Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

(723304)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali (723304)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-220-1 (220)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

7

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Utrzymywanie sprawno

ś

ci eksploatacyjnej maszyn

i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali Kz1 .................................... 10

3.2. Instalowanie i serwisowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do ob-

róbki metali Kz2 .............................................................. 12

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 14

5. Słownik ........................................................................................ 15

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

723304 Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7233 – Mechanicy maszyn i urz

ą

dze

ń

rolni-

czych i przemysłowych (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfika-

cji

Zawodów

ISCO-08

odpowiada

grupie:

7233

Agricultural

and industrial machinery mechanics and repairers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe. Dział 33. Naprawa, konser-
wacja i instalowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

. Grupa 33.1. Naprawa

i konserwacja metalowych wyrobów gotowych, maszyn i urz

ą

-

dze

ń

.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 20 stanowiskach pracy

w 7 przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 1,

ś

rednie – 4, małe − 1, mikro − 1,

w tym produkcyjne − 6, usługowe − 1), przeprowadzonych w lutym
i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Andrzej

Ś

ledziona – Powiatowy Zakład Aktywizacji Zawodowej

w Stykowie,

•

Ireneusz Wojcieski – PPHU Max-Now w Bielisze,

•

Marek Olsza – Zespół Szkół Technicznych w Mikołowie,

•

Dorota Wójcik – ekspert niezale

ż

ny, Komenda Wojewódzka Poli-

cji w Radomiu.

5

Ewaluatorzy:

•

Dariusz Jadczyk – Regionalna Organizacja Pracodawców

w Cz

ę

stochowie,

•

Krzysztof Wójtowicz –

Ś

wi

ę

tokrzyskie Centrum Innowacji i Trans-

feru Technologii Sp. z o.o. w Kielcach.

Recenzenci:

•

Włodzimierz Grochal –

Ś

wi

ę

tokrzyskie Centrum Innowacji

i Transferu Technologii w Kielcach,

•

Igor Lange – Ministerstwo Gospodarki w Warszawie.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Jacek W

ę

sierski (przewodnicz

ą

cy) – Stowarzyszenie Naukowo-

-Techniczne In

ż

ynierów i Techników NOT w Warszawie,

•

Norbert Bro

ż

ek – Zwi

ą

zek Zawodowy In

ż

ynierów i Techników

w Warszawie,

•

Renata Pawłowska – Zwi

ą

zek Pracodawców Warszawy i Ma-

zowsza w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali wykonuje prace

konserwacyjne, diagnostyczne i naprawcze maj

ą

ce na celu prawidłow

ą

i bezpieczn

ą

eksploatacj

ę

maszyn i urz

ą

dze

ń

.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, miejsca,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Podstawowym zadaniem mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki

metali jest zapewnienie utrzymania w pełnej sprawno

ś

ci eksploatacyj-

nej parku maszynowego w zakładzie. W zwi

ą

zku z tym wykonuje za-

planowane przegl

ą

dy, konserwacje maszyn i urz

ą

dze

ń

w okre

ś

lonym

czasie. Na bie

żą

co analizuje stan techniczny maszyn i urz

ą

dze

ń

.

W przypadku wyst

ą

pienia awarii maszyny lub urz

ą

dzenia diagnozuje

i okre

ś

la zakres naprawy. Wykonuje prace demonta

ż

owe, weryfikuje

stan techniczny cz

ęś

ci, podzespołów lub zespołów, selekcjonuje cz

ę

-

ś

ci, ustala technologi

ę

naprawy uszkodzonych elementów, a nast

ę

pnie

montuje. Podczas naprawy korzysta z narz

ę

dzi, uchwytów i przyrz

ą

dów

monta

ż

owych oraz przyrz

ą

dów dostosowanych do prac naprawczych.

Korzysta równie

ż

z dokumentacji techniczno-ruchowych producenta

maszyn. W zwi

ą

zku z tym powinien posiada

ć

podstawow

ą

umiej

ę

tno

ść

czytania rysunku technicznego oraz schematów zał

ą

czonych do doku-

mentacji techniczno-ruchowej maszyny lub urz

ą

dzenia. Wykonuj

ą

c

operacje naprawcze, mo

ż

e pracowa

ć

na stanowisku

ś

lusarskim, posłu-

guj

ą

c si

ę

narz

ę

dziami do obróbki r

ę

cznej lub na maszynach skrawaj

ą

-

cych, stosuj

ą

c narz

ę

dzia skrawaj

ą

ce. Po wykonaniu naprawy lub zain-

stalowaniu nowej obrabiarki na stanowisku pracy testuje maszyn

ę

lub

urz

ą

dzenie, utrzymuj

ą

c parametry zalecane przez producenta. W za-

le

ż

no

ś

ci od zakresu prac naprawczych operacje demonta

ż

u i monta

ż

u

maszyny lub urz

ą

dzenia wykonuje si

ę

na stanowisku pracy maszyny

lub w wyspecjalizowanej komórce zakładu.

7

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

jest hala produkcyjna, w której jest zainstalowana maszyna b

ą

d

ź

urz

ą

-

dzenie do obróbki metali lub wydzielona powierzchnia w innej cz

ęś

ci

hali, gdzie b

ę

dzie przeniesiona naprawiana uszkodzona maszyna lub

urz

ą

dzenie. W pracy mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

wyst

ę

puj

ą

zagro

ż

enia dla zdrowia spowodowane uci

ąż

liwymi warun-

kami pracy jak: hałas, drgania, zapylenie. Istnieje równie

ż

zagro

ż

enie

pora

ż

enia pr

ą

dem, rozlaniem lub (wyciekiem) płynów eksploatacyjnych

lub zagro

ż

enie uderzeniem ci

ś

nieniem spr

ęż

onego powietrza.

W zwi

ą

zku z powy

ż

szym wa

ż

ne s

ą

okresowe badania

ś

rodowiska pra-

cy. Podczas prac naprawczych mechanik korzysta tak

ż

e z obrabiarek

skrawaj

ą

cych równie

ż

stwarzaj

ą

cych zagro

ż

enie dla zdrowia. W zwi

ą

z-

ku z tym bardzo wa

ż

ne jest przestrzeganie przepisów BHP, ochrony

ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska. Praca w tym zawodzie mo

ż

e

przebiega

ć

w systemie trzyzmianowym, a w wi

ę

kszych zakładach prze-

mysłowych jest prac

ą

w brygadzie.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki

metali wymaga dokładno

ś

ci, spostrzegawczo

ś

ci oraz refleksu, spraw-

no

ść

narz

ą

du słuchu umo

ż

liwia ocen

ę

pracy maszyn. Bardzo wa

ż

na

jest zdolno

ść

koncentracji i podzielno

ść

uwagi. Mechanik powinien

mie

ć

uzdolnienia techniczne i manualne oraz cechowa

ć

si

ę

wyobra

ź

ni

ą

przestrzenn

ą

, dokładno

ś

ci

ą

i staranno

ś

ci

ą

podczas wykonywania za-

dania (samokontrola wykonania koniecznych operacji). Powinien potra-
fi

ć

organizowa

ć

stanowisko pracy z zachowaniem warunków bezpie-

cze

ń

stwa dla siebie oraz współpracowników. W wykonywaniu zada

ń

zawodowych mechanik powinien wykazywa

ć

si

ę

samodzielno

ś

ci

ą

lub

umiej

ę

tno

ś

ci

ą

pracy w grupie (brygadzie).

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Zawód mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali mo

ż

na uzy-

ska

ć

na drodze kształcenia w formach szkolnych i na kwalifikacyjnych

kursach zawodowych. Pracodawcy zatrudniaj

ą

te

ż

w zawodzie mecha-

nika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali osoby z wykształceniem za-

8

sadniczym zawodowym o kierunkach zwi

ą

zanych z przemysłem ma-

szynowym. Mo

ż

liwe jest równie

ż

szkolenie praktyczne (przyuczenie) na

stanowisku pracy i zdobywanie do

ś

wiadczenia w trakcie pracy. Mecha-

nik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali powinien bra

ć

udział

w szkoleniach organizowanych w przedsi

ę

biorstwie przez stowarzy-

szenia i inne organizacje bran

ż

owe, przez producentów maszyn

i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali lub w wyspecjalizowanych szkołach

i o

ś

rodkach szkoleniowych.

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Zwykle prac

ę

zawodow

ą

rozpoczyna si

ę

na stanowisku pomocnika

mechanika, nast

ę

pnie mo

ż

na awansowa

ć

na mechanika lub brygadzi-

st

ę

w dziale remontowym. Uko

ń

czone studia wy

ż

sze w dziedzinie me-

chaniki daj

ą

mo

ż

liwo

ść

awansu na stanowisko kierownika działu re-

montowego. Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo

ż

-

na potwierdzi

ć

, uzyskuj

ą

c za

ś

wiadczenia lub certyfikaty wydawane

przez uprawnione instytucje bran

ż

owe. Posiadanie kompetencji w za-

wodzie mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali stwarza równie

ż

mo

ż

liwo

ś

ci pracy w zawodach pokrewnych z grupy 7223 Ustawiacze

i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni, np. 722303 Operator ma-
szyn do obróbki skrawaniem, 722315 Ustawiacz maszyn do obróbki
skrawaniem.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie stanowiska pracy, w tym przestrzeganie zasad
BHP, ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2.

Diagnozowanie lub demontowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki

metali (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3.

Kontrolowanie cz

ęś

ci maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z4.

Naprawianie zespołów, podzespołów lub cz

ęś

ci maszyn i urz

ą

-

dze

ń

do obróbki metali (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z5.

Montowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z6.

Próbne uruchamianie maszyny i urz

ą

dzenia do obróbki metali po

wykonanej naprawie (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z7.

Testowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali nowych lub po

wykonanej naprawie (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

9

Z8.

Konserwowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

Z9.

Sprawowanie nadzoru technicznego nad prac

ą

maszyn i urz

ą

-

dze

ń

do obróbki metali we współpracy z przeło

ż

onym (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Utrzymywanie sprawno

ś

ci eksploatacyjnej maszyn i urz

ą

dze

ń

do

obróbki metali (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3,

Z4, Z5, Z6).

Kz2 – Instalowanie i serwisowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

(potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z9).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3,

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki

metali:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia ogólne zwi

ą

-

zane z wykonywaniem zada

ń

mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

do ob-

róbki metali: zna i rozumie podstawowe fakty, poj

ę

cia i zale

ż

no

ś

ci

w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania
prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y mechanicznej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów poprzez wybieranie podstawo-

wych metod, narz

ę

dzi, materiałów i informacji w zakresie utrzymania

sprawno

ś

ci eksploatacyjnej maszyn jak i instalowania i serwisowa-

nia maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali: potrafi wykonywa

ć

zada-

nia według ogólnej instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach;

umie rozwi

ą

zywa

ć

typowe problemy, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypo-

wiedzi, tak

ż

e bardzo proste wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6 wymaga po-

siadania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Utrzymywanie sprawno

ś

ci eksploatacyjnej

maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z utrzymaniem sprawno

ś

ci

eksploatacyjnej maszyn i urz

ą

-

dze

ń

do obróbki metali, w szcze-

gólno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska;

−

zasady i rodzaje poł

ą

cze

ń

sto-

sowanych w budowie maszyn
i urz

ą

dze

ń

;

−

mechanizmy i elementy ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki me-

tali;

−

nap

ę

dy i sterowanie hydrau-

liczne, pneumatyczne i elek-
tryczne;

−

zasady czytania rysunku tech-
nicznego i dokumentacji eks-
ploatacyjnej maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali;

−

zasady obróbki r

ę

cznej i ma-

szynowej;

−

metody dokonywania bie

żą

cej

analizy

stanu

technicznego

maszyn i urz

ą

dze

ń

;

−

procesy zachodz

ą

ce podczas

eksploatacji maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

trudne zadania według okre

ś

lonej

instrukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach

pracy,

w

zakresie

utrzymania sprawno

ś

ci eksploata-

cyjnej maszyn i urz

ą

dze

ń

do obrób-

ki metali, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad

BHP,

ochrony

ppo

ż

.,

ergonomii

i ochrony

ś

rodowiska;

−

stosowa

ć

rodzaje

poł

ą

cze

ń

w budowie maszyn i urz

ą

dze

ń

;

−

rozró

ż

nia

ć

budow

ę

mechani-

zmów i elementów konstruk-
cyjnych w budowie maszyn
i urz

ą

dze

ń

;

−

identyfikowa

ć

zastosowanie

w budowie maszyn i urz

ą

dze

ń

nap

ę

dów

hydraulicznych,

pneumatycznych

i

elektrycz-

nych;

−

czyta

ć

rysunek

techniczny

i wyja

ś

nia

ć

proste schematy

działania;

−

dobiera

ć

metody bie

żą

cej ana-

lizy stanu technicznego ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

;

−

dobiera

ć

obróbk

ę

r

ę

czn

ą

i ma-

szynow

ą

podczas wykonywa-

nia prac naprawczych;

−

ustala

ć

proces technologiczny

11

−

ogólne zasady projektowania
procesów

technologicznych

demonta

ż

u i monta

ż

u;

−

metody demonta

ż

u i monta

ż

u

stosowane w procesie naprawy
maszyn i urz

ą

dze

ń

;

−

zasady operacji pomocniczych
wyst

ę

puj

ą

cych w procesie de-

monta

ż

u i monta

ż

u (np.: mycie

cz

ęś

ci, dopasowanie elemen-

tów, wywa

ż

anie);

−

rodzaje narz

ę

dzi, pomocy spe-

cjalnych, przyrz

ą

dów pomiaro-

wych oraz aparatur

ę

diagno-

styczn

ą

w pracach demonta

ż

u

i monta

ż

u maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metalu;

−

sposoby konserwacji maszyn
i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali.

demonta

ż

u i monta

ż

u maszyn

i urz

ą

dze

ń

;

−

naprawia

ć

maszyny lub urz

ą

-

dzenia z u

ż

yciem narz

ę

dzi do

obróbki r

ę

cznej oraz maszy-

nowej;

−

naprawia

ć

maszyny i urz

ą

dze-

nia z zastosowaniem przyrz

ą

-

dów pomiarowych oraz apara-
tury diagnostycznej;

−

monitorowa

ć

zu

ż

ycie maszyn

i urz

ą

dze

ń

podczas ich eksplo-

atacji;

−

dobiera

ć

proces technologicz-

ny operacji demonta

ż

u i mon-

ta

ż

u maszyn i urz

ą

dze

ń

;

−

wykonywa

ć

operacje pomocni-

cze takie, jak: mycie cz

ęś

ci,

dopasowanie elementów ma-
szyn, zastosowanie kompen-
sacji, dopasowanie elementów
współpracuj

ą

cych, dobór ole-

jów i smarów lub ich zamienni-
ków;

−

wykonywa

ć

selekcj

ę

cz

ęś

ci lub

mechanizmów maszyn i urz

ą

-

dze

ń

(do złomowania, naprawy

lub wymiany i zast

ą

pienia ich

zamiennikami);

−

ocenia

ć

wykonanie naprawy

maszyny lub urz

ą

dzenia;

−

rozpoznawa

ć

rodzaje korozji

oraz dobiera

ć

sposoby kon-

serwacji maszyn i urz

ą

dze

ń

do

obróbki metali.

12

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9 wymaga

posiadania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Instalowanie i serwisowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z instalowaniem i serwiso-
waniem maszyn i urz

ą

dze

ń

do

obróbki metali, w szczególno

ś

ci

zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska;

−

zastosowane rozwi

ą

zania kon-

strukcyjne w budowie maszyn
i urz

ą

dzenia oraz ich parame-

try

eksploatacyjne

ustalone

przez producenta;

−

zasady pozyskiwania potrzeb-
nych informacji z dokumentacji
techniczno-ruchowej maszyny
lub urz

ą

dzenia koniecznych do

ustalenia przebiegu eksploata-
cji i dokonywania przegl

ą

dów;

−

instrukcj

ę

instalacji nowej ma-

szyny i urz

ą

dzenia na stanowi-

sku pracy;

−

procedury dokonywania regu-
lacji i pierwszego uruchomienia
maszyny lub urz

ą

dzenia na

stanowisku pracy;

−

instrukcj

ę

konserwacji i sma-

rowania maszyn lub urz

ą

dze

ń

.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania według okre

ś

lonej

instrukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach pracy, w zakresie in-
stalowania i serwisowania maszyn
i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad

BHP,

ochrony

ppo

ż

.,

ergonomii

i ochrony

ś

rodowiska;

−

wyszuka

ć

w

dokumentacji

techniczno-ruchowej

maszyn

i urz

ą

dze

ń

podstawowe para-

metry eksploatacyjne ustalone
przez producenta;

−

wykonywa

ć

konserwacj

ę

ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

oraz uzupeł-

nia

ć

płyny eksploatacyjne;

−

wykonywa

ć

próbne urucha-

mianie zainstalowanej maszy-
ny lub urz

ą

dzenia;

−

zabezpiecza

ć

dokumentacj

ę

techniczno-ruchow

ą

maszyny

i urz

ą

dzenia;

−

zagospodarowa

ć

cz

ęś

ci za-

mienne, płyny eksploatacyjne
i inne materiały dostarczone
przez

producenta

maszyn

i urz

ą

dze

ń

.

13

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za realizacj

ę

zada

ń

zwi

ą

zanych z napraw

ą

maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali,

−

dostosowuje zachowanie do okoliczno

ś

ci w

ś

rodowisku pracy,

w którym pracuje mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach w dziale remontowo-naprawczym, w którym
pracuje,

−

potrafi ocenia

ć

swoje działania wykonywane w ramach współpracy

zespołowej oraz przyjmowa

ć

odpowiedzialno

ść

za ich skutki i wpływ

na

ż

ycie i zdrowie ludzkie.

14

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu mechanika

maszyn i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 723304 Mechanik maszyn

i urz

ą

dze

ń

do obróbki metali

15

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.