M. Kobusiński

Dobór przekroju przewodów i kabli – materiały pomocnicze

Tab.1. Wartości współczynnika

α

przy doborze bezpiecznika do zabezpieczenia silnika

Wkładka o działaniu

szybkim (gI),

np. gF

zwłocznym (gII),

np. gG/gL, aM

Częstość rozruchu

Częstość rozruchu

Rodzaj rozruchu

Moment hamujący M

h

silnika w czasie

rozruchu

kilka razy

na dobę

częsty

kilka razy

na dobę

częsty

Lekki

Ś

redni

Ciężki

M

h

≤ 0,5 M

n

0,5 M

n

< M

h

≤ M

n

M

h

> M

n

2,5

2,0

1,6

2,0

1,8

1,5

3,0

2,5

1,6

2,5

2,0

1,5

M

n

– moment znamionowy silnika.

Rozruch kilka razy na dobę odpowiada 3

÷

5 rozruchom, rozruch częsty powyżej tej wartości.

Tab. 2. Minimalne przekroje żył przewodów dopuszczalne ze względu na wytrzymałość mechaniczną

Najmniejszy przekrój [mm

2

]

Rodzaj przewodów i sposób ułożenia

Przeznaczenie obwodu

Cu

Al

siłowy i oświetleniowy

1,5

16

1)

kable i przewody
izolowane

sterowniczy i sygnalizacyjny

0,5

2)

–

siłowy

10

16

Przewody do
układania na stałe

przewody gołe
(nieizolowane)

sterowniczy i sygnalizacyjny

4,0

–

specjalnego zastosowania

wg ustaleń

odpowiedniej

normy

–

ogólnego przeznaczenia

0,75

3)

–

Przewody giętkie
w tym do odbiorników ruchomych i
przenośnych

bardzo niskiego napięcia do
specjalnego zastosowania

0,75

–

1)

Według IEC minimalny przekrój przewodu lub kabla z żyłami aluminiowymi wynosi 2,5 mm

2

, pod warunkiem

spełnienia wymagań przez łączówki. Minimalny przekrój przewodu Al. 16 mm

2

ustalony jest przez Warunki

techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [7.10].

2)

W obwodach sygnalizacyjnych i sterowniczych urządzeń elektronicznych dopuszcza się przekrój żył 0,1 mm

2

.

Tab. 3. Minimalne dopuszczalne przekroje żył przewodów ochronnych PE

Przekrój S

L

przewodów fazowych,

mm

2

Minimalny dopuszczalny przekrój przewodów ochronnych,

mm

2

S

L

≤ 16

S

L

25, 35

16

S

L

≥ 50

0,5 S

L

Rys. 1. Wartości dopuszczalnych spadków napięcia w sieciach zakładów przemysłowych zasilanych z własnych stacji transformatorowych z

uwzględnieniem sposobu zasilania odbiorników

siłowych i oświetleniowych: SO – stacja oddziałowa, RO – rozdzielnica oddziałowa

5

,5

%

M

M

8

%

6

%

8

%

5

,5

%

6

%

3

,5

%

M

M

5

%

M

M

3

%

5

%

3

%

SO

RO

Tab. 4. Wartości reaktancji jednostkowych przewodów i kabli w instalacjach niskiego napięcia

Rodzaj przewodów w instalacji

Reaktancja jednostkowa x΄ ,

m

m

Ω

kable

0,07

÷

0.08

przewody w rurkach instalacyjnych

0.10

linie napowietrzne

0,25

÷

0,30

Tab. 5. Wartości prądu probierczego górnego I

f

i dolnego I

nf

wkładek topikowych wybranych bezpieczników.

Prąd probierczy wkładki

(krotność prądu znamionowego),

A

Typ wkładki

Prąd znamionowy wkładki I

nF ,

A

Umowny czas próby,

h

Dolny

I

nf

Górny

I

f

gG

4

6 ÷ 16

20 ÷ 63

80 ÷ 160

200 ÷ 400

>

400

1
1
1
2
3
4

1,5
1,5

1,25
1,25
1,25
1,25

2,1
1,9
1,6
1,6
1,6
1,6

gL

4

6 ÷ 10

16 ÷ 25
32 ÷ 63

80 ÷ 160

200 ÷ 400

>

400

1
1
1
1
2
3
4

1,5
1,5
1,4
1,3
1,3
1,3
1,3

2,1
1,9

1,75

1,6
1,6
1,6
1,6

gR

63

80 ÷ 100

1
2

1,1
1,1

1,6
1,6

Tab. 6. Wartości dopuszczalnej jednosekundowej gęstości prądu w czasie zwarcia k

dla różnych rodzajów przewodów

Rodzaj przewodu

Wartość k ,

2

mm

s

A

Przewód o izolacji z PVC z żyłami miedzianymi

115

Przewód o izolacji z PVC z żyłami aluminiowymi

74

Przewód o izolacji z EPR lub PRC z żyłami miedzianymi

135

Przewód o izolacji z EPR lub PRC z żyłami aluminiowymi

87

Tab. 7. Najdłuższe dopuszczalne czasy wyłączenia w sieciach i instalacjach typu TN *

)

Najdłuższe dopuszczalne czasy wyłączenia w sekundach, w

warunkach, w których napięcie dopuszczalne U

L

wynosi:

Napięcie znamionowe

względem ziemi U

0

[V]

50V~, 120 V=

25V~, 60 V=

120
230
277
400
480
580

0,8
0,4
0,4
0,2
0,1
0,1

0,35
0,20
0,20
0,05
0,05
0,02

*

)

Dotyczy urządzeń odbiorczych I klasy ochronności ręcznych lub przenośnych,

przeznaczonych ręcznego przemieszczania w czasie użytkowania.

Na podstawie:

Dołęga W., Kobusiński M.: Projektowanie instalacji elektrycznych w obiektach przemysłowych. Zagadnienia wybrane.
OWPWr, Wrocław 2012