HPV

Wirus HPV

Kinga Bartczak
Magdalena Bartnicka
Marta Górska
Joanna Leks
Zofia Kałużyńska

HPV (ang. Human Papillomavirus) - ludzki wirus
brodawczaka.

 Odgrywa kluczową rolę w powstawaniu raka szyjki

macicy

 Przekazywany najczęściej przez kontakty seksualne

 Infekuje narządy moczowo-płciowe - głównie tkankę

skórną i odbytowo-płciową

Obecnie znamy 120-200 odmian wirusa HPV

 Ponad 40 jest przekazywanych drogą płciową

 Z badań wynika, że ok. 75% aktywnych seksualnie

kobiet na pewnym etapie życia ulega zakażeniu wirusem
HPV.

Infekcja występuje lokalnie i przebiega bez fazy wieremii

Typy wirusa HPV

Niskoonkogenne (niskiego ryzyka)

 Wysokoonkogenne (wysokiego ryzyka)

Typy niskoonkogenne

Zakażenie zwykle przebiega bezobjawowo

 Odpowiedzialne są za powstawanie łagodnych zmian

brodawkowatych narządów rozrodczych (nazywanych
kłykciny kończyste lub brodawki) zarówno u kobiet
jak i mężczyzn

 W większości przypadków zakażenie wirusem HPV mija

samoistnie

Typy wysokoonkogenne

Prowadzą najczęściej do powstawania raka

szyjki macicy (ponad 90% zachorowań)

 Typ: 16, 18, 31 i 45

 Zakażenie typami wysokoonkogennymi może również

sprzyjać wystąpieniu nowotworów narządów
moczowo-płciowych np. raka odbytu, pochwy i sromu

Genom wirusa - kolista cząsteczka

dwuniciowego DNA. Wyróżnia się w nim:

region niekodujący białek wirusowych
region kodujący białka wczesne (E) -

odpowiedzialne za transkrypcję

region kodujący białka strukturalne kapsydu

wirusa (L)

W transformacji nowotworowej biorą udział

białka E6 i E7, które są protoonkogenami.
Białko E2 jest represorem ekspresji tych
protoonkogenów. Utrata funkcji białka E2
powoduje wzrost ekspresji białek E6 i E7, które
stają się onkogenami zdolnymi do degradacji
produktów genów supresorowych RB i p53

Immunogenność HPV

naturalna immunogenność białek HPV jest

niska – cykl rozwojowy wirusa zachodzi
głównie w jadrze komórki, a białka wirusowe
są produkowane w niewielkiej ilości

HPV koduje również białka mogące osłabić

reakcje immunologiczną gospodarza

Niska ekspresja białek wczesnych E1 i E2

zachodzi w jądrach komórek podstawnych -
komórki układu immunologicznego nie
rozpoznają tych białek

Immunogenność HPV c.d.

Ekspresja białek E6 i E7 w jądrach warstwy

przypodstawnej nabłonka – nie są rozpoznawane
przez komórki układu immunologicznego,
b.rzadko spotyka się Ab przeciw białkom
niestrukturalnym

Ekspresja białek kapsydu L w jądrach i

cytoplazmie dojrzałych keratynocytów
ulegających złuszczeniu w ciągu 2 dni

Poziom ekspresji jest zwykle wysoki, ale czas

ekspozycji białek wirusa jest b.krótki; APC
występują w powierzchniowej warstwie
nabłonka w małej ilości

Immunogenność HPV c.d.

