Politechnika
Ś
l
ą
ska w Gliwicach
Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Zapisu Konstrukcji z zastosowaniem
modelowania komputerowego
Gliwice 2011
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 68
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rozdział 4
Tworzenie zło
ż
e
ń
4.1. Wst
ę
p
Kolejne
ć
wiczenia dotycz
ą
ce zapisu konstrukcji z u
ż
yciem programu Inventor s
ą
po
ś
wi
ę
cone ł
ą
czeniu elementów w zespoły. Na wcze
ś
niejszych zaj
ę
ciach przedstawiono
narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce wykonywanie pojedynczych elementów o ró
ż
nych kształtach. W tej
cz
ęś
ci zostan
ą
przedstawione mo
ż
liwo
ś
ci programu, które umo
ż
liwi
ą
ł
ą
czenie tak
utworzonych elementów w zespoły. W tym celu zaprezentowany zostanie kolejny typ
dokumentu
*.iam
, przypisany do modelu typu Zło
ż
enie.
Jak opisano we wst
ę
pie, model Zło
ż
enie umo
ż
liwia ł
ą
czenie w wi
ę
ksze cało
ś
ci modele
Elementów. W
ś
rodowisku Inventor dost
ę
pne s
ą
nast
ę
puj
ą
ce dwa typy modeli
umo
ż
liwiaj
ą
cych składanie elementów:
•
Zło
ż
enie (Standard.iam),
•
Element spawany (Konstrukcja spawana.iam).
W tej cz
ęś
ci omówione zostan
ą
zagadnienia zwi
ą
zane z wykorzystaniem modelu
Zło
ż
enie. W kolejnych cz
ęś
ciach
ć
wicze
ń
zostan
ą
omówione zagadnienia zwi
ą
zane z
wykorzystaniem modelu typu Element Spawany.
4.2. Modelowanie Zło
ż
enia
Modelowanie zło
ż
enia zaczynamy od utworzenia nowego pliku i wyboru modelu typu
Zło
ż
enie – szablon Standard.iam (Rys. 92).
Rys. 92 Okno Nowy plik
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 69
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Po otwarciu okna z modelem typu Zło
ż
enie uka
ż
e si
ę
okno programu, w którym aktywna
b
ę
dzie nowa zakładka we wst
ąż
ce narz
ę
dziowej o nazwie Złó
ż
(Rys. 93).
Rys. 93 Widok Panelu zespołu
Zakładka Złó
ż
to zestaw narz
ę
dzi umo
ż
liwiaj
ą
cych wykonywanie działa
ń
na elementach
oraz zespołach. Dost
ę
pne w tej zakładce narz
ę
dzia zostały podzielone na kilka grup,
zebranych w panelach. Dost
ę
pne s
ą
mi
ę
dzy innymi nast
ę
puj
ą
ce panele:
•
Komponent
- zestaw narz
ę
dzie umo
ż
liwiaj
ą
cych wykonywanie działa
ń
na elementach.
•
Pozycja
- zawiera zestaw narz
ę
dzi umo
ż
liwiaj
ą
cych nadawanie
wi
ą
za
ń
i okre
ś
laj
ą
cych pozycj
ę
elementów w przestrzeni.
•
Zarz
ą
dzanie
- panel zawiera narz
ę
dzia do zarz
ą
dzania wykazem
elementów (BOM - Bill of Materials) oraz parametrami
modelu.
•
Elementy konstrukcyjne - zestaw narz
ę
dzi do tworzenia elementów konstrukcyjnych
w zło
ż
eniu (dodatkowe płaszczyzny, osie i punkty).
•
Pocz
ą
tek
- zawiera mi
ę
dzy innymi narz
ę
dzia do prowadzenia wi
ą
zek
przewodów elektrycznych oraz rur.
•
Przekształ
ć
- umo
ż
liwia
przekształcenie
aktualnego
zespołu
w
konstrukcj
ę
spawan
ą
(operacja taka jest nieodwracalna).
Poni
ż
ej zostan
ą
omówione szczegółowo wybrane narz
ę
dzia z poszczególnych paneli.
