Bayesian
Bayesian
Option
Option
pricing
pricing
model
model
using
using
asymmetric
asymmetric
GARCH
GARCH
models
models
Luc
Luc
Bauwens
Bauwens
, Michel
, Michel
Lubrano
Lubrano
Bartosz Anacki
Bartosz Anacki
Anna
Anna
Ś
Ś
leszy
leszy
ń
ń
ska
ska
Jest to pierwszy artyku
Jest to pierwszy artyku
ł
ł
, w kt
, w kt
ó
ó
rym zastosowano
rym zastosowano
wnioskowanie
wnioskowanie
Bayesowskie
Bayesowskie
do zagadnienia
do zagadnienia
wyceny instrument
wyceny instrument
ó
ó
w pochodnych
w pochodnych
Por
Por
ó
ó
wnano wycen
wnano wycen
ę
ę
opcji z wykorzystaniem
opcji z wykorzystaniem
wnioskowania
wnioskowania
Bayesowskiego
Bayesowskiego
z wycen
z wycen
ą
ą
przy
przy
u
u
ż
ż
yciu modelu
yciu modelu
Blacka
Blacka
-
-
Scholesa
Scholesa
z
z
wykorzystaniem modeli GARCH.
wykorzystaniem modeli GARCH.
Model
Model
Blacka
Blacka
-
-
Scholesa
Scholesa
Wyp
Wyp
ł
ł
ata z europejskiej opcji kupna wynosi:
ata z europejskiej opcji kupna wynosi:
P
P
T
T
=max(S
=max(S
T
T
-
-
K,0)
K,0)
Formu
Formu
ł
ł
a
a
Blacka
Blacka
-
-
Scholesa
Scholesa
do wyceny opcji:
do wyceny opcji:
Model
Model
Blacka
Blacka
-
-
Scholesa
Scholesa
Je
Je
ś
ś
li znajdziemy neutraln
li znajdziemy neutraln
ą
ą
wzgl
wzgl
ę
ę
dem na ryzyka miar
dem na ryzyka miar
ę
ę
martynga
martynga
ł
ł
ow
ow
ą
ą
Q, to zdyskontowana warto
Q, to zdyskontowana warto
ść
ść
oczekiwana
oczekiwana
wzgl
wzgl
ę
ę
dem miary Q przysz
dem miary Q przysz
ł
ł
ej wyp
ej wyp
ł
ł
aty jest warto
aty jest warto
ś
ś
ci
ci
ą
ą
opcji.
opcji.
Gdzie E[(S
Gdzie E[(S
t
t
-
-
S
S
t
t
-
-
1
1
)/S
)/S
t
t
-
-
1
1
]=r dla ka
]=r dla ka
ż
ż
dego t
dego t
Standardowy model GARCH
Standardowy model GARCH
Podstawowy model GARCH(1,1):
Podstawowy model GARCH(1,1):
jest warunkow
jest warunkow
ą
ą
warto
warto
ś
ś
ci
ci
ą
ą
oczekiwan
oczekiwan
ą
ą
stopy
stopy
zwrotu
zwrotu
jest now
jest now
ą
ą
informacj
informacj
ą
ą
pojawiaj
pojawiaj
ą
ą
c
c
ą
ą
si
si
ę
ę
w
w
momencie t
momencie t
-
-
parametry modelu >=0
parametry modelu >=0
Symetryczny model GARCH zak
Symetryczny model GARCH zak
ł
ł
ada,
ada,
ż
ż
e reakcja
e reakcja
warunkowej zmienno
warunkowej zmienno
ś
ś
ci na pozytywne i negatywne
ci na pozytywne i negatywne
zmiany na rynku jest taka sama.
zmiany na rynku jest taka sama.
Wycena
Wycena
Przewidywana
Przewidywana
g
g
ę
ę
sto
sto
ś
ś
c
c
P
P
T
T
wzgl
wzgl
ę
ę
dem miary Q:
dem miary Q:
Gdzie:
Gdzie:
jest g
jest g
ę
ę
sto
sto
ś
ś
ci
ci
ą
ą
aposteriori parametr
aposteriori parametr
ó
ó
w z modelu:
w z modelu:
jest g
jest g
ę
ę
sto
sto
ś
ś
ci
ci
ą
ą
przysz
przysz
ł
ł
ych wyp
ych wyp
ł
ł
at
at
y to stopy zwrotu u
y to stopy zwrotu u
ż
ż
yte do estymacji
yte do estymacji
Wyznaczona przewidywana g
Wyznaczona przewidywana g
ę
ę
sto
sto
ść
ść
da nam
da nam
wszystkie informacje, kt
wszystkie informacje, kt
ó
ó
rych potrzebujemy do
rych potrzebujemy do
wyznaczenia oczekiwanej ceny opcji, kt
wyznaczenia oczekiwanej ceny opcji, kt
ó
ó
ra wynosi
ra wynosi
E[P
E[P
T
T
(1+r)
(1+r)
-
-
(T
(T
-
-
t)
t)
]
]
Wyznaczanie warunkowego rozk
Wyznaczanie warunkowego rozk
ł
ł
adu
adu
T=t+1, czyli chcemy wyznaczy
T=t+1, czyli chcemy wyznaczy
ć
ć
przewidywan
przewidywan
ą
ą
cen
cen
ę
ę
tylko o jeden okres do przodu (ns=1), warunkowa
tylko o jeden okres do przodu (ns=1), warunkowa
g
g
ę
ę
sto
sto
ść
ść
jest g
jest g
ę
ę
sto
sto
ś
ś
ci
ci
ą
ą
rozk
rozk
ł
ł
adu normalnego:
adu normalnego:
Wszystkie parametry rozk
Wszystkie parametry rozk
ł
ł
adu warunkowego s
adu warunkowego s
ą
ą
znane, gdy
znane, gdy
ż
ż
y
y
T
T
i
i
h
h
T
T
s
s
ą
ą
ju
ju
ż
ż
zaobserwowane lub
zaobserwowane lub
wyznaczone
wyznaczone
Gdy ns>1 g
Gdy ns>1 g
ę
ę
sto
sto
ść
ść
otrzymujemy wyznaczaj
otrzymujemy wyznaczaj
ą
ą
c ca
c ca
ł
ł
k
k
ę
ę
:
:
Nie znamy bowiem nie tylko parametru, ale r
Nie znamy bowiem nie tylko parametru, ale r
ó
ó
wnie
wnie
ż
ż
y
y
t+1
t+1
…
…
y
y
T
T
-
-
1
1
s
s
ą
ą
one bowiem jeszcze nie
one bowiem jeszcze nie
zaobserwowane (
zaobserwowane (
Bauwens
Bauwens
1999 rozdzia
1999 rozdzia
ł
ł
7)
7)
Wyznaczanie ceny opcji
Wyznaczanie ceny opcji
Wyznaczamy N pr
Wyznaczamy N pr
ó
ó
bek (y
bek (y
t+1,
t+1,
y
y
t+2,
t+2,
…
…
,
,
y
y
T
T
)
)
a
a
nast
nast
ę
ę
pnie S
pnie S
T
T
i P
i P
T
T
:
:
Znaj
Znaj
ą
ą
c S
c S
T
T
i P
i P
T
T
wyznaczamy cen
wyznaczamy cen
ę
ę
opcji:
opcji:
Weryfikacja
Weryfikacja
Aby sprawdzi
Aby sprawdzi
ć
ć
precyzj
precyzj
ę
ę
szacowania
szacowania
wyznaczamy empiryczne odchylenie
wyznaczamy empiryczne odchylenie
standardowe
standardowe
C
C
t
t
T
T
:
:
Gdy N jest du
Gdy N jest du
ż
ż
e, a pr
e, a pr
ó
ó
bki s
bki s
ą
ą
niezale
niezale
ż
ż
ne,
ne,
b
b
łą
łą
d ma asymptotycznie rozk
d ma asymptotycznie rozk
ł
ł
ad normalny,
ad normalny,
Przedzia
Przedzia
ł
ł
ufno
ufno
ś
ś
ci:
ci:
Gdzie
Gdzie
Estymacja modeli GARCH
Estymacja modeli GARCH
Dzienne stopy zwrotu (na podstawie cen
Dzienne stopy zwrotu (na podstawie cen
zamkni
zamkni
ę
ę
cia) dla
cia) dla
Brussels
Brussels
spot market
spot market
index
index
z okresu 23.11.1993
z okresu 23.11.1993
–
–
30.01.1996,
30.01.1996,
w sumie 550 obserwacji.
w sumie 550 obserwacji.
