WSTĘP..........................................................................................................................2

1. POJĘCIA „BUDŻET” ORAZ „BUDŻETOWANIE”..................................................2

2. KALKULACJA ZLECENIOWA EWIDENCJI KOSZTÓW. ......................................3

3. HIERARCHIA BUDŻETÓW......................................................................................8

4. BUDŻETY WEDŁUG MIEJSC POWSTAWANIA KOSZTÓW...............................10

5. BUDŻETOWANIE ZLECEŃ....................................................................................11

6. KONTROLA KOSZTÓW.........................................................................................11

LITERATURA..............................................................................................................13

WSTĘP

W pracy przedstawiono sposób realizacji funkcji kontroli kosztów za

pomocą procedury budżetowania na przykładzie zakładu metalurgicznego
wchodzącego w skład przedsiębiorstwa produkcyjnego. Asortyment
produkcji stanowią znacznej wielkości odlewy, dlatego w
zaprezentowanym przykładzie zastosowano system kalkulacji zleceniowej
ewidencji kosztów, którą przedstawiono na konkretnym przykładzie.
Omówiono również pojęcia „budżet” oraz „budżetowanie”, które jako
jedna z metod zarządzania spełnia jego funkcje: planowania, koordynacji,
komunikowania, motywowania i kontroli. Budżety ten omówiono na
szczeblach przedsiębiorstwa, zakładu metalurgicznego, miejsc
powstawania kosztów oraz zleceń.

1. Pojęcia „budżet” oraz „budżetowanie”

Budżet to dwustronne zestawienie środków pieniężnych. Po stronie

dochodów znajdują się kwoty środków pieniężnych stanowiące przychody z
tytułu sprzedaży określonych produktów, a po stronie wydatków - kwoty
pieniężne odpowiadające przewidywanym kosztom wykonania zadań.
Kwoty te wyznaczają górną granicę wydatków na zawarte w planie
budżetowym zadania cząstkowe i rodzaje kosztów. Z pojęciem „budżet”
można się spotkać w przedsiębiorstwach, gdzie mamy do czynienia z
budżetem reklamy, sprzedaży, z budżetami jednostek organizacyjnych, a
nawet poszczególnych stanowisk. Czasami znaczenie kategorii budżetu
sprowadza się do określonej sumy pieniędzy przeznaczonej na dany cel,
bez związku ze źródłem przychodów. Brak określenia tych źródeł sprawia,
iż budżet jest niekompletny i nie może spełniać swych zadań.
O ile budżet jest dokumentem, o tyle termin „budżetowanie” podkreśla
aspekt czynnościowy, obejmujący stosowanie różnych metod i technik
związanych z przygotowaniem, realizacją i kontrolą budżetu. Ogólne
określenie budżetowania podaje J. Komorowski:

„Budżetowanie jest to metoda bieżącego zarządzania
przedsiębiorstwem, określająca zasady planowania i
wykorzystania środków finansowych w celu efektywnego
wykonania zadań produkcyjnych”.

Budżetowanie stanowi podzbiór zbioru metod i narzędzi zarządzania.
Narzędzie to ma charakter procedury, a więc pewnej obowiązującej w
przedsiębiorstwie, sformalizowanej organizacji pracy, opisanej w instrukcji
budżetowania, która określa zasady tworzenia i wykonania budżetu. Skoro
budżetowanie stanowi jedną z metod zarządzania, zatem funkcje, jakie
ono pełni, powinny być zbieżne z funkcjami zarządzania.

2. Kalkulacja zleceniowa ewidencji kosztów.

Asortyment produkcji stanowią znacznej wielkości odlewy (np.

korpusy turbin, elementy dla przemysłu stoczniowego itp.), dlatego
przyjęto typ kalkulacji zleceniowej; oblicza się koszt produkcji każdego
produkowanego elementu (zlecenia). Służy w celu ustalania
jednostkowego kosztu wytworzenia w przekroju ilości poszczególnych
wyrobów, objętych odrębnymi zleceniami.

Za jednostkę kalkulacyjną mogą być przyjęte, dotyczące danego zlecenia:

•

serie lub partie wyrobów

•

pojedyncze wyroby

•

elementy wyrobu gotowego

Ta kalkulacja wymaga stosowania następujących dokumentów:

•

zlecenia produkcyjne stanowiące dyspozycję wykonania produktu (jego
części składowych, operacji itp.)

•

kart pracy

•

dowody pobrania materiałów np. RW - rozchód wewnętrzny

•

dowody księgowe dokumentujące inne koszty bezpośrednie np. faktura
wykonawcy operacji obróbki obcej.

W oparciu o zlecenia produkcyjne wystawiane na poszczególne

przedmioty kalkulacji (pojedyncze wyroby, ich serie lub elementy)
opracowywane są odpowiednie dokumenty kalkulacyjne (karty kalkulacji
wynikowej lub zestawienia kalkulacyjne) stanowiące pojedynczą ewidencję
szczegółową,
Zlecenia produkcyjne, a następnie ich śladem - karty kalkulacji wynikowej
lub zestawienia kalkulacyjne, wystawiane są na podstawie zamówień
odbiorców lub analizy rynku.

Koszty bezpośrednie a zwłaszcza materiały bezpośrednie, płace

bezpośrednie oraz inne koszty bezpośrednie ujmuje się na kartach
kalkulacji wynikowej (zestawieniach kalkulacyjnych) dotyczących
określonych rodzajów wyrobów (przedmiotów kalkulacji) na podstawie
dowodów źródłowych lub sporządzonych z nich dowodów wtórnych
(rozdzielników).

Do tak ustalonych kosztów bezpośrednich danego zlecenia doliczane

są odpowiednio koszty pośrednie tj. koszty zakupu, koszty wydziałowe
(wówczas zakres kalkulacji obejmuje techniczny koszt wytworzenia) a w
przypadku, gdy kalkuluje się pełny koszt wytworzenia, również koszty
zarządu. Często jednostki w wyniku kalkulacji starają się ocenić wysokość
kosztu własnego sprzedaży, co jest im niezbędne do negocjacji cenowych
lub oceny opłacalności prowadzonej działalności. Wówczas zakresem
kalkulacji objęte są również koszty sprzedaży.
Koszty pośrednie podlegają doliczeniu do poszczególnych zleceń przy
zastosowaniu odpowiednich metod lub kluczy doliczeniowych
(podziałowych). Kluczami tymi mogą być koszy bezpośrednie lub ich
elementy (np. płace bezpośrednie).

http://notatek.pl/budzetowanie-kosztow-pojecia-budzet-oraz-budzetowanie?notatka