Rys. 94 Panel Komponent
W pierwszym panelu (Komponent), znajduj
ą
si
ę
narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce wykonywanie
działa
ń
zwi
ą
zanych z wstawianiem modeli elementów do modelu zespołu. Do tych narz
ę
dzi
zaliczamy:
•
Wstaw z Content Center – umo
ż
liwia wstawienie do zespołu, elementu wykonanego z
elementu znormalizowanego (np. k
ą
townika, ceownika, rury okr
ą
głej, kwadratowej
itp.).
•
Wstaw – ikona dost
ę
pna zamiennie z ikon
ą
Wstaw z Content Center. Umo
ż
liwia
wstawianie istniej
ą
cych elementów, przez wybór pliku z utworzonym wcze
ś
niej
modelem.
•
Utwórz – umo
ż
liwia wstawianie do zespołu nowych elementów, przez utworzenie
nowego modelu elementu.
•
Szyk – umo
ż
liwia kopiowanie wstawionych ju
ż
do zespołu elementów zgodnie z
szykiem (prostok
ą
tnym lub kołowym).
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 70
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
•
Kopiuj – umo
ż
liwia skopiowanie wstawionego wcze
ś
niej elementu lub zespołu.
•
Odbicie lustrzane – umo
ż
liwia wykonanie operacji lustrzanego odbicia jednego lub
kilku elementów.
•
Zamie
ń
– opcja pozwala na podmian
ę
jednego elementu zespołu przez inn
ą
oraz
wszystkich jego wyst
ą
pie
ń
w danym zespole.
•
Powłoka – narz
ę
dzie tworzy z elementu jednolit
ą
brył
ę
lub powłok
ę
. Narz
ę
dzie to
mo
ż
e by
ć
stosowane np. w celu zmniejszenia wielko
ś
ci zespołu.
Rys. 95 Narz
ę
dzie Płaszczyzna
W kolejnym panelu, panel Zmie
ń
, umieszczono narz
ę
dzia umo
ż
liwiaj
ą
ce wykonywanie
modyfikacji poło
ż
enia elementów w zespole bez powi
ą
zywania ich z innymi elementami oraz
nadawania wi
ą
za
ń
pomi
ę
dzy poszczególnymi elementami zespołu. W tej grupie narz
ę
dzi
znajduj
ą
si
ę
mi
ę
dzy innymi:
•
Wi
ą
zanie – umo
ż
liwia wprowadzanie wi
ę
zów pomi
ę
dzy poszczególne elementy
tworzonego zespołu, ograniczaj
ą
ce ich stopnie swobody. Nadawanie wi
ą
za
ń
odbywa
si
ę
za pomoc
ą
okna dialogowego, w którym najpierw okre
ś
la si
ę
typ wi
ą
zania, a
nast
ę
pnie wybiera elementy, które maj
ą
by
ć
zwi
ą
zane. Za pomoc
ą
tego narz
ę
dzia
mo
ż
na okre
ś
li
ć
wi
ą
zania dla jednego elementu.
•
Złó
ż
– narz
ę
dzie to umo
ż
liwia nadawanie wi
ą
za
ń
kilku elementom równocze
ś
nie. W
tym przypadku najpierw wybiera si
ę
elementy, dla których nale
ż
y okre
ś
li
ć
wi
ą
zanie, a
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 71
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
nast
ę
pnie z podr
ę
cznego paska zada
ń
, wybiera si
ę
dost
ę
pny dla wybranych
elementów typ wi
ą
zania.
•
Lokalizacja przez uchwyt – ta opcja umo
ż
liwia dokładne przesuwania i obracanie
wybieranych elementów, wzgl
ę
dem wskazanej geometrii odniesienia.
•
Przesu
ń
– umo
ż
liwia zmian
ę
poło
ż
enia elementu przez wykonanie przesuni
ę
cia.
•
Obrót – umo
ż
liwia zmian
ę
poło
ż
enia elementu w zespole poprzez wykonanie obrotu.
