Politechnika Warszawska 

Instytut Pojazdów 

 

 

 

 

Laboratorium Pojazdów 

SPRAWOZDANIE 

 

Ćwiczenie nr 3: Stanowiskowe badanie hamulców. 

 

 

 

 

 

Gr. 3.8; zespół C 

1. Zwierzchowski Łukasz 
2. Świerblewski Aleksander 
3. Tkaczuk Michał 
4. Wielgolaska Magdalena 
5. Wojtasiak Przemysław 
6. Witkowski Przemysław 

 

Data wykonania ćwiczenia: 15.10.2013 

 

 

1. Cel ćwiczenia 

Celem ćwiczenia było wyznaczenie podstawowych zależności charakteryzujących działanie 
mechanizmu hamulcowego, m.in. zależność między prędkością początkową a momentem 
hamowania, opóźnieniem i drogą hamowania.  

2. Stanowisko pomiarowe 

W skład stanowiska pomiarowego wchodzi: 

 hydrauliczny dwuobwodowy układ uruchamiający hamulce 
 mechanizm hamulcowy 
 układ inercyjny składający się z masy wirującej, która jest połączona z silnikiem za pomocą 

sprzęgła jednotarczowego  

 mechanizm włączenia, który zawiera siłownik pneumatyczny, układ sterowania silnikiem 

elektrycznym, zawory odcinające 

 układ pomiarowy składający się z czujników: siły, prędkości obrotowej masy hamowanej wraz 

z tarczą, temperatury tarczy hamulcowej (pirometru), ciśnienia w siłowniku. 
 

3. Opis wykonania ćwiczenia 

Wykonanie ćwiczenia polegało na wykonaniu trzech serii prób hamowania, w których zostały 
zmierzone: prędkość początkowa ω

0

, ciśnienie w siłowniku pneumatycznym p

s

, moment hamowania 

M

h

 i tempertura T. 

Pierwsza seria polegała na wykonaniu pomiarów  dla różnych wartości ciśnienia w siłowniku 
pneumatycznym przy stałej prędkości początkowej i temperaturze. 

Następna seria to pomiary przy zmiennej prędkości początkowej, a stałym ciśnieniu w siłowniku i 
temperaturze.  

Ostatnia seria pomiarów  to powtórzenie 18 razy prób hamowania przy maksymalnej prędkości 
początkowej ze stałym ciśnieniem przy wyłączonym chłodzeniu.  

  

4. Charakterystyka przy zmiennym ciśnieniu  

Pomiary zostały dokonane dla różnych wartości ciśnienia od 0,20 do 0,50 MPa przy stałej prędkości 
początkowej n

o

= 250 obr/min oraz stałej temperaturze T

sr

= ok. 70 

o

C.  

 

 

Zależność przełożenia wewnętrznego mechanizmu i

w

 w zależności od współczynnika tarcia: 

 

5. Charakterystyka prędkościowa 

Pomiarów dokonano przy stałym ciśnieniu p

s

=0,25 MPa dla różnych prędkości obrotowych od  

n

o

=150 obr/min do n

o

=550 obr/min. 

 

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

1,1

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

9,0

10,0

11,0

3,50

4,50

5,50

6,50

7,50

8,50

u

 [

‐];Mh

 [kNm]

Sh

 [m];

 ah

 [m/s]

Pp [MPa]

Sh(Pp)

ah(Pp)

Mh(Pp)

u(Pp)

0,012    

0,014    

0,016    

0,018    

0,020    

0,022    

0,180

0,190

0,200

0,210

0,220

0,230

0,240

0,250

0,260

iw

u

i(u)

 

 

 

 

3,0

3,1

3,1

3,2

3,2

3,3

3,3

3,4

3,4

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

35,0

40,0

3,5

5,5

7,5

9,5

11,5

13,5

ah

 [m/s]

Sh

 [m]

v [m/s]

Sh(v)

ah(v)

0,216

0,218

0,220

0,222

0,224

0,226

0,228

0,450

0,455

0,460

0,465

0,470

0,475

0,480

3,5

5,5

7,5

9,5

11,5

13,5

u

 [

‐]

Mh

 [kNm]

v [m/s]

Mh(v)

u(v)

Zależność przełożenia wewnętrznego mechanizmu i

w

 w zależności od współczynnika tarcia: 

 

 

6. Charakterystyka temperaturowa 

Pomiarów dokonano powtarzając 18 razy próbę hamowania przy stałej prędkości n

o

=400 obr/min i 

ciśnieniu p

s

=0,50 MPa przy wyłączonym ciśnieniu.  

 

 

0,0170

0,0175

0,0180

0,0185

0,0190

0,217

0,219

0,221

0,223

0,225

0,227

iw

u

i(u)

6,8

7,0

7,2

7,4

7,6

7,8

8,0

8,2

125

145

165

185

205

225

245

265

285

Sh

 [m];

 ah

 [m/s]

T [C]

Sh(T)

ah(T)

 

Zależność przełożenia wewnętrznego mechanizmu i

w

 w zależności od współczynnika tarcia: 

 

0,246

0,248

0,250

0,252

0,254

0,256

0,258

0,260

0,262

1,030

1,040

1,050

1,060

1,070

1,080

1,090

125

145

165

185

205

225

245

265

285

u[

‐]

Mh

 [kNm]

T [C]

Mh(T)

u(T)

0,0196

0,0198

0,0200

0,0202

0,0204

0,0206

0,0208

0,246

0,248

0,250

0,252

0,254

0,256

0,258

0,260

0,262

iw

u

i(u)