1

WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY

ETAP REJONOWY

2008/2009

Miejsce na kod ucznia:

Suma punktów: ................./80pkt.

Instrukcja dla ucznia:

1.

Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Powinien zawierać 5 stron (17 zadań)

oraz załącznik (mapa świata).

2.

Dbaj o czytelność pisma.

3.

Nie używaj korektora i kalkulatora.

4.

Czas pracy – 90 minut.

śyczymy powodzenia!

Zadanie 1. ( 0 – 2pkt)

Poniżej podano cztery skale oznaczone literami A, B, C, D.

a)

Uszereguj podane skale od największej do najmniejszej.

A. 1cm-200m

B. 1:200 000

C. 1cm-0,5km

D.

największa 1. ......

2. .....

3. ......

4. ..... najmniejsza

b)

Podaj, którą literą oznaczono skalę liczbową ............

Zadanie 2. ( 0 – 4pkt)

Rysunek przedstawia fragment mapy poziomicowej wzniesienia i doliny rzecznej. Na jego podstawie wykonaj

polecenia:

a)

Zaznacz strzałką (na rzece), kierunek w którym płynie

rzeka.

b)

Określ, w jakim kierunku płynie rzeka w górnym biegu.

..............................................................................................

c)

Odczytaj i zapisz wysokość bezwzględną punktu C.

..............................................................................................

d)

Oblicz różnicę wysokości między punktami A i B.

..............................................................................................

Zadanie 3. ( 0 – 4pkt)

Na mapie świata (załącznik nr 1) oznaczono cyframi arabskimi stolice wybranych państw.

a)

Do wymienionych poniżej stolic dopisz odpowiedni numer z mapy.

Brasilia - .........

Canberra - ..........

Moskwa - ..........

Waszyngton - ........

b)

Zapisz numer stolicy, której mieszkańcy jako pierwsi będą świętować rozpoczęcie kolejnego roku. ...................

c)

Zapisz numer stolicy, której mieszkańcy poruszają się najszybciej, krążąc wraz z ruchem obrotowym Ziemi

wokół jej osi - .......................

2

Zadanie 4. ( 0 – 6pkt)

Statek płynął od wybrzeży Antarktydy (70

°

S) do Przylądka Igielnego (35

°

S) wzdłuż południka 20

°

E.

a)

Oblicz w stopniach drogę, którą pokonał statek. .....................................................................................................

b)

Podaj nazwy oceanów, na granicy których płynął statek. ............................................. i .......................................

c)

Podaj pełną nazwę państwa, do którego dopłynął. ..................................................................................................

d)

Podkreśl datę, kiedy na Przylądku Igielnym dzień jest najdłuższy: 21 III, 22 VI, 23 IX, 22 XII.

e)

Oblicz, na jakiej wysokości góruje Słońce w południe 21 marca na Przylądku Igielnym.

Na Przylądku Igielnym 21 marca Słońce w południe góruje na wysokości ..................................................................

Zadanie 5. ( 0 – 4pkt)

Dopisz właściwe zakończenia zdań.

a)

Twórcą geocentrycznej teorii budowy Wszechświata był .......................................................................................

b)

Twórcą heliocentrycznej teorii budowy Wszechświata był .....................................................................................

c)

Największą z planet gazowych jest ..........................................................................................................................

d)

Najkrótszy czas obiegu wokół Słońca ma planeta ...................................................................................................

Zadanie 6. ( 0 – 2pkt)

Przyjmując oznaczenia: Z – Ziemia, S – Słońce, K – Księżyc wstaw litery w narysowane kółka tak,

by przedstawiały schemat ustawienia ciał niebieskich w czasie zaćmienia Księżyca.

Określ, w jakiej fazie jest wówczas Księżyc.

Księżyc podczas zaćmienia jest w fazie ................................ .

Zadanie 7. ( 0 – 5pkt)

Wraz ze wzrostem wysokości w troposferze spada temperatura w powietrzu wilgotnym 0,6

°

C/100m. Oblicz, ile

wyniesie temperatura na szczycie Kilimandżaro (5 895m n.p.m.), gdy u podnóża na wysokości 3495m n.p.m.

zanotowano 11,2

°

C.

Odp.: Na szczycie Kilimandżaro temperatura powietrza będzie wynosiła ....................................................................

Wykonaj polecenia:

a)

Podaj nazwę kontynentu, na którym znajduje się masyw Kilimandżaro .................................................................

b)

Podkreśl nazwę równoleżnika, który przebiega w pobliżu tego masywu:

zwrotnik Raka, równik, zwrotnik Koziorożca.

c)

Spośród podanych szczytów podkreśl dwa, które są wyższe niż Kilimandżaro:

G. Kościuszki, Mc Kinley, Mont Blanc, Mount Everest

3

Zadanie 8. ( 0 – 4pkt)

Poniżej przedstawiono trzy diagramy klimatyczne A, B, C. Przeanalizuj je, odpowiedz na pytania.

A

B

C

a)

Przyporządkuj jeden z powyższych diagramów do klimatu Rzymu. ......................................................................

b)

Określ, w jakiej strefie klimatycznej i w jakim typie klimatu znajduje się Rzym:

strefa ....................................................

typ klimatu ...............................................................

c)

Podaj nazwę półwyspu, na którym znajduje się Rzym. ...........................................................................................

