Zakładowa Kontrola Produkcji

prefabrykowanych wyrobów betonowych

FACTORY PRODUCTION CONTROL OF PRECAST CONCRETE PRODUCTS

Streszczenie

Współczesne przepisy prawne nakładają na producenta wyrobów betonowych liczne
wymagania w zakresie przeprowadzenia oceny zgodności wyrobu. Jednym z takich
wymagań jest obligatoryjność opracowania i utrzymania Zakładowej Kontroli Produkcji
oraz posiadanie jej pełnej dokumentacji.

W artykule przedstawiono główne zadania Zakładowej Kontroli Produkcji, w tym

przeprowadzanie przez producenta kontroli odbiorczej prefabrykowanych wyrobów
betonowych na przykładzie krawężników betonowych i płyt brukowych.

Wygodnym narzędziem pozwalającym dokładnie i stale monitorować poziom produk-

cji oraz przeprowadzać kontrolę odbiorczą są karty kontrolne. W referacie omówiono karty
Shewharta, opisane w normie PN-ISO 8258:1996 oraz karty kontrolne wartości średniej
z wewnętrznymi granicami kontrolnymi, opisane w normie PN-ISO 7873:2001. Oba rodzaje
wspomnianych kart są zalecane przez normy przedmiotowe na prefabrykowane wyroby
betonowe, np. płyty brukowe. W artykule podano również przykłady zastosowania kart
kontrolnych w konkretnych przypadkach kontroli produkcji wyrobów betonowych.

Abstract

In the paper there are presented the main tasks of Factory Production Control, include
acceptance inspection of precast concrete products carried out by a producer of e.g. con-
crete kerb units and concrete paving flags.

Control charts are the useful instrument which allow precisely and constantly moni-

tored a production level and carried out acceptance inspection. Shewhart control charts
described in PN-ISO 8258:1996 and control charts for arithmetic average with warning
limits described in PN-ISO 7873:2001 are discussed in the paper. Both types of mention

Małgorzata Lenart

dr inż. Małgorzata Lenart – Instytut Materiałów i Konstrukcji Betonowych, Politechnika Krakowska

charts are recommended by standards of precast concrete elements e.g. concrete paving
flags. In the paper there are also presented examples of control charts application in
production control of precast concrete elements.

Zakładowa Kontrola Produkcji prefabrykowanych wyrobów betonowych

3

DNI BETONU 2008

1. Wprowadzenie

Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych [1] na współ-
ny rynek europejski ma prawo być wprowadzony tylko taki wyrób budowlany, który
nadaje się do stosowania w trakcie przeprowadzania robót budowlanych, tj. ma on takie
właściwości użytkowe, aby obiekt budowlany prawidłowo zaprojektowany i wykonany
(w który jest wbudowany dany wyrób) spełniał wymagania podstawowe. Wymagania
te dla obiektów budowlanych dotyczą:
– bezpieczeństwa konstrukcji,
– bezpieczeństwa pożarowego,
– bezpieczeństwa użytkowania,
– odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
– ochrony przed hałasem i drganiami,
– oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród.

Wspomniane powyżej wyroby budowlane mogą być stosowane w pracach budow-

lanych, jeśli:
– są oznakowane CE,
– znajdują się w wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bez-

pieczeństwa, opracowywanym przez Komisję Europejską,

– są oznakowane znakiem budowlanym.

Zgodnie z dyrektywą 89/106/EWG dotyczącą wyrobów budowlanych przed ozna-

kowaniem wyrobu symbolem CE producent zobowiązany jest do przeprowadzenia
procedury oceny zgodności, a następnie wydania na swoją wyłączną odpowiedzialność
deklaracji zgodności. Zasadnicze elementy systemu oceny zgodności wyrobów budow-
lanych zostały wprowadzone rozporządzeniem MI z 11 sierpnia 2004 roku w sprawie
systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki
uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych
oznakowaniem CE [2]. Zgodnie z tymi procedurami producent jest zobowiązany, w każ-
dym przypadku, wprowadzić i utrzymywać Zakładową Kontrolę Produkcji.