W większości infekcji HPV powstają w

niewielkim stężeniu Ab przeciwko białkom
strukturalnym kapsydu (L) – nie mają
właściowości neutralizujących i nie chronią
przed powtórną infekcją

Przeciwciała anty-HPV pojawiają się wiele

miesięcy po rozwoju infekcji

Przeciwciała przeciwko białkom kapsydu –

markery infekcji

Przeciwciała anty-E6, E7 – mogą korelować z

rozwojem patologii szyjki macicy

Diagnostyka HPV

Cytologia
Metody diagnostyczne stosowane w weryfikacji

nieprawidłowych wyników cytologicznych:

o Powtórzenie cytologii
o Test HPV (test DNA HR HPV i test mRNA HR HPV)
o Badanie kolposkopowe z wykonaniem biopsji
o Diagnostyczno-terapeutyczne wycięcie zmiany na

szyjce macicy - I ocena histologiczna

Badanie histologiczne – w pełni potwierdza lub

wyklucza obecność CIN lub raka szyjki macicy

Cytologia jednowarstwowa

Wymaz cytologiczny to bardzo efektywny test

screeningowy, który wykrywa nawet bardzo
wczesne zmiany nowotworowe

 Daje większe możliwości diagnostyczne, minimalizuje

liczbę nieprawidłowych lub nieczytelnych wyników
oraz poprawia jakość i wiarygodność wyniku
cytologicznego

Cel

Ocena, czy złuszczające się komórki są

prawidłowe czy patologiczne

 Badania kliniczne potwierdziły, że wymaz

cytologiczny jednowarstwowy jest znacznie
dokładniejszy od wymazu konwencjonalnego

 Wykrycie w komórkach nabłonkowych szyjki macicy

DNA wirusa HPV, uważanego za najważniejszy
czynnik ryzyka względem raka szyjki macicy

Test HR HPV (high risk HPV)

- wykrywa DNA lub mRNA wysokoonkogennych HPV

1. Test HR HPV DNA
 Ma wartość w weryfikacji nieprawidłowych wyników

cytologii – określa ryzyko rozwoju zmain przedrakowych i

raka szyjki macicy

 (-) wynik: nie ma CIN3 ani raka szyjki macicy, prognozuje

że rak nie rozwinie się w ciągu 6 lat lecz nie wyklucza CIN1

i CIN2, które mogą być spowodowane wirusem o niskim

potencjale onkogennym

 (+) wynik: obecność DNA wirusa, ale nie pozwala na ocenę

czasu trwania zakażenia, ani czy ma charakter przygodny

czy przetrwały

2. Test mRNA HPV
Skierowany głównie na wykrywanie

transkrypcji wirusów typu 16, 18, 31, 33 i 45

różnicuje zakażenie przygodne i przetrwałe
(+) wynik świadczy o obecności transkryptów

E6 i E7 wirusa i wskazuje na charakter
przetrwały i rozpoczęciu karcinogenezy; grupa
b.wysokiego ryzyka

PCR - łańcuchowa reakcja polimerazy

Polega na amplifikacji (powieleniu) w warunkach

in vitro wybranego fragmentu DNA, które
pochodzi z danego patogenu. Rozpoczęcie
reakcji PCR umożliwiają startery ( krótkie,
jednoniciowe fragmenty DNA), które ulegają
połączeniu z komplementarnym fragmentem
poszukiwanego DNA. Produkt jest
identyfikowany przez rozdział
elektroforetyczny i obserwowany po
wybarwieniu w świetle UV

Detekcja genotypów HPV w próbkach pacjentek HPV-dodatnich. M- Marker

100bp (Invitrogen).

3. HC 2

4. Hybrid Capture 3 (HC 3)
Wykorzystuje biotynylowane oligonukleotydy

swoiste dla wybranych sekwencji DNA HPV
wiążących hybrydy DNA-RNA w kompleksy ze
streptawidyną opłaszczającą dołki płytki.
Użycie oligonukleotydów zamiast przeciwciał
redukuje możliwośćwiązania niespecyficznych
hybryd DNA-RNA powstających w wyniku
niewłaściwej denaturacji badanych
materiałów biologicznych

Szczepionka HPV

Rekombinowana (np. przez drożdże) proteina

kapsydu L1 wirusa daje podobną strukturalnie
do wirusa cząsteczkę VLP (virus-like particle) –
nie zawiera DNA (!), ma zachowane wszystkie
epitopy charakterystycze dla prawdziwego
wirusa. Zawierają różne adiuwanty.