Rys. 96 Narz
ę
dzie O
ś
Nast
ę
pny z dost
ę
pnych paneli zawiera narz
ę
dzia dotycz
ą
ce wprowadzania elementów
pomocniczych takich jak:
•
Płaszczyzna – umo
ż
liwia wprowadzenie elementu konstrukcyjnego (pomocniczego) w
postaci dodatkowej płaszczyzny. Płaszczyzna konstrukcyjna mo
ż
e by
ć
utworzona na
podstawie innej płaszczyzny, trzech wybranych punktów, dwóch istniej
ą
cych
kraw
ę
dzi lub jako płaszczyzna styczna lub normalna do wybranej powierzchni.
Szczegółowy zestaw narz
ę
dzi przedstawiono na Rys. 95.
•
O
ś
– umo
ż
liwia wprowadzenie elementu konstrukcyjnego (pomocniczego) w postaci
dodatkowej linii. O
ś
konstrukcyjna mo
ż
e by
ć
utworzona na podstawie istniej
ą
cej
kraw
ę
dzi, dwóch wybranych punktów lub efekt przeci
ę
cia dwóch wybranych
płaszczyzn. Mo
ż
e równie
ż
identyfikowana przez
ś
rodek kraw
ę
dzi kołowej lub o
ś
obrotu powierzchni obrotowej. Szczegółowy zestaw narz
ę
dzi przedstawiono na
Rys. 96.
•
Punktowy– umo
ż
liwia wprowadzenie elementu konstrukcyjnego (pomocniczego) w
postaci punktu. Punkt ten mo
ż
e by
ć
efektem przeci
ę
cia prostych lub płaszczyzn.
Szczegółowy zestaw narz
ę
dzi przedstawiono na Rys. 97.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 72
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 97 Narz
ę
dzie Punktowy
Ostatnia grupa narz
ę
dzi to zestaw funkcji wspomagaj
ą
cych tworzenie elementów
dodatkowych jak:
•
Przewody i wi
ą
zki przewodów – umo
ż
liwia doprowadzenie przewodów elektrycznych,
umo
ż
liwiaj
ą
cych np. zasilanie lub sterowanie silnikami.
•
Przewody rurowe – umo
ż
liwia generowanie ruroci
ą
gów zwi
ą
zanych np. z układem
olejowym albo doprowadzenia powietrza do siłowników,
4.2.1. Wybrane narz
ę
dzia modelowania zespołów
Poniewa
ż
niektóre narz
ę
dzia zostan
ą
omówione bardziej szczegółowo w przykładach, w
tej cz
ęś
ci zostan
ą
omówione tylko wybrane narz
ę
dzia oraz ich opcje.
Szyk komponentów
Narz
ę
dzie szyk komponentów umo
ż
liwia wstawianie nowych elementów przez ich
powielenie:
•
w oparciu o istniej
ą
cy szyk komponentów (Rys. 98 a),
•
utworzenie nowego szyku komponentów przez okre
ś
lenie wymiarów macierzy, której
komórkami b
ę
d
ą
powtarzaj
ą
ce si
ę
elementy (Rys. 98 b),
•
utworzenie nowego szyku kołowego (Rys. 98 c),
a)
b)
c)
Rys. 98 Narz
ę
dzie Szyk komponentów
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 73
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Utworzenie szyku w oparciu o istniej
ą
cy szyk umo
ż
liwia np. wstawianie poł
ą
czenia
ś
rubowego do wielu otworów, wykonanych w modelu elementu w postaci szyku. Wybór
nast
ę
puje przez wskazanie elementu który ma zosta
ć
powielony, oraz wskazanie szyku,
który ma stanowi
ć
podstaw
ę
do powielenia elementów.
Pozostałe opcje szyku, wykonuje si
ę
podobnie jak w przypadku szyku stosowanego w
szkicu.
