1. Znać przykłady ruchów i grup religijnych

W Polsce do największych ruchów odnowy życia chrześcijańskiego w Kościele katolickim należą: “Legion
Maryi”, “Ruch Światło - Życie”, “Odnowa w Duchu Świętym”, “Fokolari - Dzieło Maryi”, “Droga
Neokatechumenalna”, “Ruch Rodzin Nazarateńskich”, “Komunia i Wyzwolenie”, “Wiara i Światło”, “Wspólnoty
Życia Chrześcijańskiego”, “Przymierze Rodzin”, “Apostolat Maryi”, “Ruch Apostolski Rodzina Rodzin”,
“Pomocnicy Matki Kościoła”, “Wspólnota Krwi Chrystusa”, “Franciszkański Zakon Świeckich” i inne.

2. Zagrożenia, przed którymi stoją ruchy



ezoteryczny charakter, tajemnica zakryta dla tych, którzy na drogę dopiero wchodzą lub przyglądają się z
boku.



Brak wewnętrznej reformowalności, brak komunikacji dół - góra.



Brak teologiczno-katechetycznego szkolenia dla członków wspólnot.



Brak uznania przed-neokatechumenalnego życia chrześcijańskiego. Neokatechumenat utożsamiany jest z
chrześcijaństwem. Odejście od Drogi traktuje się jak odejście od Chrystusa, od Kościoła, od zbawienia.



Przemiana człowieka wiązana jest z wydarzeniami na drodze, jakby one identyfikowały się z duchową
przemianą człowieka nie wiązana z jego długotrwałym moralnym wysiłkiem .



Wartości ludzkie /praca, nauka, rodzina, przyjaźń/ są traktowane jako przeszkoda w realizacji
chrześcijaństwa neokatechumenalnego.



Rola prezbitera sztucznie ograniczona do funkcjonariusza kultycznego /Eucharystia, pokuta/. Prezbiter i
Biskup praktycznie nie mają żadnego wpływu na życie wspólnot neokatechumenalnych.



Wyżsi katechiści wymagają od podwładnych bezwzględnego posłuszeństwa, a swoje decyzje utożsamiają z
działanie Ducha Świętego.



wypaczająca interpretacja niektórych słusznych postaw moralnych, co prowadzi do przedkładania
obowiązków neokatechumenalnych ponad obowiązki wobec najbliższych. Postuluje się publiczną szczerą
wypowiedź na temat własnych grzechów czy pożądań. Praktykuje się także podobne wypowiedzi o innych.
Głosi się że Bóg kocha nas wraz z naszymi grzechami, co sprowadza się do tolerancji w stosunku do
własnych grzechów i słabości.



Droga Neokatechumenalna może prowadzić do swoistego zniewolenia człowieka oddanego tylko
fanatycznie neokatechumenatowi, nie akceptującego żadnej jego krytyki.



Najbardziej niebezpieczni w Kościele okazują się charyzmatyczni liderzy, tworzący silne, prężne wspólnoty.
Należy zwracać uwagę na to, czemu służy wspólnota – źle, jeśli odciąga od życia rodzinnego i stawia
kogokolwiek czy cokolwiek innego ponad osobę Chrystusa. Ważne jest również posłuszeństwo lidera
wobec swoich przełożonych oraz wobec całej nauki Kościoła.Niezwykle przydatna okazuje się tu
Ewangeliczna zasada “Po owocach ich poznacie” (Mt 7,16) – wspólnota dobrze spełnia swą funkcję, gdy
otwiera na innych, wzmacnia, daje radość, pewność siebie.

3. Znać autorów podręczników TP w Polsce



Piotr Czapla



Antoni Julian Nowowiejski



Zygmunt Pilch



Andrzej z Kokorzyna

4. Znać najważniejsze daty dla TP w Polsce (początki, przełomowe chwile)



Myśl pastoralna rozwijała się początkowo jeszcze przed usamodzielnieniem się teologii pastoralnej jako
dziedziny uniwersyteckiej w ramach szeroko pojętej teologii. Reforma studiów teologicznych (1752-1777)
w monarchii austrowęgierskiej wywarła wpływ na rozwój polskiej teologii pastoralnej



Rok 1777 stanowi datę wprowadzenia teologii pastoralnej, w obrębie studiów teologicznych, na
uniwersytety monarchii Austrio- węgierskiej.



