„ŻYĆ, ABY WIERZYĆ I KOCHAĆ”

Plany wynikowe nauczania religii

dla liceum i technikum

według programu nr AZ-4-04/2

Kielce 2006

Copyright © by Wydawnictwo „JEDNOŚĆ”, Kielce 2006

Opracowanie
Elżbieta Kondrak
Bogusław Nosek

Projekt okładki
Justyna

Kułaga-Wytrych

Skład i łamanie
Wiktor

Idzik

ISBN 83-7442-440-0

Wydawnictwo „JEDNOŚĆ”

REFERAT

KATECHETYCZNY

25-013

Kielce

25-013

Kielce

ul. Jana Pawła II nr 4

ul. Jana Pawła II nr 3

Dział sprzedaży – tel. [phone]

tel. [phone]

Redakcja – tel. [phone]
www.jednosc.com.pl
e-mail: [e-mail]

Druk i oprawa
Drukarnia im. A. Półtawskiego
www.dap.pl

3

Wstęp

Planowanie wynikowe jest pojęciem ściśle związanym z ewaluacją osiągnięć uczniów oraz

standardami wymagań. Pozwala nauczycielowi skutecznie planować pracę pedagogiczną nie
według treści nauczania, jak do tej pory było to w tradycyjnych rozkładach materiału, ale we-
dług przewidywanych osiągnięć ucznia.

Plan wynikowy prezentuje to, co uczeń powinien wiedzieć i umieć po każdej lekcji. Ponie-

waż w procesie kształcenia najważniejszy jest uczeń, podstawę do planowania pracy dydak-
tycznej powinny stanowić jego postępy i osiągnięcia, a nie ilość materiału „do przerobienia”.
Takie planowanie, opisujące zamierzone efekty kształcenia, jasno określa cele, do których
nauczyciel powinien dążyć, oraz precyzyjnie formułuje to, czego oczekuje od uczniów. Jasno
określone wymagania są bardzo istotne zarówno dla uczniów, jak i ich rodziców.

Prezentowane plany wynikowe zawierają: blok tematyczny, treści szczegółowe (tematy),

czas realizacji, wymagania podstawowe i ponadpodstawowe oraz sposób (formy) oceny pra-
cy ucznia. Do wymagań podstawowych zaliczamy treści najbardziej przystępne, najprost-
sze, najbardziej uniwersalne, niezbędne na danym etapie kształcenia i na wyższych etapach.
Uczeń spełnia te wymagania, gdy uczestniczy w rozwiązywaniu problemów na katechezie
oraz umiejętnie słucha innych. Najprościej mówiąc, są to wymagania na ocenę dopuszczającą
i dostateczną. Wymagania ponadpodstawowe obejmują treści trudne do opanowania, złożo-
ne i nietypowe. Uczeń powinien wykazać własną inicjatywę w rozwiązywaniu problemów,
wszechstronnie dbać o rozwój swojej osobowości i podejmować zadania apostolskie. Spełnia-
jący te wymagania otrzymują ocenę dobrą i powyżej.

Tak skonstruowany plan wynikowy jest równocześnie planem pracy na konkretny rok

szkolny.

Proponowane plany wynikowe są jedynie punktem wyjścia do konstruowania przez kateche-

tę własnych planów, uwzględniających indywidualne możliwości uczniów, specyfikę zespołu
klasowego oraz tematy okolicznościowe (związane z rokiem liturgicznym, z wydarzeniami
religijnymi w danej parafii czy szkole) i inne czynniki warunkujące realizację programu na-
uczania. Przy ich opracowaniu (lub dostosowywaniu gotowych planów do własnych potrzeb)
należy pamiętać, że plan wynikowy pozostaje podrzędny w stosunku do innych dokumentów,
takich jak podstawa programowa, program nauczania, wewnątrzszkolny oraz przedmiotowy
system oceniania, i musi być zgodny z ich założeniami.

4

K

LASA

I – N

A

DRODZE

DO

DOJRZA

Ł

EJ

WIAR

Y

I. U

źróde

ł wiary

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

1. Kim jestem

w perspektywie

Bo

żego planu?

IX

• wymieni warto

ści ostateczne

• okre

śli wp

ływ wiary na postaw

ę cz

łowieka

• rozumie sens uczestniczenia w katechezie, jej owoce i nak

ładane

przez ni

ą zobowi

ązania

• scharakteryzuje swoj

ą wiar

ę

• okre

śli w

łasny system warto

ści

• uzasadni swoje decyzje i wybory w aspekcie wiary • uzasadni potrzeb

ę hierarchii warto

ści w

życiu cz

łowieka

• scharakteryzuje siebie jako cz

łowieka wierz

ącego

• dokona warto

ściowania dotychczasowych postaw i zachowa

ń

w aspekcie wymogów wiary

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

2. Duchowy wy-

miar cz

łowieka

– istota religii.

IX

• poda de

fi

nicj

ę religii

• rozumie istot

ę religii

• wymieni cechy wspólne dla wszystkich religii

• wyja

śni fenomen religii

• uzasadni,

że religia jest istotnym czynnikiem duchowego rozwoju

cz

łowieka

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne

3. Cz

łowiek isto-

tą

religijn

ą – ta-

jemnica religii.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcie „cz

łowiek istot

ą religijn

ą”

• rozumie,

że ka

żdy cz

łowiek nosi w sobie pragnienie wiary

• rozumie, w czym cz

łowiek wyra

ża si

ę jako istota religijna

• rozumie, na czym polega fanatyzm i oboj

ętno

ść

religijna

• dostrzega i opisze przejawy religijno

ści w aspekcie historycznym

w ró

żnych spo

łeczno

ściach

• uzasadni, dlaczego cz

łowiek nie wierz

ący w Boga wierzy zawsze

w „co

ś innego”

• odró

żnia postaw

ę wiary od religijnego fanatyzmu

• krytycznie odnosi si

ę do s

łów „religia opium dla ludu”

• potra

fi

przekona

ć swoich kolegów o sensowno

ści w

łasnej postawy

religijnej

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

4. W

ielkie

religie

świata.

IX

• wymieni charakterystyczne cechy wspó

łczesnych religii

• wymieni religie monoteistyczne i politeistyczne • rozumie,

że chrze

ścija

ństwo najpe

łniej wyra

ża mi

ło

ść

Boga

• wska

że ró

żnice mi

ędzy chrze

ścija

ństwem a innymi religiami

• wymieni spo

łeczne implikacje wyp

ływaj

ące z religii

Wschodu

(ezoteryzm: amulety

, talizmany; astrologia...)

• scharakteryzuje podstawowe prawdy o buddyzmie, judaizmie (hi- storia zbawienia, diaspora, autentyzm), hinduizmie, islamie, chrze- ś

cija

ństwie

• potra

fi

obroni

ć warto

ści religii chrze

ścija

ńskiej

• podejmuje dialog z osobami innych wyzna

ń (np. uczniami danej

szko

ły)

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

5. Objawienie

Boga w Starym

i Nowym

Testa-

mencie.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcia: historia zbawienia, objawienie, Bo

ża pedagogia

• rozumie,

że Bóg objawia

ł si

ę cz

łowiekowi stopniowo: najpierw

w Starym

Testamencie, potem, najpe

łniej, poprzez Jezusa Chrystu-

sa (Nowy

Testament)

• rozumie,

że objawienia prywatne mog

ą uwypukla

ć jaki

ś aspekt

objawienia biblijnego

• omówi objawianie si

ę Boga w dziejach ludzko

ści

• wyka

że zale

żno

ść

pe

łnego objawienia si

ę Boga w Chrystusie od

wydarze

ń Starego

Testamentu (np. przepowiadanie proroków)

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne

6. Objawienie

po

średnie i bez-

po

średnie.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcia: objawienie po

średnie i bezpo

średnie i poda ich

przyk

łady

• wymieni ar

gumenty

św

. T

omasza z

Akwinu przemawiaj

ące za

istnieniem Boga

• rozumie,

że katecheza jest wyja

śnianiem Bo

żego objawienia

• wyka

że ró

żnice mi

ędzy objawieniem po

średnim a bezpo

średnim

• scharakteryzuje „dowody na istnienie Boga” • potra

fi

zinterpretowa

ć teksty biblijne ods

łaniaj

ące niewidzialnego

Boga

• podaje w

łasne ar

gumenty na istnienie Boga

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

5

K

la

sa I

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

7. Chrystus i

Jego Ko

śció

ł.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcia: Chrystus Zbawiciel, Chrystus Odkupiciel,

Chrystus G

łowa Ko

ścio

ła

• rozumie,

że Chrystus za

ło

ży

ł Ko

śció

ł i nim kieruje

• rozumie,

że Ko

śció

ł jest zapocz

ątkowaniem królestwa Bo

żego na

ziemi

• rozumie,

że Ko

śció

ł to wszyscy ochrzczeni, których g

łow

ą jest

Chrystus

• scharakteryzuje rol

ę Chrystusa w historii ludzko

ści

• uzasadni,

że Chrystus jest za

ło

życielem i G

łow

ą Ko

ścio

ła

• uzasadni,

że on sam jest podmiotem w Ko

ściele

• okre

śli rol

ę, jak

ą Ko

śció

ł odgrywa w Polsce i w

świecie

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

8. Sekty i nowe

ruchy religijne.

X

• wymieni najbardziej znane sekty w swoim

środowisku i w Polsce

• rozumie niebezpiecze

ństwo p

łyn

ące z przy

łą

czenia si

ę do sekty

• rozumie,

że okre

ślenie „nowe ruchy religijne” odnosi si

ę do grup

dzia

łaj

ących poza Ko

ścio

łem

• potra

fi

rozpozna

ć sposoby werbowania do sekt

• omówi sposoby obrony przed zagro

żeniami ze strony sekt

• potra

fi

krytycznie odnie

ść

si

ę do ró

żnych form reklamy nowych

ruchów religijnych w mediach

• okre

śli „grup

ę ryzyka” osób najbardziej podatnych na wst

ąpienie do

sekty

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

II. U

źróde

ł moralno

ści cz

łowieka wierz

ącego

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

9. Godno

ść

osoby

ludzkiej.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcie „godno

ść

osoby”

• wymieni rodzaje godno

ści przyrodzonej i nadprzyrodzonej (godno

ść

osobowa i osobowo

ściowa)

• rozumie,

że godno

ść

cz

łowieka ma podstaw

ę w Bogu (wymieni

źró-

dł

a godno

ści cz

łowieka)

• wymieni zadania wyp

ływaj

ące z godno

ści cz

łowieka

• wymieni warto

ści ogólnoludzkie, które zogniskowane s

ą wokó

ł god-

no

ści (prawda, dobro, sprawiedliwo

ść

, wolno

ść

, odpowiedzialno

ść

...)

• rozumie,

że godno

ść

stanowi

źród

ło warto

ści

• uzasadni, dlaczego ka

żdy cz

łowiek ma prawo do poszanowania

jego godno

ści

• wyka

że zwi

ązek mi

ędzy godno

ści

ą a urzeczywistnianiem warto-

ści: prawdy

, dobra, sprawiedliwo

ści, wolno

ści i odpowiedzialno-

ści

• okre

śli, jakimi dzia

łaniami inspiruje rówie

śników do poszanowa-

nia godno

ści w

łasnej i drugiego cz

łowieka

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

10. W

olno

ść

i odpowiedzial-

no

ść

.

X

• pami

ęta,

że cz

łowiek jest istot

ą rozumn

ą, obrazem m

ądro

ści Boga

• zde

fi

niuje poj

ęcia: wolno

ść

, odpowiedzialno

ść

, samowola

• rozumie wolno

ść

jako warto

ść

ogólnoludzk

ą i dar Bo

ży

• rozumie,

że wolno

ść

zak

łada wolny wybór mi

ędzy dobrem i z

łem

• wymieni skutki wolno

ści nieodpowiedzialnej (samowoli)

• rozumie negatywny wp

ływ samowoli na moralno

ść

cz

łowieka

• wyka

że ró

żnic

ę mi

ędzy wolno

ści

ą a samowol

ą

• uzasadni, dlaczego ka

żdy cz

łowiek ma prawo do wolno

ści

• potra

fi

zinterpretowa

ć nauk

ę zawart

ą w wersecie Ga 5,1

• uzasadni, dlaczego urzeczywistnianie dobra czyni cz

łowieka wol-

nym

• uzasadni,

że wolno

ść

bez odpowiedzialno

ści rodzi nieobliczaln

ą

samowol

ę

• sformu

łuje krytyk

ę postaw samowolnych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

11. Moralno

ść

czynów ludzkich.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcia: moralno

ść

, intencja (z

ła lub dobra)

• wymieni

źród

ła moralno

ści (KKK 1750)

• rozumie,

że cel nie u

świ

ęca

środków

• wymieni czyny bezwzgl

ędnie niedozwolone z uwagi na ich przed-

miot (blu

źnierstwo, krzywoprzysi

ęstwo, zabójstwo, cudzo

łóstwo)

• omówi

źród

ła moralno

ści

• uzasadni, dlaczego niedopuszczalne jest czynienie z

ła, aby wy-

prowadzi

ć z niego dobro (zasada „cel u

świ

ęca

środki”)

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

6

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

12. Moralno

ść

uczu

ć.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcia: uczucia, emocje

• wymieni podstawowe uczucia i je zde

fi

niuje (mi

ło

ść

i nienawi

ść

,

pragnienie i obawa, rado

ść

, smutek i gniew)

• rozumie,

że uczucia zapewniaj

ą wi

ęź

mi

ędzy

życiem zmys

łowym

a duchowym

• wyja

śni, kiedy uczucia s

ą moralnie oboj

ętne oraz kiedy s

ą dobre

albo z

łe

• uzasadni, dlaczego uczuciami powinien kierowa

ć rozum

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

13. Sumienie

jako instrument

os

ądu moralnego.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcia: sumienie jako g

łos Boga, sumienie osobiste, su-

mienie narodu

• rozumie,

że cz

łowiek w swoim sumieniu powinien kierowa

ć si

ę pra-

wem moralnym

• wyja

śni, na czym polega os

ąd sumienia

• wyka

że zale

żno

ść

mi

ędzy wolno

ści

ą a ocen

ą sumienia

• potra

fi

dokonywa

ć oceny moralnej czynów

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • test uzupe

łnie

ń

14. Kszta

łtowa-

nie sumienia

XII

• rozumie konieczno

ść

formacji sumienia

• wymieni czynniki kszta

łtuj

ące oraz deformuj

ące sumienie

• wymieni zagro

żenia p

łyn

ące z deformacji sumie

ń

• wyka

że,

że os

ąd sumienia pomaga poprawi

ć si

ę i wróci

ć do Boga

• scharakteryzuje cz

łowieka o prawid

łowo uformowanym sumieniu

• potra

fi

dokona

ć rozró

żnienia mi

ędzy sumieniem uformowanym

prawid

łowo i nieprawid

łowo

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

15. Normy i zasa-

dy moralne pod-

staw

ą formacji

sumienia.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcia: norma moralna, zasada moralna, prawo naturalne,

prawo stanowione (ko

ścielne, pa

ństwowe)

• wymieni normy i zasady moralne • rozumie konieczno

ść

przestrzegania norm i zasad moralnych

• uzasadni potrzeb

ę stosowania norm i zasad moralnych w ludzkim

życiu

• wyka

że zwi

ązek dobrze ukszta

łtowanego sumienia z post

ępowa-

niem wed

ług norm i zasad moralnych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna • praca pisemna

15a. Dokony-

wanie wyborów

zgodnych z su-

mieniem

I

• poda przyk

łady sytuacji trudnych w aspekcie moralnym

• wymieni zasady post

ępowania w trudnych sytuacjach

• wska

że rozwi

ązania trudnych problemów zgodnie z zasadami

i prawid

łowo ukszta

łtowanym sumieniem

• dokona warto

ściowania rozwi

ąza

ń trudnych problemów w aspek-

cie moralnym

• z namys

łem poddaje analizie mo

żliwo

ści rozwi

ązania zaistnia

łych

problemów

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

7

K

la

sa I

III. Dr

ogowskazy wiary

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

16. W

iara

jako

odpowied

ź na

mi

ło

ść

Boga.

I

• wymieni przejawy Bo

żej mi

ło

ści

• rozumie,

że wiara jest odpowiedzi

ą na mi

ło

ść

Boga

• wymieni najwa

żniejsze wykroczenia przeciw pierwszemu przy-

kazaniu

• rozumie,

że

źród

łem wszelkich wypacze

ń moralnych jest nie-

uznawanie Boga

• poda motywacje konieczno

ści pos

łusze

ństwa Bogu

• uzasadni,

że wiara jest odpowiedzi

ą na mi

ło

ść

Boga

• potra

fi

odró

żni

ć wiar

ę od ba

łwochwalstwa i dewocji

• dokona krytycznej oceny zachowa

ń niezgodnych z wiar

ą

• poddaje zdrowej krytyce zachowania sprzeczne z wiar

ą w Boga

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

17. Nadzieja

ufnym oczekiwa-

niem b

łogos

ła-

wie

ństwa Bo

żego.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcie nadziei

• wymieni grzechy przeciw nadziei • rozumie potrzeb

ę kierowania si

ę w

życiu nadziej

ą

• scharakteryzuje grzechy przeciwko nadziei • uzasadni,

że zarówno rozpacz, jak i zuchwa

ła ufno

ść

sprzeciwiaj

ą si

ę

cnocie nadziei

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

18. Szczera mi-

ło

ść

odpowiedzi

ą

na mi

ło

ść

Boga.

I

• rozumie istot

ę mi

ło

ści Boga do cz

łowieka i cz

łowieka do Boga

• wymieni sposoby odpowiedzi na mi

ło

ść

Bo

żą

• wymieni grzechy przeciw Bo

żej mi

ło

ści

• uzasadni,

że

źród

łem ludzkiego szcz

ęś

cia jest odpowiada

ć mi

ło

ści

ą na

mi

ło

ść

Boga

• opisze do

świadczanie mi

ło

ści Bo

żej we w

łasnym

życiu

• okre

śli swój sposób wyra

żania mi

ło

ści do Boga

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

19. Cnoty kardy-

nalne i ich rola

w

życiu.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcia: cnoty ludzkie i cnoty kardynalne

• wymieni cnoty kardynalne • rozumie istot

ę cnót kardynalnych

• scharakteryzuje cztery cnoty kardynalne

• wyja

śni, na czym polega rola cnót kardynalnych w

życiu cz

łowieka

• uzasadni,

że cnoty kardynalne pe

łni

ą bardzo wa

żn

ą rol

ę w ludzkim

życiu

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

20. Umiej

ętno

ść

życia wed

ług

cnót.

I

• poda motywacj

ę do pracy nad sob

ą

• wska

że przyk

łady ludzi, którzy zmienili swe

życie na lepsze

• wymieni, co pomaga, a co przeszkadza w doskonaleniu siebie • rozumie potrzeb

ę pracy nad sob

ą

• okre

śli w

łasne s

łabe strony i ich wp

ływ na sposób post

ępowania

• uzasadni potrzeb

ę przemiany

, d

ąż

enia do doskona

ło

ści

• okre

śli, jakie podejmuje dzia

łania w aspekcie samodoskonalenia i ko-

rekty swoich s

łabych stron

• poda przyk

łady w

ła

ściwego reagowania na spotykaj

ące go z

ło

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

IV

. Pr

oblemy moralno

ści chrze

ścija

ń

skiej

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

21. Grzech ze-

rwaniem przy-

mierza z Bogiem

i lud

źmi.

II

• zde

fi

niuje poj

ęcie grzechu

• potra

fi

rozpozna

ć grzech

• rozumie istot

ę grzechu pierworodnego i grzechów uczynkowych

• rozumie,

że grzech jest zerwaniem przymierza z Bogiem i lud

źmi,

i ż

e w Chrystusie odnawiamy to przymierze (Rz 6,20)

• wska

że, jak odró

żni

ć grzech

śmiertelny od grzechu powszedniego

• uzasadni, dlaczego grzech niszczy przyja

źń

z Bogiem i z drugim

cz

łowiekiem

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

8

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

22. Jest jeden Bóg

– „Nie b

ędziesz

mia

ł bogów cu-

dzych przede

Mn

ą”.