Kolejnym narz
ę
dziem jest Wi
ą
zanie. Posta
ć
okna dialogowego tego narz
ę
dzia
przedstawiono na
Rys. 99. Narz
ę
dzie to umo
ż
liwia okre
ś
lenie zale
ż
no
ś
ci pomi
ę
dzy elementami
stanowi
ą
cymi elementy tworzonego zespołu. W przedstawionym narz
ę
dziu dost
ę
pne s
ą
trzy
zakładki:
•
Zespół,
•
Ruch,
•
Przej
ś
ciowe,
•
Zbiór wi
ą
za
ń
.
Pierwsza zakładka umo
ż
liwia nadanie wi
ę
zów stałych ograniczaj
ą
cych stopnie swobody
ł
ą
czonych elementów. Druga zakładka pozwala na nakładanie wi
ę
zów ruchu,
umo
ż
liwiaj
ą
cych nadanie powi
ą
za
ń
pomi
ę
dzy ruchem dwóch współpracuj
ą
cych elementów.
Trzecia zakładka umo
ż
liwia nadanie ogranicze
ń
w ruchu płaskim, np. przez modelowanie
krzywek. Ostatnia zakładka pozwala na nadanie wi
ą
za
ń
pomi
ę
dzy lokalnymi układami
współrz
ę
dnych wprowadzonych do modelu.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 74
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 99 Narz
ę
dzie Wi
ą
zanie
Wi
ą
zania zwi
ą
zane z Zespołem, mog
ą
by
ć
ró
ż
nych typów, a ka
ż
dy z typów posiada
odr
ę
bne opcje. W programie Inventor dost
ę
pne s
ą
cztery typy wi
ą
za
ń
:
•
zestawiaj
ą
ce,
•
k
ą
towe,
•
styczne,
•
wstawiaj
ą
ce.
Wi
ą
zanie zestawiaj
ą
ce umo
ż
liwia nało
ż
enie wi
ę
zów przylegania dwóch powierzchni lub
linii. Przyleganie mo
ż
e by
ć
zestawiaj
ą
ce – rozwi
ą
zanie 1 lub równoległe rozwi
ą
zanie 2. Przy
nadawaniu tego typu wi
ą
zania mo
ż
na okre
ś
li
ć
, czy odległo
ść
mi
ę
dzy powierzchniami ma by
ć
równa zeru, czy te
ż
powierzchnie maj
ą
znajdowa
ć
si
ę
w pewnej odległo
ś
ci. Odległo
ść
podaje
si
ę
przez zmian
ę
warto
ś
ci parametru Odsuni
ę
cie.
Wi
ą
zanie k
ą
towe, umo
ż
liwia nadanie wi
ę
zów okre
ś
laj
ą
cych k
ą
towe poło
ż
enie dwóch
powierzchni. Wi
ą
zanie styczne nadaje wi
ę
zy styczno
ś
ci pomi
ę
dzy dwiema powierzchniami,
przy czym, styczno
ść
mo
ż
e by
ć
okre
ś
lona po wewn
ę
trznej lub zewn
ę
trznej stronie
powierzchni. Ostatni typ wi
ą
zania to wi
ą
zanie wstawiaj
ą
ce. Ten typ wi
ą
zania umo
ż
liwia
ł
ą
czenie cz
ęś
ci przez wstawienie jednej z nich w inn
ą
. Tego typu wi
ą
zanie mo
ż
na
wykorzysta
ć
np. do nadania wi
ę
zów pomi
ę
dzy sworzniem a otworem z którym ma
współpracowa
ć
. Dla ka
ż
dego typu wi
ą
zania okre
ś
la si
ę
równie
ż
dodatkowy parametr
okre
ś
lony przez opcj
ę
Rozwi
ą
zanie. Wł
ą
czenie opcji Poka
ż
podgl
ą
d (ikona okularów w oknie
dialogowym), umo
ż
liwia automatyczny podgl
ą
d wykonywanej operacji na modelu.
4.3. Przykłady
W tym rozdziale zostan
ą
przedstawione przykłady u
ż
ycia narz
ę
dzi dost
ę
pnych w modelu
umo
ż
liwiaj
ą
cym składanie Zespołów.