2. Zakładowa Kontrola Produkcji

Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP), zgodnie z definicją zawartą w [2], oznacza
stałą wewnętrzną kontrolę zorganizowaną, wdrożoną i prowadzoną przez produ-
centa w celu uzyskania wymaganych cech wyrobu. Obejmuje ona m.in. następujące
działania [3]:
– określenie odpowiedzialności i uprawnień personelu,
– nadzorowanie i kontrolę maszyn i urządzeń produkcyjnych, jak i wyposażenia do

pomiarów i kontroli,

– odpowiednie przeprowadzanie zakupów surowców, materiałów i elementów stoso-

wanych do produkcji wyrobu oraz kontrolę ich jakości,

– nadzorowanie etapu produkcji, m.in. przez wykonywanie kontroli i badań,
– prowadzenie dokumentacji umożliwiającej identyfikację wyrobu,
– nadzorowanie i postępowanie z wyrobem niezgodnym,
– znakowanie gotowego wyrobu,

4

Małgorzata Lenart

DNI BETONU 2008

– określenie warunków magazynowania (w tym przypadku również dojrzewania wy-

robów betonowych), pakowania i dostawy gotowych wyrobów do odbiorcy,

– określenie sposobów postępowania w przypadku reklamacji,
– przeprowadzanie działań korygujących.

Producent powinien prowadzić kontrole i badania na wszystkich etapach wytwarzania

wyrobu zgodnie z ustaloną częstotliwością, która wynika ze specyfikacji technicznych dla
konkretnego wyrobu i warunków jego produkcji. Przykładowe plany kontroli urządzeń,
materiałów, procesu produkcji oraz kontroli wyrobu przedstawia np. załącznik informacyj-
ny A normy PN-EN 1339: 2005 „Betonowe płyty brukowe. Wymagania i metody badań”[4]
wraz z określeniem przedmiotu kontroli, jej celu i metody przeprowadzenia oraz często-
tliwości jej wykonania (tablica 1). Reasumując należy stwierdzić, że zakres niezbędnych
działań w ramach ZKP dla poszczególnych wyrobów lub grup wyrobów jest określony
w dotyczących ich specyfikacjach technicznych i ma charakter obowiązkowy.

Zakładowa kontrola produkcji powinna być systematycznie dokumentowana przez

wprowadzenie procedur i instrukcji postępowania oraz prowadzenie regularnych zapisów
z wszelkich przeprowadzanych operacji w ramach kontroli produkcji. Takie postępowanie
ma na celu zapewnienie jakości wyrobów na stałym, znanym i kontrolowanym poziomie
oraz gwarantować efektywność działania systemu kontroli produkcji. W tym celu bardzo wy-
godnym narzędziem do monitorowania przebiegu procesu produkcji są karty kontrolne.

Tablica 1. Przykład kontroli wyrobu dla wybranych cech oraz kontroli podczas znako-
wania i składowania wyrobów [4]

Cecha

Cel

Metoda

Częstotliwość

Badanie wyrobu (wybrane cechy)

Kształt

i wymiary

PN-EN1339 pkt 5.2

załącznik C

8 płyt z każdej maszyny i:

– na dzień produkcji,

jeśli dł. < 300 mm

– na 2 dni produkcji,

jeśli dł. ≥300 i <600 mm

– na 4 dni produkcji,

jeśli dł. ≥ 600 mm

Wytrzymałość

na zginanie

Obciążenie

niszczące

PN-EN1339 pkt 5.3.3 –

tablica 5

PN-EN1339 pkt 5.3.6 –

tablica 7

załącznik F

8 płyt z rodziny wytrzymałości

z każdej maszyny i:

–na dzień produkcji,

jeśli dł. < 300 mm

– na 2 dni produkcji,

jeśli dł. ≥ 300 i < 600 mm

– na 4 dni produkcji,

jeśli dł. ≥ 600 mm

Odporność

na warunki

atmosferyczne

(tylko klasa 2)

PN-EN1339 pkt 5.3.2

załącznik D

raz z jednej rodziny powierzchni

w okresie pięciu dni produkcji

(próbka z trzech płyt)

