OPTYKA-
OPTYKA-
właściwości
właściwości
optyczne ciał
optyczne ciał
Opracowanie:
Opracowanie:
chomikuj.pl/Majster1942
chomikuj.pl/Majster1942
OPTYKA
OPTYKA
Dział fizyki, zajmujący się badaniem
Dział fizyki, zajmujący się badaniem
natury światła, prawami opisującymi
natury światła, prawami opisującymi
jego emisję, rozchodzenie się, oddziaływanie
jego emisję, rozchodzenie się, oddziaływanie
z materią oraz pochłanianie przez materię.
z materią oraz pochłanianie przez materię.
Optyka wypracowała specyficzne metody
Optyka wypracowała specyficzne metody
pierwotnie przeznaczone do badania światła
pierwotnie przeznaczone do badania światła
widzialnego, stosowane obecnie także do
widzialnego, stosowane obecnie także do
badania rozchodzenia się innych
badania rozchodzenia się innych
zakresów promieniowania
zakresów promieniowania
elektromagnetycznego podczerwień, ultrafio
elektromagnetycznego podczerwień, ultrafio
let zwane światłem niewidzialnym.
let zwane światłem niewidzialnym.
Optyka to także dział techniki badający
Optyka to także dział techniki badający
światło i jego zastosowania w technice.
światło i jego zastosowania w technice.
Działy optyki
Działy optyki
Optyka geometryczna
Optyka geometryczna
, najstarsza i
, najstarsza i
podstawowa do dziś część optyki.
podstawowa do dziś część optyki.
Wprowadza pojęcie promienia
Wprowadza pojęcie promienia
świetlnego jako cienkiej strużki światła
świetlnego jako cienkiej strużki światła
(odpowiednika prostej w geometrii).
(odpowiednika prostej w geometrii).
Opisuje rozchodzenie się światła jako bieg
Opisuje rozchodzenie się światła jako bieg
promieni, bez wnikania w naturę światła.
promieni, bez wnikania w naturę światła.
Według optyki geometrycznej, światło
Według optyki geometrycznej, światło
rozchodzi się w ośrodkach jednorodnych
rozchodzi się w ośrodkach jednorodnych
po liniach prostych, na granicy ośrodków
po liniach prostych, na granicy ośrodków
ulega odbicie światła lubzałamaniu.
ulega odbicie światła lubzałamaniu.
Badaniami załamywania światła zajmuje
Badaniami załamywania światła zajmuje
się dioptryka.
się dioptryka.
Optyka falowa
Optyka falowa
bada zjawiska optyczne, w
bada zjawiska optyczne, w
których światło przejawia swoją falową naturę
których światło przejawia swoją falową naturę
(interferencja,dyfrakcja, polaryzacja, optyka
(interferencja,dyfrakcja, polaryzacja, optyka
cienkich warstw itp.). Z falowego punktu
cienkich warstw itp.). Z falowego punktu
widzenia, światło jest falą elektromagnetyczną,
widzenia, światło jest falą elektromagnetyczną,
zatem oczywiste jest, że fundamentem optyki
zatem oczywiste jest, że fundamentem optyki
falowej są równania Maxwellaopisujące
falowej są równania Maxwellaopisujące
zjawiska elektromagnetyczne.
zjawiska elektromagnetyczne.
Optyka falowa stanowi podstawę teoretyczną
Optyka falowa stanowi podstawę teoretyczną
dla optyki geometrycznej, wyjaśnia prawa
dla optyki geometrycznej, wyjaśnia prawa
optyki geometrycznej i wskazuje ograniczenia
optyki geometrycznej i wskazuje ograniczenia
jej stosowania. Prawa optyki geometrycznej są
jej stosowania. Prawa optyki geometrycznej są
prawdziwe tylko dla odległości znacznie
prawdziwe tylko dla odległości znacznie
większych od długości fali. Jednocześnie
większych od długości fali. Jednocześnie
optyka geometryczna wraz ze swymi prostymi
optyka geometryczna wraz ze swymi prostymi
prawami i pojęciami stanowi silne narzędzie
prawami i pojęciami stanowi silne narzędzie
umożliwiające proste opisanie przebiegu wielu
umożliwiające proste opisanie przebiegu wielu
zjawisk i działania przyrządów optycznych.
zjawisk i działania przyrządów optycznych.
