Używanie legalnych i nielegalnych
substancji psychoaktywnych wśród
młodzieży
Artur Malczewski
Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii
Krajowe
Biuro
ds. Przeciwdziałania Narkomanii
Konferencja PAP,
4 kwietnia, Warszawa
Palenie papierosów –
odsetki badanych
Palenie papierosów według płci –
odsetki
deklarujących nie palenie
2003
2008
2010
Palenie papierosów
Najwyższe odsetki regularnych palaczy są
wśród uczniów
szkół
zawodowych
(38%),
Wśród uczniów uważających sytuację
materialną
swojej
rodziny za dobrą
nie
pali
52%, a wśród tych, którzy
określają
warunki materialne w
rodzinie
jako złe –
65%.
Im
silniejsze
zaangażowanie religijne, tym więcej
niepalących, a mniej regularnych palaczy. Wśród tych,
którzy w ostatnim sondażu deklarowali, że uczestniczą
w
praktykach religijnych raz lub kilka razy tygodniu jest 14%
regularnych palaczy a wśród w ogóle niebiorących
w nich
udziału –
38%
Po papierosy rzadziej sięgają
uczniowie otrzymujący
bardzo dobre oceny
–
75% z nich nie pali. Prawie połowa
uczniów mających niskie oceny (45%) pali papierosy.
W ostatnim sondażu regularne palenie
deklarowało
34%
uczniów, których oboje rodzice
na stałe lub sezonowo
przebywają
poza granicami kraju, i 21% dzieci
rodziców niepracujących w
ostatnim
roku za granicą.
Picie piwa, wina oraz wódki w ciągu
ostatniego miesiąca
–
odsetki badanych
Picie piwa, wina oraz wódki w ciągu
ostatniego miesiąca w 2010 roku
Piwo
Wino
Wódka
Sprzedawanie narkotyków
na terenie szkół
27
26
37
30
37
50
55
49
43
37
40
35
14
10
9
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1996
1999
2003
2008
2010
Trudno
powiedzieć
Nie
Tak
Odsetki badanych, którym
proponowano kupno narkotyków
Propozycje użycia substancji niezależnie od tego, czy
respondent skorzystał
czy nie –
odsetki badanych
92
87
70
34
9
6
5
16
2
5
5
4
4
2
3
3
2
2
2
8
13
29
65
90
94
95
84
97
95
95
96
96
98
96
97
97
98
98
0
20
40
60
80
100
120
Piwo
Wódka
Wino
Marihuana, haszysz
Amfetamina
Ecstasy
Leki uspokajające i nasenne
„Dopalacze” (tzw. smarty)
Poppersy
Grzyby halucynogenne
Kokaina
Sterydy anaboliczne
LSD lub inny środek halucynogenny
Szałwia wieszcza (salvia divinorum)
Leki przeciwkaszlowe w celu odurzania się
Crack
Heroina
Polska heroina, tzw. kompot
Dekstrometorfan (DXM)
tak
nie
Znajomość
miejsc gdzie można
kupić
narkotyki
17
21
37
44
31
30
5
7
6
5
4
5
23
28
24
26
25
27
55
44
33
24
40
38
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
1994
1996
1999
2003
2008
2010
Nie wiem, ani gdzie, ani od
kogo
Nie wiem, ale łatwo
mógłbym się dowiedzieć
Wiem o jednym miejscu,
jednej osobie
Wiem o kilku miejscach,
kilku osobach
Znajomi, którzy zażywali, narkotyki
lub środki odurzające.
35%
32%
32%
24%
28%
48%
25%
28%
47%
2003
2008
2010
Tak, kilka osób
Tak, jedna, dwie osoby
Nie, nikt
Używanie narkotyków w ciągu ostatniego
roku przez młodzież
–
odsetki badanych
Używanie narkotyków według płci
– ostatni rok
2003
2008
2010
Używanie narkotyków w ciągu ostatniego
roku
W 2010 roku 82% uczniów, którzy mieli kontakt z
narkotykami w ciągu ostatnich 12
miesięcy, wymieniło
marihuanę
(wzrost o 6 punktów w porównaniu z rokiem
2008) a
11%
–
amfetaminę
(spadek o 3 punkty).
Największy spadek używania środków odurzających
odnotowano w przypadku ecstasy.
Spośród osób sięgających po narkotyki kontakt z ecstasy
w ciągu ostatnich 12
miesięcy zadeklarował
w roku 2008
co dziesiąty badany (10%), podczas gdy w 2010 –
tylko
1%.
Z kolei używanie „dopalaczy”
zadeklarowało w 2010 roku
13% badanych, ponadto używanie haszyszu –
5%,
kokainy –
3%, a heroiny, mefedronu
oraz grzybów
halucynogennych jeszcze mniej (na
poziomie
2%).
Używanie narkotyków kiedykolwiek w życiu
(18-19 lat)
–
2008, 2010 (%)
CBOS/KBPN
Używanie narkotyków w ciągu ostatniego roku
(18-19 lat)
–
2008, 2010 (%)
CBOS/KBPN
Używanie narkotyków w ciągu ostatnich 30 dni
(18‐19 lat)
–
2008, 2010 (%)
Używanie „dopalaczy”
Kiedykolwiek
w życiu
12 miesięcy
30 dni
11,4
7,2
1,1
Zamkni
Zamkni
ę
ę
cie sklep
cie sklep
ó
ó
w
w
z dopalaczami
z dopalaczami
na pocz
na pocz
ą
ą
tku
tku
pa
pa
ź
ź
dziernika
dziernika
Dopalacze –
postawy i zachowania
O
„dopalaczach”
słyszało 90% badanych, a co czwarty z
nich (27%) był
w sklepie z „dopalaczami”.
Spośród tych, którzy byli w takich sklepach,
40% dokonało zakupu
Ci, którzy kupili dopalacze, najczęściej
dokonywali zakupu dwa miesiące przed badaniem.
Tylko jeden procent badanych dokonał
zakupu w Internecie!
Podsumowanie
Pomiar z 2010 roku pokazał, że w przypadku większości
substancji psychoaktywnych ich używanie nie uległo
większym zmianom od 2008 roku. Także palenie tytoniu
pozostało na
tym
samym poziomie (23% wobec 22%).
Konsumpcja alkoholu na tym samym poziomie, niewielki
wzrost w przypadku spożycia wódki
Stabilizacja używania narkotyków, różnice w sięganiu po
poszczególne substancje (spadek używania amfetaminy i
ekstazy, wzrost eksperymentów z marihuaną)
Dostępność
narkotyków taka sama jak w roku 2008, ale
mniejsza niż
w 2003
Dopalacze -
duży wzrost w używaniu do czasu
zamknięcia sklepów