Rola poety i poezji w literaturze











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Współczesność >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Rola poety i poezji w
literaturze










kategoria:   J.polski
zakres:   Współczesność
dodano:   2000-02-13




„Rola
poety i poezji w literaturze” Literatura narodziła się z
ustnej opowieści ludzi o zdarzeniach mitycznych i historycznych.
Początkowo była to pieśń śpiewana przy dźwiękach instrumentu,
sławiąca bohaterów i hymn wysławiający jakieś bóstwo. Powstanie
literatury stało się możliwe dopiero wtedy, gdy Grecy przejęli za
pośrednictwem Fenicjan pismo prasemickie około VIII w.p.n.e.
Powstały wówczas największe poematy epickie starożytności, opisujące
wojnę trojańską - „Iliada” i Odyseja” Homera. Kolejne etapy to
doskonalenie się liryki i rozwój dramatu. Liryka narodziła się w
starożytnej Grecji na przełomie VII i VI w.p.n.e. Dzisiaj tym
terminem określamy jeden z rodzajów literackich, natomiast Grecy nie
posługiwali się pojęciem „liryka”. Arystoteles wyróżniał dwa rodzaje
poezji : narracyjną i dramatyczną. Lirykę zaliczał do muzyki,
ponieważ wykonywana była w bezpośrednim związku z muzyką.
Arystoteles twierdził, że poezja jest sztuką naśladowczą i różni się
od nauki, ponieważ dzieła naukowe mówią prawdę, a dzieło naśladowcze
ujmuje to, co jest prawdopodobne lub konieczne. Według Arystotelesa
poezja działa na odbiorcę dlatego, że sposób przedstawiania
przedmiotów, zdarzeń, wzbudza emocje i podziw odbiorcy. Grecy
stosowali dwa terminy dla określenia poezji lirycznej: melika od
słowa „melos” czyli pieśń, śpiew i liryka od słowa „lyra”, czyli
instrument strunowy. W zależności od wykonywania (solowego lub
chóralnego) dzielono lirykę na monodię i pieśni chóralne. Poezja
meliczna wykształciła szereg gatunków, które ujawniają okoliczności
powstania danej pieśni lub sytuację jej wykonania. W kręgu poezji
adresowanej do bogów ukształtowały się: hymn (pieśń pochwalna),
prozodia (pieśń procesyjna), pean wywodzący się z okrzyków na cześć
Apollina i dytyramb, który rozwinął się z okrzyku rytualnego na
cześć Dionizosa. Liczne były także nazwy gatunkowe w poezji
melicznej, adresowanej do ludzi: skolion - pieśń biesiadna, erotikon
- pieśń miłosna, epithalamion - pieśń weselna i tren - pieśń
żałobna. W Średniowieczu liryka odwoływała się zarówno do
gatunków charakterystycznych dla twórczości religijnej (hymn) jak i
kreowała nowatorskie formy, zwłaszcza w twórczości poetów
niemieckich, francuskich i włoskich. Średniowieczna sztuka i
literatura zdominowane zostały przez alegorię, która stała się w tej
epoce podstawowym środkiem poetyckiego wyrazu. W Średniowieczu
dominuje uniwersalizm czyli dążenie do ujednolicenia całości życia
społecznego, politycznego i kulturalnego epoki oraz teocentryzm
czyli podporządkowanie wszystkiego Bogu. Największym zabytkiem
liryki średniowiecznej jest „Bugurodzica”. Jest to oryginalne dzieło
rodzime, jest hymnem religijnym, ale również bojowym i hymnem
państwowym. W wierszu pt. „O zachowaniu się przy stole” Przecław
Słota przedstawia złożoność i bogactwo kultury polskiego
średniowiecza, współegzystencję elementów religijnych i świeckich. W
utworze tym szczególną uwagę zwraca fragment poświęcony „cnej pani”,
którą należy czcić ze względu na osobę Matki Boskiej. Modny w
literaturze i sztuce Śreniowiecza był motyw śmierci, np. w wierszu
pt. „Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią” ukazana została śmierć w
postaci rozkładającego się ciała kobiety. Wiersz ten mówi o równości
wszystkich stanów i grup społecznych wobec śmierci. Przestrzega
przed grzesznym życiem i roztacza wizję piekła , które nie ominie
tych, którzy nie żyli zgodnie z zasadami etyczno-moralnymi, jakie
głosi religia chrześcijańska. Konsekwencją średniowiecznego
uniwersalizmu było ówczesne pojmowanie roli poety i sztuki.