II

• pami

ęta tre

ść

pierwszego przykazania

• rozumie istot

ę pierwszego przykazania

• wymieni formy s

łu

żenia jedynemu Bogu

• uzasadni,

że cz

łowiek powinien wierzy

ć w jedynego Boga

• opisze formy oddawania czci jedynemu Bogu indywidualnie i we wspólnocie Ko

ścio

ła

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna • praca plastyczna

23. Grzechy

przeciwko wierze

– zdradzony Bóg.

II

• wymieni wykroczenia przeciw pierwszemu przykazaniu (zabo- bon, ba

łwochwalstwo, magia, sekty; bezbo

żno

ść

, ateizm, agnosty-

cyzm)

• rozumie zagro

żenia p

łyn

ące z New

Age

• scharakteryzuje grzechy przeciw wierze • uzasadni,

że wykroczenia przeciwko pierwszemu przykazaniu nisz-

cz

ą wiar

ę cz

łowieka

• uzasadni, dlaczego grzechy przeciw wierze niszcz

ą wspólnot

ę Ko-

ścio

ła

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

24. Szacunek dla

imienia Bo

żego

– „Nie b

ędziesz

bra

ł imienia Pana,

Boga twego nada-

remno”.

II

• pami

ęta tre

ść

drugiego przykazania

• rozumie jego istot

ę

• rozumie warto

ść

chrze

ścija

ńskich imion

• wymieni grzechy przeciw drugiemu przykazaniu • uzasadni,

że imi

ę Bo

że jest

świ

ęte

• scharakteryzuje grzechy przeciw drugiemu przykazaniu • uzasadni warto

ść

chrze

ścija

ńskiego imienia

• z dezaprobat

ą odnosi si

ę do nadu

ży

ć imienia Bo

żego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

25. „Pami

ętaj, aby

ś

dzie

ń

świ

ęty

świ

ę-

ci

ł” – niedzielny

supermarket.

II

• pami

ęta trzecie przykazanie

• rozumie jego istot

ę

• wymieni formy

świ

ętowania niedzieli

• wymieni ar

gumenty za

świ

ętowaniem dnia Pa

ńskiego

• opisze tradycje

świ

ętowania niedzieli

• uzasadni, dlaczego niedziela jest

świ

ętym dniem chrze

ścijan

• wyka

że zwi

ązek mi

ędzy szabatem a niedziel

ą

• poddaje krytyce zachowania sprzeczne z trzecim przykazaniem

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

26. „Czcij ojca

twego i matk

ę

twoj

ą” – dlaczego

rodzice s

ą potrzeb-

ni?

II

• pami

ęta tre

ść

czwartego przykazania

• zde

fi

niuje poj

ęcie rodziny i rodziny chrze

ścija

ńskiej

• wymieni obowi

ązki rodziców wzgl

ędem dzieci i dzieci wzgl

ędem

rodziców oraz rodziny wobec spo

łecze

ństwa

• uzasadni konieczno

ść

szacunku wobec rodziców

• scharakteryzuje obowi

ązki wobec spo

łecze

ństwa i jego w

ładz

• potra

fi

umiejscowi

ć wype

łnianie obowi

ązków wzgl

ędem rodziny

w perspektywie królestwa Bo

żego

• uzasadni warto

ść

ż

ycia rodzinnego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

26a. Fa

łszywe

rodzicielstwo

III

• wymieni zagro

żenia niszcz

ące wspó

łczesn

ą rodzin

ę (wolne

zwi

ązki, przemoc, zwi

ązki homoseksualne, molestowanie seksu-

alne i przemoc psychiczna, klonowanie, adopcja dzieci przez pary

homoseksualne)

• rozumie,

że najlepszym zabezpieczeniem rodziny jest ma

łż

eń

stwo

sakramentalne

• potra

fi

odró

żni

ć prawdy o rodzinie podawane przez Ko

śció

ł od opi-

nii proponowanych przez wspó

łczesne nurty „wyzwolone”

• opisze cechy charakteru, o które powinien troszczy

ć si

ę przysz

ły

rodzic

• opisze w

ła

ściwy model rodziny

• poda ar

gumenty uzasadniaj

ące sprzeciw wobec stylu

życia propono-

wanego przez kraje zachodnie

• poda ar

gumenty swoim kolegom i kole

żankom przeciw budowaniu

rodziny bez zasad

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

9

K

la

sa I

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

27. Spieszmy

si

ę kocha

ć ludzi

– „Nie zabijaj”.

III

• pami

ęta tre

ść

pi

ątego przykazania

• rozumie jego istot

ę

• pami

ęta tekst Rdz 4,10-1

1

• rozumie,

że dawc

ą i panem

życia jest Bóg

• rozumie,

że ka

żdy cz

łowiek ma prawo do

życia i jego obrony

• rozumie obowi

ązek poszanowania

życia i zdrowia w

łasnego

i innych

• uzasadni,

że

życie jest wielk

ą warto

ści

ą

• potra

fi

zestawi

ć warto

ść

ż

ycia z innymi warto

ściami

• opisze sytuacje, w których warto odda

ć

życie, i sytuacje, kiedy lepiej

jest je zachowa

ć

• poda ar

gumenty za obron

ą zagro

żonego

życia

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

28. Ile warte jest

życie cz

łowieka?

– grzechy przeciw

życiu.

III

• wymieni wykroczenia przeciw

życiu (zabójstwo zamierzone

i niezamierzone; samobójstwo, eutanazja, przerywanie ci

ąż

y,

narkomania)

• wymieni wykroczenia przeciw zdrowiu • uzasadni konieczno

ść

obrony

życia i zdrowia

• scharakteryzuje wykroczenia przeciw

życiu i zdrowiu

• okre

śli warto

ść

i zagro

żenia ze strony bada

ń naukowych dla

życia,

zdrowia i godno

ści cz

łowieka

• poda przyk

łady sprzeciwu wobec zachowa

ń zagra

żaj

ących zdrowiu

i ż

yciu

• okre

śli, jakie podejmuje dzia

łania na rzecz poszanowania osoby

ludzkiej i trwa

łego pokoju

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

29. Chrze

ścija

ńskie

powo

łanie do czy-

sto

ści – niedoce-

niony skarb.

III

• rozumie istot

ę ludzkiej p

łciowo

ści w uj

ęciu chrze

ścija

ńskim

• rozumie,

że czysto

ść

jest darem prowadz

ącym do Boga

• pami

ęta tre

ść

b

łogos

ławie

ństwa dotycz

ącego czystego serca

• wymieni ró

żne formy czysto

ści

• rozumie,

że zachowanie czysto

ści jest czynnikiem pozwalaj

ącym

zachowa

ć integralno

ść

osoby

• uzasadni warto

ść

czysto

ści przedma

łż

eń

skiej

• uzasadni, dlaczego czysto

ść

jest darem uszcz

ęś

liwiaj

ącym ludzi

i uwielbieniem Boga

• potra

fi

zinterpretowa

ć ewangeliczne b

łogos

ławie

ństwo o czysto

ści

serca

• poda przyk

łady pozytywnego wyra

żania si

ę o dziewictwie

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

29a. Zagro

żenia

dla czysto

ści

– „medialny seks”.

IV

• wymieni media, których dzia

łanie skierowane jest ku niszczeniu

czysto

ści (chat erotyczny

, prasa pornogra

fi

czna,

fi

lmy i programy

telewizyjne...)

• wymieni zagro

żenia dla ludzkiej p

łciowo

ści wyp

ływaj

ące z dzia-

łania mediów

• rozumie, na czym polega dramat transseksualizmu

• uzasadni, dlaczego Ko

śció

ł staje w obronie czysto

ści i p

łciowo

ści

cz

łowieka

• potra

fi

dokonywa

ć wyboru mi

ędzy mediami niszcz

ącymi a mediami

wspomagaj

ącymi czysto

ść

• scharakteryzuje dzia

łania propaguj

ące czysto

ść

i ochron

ę ludzkiej

pł

ciowo

ści

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna • praca plastyczna

30. W

ychowanie

do czysto

ści serca

– „Nie cudzo

łó

ż”.

IV

• pami

ęta tre

ść

szóstego przykazania

• rozumie jego istot

ę

• wymieni zagro

żenia przeciw czysto

ści

• rozumie,

że czysto

ść

domaga si

ę panowania nad sob

ą

• wymieni osoby i czynniki pomagaj

ące zachowa

ć czysto

ść

• uzasadni warto

ść

zachowywania czysto

ści

• wyka

że zwi

ązek mi

ędzy czysto

ści

ą a cnot

ą umiarkowania

• omówi zagro

żenia wymierzone w czysto

ść

• omówi przyk

łady korzy

ści p

łyn

ących z zachowania czysto

ści

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

30a. W

ychowanie

do wierno

ści ma

ł-

że

ńskiej – „mimo

przeszkód trwam”.

IV

• pami

ęta i rozumie tre

ść

dziewi

ątego przykazania

• wska

że teksty biblijne dotycz

ące po

żą

dliwo

ści cielesnej

• wymieni czynniki wspomagaj

ące zachowanie czysto

ści serca

• rozumie potrzeb

ę wstydliwo

ści

• uzasadni potrzeb

ę zachowania intymno

ści ma

łż

eń

skiej

• uzasadni potrzeb

ę czysto

ści serca w

życiu ma

łż

eń

skim

• scharakteryzuje czynniki wspomagaj

ące zachowanie czysto

ści

• wyja

śni, na czym polega walka z po

żą

dliwo

ści

ą cielesn

ą

• poda przyk

łady poszanowania intymno

ści drugiej osoby

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

10

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

31. „Nie kradnij”

– moralno

ść

Ka-

lego.

IV

• pami

ęta tre

ść

siódmego przykazania

• rozumie jego istot

ę

• wymieni skutki grzechów z zakresu siódmego przykazania • rozumie,

że nieprzestrzeganie zakazu „nie kradnij” degraduje

cz

łowieka

• wymieni czyny prowadz

ące do zniewolenia ludzi

• uzasadni,

że nieprzestrzeganie siódmego przykazania wywo

łuje

skutki indywidualne i spo

łeczne

• uzasadni,

że ka

żdy cz

łowiek ma prawo do w

łasno

ści

• wyja

śni, na czym polega naprawienie pope

łnionej niesprawiedliwo

ści

• wyka

że zwi

ązek mi

ędzy panowaniem nad bogactwami materialnymi

a szacunkiem dla wymaga

ń moralnych

• poda przyk

łady w

łasnej troski o

środowisko

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

32.

Ś

wiadczy

ć o

prawdzie – „Nie

mów fa

łszywego

świadectwa prze-

ciw bli

źniemu

swemu”.

IV

• zde

fi

niuje poj

ęcie prawdy

• pami

ęta i rozumie tre

ść

ósmego przykazania

• wska

że teksty biblijne mówi

ące o prawdzie

• poda przyk

łady m

ęcze

ństwa za prawd

ę

• uzasadni potrzeb

ę

życia w prawdzie

• uzasadni,

że prawda jest podstawow

ą warto

ści

ą

• potra

fi

zinterpretowa

ć

życie chrze

ścija

ńskie jako na

śladowanie Chry-

stusa-Prawdy

• uzasadni,

że

życie w prawdzie jest prawdziw

ą wolno

ści

ą

• opisze, na czym polega troska o dobre imi

ę innych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

33. S

łowa, które

rani

ą – grzechy

przeciw prawdzie.

V

• wymieni wykroczenia przeciw prawdzie • rozumie istot

ę wykrocze

ń przeciw prawdzie

• wska

że grzechy

, których no

śnikiem s

ą

środki masowego przekazu

• wymieni warunki ujawniania prawdy i dochowywania tajemnicy • opisze sytuacje, w których nale

ży dochowa

ć powierzonych tajem-

nic

• uzasadni,

że k

łamstwo jest najbardziej bezpo

średnim wykroczeniem

przeciw prawdzie

• potra

fi

zinterpretowa

ć „z

łot

ą zasad

ę”, która okre

śla prawo do prawdy

w konkretnych

życiowych sytuacjach

• krytycznie oceni tre

ść

informacji podawanych w

środkach masowe-

go przekazu w aspekcie ósmego przykazania

• poda przyk

łady

świadomego wyboru programów telewizyjnych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

34. Rado

ść

posia-

dania – „Ani

żad-

nej rzeczy

, która

jego jest”.

V

• pami

ęta i rozumie tre

ść

dziesi

ątego przykazania

• poda de

fi

nicj

ę zazdro

ści i chciwo

ści

• wska

że teksty biblijne o „ubogich w duchu” (

Ł

k 14,33; Mt 5,3)

• uzasadni,

że dziesi

ąte przykazanie jest dalszym ci

ągiem dziewi

ątego

• uzasadni,

że w

ła

ściwy stosunek do posiadanych dóbr jest drog

ą do

prawdziwego szcz

ęś

cia – królestwa Bo

żego na ziemi

• poda przyk

łady s

łu

żby innym posiadanymi dobrami

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

35. Grzechy g

łów-

ne i ich nast

ępstwa.

V

• wymieni grzechy g

łówne

• rozumie istot

ę grzechów g

łównych

• wymieni indywidualne i spo

łeczne skutki grzechów g

łównych

• omówi materi

ę grzechów g

łównych

• wyja

śni,

że grzechy te s

ą

źród

łem wszystkich pozosta

łych

• opisze skutki grzechów g

łównych w rozwoju osobowym cz

łowieka

i w

życiu spo

łecznym

• poda przyk

łady walki z grzechami g

łównymi

• wymieni, co pomaga w opanowaniu cia

ła i uczu

ć

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

36. Grzechy cudze

i ich konsekwencje

– „Oczy szeroko

zamkni

ęte”.

V

• wymieni grzechy cudze • rozumie istot

ę grzechów cudzych

• wymieni konsekwencje osobowe i spo

łeczne grzechów cudzych

• poda przyk

łady rozprzestrzeniania si

ę grzechów cudzych w naj-

bli

ższym

środowisku

• uzasadni,

że grzechy cudze s

ą wspó

łudzia

łem w z

łu drugiego cz

ło-

wieka

• uzasadni,

że grzech cudzy jest no

śnikiem z

ła spo

łecznego

• poda przyk

łady w

ła

ściwych reakcji na z

ło drugiego cz

łowieka

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

37. Nigdy nie

bę

dą

odpuszczone

– grzechy przeciw

Duchowi

Ś

wi

ęte-

mu.

V

• wymieni grzechy przeciw Duchowi

Ś

wi

ętemu

• rozumie istot

ę tych grzechów

• wymieni i rozumie ich nast

ępstwa

• scharakteryzuje grzechy przeciw Duchowi

Ś

wi

ętemu

• uzasadni, dlaczego grzechy tego rodzaju nie mog

ą by

ć odpuszczone

• poda ar

gumenty za systematycznym korzystaniem z sakramentu

pokuty i pojednania

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

11

K

la

sa I

V

. W

iara i moralno

ść

silne darami

łaski

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

38. Litur

gia odda-

niem czci Bogu

i u

świ

ęcaniem

cz

łowieka.

V

• rozumie istot

ę litur

gii

• wska

że, kto, w jaki sposób, kiedy i gdzie celebruje litur

gi

ę

• wymieni znaki i symbole litur

giczne

• rozumie s

łowa i gesty stosowane w litur

gii

• wymieni najwa

żniejsze wydarzenia roku litur

gicznego

• wyró

żni udzia

ł Boga i cz

łowieka w litur

gii

• uzasadni,

że dzie

ło Chrystusa w litur

gii ma charakter sakramentalny

• scharakteryzuje znaki i symbole litur

giczne

• poda przyk

łady szacunku (braku szacunku) wobec obrazów

i przedmiotów litur

gicznych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

39. Dotkni

ęcie

tajemnicy Boga

– sakramenty wta-

jemniczenia chrze-

ścija

ńskiego.

V

• wymieni siedem sakramentów • wyró

żni w ich liczbie sakramenty wtajemniczenia

• rozumie istot

ę sakramentów wtajemniczenia

• wymieni owoce tych sakramentów • wymieni, kto i w jaki sposób udziela sakramentów wtajemniczenia

• uzasadni,

że Chrystus poprzez sakramenty wtajemniczenia tworzy

wspólnot

ę

• opisze, na czym polega przygotowanie do przyj

ęcia poszczegól-

nych sakramentów wtajemniczenia

• opisze, kto mo

że by

ć chrzestnym lub

świadkiem bierzmowania

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

40. Sakramenty

uzdrowienia – bal-

sam dla duszy

i cia

ła.

VI

• wymieni sakramenty uzdrowienia • rozumie istot

ę i skutki tych sakramentów

• poda form

ę i tre

ść

sakramentów uzdrowienia

• poda, kto i w jaki sposób sprawuje te sakramenty

• uzasadni,

że sakramenty uzdrowienia buduj

ą jedno

ść

w Ko

ściele

• omówi, jak przygotowa

ć siebie i innych do przyj

ęcia tych sakra-

mentów

• scharakteryzuje skutki sakramentów uzdrowienia • poda, kiedy mo

że skorzysta

ć z odpustów

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

41. Sakramenty w

sł

uż

bie wspólnoty

Ko

ścio

ła.

VI

• wymieni sakramenty w s

łu

żbie komunii

• rozumie istot

ę i skutki tych sakramentów

• poda form

ę i tre

ść

sakramentów w s

łu

żbie wspólnoty Ko

ścio

ła

• poda, kto i w jaki sposób sprawuje te sakramenty

• wyja

śni nazw

ę sakramentu

świ

ęce

ń

• potra

fi umiejscowi

ć ma

łż

eń

stwo w perspektywie królestwa Bo

żego

• omówi skutki sakramentu ma

łż

eń

stwa

• okre

śli, na czym polega warto

ść

ma

łż

eń

stwa sakramentalnego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

42. Drogi wiary

osób powo

łanych.

VI

• poda opisane w Biblii przyk

łady powo

ła

ń

• pami

ęta tre

ść

perykopy

Ł

k 6,1-1

1

• wymieni g

łówne etapy

życia

świ

ętych Piotra i Paw

ła

• pami

ęta odpowied

ź Maryi na zwiastowanie anielskie (

Ł

k 1,38) i na

sł

owa

św

. El

żbiety (

Ł

k 1,45)

• potra

fi

przeprowadzi

ć analiz

ę perykopy biblijnej

Ł

k 6,1-1

1

• omówi istotne elementy powo

łania

• scharakteryzuje sylwetki duchowe oraz misj

ę aposto

łów Piotra

i Paw

ła

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

43. Dwa sto

ły

Eucharystii – stó

ł

sł

owa.

VI

• wymieni elementy litur

gii s

łowa

• rozumie istot

ę litur

gii s

łowa

• poda nazwy ksi

ąg litur

gicznych

• wymieni podstawowe funkcje litur

giczne

• rozumie,

że Chrystus moc

ą swojego s

łowa przemienia ludzkie serce

• opisze poszczególne elementy litur

gii s

łowa i wykonywane funk-

cje

• poda, jak przygotowa

ć litur

gi

ę s

łowa (czytania, modlitwa wier

-

nych...)

• czynnie anga

żuje si

ę w przygotowanie litur

gii s

łowa

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

44. Dwa sto

ły

Eucharystii – stó

ł

chleba i wina.

VI

• wymieni elementy litur

gii eucharystycznej

• wymieni inne okre

ślenia Eucharystii

• rozumie istot

ę O

fi

ary Chrystusa i naszego w niej udzia

łu

• opisze poszczególne cz

ęś

ci litur

gii eucharystycznej

• okre

śli swoje miejsce w litur

gii

• poda, jak wyrazi

ć wdzi

ęczno

ść

za dar O

fi

ary Chrystusa

• czynnie uczestniczy w O

fi

erze eucharystycznej

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

45. Komunia i jej

owoce w

życiu

chrze

ścija

ńskim.

VI

• wymieni owoce Komunii

św.

• rozumie ich istot

ę oraz implikacje w

życiu cz

łowieka

• wymieni warunki przyst

ąpienia do Komunii

św.

• rozumie,

że Komunia

św

. jest zadatkiem przysz

łej chwa

ły

• scharakteryzuje owoce Komunii

św.

• uzasadni potrzeb

ę cz

ęstej Komunii

św.

• poda sposoby anga

żowania si

ę na rzecz ubogich i okre

śli w

łasne

dzia

łania w tym wzgl

ędzie

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

12

VI. Urzeczywistnianie wiary w

życiu i w liturgii Ko

ścio

ła

(katechezy dodatkowe)

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

46. Prawda

i pi

ękno a sztu-

ka sakralna.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcia: pi

ękno, sztuka sakralna

• wska

że teksty biblijne ukazuj

ące pi

ękno stworzenia

• rozumie znaczenie sztuki sakralnej w

życiu cz

łowieka

• wska

że dzie

ła sztuki sakralnej w najbli

ższym otoczeniu

• uzasadni, dlaczego sztuka sakralna jest no

śnikiem prawdy i pi

ękna

• potra

fi

odró

żni

ć sztuk

ę od kiczu

• poda, jak odkry

ć duchowy wymiar sztuki sakralnej

• opisze, jak poprzez dzie

ła sztuki sakralnej mo

żna adorowa

ć Boga

• uzasadni, dlaczego dzie

ła sztuki sakralnej domagaj

ą si

ę szacunku

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

47. Podstawowe

warto

ści etycz-

ne.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcie „warto

ść

”

• wymieni podstawowe warto

ści (prawda, dobro, pi

ękno)

• rozumie potrzeb

ę urzeczywistniania tych warto

ści w rozwoju

osobowym cz

łowieka i w

życiu spo

łecznym

• uzasadni,

że obowi

ązkiem ka

żdego cz

łowieka jest urzeczywistnianie

podstawowych warto

ści

• potra

fi

zbudowa

ć w

łasny system warto

ści, u podstaw którego znajduj

ą si

ę

prawda, dobro i pi

ękno

• umiejscowi warto

ści ostateczne w szerokim spektrum aksjologicznym

• potra

fi

odró

żni

ć pseudowarto

ści od warto

ści

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

48. Cz

łowiek,

który mnie

mo

że zachwy-

ci

ć.

XI

• zde

fi

niuje poj

ęcie „wzór osobowy godny na

śladowania”

• wymieni, kto jest dla niego wzorem osobowym • poda cechy prawdziwego wzoru osobowego, który warto na

śla-

dowa

ć

• opisze godny na

śladowania wzór osobowy

• opisze sytuacj

ę, kiedy sam by

ł wzorem dla innych, przychodz

ąc im z pomoc

ą

• okre

śli swoje s

łabe strony

, które wymagaj

ą korekt w

świetle wzoru osobowego

• wyja

śni, na czym polega rola wzorów osobowych w rozwoju cz

łowieka

oraz mniejszych i wi

ększych spo

łeczno

ści

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

49. Historia

zbawienia w

roku litur

gicz-

nym.

XII

• rozumie,

że rok litur

giczny streszcza ca

łą

histori

ę zbawienia

• wymieni nazwy okresów roku litur

gicznego

• poda

świ

ęta streszczaj

ące wa

żniejsze fakty z historii zbawienia

• omówi histori

ę zbawienia i jej streszczenie w poszczególnych okresach

roku litur

gicznego

• powi

ąż

e tre

ści wybranych

świ

ąt z wydarzeniami z historii zbawienia

• potra

fi

korzysta

ć z kalendarza litur

gicznego

• potra

fi

korzysta

ć z plansz ze schematem budowy roku litur

gicznego

• poda przyk

łady praktykowania tradycji i zwyczajów zwi

ązanych z ro-

kiem litur

gicznym

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

50. Chrystus

przyszed

ł, przy-

chodzi, przyj-

dzie –

Adwent.

XII

• wska

że teksty biblijne wspominaj

ące czas oczekiwania na przyj-

ście Chrystusa i zach

ęcaj

ące do niego

• rozumie istot

ę Adwentu

• rozumie oczekuj

ąc

ą postaw

ę Maryi

• opisze tradycje lokalne zwi

ązane z

Adwentem

• opracuje w

łasny plan przygotowania na spotkanie z Chrystusem

• omówi, na czym polega postawa oczekiwania • bierze czynny udzia

ł w roratach i rekolekcjach adwentowych

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

51. Bo

że Naro-

dzenie w moim

życiu i moim

domu rodzin-

nym.

XII

• rozumie istot

ę narodzin Boga

• wymieni regionalne tradycje co do obchodu

świ

ąt Bo

żego Naro-

dzenia

• wska

że teksty biblijne i literackie mówi

ące o Betlejem i Bo

żym

Narodzeniu

• potra

fi

interpretowa

ć teksty biblijne i literackie o Bo

żym Narodzeniu

• przygotuje scenariusz spotkania op

łatkowego, uwzgl

ędniaj

ący polskie

tradycje i zwyczaje, i czynnie w nim uczestniczy

• potra

fi

za

śpiewa

ć wybrane kol

ędy

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

52. W

ielki

Post

– wej

ście na

drog

ę mi

ło

ści

Ojca.

II

• rozumie istot

ę W

ielkiego

Postu

• wymieni motywy nawrócenia • wska

że

źród

ła biblijne wzywaj

ące do poprawy

• wska

że teksty biblijne zawieraj

ące obietnice

łaski Bo

żej („W

czasie pomy

ślnym wys

łucha

łem ci

ę... przyjd

ę ci z pomoc

ą”)

• uzasadni potrzeb

ę nieustannego nawracania si

ę

• opracuje plan dzia

ła

ń zmierzaj

ących do doskonalenia w

łasnego

życia

• przygotuje scenariusz rekolekcji wielkopostnych w szkole (w para

fi

i)

i czynnie w nich uczestniczy

• poda przyk

łady postanowie

ń wielkopostnych

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

13

K

la

sa I

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

53. T

riduum

Paschalne w li-

tur

gii Ko

ścio

ła.

III

• rozumie istot

ę T

riduum

paschalnego

• wymieni najwa

żniejsze wydarzenia zwi

ązane z m

ęk

ą,

śmierci

ą

i zmartwychwstaniem Chrystusa

• rozumie,

że

W

ielkanoc jest najwi

ększym

świ

ętem chrze

ścijan

• opisze wydarzenia paschalne • przyporz

ądkuje wydarzenia z

życia Chrystusa do litur

gii trzech dni pas-

chalnych

• wyrazi gra

fi

cznie lub literacko istot

ę T

riduum

paschalnego

• czynnie w

łą

cza si

ę w przygotowanie „Bo

żego grobu”

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

54.

Ś

wi

ęta i

uroczysto

ści

w litur

gii Ko-

ścio

ła.

• wymieni najwa

żniejsze

świ

ęta roku litur

gicznego i poda ich daty

• wymieni motywy prze

żywania tych

świ

ąt

• poda tradycje z nimi zwi

ązane, ze szczególnym zwróceniem uwa-

gi na

świ

ęto patronalne para

fi

i

• uzasadni potrzeb

ę

świ

ętowania

• opisze charakter poszczególnych

świ

ąt i odniesie je do wydarze

ń biblijnych

• przygotuje sprawozdanie z wybranego

świ

ęta w para

fi

i

• wykona projekt pt. „

Ś

wi

ęta i uroczysto

ści w litur

gii Ko

ścio

ła”

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

VII. Dr

ogi do

życia z Chrystusem

(tematy historyczne)

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

55. Starsi bra-

cia w wierze.

IX

• rozumie,

że chrze

ścija

ństwo ma swój pocz

ątek w judaizmie

• zde

fi

niuje poj

ęcia: semityzm, antysemityzm, synagoga

• rozumie, na czym polega dialog mi

ędzywyznaniowy

• wymieni warto

ści judaizmu (Stary

Testament ze szczególnym

uwzgl

ędnieniem T

ory

, T

almud,

Midrasz)

• rozumie, czym jest Stary

Testament dla katolików

• scharakteryzuje cechy wspólne judaizmu i chrze

ścija

ństwa

• wyja

śni relacj

ę chrze

ścijan do narodu wybranego

• wymieni powody wzajemnych uprzedze

ń obu religii

• scharakteryzuje przes

łanie papieskiej pielgrzymki do Ziemi

Świ

ętej w 2000 r

.

• uzasadni, dlaczego nale

ży okazywa

ć szacunek dla wyznawców judaizmu

i ich miejsc

świ

ętych

• poda sposoby przezwyci

ęż

ania stereotypów co do wyznawców judaizmu

• poda przyk

łady dialogu mi

ędzyreligijnego

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

56. Przenika-

nie si

ę kultur

i religii – ra-

zem, ale ina-

czej.

X

• zna kultur

ę staro

żytnego Rzymu i Bliskiego

Wschodu

• poda czas kszta

łtowania si

ę religii islamu

• wymieni warto

ści islamu i rozumie jego istot

ę

• wie, jakie znaczenie dla obrony chrze

ścija

ństwa mia

ły bitwa pod

Legnic

ą i bitwa pod

W

iedniem

• rozró

żnia istotne elementy islamu (zachowanie, styl bycia wyznawców)

• okre

śli, na czym polega zagro

żenie dla kultury europejskiej i chrze

ścija

ń-

stwa ze strony islamu

• dokona warto

ściowania dotycz

ącego postaw i zachowa

ń w religii muzu

ł-

ma

ńskiej i chrze

ścija

ństwie

• uzasadni, dlaczego nale

ży broni

ć warto

ści chrze

ścija

ńskich

• poda przyk

łady zagro

że

ń p

łyn

ących ze strony ruchów islamskich

• poda ar

gumenty za potrzeb

ą dialogu mi

ędzywyznaniowego

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna • praca pisemna

57. Religijno

-spo

łeczna rola

zakonów

.

XI

• wymieni nazwy najwa

żniejszych zakonów w Europie

• wymieni najwi

ększe osobowo

ści najbardziej znanych zgromadze

ń

zakonnych

• wymieni dzia

łania podejmowane przez zgromadzenia zakonne na

przestrzeni dziejów (dzia

łalno

ść

charytatywna, spo

łeczna, poli-

tyczna – najwi

ęksi papie

że pochodzili z klasztorów)

• rozumie potrzeb

ę istnienia wspólnot zakonnych

• wymieni nazwy wspólnot zakonnych obecnych w jego

środowisku

• scharakteryzuje cechy regu

ł zakonnych (

śluby)

• rozró

żni etapy rozwoju

życia zakonnego (eremici, cenobici, mnisi, za-

konnicy)

• uzasadni,

że powstanie okre

ślonego zakonu by

ło odpowiedzi

ą na potrze-

by epoki

• poda, jak mo

żna okazywa

ć szacunek siostrom i braciom zakonnym

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

14

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

58. Kulturo-

twórcza rola

zakonów

.

XII

• wymieni nazwy zakonów zas

łu

żonych dla kultury (benedyktyni,

pijarzy

, jezuici)

• wymieni kulturowy dorobek i spu

ścizn

ę zgromadze

ń zakonnych

• rozumie,

że szkolnictwo i pi

śmiennictwo jest owocem dzia

łalno

ści

zakonów

• wymieni zabytki pi

śmiennictwa polskiego

• wymieni zgromadzenia zajmuj

ące si

ę szkolnictwem wspó

łcze

śnie

• opisze wk

ład zakonów w kultur

ę europejsk

ą i polsk

ą

• wska

że zas

ługi zakonów w dziedzinie szkolnictwa (szkó

łki para

fi

alne,

uniwersytety)

• wska

że ich zas

ługi w zakresie sztuki sakralnej

• wska

że dorobek w dziedzinie muzyki sakralnej

• uzasadni, dlaczego nale

ży szanowa

ć kulturow

ą spu

ścizn

ę zakonów

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

59. Chrze

ści-

ja

ństwo u pod-

staw pa

ństwo-

wo

ści polskiej

– misja chrze-

ścija

ńska.

I

• poda dat

ę chrztu Polski

• rozumie istot

ę oddzia

ływania na linii Ko

śció

ł – pa

ństwo

• rozumie potrzeb

ę chrztu Polski w wymiarze duchowym, politycz-

nym i kulturowym

• wymieni pierwsze biskupstwa i pierwszych biskupów polskich • wymieni zas

ługi Ko

ścio

ła w dziedzinie o

światy i opieki spo

łecznej

• wymieni wspólne elementy

życia religijno-pa

ństwowego

• wyja

śni, jak powstawa

ły struktury administracyjne Ko

ścio

ła i pa

ństwa

polskiego

• scharakteryzuje zas

ługi Ko

ścio

ła w dziedzinie o

światy i opieki (szpitale

zakonne, ochronki)

• scharakteryzuje wspólne elementy

życia religijno-pa

ństwowego

• uzasadni postaw

ę szacunku dla chrze

ścija

ństwa w Polsce

• opisze, jak piel

ęgnuje dziedzictwo chrze

ścija

ństwa

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

60. Edukacja

w

średniowie-

czu.

II

• wymieni uniwersytety

średniowiecznej Europy

• rozumie zwi

ązek mi

ędzy wiar

ą a nauk

ą

• rozumie rol

ę klasztornego pi

śmiennictwa i bibliotek zakonnych

• wymieni istotne elementy

fi

lozo

fi

i ś

w

. Augustyna

i ś

w

. T

omasza

z Akwinu

• poda nazwiska wierz

ących ludzi nauki ze

średniowiecza (M. Ko-

pernik, M.

T

rą

ba, Hozjusz, Z. Ole

śnicki) i tych, którzy

żyj

ą wspó

ł-

cze

śnie

• scharakteryzuje

fi

lozo

fi

ę

św

. Augustyna

i ś

w

. T

omasza

z

Akwinu

• wyja

śni zwi

ązek nauki i wiary

• scharakteryzuje warto

ści p

łyn

ące z nauki

• opisze wk

ład ludzi wierz

ących w bogactwo ludzkiej wiedzy

• okre

śli, dlaczego warto by

ć otwartym na osi

ągni

ęcia naukowe i zdoby-

wanie wiedzy

• okre

śli w

łasne zaanga

żowanie w pog

łę

bianie nauki i wiary

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

61. Rozum

wsparty wiar

ą

(o

świecenie po

polsku).

III

• zde

fi

niuje poj

ęcia: o

świecenie, rozum,

• wymieni nazwiska wybitnych postaci o

świecenia (Krasicki, Sta-

szic, Ko

łłą

taj, Konarski, Poniatowski)

• rozumie,

że Ko

śció

ł epoki o

świecenia sta

ł si

ę mecenasem kultury

oraz pionierem poczyna

ń spo

łeczno-gospodarczych i wolno

ścio-

wo-demokratycznych

• scharakteryzuje epok

ę o

świecenia

• okre

śli rol

ę Ko

ścio

ła w o

świeceniu i wyka

że duchowy wzrost pobo

żno

ści

w tamtej epoce

• uzasadni, dlaczego warto pog

łę

bia

ć wiedz

ę na temat tego okresu historii

Polski

• opisze wk

ład Ko

ścio

ła w

życie Polski wspó

łczesnej

• scharakteryzuje rang

ę nauki spo

łecznej Ko

ścio

ła dla obecnych i przy-

sz

łych losów narodu

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

62. W

iara

wspieraj

ąca

wolno

ść

(dra-

mat rozbiorów

i czasu znie-

wolenia).

IV

• zde

fi

niuje poj

ęcia: wolno

ść

, polsko

ść

• wie, czym by

ła Konfederacja Barska, Powstanie Ko

ściuszkow-

skie, „dzieci

W

rze

śni”

• rozumie rol

ę Ko

ścio

ła w obronie polsko

ści podczas zaborów

• wyja

śni, na czym polega

ła rusy

fi

kacja i germanizacja

• wymieni przyczyny utraty wolno

ści przez Polsk

ę

• scharakteryzuje postaw

ę patriotyzmu (Polak-katolik)

• scharakteryzuje przeszkody w zachowaniu polsko

ści we wspó

łczesnych

warunkach politycznych

• okre

śli pozytywy i ryzyko globalizacji

• poda przyk

łady odpowiedzialnych wyborów dla zachowania polsko

ści

i wolno

ści (dba

ło

ść

o j

ęzyk, tradycj

ę, wiar

ę, rodzin

ę)

• wska

że, jak anga

żuje si

ę w

życie regionu jako „ma

łej ojczyzny”

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa I

15

K

LASA

II – Z

WIAR

Ą

W

Ż

YCIE

I

Ś

WIA

T

I. Moje chrze

ścija

ń

skie

Credo

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

1. Jedyny Bóg

w mojej wierze.

Bóg kocha mnie

– a ja Jego.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcie wiary w Boga

• wymieni przejawy Bo

żej mi

ło

ści w

życiu cz

łowieka

• wymieni mo

żliwo

ści odpowiedzi na mi

ło

ść

Boga

• rozumie prawd

ę,

że Bóg go kocha

• rozumie potrzeb

ę odwzajemniania Bo

żej mi

ło

ści na

katechezie i w

życiu

• omówi przejawy Bo

żej mi

ło

ści

• okre

śli sposoby odpowiadania na Bo

żą

mi

ło

ść

• uzasadni potrzeb

ę katechezy jako

środka wyra

żaj

ącego i pog

łę

biaj

ącego wiar

ę

• daje

świadectwo o do

świadczeniu Bo

żej mi

ło

ści

• czynnie uczestniczy w katechezie • poda przyk

łady

, jak mo

żna przyj

ąć

i odwzajemni

ć mi

ło

ść

Boga

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

2. T

ajemnica

przenikaj

ącej si

ę

mi

ło

ści –

życie

T

rójcy

Ś

wi

ętej.

IX

• poda de

fi

nicj

ę T

rójcy

Ś

wi

ętej

• rozumie istot

ę tajemnicy

T

rójcy

Ś

wi

ętej

• wymieni cechy charakterystyczne dla

życia Boga

• wymieni biblijne wydarzenia ukazuj

ące T

rójc

ę

Ś

wi

ęt

ą

• omówi cechy charakterystyczne dla wewn

ętrznego

życia T

rójcy

Ś

wi

ętej

• potra

fi

korzysta

ć z tekstów biblijnych dla pog

łę

bienia wiedzy o Bogu

• wyja

śni, dlaczego

życie T

rójcy

Ś

wi

ętej jest wzorem

życia dla chrze

ścijan

• poda przyk

łady budowania jedno

ści i mi

ło

ści w swoim

środowisku

• poda, jak nale

ży oddawa

ć cze

ść

T

rójcy

Ś

wi

ętej

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

3. Charakter

Boga i Jego

przymioty

.

IX

• wymieni przymioty Boga • wska

że, w jakich miejscach biblijnych ukazane s

ą te

przymioty

• rozumie znaczenie przymiotów Bo

żych

• omówi przymioty Boga • potra

fi

pos

ługiwa

ć si

ę Pismem

świ

ętym w poznawaniu Boga

• potra

fi

odnie

ść

przymioty Boga do wiary i postaw

życiowych

• daje

świadectwo o Bogu objawiaj

ącym si

ę w swoich przymiotach

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

4. Poemat

o stworzeniu

świata.

IX

• wska

że biblijny opis stworzenia

świata

• przyjmuje prawd

ę,

że Bóg stworzy

ł ś

wiat

• pami

ęta tekst modlitwy eucharystycznej (IV) mówi

ący

o stworzeniu

• wska

że literatur

ę wielbi

ąc

ą Boga jako Stwórc

ę („Czego

chcesz od nas, Panie”)

• opisze biblijny schemat stworzenia

świata

• przedstawi dzie

ło stworzenia w dowolny sposób (wiersz, piosenka, rysunek, mo-

dlitwa)

• potra

fi

zinterpretowa

ć teksty litur

giczne i literackie dotycz

ące tajemnicy stworze-

nia

• poda przyk

łady odkrywania pi

ękna dzie

ł Bo

żych w stworzeniach

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • analiza wytworów pracy ucznia

5. Inny z istnie-

ją

cych

światów

– anio

łowie

i ich pos

łannic-

two.

IX

• poda de

fi

nicj

ę anio

ła

• przyjmuje prawd

ę,

że Bóg stworzy

ł anio

ły

• wymieni funkcje, jakie pe

łni

ą anio

łowie

• wska

że teksty biblijne mówi

ące o anio

łach

• uzasadni potrzeb

ę modlitwy do anio

ła stró

ża

• okre

śli rol

ę, jak

ą pe

łni

ą anio

łowie

• uzasadni istnienie

świata duchowego

• potra

fi

krytycznie odnie

ść

si

ę do magii i praktyk ezoterycznych

• uzasadni, dlaczego nale

ży

świadomie przyjmowa

ć opiek

ę anio

ła stró

ża

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

6. Bóg – rze

ź-

biarzem cz

ło-

wieka

X

• przyjmuje prawd

ę,

że Bóg stworzy

ł cz

łowieka

• wska

że i pami

ęta dwa biblijne opisy stworzenia cz

ło-

wieka

• pami

ęta tre

ść

Psalmu 8

• wyja

śni nauk

ę Biblii o stworzeniu cz

łowieka

• wyja

śni teori

ę ewolucji i potra

fi

pogodzi

ć j

ą z biblijn

ą wizj

ą stworzenia cz

łowie-

ka

• potra

fi

zinterpretowa

ć Psalm 8

• wyra

ża wiar

ę w Boga Stwórc

ę

• wska

że, dlaczego nale

ży okazywa

ć wdzi

ęczno

ść

Bogu za stworzenie cz

łowieka

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • analiza wytworów pracy ucznia • praca pisemna

K

la

sa II

16

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

7. Najpi

ękniej-

sze dzie

ło Boga

– cz

łowiek.

X

• przyjmuje prawd

ę,

że cz

łowiek zosta

ł stworzony na

obraz i podobie

ństwo Bo

że

• pami

ęta tre

ść

wersetów Rdz 1,26-28

• rozumie,

że z tajemnicy stworzenia wynika postulat

braterstwa wszystkich ludzi

• rozumie,

że Chrystus jest odzwierciedleniem prawdzi-

wego cz

łowieka

• wyja

śni, na czym polega ludzkie podobie

ństwo do Boga

• opisze doskona

ły obraz cz

łowieka, wyra

żony w S

łowie Wcielonym

• wyja

śni tajemnic

ę wcielenia

• porówna

Adama – pierwszego cz

łowieka, z Jezusem Chrystusem

• poda motywacj

ę braterstwa wszystkich ludzi

• poda przyk

łady

, jak szanuje Bo

ży obraz w sobie i w drugim cz

łowieku

• poda, jak wprowadza jedno

ść

mi

ędzy lud

źmi

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

8. Cz

łowiek

„jedno

ści

ą cia

ła

i duszy” – dwa

w jednym.

X

• pami

ęta,

że Bóg stworzy

ł cz

łowieka

• wska

że i pami

ęta wersety Rdz 2,4-8

• zde

fi

niuje poj

ęcia: cz

łowiek, dusza, duch

• wymieni przymioty

świadcz

ące o duchowo

ści cz

łowie-

ka

• odró

żni poj

ęcie duszy od ducha

• wyja

śni, na czym polega jedno

ść

duszy i cia

ła w cz

łowieku

• omówi przymioty

świadcz

ące o duchowo

ści cz

łowieka oraz czynniki, które na

ni

ą wp

ływaj

ą

• opisze, jak troszczy si

ę o czysto

ść

i

świ

ęto

ść

w

łasnej duszy (o harmonijny rozwój

ducha i cia

ła)

• wska

że, jak przygotowuje si

ę do

życia wiecznego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

9. Pod skrzy-

dł

ami Bo

żej

Opatrzno

ści.

X

• poda de

fi

nicj

ę Opatrzno

ści Bo

żej

• pami

ęta teksty biblijne o opiece Boga nad

światem

• przyjmuje prawd

ę,

że Bóg szanuje wolno

ść

ka

żdego

cz

łowieka

• rozumie,

że Bóg stworzy

ł ś

wiat niejako „w drodze” do

ostatecznej doskona

ło

ści, niepozbawiony wp

ływów z

ła

• rozumie sens wiary w Opatrzno

ść

Bo

żą

• wyja

śni, na czym polega Opatrzno

ść

Bo

ża

• potra

fi zinterpretowa

ć teksty biblijne i nauk

ę Ko

ścio

ła na temat Opatrzno

ści Bo

żej

• opisze przejawy Bo

żej Opatrzno

ści w ludzkim

życiu

• wska

że w Pi

śmie

św

. teksty mówi

ące o Opatrzno

ści Bo

żej

• uzasadni,

że warto ufa

ć Bogu w trudnych sytuacjach

• poda, jak zawierza swe

życie Opatrzno

ści Bo

żej na wzór Jezusa

• opisze, jak wspó

łpracuje z Bogiem w realizacji Bo

żego zamys

łu

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

10. Jednorodzo-

ny Syn Boga

– Bo

ży Jedynak.

X

• rozumie, kim jest Jezus • pami

ęta, co oznacza imi

ę „Jezus” i przydomek „Chry-

stus”

• rozumie boskie i ludzkie pochodzenie Jezusa • rozumie, dlaczego Jezus przyszed

ł na ziemi

ę

• wyja

śni imiona i okre

ślenia Jezusa Chrystusa

• uzasadni, dlaczego nazywamy Go Panem • opisze pochodzenie Jezusa i cel Jego misji • opisze, jak oddaje cze

ść

Jezusowi i sk

łada o Nim

świadectwo

• uzasadni, dlaczego ka

żdy wierz

ący powinien uzna

ć Jezusa za swojego Pana

i Zbawc

ę

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

11. Jezus

– Owoc tajem-

nicy s

łuchania.

„Pocz

ął

si

ę z

Ducha

Ś

wi

ęte-

go i narodzi

ł z

Maryi Panny”.

X

• rozumie tajemnic

ę i sens wcielenia

• rozumie,

że Jezus jest prawdziwym Bogiem i cz

łowie-

kiem

• wska

że teksty biblijne mówi

ące o wcieleniu (J 1,14)

• rozumie,

że Jezus jest jedynym po

średnikiem mi

ędzy

Bogiem i lud

źmi

• wyja

śni, w jaki sposób Syn Bo

ży sta

ł si

ę cz

łowiekiem

• rozró

żni mi

ędzy bosk

ą a ludzk

ą natur

ą Jezusa

• wyja

śni, dlaczego Bóg wybra

ł Maryj

ę na Matk

ę Jezusa

• opisze rol

ę, jak

ą Matka Bo

ża odegra

ła w tajemnicy wcielenia

• uczestniczy w misterium Bo

żego Narodzenia

• poda, jak mo

żna okaza

ć wdzi

ęczno

ść

Bogu za tajemnic

ę wcielenia

• okre

śli, jak na

śladuje Maryj

ę w pos

łusze

ństwie woli Bo

żej

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

12. O

fi

ara z

ło-

żona i przyj

ęta

– Jezus umiera

za nasze grze-

chy

.

XI

• wymieni historyczne fakty dotycz

ące pojmania i

śmier

-

ci Jezusa Chrystusa

• poda de

fi

nicj

ę odkupienia

• pami

ęta biblijny opis m

ęki i

śmierci Jezusa Chrystusa

• wymieni przyczyny

śmierci Jezusa Chrystusa

• opisze fakty dotycz

ące

śmierci Jezusa

• wyja

śni, dlaczego Jezus umar

ł za nas na krzy

żu

• wyrazi tajemnic

ę

śmierci Jezusa w formie literackiej lub plastycznej

• uzasadni,

że uczestnictwo w nabo

że

ństwach m

ęki Pa

ńskiej jest równie

ż odwza-

jemnieniem mi

ło

ści Jezusa Chrystusa

• daje

świadectwo Chrystusowi w swoim

środowisku

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

17

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

13. Ludzkie

oblicze Kalwarii

– nasze udzia

ł

w o

fi

erze Chry-

stusa.

XI

• rozumie,

że Jezus umar

ł za nas na krzy

żu

• rozumie, na czym polega o

fi

ara Chrystusa

• rozumie potrzeb

ę „wzi

ęcia krzy

ża i pój

ścia za Nim”

• wyja

śni, dlaczego Jezus umar

ł na krzy

żu

• omówi, w jaki sposób o

fi

ara Chrystusa staje si

ę dzi

ś aktualna dla nas

• okre

śli swój udzia

ł w o

fi

erze Chrystusa

• opisze, jak korzysta z owoców o

fi

ary Jezusa Chrystusa

• poda przyk

łady

, kiedy przyjmuje krzy

ż i idzie po

śladach Jezusa

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

14. W

ielka-

nocny poranek

– zmartwych-

wstanie Jezusa

Chrystusa

XI

• wska

że teksty biblijne i litur

giczne na temat zmar

-

twychwstania

• rozumie,

że zmartwychwstanie jest dope

łnieniem dzie

ła

zbawienia

• pami

ęta tre

ść

„Exultetu”

• pami

ęta teksty pie

śni wielkanocnych

• opisze historyczne zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa • wyja

śni,

że zmartwychwstanie Chrystusa jest zapowiedzi

ą naszego zmartwych-

wstania

• przygotuje komentarze do litur

gii wielkanocnej

• okre

śli, jak wyznaje wiar

ę w zmartwychwstanie Chrystusa

• poda, w jakich sytuacjach jest

świadkiem Chrystusa zmartwychwsta

łego

• czynnie uczestniczy w litur

gii

T

riduum Paschalnego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

15. Osoba

Ducha

Ś

wi

ę-

tego – Bo

że

Tchnienie, które

oż

ywia.

XI

• zde

fi

niuje, kim jest Duch

Ś

wi

ęty

• rozumie rol

ę Ducha

Ś

wi

ętego w Ko

ściele i w

łasnym

życiu

• wska

że teksty biblijne i litur

giczne dotycz

ące osoby

Ducha

Ś

wi

ętego

• poda okre

ślenia i symbole Ducha

Ś

wi

ętego

• okre

śli osob

ę Ducha

Ś

wi

ętego

• wyja

śni Jego rol

ę w dziejach zbawienia

• za

śpiewa hymn i sekwencj

ę do Ducha

Ś

wi

ętego

• obja

śni okre

ślenia i symbole Ducha

Ś

wi

ętego

• poda przyk

łady

, kiedy kieruje si

ę w

życiu Jego natchnieniami

• poda, w jakich sytuacjach

świadczy wobec innych o roli Ducha

Ś

wi

ętego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

16. Ko

śció

ł

w zamy

śle

i planach Bo-

żych – poci

ą-

giem do nieba.

XI

• zde

fi

niuje poj

ęcie „Ko

śció

ł”

• wymieni nazwy i obrazy Ko

ścio

ła

• wymieni etapy powstawania Ko

ścio

ła

• opisze, jak identy

fi

kuje si

ę z Ko

ścio

łem

• opisze histori

ę powstawania Ko

ścio

ła

• wyja

śni rol

ę Ko

ścio

ła w zbawieniu

• scharakteryzuje ró

żne formy przynale

żno

ści do Ko

ścio

ła

• wyja

śni zasad

ę „poza Ko

ścio

łem nie ma zbawienia”

• uzasadni, dlaczego ma obowi

ązek godnie reprezentowa

ć Ko

śció

ł na zewn

ątrz

• poda ar

gumenty broni

ące Ko

ścio

ła wobec zarzutów ze strony

środowisk mu nie-

przychylnych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

17. T

ajemnica

zjednoczenia

ludzi z Bogiem

– Ko

śció

ł wi-

dzialny i niewi-

dzialny

.

XI

• zde

fi

niuje poj

ęcie misterium Ko

ścio

ła

• wymieni podstawowe wymiary Ko

ścio

ła (widzialny

i duchowy)

• rozumie, na czym polega tajemnica zjednoczenia ludzi z Bogiem w Ko

ściele i przez Ko

śció

ł

• rozumie,

że jest w Ko

ściele podmiotem

• uzasadni,

że Ko

śció

ł jest powszechnym sakramentem zbawienia

• scharakteryzuje podstawowe wymiary Ko

ścio

ła

• wyja

śni, czym s

ą i czemu s

łu

żą

charyzmaty

• okre

śli, kiedy pozostaje znakiem i narz

ędziem Ko

ścio

ła

• poda, jak buduje jedno

ść

Boga i ludzi z Ko

ścio

łem i przez Ko

śció

ł

• poda, jak korzysta z charyzmatów dla dobra Ko

ścio

ła

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

18. Cztery wy-

miary Ko

ścio

ła

– „jeden,

świ

ęty

,

powszechny

i apostolski”.

XII

• rozumie, co to znaczy

, ż

e Ko

śció

ł jest jeden i

świ

ęty

• rozumie, na czym polega powszechno

ść

Ko

ścio

ła

• rozumie,

że para

fi

a jest podstawow

ą komórk

ą Ko

ścio

ła

powszechnego

• uzasadni,

że Ko

śció

ł jest apostolski

• potra

fi

pos

ługiwa

ć si

ę ar

gumentami w obronie Ko

ścio

ła

• okre

śli, jak troszczy si

ę o jedno

ść

i

świ

ęto

ść

Ko

ścio

ła

• okre

śli, jak anga

żuje si

ę w misyjn

ą dzia

łalno

ść

Ko

ścio

ła

• poda przyk

łady sprzeciwu wobec przejawów wrogo

ści, niezgody i roz

łamu w

śród

ludzi

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa II

18

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

19. Hierarchicz-

na struktura

Ko

ścio

ła.

XII

• wska

że fakty historyczne co do pochodzenia hierar

-

chicznej struktury Ko

ścio

ła

• wymieni zadania hierarchii ko

ścielnej

• rozumie istot

ę potrójnego wymiaru misji Ko

ścio

ła (na-

uczania, u

świ

ęcania i rz

ądzenia)

• wymieni przedstawicieli lokalnej hierarchii Ko

ścio

ła

• opisze hierarchiczn

ą struktur

ę Ko

ścio

ła

• omówi zadania i pos

łannictwo hierarchii Ko

ścio

ła

• okre

śli miejsce i rol

ę

świeckich w Ko

ściele

• wyja

śni, na czym polega udzia

ł chrze

ścijan w potrójnej misji Ko

ścio

ła

• opisze, jak uczestniczy w potrójnej misji Ko

ścio

ła

• okre

śli, jak okazuje szacunek dla swoich zwierzchników i modli si

ę za nich

• zreferuje swój udzia

ł w dzia

łaniach Ko

ścio

ła lokalnego

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

20. Ruchy reli-

gijne

w Ko

ściele.

XII

• wymieni ruchy i grupy religijne dzia

łaj

ące w Ko

ściele

katolickim

• wymieni or

ganizacje Ko

ścio

ła s

łu

żą

ce pomoc

ą osobom

pokrzywdzonym przez sekty i ich rodzinom (Domini-

ka

ński O

środek Informacji o Nowych Ruchach Religij-

nych i Sektach)

• wymieni powody

, dla których ludzie odchodz

ą od Ko-

ścio

ła i wst

ępuj

ą do sekt

• wymieni ró

żnice w dzia

łalno

ści mi

ędzy grupami ko-

ścielnymi a sektami

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

wybranych ruchów religijnych Ko

ścio

ła

• krytycznie oceni braki duszpasterskie Ko

ścio

ła

• odró

żni cel i sposoby dzia

łania Ko

ścio

ła (zbawienie, pe

łny rozwój osobowy cz

ło-

wieka) od dzia

łania sekt (zniewolenie i degradacja osobowo

ści)

• odró

żni charytatywn

ą dzia

łalno

ść

Ko

ścio

ła od „dobroczynnych” sposobów wer

-

bunku do sekt

• poda, jak wykazuje odpowiedzialno

ść

za w

łasny rozwój duchowy

• opisze, w jakich sytuacjach wykazuje wra

żliwo

ść

na stany kryzysowe, prze

żywa-

ne przez kolegów

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

21.

Ż

ycie kon-

sekrowane.

I

• pami

ęta i rozumie rady ewangeliczne jako propozycje

dla

życia ewangelicznego

• wymieni ró

żne rodzaje

życia osób konsekrowanych

• rozumie istot

ę

życia konsekrowanego

• scharakteryzuje poszczególne rodzaje

życia po

świ

ęconego Bogu

• wyja

śni znaczenie i warto

ść

rad ewangelicznych w

życiu ka

żdego chrze

ścijanina

i osób konsekrowanych

• uzasadni warto

ść

ż

ycia konsekrowanego

• wska

że, kiedy kieruje si

ę w

życiu radami ewangelicznymi

• uzasadni, dlaczego nale

ży si

ę modli

ć o gotowo

ść

po

świ

ęcenia si

ę dla Boga

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

22. Laikat i jego

rola w budowa-

niu wspólnoty

Ko

ścio

ła –

żywe

kamienie Bo

że-

go Ko

ścio

ła.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcia: laikat,

świeccy w Ko

ściele

• wymieni zadania ludzi

świeckich w Ko

ściele

• rozumie konieczno

ść

zaanga

żowania laikatu we wspól-

notach eklezjalnych i w

świecie

• okre

śli uczestnictwo

świeckich w misji kap

ła

ńskiej, prorockiej i królewskiej

Chrystusa

• scharakteryzuje zadania

świeckich w Ko

ściele i w

świecie

• omówi prawa i obowi

ązki ludzi

świeckich wzgl

ędem Ko

ścio

ła

• okre

śli, jakie podejmuje dzia

łania na rzecz wzrostu królestwa Bo

żego w

świecie

• czynnie uczestniczy w m

łodzie

żowych grupach apostolskich

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

23. Maryja

i Jej obecno

ść

w

życiu wier

-

nych.

I

• wska

że podstawowe teksty biblijne i dokumenty Ko-

ścio

ła mówi

ące o pos

łannictwie Maryi

• rozumie rol

ę Maryi w

życiu Chrystusa i Ko

ścio

ła

• rozumie,

że Maryja „jest nasz

ą Matk

ą w porz

ądku

łaski”

• wymieni formy kultu maryjnego

• opisze udzia

ł Maryi w dziele odkupienia

• scharakteryzuje sposoby oddawania czci Matce Bo

żej

• okre

śli, jak na

śladuje Maryj

ę w swoim

życiu

• uzasadni,

że Maryja nadal, cho

ć jest w niebie, pe

łni sw

ą macierzy

ńsk

ą rol

ę wobec

uczniów Chrystusa i cz

łonków Ko

ścio

ła.

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

24. W

iara

w

odpuszczenie

grzechów – „Bo

wiele umi

łowa-

ła”.

I

• rozumie,

że Symbol apostolski

łą

czy wiar

ę w odpusz-

czenie grzechów z wiar

ą w Ducha

Ś

wi

ętego

• rozumie,

że chrzest jest pierwszym i podstawowym

sakramentem odpuszczenia grzechów

• rozumie,

że zwyczajnym

środkiem odpuszczania grze-

chów w Ko

ściele jest sakrament pokuty

• potra

fi

zinterpretowa

ć wersety J 20,22-23

• wyja

śni,

że chrzest jest pierwszym i podstawowym sakramentem odpuszczenia

grzechów

• wyja

śni, na czym polega w

ładza odpuszczania grzechów i kto ni

ą dysponuje

• uzasadni,

że w odpuszczaniu grzechów ujawnia si

ę dobro

ć Boga

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

19

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

25. W

iara

w

zmartwychwsta-

nie.

I

• rozumie,

że zmartwychwstanie Chrystusa jest podstaw

ą

wiary chrze

ścija

ńskiej (1 Kor 15,14)

• rozumie,

że zmartwychwstanie Chrystusa jest zapowie-

dzi

ą naszego zmartwychwstania

• rozumie,

że przez chrzest ju

ż teraz uczestniczymy

w zmartwychwstaniu Chrystusa

• potra

fi

zinterpretowa

ć werset J 1

1,25

• wyka

że ró

żnice mi

ędzy zmartwychwstaniem a reinkarnacj

ą

• wyja

śni, czym jest zmartwychwstanie, kto ma zmartwychwsta

ć, w jaki sposób i kiedy

• wyja

śni chrze

ścija

ński sens

śmierci jako ostatniego etapu do nieba, a nie w pustk

ę

i nico

ść

• uzasadni, dlaczego wierzy w zmartwychwstanie powszechne • poda ar

gumenty za odrzuceniem reinkarnacji

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

26. Cztery

prawdy osta-

teczne – wiara

w

życie bez

ko

ńca.

II

• zde

fi

niuje poj

ęcia: s

ąd szczegó

łowy

, s

ąd ostateczny

,

niebo, piek

ło, czy

ściec

• rozumie,

że ka

żdy cz

łowiek (w swojej duszy nie

śmier

-

telnej) otrzyma na s

ądzie szczegó

łowym, bezpo

średnio

po

śmierci, wieczn

ą zap

łat

ę od Chrystusa – S

ędziego

żywych i umar

łych

• rozumie,

że

życie wieczne zale

ży od

życia na ziemi

• rozumie,

że wieczn

ą nagrod

ą b

ędzie niebo, a kar

ą piek

ło

• rozumie,

że ko

ńcowym oczyszczeniem jest czy

ściec

• wyja

śni ró

żnice mi

ędzy s

ądem szczegó

łowym i ostatecznym

• opisze drogi prowadz

ące do nieba

• stre

ści przypowie

ść

o bogaczu i

Ł

azarzu (

Ł

k 16,19-31)

• potra

fi

zinterpretowa

ć s

łowa modlitwy kap

łana „Panie, nie dozwól mi nigdy od

łą

-

czy

ć si

ę od Ciebie”

• uzasadni wiar

ę w s

ąd ostateczny i

życie wieczne

• poda przyk

łady

, kiedy poleca siebie i zmar

łych mi

łosierdziu Bo

żemu

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

II. Moja modlitwa

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

27. Modlitwa da-

rem Boga – „Daj

mi si

ę napi

ć”.

