1

2

CHOROBA HASHIMOTO

Tarczyca to gruczoł wydzielania wewnętrznego. Swym kształtem przypomina motyla czy
literę H. jest bogato unaczyniona. Złożona z 2 płatów umiejscowionych w dolnej części
szyi. Płaty te leżą po obu stronach tchawicy, a łączy je ze sobą część zwana cieśnią (lub
węziną).
Masa tarczycy wynosi średnio:
-u noworodka: 1,5g
-w 3-4 roku życia: 4g
-w okresie przed pokwitaniem: około 10g
-w wieku młodzieńczym: 15g
-u osób dorosłych: 15-30g
U dzieci i młodzieży wielkość tarczycy jest podobna u obu płci, natomiast u osób
dorosłych masa tarczycy jest na ogół większa u kobiet niż u mężczyzn.

Co może wskazywać na problem z tarczycą? Prawdę mówiąc, trudno to jednoznacznie
stwierdzić. Niektórzy pacjenci czują się zmęczeni i przygnębieni, niektórzy –niespokojni i
rozdrażnieni, inni –apatyczni i spowolniali, a jeszcze inni nie zauważają u siebie żadnych
zmian samopoczucia czy nastroju. Zresztą, nawet jeśli te zmiany wystąpią, bardzo łatwo
przypisać je przemęczeniu, stresom, ewentualnie depresji, co najczęściej kończy się
machnięciem ręki i oczekiwaniem, że w końcu samoistnie ustąpią.

Dlaczego powiększenie tarczycy powinno niepokoić? Można powiedzieć, że jest to mały
gruczoł do wielkich zadań czy też mały gruczoł obarczony wielką odpowiedzialnością.
Tarczyca jest gruczołem dokrewnym (inaczej wewnątrzwydzielniczym), co oznacza, że
produkuje hormony (m.in.: T4 –tyroksyna; T3 –trójjodotyronina; C

t

–kalcytonina) i

wydziela je do krwioobiegu.
Czynność tarczycy reguluje przysadka mózgowa –niekwestionowany „dyrygent” orkiestry
hormonalnej naszego organizmu.


Tyjesz, chociaż dbasz o linię. Często marzniesz, chociaż nie ma ku temu powodów.
Dopada cię smutek i przygnębienie, a w nocy cierpisz na bezsenność. Najchętniej
spędzałabyś cały dzień w łóżku. Czujesz, że dzieje się z tobą coś niedobrego, ale objawy
mogą być tak dziwne i różnorodne, że przypisujesz je różnym chorobom. To może być
Hashimoto –choroba wciąż jeszcze mało znana, ale niestety coraz bardziej popularniejsza.

Nazwa choroby pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga Hakaru Hashimoto, który
zidentyfikował ją jako pierwszy i opisał w 1912r.

Schorzenie to, nazywane przewlekłym limfocytowym zapaleniem gruczołu tarczowego,
upodobało sobie szczególnie kobiety. Nie wiadomo, dlaczego tak się dzieje, ale to one
głównie chorują na chorobę Hashimoto (generalnie to kobiety stanowią większość chorych.
zwykle między 30-35 a 50 rokiem życia).

Należy ona do chorób z autoagresji, czyli związanych z zaburzeniami układu
odpornościowego. Mówiąc najprościej: nasz układ odpornościowy zamiast bronić
organizm przed infekcjami, wytwarza stan zapalny we własnych tkankach. W przypadku
choroby Hashimoto niszczy komórki tarczycy, czego efektem jest stan zapalny tego
gruczołu. Takie przewlekłe zapalenie gruczołu tarczowego często prowadzi do
niedoczynności tarczycy.
Nieznane są przyczyny, które mogą powodować chorobę. Pojawiają się opinie, że
czynnikiem wyzwalającym może być osłabienie odporności na skutek przewlekłego stresu,
problemów psychicznych, przemęczenia lub infekcji. Wbrew wielu opiniom samo
Hashimoto nie daje objawów. Sygnały, które nas niepokoją, dotyczą niedoczynności
tarczycy. A ponieważ choroba przebiega często w utajeniu, bywa, że pojawiających się
objawów nie łączymy z tarczycą. Jakie są niepokojące sygnały? Chorzy na
niedoczynność tarczycy mogą odczuwać zmęczenie, bóle mięśni, osłabienie. Inne
symptomy: spowolniona przemiana materii (która powoduje tycie), zwolnienie akcji serca,
osłabienie sprawności umysłowej i fizycznej, uczucie zimna, suchość skóry, zaburzenia
cyklu miesiączkowego, zaparcia, obrzęki twarzy, rąk, wypadanie włosów, nerwowość,
rozdrażnienie, bezsenność, podwyższony poziom cholesterolu we krwi.
Objawy te mogą sugerować także inne choroby, więc do postawienia diagnozy wymagane
są dokładne badania. Jakie?



morfologia krwi –o procesie zapalnym świadczy zwiększona liczba leukocytów



stężenie TSH (hormonu przysadki mózgowej, sterującego wydzielaniem
hormonów tarczycy) –podwyższony poziom świadczy o niedoczynności tarczycy



poziom FT3 i FT4 (czyli wolnych hormonów tarczycy we krwi, tyroksyny i
trójjodotyroniny; ” f” oznacza free=wolny) –obniżony wskazuje na niedoczynność
tarczycy



przeciwciała anty-TPO (czyli obecność przeciwciał przeciwtarczycowych,
charakterystycznych dla zapalenia tarczycy) –ich wynik może dochodzić do kilku
tysięcy przy normie 35.

Dopiero pakiet takich badań pozwala na rozpoznanie choroby Hashimoto. Czasami
dodatkowo wykonuje się USG tarczycy lub biopsję cienkoigłową (w celu potwierdzenia
stanu zapalnego).

Leczenie? Jeśli lekarze rozpoznają u ciebie limfocytowe zapalenie tarczycy, nie denerwuj
się. Choroba jest co prawda przewlekła, zazwyczaj na całe życie, ale nie musi być ono
gorsze od życia ludzi zdrowych. Leczenie jest mało kłopotliwe. Ogranicza się do
podawania tyroksyny, syntetycznego hormonu tarczycy. Wystarczy codziennie rano (na
czczo, co najmniej pół godziny przed posiłkiem) zażyć jedną małą tabletkę. Tyroksyna
hamuje proces zapalny i likwiduje objawy towarzyszące chorobie Hashimoto. Na początku
stosuje się małe dawki leku – 20 do 50mikrogramów na dzień (dawki ustala się w proporcji
do ciężaru ciała, uwzględniając jednak indywidualną reakcję na preparat), a potem
stopniowo zwiększa się je (osiągając przeciętne wartości 75 do 150mikrogramów na
dzień). Należy przy tym obserwować dokładnie swój organizm. Gdy pojawią się
niepokojące sygnały –niezbędne jest oznaczenie poziomu TSH we krwi i zmiana dawki.