Anonimowy twórca, piszący na chwałę Boga, pełnił rolę odkrywcy i
propagatora boskich wiecznych prawd. Literatura chrześcijańska
kształtowała wzorce osobowe, gloryfikowała postawę człowieka, który
odrzucając doczesne sprawy, celem swego życia czyni pośmiertne
zbawienie. Celem poezji stało się ukazanie nadrzędnego sensu
istnienia. Złoty wiek kultury polskiej to renesans, ponieważ
powstają wtedy pierwsze wielkie dzieła literatury polskiej pióra
Reja i Kochanowskiego. Sztuka poetycka renesansu odwoływała się do
wzorców antycznych, głównie Arystotelesa. Od starożytnego filozofa
przyjęto pojęcie „mimesis”, oznaczające nakaz naśladowania natury w
sztuce. Za wzór pisarze renesansu uznali mistrzów antycznych
głównie: Cycerona, Horacego, Owidiusza i Wergiliusza.. Poeci
renesansu uprawiali przede wszystkim gatunki cenione w starożytności
takie jak: ody, treny, fraszki, pieśni, elegie, hymny, epigramaty,
anakreontyki, sielanki . Jan Kochanowski zwany ojcem poezji
polskiej, przeniósł na rodzimy grunt zdobycze starożytnych poetów
(fraszki, pieśni, treny). Cenne wartości dla poety to sława
poetycka, która zapewnia nieśmiertelność, cnota, mądrość, służenie
ojczyźnie oraz innym ludziom. W swych utworach poeta pisze iż należy
cieszyć się z życia i korzystać z niego dopóki można: „Miło
szaleć, kiedy czas po temu’ nie wolno jednak zapomnieć, że
wszystko mija, zwłaszcza rzeczy materialne, ziemskie: bogactwo
władza, potęga, uroda: „Nie masz na świecie żadnej pewnej
rzeczy” („Pieśń IX) Autentyczne refleksje w twórczości Jana
Kochanowskiego świadczą, iż zdawał on sobie sprawę ze swoich zasług:
„nie umrę ... żem się rymy swymi Ważył zetrzeć z poety
co znakomitszymi I wdarłem się na skałę pięknej Kallijopy
Gdzie dotychmiast nie było znaku polskiej stopy” (Pieśń
XXIV) Mimo, że poeta zmarł przeszło 400 lat temu, jego refleksje
nie straciły nic ze swej głębi i mądrości. Uczy w nich dojrzałego
stosunku do życia, zachowania proporcji między „być” i „mieć”,
filozoficznego dystansu wobec cierpień, nieszczęść, bo i one muszą
minąć. Mądrość tę zaczerpnął poeta z dzieł uczonych, ale i z
obserwacji życia i natury. Ważną cechą humanisty jest
umiejętność zachowania równowagi między potrzebą radowania się
urokami życia, a filozoficzną zadumą nad zmiennością losu i fortuny,
zapewniająca możliwość znoszenia szczęścia i nieszczęścia po ludzku.