II

• zde

fi

niuje poj

ęcie modlitwy

• rozumie,

że modlitwa jest darem Boga, przymierzem,

komuni

ą z Bogiem

• pami

ęta wydarzenie biblijne z Samarytank

ą przy studni

Jakubowej (J 4,6nn)

• wyja

śni,

że modlitwa jest „wzniesieniem duszy do Boga i pro

śb

ą skierowan

ą do

Niego o stosowne dobra”

• wyja

śni,

że modlitwa jest darem Boga, przymierzem, komuni

ą z Bogiem

• formu

łuje w

łasn

ą modlitw

ę

• opisze, jak inspirowa

ć innych do pog

łę

bionej modlitwy

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

28. Rodzaje

i formy modli-

tewne.

III

• wymieni rodzaje modlitwy (b

łogos

ławie

ństwo, adoracja,

modlitwa b

łagalna, wstawiennicza, dzi

ękczynna, uwiel-

bienia)

• wymieni formy modlitwy (modlitwa ustna, rozmy

ślanie,

kontemplacja)

• wska

że w Pi

śmie

św

. wybrane teksty modlitw

• pami

ęta modlitwy Jezusa i Ko

ścio

ła

• scharakteryzuje poszczególne rodzaje modlitwy • wyja

śni, na czym polegaj

ą poszczególne formy modlitwy

• u

ło

ży w

łasne modlitwy w ró

żnych formach

• poda przyk

łady modlitwy w ró

żnych formach

• inspiruje innych do wspólnej modlitwy

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

29. Drogi modli-

twy – zmierzanie

do jednego mo-

rza.

III

• rozumie,

że modlitwa jest przekraczaniem samego siebie

i wchodzeniem w Boga

• wska

że w Ewangelii arcykap

ła

ńsk

ą modlitw

ę Jezusa (J 17)

• rozumie,

że w

ła

ściw

ą postaw

ą wobec trudno

ści w mo-

dlitwie jest czuwanie i prostota serca

• scharakteryzuje arcykap

ła

ńsk

ą modlitw

ę Jezusa jako wzór modlitwy chrze

ścija

ń-

skiej

• omówi tre

ść

homilii papieskich na temat modlitwy

• poda przyk

łady

, kiedy s

łucha Boga, ufa Mu i oddaje Mu siebie

• opisze, jak pokonuje napotykane trudno

ści w modlitwie

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa II

20

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

30. „Aby

śmy

byli razem”

– wspólnotowy

wymiar modli-

twy Pa

ńskiej.

III

• rozumie,

że modlitwa „Ojcze nasz” jest przylgni

ęciem

do Boga, ogarniaj

ącym wszystkich ludzi

• rozumie,

że odmawiaj

ący modlitw

ę Pa

ńsk

ą tworz

ą

wspólnot

ę dzieci Bo

żych

• wyja

śni,

że modlitwa Pa

ńska jest „streszczeniem ca

łej Ewangelii”

• wyja

śni,

że jest to modlitwa Chrystusa i modlitwa Ko

ścio

ła

• uzasadni,

że trwaj

ąc na modlitwie upodobniamy si

ę do Jezusa

• poda przyk

łady osób o pokornym i ufnym sercu

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

30a. Siedem

pró

śb w modli-

twie Pa

ńskiej.

III

• wymieni siedem pró

śb zawartych w modlitwie „Ojcze

nasz”

• poda przyk

łady ludzkich potrzeb, które te pro

śby

uwzgl

ędniaj

ą

• poda, jak troszczy si

ę o

świ

ęto

ść

Bo

żego imienia

• scharakteryzuje ka

żd

ą z siedmiu pró

śb modlitwy Pa

ńskiej

• uzasadni,

że modlitwa Pa

ńska zobowi

ązuje nas do troski o potrzeby innych

• uzasadni,

że modlitwa Pa

ńska zobowi

ązuje nas do przebaczania naszym wino-

wajcom

• opisze, jak realizowa

ć wol

ę Boga w swoim

życiu

• poda przyk

łady kierowanych do Boga pró

śb o zaspokojenie materialnych i du-

chowych potrzeb w

łasnych i cudzych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

31. Cierpienie

prowadzi do

życia – chrze-

ścijanin wobec

cierpienia.

IV

• wska

że teksty z Ewangelii zobowi

ązuj

ące chrze

ścijanina

do dzia

ła

ń na rzecz cierpi

ących

• poda motywy dzia

łalno

ści charytatywnej

• wymieni potrzeby ró

żnych osób we w

łasnym

środowi-

sku

• poda przyk

łady wspomagania potrzebuj

ących

• potra

fi

zinterpretowa

ć Chrystusow

ą postaw

ę i nauk

ę wobec cierpi

ących

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

para

fi

alnych komórek Caritas

• wymieni problemy najbli

ższego

środowiska (w rodzinie, szkole, s

ąsiedztwie)

• poda, jak poszukiwa

ć dróg ich rozwi

ązania

• opisze sytuacje, gdy ch

ętnie oferowa

ł swoj

ą pomoc innym

• w

łą

cza si

ę czynnie w dzia

łalno

ść

Caritasu

• opisze, jak inspiruje innych do dzia

ła

ń na rzecz ubogich w ramach wolontariatu

• poda przyk

ład sytuacji, gdy z wdzi

ęczno

ści

ą przyj

ął

pomoc innych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

III.

Wspólnotowy wymiar

mojego Ko

ścio

ła

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

32. Litur

gia

uś

wi

ęcania czasu

– nieszpory

i jutrznia.

IV

• zde

fi

niuje poj

ęcia: brewiarz, laudesy

, nieszpory

• rozumie,

że odmawianie nieszporów i laudesów

jest uczestnictwem w modlitwie Ko

ścio

ła zmierza-

ją

cej do u

świ

ęcania czasu

• potra

fi

uzasadni

ć warto

ść

modlitwy porannej i wieczornej Ko

ścio

ła

• potra

fi

pos

ługiwa

ć si

ę edycj

ą brewiarza dla

świeckich

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

33. Sakrament

uzdrawiaj

ącej

mi

ło

ści – pokuta

i pojednanie.

IV

• zde

fi

niuje, czym jest sakrament pokuty i pojedna-

nia

• wymieni akty penitenta i spowiednika • wymieni owoce i skutki sakramentu pokuty i po- jednania

• u

ło

ży rachunek sumienia dla siebie i dla innych

• okre

śli trudno

ści zwi

ązane z prze

żywaniem sakramentu pokuty

• opisze, jak poszukuje rozwi

ązania trudno

ści zwi

ązanych ze spowiedzi

ą

• dzieli si

ę pozytywnym do

świadczeniem, wynikaj

ącym z prze

życia sakramentu poku-

ty i pojednania

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

21

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

34. Pop

ękane

arcydzie

ło – eku-

menizm nieustan-

nym d

ąż

eniem do

jedno

ści.

IV

• zde

fi

niuje poj

ęcie ekumenizmu

• rozumie, na czym polega dramat podzia

łów

w

świecie chrze

ścija

ńskim

• poda przyk

łady wysi

łków Ko

ścio

ła, zmierzaj

ących

do jedno

ści (T

ydzie

ń Modlitw o Jedno

ść

Chrze

ści-

jan, spotkania pod znakiem

Taizé)

• opisze, jak budowa

ć wspólnot

ę w najbli

ższym otoczeniu

• opisze genez

ę podzia

łów w

śród chrze

ścijan

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

ekumeniczn

ą Ko

ścio

łów chrze

ścija

ńskich

• czynnie uczestniczy w litur

gii ekumenicznej

• w

łą

cza si

ę czynnie w przygotowanie

Tygodnia Modlitw o Jedno

ść

Chrze

ścijan

• uzasadni, dlaczego nale

ży z szacunkiem odnosi

ć si

ę do innych wyzna

ń chrze

ścija

ń-

skich

• poda przyk

łady anga

żowania si

ę w budowanie wspólnoty szkolnej i klasowej

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

35. Nad przepa-

ściami podzia

łów

– kon

fl

ikty i spo-

soby ich rozwi

ą-

zywania.

V

• wymieni najcz

ęstsze

źród

ła kon

fl

iktów mi

ędzy

lud

źmi

• wymieni warunki usprawiedliwiaj

ące uprawnion

ą

obron

ę z u

życiem si

ły

• rozró

żnia kon

fl

ikty na tle mi

ędzynarodowym, et-

nicznym czy kon

fl

ikty rodzinne, szkolne, osobiste

• omówi mechanizmy powstawania kon

fl

iktów i sposoby ich pokonywania

• uzasadni potrzeb

ę s

łu

żby wojskowej

• wyja

śni, czym jest pacy

fi

zm i dokona jego moralnej oceny

• poda przyk

łady

, jak

łagodzi kon

fl

ikty w swoim

środowisku

• poda przyk

łady obrony pokrzywdzonych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

36. Spo

łeczne

nauczanie papie-

skie.

V

• wymieni dokumenty spo

łecznej nauki Ko

ścio

ła

• rozumie znaczenie spo

łecznego nauczania papie

ży

• uzasadni,

że spo

łeczne nauczanie Ko

ścio

ła jest istotnym czynnikiem rozwoju osobo-

wego i spo

łecznego

• zreferuje wybrane spo

łeczne dokumenty Ko

ścio

ła

• wymieni sytuacje, gdy modli si

ę w intencji Papie

ża

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

37. Na ojczystej

ziemi – piel-

grzymki Jana

Paw

ła II do Pol-

ski oraz ich prze-

sł

ania.

V

• poda liczb

ę i wymieni daty pielgrzymek Jana Paw-

ła II do Polski

• wska

że na mapie miejsca pielgrzymek Jana Paw

ła II

• opisze spotkanie z Janem Paw

łem II w najbli

ższej

miejscowo

ści

• potra

fi

zinterpretowa

ć wa

żniejsze przes

łania papieskiego nauczania w Ojczy

źnie

• wska

że warto

ść

pielgrzymek papieskich dla narodu polskiego

• opisze, jak inspiruje si

ę w

życiu i post

ępowaniu nauk

ą Jana Paw

ła II

• wykazuje aktywno

ść

poznawcz

ą w zg

łę

bianiu pism Jana Paw

ła II

• z zaanga

żowaniem bierze udzia

ł w konkursach o

życiu Jana Paw

ła II

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

38. Kultura no-

śnikiem warto

ści

duchowych.

V

• zde

fi

niuje poj

ęcia: kultura masowa – hedonistycz-

na (to, co ludziom si

ę podoba), kultura tworzenia

• rozumie,

że kultura tworzenia jest matk

ą arcydzie

ł

• wyja

śni, dlaczego kultura masowa traci na warto

ści i uzasadni jej niszczycielski cha-

rakter

• wyja

śni, dlaczego arcydzie

ła z czasem nabieraj

ą warto

ści

• uzasadni, dlaczego kultura tworzenia jest no

śnikiem warto

ści duchowych

• poda przyk

łady

, jak otacza trosk

ą przedmioty i miejsca ukazuj

ące kultur

ę tworzenia

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

39. Sztuka czy

kicz w s

łu

żbie

komercji.

VI

• zde

fi

niuje poj

ęcia: sztuka, dzie

ło sztuki, arcydzie

ło

• rozumie znaczenie sztuki dla rozwoju duchowego cz

łowieka

• rozumie oddzia

ływanie obrazu na

świadomo

ść

i pod

świadomo

ść

• odró

żni warto

ści od zagro

że

ń zawartych w reklamie oraz wspó

łczesnych

środkach

przekazu i potra

fi

je oceni

ć

• potra

fi

w

ła

ściwie patrze

ć na reklam

ę i umiej

ętnie korzysta

ć z mediów

• dostrzega ukryty w reklamie podst

ępny zamiar manipulacji zachowaniem odbiorców

• uzasadni, dlaczego nale

ży zachowa

ć wolno

ść

(dystans) wobec obrazów narzucanych

przez reklam

ę

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa II

22

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

40. J

ęzyk polski

w historii i kultu-

rze – j

ęzyki obce

a j

ęzyk nasz.

VI

• rozumie kulturotwórcz

ą funkcj

ę j

ęzyka

• rozumie potrzeb

ę dbania o poprawno

ść

ję

zyka

• rozumie rol

ę j

ęzyka ojczystego w zachowaniu

to

żsamo

ści narodowej w okresie niewoli

• poda okresy

, w których j

ęzyk polski by

ł rugowany

z

życia publicznego, a chroniony w rodzinie i ko-

ściele

• poda przyk

łady wspó

łczesnych zagro

że

ń dla czy-

sto

ści j

ęzyka polskiego

• odró

żni

żar

gon od j

ęzyka literackiego

• oceni poprawno

ść

w

łasnych wypowiedzi w szkole i w rozmowach towarzyskich

• opisze warto

ść

ję

zyka ojczystego dla zachowania w

łasnej to

żsamo

ści

• okre

śli rol

ę, jak

ą j

ęzyk polski odegra

ł w przesz

ło

ści

• opisze, jak dba o czysto

ść

ję

zyka ojczystego

• uzasadni, dlaczego nale

ży unika

ć obcych nalecia

ło

ści w wypowiedziach

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

41.

Ś

wiat

ło w

ciemno

ści –

świa-

dectwo

życia

chrze

ścija

ńskie-

go.

VI

• zde

fi

niuje poj

ęcie

świadectwa

• rozumie, co znaczy by

ć

świadkiem Chrystusa

w

świecie

• rozumie, co to znaczy by

ć

świat

łem dla innych

• opisze, w czym wyra

ża si

ę

życie chrze

ścija

ńskie

• opisze sytuacje wymagaj

ące postawy chrze

ścija

ńskiej

• uzasadni, dlaczego chrze

ścijanin powinien by

ć

świat

łem dla innych

• poda, w jakich sytuacjach prezentuje postaw

ę chrze

ścijanina w domu, szkole, grupie

rówie

śników

• opisze, jak wykazuje trosk

ę o dobre imi

ę chrze

ścijanina w najbli

ższym otoczeniu

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • analiza wytworów pracy ucznia

42. Ojczyzna

wspólnot

ą wspól-

not.

VI

• zde

fi

niuje poj

ęcia: ojczyzna, region, ma

ła ojczyzna

• wska

że teksty papie

ża na temat zjednoczonej Euro-

py i pami

ęta ich tre

ść

• scharakteryzuje znaczenie ojczyzny w

życiu chrze

ścijanina

• uzasadni,

że Europa powinna by

ć ojczyzn

ą ojczyzn i wspólnot

ą ducha

• poda ar

gumenty

, dlaczego czuje si

ę dumny

, ż

e jest Polakiem

• opisze, jak anga

żuje si

ę na rzecz budowania „ma

łej Ojczyzny”

• wymieni przyk

łady

, kiedy prezentuje postaw

ę patriotyczn

ą

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

IV

. Z wiar

ą w r

oku liturgicznym

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

43.

Adwent – czas

mierzony t

ęsknot

ą

i czuwaniem.

XII

• rozumie znaczenie

Adwentu w

życiu poszczególnych osób

• wymieni dwa wymiary litur

gicznego

Adwentu

• wyja

śni, na czym polega t

ęsknota Boga za cz

łowiekiem

• wyja

śni, na czym polega ludzka t

ęsknota za Bogiem

• uczestniczy w roratach • opisze, jak przygotowuje si

ę do

świ

ąt Bo

żego Narodzenia

• okre

śli, jak wyra

ża odpowiedzialno

ść

za swoje

życie w perspektywie

spotkania z Chrystusem, który b

ędzie s

ądzi

ł ż

ywych i umar

łych

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

44. Bo

że Naro-

dzenie – nie tylko

tradycja.

XII

• wymieni tradycje zwi

ązane z Bo

żym Narodzeniem

• rozumie pog

łę

bion

ą prawd

ę o Bo

żej obecno

ści w codziennym

życiu

• wyja

śni symbolik

ę zwyczajów zwi

ązanych z Bo

żym Narodzeniem

• uzasadni,

że Bo

że Narodzenie mo

że trwa

ć ca

ły rok

• poda przyk

łady

, kiedy z zaanga

żowaniem podejmuje dzia

łanie na

rzecz g

łę

bokiego prze

żywania

świ

ąt Bo

żego Narodzenia przez siebie i

innych

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne

23

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

45. W

ielki

Post

– Bóg szuka

grzesznego cz

ło-

wieka.

III

• rozumie, na czym polega mi

łosierdzie Bo

że

• pami

ęta teksty biblijne, podkre

ślaj

ące mi

łosierdzie Boga

• rozumie sens prze

żywania W

ielkiego

Postu

• scharakteryzuje, na czym polega szukanie grzeszników przez mi

łosier

-

nego Boga

• scharakteryzuje, na czym polega szukanie Boga • potra

fi

zinterpretowa

ć teksty biblijne o Bo

żym mi

łosierdziu

• opisze, jak wyra

ża wdzi

ęczno

ść

Bogu za przebaczanie grzechów i

łask

ę nawrócenia

• opisze, jak przygotowuje si

ę do owocnego prze

życia W

ielkanocy

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

46. W

ielkanoc

– Jezus

żyje!

IV

• wymieni najwa

żniejsze prawdy naszej wiary

• rozumie prawd

ę o zmartwychwstaniu Jezusa

• poda okoliczno

ści m

ęki,

śmierci i zmartwychwstania Jezusa

• opisze wydarzenie zmartwychwstania Pana Jezusa • scharakteryzuje postaw

ę ludzi wzgl

ędem zmartwychwstania

• wyja

śni Chrystusowe: „b

łogos

ławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli”

• poda, jak okazuje wdzi

ęczno

ść

za dar zbawienia

• opisze, jak rozwija swoj

ą wiar

ę, nadziej

ę i mi

ło

ść

• wymieni sytuacje, kiedy jest

świadkiem Chrystusa zmartwychwsta

łego

• obserwacja uczestni- cz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

V

. Moje korzenie, moja przesz

ło

ść

(historia Ko

ścio

ła)

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

47. Ko

śció

ł kato-

licki w Polsce w

czasie rozbiorów

.

IX

• pami

ęta daty rozbiorów i rozumie t

ło polityczne tych wy-

darze

ń

• wymieni zagro

żenia dla Ojczyzny ze strony zaborców

• opisze rol

ę Ko

ścio

ła w okresie rozbiorów

• scharakteryzuje

życie i dzia

łalno

ść

arcybiskupa S. Feli

ńskiego i R.

T

raugutta

• uzasadni, dlaczego czuje si

ę dumny

, ż

e jest Polakiem

• uzasadni, dlaczego nale

ży z szacunkiem odnosi

ć si

ę do historii w

łasnego

narodu

• zreferuje, jak zg

łę

bia wiedz

ę dotycz

ąc

ą historii narodowej

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

48. Ko

śció

ł a laic-

kie nurty pozytywi-

styczne.

X

• wymieni pozytywistyczne pr

ądy negatywnie nastawione

do Ko

ścio

ła

• zde

fi

niuje poj

ęcia: kwestia robotnicza, proletariat, komu-

nizm, socjalizm, pozytywizm

• rozumie, na czym polega

ła rewolucja przemys

łowa

• wymieni zakres dzia

łalno

ści Ko

ścio

ła w kwestii spo

łecznej

• okre

śli pozytywn

ą rol

ę Ko

ścio

ła wobec kwestii robotniczej

• scharakteryzuje przes

łanie encykliki RN

• scharakteryzuje

życie i dzia

łalno

ść

„ludzi Ko

ścio

ła”

• uzasadni, dlaczego bezrobotnym nale

ży si

ę szacunek

• okre

śli warto

ść

nauczania Ko

ścio

ła w kwestii spo

łecznej

• zreferuje, jak anga

żuje si

ę w pomoc bezrobotnym

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

49. Ruchy katolic-

kie jako odpowied

ź

na zagro

żenia ze

strony ruchów ate-

istycznych.

