soczewkę  i  ciało  rzęskowe,  

a  z  pozostałych  stron  przez  siatkówkę)  wypełniona  jest  ciałem  szklistym.    Ku  przodowi 

naczyniówka wrasta do wnętrza oka w postaci 

ciała rzęskowego

  (zbudowanego  z  wyrostków 

rzęskowych i mięśnia rzęskowego).  

Kolejnym  elementem  budowy  oka  jest  tęczówka,  zbudowana  z  pierścienia 

mięśni 

gładkich

  o  różnym  kolorze  (zależnie  od  rodzaju  i  ilości  barwnika)  –  stąd  tzw.  "

kolory  oczu

". 

Wyżej  wymienioną  naczyniówkę  pokrywa  siatkówka,  zajmująca  2/3  powierzchni  gałki 

ocznej.  W  niej  znajdują  się  ogromne  ilości  komórek  nerwowych,  a  za  nimi  kolejne  rzesze 

komórek fotoreceptorowych (

pręciki

 liczniejsze na peryferiach siatkówki i 

czopki

 skupione w 

niewielkim  zagłębieniu  w  centrum  siatkówki  – 

plamce  żółtej

).  Od  powierzchni  gałki  ocznej 

odchodzi  sześć  mięśni,  które  ciągną  się  do  różnych  punktów  w  kostnym  oczodole,  dzięki 

temu gałka może się poruszać. 

Oko  jest  chronione  przez  różną  ilość 

powiek

  (w  zależności  od  organizmu)  a  także 

trójwarstwowy 

film  łzowy

  (łzy  –  wydzielinę  gruczołów  łzowych).  Substancja  ta 

rozprowadzana  i  odprowadzana  jest  przez  powieki  podczas  mrugnięcia.  Zanieczyszczone 

warstwy sprowadzane są do kącika oka, gdzie spływają kanałem nosowo-łzowym. 

 

Działanie oka:  

 

Światło przechodzi przez przednią część twardówki – rogówkę; 

  Wpada do oka przez źrenicę regulowaną tęczówką – kolorową częścią oka; 

  Przechodzi przez soczewkę, która załamuje promienie świetlne; 

  Przechodzi przez ciało szkliste; 

  Promienie  padają  na  wewnętrzną  warstwę  oka  –  siatkówkę  (gdzie  powstaje 

odwrócony  obraz),  składającą  się  z  fotoreceptorów  –  czopków  (kolor)  

i  pręcików  (kształt  i  ruch).  Plamka  żółta  –  największe  skupisko  czopków; 

plamka ślepa – tam nie ma fotoreceptorów, od niej wychodzi nerw wzrokowy; 

  Poprzez  nerw  wzrokowy  i  dalsze  składniki  drogi  wzrokowej  impulsy  nerwowe 

są przekazywane do ośrodków wzrokowych kory mózgowej. Bardzo ważna jest 

obecność  w 

pręcikach

 

rodopsyny

 

i jej podobnych barwników w 

czopkach

;

 

 

Elementy  ciała  rzęskowego,  czyli  wyrostki  rzęskowe,  to  promieniście  ułożone  fałdy, 

które wydzielają ciecz wodnistą (mającą udział w sztywności gałki ocznej), natomiast mięsień 

rzęskowy umożliwia zmianę krzywizny soczewki, co zmienia jej ogniskową i sprawia, że oko 

ma zdolność do 

akomodacji

.

 

 

 

 

Budowa oka: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schemat budowy oka: 

 

 

 

 

 

 

 

Schemat gałki ocznej u człowieka: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schemat gałki ocznej u człowieka: 

1: komora tylna oka  

2: rąbek zębaty siatkówki  

3: mięsień rzęskowy  

4: obwódka rzęskowa  

5: kanał Schlemma  

6: źrenica  

7: komora przednia oka  

8: rogówka  

9: tęczówka  

10: kora soczewki  

11: jądro soczewki  

12: wyrostek rzęskowy  

13: spojówka  

14: mięsień skośny, dolny  

15: mięsień prosty, dolny  

16: mięsień prosty, przyśrodkowy  

17: tętnice i żyły siatkówki  

18: tarcza nerwu wzrokowego  

19: opona twarda  

20: tętnica środkowa siatkówki  

21: żyła środkowa siatkówki  

22: nerw wzrokowy  

23: żyła wirowata  

24: otoczka gałki ocznej  

25: plamka żółta  

26: dołek centralny siatkówki  

27: twardówka  

28: naczyniówka  

29: mięsień prosty, górny  

30: siatkówka 

 

Przykładowa 

tablica Snellena

 służąca do badania ostrości wzroku: 

 

Jest to tylko ilustracja właściwej tablicy, nieodpowiednia do sprawdzenia wzroku. 

Tablica  Snellena  –  tablica  służąca  do  oceny 

ostrości  wzroku

.  Tablice  Snellena  wzięły 

swoją nazwę od holenderskiego okulisty 

Hermanna Snellena

, który opracował tablice w 

1862

. 

Tradycyjna tablica Snellena posiada jedenaście linii, w których znajdują się litery o malejącej 

wielkości  w  kierunku  od  góry  do  dołu.  Pacjent  zakrywa  jedno  oko  i  czyta  kolejno  litery  

w  rzędach  zaczynając  od  najwyższego.  Najmniejszy  rząd,  jaki  pacjent  może  przeczytać,  

z odległości 5 m. wskazuje na ostrość jego wzroku w danym oku. 

 

Przykładowe wzory tablicy Snellena: