www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Innowacyjne metody chemicznego
i biologicznego oczyszczania
zanieczyszczonych gleb i wód podziemnych
– projekt UPSOIL
mgr inż. Mariusz Kalisz
Zakład Ochrony Środowiska, Zespół zagospodarowania odpadów
dr Janusz Krupanek
Zakład Zarządzania Środowiskowego, Zespół Polityki Ekologicznej
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
EU-25: ok.3.5 mln terenów zanieczyszczonych
-
metale cię
żkie,
-
rozlewy paliw (w
ęglowodory) i substancji
chemicznych w przemy
śle,
-
czynniki od
łuszczające, rozpuszczalniki –
w
ęglowodory chlorowane,
-
rozpuszczalniki, ropopochodne i
w
ęglowodory aromatyczne: benzen,
toluen, xylen, etylen (BTEX)
-
procesy zgazowania oraz procesy
niepe
łnego spalania: wielopierścieniowe
zwi
ązki aromatyczne (WWA),
-
pozosta
łości po działalności wojskowej
Główne źródła i rodzaje zanieczyszczeń:
Rodzaje zanieczyszczenia gleb w Europie (EEA
EIONET)
w
ę
glowodowy
chlorowane
2%
inne
4%
metale ci
ęż
kie
37%
ropopochodne
34%
wielopier
ś
cieni
o-we
w
ę
glowodory
aromatyczne
(WWA)
13%
w
ę
glowodowy
aromatyczne
(BTEX)
6%
fenole
4%
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
TECHNIKI remediacji – ogólny podział
Techniki Ex-situ:
–
(+) skuteczność w przypadkach gdzie wymagana jest minimalizacja czasu
prowadzenia remediacji, a tereny zanieczyszczone mają niewielką powierzchnię
(m.in. przygotowanie terenów inwestycyjnych)
–
(-) relatywnie wysokie koszty (zwłaszcza na terenach o dużym i rozległym
zanieczyszczeniu) generowanie odpadu w postaci zanieczyszczonej gleby
–
(-) zaburzenie funkcji terenu, naturalnych warunków glebowych i
hydrogeologicznych, niski „wskaźnik zrównoważenia”
Techniki In-situ:
–
(+) techniki bezinwazyjne, korzyści przyrodnicze - brak konieczności naruszania
struktury gleby
–
(+) możliwość prowadzenia aktywnej remediacji na terenach zurbanizowanych,
przemysłowych czy komunikacyjnych z istniejącą rozwiniętą infrastrukturą, w czasie
normalnego cyklu użytkowania terenu
–
(+) relatywnie niskie koszty
–
(-) długi czas remediacji
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Metody remediacji (1)
Bioremediacja - efektywny sposób remediacji terenu zanieczyszczonego
związkami organiczymi, m.in. weglowodorami pochodzenia naftowego.
Podstawowe metody:
– biostymulacja (dodanie pożywek w celu poprawy stopnia naturalnej biode-
gradacji);
– bioaugmentacja (dodanie konsorcjum bakteryjnego z gatunkami wyizolowa-
nymi z terenu zanieczyszczonego wraz z pożywkami,
– zastosowanie gotowych preparatów dostępnych na rynku, zawierających
szczepy bakterii przystosowane do remediacji określonych typów zanie-
czyszczeń.
MNA – monitored natural attenuation - w sprzyjających warunkach dla rozwoju
mikroflory, możliwe jest wykorzystanie wyłącznie ciągłego procesu naturalnej
regeneracji gleb (soils natural ability to degrade the contaminant),
monitorowanie i kontrola samooczyszczania.