XI

• wymieni or

ganizacje katolickie czasu mi

ędzywojennego

(Sodalicje Maria

ńskie, R

ycerstwo Niepokalanej,

Akcja

Katolicka)

• wymieni osoby dzia

łaj

ące w obronie wiary (

św

. Maksymi-

liana Kolbe, S. Sedlaczek)

• wymieni zagro

żenia dla Ko

ścio

ła p

łyn

ące ze strony maso-

nerii

• wymieni zagro

żenia ze strony komunizmu

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

ś

w

. Maksymiliana Kolbego

• opisze rol

ę ruchów katolickich

• uzasadni potrzeb

ę istnienia ruchów katolickich

• scharakteryzuje posta

ć S. Sedlaczka

• opisze charyzmat wybranego ruchu katolickiego • daje

świadectwo swojej przynale

żno

ści do ruchu katolickiego

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

K

la

sa II

24

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

50. „T

wierdz

ą

nam b

ędzie ka

żdy

próg”.

XII

• rozumie poj

ęcie eksterminacji

• wymieni czynniki decyduj

ące o eksterminacji ludno

ści

polskiej w czasie drugiej wojny

światowej

• wymieni dzia

łania Ko

ścio

ła w obronie ludno

ści polskiej

przed eksterminacj

ą ze strony faszyzmu i stalinizmu

• wymieni wybitne postacie Ko

ścio

ła, broni

ące Polaków

przed ludobójstwem (kard.

A. Hlond, kard.

A. Sapiecha,

bł

. ks. J. Paw

łowski)

• opisze rol

ę Ko

ścio

ła w zakresie obrony przed eksterminacj

ą

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

duchowie

ństwa broni

ącego ludno

ść

polsk

ą przed

wyniszczeniem (listy pasterskie kard. Sapiechy i Hlonda)

• umotywuje potrzeb

ę dzia

ła

ń w obronie Ojczyzny

• uzasadni, dlaczego nale

ży z szacunkiem odnosi

ć si

ę do idei walki o polsko

ść

• okre

śli warto

ść

o

fi

ary z

życia w obronie kraju

• opisze, jak anga

żuje si

ę w dzia

łania patriotyczne

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

51. „Nie rzucim,

Chryste,

świ

ąty

ń

Twych”.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcia: stalinizm, socjalizm

• pami

ęta t

ło historyczne czasu powojennego

• wymieni zagro

żenia p

łyn

ące z ateistycznego systemu,

zwanego komunizmem

• wymieni osoby broni

ące Polaków przed stalinizmem

• scharakteryzuje

życie kard. S.

W

yszy

ńskiego i ks. J. Popie

łuszki

• uzasadni, dlaczego stalinizm by

ł systemem zbrodniczym

• uzasadni potrzeb

ę posiadania „w

łasnego W

esterplatte”

• uzasadni, dlaczego negatywnie odnosi si

ę do stalinizmu i komunizmu

• opisze, jak szanuje trud poniesiony w obronie wiary i Ojczyzny w okresie stalinizmu i socjalizmu

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

52. Duchowe odro-

dzenie – wspó

łcze-

sne ruchy religijne.

II

• wymieni znane ruchy religijne (Ruch

Ś

wiat

ło-

Ż

ycie, neo-

katechumenat, skauting katolicki – Stowarzyszenie Har

-

cerstwa Katolickiego Zawisza, szkolne ko

ła Caritas, Opus

Dei, Focolari, Ogniska

Ś

wiat

ła i Mi

ło

ści)

• zde

fi

niuje poj

ęcia: ruch, stowarzyszenie, or

ganizacja

• poda

źród

ła (przyczyny) powstania ruchów

• rozumie,

że ruchy religijne to „ku

źnia” liderów religijnych

• opisze wybrany ruch religijny • okre

śli pozytywny wp

ływ ruchu na

życie para

fi

i i wierz

ących

• okre

śli mo

żliwo

ści oddzia

ływania ruchów na Ko

śció

ł

• uzasadni potrzeb

ę ich istnienia

• opisze, jak w

łą

cza si

ę w dzia

łalno

ść

wybranego ruchu

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

53. Apostolski

wy-

miar dzia

ła

ń Polski

w Europie.

III

• rozumie, co to znaczy kocha

ć w

łasny kraj

• dostrzega,

że religijno

ść

Polaków znajduje na

śladowców

w innych krajach Europy (np.:

łamanie si

ę op

łatkiem,

świ

ęconka, piesze pielgrzymki)

• rozumie warto

ść

tradycji dla kontynentu europejskiego

• wymieni zagro

żenia p

łyn

ące z „unowocze

śniania” nauki

Ko

ścio

ła (odrzucanie nauki papie

ża; akceptacja zwi

ązków

homoseksualnych, wolnych zwi

ązków

, aborcji, eutanazji,

kap

ła

ństwa kobiet)

• rozumie, dlaczego Europa Zachodnia z szacunkiem odnosi si

ę do dzie

ła Solidarno

ści

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

apostolsk

ą Ko

ścio

ła polskiego w Europie (np.

ksi

ęż

a pracuj

ący w Niemczech, Francji itp.)

• scharakteryzuje dzia

łalno

ść

apostolsk

ą Jana Paw

ła II dla Europy

• uka

że rol

ę

żywej wiary Ko

ścio

ła polskiego dla

życia Europejczyków

• uzasadni, dlaczego czuje si

ę dumny z faktu,

że jest Polakiem i chrze

ścijani-

nem

• opisze, jak dba o tradycje religijne we w

łasnym

środowisku

• poda ar

gumenty krytyczne wobec prób „unowocze

śniania” Ko

ścio

ła

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

54. „Europa wspól-

not

ą ducha”.

IV

• zde

fi

niuje poj

ęcia: Unia Europejska, Konstytucja Europej-

ska

• rozumie potrzeb

ę istnienia Ko

ścio

ła w Unii Europejskiej

• wymieni zagro

żenia p

łyn

ące z odrzucenia warto

ści chrze-

ścija

ńskich

• wska

że warto

ści p

łyn

ące z zachowania wiary chrze

ścija

ń-

skiej

• okre

śli genez

ę powstania

fl

agi Unii Europejskiej

• uzasadni,

że Unia Europejska to wspólnota niepodleg

łych pa

ństw

• wska

że wp

ływ dziedzictwa chrze

ścija

ńskiego na obraz Europy

• poda ar

gumenty za zachowaniem to

żsamo

ści Polaka w zjednoczonej Europie

• uzasadni, dlaczego nale

ży si

ę szacunek wobec dziedzictwa chrze

ścija

ńskiego

• uzasadni, dlaczego nale

ży zg

łę

bia

ć duchowy wymiar chrze

ścija

ńskiej Europy

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • analiza wy- tworów pracy ucznia • praca pisemna

25

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

55. Ko

śció

ł w zjed-

noczonej Europie

V

• zde

fi

niuje poj

ęcie konkordatu

• rozumie potrzeb

ę prawnych uregulowa

ń sytuacji Ko

ścio

ła

w Unii

• rozumie potrzeb

ę dialogu mi

ędzy Ko

ścio

łem a Uni

ą Euro-

pejsk

ą

• rozumie potrzeb

ę zabezpieczenia Ko

ścio

ła w wymiarze

materialnym

• uzasadni, dlaczego Ko

śció

ł winien by

ć niezale

żny

• wyka

że pozytywn

ą rol

ę Ko

ścio

ła w Unii

• uzasadni potrzeb

ę wspó

łdzia

łania Ko

ścio

ła i Unii

• opisze, jak docenia duchowy i kulturotwórczy wk

ład Ko

ścio

ła w tworzenie

i istnienie Unii

• uzasadni potrzeb

ę materialnego wsparcia Ko

ścio

ła przez pa

ństwa UE

• poda ar

gumenty na rzecz dialogicznego charakteru Ko

ścio

ła wobec Unii oraz

Unii wobec Ko

ścio

ła

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

VI. Moja mi

ło

ść

w perspektywie wieczno

ści

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

56. Kocha

ć rów-

nie

ż po

śmierci.

według uznania katechety

• wie, czym jest

śmier

ć w uj

ęciu chrze

ścija

ńskim

• zna teksty biblijne o

życiu wiecznym

• rozumie, jaka jest rola wiary w kontakcie z tajemnic

ą

śmier

-

ci

• pami

ęta modlitwy za zmar

łych

• wymieni warunki odpustu, który mo

że o

fi

arowa

ć za zmar

-

łych

• poda, kiedy modli si

ę za zmar

łych

• wyka

że wyj

ątkowo

ść

chrze

ścija

ństwa w pojmowaniu

życia wiecznego

• wyja

śni sens i warto

ść

modlitwy za zmar

łych

• uzasadni, dlaczego wierzy w

życie wieczne i zmartwychwstanie

• opisze, jak pog

łę

bia swoje

życie religijne

• okre

śli, jak kszta

łtuje postaw

ę nieustannego czuwania i bycia gotowym na

Bo

ży s

ąd

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

57. „Najlepsze ci

ą-

gle przed nami”,

czyli dobra nowina

o ko

ńcu

świata.

• wska

że teksty biblijne o ko

ńcu

świata

• rozumie, co oznacza,

że Pan Jezus „przyszed

ł, przyjdzie

i przychodzi”

• rozumie permanentn

ą potrzeb

ę „bycia gotowym” (

Ł

k 12,40)

• uzasadni konieczno

ść

dobrego

życia w ka

żdym kolejnym dniu

• scharakteryzuje potoczn

ą i chrze

ścija

ńsk

ą wizj

ę czasów ostatecznych

• potra

fi

zinterpretowa

ć teksty biblijne o ko

ńcu

świata

• za

śpiewa pie

śni: „Archanio

ł Bo

ży Gabriel”, „Marana tha”

• poda przyk

łady

, kiedy dostrzega potrzeb

ę czynienia dobra innym

• opisze, jak prze

żywa swoje

życie w perspektywie radosnego oczekiwania

• poda, jak przygotowuje si

ę na paruzj

ę

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

58. T

wój

najlepszy

rok.

• zna swoje sukcesy i pora

żki w minionym okresie

• rozumie,

że

życiowe cele tworz

ą hierarchi

ę

• wie,

że d

ąż

enie do wy

ższego celu przek

łada si

ę na codzien-

ną

, systematyczn

ą prac

ę

• wska

że w swoim

życiu sprawy mniej i bardziej wa

żne

• potra

fi

wytyczy

ć sobie cele do osi

ągni

ęcia

• potra

fi

rozplanowa

ć cel ogólny na etapy po

średnie

• uzasadni,

że czas jest nam darowany przez Boga

• poda, jak planuje i stawia przed sob

ą zadania

• okre

śli, kiedy dzi

ękuje Bogu za powierzony mu czas

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa II

26

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

59. „Zobaczy

ć w

nich cz

łowieka”

– pi

ękno ludzi

upo

śledzonych.

według uznania katechety

• wymieni wspólnoty i ruchy

, w których

żyj

ą osoby niepe

łno-

sprawne umys

łowo

• rozumie,

że ich godno

ść

i warto

ść

jest taka sama, jak

w przypadku osób zdrowych

• wie, na czym polega duchowe bogactwo ludzi z takim upo- ś

ledzeniem

• wie, jak nale

ży si

ę do nich odnosi

ć

• wyja

śni, jaka powinna by

ć nasza postawa wobec osób upo

śledzonych

• uzasadni, dlaczego te osoby s

ą w spo

łecze

ństwie tak samo potrzebne, jak

pe

łnosprawni

• wymieni, czego mo

żemy si

ę nauczy

ć od takich osób

• poda przyk

łady szacunku dla osób niepe

łnosprawnych umys

łowo i otwarto-

ści na nie

• okre

śli, jak uczy kolegów i kole

żanki w

ła

ściwego spojrzenia na tych na-

szych bli

źnich

• w

łą

cza si

ę we wspólnoty dzia

łaj

ące na rzecz pomocy osobom niepe

łno-

sprawnym

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

60. „W

yobra

źnia

mi

łosierdzia”

– ukocha

ć Chry-

stusa w drugim

cz

łowieku.

• wymieni wymagania mi

łosierdzia, jakie postawi

ł Chrystus

(Mt 25,34-40)

• pami

ęta s

łowa Jana Paw

ła II o „wyobra

źni mi

łosierdzia”

• rozumie, na czym polega „wyobra

źnia mi

łosierdzia”

• wska

że sposoby wspierania ludzi oczekuj

ących na pomoc

• wyja

śni, dlaczego dzielenie si

ę dobrami materialnymi nale

ży po

łą

czy

ć

z aspektem duchowym

• okre

śli w

łasn

ą hierarchi

ę warto

ści duchowych i materialnych

• w

łą

cza si

ę aktywnie w pomoc osobom potrzebuj

ącym

• uzasadni, dlaczego nie nale

ży si

ę wstydzi

ć swojego ubóstwa

• opisze, jak szanuje kolegów z rodzin ubogich

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

61. Maryja nasz

ą

Matk

ą i Królow

ą.

• zna histori

ę powstania litanii loreta

ńskiej

• rozumie sens poszczególnych wezwa

ń

• poda, kiedy oddaje cze

ść

Maryi poprzez modlitw

ę, szcze-

gólnie litani

ę loreta

ńsk

ą

• wska

że tre

ści biblijne zawarte w litanijnych okre

śleniach Maryi

• wyja

śni istot

ę i przebieg nabo

że

ństwa majowego

• opisze, jak rozszerza cze

ść

Matki Bo

żej i propaguje nabo

że

ństwo majowe

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

62. „Panno

Ś

wi

ęta,

co Jasnej bronisz

Cz

ęstochowy

...”

– rola Maryi w

życiu narodu pol-

skiego.

• zna histori

ę obrazu jasnogórskiego

• rozumie rol

ę, jak

ą odgrywa

ło w dziejach Polski sanktuarium

na Jasnej Górze

• pami

ęta, czego dotyczy

ły

śluby króla Jana Kazimierza

i ś

luby narodu polskiego z 1956 r

.

• opisze obron

ę Jasnej Góry na podstawie „Potopu” H. Sien-

kiewicza

• wska

że ró

żnice mi

ędzy sanktuarium jasnogórskim a innymi sanktuariami

maryjnymi i uzasadni

ć jego wyj

ątkowy charakter

• wyja

śni patriotyczn

ą rol

ę sanktuarium jasnogórskiego

• opisze, jak d

ąż

y do cz

ęstego oddawania czci Maryi

• okre

śli, jak kszta

łtuje w sobie postaw

ę wdzi

ęczno

ści wobec Boga za obron

ę

Jasnej Góry

• poda, jak swoim

życiem realizuje

śluby jasnogórskie

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

63. W

yst

ąpi

ć w

dobrych zawo-

dach.

• wyja

śni biblijne poj

ęcie „dobrych zawodów”

• przytoczy teksty

św

. Paw

ła na ten temat (1

Tm 6,12 i Flp

3,12-14)

• wska

że korzy

ści, jakie niesie sport, oraz wynikaj

ące z niego

zagro

żenia

• przytoczy sylwetki godnych na

śladowania sportowców

• okre

śli cel ostateczny

życia chrze

ścija

ńskiego

• opisze, jak realizuje chrze

ścija

ńskie powo

łanie do

świ

ęto

ści

• uzasadni, dlaczego dba o rozwój

życia duchowego, podejmuj

ąc walk

ę

z przeciwno

ściami

• poda przyk

łady okazywania szacunku wobec drugiego cz

łowieka

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa II

27

K

LASA

III – Z

WIAR

Ą

NA

PROGU

MI

Ł

O

Ś

CI

I. Na pr

ogu ma

łż

eń

stwa i r

odziny

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

1. Chrze

ści-

ja

ńska wizja

cz

łowieka.

IX

• rozumie,

że cz

łowiek pochodzi od Boga

• rozumie,

że cz

łowiek zraniony przez grzech „jest s

łaby”

• rozumie,

że cz

łowiek jest powo

łany do

życia wiecznego

• wyja

śni, w czym si

ę wyra

ża chrze

ścija

ńska wizja cz

łowieka

• opisze sylwetk

ę chrze

ścijanina

• wyka

że ró

żnice mi

ędzy chrze

ścija

ńsk

ą i wspó

łcze

śnie proponowan

ą wizj

ą cz

łowie-

ka

• wymieni sytuacje, gdy daje

świadectwo swojej wiary

• opisze, jak realizuje swoje chrze

ścija

ńskie powo

łanie

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

2. Personalizm

chrze

ścija

ński.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcia: osoba, personalizm, godno

ść

osoby

ludzkiej

• wymieni czynniki decyduj

ące o wielko

ści cz

łowieka

(godno

ść

, wolno

ść

, rozumno

ść

)

• wymieni rodzaje godno

ści

• okre

śli rol

ę i warto

ść

osoby w perspektywie jej powo

łania do

życia wiecznego

• omówi kierunek personalizmu chrze

ścija

ńskiego i warto

ści decyduj

ące o wielko

ści

cz

łowieka

• poda przyk

łady poszanowania godno

ści w

łasnej i drugich

• opisze, jak wyra

ża wdzi

ęczno

ść

Bogu za dar powo

łania do

życia wiecznego

• okre

śli warto

ść

wolno

ści w

łasnej i innych

• wymieni sytuacje, kiedy dokonuje odpowiedzialnych wyborów

, zgodnych z chrze-

ścija

ńsk

ą godno

ści

ą

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

3. Kocham

i jestem kocha-

ny

.

IX

• rozumie, co to znaczy kocha

ć

• wymieni kochaj

ące go osoby (Boga i konkretnych ludzi)

• rozumie, w czym przejawia si

ę mi

ło

ść

Boga do cz

łowie-

ka

• rozumie,

że katecheza jest przyj

ęciem Bo

żej mi

ło

ści

i mo

żliwo

ści

ą odpowiedzi na ni

ą

• okre

śli, w czym przejawia si

ę prawdziwa mi

ło

ść

wobec Boga i cz

łowieka

• opisze mo

żliwo

ści odpowiedzi cz

łowieka na mi

ło

ść

Bo

żą

• wska

że mo

żliwo

ści odpowiedzi na mi

ło

ść

innych

• scharakteryzuje trudno

ści w okazywaniu uczu

ć lub w ich przyj

ęciu

• opisze, jak okazuje mi

ło

ść

najbli

ższym

• poda przyk

łady

, jak odpowiada

życiem religijnym na mi

ło

ść

Boga

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

4. Powo

łanie

cz

łowieka do

życia w rodzi-

nie.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcia: powo

łanie, rodzina, rodzina chrze

ści-

ja

ńska

• rozumie,

że jednym z istotnych powo

ła

ń jest powo

łanie

do

życia w rodzinie

• wymieni funkcje i zadania rodziny • okre

śli swoje miejsce, role i zadania w rodzinie

• scharakteryzuje poszczególne funkcje rodziny • opisze podstawowe cechy rodziny chrze

ścija

ńskiej

• opisze biblijn

ą wizj

ę ma

łż

eń

stwa i rodziny

• uzasadni, dlaczego z szacunkiem odnosi si

ę do rodziców

• opisze, w jaki sposób przygotowuje si

ę do za

ło

żenia rodziny

• poda ar

gumenty

, dlaczego warto modli

ć si

ę w intencji obecnej i przysz

łej rodziny

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

5. Znaczenie

pł

ciowo

ści w

życiu cz

łowie-

ka.

IX

• rozumie,

że p

łciowo

ść

jest darem Boga

• wymieni ar

gumenty przemawiaj

ące za tym,

że cz

łowiek

zosta

ł stworzony jako m

ęż

czyzna i kobieta

• rozumie warto

ść

p

łciowo

ści i jej celowo

ść

w

życiu cz

ło-

wieka

• wymieni patologie p

łciowo

ści

• uzasadni,

że p

łciowo

ść

wywiera wp

ływ na wszystkie sfery osoby ludzkiej, na jed-

no

ść

cia

ła i duszy

• potra

fi

krytycznie odnie

ść

si

ę do pogl

ądów podwa

żaj

ących chrze

ścija

ńsk

ą wizj

ę

pł

ciowo

ści

• opisze indywidualne i spo

łeczne konsekwencje patologii p

łciowo

ści

• poda ar

gumenty za akceptacj

ą swojej p

łci

• uzasadni, dlaczego nale

ży z szacunkiem odnosi

ć si

ę do osoby p

łci przeciwnej

• uzasadni dezaprobat

ę wobec pogl

ądów patologicznych w dziedzinie p

łciowo

ści

• opisze, jak wyra

ża wdzi

ęczno

ść

Bogu za dar p

łciowo

ści

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa III

28

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

6. Mi

ło

ść

fundamentem

wi

ęzi ma

łż

eń

-

skiej.