4.3.1. Przykład 1
Celem pierwszego
ć
wiczenia jest pokazanie sposobów wstawiania cz
ęś
ci do zespołu
oraz nadawania wi
ę
zów pomi
ę
dzy elementami. W pierwszym przykładzie zostanie
Zestawiaj
ą
ce
K
ą
towe
Styczne
Wstawiaj
ą
ce
1
2
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 75
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
opracowany prosta d
ź
wignia. W tym celu nale
ż
y wykona
ć
trzy elementy, z których nast
ę
pnie
zostanie wykonany zespół. Poszczególne elementy przedstawiono na kolejnych rysunkach.
Wykonanie d
ź
wigni rozpoczynamy od utworzenia pierwszego elementu, którym b
ę
dzie
podpora d
ź
wigni wykonana z blachy o grubo
ś
ci 5 mm. Posta
ć
szkicu podpory przedstawiono
na Rys. 100. W podporze wykonano równie
ż
otwór o
ś
rednicy 10 mm.
Ś
rodek otworu
pokrywa si
ę
z
ś
rodkiem łuku podpory. W celu wykonania otworu wybieramy narz
ę
dzie Otwór,
a nast
ę
pnie wskazujemy Umieszczenie i wybieramy Koncentrycznie. Po wykonaniu całej
podpory zapisujemy j
ą
pod nazw
ą
Podpora.ipt.
Rys. 100 Szkic podpory
W kolejnym kroku nale
ż
y utworzy
ć
drugi element – sworze
ń
. W tym celu wybieramy
opcj
ę
Nowy i tworzymy nowy model cz
ęś
ci. Sworze
ń
mo
ż
na utworzy
ć
np. przez wykonanie
szkicu postaci Sworznia, a nast
ę
pnie przez wykonanie operacji obrotu. Sposób wykonania
sworznia oraz jego wymiary przedstawiono na Rys. 102. Gotowy sworze
ń
zapisujemy w pliku
pod nazw
ą
Sworzen1.ipt.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 76
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 101 Podpora – wykonanie otworu
Rys. 102 Posta
ć
Sworznia
Ostatnim krokiem b
ę
dzie utworzenie samej d
ź
wigni. W tym celu tworzymy kolejny
element i zapisujemy go pod nazw
ą
Dzwignia.ipt. Posta
ć
d
ź
wigni przedstawiono na
Rys. 103.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 77
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 103 Posta
ć
d
ź
wigni
Ostatnim etapem jest zło
ż
enie wszystkich utworzonych elementów w jeden zespół. W
tym celu wybieramy opcj
ę
Nowy i tworzymy nowy model zespołu wybieraj
ą
c Standard.iam
(Rys. 9). Zapisujemy nowo utworzony model pod nazw
ą
Dzwignia.iam. Po otwarciu nowego
modelu pojawia si
ę
przedstawiona wcze
ś
niej posta
ć
Panelu zespołu. Składanie zespołu
rozpoczynamy od dodania do tworzonego zespołu poszczególnych jego elementów. W tym
celu z panelu Komponent wybieramy narz
ę
dzie Wstaw. Po wybraniu tej opcji pojawia si
ę
okno dialogowe, w którym nale
ż
y wskaza
ć
utworzone wcze
ś
niej pliki. Pierwszym
poszukiwanym elementem jest Podpora. Wybieramy wi
ę
c plik Podpora.ipt i zatwierdzamy
klikaj
ą
c myszk
ą
na przycisku Otwórz (Rys. 104).
Rys. 104 Wybór wstawianego do zespołu elementu
Po zatwierdzeniu tej operacji do zespołu zostaje dodany wskazany element, a tak
ż
e
pozostaje mo
ż
liwo
ść
wstawienia kolejnych egzemplarzy tego elementu. Poniewa
ż
do
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 78
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
utworzenia zespołu b
ę
d
ą
potrzebne dwie podpory klikamy jeszcze raz myszk
ą
w obszarze
modelu i wstawiamy drugi element typu Podpora. Działania ko
ń
czymy klikaj
ą
c prawy
przycisk myszy i wybieraj
ą
c opcj
ę
Koniec (Rys. 105).
