Zmiany i stany przedrakowe

Wpisany przez Klaudia Kula

sobota, 21 listopada 2009 14:51

Nowotwory jamy ustnej, to choroby, które kilkakrotnie częściej dotykają mężczyzn aniżeli

kobiety. Atakują język, migdałki podniebienne, gardło, podniebienie, dziąsła, dno jamy

ustnej i czerwień wargową. Przeważającą większość przypadków stanowią nowotwory

płaskonabłonkowe.

Czynniki ryzyka

Do najważniejszych czynników zwiększających ryzyko zachorowania należą bezsprzecznie

palenie tytoniu, marihuany (!) i alkohol. Oczywiście nie są one jedynymi, bowiem przyczynia się

także m.in. nadmierna ekspozycja na słońcu, a nawet brak higieny, który należy traktować

bardziej, jako jeden z czynników zwiększających dodatkowe zagrożenie.

Stanami przednowotworowymi tudzież zmianami przedrakowymi są m.in. liszaj płaski, toczeń

rumieniowaty, zespół Plummera-Vinsona, włóknienie podśluzówkowe, jak również zmiany

towarzyszące kile. 

Liszaj płaski

Jest jedną z częściej występujących chorób błoń śluzowych i skóry. Objawia się

występowaniem białych charakterystycznych wykwitów w obrębie jamy ustnej. Wykwity te

tworzą swego rodzaju powłokę (policzki), chociaż niewykluczona jest postać ów liszaja, jako

zmiany pęcherzykowe, wrzodziejące, czy w postaci nadżerki. Oprócz policzków liszaj może

rozwinąć się także na języku.

Liszaj płaski nie jest nowotworem, jednak jest zaliczany do stanów przedrakowych, które mogą,

(ale nie muszą) przekształcić się w nowotwór nabłonkowy. 

Liszaj płaski Wilsona jest schorzeniem przewlekłym, występującym u osób dorosłych (30-60 rok

życia). W jego rozwoju istotną rolę może odgrywać genetyka! U osób borykających się z

liszajem płaskim obserwuje się okresowe zaostrzenie objawów chorobowych tudzież

pogorszenie stanu zdrowia. Z kolei obszar kliniczny przedstawia obecność pojedynczych i/lub

licznych grudek pokrytych „siateczką”. Kolor występujących wykwitów jest różny – mogą

przybierać postać czerwoną, różową, siną, a nawet fioletową. Na języku przybierają one postać

białą (leukoplakia).

Leukoplakia

Zwana także rogowaceniem białym jest charakterystyczną zmianą w obrębie jamy ustnej,

uwidaczniającą się w postaci białych przebarwień na powierzchni błony śluzowej. Leukoplakia

to choroba występująca nie tylko w obrębie błoń śluzowych, ale również w obrębie gardła i

krtani – traktowana, jako zmiany przednowotworowe. Bezpośrednimi przyczynami

1 / 2

Zmiany i stany przedrakowe

Wpisany przez Klaudia Kula

sobota, 21 listopada 2009 14:51

występowania leukoplakii jest palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu. 

Zmiany chorobowe rozwijają się najczęściej na wewnętrznej stronie policzków, dnie jamy

ustnej, po bokach języka, dolnej wardze i wyrostkach zębodołowych. W zależności od

zaawansowania choroby powierzchnia zmian może być pobrużdżona, guzkowata z

pojawiającymi się brodawkami lub przypominać powierzchnię skóry. Wytworzenie się

nowotworu w obrębie leukoplakii jest duże (15-40% przypadków). Każda zmiana powinna

zostać poddania badaniu mikroskopowemu, bowiem tylko ono pozwoli wykryć nowotwór, oraz

(w przypadku jego wykrycia: przyp. red.) ocenić ryzyko jego złośliwości.

Erytroplakia

Erytroplakia to zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej objawiające się występowaniem

czerwonej plamy (plam). Towarzyszący zmianom stan zapalny może przekształcać się w raka

śródnabłonkowego czy in situ (blisko 40% przypadków to postać złośliwa nowotworu).

Erytroplakia występuje najczęściej u mężczyzn (seniorzy) i rozwija się na dnie jamy ustnej,

rzadziej na dziąsłach dolnej szczęki czy podniebieniu. Niestety, w większości choroba ta nie

ujawnia się, tzn. nie daje dolegliwości bólowych, chociaż takowe nie są wykluczone. 

Włóknienie podśluzówkowe

To stan przednowotworowy, niemniej jednak jego przemiana w raka złośliwego jest stosunkowo

niewielka (niecałe 8%). Schorzenie to jest rzadko spotykane w Europie i dotyczy w

przeważającej mierze kobiet. Objawy włóknienia podśluzówkowego to podnabłonkowy odczyn

zapalny, zanik nabłonka i szkliwienie blaszki właściwej błony śluzowej. Ponadto

charakterystycznymi objawami są liczne owrzodzenia czy też zblednięcie śluzówki. 

Nikotynowe zapalenie jamy ustnej

Jak sama nazwa wskazuje, schorzenie to związane jest z paleniem tytoniu (fajka, papierosy) i

charakteryzuje się w zdecydowanej mierze rogowaceniem nabłonka znajdującego się na

podniebieniu, wskutek czego tworzą się niewielkie uwypuklenia (grudkowate).

Źródło: Postępy w chirurgii głowy i szyi 2004

 

2 / 2