IX

• zde

fi

niuje poj

ęcie mi

ło

ści

• wymieni cechy prawdziwej mi

ło

ści w aspekcie chrze

ści-

ja

ńskim (1 Kor 13,1-13)

• rozumie warto

ść

„w

ęz

ła ma

łż

eń

skiego”

• wymieni drogi prowadz

ące do pe

łnej mi

ło

ści ma

łż

eń

-

skiej

• wymieni zagro

żenia dla mi

ło

ści ma

łż

onków

• odró

żni mi

ło

ść

prawdziw

ą od pseudomi

ło

ści

• scharakteryzuje postawy i zachowania zagra

żaj

ące mi

ło

ści ma

łż

eń

skiej

• potra

fi

krytycznie oceni

ć obraz „mi

ło

ści” kreowanej przez media

• poda ar

gumenty za szacunkiem wobec „w

ęz

ła ma

łż

eń

skiego”

• okre

śli warto

ść

ma

łż

eń

stwa

• opisze, jak podejmuje prac

ę nad sob

ą w aspekcie budowania mi

ło

ści ma

łż

eń

skiej

w czasie przysz

łym

• poda ar

gumenty za odrzuceniem b

łę

dnej koncepcji mi

ło

ści ma

łż

eń

skiej

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

7. Ma

łż

eń

stwo

jako wspólnota

życia i mi

ło

ści.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcia: ma

łż

eń

stwo, wspólnota

• rozumie,

że ma

łż

eń

stwo jest wspólnot

ą

życia i mi

ło

ści

• wymieni warunki zawarcia sakramentu ma

łż

eń

stwa

• rozumie,

że podstaw

ą aksjologiczn

ą ma

łż

eń

stwa jest

mi

ło

ść

, wierno

ść

, odpowiedzialno

ść

i nierozerwalno

ść

• wymieni wykroczenia przeciw godno

ści ma

łż

eń

skiej

(cudzo

łóstwo, rozwód, kazirodztwo, wolny zwi

ązek,

poligamia)

• scharakteryzuje ma

łż

eń

stwo jako wspólnot

ę

życia i mi

ło

ści

• wyka

że wp

ływ warto

ści podstawowych na trwa

ło

ść

ma

łż

eń

stwa

• scharakteryzuje wykroczenia przeciw godno

ści ma

łż

eń

skiej

• poda ar

gumenty za akceptacja aksjologicznej podstawy ma

łż

eń

stwa

• podda krytyce wykroczenia przeciw godno

ści ma

łż

eń

skiej

• opisze, jak anga

żuje si

ę w budowanie wi

ęzi w

łasnej rodziny w perspektywie rodzi-

ny przysz

łej

• uzasadni, dlaczego warto modli

ć si

ę w intencji przysz

łego wspó

łma

łż

onka

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

8. W

stron

ę

drugiego cz

ło-

wieka – kon-

fl

ikty

w rodzinie.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcie kon

fl

iktu

• wymieni

źród

ła kon

fl

iktów w rodzinie

• wymieni skutki kon

fl

iktów w rodzinie

• wymieni sposoby ich rozwi

ązywania

• scharakteryzuje sposoby zapobiegania kon

fl

iktom

• scharakteryzuje sposoby rozwi

ązywania kon

fl

iktów w ma

łż

eń

stwie i rodzinie

• potra

fi

rozwi

ązywa

ć kon

fl

ikty

• opisze, jak zapobiega kon

fl

iktom w rodzinie i anga

żuje si

ę na rzecz ich rozwi

ązywa-

nia

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • test

9. Odpowie-

dzialne rodzi-

cielstwo.

X

• rozumie,

że jednym z celów ma

łż

eń

stwa jest p

łodno

ść

• zde

fi

niuje poj

ęcie p

łodno

ści

• rozumie, na czym polega odpowiedzialne rodzicielstwo

• opisze postawy rodzicielskie sprzyjaj

ące przyj

ęciu nowego

życia

• potra

fi

krytycznie odnie

ść

si

ę do postaw nieprzychylnych nowemu

życiu

• poda ar

gumenty za otwarto

ści

ą na p

łodno

ść

w perspektywie

życia ma

łż

eń

skiego

• okre

śli warto

ść

rodzin wielodzietnych

• uzasadni, dlaczego nale

ży modli

ć si

ę w intencji swoich rodziców

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

10. Dar

życia,

jego warto

ść

i obrona.

XI

• rozumie,

że dziecko jest darem Boga i owocem ludzkiej

mi

ło

ści

• wymieni zagro

żenia godno

ści i wolno

ści dziecka (porno-

gra

fi

a, zn

ęcanie si

ę nad dzie

ćmi)

• wymieni prawa i obowi

ązki dziecka w rodzinie i spo

łe-

cze

ństwie

• poda ar

gumenty za adopcj

ą

• wyja

śni, dlaczego dziecko jest bezcennym darem Boga

• uzasadni, dlaczego dziecko wymaga szczególnej opieki ze strony rodziny i spo

łecze

ństwa

• uzasadni, dlaczego dziecko ma prawo do

życia w godno

ści i mi

ło

ści

• w

ła

ściwie oceni bezp

łodno

ść

• poda przyk

łady otwarto

ści na m

łodsze rodze

ństwo i inne dzieci

• opisze, jak mo

że stawa

ć w obronie dzieci pokrzywdzonych

• opisze, jak dzi

ękuje Bogu za dar

życia

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

11. Rodzina

Ko

ścio

łem

domowym.

XI

• zde

fi

niuje poj

ęcie Ko

ścio

ła domowego

• wska

że teksty biblijne i soborowe na temat rodziny

• wymieni, czynniki tworz

ące z rodziny Ko

śció

ł domowy

(Eucharystia, wspólne

świ

ętowanie, wspólna lektura

Pisma

św

., modlitwa)

• scharakteryzuje wspólnot

ę rodzinn

ą jako Ko

śció

ł domowy

• scharakteryzuje czynniki tworz

ące Ko

śció

ł domowy

• okre

śli, jak wyra

ża wdzi

ęczno

ść

Bogu za dar wspólnoty rodzinnej

• opisze sytuacje, gdy tworzy atmosfer

ę Ko

ścio

ła domowego w rodzinnym

świ

ętowa-

niu, rozmodleniu i

życiu

• poda ar

gumenty za otwarto

ści

ą na potrzeby osób samotnych

• opisze, jak troszczy si

ę o starszych i chorych cz

łonków rodziny

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

29

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

12. Ocali

ć

ludzko

ść

– ma-

nipulacje bio-

medyczne

i wynikaj

ące

z nich zagro-

żenia.

XI

• wymieni rodzaje manipulacji biomedycznych i potra

fi

je

zde

fi

niowa

ć

• poda zagro

żenia wynikaj

ące z manipulacji genetycznych,

biomedycznych itp.

• rozumie stanowisko Ko

ścio

ła wobec manipulacji biome-

dycznych

• poda ar

gumenty przemawiaj

ące za poszanowaniem osoby

• scharakteryzuje zagro

żenia wynikaj

ące z nowoczesnych bada

ń

• scharakteryzuje stanowisko Ko

ścio

ła wobec manipulacji biomedycznych

• uzasadni krytyczn

ą ocen

ę wszelkich manipulacji wokó

ł ludzkiego

życia

• uzasadni, dlaczego nale

ży stawia

ć na pierwszym miejscu dobro cz

łowieka

• ocenia ludzkie poszukiwania w rozwi

ązywaniu problemów zwi

ązanych z bezp

łod-

no

ści

ą w

świetle Ewangelii

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

13. Naturalne

metody plano-

wania rodziny

.

XI

• wymieni metody naturalnego planowania rodziny • wymieni ar

gumenty za stosowaniem metod naturalnego

planowania rodziny

• wymieni owoce stosowania naturalnych metod w ma

ł-

że

ństwie

• opisze naturalny rytm p

łodno

ści

• scharakteryzuje naturalne metody regulacji pocz

ęć

• uzasadni warto

ść

stosowania metod naturalnych

• umiejscowi metody naturalne w naturze cz

łowieka i Bo

żym planie

• wykazuje aktywno

ść

poznawcz

ą w przyswajaniu wiedzy o metodach naturalnych

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • test wyboru

14. Antykoncep-

cja dzia

łaniem

antyekologicz-

nym i sprzecz-

nym z „Bo

żym

zamys

łem”.

XI

• zde

fi

niuje poj

ęcia: ekologia, antykoncepcja

• wymieni zagro

żenia p

łyn

ące z antykoncepcji

• wymieni

środki antykoncepcyjne i wczesnoporonne

• uzasadni,

że antykoncepcja jest sprzeczna z ekologicznym d

ąż

eniem cz

łowieka

• opisze zagro

żenia p

łyn

ące z antykoncepcji

• uzasadni,

że antykoncepcja jest sprzeczna z planem Boga wobec cz

łowieka

• podda krytyce promocj

ę

środków antykoncepcyjnych

• opisze, jak inspiruje innych do odrzucenia antykoncepcji

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

15. Niszczenie

pocz

ętego

ży-

cia – aborcja.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcia: aborcja i

środki wczesnoporonne

• rozumie,

że cz

łowiek jest osob

ą od chwili pocz

ęcia

• wymieni naukowe i religijne ar

gumenty za poszanowa-

niem

życia

• wymieni ar

gumenty przeciw aborcji i

środkom wczesno-

poronnym

• wymieni indywidualne i spo

łeczne konsekwencje aborcji

• rozumie rozmiar problemu aborcji

• poda ar

gumenty za

świ

ęto

ści

ą i nienaruszalno

ści

ą pocz

ętego

życia

• przedstawi ar

gumenty przeciw aborcji i

środkom wczesnoporonnym

• opisze skutki aborcji w wymiarze indywidualnym i spo

łecznym (

fi

zyczne, psychicz-

ne i duchowe)

• poda ar

gumenty za akceptacj

ą

życia od chwili pocz

ęcia

• uzasadni, dlaczego

życiu ludzkiemu nale

ży si

ę szacunek

• opisze, jak broni ludzkiego

życia i inspiruje do tego innych

• uzasadni negatywn

ą postaw

ę wobec praktyk aborcyjnych

• w

łą

cza si

ę w duchow

ą adopcj

ę

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

16. „Daj

ę ci

siebie” – sens

rodzicielskiego

życia w darze.

XII

• rozumie,

że

życie w ma

łż

eń

stwie i rodzinie jest darem

z siebie

• rozumie,

że dar z siebie przyczynia si

ę do rozwoju oso-

bowego cz

łowieka

• wyka

że s

łuszno

ść

daru z siebie w codziennym

życiu

• uzasadni potrzeb

ę daru z siebie w ojcostwie i macierzy

ństwie

• opisze, jak przygotowuje si

ę do bycia darem dla innych

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

17. Ma

łż

eń

-

stwo w aspek-

cie prawa ka-

nonicznego.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcia: rozwód, separacja, orzeczenie o nie-

wa

żno

ści ma

łż

eń

stwa

• wymieni warunki zawarcia ma

łż

eń

stwa

• wymieni przeszkody uniemo

żliwiaj

ące zawarcie sakra-

mentu ma

łż

eń

stwa

• rozumie,

że sakramentu ma

łż

eń

stwa udzielaj

ą sobie na-

wzajem narzeczeni

• pami

ęta s

łowa przysi

ęgi ma

łż

eń

skiej

• wyja

śni ró

żnic

ę mi

ędzy rozwodem cywilnym a orzeczeniem o niewa

żno

ści ma

łż

eń

-

stwa

• scharakteryzuje warunki i przeszkody do zawarcia ma

łż

eń

stwa

• s

łu

ży innym pomoc

ą w zrozumieniu, czym jest orzeczenie o niewa

żno

ści ma

łż

eń

-

stwa

• pomaga innym zrozumie

ć ró

żnic

ę mi

ędzy rozwodem a niewa

żno

ści

ą ma

łż

eń

stwa

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa III

30

II.

Ż

ycie z lud

źmi i w

śród ludzi

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

18. Prawa cz

ło-

wieka a rozwój

jednostek i spo-

łecze

ństw

.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcie praw cz

łowieka

• wymieni kategorie (rodzaje) praw • wymieni podstawowe prawa cz

łowieka

• rozumie znaczenie praw cz

łowieka dla rozwoju indy-

widualnego i spo

łecznego

• potra

fi

zinterpretowa

ć podstawowe prawa cz

łowieka

• wyka

że zwi

ązek mi

ędzy prawami cz

łowieka a rozwojem osobowym i spo

łecz-

nym

• opisze, jak respektuje podstawowe prawa cz

łowieka i inspiruje do tego innych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastyczna

19. Karta Praw

Rodziny

.

I

• wymieni najwa

żniejsze prawa rodziny

• wymieni i rozumie istot

ę zagro

że

ń dla wspó

łczesnej

rodziny

• rozumie,

że rodzina jest wielk

ą warto

ści

ą w ludzkim

życiu

• opisze sytuacje, kiedy respektuje prawa poszczegól- nych osób w ma

łż

eń

stwie i rodzinie

• uzasadni potrzeb

ę karty praw rodziny

• opisze genez

ę jej powstania

• scharakteryzuje podstawowe prawa rodziny • potra

fi

odnie

ść

prawa rodziny do rodzin w

środowisku lokalnym

• okre

śli warto

ść

rodziny

• poda przyk

łady

, jak przyczynia si

ę do budowania pozytywnych wi

ęzi w rodzinie

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

20. Istota pracy

ludzkiej i jej

warto

ść

.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcie pracy

• wymieni rodzaje pracy • rozumie cel i warto

ść

ludzkiej pracy

• rozumie zwi

ązek ludzkiej pracy z rozwojem osobo-

wym i spo

łecznym

• uzasadni,

że praca jest dla cz

łowieka, a nie cz

łowiek dla pracy

• scharakteryzuje najwa

żniejsze przes

łania encykliki „Laborem exercens”

• umie

ści prac

ę w perspektywie

życia wiecznego

• uzasadni,

że praca stanowi szans

ę samorealizacji

• poda ar

gumenty za szacunkiem dla ka

żdej ludzkiej pracy i osób j

ą wykonuj

ących

• opisze, jak wype

łnia swoje obowi

ązki w rodzinie i szkole

• uzasadni, dlaczego nale

ży traktowa

ć swoj

ą prac

ę jako etap na drodze do Boga

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

21. Rozwój

techniki szans

ą

i zagro

żeniem

dla cz

łowieka.

I

• wymieni szanse i zagro

żenia dla cz

łowieka, jakie

niesie rozwój techniki

• rozumie zasad

ę,

że nie cz

łowiek s

łu

ży technice, ale

technika cz

łowiekowi

• scharakteryzuje szanse i zagro

żenia ze strony wspó

łczesnej techniki dla rozwoju

cz

łowieka

• wyja

śni zasad

ę pierwsze

ństwa cz

łowieka wobec techniki

• opisze, jak wykorzystuje dobra techniki dla w

łasnego rozwoju

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

22. Zasady

ży-

cia spo

łecznego.

II

• wymieni zasady

życia spo

łecznego (dobro wspólne,

solidarno

ść

, pomocniczo

ść

)

• rozumie istot

ę tych zasad

• wska

że przyk

łady przestrzegania i nieprzestrzegania

zasad

życia spo

łecznego

• wyja

śni istot

ę zasad

życia spo

łecznego

• wska

że, jak zastosowa

ć poszczególne zasady w konkretnych sytuacjach

życio-

wych

• poda przyk

łady

, jak w swoim post

ępowaniu kieruje si

ę zasadami

życia spo

łeczne-

go

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

23. Etyka go-

spodarcza

i zawodowa.

II

• rozumie,

że gospodarka i praca zawodowa musz

ą si

ę

kierowa

ć zasadami etyki

• wymieni zasady etyczne wp

ływaj

ące na dobr

ą gospo-

dark

ę

• rozumie,

że podstaw

ą sprawiedliwego

ładu w

łasno-

ściowego jest w

łasno

ść

prywatna

• rozumie zasad

ę „bardziej by

ć ni

ż mie

ć”

• wyja

śni, dlaczego gospodarka i praca zawodowa musz

ą si

ę kierowa

ć zasadami

etyki

• omówi zasady etyczne or

ganizuj

ące

życie gospodarcze zgodnie z wol

ą Stwórcy

• omówi przes

łania p

łyn

ące z nauki Ko

ścio

ła dotycz

ące kwestii gospodarczych

• wyja

śni, jak zasada „bardziej by

ć ni

ż mie

ć” mo

że by

ć realizowana we wspó

łcze-

snych spo

łecze

ństwach

• opisze, jak w

życiu szkolnym respektuje zasady etyczne i inspiruje innych do ich

przestrzegania

• poda przyk

łady

, jak

ży

ć zasad

ą „bardziej by

ć ni

ż mie

ć”

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

31

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

24. T

worzenie

dobra wspólne-

go chrze

ścija

ń-

skim obowi

ąz-

kiem.

II

• zde

fi

niuje poj

ęcie dobra wspólnego

• rozumie,

że dobro wspólne zak

łada poszanowanie

osoby

• rozumie,

że dobro wspólne domaga si

ę dobrobytu

spo

łecznego i rozwoju spo

łeczno

ści

• rozumie,

że dobro wspólne ma

ścis

ły zwi

ązek z poko-

jem (trwa

ło

ść

i bezpiecze

ństwo)

• wyja

śni, jak nale

ży korzysta

ć z posiadanych dóbr

• potra

fi

umotywowa

ć swoje zaanga

żowanie na rzecz dobra wspólnego

• uzasadni potrzeb

ę czynnego uczestnictwa w

życiu publicznym

• opisze, jak troszczy si

ę o dobro wspólne w rodzinie, szkole i Ojczy

źnie

• poda przyk

łady

, gdy wprowadza zasad

ę solidarno

ści

• wymieni sytuacje, kiedy pomna

ża dobro wspólne i troszczy si

ę o jego w

ła

ściwe

wykorzystanie

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

25. W

ładza i jej

spo

łeczno-

chrze

ścija

ński

wymiar

.

III

• zde

fi

niuje poj

ęcie w

ładzy

• rozumie rol

ę w

ładzy jako stra

żniczki porz

ądku spo-

łecznego

• rozumie,

że w

ładza ma obowi

ązek odwo

ływa

ć si

ę do

porz

ądku ustanowionego przez Boga

• wyja

śni boskie pochodzenie w

ładzy

• potra

fi

umotywowa

ć obowi

ązek pos

łusze

ństwa wobec w

ładzy

• wyja

śni, kiedy w

ładza jest sprawowana w sposób prawowity

• uzasadni, kiedy sam ma prawo odmówi

ć pos

łusze

ństwa w

ładzy

• wyja

śni zasad

ę pa

ństwa praworz

ądnego

• pomaga sprawowa

ć w

ładz

ę w grupach, w których funkcjonuje, staraj

ąc si

ę o jej

obiektywny os

ąd

• opisze, kiedy sprzeciwia si

ę nadu

życiom w sprawowaniu w

ładzy

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

26. Kultura

wyrazem warto-

ści duchowych

cz

łowieka.

III

• zde

fi

niuje poj

ęcie kultury

• rozumie istot

ę kultury w rozwoju indywidualnym

i spo

łecznym

• wymieni czynniki, które j

ą tworz

ą

• rozumie,

że cz

łowiek jest twórc

ą i odbiorc

ą kultury

• wymieni chrze

ścija

ńskie aspekty kultury

• odró

żni kultur

ę od subkultury

• scharakteryzuje podstawowe wymiary kultury • wyja

śni duchowy wymiar kultury

• scharakteryzuje przyk

łady typowe dla polskiej kultury

• uzasadni,

że kultura polska, wierna prawdzie i Bogu, zorientowana jest na dobro

cz

łowieka

• poda przyk

łady

, jak tworzy kultur

ę

• poda przyk

łady odpowiedzialnej selekcji prezentowanych mu wytworów kultury

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

27. Kultura

wolnego czasu

a rozwój ducho-

wy

.