Znakowanie, składowanie i dostawa

Znakowanie

znakowanie wyrobu

zgodnie z rozdz. 7

kontrola

wizualna

codziennie

Składowanie

oddzielenie wyrobów

niezgodnych

kontrola

wizualna

codziennie

Zakładowa Kontrola Produkcji prefabrykowanych wyrobów betonowych

5

DNI BETONU 2008

3. Karty kontrolne – ogólna charakterystyka

Karty kontrolne są podstawowym narzędziem statystycznego sterowania procesem
(SPC) [5]. Są one graficznym sposobem prezentowania i porównywania otrzymywanych
wyników badań. Ich podstawowym celem jest określenie na podstawie wspomnianych
wyników badań próbek, czy proces produkcji wyrobu jest w „stanie statystycznie uregulo-
wanym” – występuje tylko zmienność losowa, czy też nie jest – tzn. wystąpiły przyczyny
wyjątkowe (nielosowe), które spowodowały rozregulowanie poziomu procesu produk-
cji. W takim przypadku należy niezwłocznie podjąć kroki (w omawianym przypadku
czynności technologiczne obejmujące fazę produkcji elementów betonowych, jak również
kontrolę surowców zastosowanych do produkcji oraz kontrolę maszyn), aby przywrócić
stan „statystycznie uregulowany”, ponieważ wtedy przewidywalny jest przebieg procesu
produkcji, co gwarantuje uzyskanie wyrobów, których mierzone właściwości są skupio-
ne wokół wartości deklarowanej (nominalnej), a wartość ta jest zmienna w przedziale
ustalonych granic tolerancji.

Karty kontrolne stosuje się zarówno dla danych uzyskanych w ocenie liczbowej, jak

i w ocenie alternatywnej. Dane uzyskane w ocenie liczbowej to parametry mogące przyj-
mować w sposób ciągły, w danym przedziale dowolną wartość liczbową, np. wymiary
wyrobów czy też wytrzymałość prefabrykowanych elementów betonowych. Z kolei dane
uzyskane w ocenie alternatywnej podają czy badany parametr jest zgodny lub niezgodny
z wymaganiami (stwierdzenie, czy pewna własność wyrobu jest obecna lub występuje jej
brak). W pierwszym przypadku partię wyrobów poddanych kontroli odbiorczej należy
uznać za zgodną z wymaganiami, jeżeli policzona tzw. statystyka jakości nie przekracza
liczby kwalifikującej k. Dla oceny alternatywnej partię wyrobów poddanych kontroli
uznaje się za zgodną z wymaganiami, jeśli np. liczba elementów niezgodnych w próbce
nie przekracza liczby kwalifikującej A

c

.

Norma PN-ISO 7870:2006 „Karty kontrolne. Ogólne wytyczne i wprowadzenie”

podaje trzy główne typy kart kontrolnych:
– karty kontrolne Shewharta wraz z odmianami (PN-ISO 8258:1996 „Karty kontrolne

Shewharta” oraz PN-ISO 7873:2001 „Karty kontrolne wartości średniej z wewnętrznymi
granicami kontrolnymi”),

– karty kontrolne akceptacji procesu (PN-ISO 7966:2001„Karty akceptacji procesu”),
– karty kontrolne adaptacji procesu.

Karty kontrolne Shewharta powstały z myślą o oszacowaniu stanu procesu produkcji i

podjęciu na tej podstawie decyzji co do „stanu statystycznie uregulowanego”. Karta ta jest
wykresem wartości mierzonej właściwości. Składa się ona z linii centralnej (CL) i granic
kontrolnych: górnej (UCL) i dolnej (LCL), co przykładowo przedstawiono na rysunku 1.
Linia centralna odpowiada wartości odniesienia dla mierzonej właściwości i na ogół jest
to albo średnia z długoterminowych pomiarów danej własności, albo wartość nominalna
określona przez specyfikację techniczną dla danego wyrobu. Granice kontrolne w typo-
wej karcie Shewharta ustawione są w odległości 3σ i zwane są „granicami działania”.
W wielu przypadkach zaznacza się również granice w odległości 2σ, zwane granicami
ostrzegawczymi.

6

Małgorzata Lenart

DNI BETONU 2008

Rys. 1. Schemat karty kontrolnej
Shewharta.

Współcześnie często stosuje się karty tego typu jako narzędzie akceptacji procesu.

Przykład najczęściej stosowanych kart kontrolnych Shewharta do oceny liczbowej i al-
ternatywnej przedstawiono w tablicy 2.

Tablica 2. Przykłady kart kontrolnych Shewharta do oceny liczbowej i alternatywnej

Karty kontrolne przy

ocenie liczbowej

– karta

x

– R (karta wartości średniej i rozstępu)

– karta

x

– s (karta wartości średniej i odchylenia standardo-

wego)

– karta x

i

– R (karta pojedynczych wartości i ruchomego roz-

stępu)

– karta Me – R (karta mediany i rozstępu)

Karty kontrolne przy

ocenie alternatywnej

– karta p (karta frakcji jednostek niezgodnych)
– karta np (karta liczby jednostek niezgodnych)
– karta c ( karta liczby niezgodności)
– karta u (karta liczby niezgodności na jednostkę)

Karty kontrolne akceptacji procesu łączą elementy kontroli odbiorczej wyrobów

ze statystycznym sterowaniem procesem produkcji. W trakcie badań można otrzymać
informacje z zakresu:
– czy próbki pobrane do badań (wyznaczony procent jednostek wyrobu) spełniają wy-

magania specyfikacji technicznej oraz

– czy proces produkcji przesunął się poza pewien ustalony zakres (rys. 2).

Główna różnica pomiędzy kartami tego typu a np. kartami Shewharta polega na

tym, że w omawianym przypadku proces produkcji może przebiegać na dowolnym
poziomie wewnątrz obszaru akceptowalnego – nie wymaga się, aby był on skupiony
wokół pewnego pojedynczego standardowego poziomu procesu (np. linia centralna
w kartach Shewharta).

Rys. 2. Schemat dwustronnych granic
tolerancji dla poszczególnych pozio-
mów

Zakładowa Kontrola Produkcji prefabrykowanych wyrobów betonowych

7

DNI BETONU 2008

Karty kontrolne adaptacji procesu mają zastosowanie do regulacji procesów, w któ-

rych wymagane jest ścisłe utrzymanie wyspecyfikowanego poziomu, a działania mają
charakter wyprzedzający.

4. Kontrola wymiarów płyt brukowych z zastosowaniem

kart z wewnętrznymi granicami kontrolnymi

Normy przedmiotowe na prefabrykowane wyroby betonowe np. PN-EN 1338:2005
„Betonowe kostki brukowe. Wymagania i metody badań”, PN-EN 1339:2005 „Betonowe
płyty brukowe. Wymagania i metody badań” lub PN-EN 1340: 2004 „Krawężniki beto-
nowe. Wymagania i metody badań” zalecają stosowanie kart kontrolnych, zawłaszcza
przy prowadzeniu kontroli zgodności wyrobów odnoszących się do badania kształtów
i wymiarów, jak również do wytrzymałości wyrobów kontrolowanych za pomocą oceny
liczbowej. Normy te zalecają sprawdzenie spełnienia wymagań przez zastosowanie kart
kontrolnych akceptacji procesu zgodnych z PN-ISO 7966:2001 lub kart kontrolnych war-
tości średniej z wewnętrznymi granicami kontrolnymi zgodnych z PN-ISO 7873:2001.

Zgodnie z normą PN-EN 1339:2005 wszystkie wymagania odnoszące się do kontroli

kształtu i wymiarów elementów, tj.: długość, szerokość, grubość, różnica pomiędzy długo-
ścią przekątnych (dla płyt o długości przekątnych > 300 mm), płaskość i pofalowanie górnej
powierzchni płyty (jeśli było założenie, iż jest ona płaska), rozważa się oddzielnie.

Przeprowadzono kontrolę pomiarów długości płyty brukowej, zgodnie z zaleceniami

normowymi, w dwóch skrajnych miejscach – a otrzymane rzeczywiste wyniki zanotowano
z dokładnością do jednego milimetra (tablica 3).

Tablica 3. Przykład zapisów z przeprowadzonych pomiarów długości płyty brukowej

Karta zapisu pomiaru długości płyty Nr 38/2008

Poziom kontroli: normalny n = 8 maszyna: 2

p

Data

1

2

3

4

5

6

7

8

X

σ

wykonał

7.04

400

400

400

401

401

400

402

402

400

399

401

401

399

400

400

399

400,3

0,95

9.04

402

403

401

401

402

401

403

403

400

400

401

401

400

400

402

401

401,3

1,08

11.04

399

400

400

400

400

400

401

400

402

401

400

400

402

402

401

401

400,6

0,89

...

Zgodność wymiarów płyt brukowych z wymaganiami normy rozpoczyna się od

zastosowania metody alternatywnej i po zebraniu odpowiedniej ilości danych, w celu
wyznaczenia odchylenia standardowego wyników pomiarów, można zastosować metodę
liczbową, która jest metodą znacznie dokładniejszą.

