203

Klucz odpowiedzi i schemat punktowania do rozdziału I

Świat w czasie przemian

Numer

zadania

Oczekiwana odpowiedź

Liczba

punk-

tów

Kryterium

zaliczenia

GRUPA A

GRUPA B

1.

Od góry:
Indie,
Słowenia,
Peru,
Nigeria.

Od góry:
Etiopia,
Korea Południowa,
Indonezja,
Turcja.

2

Za poprawne przyporządko-
wanie:

dwóch, trzech państw

•

1 p.

czterech państw

•

. . . . 2 p.

2.

Np.:

rozwój edukacji i badań naukowych,

•

wykorzystanie środków finansowych

•

pochodzących z krajów wysoko
rozwiniętych,
gromadzenie kapitału pochodzącego

•

z zysków z eksportu towarów.

Np.:

opodatkowanie eksploatacji surowców

•

energetycznych,
sprzedaż surowców energetycznych,

•

rozwój turystyki.

•

3

Za każdą poprawnie podaną
przyczynę. . . . . . . . . . . 1 p.

3.

Np.:

zbyt szybki przyrost ludności,

•

częste konflikty zbrojne wywołane

•

przeszłością kolonialną,
niski poziom wykształcenia ludności,

•

powszechny analfabetyzm.

Np.:

unowocześnienie przemysłu najnow-

•

szych technologii,
zmiana sposobu zarządzania i podno-

•

szenie efektywności pracy,
modernizacja gospodarki opartej na

•

innowacyjności.

3

Za każdą poprawnie podaną
przyczynę. . . . . . . . . . . 1 p.

4.

Uwarunkowania: B, E, F
Konsekwencje: A, C, D

Uwarunkowania: B, E, F
Konsekwencje: A, C, D

2

Za poprawne przyporządko-
wanie:

czterech, pięciu elemen-

•

tów . . . . . . . . . . . . . 1 p.
sześciu elementów

•

. . 2 p.

5.

2

A.

4

B.

5

C.

2

D.

3

E.

1

F.

2

Za poprawne przyporządko-
wanie:

dwóch opisów

•

. . . . . 1 p.

trzech opisów

•

. . . . . . 2 p.

6.

D. Największe obroty handlowe mają miej-

sce między Unią Europejską a Stanami
Zjednoczonymi i Kanadą.

C. Najbardziej zglobalizowane państwa na

świecie to m.in.: Stany Zjednoczone,
Francja i Wielka Brytania.

1

Za podanie poprawnej
odpowiedzi . . . . . . . . . 1 p.

7.

Np.:
Unia Europejska,
Stowarzyszenie Narodów Azji Południo-
wo-Wschodniej,
Unia Narodów Południowoamerykań-
skich.

Np.:
Międzynarodowy Ruch Czerwonego
Krzyża,
Greenpeace,
Amnesty International.

3

Za każdą poprawnie podaną
organizację. . . . . . . . . . 1 p.

8.

Amnesty International

NAFTA

1

Za podanie poprawnej
odpowiedzi . . . . . . . . . 1 p.

9.

C. Może podjąć decyzję o izolacji państw,

które nie wykonują rezolucji ONZ.

E. Stałymi członkami Rady Bezpieczeń-

stwa są m.in. Stany Zjednoczone, Rosja
i Francja.

B. Dbanie o utrzymania zbiorowego

bezpieczeństwa na świecie.

E. Opracowywanie planów pomocy

i rozwoju dla biednych regionów
świata.

2

Za każdą poprawną odpo-
wiedź. . . . . . . . . . . . . . 1 p.

10.

FAO

WHO

1

Za podanie poprawnej
odpowiedzi . . . . . . . . . 1 p.

204

Numer

zadania

Oczekiwana odpowiedź

Liczba

punk-

tów

Kryterium

zaliczenia

GRUPA A

GRUPA B

11.

Nazwa organizacji

Organizacja Krajów Eksportujących Ropę
Naftową.

Państwa członkowskie

Np. Arabia Saudyjska, Iran, Ekwador,
Libia, Nigeria, Wenezuela (i inne zgodnie
z mapą).

Główny cel działania

Np. kontrola wydobycia ropy naftowej na
świecie, kontrola cen i opłat eksploatacyj-
nych ropy naftowej na świecie.

Nazwa organizacji

Organizacja Współpracy Gospodarczej
i Rozwoju.

Państwa członkowskie

Np. Stany Zjednoczone, Australia,
Hiszpania, Francja, Polska ( i inne
zgodnie z mapą).

Główny cel działania

Np. wspieranie państw członkowskich
w osiągnięciu jak najwyższego poziomu
wzrostu gospodarczego i stopy życiowej
obywateli, pomoc dla państw słabo
rozwiniętych gospodarczo.

4

Za podanie poprawnej

•

nazwy organizacji . . . 1 p.
Za podanie nazw trzech,

•

czterech państw członkow-
skich. . . . . . . . . . . . . 1 p.
Za podanie nazw pięciu

•

państw członkowskich 2 p.
Za podanie celu działa-

•

nia . . . . . . . . . . . . . . 1 p.

12.

Kontynentem, na którym znajduje się

A.

najwięcej państw, jest

Azja/Afryka.

Państwem o najmniejszej powierzchni

B.

na świecie jest

Watykan/Monako.

Współczesne Niemcy powstały w wyni-

C.

ku

procesu zjednoczenia/secesji.

Większość państw Afryki uzyskała nie-

D.

podległość w wyniku

postanowień

pokojowych po II wojnie światowej/

procesu dekolonizacji.

Kontynentem, na którym znajduje się

A.

najwięcej państw, jest

Europa/Afryka.

Państwo o największej powierzchni na

B.

świecie to

Rosja/Chiny.

Najmłodszymi państwami w Europie są

C.

Albania i Mołdawia/Czarnogóra i Ko-

sowo.

Większość państw Afryki uzyskała nie-

D.

podległość

po I wojnie światowej/po

II wojnie światowej.

2

Za podanie:

dwóch, trzech popraw-

•

nych odpowiedzi . . . 1 p.
czterech poprawnych

•

odpowiedzi . . . . . . . 2 p.

13.

Obszar

Azja Południowa
i Południowo-
-Wschodnia

Afryka Środkowa
i Południowa

Ameryka Północna

Przykład państwa

Np.: Indie,
Indonezja

Np.: Demokratyczna
Republika Konga

Np.: USA, Meksyk

Obszar

Azja

Afryka

Ameryka Południowa

Przykład państwa

Np.: Indie,
Indonezja, Rosja,
Chiny, Iran

Np.: Egipt, Etiopia,
Demokratyczna
Republika Konga

Brazylia

3

Za każdą poprawną odpo-
wiedź. . . . . . . . . . . . . . 1 p.

14.

A. Kosowo
B. Sudan Południowy
H. Czarnogóra

C. Gujana Francuska
D. Grenlandia
H. Sahara Zachodnia

3

Za każdą poprawną odpo-
wiedź. . . . . . . . . . . . . . 1 p.

15.

A. Łotwa, Litwa, Estonia, Rosja
B. Od góry:

Słowacja – 9
Białoruś – 5
Słowenia – 2

A. Rosja, Litwa, Białoruś, Ukraina
B. Od góry:

Chorwacja – 11
Estonia – 6
Czechy – 8

5

Za podanie nazw:

dwóch, trzech państw

•

1 p.

czterech państw

•

. . . . 2 p.

Za poprawne podanie

•

nazwy państwa i cyfry
z mapy . . . . . . . . . . . 1 p.