Ważnym działem optyki falowej
Ważnym działem optyki falowej
jest
jest
spektroskopia
spektroskopia
badająca widma
badająca widma
fal świetlnych. Spektroskopia
fal świetlnych. Spektroskopia
badając
badając
widma emisyjne i absorpcyjne gazów
widma emisyjne i absorpcyjne gazów
dała na początku XX wieku bodziec
dała na początku XX wieku bodziec
do powstania nowych teorii światła i
do powstania nowych teorii światła i
materii. Światło objawiło się jako
materii. Światło objawiło się jako
cząstka (foton), a materia zaczęła
cząstka (foton), a materia zaczęła
być postrzegana jako fala.
być postrzegana jako fala.
Optyka kwantowa
Optyka kwantowa
zajmuje się z kolei
zajmuje się z kolei
zjawiskami, w których światło opisywane jako
zjawiskami, w których światło opisywane jako
cząsteczka foton ma cechy ciał fizycznych
cząsteczka foton ma cechy ciał fizycznych
(energia, pęd, ciśnienie światła) oddziałuje z
(energia, pęd, ciśnienie światła) oddziałuje z
materią tak jak maleńka kulka. Wspomniana
materią tak jak maleńka kulka. Wspomniana
wcześniej spektroskopia wraz z fizyką
wcześniej spektroskopia wraz z fizyką
atomową i mechaniką kwantową jest silnym
atomową i mechaniką kwantową jest silnym
narzędziem badawczym wykorzystywanym do
narzędziem badawczym wykorzystywanym do
badania zjawisk zachodzących w najdalszych
badania zjawisk zachodzących w najdalszych
obiektach wszechświata, wykrywania nawet
obiektach wszechświata, wykrywania nawet
pojedynczych atomów, badania struktury
pojedynczych atomów, badania struktury
kryształów itp.
kryształów itp.
Optyka zakłada, że światło przechodząc przez
Optyka zakłada, że światło przechodząc przez
materię nie wpływa na przechodzenie innego
materię nie wpływa na przechodzenie innego
światła przez tę samą materię. Przy dużych
światła przez tę samą materię. Przy dużych
natężeniach światła nie jest to prawdą,
natężeniach światła nie jest to prawdą,
przechodzące światło wpływa na przejście
przechodzące światło wpływa na przejście
innych wiązek światła (także siebie) opisuje to
innych wiązek światła (także siebie) opisuje to
dział optyki nazwany optyką nieliniową.
dział optyki nazwany optyką nieliniową.
Właściwości
Właściwości
optyczne ciał:
optyczne ciał:
Minerały:
Minerały:
- barwa minerału – zjawisko fizyczne
- barwa minerału – zjawisko fizyczne
zachodzące na granicy dwóch ośrodków
zachodzące na granicy dwóch ośrodków
minerał-otoczenie i odbierane przez
minerał-otoczenie i odbierane przez
receptory ludzkiego oka, dostrzegane zaraz
receptory ludzkiego oka, dostrzegane zaraz
przy rozpoznaniu minerału,
przy rozpoznaniu minerału,
Na barwę minerału wpływają:
Na barwę minerału wpływają:
- struktura wewnętrzna
- struktura wewnętrzna
- zmienność składu chemicznego
- zmienność składu chemicznego
- obecność defektów wewnętrznych
- obecność defektów wewnętrznych
- inkluzje ciekłe i gazowe
- inkluzje ciekłe i gazowe
- wrostki stałe
- wrostki stałe
- inne czynniki genetyczne
- inne czynniki genetyczne
- idiochromatyczne – minerały z własną
- idiochromatyczne – minerały z własną
barwą
barwą
- allochromatyczne – barwa może być
- allochromatyczne – barwa może być
wynikiem obecności zanieczyszczeń w sieci
wynikiem obecności zanieczyszczeń w sieci
krystalicznej, barwiących domieszek,
krystalicznej, barwiących domieszek,
- pseudochromatyczne – barwa ściśle zależna
- pseudochromatyczne – barwa ściśle zależna
od budowy wewnętrznej danego minerału,
od budowy wewnętrznej danego minerału,
- rysa - barwa proszku minerału, uzyskanego
