Stany zagrożenia życia związane z układem
nerwowym.
Drgawki, udar mózgowy.
Paweł Sobczyński
Rodzaje zaburzeń ruchowych u ciężko
chorych pacjentów
Ruchy mimowolne
drgawki
napady padaczkowe
Ruchy słabe lub nieefektywne
nużliwość mięśni,
osłabienie nerwowo - mięśniowe
Brak ruchów
blokada nerwowo - mięśniowa
Rodzaje zaburzeń czynności mięśni
Skurcze toniczne
przetrwały skurcz mięśni
Skurcze kloniczne
okresowe skurcze mięśni o stałej amplitudzie i
częstości
Mioklonie
okresowe skurcze mięśni o niestałej amplitudzie
i częstości
Ruchy urwalone
automatyzmy oralne (cmokanie, ruchy żucia)
Drgawki uogólnione
Symetryczne i synchroniczne pobudzenia
elektryczne w całej korze mózgowej
Napadom mogą towarzyszyć (ale nie muszą)
skurcze mięśniowe
“napady nieświadomości” (petit-mal)
Napady częściowe
Pobudzenia elektryczne związane z ogniskiem
Napady częściowe proste (nie pogarszające
świadomości)
Napady częściowe złożone:
napady skroniowe całkowity bezruch z
wptarywaniem się w jeden punkt i
automatyzmami
padaczka częściowa ciągła nieprzerwane
skurcze toniczno - kloniczne mięśni twarzy i
kończyn po jednej stronie.
Stan padaczkowy
Ciągły napad drgawkowy trwający dłużej niż 30
minut
lub
2 lub więcej kolejne napady bez powrotu
świadomości między nimi
Przyczyny drgawek
Padaczka
Zatrucie lekami
amfetamina
kokaina
teofilina
leki przeciwdepresyjne
Odstawienie używki
benzodwuazepiny (Relanium , Dormicum, Signopam)
alkohol
opioidy (narkotyki)
Przyczyny drgawek
Zakażenia
zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych
Zmiany niedokrwienne
udar mózgu
Narastający ubytek tkanek mózgu
guz, krwotok
Zaburzenia metabboliczne
encefalopatia mocznicowa, wątrobowa
zaburzenia elektrolitowe - hyponatremia, hypokalcemia
Rozpoznanie epizodu drgawkowego
Nagły upadek
Utrata świadomości
Przejściowy bezdech i sinica
Skurcze mięśni i wytrzeszcz gałek ocznych
Szerokie źrenice
Ślinotok, może dojść do przegryzienia języka (krew)
Bezwiedne oddanie moczu
Okres braku świadomości lub dezorientacji po ustaniu
ataku
Postępowanie
1. Zabezpieczenie przed dodatkowymi urazami.
2. Udrożnienie dróg oddechowych, przytrzymywanie głowy.
3. Nie unieruchamiać kończyn w trakcie napadu.
4. Ułożenie w pozycji bezpiecznej po zakończeniu napadu
drgawkowego.
5. Kontrola drożności dróg oddechowych i funkcji życiowych.
Udar definicja
•
Udar mózgowy jest ostrym schorzeniem neurologicznym
•
Powstaje pod wpływek nieurazowego uszkodzenia CUN na tle
naczyniowym
•
Towarzyszą mu częściej ogniskowe aniżeli naczyniowe
zaburzenia
•
Klasyfikacja udarów mózgowych
•
Niedokrwienne (80%)
•
zakrzepowe
•
zatorowe
•
Krwotoczne (15%)
•
wewnątrzmózgowe 10%
•
podpajęczynówkowe (5%)
Podział kliniczny udarów mózgowych
•
Odwracalny niedokrwienny ubytek neurologiczny:
•
objawy cofają się całkowicie do 3 tygodni po epizodzie
udarowym (reversible ischaemic neurologic deficit, RIND)
•
Udary rozległe:
•
objawy utrzymują się powyżej 3 tygodnie
•
Przemijające ataki niedokrwienne (transient ischaemic attacks,
TIA):
•
ogniskowe zaburzenia niedokrwienne funkcji mózgu, trwające
poniżej 24 godzin
Rozpoznie udaru mózgowego
•
Osłabienie mięśni kończyn
•
niedowłady lub porażenia
•
Afazja (tątnica środkowa mózgu)
•
ruchowa lub czuciowa
•
Śpiączka
•
rozległy udar niedokrwienny, krwotoczny
•
Drgawki (rzadkie)
•
Gorączka
•
przyczyna najczęściej inna aniżeli sam udar
Rozpoznie udaru mózgowego
•
Czynnik czasu (diagnoza powinna nastąpić do 6 godzin od
wystąpienia pierwszych objawów).
Rozpoznanie udaru mózgowego
Badania dodatkowe
•
Tomografia komputerowa
•
krwotok mózgowy - objawy od razu
•
udar niedokrwienny - badanie KT w pełni wiarygodne dopiero
po 24 godzinach.
Pierwsza pomoc choremu z udarem
mózgowym
Zabezpieczyć czynności życiowe
drożność dróg oddechowych
wentylacja płuc
Ułożyć chorego w pozycji bezpiecznej, w celu
zapobieżenia zapadaniu języka lub zachłyśnięcia
wymiocinami
Wczesne leczenie chorego z udarem mózgowym
Monitorowanie czynności życiowych
Uzupełnianie niedoborów wodno-elektrolitowych
Monitorowanie ciśnienia tętniczego
Kontrola glikemii
Przy współistniejącej gorączce obniżanie temperatury ciała (ibuprofen,
paracetamol)
Kontrola diurezy
Profilaktyka przeciwzakrzepowa
Leczenie przeciwdrgawkowe przy występowaniu drgawek
(benzodiazepiny dożylnie)
Leczenie przeciwobrzękowe w przypadku stwierdzenia objawów
obrzęku mózgu (uniesienie głowy, mannitol, barbiturany, mechaniczna
wentylacja,
Krwotok podpajęczynówkowy
Źródło krwawienia - tętniaki lub naczyniaki mózgu
Czynniki sprzyjające:
kokaina
zaburzenia krzepnięcia krwi
Objawy:
ból głowy nagły trwały, nasilający się podczas wysiłku
nudności, wymioty
sztywność karku
zaburzenia świadomości
Krwotok podpajęczynówkowy
Skala oceny Hunta - Hessa
1. Pacjent przytomny, łagodne bóle głowy, objawy oponowe
słabo wyrażone.
2. Pacjent przytomny, silne bóle głowy, wyraźne objawy
oponowe
3. Senność, zamroczenie, obecne objawy oponowe, słabo
wyrażone objawy ogniskowego uszkodzenia OUN
4. Senność, zespół oponowy z wyraźnie zaznaczonymi
objawami ogniskowego uszkodzenia OUN, zaburzenia układu
wegetatywnego
5. Śpiączka, stan bardzo ciężki, agonalny.
Krwotok podpajęczynówkowy
Rozpoznanie
Objawy kliniczne.
Tomografia komputerowa głowy
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego (domieszka krwi)
Angiografia - źródła krwawienia (tętniak, naczyniak)
Krwotok podpajęczynówkowy
Wczesne leczenie
Pierwsza pomoc:
ABC
Ułożenie chorego z uniesieniem tułowia o 30
o
Chłodzenie głowy
Leczenie wczesne:
Neurochirurgiczne - “klipsowanie” krwawiącego miejsca
Radiologia zabiegowa “embolizacja” tętniaka mózgu
Leki: zmniejszenie odruchowego skurczu naczyń mózgowych
nimodypina