Odchylenie standardowe σ dla danej maszyny produkcyjnej, w zależności od sta-

bilności procesu produkcji, oblicza się na podstawie 30 wyników badań. Jednakże gdy
proces jest uregulowany, wystarcza 15 pomiarów. Odchylenie standardowe sprawdza się
w regularnych odstępach czasu, a wyniki brane do obliczeń obejmują reprezentatywny
okres produkcji.

8

Małgorzata Lenart

DNI BETONU 2008

Jak zaleca norma PN-EN 1339:2005, częstotliwość pobierania próbek, ich liczba oraz

warunki przejścia pomiędzy poziomami kontroli (dodatkową ulgową (n = 2) ↔ ulgową
(n = 4) ↔ normalną (n = 8) ↔ obostrzoną (n = 16)) są takie same dla metody alterna-
tywnej, jak i liczbowej. Przy czym kontrolę rozpoczyna się zawsze od poziomu kontroli
normalnej i jeśli zaistnieją warunku przejścia, to przechodzi się odpowiednio na kontrolę
ulgową – w przypadku polepszenia się jakości produkcji lub obostrzoną – w przypadku
jej pogorszenia.

Partię wyrobów należy uznać za zgodną z wymaganiami normowymi, jeżeli wartość

średnia z pomiarów, np. długości płyty (notowanych w kartach kontrolnych) zawiera się
w dopuszczalnych granicach.

Jedne z zalecanych kart – karty kontrolne wartości średniej z wewnętrznymi granicami

kontrolnymi (PN-ISO 7873:2001) stanowią modyfikację kart Shewharta, mają zewnętrzne,
jak i wewnętrzne granice kontrolne (rys. 3), przez co zwracają większą uwagę na przebieg
zmian procesu produkcji. Umożliwiają one statystyczne sterowanie procesem i graficznie
przedstawiają poziom i zmienność procesu. Bieżący poziom procesu określa wartość
oczekiwana µ wartości średnich

X

, natomiast wartość linii centralnej określa docelowy

poziom µ

0

, np. nominalna długość płyty brukowej.

Pojawienie się K kolejnych punktów kontrolnych w obszarze ostrzegawczym jest

sygnałem, iż proces wymaga regulacji. Jeżeli pojedynczy wynik wartości średniej miary
jakości pojawi się w górnym lub dolnym obszarze działania A

+

lub A

-–

, jest to sygnał

o nadmiernym rozregulowaniu się procesu. Należy wtedy ustalić i przeanalizować przy-
czyny tego stanu, a następnie je usunąć w taki sposób, aby osiągnąć wymagany poziom
procesu.

Rys. 3. Położenie granic kontrolnych i obszarów jakości w celu statystycznego sterowania pro-
cesem w przypadku ograniczenia dwustronnego

Przy zastosowaniu kart tego typu należy określić następujące parametry:
– liczność próbki n – ta wartość jest narzucona przez normę dla płyt brukowych,
– częstotliwość pobierania próbki t – przykładowo dla płyty o wymiarach 400 x 400

x 40 mm pobiera się płyty z każdej maszyny na 2 dni produkcji (tablica 1),

– liczbę kolejnych punktów K – świadczących o rozregulowaniu się procesu produk-

cji,

– wartości B

1

i B

2

– określające położenie wewnętrznych i zewnętrznych granic kontro-

lnych na kartach,

– procedury podejmowania decyzji w celu poprawy stanu procesu.

Zakładowa Kontrola Produkcji prefabrykowanych wyrobów betonowych

9

DNI BETONU 2008

Wartościami początkowymi przy wyborze planu są:

µ

0

– poziom docelowy, np. nominalna długość płyty,

σ – odchylenie standardowe miary jakości,

µ

1

oraz µ

-1

– wartości wskazujące przesunięcie poziomu procesu, obliczane z równań:

1

q

1

1

Z

T

−

+

⋅

σ

−

=

µ

1

q

1

1

Z

T

−

−

−

⋅

σ

+

=

µ

gdzie: T

+

i T

–

są tolerancjami górnymi i dolnymi mierzonej wartości, np. dla wymiaru

nominalnego 400 mm wynoszą one odpowiednio 405 i 395 mm,

Z

1-q

jest kwantylem rzędu (1-q

1

) rozkładu normalnego,

L

0

– średnią długością serii (ARL) procesu uregulowanego,

L

1

– średnią długością serii (ARL) procesu rozregulowanego.