Metody ekstrakcyjne – wydobycie zanieczyszczonego
medium: wody (pump and treat P&T) lub fazy gazowej
celem usunięcia zw. lotnych (air sparging, IAS, soil
vapour extrastion SVE etc…)
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Metody remediacji (2)
Metody chemiczne i fizykochemiczne – np. ISCO, ISCR, Soil washing
Usuwanie zanieczyszczeń rozpuszczonych w wodach podziemnych bądź
zaabsorbowanych na cząstkach gruntu wskutek zainicjowanych reakcji chemicznych
Przemywanie gruntu roztworami środków powierzchniowo czynnych (surfaktantów):
– obniżenie napięcia międzyfazowego pomiędzy zanieczyszczeniem organicznym a
wodą, zwiększenie przewodności hydraulicznej oraz biodostępności
zanieczyszczenia,
– w procesie in-situ - zmniejszenie sił
kapilarnych zwiększa mobilność układu i
szybkość przemieszczania zanieczyszczenia
– kosztowo-efektywna metoda oczyszczania
gleby. Wady: związki te zaabsorbowane na
cząstkach gruntu, pozostają w glebie po
zakończeniu remediacji, co może
niekorzystnie wpływać na rozwój
mikroorganizmów glebowych. Stosowane
surfaktanty winny cechować się niską
toksycznością i łatwo ulegać biodegradacji
(np. niejonowe związki powierzchniowo
czynne).
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Metody remediacji - ISCO (In-Situ Chemical Oxidation)
Iniekcja do wód podziemnych (gruntu) związków chemicznych o
charakterze utleniającym, które są w stanie bardzo szybko
neutralizować szeroką gamę zanieczyszczeń organicznych (m.in.
węglowodory chlorowane, PAHs, BTEX, fenole, PCB, TCE, PCE,VOC).
•
Do najczęściej używanych związków stosowanych do utleniania zanieczyszczeń
ropopochodnych należą:
•
nadsiarczany (np. sodu Na
2
S
2
O
8
, potencjał utleniania ok. 2V),
•
aktywowane nadsiarczany (SO
4
-•
, potencjał utleniania 2,6V),
•
ozon O
3
(potencjał utleniania 2-2,4V),
•
czynnik Fentona (OH
-•
, potencjał utleniania 2,8V),
•
nadtlenek wodoru (H
2
O
2
, potencjał utleniania 1,8V)
•
nadmanganiany (np. KMnO
4
, NaMnO
4
, potencjał utleniania ok. 1,7V).
Elementy optymalizacji: dobór odpowiedniego utleniacza wg kryterium
skuteczności względem obecnych w środowisku zanieczyszczeń, oraz w funkcji
kosztów
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
ISCO – przykładowa charakterystyka utleniaczy
P-poor, G-good, E-excellent
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Wspomaganie fizyko chemiczne bioremediacji
Zastosowanie biodegradacji wspomaganej utlenianiem
chemicznym celem zwiększenia efektywności
remediacji gruntów:
– naturalne wspomaganie procesu utleniania -
przewietrzanie gleby (bioventing) lub ozonowanie:
ograniczenia homogeniczne warunki umożliwiające
równomierny przepływ gazów;
– wspomaganie bioremediacji metodami chemicznego
utlenianiania (ISCO);
– wspomaganie bioremediacji metodami
fizykochemicznymi (np. przemywanie gruntu).
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Dotychczasowe doświadczenia wskazują że:
– chemiczne utlenianie może być zastosowane jako wstępny etap procesu
bioremediacji, odpowiednie połączenie tych metod, pozwala uzyskać efekty
trudne do uzyskania w akceptowalnym wymiarze czasowym i przy
akceptowalnym poziomie ryzyka, jeżeli technologie te byłyby zastosowane
osobno.
– Przy odpowiednim podejściu zastosowane w pierwszej fazie chemiczne
utlenianie nie tylko nie redukuje aktywności autochtonicznej mikroflory, a
wręcz powoduje późniejszą stymulację procesów biologicznego oczyszczania.
Wspomaganie fizyko chemiczne bioremediacji
–
Krótkotrwały proces ISCO zwiększa
biodostępność węglowodorów o
dłuższych łańcuchach molekularnych
(C
16
-C
40
) i ich podatność na rozkład
przez mikroorganizmy glebowe.
Proces taki zwiększa całkowitą ilość
masy zanieczyszczenia usuwanego z
gruntu, które w drugiej fazie podlega
biodegradacji.