Poeta chwali miłość, radość, którą ona daje, a także spokojne,
rodzinne, domowe szczęście. Według Kochanowskiego obserwując
przyrodę zdobywa się wiedzę, iż wszystko mija, a także, że w naturze
panuje harmonia, która powinna być wzorem dla człowieka: „Serce
roście patrząc na te czasy!, Nie porzucaj nadzieje, Jakoć
się kolwiek dzieje’’ (Pieśń II ks.I) Mikołaj Rej W swej
rozprawie „Żywot człowieka poćciwego” wykreował ideał szlachcica
ziemianina, omówił wszystkie możliwe przypadki z jego życia,
uwzględnił młodość, wykształcenie, małżeństwo, gospodarowanie,
udział w sprawach publicznych, wreszcie starość. Jest to portret
skończony, wzór do naśladowania, sposób na życie i pozostawienie po
sobie śladu na ziemi w postaci „rozwiniętego gospodarstwa” i cząstki
włożonej w całość i pomyślność kraju. Mikołaj Rej twierdził, że
literatura , to dziedzina, która służyć powinna do oświecenia i
wychowania odbiorcy. Lirykę miłosną „uprawiał” Francesco
Petrarca, który napisał słynne „Sonety do Laury” i tym samym
rozpropagował gatunek sonetu i ustalił wzorzec pisania o miłości.
Zawdzięczamy mu zestaw metafor : żar uczuć, płomienie miłości,
miłość jak śmierć, paradoksy:cierpienie i radość, , ból i słodycz,
którą niesie to uczucie. Mikołaj Sęp-Szarzyński w swych sonetach
ukazuje kruchość i marność życia i jego spraw, a zarazem ujawnia
niezwykłą tęsknotę za tym życiem. Pokazuje potęgę sił wyższych - a
zarazem wierzy w zwycięstwo człowieka. Szarzyński wprowadza motyw
poety „rozdwojonego”, targanego sprzecznościami, niespokojnego i
zagubionego pośród tajemnic egzystencji. Renesans doceniał
znaczenie poety i poetyckiej sławy, która zapewniała poecie
nieśmiertelność. Nastąpiło podniesienie godności pisarza, który stał
się wywyższoną ponad tłum indywidualnością, w przeciwieństwie do
będącego w cieniu, anonimowego twórcy średniowiecznego. Renesansowi
teoretycy postulowali czystość języka i stylu oraz nakazywali
stosowanie charakterystycznych dla literatury antycznej środków
stylistycznych. W baroku dominowały cztery rodzaje poezji:
poezja metafizyczna, której przedstawicielem był Mikołaj
Sęp-Szarzyński - ten typ poezji krążył wokół odwiecznego pytania:
„człowiek - cóż to jest?”. Odpowiedzi ubierali poeci w rozmaite
środki literackie, nie unikali grozy i makabry, ich twórczość
cechował intelektualizm, powaga tematu. Drugi typ poezji to poezja
„światowych rozkoszy” jej przedstawicielami byli: Hieronim Morsztyn
i Jan Andrzej Morsztyn. Była to poezja optymistyczna, bo zauważała
że dramat jednostki polega na szybkości przemijania, lecz przy tym
głosi, że rozkosze ziemskie - to dar od Boga i że należy z nich
korzystać. Trzecim typem poezji jest poezja ziemiańska jej
przedstawicielem jest Wacław Potocki, który głosił pochwałę natury,
stoicką zasadę umiaru, a wieś prezentował jako miejsce ucieczki od
problemów świata doczesnego. Czwarty typ poezji to poezja
mieszczańsko-plebejska, która przedstawiała rolę człowieka w
machinie społecznej, jego postawę wobec konfliktów i uroków miast,
aż wreszcie uniwersalne prawa ludzkie. Metafizyczna poezja
baroku pełna jest lęków, niepokoju, bo zachwiała się renesansowa
wiara w porządek i ład świata. Wpłynęły na to także e wojny
religijne i kontrreformacja. Człowiek poczuł się zagubiony, stał się
niepewny, boi się życia i jego przeciwności, choć jednocześnie
chciałby korzystać z jego urody. Rozdarty przeżywa wewnętrzne
konflikty, szuka spokoju w Bogu i otuchy w myśli o nieśmiertelności.
Nastroje te odbiły się także w dworskim nurcie poezji barokowej.