Studium Generale – założone przez Dominikanów nie później niż w 1304r., prawo nadawania stopni
naukowych



1364- Pierwszy Uniwesytet w Polsce z Wydziałem Prawa, wykładano tam również prawo kościelne



1397-papież Bonifacy IX utworzył Wydział Teologiczny



Przełomowym, nie tylko w dziejach kościoła, lecz także w dziejach teologii katolickiej, okazał się sobór
trydencki (1545-1563). reformacja przyspieszyła rozwój teologii katolickiej, a sobór nadał temu rozwojowi
nowe kierunki. W Polsce odnowa kościoła i jego działalności pastoralnej znalazła odzwierciedlenie przede
wszystkim w dokumentach synodów prowincjalnych i diecezjalnych oraz w listach biskupich. oficjalne
przyjęcie uchwał soboru trydenckiego miało miejsce na synodzie piotrkowskim w 1577 roku



Wpływ na kształtowanie się t. pastoralnej w Polsce w okresie rozbiorów miał stan tej dyscypliny na
Zachodzie oraz sytuacja polityczna i społeczno-gospodarcza na ziemiach polskich



1802r.-powstanie Katerdy Teologii Pastoralnej na Wydziale Teologicznym w Krakowie



Po 1850 roku – proces dezintegracji dyscyplin szczegółowych t. Pastoralnej: homiletyka, liturgika i
katechetyka, hodegetyka (zawężała duszpasterstwo do szfarstwa sakramentami i kierownictwa
duchowego)

5. Znać ośrodki TP w Polsce i najważniejszych wykładowców



Sekcja Teologii Pastoralnej (1958)



Zakład Teologii Pastoralnej (1966),



Instytut Teologii Pastoralnej KUL (1968),



Katedra Dogmatyki Pastoralnej KUL (1970), wcześniej: Katedra Teologii Pastoralnej Ogólnej (1958),



Katedra Organizacji Duszpasterstwa (1975),



Zakład Teologii Praktycznej (1975, ATK w Warszawie), przekształcony w Instytut Studiów nad Rodziną
(1980),



seminaria duchowne i wydziały teologiczne w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i Opolu.
WYKŁADOWCY: J. Cieplak, F.A.Symon, L.Gawroński, J.Matulewicz i K.Dębiński

6. Czego dotyczy czujność Kościoła? Która encyklika o niej mówi?

Chrystus wzywał do chrześcijańskiej czujności. Czujność ta dotyczy:

● spraw ostatecznych,
● niebezpieczeństw, pokus, złych skłonności.
Mówi o tym encyklika ECCLESIAM SUAM w numerze 22

7. Co należy do obowiązków Kościoła wg. Ecclesiam suam (dalej ES)

Do obowiązków Kościoła we współczesnych czasach należy dążenie do pełniejszej świadomości siebie samego,
powierzonej sobie prawdy i zleconego sobie na ziemi zadania.

8. Znać znaczenie terminu „misterium”

Misterium – jest to prawda pozateologiczna, która winna uprzedzać jej poznanie naukowe przez praktykę.
Rozpoznawaniem misterium ma zajmować się kościół hierarchiczny, którego zadaniem w ramach misterium
jest również wprowadzanie do wspólnoty nowych chrześcijan, rodzenia ich, wychowywania, uświęcania i
kierowania nimi. Hierarchia ta jest również narzędziem w rękach Jezusa Chrystusa do działania w świecie.

9. Kojarzyć encykliki mówiące o podobnych zagadnieniach

Ecclesiam suam, Mater et Magistra, Pacem in terris.

10. Znać najważniejsze pojęcia, które wprowadza encyklika ES

Odnowa - włoski: aggiornamento (dostosowanie się do aktualnych potrzeb, zaktualizowanie). Przystosowanie
niezmiennego w zasadniczych punktach depozytu wiary do zmieniających się warunków historycznych i
społecznych, tak, by można było skutecznie głosić naukę Jezusa Chrystusa. Obejmuje m. in. zmiany w
organizacji kościelnej, liturgii, prawie kanonicznym. Nie chodzi o dostosowywanie się do poglądów i obyczajów
świata. Drogi i metody, na których opiera się właściwa odnowa życia liturgicznego: duch ubóstwa, duch
miłości, kult Maryi.

Dialog - Kościół ma badać, jaki ma być jego stosunek do społeczeństwa i świata, ponieważ w nim funkcjonuje.
Musi być świadomy swej odrębności (nie oddzielenia czy ucieczki od niego, ale sprzeciwu przeciwko temu, co
nie jest zgodne z nauczaniem Jezusa). Dialogiem jest już sama religia, objawienie, nakaz ewangelizacyjny.
Powinny go charakteryzować (także kiedy jest prowadzony wewnątrzkościelnie):szacunek, miłość,
uszanowanie wolności drugiego człowieka, dostosowanie do warunków w których się odbywa i do ludzi z
którymi się go prowadzi, jasność, brak złośliwości, prawdomówność. Należy go prowadzić z: wszystkimi ludźmi
dobrej woli, ludzkością (całym światem), wierzącymi w Boga, braciami odłączonymi.