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Projekt UPSOIL
Sustainable Soil Upgrading by Developing Cost effective,
Biogeochemical Remediation Approaches
Rozwój kosztowo – efektywnych biogeochemicznych sposobów
remediacji na rzecz trwałego podnoszenia jakości gleb
Projekt badawczy finansowany w ramach Siódmego Programu
Ramowego Unii Europejskiej w ramach działu 6 ŚRODOWISKO
(uwzględniający zmiany klimatyczne)
Strona projektu: www.upsoil.
eu
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
UPSOIL
- konsorcjum
Koordynator: Fundación Tecnalia Hiszpania
Partnerzy:
•
VITO-MPT, Belgia
•
Deltares/TNO,Holandia
•
Wageningen University,Holandia
•
IETU, Polska
•
INCD ECOIND,
Rumunia
•
The Swedish Geotechnical Institute, Szwecja
•
ENACON s.r.o. , Czechy
•
ECOREM-Baltic, Litwa
•
DEKONTA, Czechy
•
POWIZ Sp. z o. o, Polska
•
Ejlskov A/S, Dania
•
REHABILITACIÓN DE SUELOS, Hiszpania
•
Biutec, Austria
•
Geotecnia y Cimientos, S.A., Hiszpania
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Trzy osie optymalizacji i doskonalenia rozwi
ą
za
ń
•
Koszt – konieczność zwiększania efektywności kosztowej remediacji
•
Czas - remediacja powinna pozwalać na szybkie uwalnianie terenów dla
potrzeb rozwoju terenów miejskich przemysłowych
•
Zrównoważenie - stosowane technologie powinny gwarantować jednocześnie,
eliminację problemu dalszej odpowiedzialności za degradację terenu oraz
utrzymanie i przywrócenie funkcji gleby
Rekultywacja zanieczyszczonego środowiska
gruntowo-wodnego
Potrzeby i wyzwania:
•
kompleksowe rozwiązania, łączące znane i dostępne techniki, zmierzając do
minimalizacji kosztów z założeniem osiągnięcia akceptowalnych poziomów
ryzyka
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
UPSOIL – istota podejścia, kierunki badawcze
A k c e p t o w a n y p o z io m r y z y k a
D ł u g o t e r m i n o w y c e l j a k o ś c i g l e b y
M
et
o
d
y
c
h
em
ic
zn
e
P
o
zi
o
m
z
a
n
ie
cz
y
sz
cz
en
ia
3 0
1 0
l a t a
2 0
M e to d y b io lo
g ic z n e
A k c e p t o w a n y p o z io m r y z y k a
D ł u g o t e r m i n o w y c e l j a k o ś c i g l e b y
M
et
o
d
y
c
h
em
ic
zn
e
P
o
zi
o
m
z
a
n
ie
cz
y
sz
cz
en
ia
3 0
1 0
l a t a
2 0
M e to d y b io lo
g ic z n e
•
Sterowana systemowo iniekcja czynnika remediującego
(utleniacz, substancja redukująca)
•
Dokładne i selektywne stosowanie środka remediującego
•
Modelowanie w czasie rzeczywistym oraz dynamiczny
monitoring postępów remediacji – celem uzyskania zwrotnej
kontroli procesu
•
smart coupling - podejście łączące chemiczne i biologiczne techniki
bezinwazyjne in situ, oparte o krótkoterminowy proces remediacji z
dalszym długoterminowym procesem rehabilitacji środowiska (procesy
samooczyszczania środowiska - MNA).
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
UPSOIL – poletka testowe (Flandria BE)
Terminal portowy (Flandria) wybudowany w latach 1977-78 (nabrzeże przeładunkowe,
strefa magazynowa), teren częściowo wyłączony z użytkowania. Główne
zanieczyszczenia: BTEX, weglowodory chlorowane, m.in. dichlorometan (chlorek
metylenu CH2Cl2), dichloroeten, 1,2 - dichloroetan (ETE), chlorek vinylu (VC), oleje
mineralne, PAH’s, VOC.
