Pomoc społeczna, służby społeczne, praca socjalna

Polityka społeczna (WPiA), III rok, ćwiczenia, 45h, semestr letni

mgr Paulina Bunio-Mroczek

Katedra Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej

Instytut Socjologii UŁ

[e-mail]

, p. A-112 (Ek-Soc)

1. Wprowadzenie. Omówienie programu i zasad organizacji zajęć, autoprezentacja członków

grupy, podział zadań (12.02)

2. Bieda i wykluczenie społeczne w kontekście pomocy społecznej. Koncepcje, definicje,

miary, dyskursy (19.02)

Bauman Zygmunt (2006), Praca, konsumpcjonizm i nowi ubodzy, Kraków: WAM, tłum. Stanisław
Obirek (wybrany fragment)
Lewis Oscar (2011), Dzieci Sancheza. Autobiografia rodziny meksykańskiej, Kraków: Wyd. Bona, tłum.
Aleksandra Olędzka-Frybesowa (wybrany fragment)

3. Obszary skoncentrowanego ubóstwa jako środowisko pracy przedstawicieli służb

społecznych. Enklawy/getta biedy w badaniach socjologicznych (26.02)

Warzywoda-Kruszyńska Wielisława (2010), Enklawy biedy – mechanizm powstawania i trwania,
Praca Socjalna, numer specjalny lipiec-sierpień 2010, s. 51-60
Prezentacja: Rewitalizacja (społeczna?) na przykładzie Łodzi

4. Pomoc społeczna w Polsce (modele, funkcje, zasoby, instrumenty, infrastruktura, cele,

zasady, zadania, świadczenia, planowane zmiany) (5.03)

Kaźmierczak Tomasz, Łuczyńska Marta (1998), Wprowadzenie do pomocy społecznej, Katowice: Wyd.
„Śląsk” (wybrany fragment)
Krzyszkowski J. (2008), Pomoc społeczna. Historia i współczesność, Praca Socjalna nr 3 (wybrany
fragment)
Prezentacje: (1) publiczne instytucje pomocy społecznej: Ośrodek Pomocy Społecznej (miejski,
gminny, miejsko-gminny), Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Regionalny Ośrodek Polityki
Społecznej, (2) Niepubliczne instytucje pomocy społecznej: organizacje charytatywne, związki
wyznaniowe, stowarzyszenia, Kościół Katolicki

5. Służby społeczne. Charakterystyka wybranych profesji (12.03)

Szatur-Jaworska Barbara (2006), Kilka uwag o „życiu wewnętrznym” służb społecznych w Polsce, tekst
opublikowany w książce „Sześćdziesiąt lat polityki społecznej w Polsce”, pod red. A. Raczaszka,
Katowice 2006, dostępny w Internecie
Rysz-Kowalczyk Barbara (2001), Leksykon polityki społecznej, Warszawa: Aspra-Jr
Prezentacje: (1) pracownik socjalny, (2) asystent rodziny, (3) kurator sądowy / doradca zawodowy

6. Praca socjalna – wprowadzenie (modele pracy socjalnej, pojęcie zmiany w pracy socjalnej,

zasady i wartości w pracy socjalnej, profesjonalne pomaganie) (19.03).

Kadela Katarzyna, Kowalczyk Jacek (2014), Standardy pracy socjalnej. Rekomendacje metodyczne i
organizacyjne, Warszawa: Wrzos, s. 10-29 (publikacja dostępna w Internecie)
Prezentacje: (1) zasady i wartości w pracy socjalnej, (2) kiedy interweniować, kiedy pomagać, jak
pomagać nie poniżając

7. Wybrane perspektywy teoretyczne w pracy socjalnej (26.03)

Beckett C. (2010), „Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej”, Wydawnictwo Akademii
Pedagogiki Specjalnej, rozdział 4: Przyczyna i skutek, s. 59-78
Prezentacje: (1) praca socjalna skoncentrowana rozwiązaniach/na kliencie, (2) feministyczna praca
socjalna i multikulturalizm w pracy socjalnej

8. Praca socjalna z indywidualnym przypadkiem (case work) (9.04)

Kadela Katarzyna, Kowalczyk Jacek (2014), Standardy pracy socjalnej. Rekomendacje metodyczne i
organizacyjne, Warszawa: Wrzos, s. 40-49 (publikacja dostępna w Internecie)
Prezentacje: narzędzia w pracy socjalnej z indywidualnym przypadkiem i rodziną (1) wywiad
środowiskowy, (2) kontrakt socjalny

9. Praca socjalna z lokalną społecznością (community work / community development) (16.04)

Green Mike, Moore Henry, O’Brien John (2013), Rozwój społeczności w oparciu o zasoby. Model ABCD
w praktyce, Warszawa: CAL (wybrane fragmenty, publikacja dostępna w Internecie)
Prezentacje: (1) CAL – Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej, (2) przykłady dobrych praktyk w
pracy metodą OSL

10. Klienci służb społecznych. Dylematy etyczne w pracy socjalnej (23.04)

Budzyński Andrzej, red., (2003) Pamiętniki bezrobotnych, tom I, Warszawa: SGH Oficyna Wydawnicza
(wybrany fragment)
Prezentacje: (1) Klienci pomocy społecznej (2) Dylematy etyczne w pracy socjalnej

11. Służby społeczne wobec problemów rodzin „przeżywających trudności w pełnieniu funkcji

opiekuńczo-wychowawczej” (30.04).

Prezentacje: (1) rodziny zastępcze, adopcyjne, rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce, placówki
opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo- wychowawcze, interwencyjne ośrodki
preadopcyjne (2) standard pracy socjalnej z rodziną z dziećmi

12. Służby społeczne wobec problemu przemocy wewnątrzrodzinnej (7.05)

Prezentacje: (1) ośrodek interwencji kryzysowej, (2) standard interwencji kryzysowej

13. Służby społeczne wobec problemów osób starszych i przewlekle chorych (14.05)

Prezentacje: (1) domy pomocy społecznej, domy dziennego pobytu, kluby seniora, hospicja, domy
opieki paliatywnej (2) standard pracy socjalnej z osobami starszymi

14. Służby społeczne wobec problemu bezrobocia (21.05)

Prezentacje: (1) Centra Integracji Społecznej (CIS), Kluby Integracji Społecznej (KIS), publiczne służby
zatrudnienia (WUP, PUP), Ochotnicze Hufce Pracy, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe,
instytucje dialogu społecznego, instytucje partnerstwa lokalnego, (2) standard pracy socjalnej z
osobami pozostającymi bez pracy

15. Podsumowanie (test końcowy – oceny – ewaluacja zajęć) (28.05)