Zmienna zale
Zmienna zale
ż
ż
na: razy 100
na: razy 100
Wykres st
Wykres st
ó
ó
p zwrotu
p zwrotu
Estymacja modeli GARCH
Estymacja modeli GARCH
Og
Og
ó
ó
lna forma estymowanych modeli GARCH:
lna forma estymowanych modeli GARCH:
Dla GARCH
Dla GARCH
Dla GJR
Dla GJR
-
-
GARCH
GARCH
Dla STR
Dla STR
-
-
GARCH
GARCH
Estymacja modeli GARCH
Estymacja modeli GARCH
Podej
Podej
ś
ś
cie
cie
Bayesowskie
Bayesowskie
:
:
O parametrach modelu
O parametrach modelu
μ
μ
,
,
ρ
ρ
,
,
ω
ω
,
,
β
β
,
,
α
α
zak
zak
ł
ł
adamy,
adamy,
ż
ż
e maj
e maj
ą
ą
rozk
rozk
ł
ł
ady a priori jednostajne na sko
ady a priori jednostajne na sko
ń
ń
czonym przedziale.
czonym przedziale.
Dla STR
Dla STR
-
-
GARCH zak
GARCH zak
ł
ł
adamy,
adamy,
ż
ż
e
e
γ
γ
ma rozk
ma rozk
ł
ł
ad a priori:
ad a priori:
Podej
Podej
ś
ś
cie
cie
klayczne
klayczne
:
:
Parametry modelu dobieramy tak,
Parametry modelu dobieramy tak,
ż
ż
eby maksymalizowa
eby maksymalizowa
ł
ł
y
y
funkcj
funkcj
ę
ę
wiarygodno
wiarygodno
ś
ś
ci.
ci.
Wyniki estymacji
Wyniki estymacji
Analiza wynik
Analiza wynik
ó
ó
w
w
Negatywne zmiany maj
Negatywne zmiany maj
ą
ą
wi
wi
ę
ę
kszy wp
kszy wp
ł
ł
yw na warunkow
yw na warunkow
ą
ą
wariancj
wariancj
ę
ę
ni
ni
ż
ż
szoki pozytywne
szoki pozytywne
GJR:
GJR:
λ
λ
=
=
α
α
2
2
-
-
α
α
1
1
ma
ma
ś
ś
redni
redni
ą
ą
posteriori 0.09; odchylenie 0.066
posteriori 0.09; odchylenie 0.066
Prawdopodobie
Prawdopodobie
ń
ń
stwo posteriori
stwo posteriori
ż
ż
e
e
λ
λ
<0 jest ma
<0 jest ma
ł
ł
e (<6%)
e (<6%)
STR: prawdopodobie
STR: prawdopodobie
ń
ń
stwo
stwo
ż
ż
e
e
α
α
2
2
<0 jest zero
<0 jest zero
Estymatory klasyczne i
Estymatory klasyczne i
bayesowske
bayesowske
zbli
zbli
ż
ż
one dla
one dla
μ
μ
i
i
ρ
ρ
Du
Du
ż
ż
e r
e r
ó
ó
ż
ż
nice mi
nice mi
ę
ę
dzy estymatorami
dzy estymatorami
ω
ω
,
,
β
β
i
i
γ
γ
Bayesowskie
Bayesowskie
odchylenia standardowe s
odchylenia standardowe s
ą
ą
znacz
znacz
ą
ą
co
co
wy
wy
ż
ż
sze dla
sze dla
ω
ω
,
,
α
α
i
i
β
β
lepiej ukazuj
lepiej ukazuj
ą
ą
niepewno
niepewno
ść
ść
parametr
parametr
ó
ó
w nich odchylenia klasyczne
w nich odchylenia klasyczne
Przewidywanie ceny
Przewidywanie ceny
Estymacja klasyczna a
Estymacja klasyczna a
bayesowska
bayesowska
Wyniki estymacji klasycznej nie zosta
Wyniki estymacji klasycznej nie zosta
ł
ł
y
y
pokazane, s
pokazane, s
ą
ą
zbli
zbli
ż
ż
one do
one do
bayesowskich
bayesowskich
R
R
ó
ó
ż
ż
nice s
nice s
ą
ą
:
:
niewielkie dla
niewielkie dla
out
out
-
-
of
of
-
-
the
the
-
-
money
money
mniejsze dla
mniejsze dla
at
at
-
-
the
the
-
-
money
money
niezauwa
niezauwa
ż
ż
alne dla
alne dla
in
in
-
-
