Określenie potrzeby wapnowania i zalecanej dawki
nawozu wapniowego wg zaleceń nawozowych
Celem wapnowania jest doprowadzenie aktualnego odczynu gleby do poziomu optymalnego.
Potrzeby wapnowania (tab. 3) a następnie dawki nawozu wapniowego (tab. 4) ustala
podstawie znajomości dwóch kryteriów;
1) odczynu badanej gleby (tab. 1)
2) kategorii agronomicznej gleby (tab.2)
Tab. 1
Przedziały odczynu gleby oznaczonego w 1 mol·dm
3
KCl
Klasa odczynu
Barwa znaków na mapie
Ocena odczynu
Zakres pH
V
brązowa
bardzo kwaśny
do 4,5
IV
czerwona
kwaśny
4,6-5,5
III
żółta
lekko kwaśny
5,6-6,5
II
niebieska
obojętny
6,6-7,2
I
zielona
zasadowy
od 7,3
Tab. 2
Kategorie agronomiczne gleb
Klasa ciężkości gleby
(kategoria agronomiczna)
% części spławialnych
frakcji < 0,02 mm
Bardzo lekkie
0-10
Lekkie
11-20
Średnie
21-35
Ciężkie
> 35
Tab. 3
Określenie potrzeb wapnowania gleb mineralnych (ornych)
Klasa
potrzeb
Barwa
znaków na
mapie
Ocena
potrzeb
wapnowania
Kategoria agronomiczna gleb – pH w 1 M KCl
bardzo lekkie
lekkie
średnie
ciężkie
V
brązowa
konieczne
do 4,0
do 4,5
do 5,0
do 5,5
IV
czerwona
potrzebne
4,1 - 4,5
4,6 – 5,0
5,1 – 5,5
5,6 – 6,0
III
żółta
wskazane
4,6 – 5,0
5,1 - 5,5
5,6 – 6,0
6,1 – 6,5
II
niebieska
ograniczone
5,1 –
5,5
5,6 –
6,0
6,1 –
6,5
6,6 –
7,0
I
zielona
zbędne
od 5,6
od 6,1
od 6,6
od 7,1
- w klasie "wapnowanie konieczne" znajdują się globy o odczynie od pH<4,0 (bardzo lekkie)
do pH 5,5 (ciężkie). W glebach pH<4,5 znajdują się toksyczna dla roślin ilości glinu i
manganu; uniemożliwiające uzyskanie nawet średnich plonów roślin. Gleby te wymagają
wapnowania w pierwszej kolejności.
www.agronom-polski.pl
-za odczyn optymalny dla danej kategorii agronomicznej gleb, uważa się górną granicę
odczynu dla ograniczonych potrzeb wapnowania, tzn: od pH 5,5 dla gleb bardzo lekkich do
pH 7, dla gleb ciężkich.
Celem wapnowania jest doprowadzenie aktualnego odczynu do poziomu
optymalnego. Na glebach, gdzie wapnowanie jest konieczne, a nawet potrzebne, celu tego nie
da się zrealizować w wyniku zastosowania dawek wapna podanych tabeli 3. Po zastosowaniu
tych dawek nastąpi zaledwie przesunięcie gleby do wyższej klasy potrzeb wapnowania, tzn: z
koniecznej do potrzebnej, z potrzebnej do ograniczonej itd. Oznacza to, że uregulowanie
odczynu gleb bardzo kwaśnych i kwaśny trzeba rozłożyć na okres przynajmniej 2 rotacji
wapnowania.
Tab. 4
Zalecane dawki nawozów wapniowych CaO t/ha
Kategoria
agronomiczna
Klasa potrzeb wapnowania
konieczne
potrzebne
wskazane
ograniczone
zbędne
bardzo lekkie
3,0
2,0
1,0
-
-
lekkie
3,5
2,5
1,5
-
-
średnie
4,5
3,0
1,7
1,0
-
ciężkie
6,0
3,0
2,0
1,0
-
Potrzeby nawożenia magnezem
Z wapnowaniem wiąże się ściśle problem nawożenia magnezem, przyjmuje się obecnie
zasadę:
A. Gleba kwaśna i uboga w magnez (nawozy wapniowo-magnezowe)
- zaliczanych do klasy bardzo niskiej zawartości magnezu połowę wyliczonej dawki nawozu
wapniowego stosuje się w formie wapna zwykłego, a połowę w formie wapna magnezowego.
Obydwa rodzaje wapna można ze sobą w tych proporcjach mieszać i wysiewać równocześnie
lub też w pierwszej rotacji wapnowania stosować wapno magnezowe, a w drugiej rotacji
wapno zwykłe.
- zaliczanych do klasy o niskiej zawartości magnezu dwie trzecia naliczonej dawki nawozów
stosuje się w formo wapna zwykłego, a jedna trzecia w formie wapna magnezowego.
B. Gleba o uregulowanym odczynie i uboga w magnez (nawozy magnezowe)
-zaliczanych do klasy bardzo niskiej zawartości magnezu należy zastosować 80-120 kg MgO
- zaliczanych do klasy o niskiej zawartości magnezu należy zastosować 60-80 kg MgO
C. Dokarmianie dolistne (siarczan magnezu)
www.agronom-polski.pl
Ocena zawartości magnezu w glebach mineralnych oznaczonego metodą Schachtschabela
Mg w mg na 100
g
gleby
Klasa
zawartości
Barwa
znaków
na mapie
Ocena
zawartości
Gleby
bardzo
lekkie
lekkie
średnie
Ciężkie
V
brązowa
bardzo niska
do 1,0
do 2,0
do 3,0
do 4,0
IV
czerwona niska
1,1-2,0
2,1-3,0
3,1-5,0
4,1-6,0
III
żółta
średnia
2,1-4,0
3,1-5,0
5,1-7,0
6,1-10,0
II
niebieska wysoka
4,1-6,0
5,1-7,0
7,1-9,0
10,1-14,0
I
zielona
bardzo wysoka
od 6,1
od 7,1
od 9,1
od 14,1
www.agronom-polski.pl