Zadanie 9. ( 0 – 7pkt)

Na rysunku oznaczono cyframi 1 – 8 elementy budowy wulkanu oraz produkty jego działalności.

a)

Podaj nazwy elementów oznaczonych cyframi:

2 - .................................................................

7 - .................................................................

8 - .................................................................

b)

Do podanych wulkanów dopisz nazwę państwa,

na terenie których się znajdują:

Orizaba - ..........................................................

Fudżi - ..............................................................

Kluczewska Sopka - .........................................

Etna - ................................................................

Zadanie 10. ( 0 – 2pkt)

Na rysunku oznaczono cyframi 1 – 4 elementy wybrzeża klifowego.

a)

Wybierz, którą cyfrą oznaczono klif.

Klif oznaczono cyfrą ...............

b)

Podaj nazwę procesu, który doprowadził do jego powstania. ...............................................................................

4

Zadanie 11. ( 0 – 4pkt)

Na podstawie opisów rozpoznaj jeziora. Podaj ich nazwy wybierając spośród podanych poniżej. Określ typ

genetyczny każdego z jezior.

J. Aralskie, J. Czad, J. Eyre, J. Tanganika

A.

Stanowi część dawnego morza, odcięte w wyniku ruchów górotwórczych. Leży na Nizinie Turańskiej.

Obecnie ulega zanikowi na skutek niewłaściwej gospodarki człowieka.

jezioro - .................................................

typ genetyczny - ...................................................

B.

Jezioro powstałe w wyniku odsuwania się płyty somalijskiej od płyty afrykańskiej. Jest najgłębszym

jeziorem Afryki.

jezioro - .................................................

typ genetyczny - ...................................................

Zadanie 12. ( 0 – 6pkt)

Wybierz właściwe dokończenia zdań skreślając błędne odpowiedzi.

A.

Wysokie fale wywołane podwodnym trzęsieniem ziemi, wybuchem wulkanu to: tsunami / fale przyboju.

B.

Ruchy wody morskiej o zasięgu tysięcy kilometrów wywołane oddziaływaniem stałych wiatrów to:

pływy / prądy morskie.

C.

Wody samoczynnie wypływające na powierzchnię Ziemi pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego to:

wody subartezyjskie / wody artezyjskie.

D.

Gorące źródła wytryskujące w regularnych odstępach czasu to: gejzery / cieplice.

E.

Powolny opad składający się z kropelek wody o średnicy poniżej 0,5mm to: rosa / mżawka.

F.

Pionowe ruchy wody morskiej wywołane przyciąganiem Księżyca i Słońca to:

prądy morskie / pływy morskie.

Zadanie 13. ( 0 – 6pkt)

Na mapie Atlantyku zaznaczono literami prądy morskie.

a)

Rozpoznaj prądy oznaczone literami B, E, H, J.

B - .......................................................

E - .......................................................

H - .......................................................

J - ........................................................

b)

Określ termikę prądów B, E, H, J wpisując

litery do odpowiedniej kolumny tabeli.

prądy ciepłe

prądy zimne

........................

........................

5

Zadanie 14. ( 0 – 4pkt)

Rozpoznaj po opisie wybrane obiekty geograficzne. Podaj ich nazwy.

A.

Największe jezioro świata – ................................................................................

B.

Najgłębsze jezioro świata – .................................................................................

C.

Słone jezioro leżące w najgłębszej depresji świata – ..........................................

D.

Najgłębszy rów oceaniczny – ..............................................................................

Zadanie 15. ( 0 – 6pkt)

Rozpoznaj cieśniny po opisie. Do każdego z opisów podaj nazwę cieśniny i przyporządkuj literę, którą oznaczoną

ją na mapie świata (załącznik nr 1).

A.

Oddziela Europę od Afryki.

nazwa - ...................................................

litera - ...............

B.

Oddziela Amerykę Południową od Ziemi Ognistej.

nazwa - ...................................................

litera - ...............

C.

Oddziela Afrykę od Madagaskaru.

nazwa - ...................................................

litera - ...............

Zadanie 16. ( 0 – 2pkt)

Tabela przedstawia procentowy udział powierzchni zlewisk i obszarów bezodpływowych dla wybranych

kontynentów: Azja, Afryka, Ameryka Południowa, Europa. Wstaw do tabeli nazwę odpowiedniej części świata.

Kontynent

Zlewisko oceanu (w %)

Obszar

bezodpływowy

w %

Atlantyckiego

Indyjskiego

Spokojnego

81,0

--

--

19,0

26,6

26,6

18,6

28,2

49,9

20,4

--

29,7

90,0

--

5,6

4,4

Zadanie 17. ( 0 – 12pkt)

Na mapie konturowej świata (załącznik nr 1) wpisz w kółka numery przyporządkowane obiektom geograficznym.

1.

Dunaj,

5.

Morze Karaibskie,

9.

Orinoko,

2.

Ganges,

6.

Morze Śródziemne,

10.

Zatoka Bengalska,

3.

Kanał Panamski,

7.

Morze Wschodniochińskie,

11.

Zatoka Gwinejska,

4. Missisipi,

8.

Niger,

12.

Zatoka Perska.

Uwaga: Kółek jest więcej niż wymienionych obiektów.