Prace terenowe: analiza danych
archiwalnych, badania wody i
gruntu, wykonanie poletka
testowego (sieć obserwacyjna),
instalacja aparatury pomiarowej
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Flandria (BE)
•
Kontrolne odczyty danych z
logerów (przed, w czasie i po
iniekcji), dodatkowe badania
laboratoryjne jakości
zanieczyszczonej wody, ocena
postępu procesu (ORP, EC,
zmiana barwy wody).
•
Modelowanie efektywności
reakcji w oparciu o odczyty on-
line i badania laboratoryjne.
•
Iniekcja utleniacza – 435 kg
nadmanganianu sodu
(sodium permanganate -
NaMnO
4
) – mobilne
urządzenie z systemem
iniekcyjnym MIP-IN na bazie
aparatury Geoprobe,
opracowane w ramach
realizacji projektu UPSOIL.
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
MIP-IN Injection System
System iniekcyjny MIP-IN
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
17
System pomiarowy przekazujący dane w czasie
rzeczywistym (logery) jest instalowany przed iniekcją
w studniach monitoringowych
Monitorowanie w czasie rzeczywistym - zwrotna kontrola procesu ISCO
Transmitter -
ZigBee
PC host - Receiver
Manhole
Multilogger
Transmitter -
ZigBee
PC host - Receiver
Manhole
Multilogger
Narzędzie modelujące:
Kalkulacja podstawowych - parametrów (ROI, ilość utleniacza),
Model geochemiczny + monitoring:
- Wizualizacja przebiegu reakcji
- Alarm w przypadku pojawienia się nieoczekiwanych wartośc
i
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
T0A – 17 tyg. przed iniekcją
T0B – 1 tydz. przed iniekcją
T1 – 1 tydz. po iniekcji
T2 – 3 tyg. po iniekcji
T3 – 8 tyg. po iniekcji
T4 – 16 tyg. po iniekcji
NARZĘDZIE MODELUJĄCE: WSPOMAGANIE REMEDIACJI
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
UPSOIL – poletka testowe (Węgliniec – PL)
Teren kolejowy (Węgliniec) - punkt tankowania
lokomotyw spalinowych, oraz rejon mycia
lokomotyw parowych i spalinowych. Ok. 40-
letni okres eksploatacji terenu, od roku 1998
wyłączony z użytkowania (tankowanie),
punkt mycia taboru zlikwidowany w latach
’70-tych.
Główne
zanieczyszczenia:
związki ropopochodne
(diesel, nafta)
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Poletko testowe – NAPL (W
ę
gliniec)
1.
Strefa skażona obejmuje ok. 3m warstwę gruntów
nasypowych (żużel, piaski, pospółka, żwiry, gruz),
ograniczoną autogeniczną warstwą torfu traktowaną
jako warstwa izolacyjna (k <1×10
-8
m/s). Strefa źródłowa
- wolny produkt (diesel), poza tą strefą (plume) obecny
film paliwowy; zawartość olei mineralnych w wodzie na
poziomie 0,2 – 4 mg/dm
3
, oraz lokalnie silne przesycenie
gruntu ciężkimi frakcjami olejowymi
2.
Zanieczyszczenie powoduje utrudniony przepływ wód
podziemnych - na podstawie wykonanych badań
hydrogeologicznych rejestrowany spadek filtracji z k=5-
6x 10
-4
[m/s] dla gruntu niezanieczyszczonego (olej
mineralny ok. 60 mg/kg), do 1-3x 10
-7
[m/s] w
warunkach silnego oglejenia ciężkimi frakcjami
ropopochodnymi (olej mineralny do 8000 mk/kg).
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Prace rozpoznawcze I etap
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Teren badań - Węgliniec
•
Analiza danych archiwalnych
(system remediacji COWI)
•
wstępne badania wody,
próbek gruntu i badania
laboratoryjne,
•
wybór lokalizacji poletka
testowego
Prace terenowe
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Poletko testowe - Węgliniec
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Prace rozpoznawcze II etap, wykonanie poletka dośw.