- rysa - barwa proszku minerału, uzyskanego
po jego sproszkowaniu, np. na skutek
po jego sproszkowaniu, np. na skutek
zarysowania,
zarysowania,
Rodzaje minerałów ze względu
Rodzaje minerałów ze względu
na właściwości barwne:
na właściwości barwne:
- połysk - wrażenie optyczne,
- połysk - wrażenie optyczne,
powstające na skutek odbicia i
powstające na skutek odbicia i
rozproszenia światła na powierzchni
rozproszenia światła na powierzchni
ciał stałych oraz cieczy, a także
ciał stałych oraz cieczy, a także
bezpośrednio nad ich powierzchnią,
bezpośrednio nad ich powierzchnią,
- współczynnik załamania ośrodka -
- współczynnik załamania ośrodka -
miara zmiany prędkości rozchodzenia
miara zmiany prędkości rozchodzenia
się fali w danym ośrodku w stosunku do
się fali w danym ośrodku w stosunku do
prędkości w ośrodku odniesienia, równa
prędkości w ośrodku odniesienia, równa
jest stosunkowi prędkości fazowej fali w
jest stosunkowi prędkości fazowej fali w
ośrodku odniesienia do prędkości
ośrodku odniesienia do prędkości
fazowej fali w danym ośrodku,
fazowej fali w danym ośrodku,
- luminescencja - świecenie minerałów,
- luminescencja - świecenie minerałów,
polegając na wystąpienia zjawiska emisji fal
polegając na wystąpienia zjawiska emisji fal
świetlnych przez ciała, które jest wywołane
świetlnych przez ciała, które jest wywołane
przyczyną inną niż podgrzanie do wyższej
przyczyną inną niż podgrzanie do wyższej
temperatury, np. reakcja chemiczna, zmienne
temperatury, np. reakcja chemiczna, zmienne
pole elektryczne, pochłonięcie promieniowania
pole elektryczne, pochłonięcie promieniowania
elektromagnetycznego itp,
elektromagnetycznego itp,
- iryzacja, tęczowanie - zjawisko optyczne,
- iryzacja, tęczowanie - zjawisko optyczne,
objawiające się powstawaniem tęczowych barw
objawiające się powstawaniem tęczowych barw
w minerale, lub na jego powierzchni, na skutek
w minerale, lub na jego powierzchni, na skutek
interferencji światła białego, odbijanego od
interferencji światła białego, odbijanego od
przezroczystych, lub półprzezroczystych ciał,
przezroczystych, lub półprzezroczystych ciał,
które złożone są z kilku warstw, mających różne
które złożone są z kilku warstw, mających różne
właściwości optyczne,
właściwości optyczne,
- stopień przezroczystości kamienia - fizyczna
- stopień przezroczystości kamienia - fizyczna
cecha minerału, związana z jonowym
cecha minerału, związana z jonowym
charakterem wiązań atomowych, które budują
charakterem wiązań atomowych, które budują
strukturę minerału, określa przepuszczalność
strukturę minerału, określa przepuszczalność
światła przez ośrodek,
światła przez ośrodek,
- dwójłomność - zjawisko polegające na
- dwójłomność - zjawisko polegające na
podwójnym załamywaniu światła, co objawia
podwójnym załamywaniu światła, co objawia
się podwojeniem widzialnego za ośrodkiem
się podwojeniem widzialnego za ośrodkiem
obrazu,
obrazu,
- dyspersja – określa zależność współczynnika
- dyspersja – określa zależność współczynnika
załamania n ośrodka od długości fali, światło
załamania n ośrodka od długości fali, światło
załamuje się pod różnymi kątami,
załamuje się pod różnymi kątami,
rozszczepiane jest na wiele barw,
rozszczepiane jest na wiele barw,
- pleochroizm - zjawisko polegające na zmianie
- pleochroizm - zjawisko polegające na zmianie
barwy, na skutek polaryzacji światła, które
barwy, na skutek polaryzacji światła, które
przechodzi przez dane ciało,
przechodzi przez dane ciało,