the
the
-
-
money
money
Estymacja
Estymacja
bayesowska
bayesowska
a BS
a BS
opcja
opcja
In
In
-
-
the
the
-
-
money
money
nie ma ekonomicznie znacz
nie ma ekonomicznie znacz
ą
ą
cych r
cych r
ó
ó
ż
ż
nic
nic
☺
☺
Estymacja
Estymacja
bayesowska
bayesowska
a BS
a BS
opcja
opcja
At
At
-
-
the
the
-
-
money
money
Pojawiaj
Pojawiaj
ą
ą
si
si
ę
ę
r
r
ó
ó
ż
ż
nice znacz
nice znacz
ą
ą
ce
ce
ponad 5% przy precyzji oblicze
ponad 5% przy precyzji oblicze
ń
ń
1%
1%
R
R
ó
ó
ż
ż
nice spadaj
nice spadaj
ą
ą
wraz z dojrzewaniem
wraz z dojrzewaniem
opcji
opcji
BS niedocenia opcji dla
BS niedocenia opcji dla
GARCH i GJR
GARCH i GJR
-
-
GARCH,
GARCH,
przecenia dla STR
przecenia dla STR
-
-
GARCH
GARCH
Estymacja
Estymacja
bayesowska
bayesowska
a BS
a BS
opcja
opcja
Out
Out
-
-
the
the
-
-
money
money
BS mocno niedocenia opcji o kr
BS mocno niedocenia opcji o kr
ó
ó
tkim
tkim
okresie trwania
okresie trwania
dla 15 dni 38% w modelu standardowym
dla 15 dni 38% w modelu standardowym
Niedocenianie spada wraz ze wzrostem
Niedocenianie spada wraz ze wzrostem
okresu trwania i gdy wykorzystujemy
okresu trwania i gdy wykorzystujemy
modle GJR
modle GJR
-
-
GARCH
GARCH
Przy STR BS silnie przecenia opcje
Przy STR BS silnie przecenia opcje
Warunkowy rozk
Warunkowy rozk
ł
ł
ad funkcji wyp
ad funkcji wyp
ł
ł
aty
aty
dla modelu GARCH
dla modelu GARCH
Warunkowy rozk
Warunkowy rozk
ł
ł
ad funkcji wyp
ad funkcji wyp
ł
ł
aty
aty
dla modelu GARCH
dla modelu GARCH
Wykres przedstawia
Wykres przedstawia
Wykres pierwszy
Wykres pierwszy
–
–
niepewno
niepewno
ść
ść
ro
ro
ś
ś
nie
nie
wraz z dojrza
wraz z dojrza
ł
ł
o
o
ś
ś
ci
ci
ą
ą
opcji
opcji
Wykres drugi
Wykres drugi
–
–
cena opcji jest bardzo
cena opcji jest bardzo
wra
wra
ż
ż
liwa na stosunek S
liwa na stosunek S
T
T
/K
/K
Warunkowy rozk
Warunkowy rozk
ł
ł
ad funkcji wyp
ad funkcji wyp
ł
ł
aty
aty
por
por
ó
ó
wnanie r
wnanie r
ó
ó
ż
ż
nych modeli
nych modeli
dla opcji
dla opcji
out
out
-
-
of
of
-
-
the
the
-
-
money
money
Warunkowy rozk
Warunkowy rozk
ł
ł
ad funkcji wyp
ad funkcji wyp
ł
ł
aty
aty
por
por
ó
ó
wnanie r
wnanie r
ó
ó
ż
ż
nych modeli
nych modeli
dla opcji
dla opcji
out
out
-
-
of
of
-
-
the
the
-
-
money
money
Dwa modele asymetryczne zachowuj
Dwa modele asymetryczne zachowuj
ą
ą
si
si
ę
ę
podobnie
podobnie
Model symetryczny daje bardzo wysok
Model symetryczny daje bardzo wysok
ą
ą
ś
ś
redni
redni
ą
ą
cen
cen
ę
ę
opcji
opcji
Efekt wyst
Efekt wyst
ę
ę
puje niezale
puje niezale
ż
ż
nie od dojrza
nie od dojrza
ł
ł
o
o
ś
ś
ci
ci
KONIEC
KONIEC
Dzi
Dzi
ę
ę
kujemy za uwag
kujemy za uwag
ę
ę
☺
☺