•
wykonanie poletka
doświadczalnego
•
wiercenia - dodatkowe
badania zmienności
zanieczyszczeń w profilu
głębokości
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Medium
water
water
water
water
date
15.04.11
15.04.11
15.04.11
15.04.11
Sample
description
T-1
T-2
B-07
B-12
pH
6,94
7,18
7,10
7,11
Conductivity
[mS/cm]
1,11
1,096
1,278
1,515
Total organic
carbon
[mg/l C]
33,0
28,6
23,9
29,4
Mn*
mg/l
1,47
1,79
1,25
2,64
Fe*
mg/l
8,47
2,14
24,08
Cl-
mg/l
3,372
2,974
4,314
7,096
NO2
mg/l
<0,09
0,162
0,177
0,104
NO3
mg/l
<0,1
0,348
0,405
<0,1
SO4-
mg/l
9,620
20,629
401,04
305,31
Na
mg/l
2,84
3,05
2,68
4,95
NH4
mg/l
0,305
0,267
0,172
0,569
Mg
mg/l
5,56
5,10
12,96
11,62
K
mg/l
1,67
2,49
3,85
7,97
Ca
mg/l
44,58
45,81
52,45
59,92
Mineral oil
mg/l
5,090
0,690
0,184
0,295
Benzines C
6
-C
12
mg/l
31,1
30,9
11,3
53,4
Poletko testowe Węgliniec – badania wód podziemnych
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Woda podziemna – poletko badawcze
w strefie gdzie
prowadzony jest
eksperyment
stwierdzono obecność
filmu paliwowego
(0,5-1 mm)
C-1
C-2
T-1
T-3
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Medium
Soil
Soil
Soil
Sample
T1
T2
T3
Depth
1,5-2,0m
1,5-1,6 m
1,8-2,0 m
pH
7,91
7,66
8,18
Conductivity
[mS/cm]
117,2
3282
170,1
C
org
[%]
5,35
3,55
5,05
Fe
g/kg d.m
42,53
30,18
21,19
Mn
mg/kg d.m.
823,68
702,56
386,82
Cu
mg/kg d.m.
96,29
145,9
33,14
Pb
mg/kg d.m.
219,3
180,7
56,48
Cd
mg/kg d.m.
2,34
1,94
<0,87
Zn
mg/kg d.m.
636,6
583,6
171,8
Mineral oil
mg/kg d.m.
835
177
297
Benzines C
6
-C
12
mg/kg d.m.
2,25
1,18
0,95
Poletko testowe Węgliniec – badania gleby
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
December 2011
sample:
T-10
T-0
DO
EC
ORP
°C
mg/l
µ
S
mV
T-1
a
r
6,07
1510
-141
T-2
6,60
9,7
7,48
1440
-131
T-3
6,88
9,8
8,48
1530
-137
T-4
6,94
7,9
4,59
1898
-199
We-I
6,74
9,0
5,74
1643
-144
C-1
6,83
9,1
5,16
1634
-163
C-2
6,88
9,4
5,05
1721
-173
C-3
7,04
9,6
5,89
1689
-150
C-4
6,99
9,3
7,00
1766
-164
C-5
7,03
9,3
4,66
1402
-112
C-6
6,89
8,6
4,19
1384
-84
C-7
6,91
8,2
4,48
1409
-74
C-8
6,91
8,7
4,55
1357
-65
C-9
6,88
8,0
2,10
1293
-77
C-10
6,96
9,2
5,02
1445
-87
Wyniki badań terenowych
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Ec
Ec
Ec
Ec
gw level
gw level
gw level
gw level
Przewodność elektrolityczna właściwa, poziom zwierciadła
wód podziemnych
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
•
Jako poletko testowe wybrano obszar poza
strefą źródłową, gdzie nie stwierdza się wolnej
fazy w wodach podziemnych (ślady filmu
paliwowego)
•
Elementy utrudniające proces remediacji - duża
zmienność zanieczyszczenia w profilu glebowym,
heterogeniczność gruntu, wysokie
zanieczyszczenie gleby w strefie saturacji (do 12
g/kg s.m.), zróżnicowane wydatki piezometrów
•
Duża heterogeniczność i zróżnicowanie oglejenia
gruntu w w. saturacji, powodującą powstanie
uprzywilejowanych kierunków przepływów wód.