Rys. 105 Wstawianie Cz
ęś
ci do Zespołu
W ten sam sposób wstawiamy kolejne elementy Sworze
ń
oraz D
ź
wignia (Rys. 106).
Rys. 106 Tworzenie zespoły – elementy składowe
Kolejnym krokiem jest nadanie wi
ę
zów ł
ą
cz
ą
cych poszczególne elementy zespołu.
Nadawanie wi
ę
zów rozpoczynamy od poł
ą
czenia Podpory z D
ź
wigni
ą
. Wybieramy wi
ę
c
narz
ę
dzie Wi
ą
zanie i typ wi
ą
zania ustawiamy na Zestawiaj
ą
cy (ustawienie domy
ś
lne).
Nast
ę
pnie wskazujemy pierwsz
ą
powierzchni
ę
na d
ź
wigni (Rys. 107), a drug
ą
na jednej z
podpór (Rys. 108). Cał
ą
operacj
ę
zatwierdzamy klikaj
ą
c przycisk Zastosuj.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 79
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 107 Wi
ę
zy – krok 1
Rys. 108 Wi
ę
zy – krok 2
Kolejnym wi
ą
zaniem które zostanie nadane, b
ę
dzie zwi
ą
zanie ze sob
ą
otworów podpory
i d
ź
wigni. W tym celu wskazujmy najpierw o
ś
symetrii otworu w Podporze, a nast
ę
pnie o
ś
symetrii otworu w D
ź
wigni (Rys. 109). Podobnie jak wcze
ś
niej ten krok równie
ż
ko
ń
czymy
wybieraj
ą
c przycisk Zastosuj. Podobnie post
ę
pujemy z drug
ą
podpor
ą
narzucaj
ą
c takie same
wi
ę
zy. Wynik tych działa
ń
przedstawiono na Rys. 110.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 80
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 109 Wi
ę
zy – krok 3
Rys. 110 Wi
ę
zy – krok 4
Poniewa
ż
podpory s
ą
zwi
ą
zane jedynie przez wi
ą
zanie ł
ą
cz
ą
ce je z d
ź
wigni
ą
konieczne
jest nało
ż
enie jeszcze jednego ograniczenia. Ograniczenie to nało
ż
ymy ł
ą
cz
ą
c wi
ą
zaniem
powierzchnie podstaw podpór. W tym celu uruchamiamy narz
ę
dzie Wi
ą
zanie, wybieramy typ
wi
ą
zania jako Zestawiaj
ą
cy, natomiast opcj
ę
Rozwi
ą
zanie ustawiamy na typ Równoległy.
Wskazujemy dolne powierzchnie podstaw podpór i zatwierdzamy przyciskiem Zastosuj
(Rys. 111).
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 81
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 111 Wi
ę
zy – krok 5
Ostatnim krokiem jest wykonanie zestawienia wstawiaj
ą
cego sworze
ń
do otworów
Podpór oraz D
ź
wigni. Tym razem u
ż
yte zostanie do tego narz
ę
dzie Złó
ż
z panelu Pozycja.
klikamy w ikon
ę
narz
ę
dzia Złó
ż
, wskazujemy o
ś
sworznia (Rys. 112), a nast
ę
pnie o
ś
otworu
(Rys. 113). Zauwa
ż
my,
ż
e sworze
ń
automatycznie został wstawiony do otworu. Narz
ę
dzie
samo rozpoznało typ wi
ą
zania i przyj
ę
ło wi
ą
zanie wstawiaj
ą
ce. Klikamy lewym przyciskiem
myszy i i zatwierdzamy operacj
ę
klikaj
ą
c w zielony znaczek "check".
Rys. 112 Wi
ę
zy – krok 6
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 82
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 113 Wi
ę
zy – krok 7
Rys. 114 Wi
ę
zy – krok 8
Ko
ń
cowy efekt przedstawiono na Rys. 115. Nało
ż
enie tych wi
ę
zów odebrało wszystkie
stopnie swobody Takim elementom jak Podpory i Sworze
ń
, za
ś
D
ź
wignia nie ma
odebranego jednego stopnia swobody zwi
ą
zanego z mo
ż
liwo
ś
ci
ą
obrotu wokół osi otworu, w
który wło
ż
ony jest sworze
ń
.
