ASPEKTY IMPLEMENTACJI BIBLIOTEK DO POTRZEB WSPÓŁCZESNEJ NAUKI I KULTURY

Implementacja = wdrożenie

1. Aspekty implementacji (ukierunkowanej na użytkownika):

a. Dogodna architektura budynku biblioteki;
b. Dostęp do źródeł drukowanych i elektronicznych „z domu”;
c. Dobre wyposażenie biblioteki w sprzęt komputerowy;
d. Wygodne i dobrze zaprojektowane strony www bibliotek;
e. Biblioteka jako miejsce nie tylko nauki, ale też relaksu i spotkań towarzystkich.

Efekt feedback = sprzężenie zwrotne („wzajemne [obustronne] oddziaływanie na siebie firmy i otoczenia”;
opinia publiczna działania firmy).

PROCESY ZWIĄZANE Z IMPLEMENTACJĄ BIBLIOTEK : Public Relations oraz Benchmarking

2. Public Relations.

a. Public Relations – to proces, który polega na komunikowaniu się organizacji z otoczeniem.

Celem takiej wymiany informacji (efektywna komunikacja) jest „osiągnięcie zaplanowanych
celów, przy użyciu odpowiednio dobranych środków i metod”.

b. Funkcje PR:

 Zewnętrzne – działania wobec otoczenia;

FEEDBACK

 Wewnętrzne – działania wewnątrz firmy.

c. Skutek: efekt synergii (kumulacja działań na zewnątrz i do wewnątrz organizacji = wzrost

reputacji i pozycji firmy, zadowolenie użytkownika).

3. Benchmarking .

a. Benchmarking – to proces poszukiwania łatwych rozwiązań skomplikowanych problemów

(maksymalny efekt, przy minimalnych kosztach i minimalnym czasie);

b. Polega na porównywaniu różnych produktów/usług/metod/procesów stosowanych przez

różne jednostki (biblioteki), aby ustalić występujące pomiędzy nimi różnice i ich przyczyny oraz
odnaleźć i udoskonalić elementy, które wymagają poprawy.

c. Efektem porównywania działań innych instytucji (bibliotek)jest:

 „uczenie się na cudzych błędach” – unikanie powielania tych samych błędów;
 wykorzystanie doświadczenia innych.

d. Metody i wskaźniki do pomiary funkcjonowania jakości i efektywności funkcjonowania

bibliotek: SERVQUAL, LibQUAL, stopień satysfakcji użytkownika (ocena użytkownika
biblioteki).

4. Transformacja bibliotek – koncentracja na użytkowniku.

Biblioteki muszą dostosowywać się do zmieniającego otoczenia, a zatem same ulegają

przemianom. Choć główne funkcje bibliotek (gromadzenie, przechowywanie, udostępnianie,
informowanie, edukacja) pozostają te same, to zmieniają się ich proporcje.

Obecnie model biblioteki skoncentrowany jest na użytkownika, skutkiem czego jest

dominacja funkcji informacyjnej oraz tworzenie się funkcji relaksacyjnej. Biblioteka ma być
miejscem przyjaznym dla użytkownika.

5. Współczesne biblioteki Europy Zachodniej – pragmatyka.

a. Cechy bibliotek zachodnich:

 Nowoczesność, np. metalowe i szklane konstrukcje;
 Funkcjonalność, np. użytkowa architektura – duża przestrzeń, indywidualne boksy do

pracy dla bibliotekarzy;

 Pragmatyzm;
 Przyjazność i otwartość na użytkownika, np. możliwośc kopiowania zbiorów na miejscu,

wolny dostep do półek, kawiarnie.

b. Biblioteki zachodnie jako „Learning Center”:

 Zapewniają miejsca do indywidualnej nauki;
 Wydzielają miejsca do pracy grupowej;
 Posiadają wszystkie niezbędne urządzenia techniczne;
 Umożliwiają korzystanie z Internetu przy stanowiskach komputerowych lub

prywatnych laptopach.

c. Die Deutsche Bibliothek (Frankfurt nad Menem):

 Usytuowanie przy głównej ulicy miasta;
 Brak okien w czytelni od strony ulicy – cisza do pracy;
 Połączenie części administracyjnej z resztą budynku.

d. Bibliotheek Technische Delft (Holandia):

 Budynek w kształcie kopca z czytelnią na szczycie (ok. 500 miejsc);
 Powierzchnia kopca pokryta trawnikiem – wypoczynek.

6. Biblioteki polskie – model biblioteki „otwartej”.

a. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego:

 Nowoczesna konstrukcja;
 Ogrody;
 Część komercyjna (księgranie, bary, restauracje, kawiarenki, kręgielnia).

b. Biblioteka Główna Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach;
c. Biblioteka Akademi Wychowania Fizycznego w Poznaniu;
d. Biblioteka Uniwersytecka w Białymstoku.

7. Struktura organizacyjna współczesnej biblioteki:

a. Podział na segmenty:

 Administracyjno – techniczny (gromadzenie, przechowywanie, opracowywanie

zbiorów)

 Udostępniania i informowania o zbiorach.

b. Zmiany w zatrudnieniu, np. Biblioteka Główna Politechniki Szczecińskiej

Oddział

Zatrudnienie w 1985

Zatrudnienie w 2005

Gromadzenia i opracowania

37,7%

30%

Udostępniania i informacji
naukowej

62,3%

70%

c. Flexibility – elastyczność w przenoszeniu pracowników do działów najbardziej obciążonych;

wymaga wszechstronnych kwalifikacji personelu.

8. Kadra biblioteczna.

Obecnie zwiększane są wymagania, stawiane pracownikom bibliotek. Kadra biblioteczna musi

ciągle się szkolić, podnosić swoje wykształcenie i kwalifikacje, aby sprostać stawianym zadanim (praca
na różnych stanowiskach, poszerzanie zakresu czynności, praca w nowych systemach komputerowych
itp.). Wzrasta udział kadry z wykształceniem wyższym, odbywają się liczne kurys, szkolenia,
konferencje, sympozja, zwiedzanie podobnych instytucji.