166.Wlasciwosci optyczne rodopsyny

Rodopsyna, inaczej purpura wzrokowa b

ą

d

ź

czerwie

ń

wzrokowa, to zwi

ą

zek chemiczny

znajduj

ą

cy

si

ę

w siatkówce kr

ę

gowców, w tym te

ż

i

człowieka. Znajduje si

ę

ona w pr

ę

cikach, składa

si

ę

z

białka – opsyny - i retyniny. Rodopsyna
pod wpływem

ś

wiatła (czyli absorpcji

fotonu, która dodatkowo uwalnia pó

ź

niej z

błony fotoreceptora jony wapniowa, zmieniaj

ą

c

elektryczny potencjał komórki) rozdziela si

ę

na

swoje dwa podstawowe składniki. Retynina

zmienia swoj

ą

konformacj

ę

ze stanu 11-cis na

11-tran. W ten sposób rodopsyna rozpada
si

ę

w nast

ę

puj

ą

cym ci

ą

gu reakcyjnym:

rodopsyna > batorodopsyna >
luminodopsyna > metadopsyna >
metadopsyna II.

Batorodopsyna jest prekursorem dalszych
postaci, powstałych ju

ż

bez udziału

ś

wiatła – s

ą

to reakcje
chemiczne i reakcje cieplne. Metadopsyna II
wywołuje specyficzn

ą

reakcj

ę

komórek

pr

ę

cikowych

na

ś

wiatło (Pr

ę

ciki s

ą

odpowiedzialne za

widzenie w nocy, z uwagi na ich wi

ę

ksz

ą

wra

ż

liwo

ść

na

ś

wiatło od czopków, które natomiast

odpowiadaj

ą

za widzenie w dzie

ń

,

ostro

ść

widzenia oraz widzenie kolorów) –

dodatkowo, pod wpływem witaminy A,
metadopsyna II przechodzi spowrotem do
retyniny i opsyny, z t

ą

ró

ż

nic

ą

, i

ż

retynina

powraca do formy 11-cis. Oba składniki ł

ą

cz

ą

si

ę

na powrót w cz

ą

steczk

ę

rodopsyny, która na

nowo jest gotowa do rozpadu. Ten specyficzny
przebieg zmian, polegaj

ą

cy na zamianie

bod

ź

ca

ś

wietlnego w elektryczny, zachodz

ą

cy

w komórce nazywa

si

ę

cyklem widzenia.