Rys. 115 Nało
ż
one wi
ę
zy
4.3.2. Przykład 2
Przykład drugi b
ę
dzie dotyczył przygotowania prostego zawiasu. W tym celu konieczne
b
ę
dzie opracowanie skrzydeł zawiasu oraz sworznia ł
ą
cz
ą
cego. W tym przypadku zadanie
zostanie rozpocz
ę
te od utworzenia modelu wynikowego – modelu zespołu Zawias.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 83
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Tworzymy wi
ę
c nowy model wybieraj
ą
c opcj
ę
modelu zespołu – Standard.iam. Nowo
utworzony model zapisujemy jako plik o nazwie Zawias.iam. Nast
ę
pnie utworzymy kolejne
elementy zespołu. Zadanie rozpoczynamy od utworzenia skrzydeł zawiasu. Aby utworzy
ć
nowy element, w taki sposób, aby był on doł
ą
czony do zespołu, z Panelu zespołu wybieramy
opcj
ę
Utwórz…. Po wyborze tej opcji otwiera si
ę
okno dialogowe umo
ż
liwiaj
ą
ce utworzenie
nowego komponentu (Rys. 116). W oknie tym nale
ż
y wpisa
ć
nazw
ę
elementu (Nazwa
nowego komponentu), wybra
ć
typ modelu oraz poło
ż
enie pliku. Po wprowadzeniu
odpowiednich danych zatwierdzamy działania przyciskiem OK.
Rys. 116 Okno dialogowe Utwórz komponent.
Prosz
ę
zwróci
ć
uwag
ę
,
ż
e po zatwierdzeniu operacji przyciskiem OK, kursor zmienił
swoj
ą
posta
ć
. Nale
ż
y w tym momencie potwierdzi
ć
ch
ęć
wstawienia nowego elementu do
zespołu przez klikni
ę
cie lewym przyciskiem myszy w oknie modelu. Dopiero wtedy nowy
element zostanie utworzony i otwarte zostanie nowe okno z modelem nowego elementu. W
tym oknie mo
ż
na utworzy
ć
model skrzydła zawiasu. Przyst
ę
pujemy wi
ę
c do utworzenia
modelu skrzydła. Posta
ć
i wymiary skrzydła przedstawiono na Rys. 117. Model mo
ż
na
utworzy
ć
np. przez dwukrotne wykonanie operacji wyci
ą
gania, a nast
ę
pnie przez wykonanie
otworu. Po utworzeniu modelu zapisujemy go, zamykamy okno z modelem skrzydła i
powracamy do okna zespołu.
Rys. 117 Posta
ć
i wymiary skrzydła zawiasu.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 84
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Poniewa
ż
do utworzenia pełnego zespołu konieczne jest zastosowanie dwóch skrzydeł
zawiasu, kolejnym krokiem b
ę
dzie dodanie do zespołu drugiego skrzydła. Mo
ż
na to wykona
ć
na kilka sposobów:
•
przez wstawienie istniej
ą
cego elementu,
•
przez skopiowanie elementu.
Poniewa
ż
skrzydło zawiasu jest gotowe wybrano opcj
ę
wstawienia elementu. Zadanie to
wykonujemy tak jak w Przykładzie 1. Przed wstawieniem elementu nale
ż
y zapisa
ć
zespół
Zawias.iam. Kolejnym etapem b
ę
dzie utworzenie sworznia. Sworze
ń
utworzymy tak jak
skrzydło zawiasu przez wybranie opcji Utwórz…. W nazwie komponentu wpisujemy
Sworzen2 i zatwierdzamy utworzenie nowego elementu. Sworze
ń
mo
ż
na wykona
ć
np. przez
wykonanie szkicu postaci sworznia, a nast
ę
pnie przez wykonanie operacji Obrót. Posta
ć
i
wymiary sworznia przedstawiono na Rys. 118.