Zanieczyszczenie substancjami ropopochodnymi
skutkuje znacznym obniżeniem
przepuszczalności w stosunku do wody, do
poziomu 1,7-3,7×10
-7
m/s. Bez zanieczyszczenia
DNAPL uzyskano wartości rzędu 4-5×10
-4
m/s
Identyfikacja problemu – wyniki projektu
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
depth
[m.bgl]
Mineral oil in soil C10-C40 [mg/kg d.m.]
C-1
C-2
C-3
C-4
We-I
1,3
<10
95
200
270
66
1,5
140
94
250
880
630
1,7
930
3000
130
2300
1100
1,9
1400
4000
87
2700
12000
2,1
4500
3200
23
5700
8400
2,3
7800
5400
24
1600
5500
2,5
8900
4000
150
910
6400
silne zwietrzenie substancji ropopochodnych zawartych w gruncie,
zastarzały charakter zanieczyszczenia,
przewaga węglowodorów o dłuższych łańcuchach (plume), wskazuje że
proces biodegradacji spowodował usunięcie części zanieczyszczenia bardziej
podatnego na biodegradację (rys) – dalszy proces biodegradacji w tych
warunkach można określić jako małoefektywny.
Identyfikacja problemu – wyniki projektu
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
strefa
ź
ródłowa (TPH 15,4 mg/kg
s.m.)
chmura zanieczyszczenia (TPH
5,2 mg/kg s.m.)
u
d
z
ia
ł
w
ę
g
lo
w
o
d
o
ró
w
[
%
]
C24-C40
C20-C24
C16-C20
C12-C16
C10-C12
Gleba: strefa źródłowa/ rejon chmury zanieczyszczenia
Struktura udziału węglowodorów TPH – wyniki badań
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Testy laboratoryjne chemicznego utleniania
Spadek stężenia Na
2
S
2
O
8
w czasie – wyniki uzyskane
w testach laboratoryjnych (Deltares)
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Wskazania do przeprowadzenia remediacji i proponowany
dobór technologii
•
W warunkach laboratoryjnych (wytrząsanie) uzyskano najwyższą
skuteczność usuwania zanieczyszczeń poprzez proces bioremediacji.
•
Jak wykazują wyniki badań w warunkach terenowych zachodzenie tego
procesu jest ograniczone (silne oglejenie gruntu, słaba przepuszczalność,
niska zawartość tlenu).
•
Założenie: krótkotrwały proces ISCO w charakterze wspomagającym
•
Efekt badań laboratoryjnych: Wskazany utleniacz – nadsiarczan sodowy
Na
2
S
2
O
8
•
Przedmiot prowadzonego w 2012r doświadczenia: W jakim stopniu
zaproponowane podejście jest w stanie zwiększyć biodostępność
zanieczyszczenia przy akceptowalnym poziomie ryzyka i przy zachowaniu
potencjału biologicznego gleby wystarczającego do wtórnego
zainicjowania procesów naturalnej biodegradacji,
•
W jakim stopniu spowoduje to poprawę właściwości fizycznych gruntu
(zwiększenie wydajności studni, wzrost przepuszczalności gruntu).
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Eksperyment polowy
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
-450
-400
-350
-300
-250
-200
-150
-100
-50
0
0
50
100
150
200
250
300
hours
O
R
P
[
m
V
]
C6
C7
C8
C9
C10
Eksperyment polowy – wstępne dane z ciągłego monitoringu
www.ietu.katowice.pl
Otwarte seminaria 2012
Mariusz Kalisz
Waste Management and Brownfields Redevelopment Departament
Institute for Ecology of Industrial Areas
e-mail: mkalisz@ietu.katowice.pl
Dziękuję za uwagę