Na tej podstawie można obliczyć δ opisującą standaryzowaną wartość średnią w procesie
rozregulowanym:

σ

µ

−

µ

=

δ

0

1

,

a następnie

n

δ

, która to wielkość stanowi wartość wejściową do tablic. Z tablic od-

czytuje się wartości K oraz B

1

i B

2

w zależności od L

0

odczytywanej dla

n

δ

= 0 i L

1

dla

obliczonego

n

δ

. Na ogół na podstawie przyjętych i obliczonych parametrów można

z tablic zawartych w normie wyznaczyć kilka wariantów planów statystycznego stero-
wania procesem. Jako końcowy norma zaleca przyjmowanie tego wariantu, dla którego
L

0

/L

1

jest jak największy, a jeśli L

0

/L

1

≥ 40, to wybiera się taki, w którym L

1

jest najmniej-

sze.

Oczywiście jest to wstępny plan stanowiący próbną kombinację parametrów karty

kontrolnej. Projekt karty kontrolnej powinien być oceniony praktycznie w trakcie trwania
procesu i w konfrontacji z wynikającymi stąd obserwacjami.

Projekt karty kontrolnej z wewnętrznymi granicami kontrolnymi, wraz z naniesionymi

przykładowymi pomiarami długości płyty brukowej, przedstawiono na rysunku 4.

Rys. 4. Przykład zastosowania karty kontrolnej do pomiarów długości płyt brukowych

10

Małgorzata Lenart

DNI BETONU 2008

Analizując kartę przedstawioną na rysunku 4, łatwo zauważyć, iż prawie wszystkie

pomiary długości płyty znajdują się powyżej linii centralnej – rozpatrując założenia kart
kontrolnych Shewharta taki układ punktów wskazuje na zaistnienie przyczyn specjalnych
w przebiegu procesu. Przyczyny te powinny zostać określone i skorygowane.

Z innej strony biorąc pod uwagę drugi typ karty zalecanej przez normę przedmiotową

na płyty brukowe – kartę akceptacji procesu – można stwierdzić, że powyżej przedstawiony
przebieg procesu nie wymaga ingerencji, ponieważ mieści się w założonych granicach
kontrolnych. To na jakim przebiega on poziomie, w ramach tych granic, nie wymaga
ingerencji w jego ustawienia.

5. Podsumowanie

Statystyczna kontrola odbiorcza jest ukierunkowana na wyrób i pozwala jedynie na
określenie, czy badana partia wyrobów jest zgodna z wymaganiami – jest to tzw. kontrola
bierna nie dająca możliwości przewidzenia dalszych trendów w produkcji [6].

Statystyczne sterowanie procesem ma na celu doprowadzenie i utrzymanie procesu

na takim poziomie, aby wyrób spełniał wyspecyfikowane wymagania. Zastosowanie
w tym celu kart kontrolnych pozwala na określenie, czy poziom osiągną, już stan ure-
gulowany, jeśli tak, to pozwalają na utrzymaniu go na jednolitym, wysokim poziomie
przez prowadzenie ciągłych zapisów jakości podczas trwania procesu produkcji. Karty
kontrolne pozwalają zatem wykryć trend wskazujący na rozregulowanie się procesu
z wyprzedzeniem umożliwiającym na przeprowadzenie działań korygujących jeszcze
zanim odrzuci się partię wyrobów jako niezgodną z wymaganiami normowymi.

Literatura

[1] Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o wyrobach budowlanych – DzU 2004 nr 92 poz. 881.

[2] Rozporządzenie MI z 11 sierpnia 2004 roku w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie

powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania

wyrobów budowlanych oznakowaniem CE - DzU 2004 nr 195 poz. 2011.

[3] Instrukcja ITB nr 414/2006 „Zakładowa kontrola produkcji wyrobów budowlanych. Wymagania.” –

Warszawa 2006.

[4] PN-EN 1339: 2005 Betonowe płyty brukowe. Wymagania i metody badań.

[5] PN-ISO 7870:2006 Karty kontrolne. Ogólne wytyczne i wprowadzenie.

[6] Hamrol A., Mantura W.: Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN,

2002.