Rys. 118 Posta
ć
i wymiary sworznia.
Po wykonaniu tych operacji w oknie zespołu powinny znajdowa
ć
dwa modele skrzydeł
zawiasu oraz model sworznia (Rys. 119).
Rys. 119 Okno zespołu po utworzeniu skrzydeł zawiasu i sworznia.
Mo
ż
na wi
ę
c przyst
ą
pi
ć
do operacji nadawania wi
ę
zów. W pierwszej kolejno
ś
ci nało
ż
ono
wi
ę
zy ł
ą
cz
ą
ce dwa skrzydła zawiasu. W tym celu wprowadzono wi
ę
zy pomi
ę
dzy
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 85
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
powierzchnie czołowe cz
ęś
ci walcowej skrzydeł zawiasu (Rys. 120) oraz narzucono wi
ą
zanie
współosiowo
ś
ci otworów (Rys. 121). Jako
ć
wiczenie proponuje si
ę
aby to wi
ą
zanie wykona
ć
za pomoc
ą
narz
ę
dzia Złó
ż
.
Rys. 120 Wi
ą
zanie zestawiaj
ą
ce powierzchni czołowych.
Rys. 121 Efekt po narzuceniu wi
ą
za
ń
.
Kolejnym krokiem jest wstawienie sworznia ł
ą
cz
ą
cego dwa skrzydła zawiasu. Sworze
ń
wstawiamy przez zastosowanie wi
ą
zania wstawiaj
ą
cego lub tak jak pokazano to w
Przykładzie 1, za pomoc
ą
narz
ę
dzia Złó
ż
. W wyniku przeprowadzenie tych działa
ń
otrzymali
ś
my zespół przedstawiony na Rys. 122. Niestety nie s
ą
to wszystkie wi
ę
zy, jakie
nale
ż
y nało
ż
y
ć
na elementy tego zespołu. Nie nało
ż
ono jeszcze wi
ę
zów ograniczaj
ą
cych
ruch obrotowy skrzydeł zawiasu, wynikaj
ą
cy z nachodzenia si
ę
na siebie skrzydeł zawiasu w
czasie ruchu obrotowego. W tym celu wprowadzono jeszcze jedno wi
ą
zanie – wi
ą
zanie
k
ą
towe, pomi
ę
dzy skrzydłami zawiasu. Wybieramy narz
ę
dzie Wi
ą
zanie z panelu Pozycja, typ
wi
ą
zania ustawiamy na K
ą
towy, wskazujemy powierzchnie skrzydeł i
żą
dany k
ą
t (Rys. 123).
To pozwala nam okre
ś
li
ć
stałe poło
ż
enie skrzydeł zawiasu wzgl
ę
dem siebie. Nie pozwala
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 86
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
nam natomiast okre
ś
li
ć
przedziału warto
ś
ci pomi
ę
dzy którymi skrzydła mog
ą
obraca
ć
si
ę
poprawnie.
Rys. 122 Zespół Zawias.
Rys. 123 Ustawienie wi
ą
zania k
ą
towego.
Aby okre
ś
li
ć
warto
ś
ci przedziałowe i przeprowadzi
ć
analiz
ę
kolizji nale
ż
y klikn
ąć
prawym
przyciskiem myszy na wi
ą
zanie k
ą
towe i wybra
ć
z podr
ę
cznego menu pozycj
ę
Steruj
wi
ą
zaniem. Po wyborze tej pozycji menu, pojawi si
ę
na ekranie okno dialogowe,
umo
ż
liwiaj
ą
ce wykonanie analizy kolizji oraz narzucenie przedziału warto
ś
ci w jakich mo
ż
e
zmienia
ć
si
ę
k
ą
t.
Krzysztof Psiuk, Adam Cholewa
Ś
rodowisko Inventor
Materiały do u
ż
ytku wewn
ę
trznego
str. 87
KPKM Politechnika
Ś
l
ą
ska
Rys. 124 Sterowanie wi
ą
zaniem.