III

• zde

fi

niuje poj

ęcie „kultura wolnego czasu”

• rozumie istot

ę czasu wolnego, który jest darem Boga

• wymieni mo

żliwo

ści wykorzystania czasu wolnego

w sensowny sposób

• wymieni negatywne skutki nieumiej

ętnego wykorzy-

stania rezerw czasu

• omówi mo

żliwo

ści pozytywnego wykorzystania czasu

• scharakteryzuje skutki nieumiej

ętnego wykorzystania rezerw czasu

• odró

żni twórcze wykorzystanie czasu od wykorzystania destruktywnego

• poda, kiedy wykorzystuje czas wolny do uwielbienia Boga i s

łu

żby ludziom

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

28. Kultura

życia, kultura

śmierci.

IV

• zde

fi

niuje poj

ęcie kultury

życia i kultury

śmierci

• rozumie, w czym si

ę przejawia kultura

życia

• wymieni, co sprzyja

życiu i co mu zagra

ża

• wymieni

źród

ła zagro

że

ń dla

życia

• wska

że teksty biblijne promuj

ące kultur

ę

życia

• scharakteryzuje „pragnienie Boga” zobowi

ązuj

ące do s

łu

żby

życiu

• omówi czynniki s

łu

żą

ce kulturze

życia

• omówi zagro

żenia dla

życia i wyja

śni

ć sk

ąd pochodz

ą

• potra

fi

dokona

ć ewaluacji kultury

życia i kultury

śmierci

• opisze, jak popiera kultur

ę

życia i wszystko, co s

łu

ży

życiu

• okre

śli, jak odnosi si

ę do zagro

że

ń dla

życia

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa III

32

III. Mi

ło

ść

i wiara w moim

życiu

(katechezy dodatkowe)

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

29. T

ajemnice

świat

ła – rola

modlitwy ró

ża

ń-

cowej w ludzkim

życiu.

X

• rozumie istot

ę modlitwy ró

ża

ńcowej

• pami

ęta histori

ę modlitwy ró

ża

ńcowej

• wymieni cz

ęś

ci i tajemnice ró

ża

ńca

• wska

że teksty biblijne odpowiadaj

ące poszczególnym tajem-

nicom

• potra

fi

modli

ć si

ę na ró

ża

ńcu

• omówi teksty biblijne, które streszczaj

ą poszczególne tajemnice z

życia

Jezusa i Maryi

• umiejscowi tre

ść

tajemnic ró

ża

ńcowych w kontek

ście wspó

łczesnego

życia

• zredaguje rozwa

żanie do wybranej tajemnicy ró

ża

ńcowej

• opisze, jak na

śladuje w swoim

życiu postaw

ę Jezusa i Maryi

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

30. Moje miejsce

we wspólnocie

para

fi

alnej.

X

• rozumie,

że wspólnota para

fi

alna jest podstawow

ą komórk

ą

Ko

ścio

ła powszechnego

• wymieni zadania

świeckich w Ko

ściele

• wymieni grupy i wspólnoty dzia

łaj

ące w para

fi

i

• wymieni osoby odpowiedzialne za poszczególne dziedziny ż

ycia para

fi

alnego

• okre

śli sposoby zaanga

żowania si

ę

świeckich w para

fi

i

• okre

śli zadania poszczególnych grup dzia

łaj

ących w para

fi

i

• przygotuje niedzieln

ą litur

gi

ę

• opisze, jak wyra

ża szacunek dla duszpasterzy

• anga

żuje si

ę w dzia

łalno

ść

wybranej grupy para

fi

alnej

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

31. Rekolekcje

dla maturzystów

– bli

żej Boga

i ludzi.

X

• zde

fi

niuje poj

ęcie rekolekcji

• poda miejsce i termin rekolekcji dla maturzystów • rozumie potrzeb

ę i warto

ść

rekolekcji

• wymieni obowi

ązki do wype

łnienia podczas rekolekcji (np.

przygotowanie

śpiewnika, litur

gii, harmonogram wspólnych

spotka

ń...)

• uzasadni potrzeb

ę rekolekcji w klasie maturalnej

• przygotuje reklam

ę rekolekcji maturalnych

• opracuje wyznaczone zadanie do spe

łnienia

• z zaanga

żowaniem w

łą

cza si

ę w przygotowanie rekolekcji

• dzieli si

ę owocami rekolekcji z innymi

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

32. Z wizyt

ą w

kancelarii para-

fi

alnej.

XI

• rozumie rol

ę funkcjonowania kancelarii para

fi

alnej

• wymieni najwa

żniejsze ksi

ęgi para

fi

alne

• wymieni dokumenty konieczne do zawarcia sakramentalnego ma

łż

eń

stwa

• zapozna si

ę z protoko

łem przed

ślubnym

• wymieni wymagania stawiane rodzicom i rodzicom chrzest- nym

• potra

fi

odpowiedzie

ć na pytania protoko

łu przed

ślubnego

• wyja

śni sens zapowiedzi przed

ślubnych

• opisze i uzasadni wymagania stawiane rodzicom i rodzicom chrzestnym • potra

fi

umotywowa

ć potrzeb

ę funkcjonowania kancelarii para

fi

alnej

• wyra

ża gotowo

ść

pe

łnienia funkcji chrzestnego

• poda ar

gumenty za konieczno

ści

ą bli

ższego przygotowania si

ę do sakra-

mentu ma

łż

eń

stwa

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

33. Litur

gia Ko-

ścio

ła domowego

– rytua

ł rodzinny

.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcia: litur

gia, rytua

ł rodzinny

• wymieni wa

żniejsze wydarzenia i uroczysto

ści

świ

ętowane

w domu rodzinnym

• poda religijne sposoby ich prze

żywania

• omówi sposoby religijnego prze

żywania wydarze

ń i uroczysto

ści rodzin-

nych

• przygotuje scenariusz wybranego wydarzenia czy uroczysto

ści rodzinnej

• opisze, jak troszczy si

ę o chrze

ścija

ński wymiar uroczysto

ści rodzinnych

• poda przyk

łady inspirowania innych do tworzenia chrze

ścija

ńskiego kli-

matu prze

żywanych uroczysto

ści i wydarze

ń w rodzinie

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • analiza wytworów pracy ucznia • praca pisemna

34. Odwiedziny

Matki – tre

ść

objawie

ń maryj-

nych.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcia: objawienie i objawienie maryjne

• wymieni miejsca i czas objawie

ń maryjnych

• pami

ęta i rozumie tre

ść

objawie

ń maryjnych

• rozumie indywidualne i spo

łeczne znaczenie tych objawie

ń

• wymieni miejsca szczególnej opieki Maryi w najbli

ższym

otoczeniu

• omówi wybrane objawienie maryjne • scharakteryzuje przes

łania poszczególnych objawie

ń maryjnych

• opisze indywidualne i spo

łeczne owoce maryjnych objawie

ń

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

33

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

35. Autorytet,

którego szukasz.

I

• wymieni wzorce osobowe, które go zachwycaj

ą

• wymieni cechy

, którymi powinien si

ę odznacza

ć godny na-

śladowania wzór osobowy

• rozumie,

że idealnym autorytetem jest dla chrze

ścijanina

Chrystus

• umiejscowi wzór osobowy i jego zachowanie w perspektywie

życia wiecz-

nego

• dokona oceny warto

ści prezentowanych przez swojego idola

• scharakteryzuje cechy idealnego wzoru osobowego • potra

fi

odnie

ść

wzorce osobowe do osoby Jezusa Chrystusa

• uzasadni, dlaczego

świadomie wybiera osobowe wzory do na

śladowania

• poda ar

gumenty za odrzuceniem idoli proponowanych przez

świat

• opisze, jak na

śladuje wzór osobowy Jezusa Chrystusa i stara si

ę by

ć wzo-

rem dla innych

• okre

śli warto

ść

modlitwy jako pomocy w stawaniu si

ę osobowym wzor

-

cem dla innych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

36.

Ż

ycie sakra-

mentalne chrze-

ścijanina.

II

• wymieni sakramenty

świ

ęte

• rozumie istot

ę sakramentów w

życiu chrze

ścijanina

• wymieni trudno

ści zwi

ązane z przyjmowaniem sakramentów

• wymieni

łaski p

łyn

ące z przyj

ęcia poszczególnych sakramen-

tów

• umiejscowi wzór osobowy i jego zachowanie w perspektywie

życia wiecz-

nego

• dokona oceny warto

ści prezentowanych przez swojego idola

• scharakteryzuje cechy idealnego wzoru osobowego • potra

fi

odnie

ść

wzorce osobowe do osoby Jezusa Chrystusa

• uzasadni, dlaczego

świadomie wybiera osobowe wzory do na

śladowania

• poda ar

gumenty za odrzuceniem idoli proponowanych przez

świat

• opisze, jak na

śladuje wzór osobowy Jezusa Chrystusa i stara si

ę by

ć wzo-

rem dla innych

• okre

śli warto

ść

modlitwy wobec trudno

ści napotykanych w

życiu w

łasnym

i w

życiu innych

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne

37. Przedma

ł-

że

ński rachunek

sumienia.

III

• zde

fi

niuje poj

ęcie rachunku sumienia

• rozumie warto

ść

rachunku sumienia

• rozumie, na czym polega

świ

ętokradztwo podczas spowiedzi

• wymieni p

łaszczyzny

życia ludzi m

łodych najbardziej zagro-

żone grzechem

• wymieni warto

ści rzutuj

ące na trwa

ło

ść

ma

łż

eń

skiego szcz

ę-

ścia

• scharakteryzuje warto

ści rzutuj

ące na trwa

ło

ść

ma

łż

eń

skiego szcz

ęś

cia

• omówi zagro

żenia dla

życia par ma

łż

eń

skich

• przygotuje propozycje pyta

ń do rachunku sumienia

• przygotuje propozycje celebracji pokutnej z my

śl

ą o kursie przedma

łż

eń

-

skim

• wska

że warto

ść

systematycznego rachunku sumienia w perspektywie

życia

ma

łż

eń

skiego

• opisze, jak reaguje na niszczenie warto

ści decyduj

ących o szcz

ęś

ciu ma

ł-

że

ńskim

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

38. W

obec

wybo-

ru drogi

życiowej

– ku dojrza

ło

ści.

IV

• rozumie znaczenie w

łasnej przesz

ło

ści oraz wag

ę tera

źniej-

szo

ści jako czasu dokonywania wyborów

• wymieni przestrzenie realizacji samego siebie • rozumie konieczno

ść

wyboru w perspektywie szcz

ęś

liwej

przysz

ło

ści

• potra

fi

oceni

ć w

łasn

ą przesz

ło

ść

• potra

fi

wyrazi

ć swoje plany na przysz

ło

ść

i dokona

ć ich oceny w

świetle

poznanych prawd Bo

żych

• zredaguje wezwania modlitwy dzi

ękczynnej za czas miniony

, z pro

śb

ą

o dobry wybór dalszej drogi

życiowej

• uzasadni, dlaczego warto dokona

ć oceny w

łasnej przesz

ło

ści

• uzasadni,

że tera

źniejszo

ść

jest czasem podejmowania decyzji warunkuj

ą-

cych przysz

ło

ść

• uzasadni, dlaczego warto planowa

ć swoj

ą przysz

ło

ść

w

łą

czno

ści z Jezusem

• obserwacja uczest- nicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

K

la

sa III

34

IV

. Ż

yć

z wiar

ą w

świecie i dla

świata

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

39. „Restaurare

omnia in Chri-

sto” – Odnowi

ć

wszystko w

Chrystusie.

IX

• rozumie potrzeb

ę bycia wierz

ącym

• wymieni osoby fascynuj

ące swoj

ą wiar

ą (poda przy-

kł

ady ludzi

świeckich oraz osób duchownych)

• poda sposoby wspó

łczesnego prze

żywania wiary

• omówi, na czym polega odnowa w Chrystusie, ukazywana przez ruchy katolickie • opisze i uzasadni historyczny wk

ład

Akcji Katolickiej (w szerokim znaczeniu) w

ży-

cie duchowe Ko

ścio

ła

• scharakteryzuje pragnienie Boga w

życiu

świeckich

• scharakteryzuje formy i miejsce dzia

łalno

ści

świeckich w Ko

ściele

• poda przyk

łady stawania si

ę w Chrystusie „nowym cz

łowiekiem”

• opisze, jak popiera formy odnowy

życia duchowego

• uzasadni, dlaczego anga

żuje si

ę w dzia

łalno

ść

ś

wieckich w Ko

ściele

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

40. „A

bramy

piekielne go nie

przemog

ą”.

X

• rozumie,

że Ko

śció

ł jest or

ganizmem bosko-ludzkim

(ś

wi

ęty a zarazem grzesz

ący)

• dostrzega b

łę

dy „ludzi Ko

ścio

ła”

• rozumie konieczno

ść

przebaczania, ale i skruchy za

pope

łnione z

ło

• dostrzega pozytywny wp

ływ przeproszenia za winy

(Jan Pawe

ł II – Niedziela Przebaczenia, prymas – rok

2000)

• rozumie istot

ę trwania Ko

ścio

ła mimo jego s

łabo

ści

• odró

żni b

łę

dy pojedynczych osób od dzia

ła

ń ca

łego Ko

ścio

ła

• doceni pojednawcze gesty Ko

ścio

ła katolickiego

• uzasadni,

że przyznanie si

ę do b

łę

du „oczyszcza pami

ęć

”

• potra

fi

krytycznie spojrze

ć na ataki wobec Ko

ścio

ła oskar

żanego o b

łę

dy i wypacze-

nia (np. inkwizycja sta

ła si

ę instrumentem politycznym; Pius XII a faszyzm)

• okre

śli swoj

ą odpowiedzialno

ść

za dzia

łanie Ko

ścio

ła

• wymieni sytuacje, w których modli si

ę za „ludzi Ko

ścio

ła”

• podda krytyce nieuzasadnione ataki na Ko

śció

ł

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

41. Ko

śció

ł ka-

tolicki w Polsce

na prze

łomie

tysi

ącleci.

XI

• rozumie,

że zadaniem Ko

ścio

ła jest pouczanie i napo-

minanie w sprawach moralno

ści

• rozumie,

że Ko

śció

ł nie mo

że dostosowa

ć si

ę do tren-

dów proponowanych przez

świat

• rozumie,

że Ko

śció

ł musi by

ć wierny nauczaniu

Ewangelii

• wymieni zagro

żenia p

łyn

ące ze

światowego stylu

ży-

cia (moralny luz, wolne zwi

ązki, brak odpowiedzial-

no

ści i szacunku dla

życia na ka

żdym jego etapie)

• scharakteryzuje warto

ści p

łyn

ące z Ewangelii dla spo

łecze

ństw trzeciego tysi

ąclecia

• opisze owoce trwania przy Chrystusie w dwóch poprzednich tysi

ącleciach

• poda, jak dobrze si

ę przygotowa

ć na trudno

ści zwi

ązane z wyznawan

ą wiar

ą

• potra

fi

rozró

żni

ć, czy za wiar

ą post

ępuje praktyka

• poda przyk

łady

, kiedy poprzez swoj

ą postaw

ę wiary budzi zaufanie do Chrystusa

i Ko

ścio

ła

• opisze, jak reaguje na przejawy niszczenia ewangelicznych warto

ści i autorytetów

Ko

ścio

ła

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

42. Pokój ratun-

kiem dla zagro-

żonego

świata.

XII

• zde

fi

niuje poj

ęcia: wojna, kon

fl

ikt lokalny

, kon

fl

ikt

globalny

, terroryzm, przemoc, pokój, przenikanie si

ę

kultur

, pokojowe wspó

łistnienie

• wymieni wysi

łki podejmowane przez Ko

śció

ł na

rzecz pokoju (Asy

ż – modlitwy o pokój,

Ś

wiatowy

Dzie

ń Pokoju, papieskie or

ędzia o pokoju)

• wymieni wysi

łki

świeckich na rzecz pokoju – Mi

ę-

dzynarodowa Ksi

ęga Pokoju

• uzasadni, dlaczego nale

ży zabiega

ć o pokój

• scharakteryzuje papieskie or

ędzia o pokoju

• wska

że przyczyny kon

fl

iktów

• scharakteryzuje Mi

ędzynarodow

ą Ksi

ęg

ę Pokoju

• okre

śli warto

ść

modlitwy o pokój we w

łasnym sercu i w

świecie

• uzasadni, dlaczego nie akceptuje

żadnych przejawów naruszenia pokoju

• poda, jakie podejmuje dzia

łanie w obronie warto

ści pokoju i pojednania

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

35

Tr

eś

ci

szczegó

łowe

Czas

realizacji

W

ymagania

Sposoby

oceny

podstawowe

ponadpodstawowe

Ucze

ń:

43. Dar na trud-

ne czasy – kato-

lickie media.

I

• zde

fi

niuje poj

ęcie mediów

• wymieni istniej

ące w Polsce i poza ni

ą katolickie

media (radio, telewizja, prasa, internet)

• wymieni dobro p

łyn

ące z istnienia mediów katolic-

kich

• rozumie istot

ę dzia

łania mediów katolickich

• scharakteryzuje warto

ści p

łyn

ące z posiadania mediów katolickich

• przygotuje audycj

ę, stron

ę internetow

ą, artyku

ł w duchu chrze

ścija

ńskim

• potra

fi

krytycznie si

ę odnie

ść

do zarzutów wobec katolickich mediów

, np. wobec

Radia Maryja czy telewizji katolickiej

• okre

śli, jak umiej

ętnie korzysta

ć z mediów

• poda ar

gumenty za istnieniem katolickich

środków przekazu

• wymieni sytuacje, kiedy si

ęga do katolickich mediów w celu pog

łę

bienia w

łasnej

wiary

• wymieni propozycje katolickich mediów regionalnych

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca pisemna

44. Wspó

łcze-

sne obszary

ludzkiej biedy

.

II

• rozumie zapowied

ź Jezusa „ubogich zawsze mie

ć

bę

dziecie”

• zde

fi

niuje poj

ęcie bezrobotnego

• wymieni obszary ludzkiej biedy (materialnej i duchowej) • wymieni istotne elementy nauczania Ko

ścio

ła na

temat ludzkiej biedy (SRS)

• rozumie potrzeb

ę istnienia instytucji pomagaj

ących

najubo

ższym (noclegownie, domy samotnej matki,

Caritas, zgromadzenia zakonne z charyzmatem zapo-

biegania w biedzie)

• dostrzega,

że osobami biednymi i samotnymi zajmuj

ą si

ę przede wszystkim fundacje

i Ko

śció

ł

• opisze negatywne skutki bycia bezrobotnym • omówi list Episkopatu Polski o bezrobociu • okre

śli, jak mo

żna wspiera

ć duchowo bezrobotnych rodziców

• uzasadni, dlaczego nie nale

ży stawia

ć wymaga

ń materialnych przekraczaj

ących mo

ż-

liwo

ści domowego bud

żetu

• okre

śli, jak anga

żuje si

ę w pomoc biednym (szkolne ko

ła Caritas, wolontariat)

• poda przyk

łady reakcji na przejawy biedy i bezrobocia

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne • praca plastycz- na

45. W

obec

neo-

poga

ństwa

i jego zgubnych

wp

ływów

.

III

• zde

fi

niuje poj

ęcia: wró

żby

, horoskopy

, Czciciele Mat-

ki Ziemi, Halloween,

Tarot, New

Age

• rozumie,

że udzia

ł w obrz

ędach poga

ńskich jest za-

gro

żeniem dla jego wiary i psychiki

• wymieni czynniki decyduj

ące o uciekaniu si

ę do

praktyk neopoga

ńskich

• uchwyci zakamu

fl

owane przejawy neopoga

ństwa

• uzasadni, dlaczego nie powinni

śmy si

ęga

ć do wró

żb, horoskopów i magii

• wyka

że ró

żnic

ę mi

ędzy warto

ściami proponowanymi przez chrze

ścija

ństwo a propo-

zycj

ą neopoga

ństwa

• okre

śli, jak wyra

ża wdzi

ęczno

ść

Bogu za dar prawdziwej wiary

• podda krytyce przejawy neopoga

ństwa

• okre

śli, jak przestrzega

ć innych przed negatywnymi skutkami neopoga

ństwa

• podda krytyce pseudowarto

ści neopoga

ństwa

• obserwacja uczestnicz

ąca

• wypowiedzi ustne

K

la

sa III

36

Spis treści

Wstęp ................................................................................................................................ 3

Klasa I
– Na drodze do dojrzałej wiary ................................................................................. 4

Klasa II
– Z wiarą w życie i świat .......................................................................................... 15

Klasa III
– Z wiarą na progu miłości ....................................................................................... 27