W literaturze oświecenia poeci ofiarowują swe pióra, by zwalczać
przejawy sarmackiego zacofania, ciemnoty oraz powierzchownego
przejmowania obcych wzorów. Poeci starali się wybierać takie gatunki
literackie, za pomocą których można było „bawić i uczyć”: bajka,
satyra, poemat heroikomiczny itp. Moralizatorski charakter bajek
I. Krasickiego polega na ukazaniu pod postaciami zwierząt wielu
uniwersalnych ogólnoludzkich wad i piętnowaniu ich w puentach np. w
bajce „Szczur i kot” poeta ośmiesza ludzką skłonność do
wysłuchiwania pochlebstw dalekich od prawd), w ten sposób bajka
współgrała z racjonalistycznym i krytycznym nastawieniem większości
pisarzy i służyła programowi reform. W satyrach pisarze krytykowali
w sposób bardziej bezpośredni i konkretny wady Sarmatów (I.Krasicki
„Pijaństwo”), cudzoziemszczyznę (I.Krasicki „Żona modna”), zacofanie
i ograniczone horyzonty umysłowe szlachty (A. Naruszewicz „Chudy
literat”), zepsucie obyczajów, niemoralność, odrzucenie narodowych
tradycji (I. Krasicki „Świat zepsuty”). W literaturze okresu
oświecenia rozpowszechniła się także liryka miłosna, sentymentalna,
której twórca był Franciszek Karpiński zwany „poetą serca”. Jego
twórczość obejmuje: sielanki, erotyki, elegie, wiersze patriotyczne
i religijne. Do najpiękniejszych utworów Karpińskiego nalezą wiersze
miłosne. Poeta za pomocą bardzo prostych słów opisywać swoje intymne
przeżycia. W swych wierszach poeta przedstawia wewnętrzne rozterki
zakochanego ze zjawiskami budzącej się do życia przyrody („Tęskność
na wiosnę”), więź człowieka z naturą, tęsknotę za prostotą życia w
kontakcie z przyrodą. W swych sielankach i pieśniach erotycznych
Karpiński bardzo poważnie traktuje miłość. Wyznaje swego rodzaju
filozofię o wszechwładzy miłości, „tworzy” mit na jej temat. Daje
temu wyraz w wierszu pt. „Trzeba się kochać”: „Trzeba się
kochać, wszystko co gada, Co tylko żyje, co sobą włada, Tymi
prawami rządzi się wiecznie. Trzeba się kochać, trzeba
koniecznie”. Karpiński pisał także utwory patriotyczne, w
których przedstawiał obraz narodowych nieszczęść i obraz nędzy,
ruin. Świadczy to o pisarskim poczuciu obowiązku poety i o
współczuciu dla cierpiących i biednych. Literatura romantyczna
ma szczególnie oryginalny wyraz. Wiąże się on z koncepcją poezji
ustalonej przez ideał epoki. Twórca romantyczny to człowiek
obdarzony nadzwyczajnymi właściwościami. Jego warsztat poetycki
stanowią spontanicznie wyrażone, ukształtowane w słowa uczucia
poety. W literaturze romantycznej nie przestrzega się czystości
gatunku literackiego. Nikt nie ustala też zasad komponowania.
Romantycy nie sięgają do ustalonych wcześniej zasad kompozycji
utworów. Poezja staje się przekazem dążeń bohatera i mówi o
ideałach, które nim kierują. Celem bohaterów jest odzyskanie
wolności i autonomii państwa. Kierowanie tymi, którzy chcą zdążyć do
celu nie jest łatwe. Poezja ma ich zagrzać do walki, ma stać się
siłą polityczną, przewodniczką narodu. W poezji romantycznej
uwidacznia się sposób bezpośredniego wyznania poety. Poeta staje się
podmiotem lirycznym utworu. Najbardziej znane utwory, w których
poeta romantyczny oddaje obraz swojego wnętrza i w których pokazana
jest rola poezji, to wiersz J. Słowackiego „Testamant mój”, fragment
„Dziadów” cz. III - „Wielka Improwizacja” A. Mickiewicza oraz
„Nie-Boska komedia” Z. Krasińskiego. Podmiot liryczny wiersza
„Testament mój”, mówi, co zrobił w swym życiu, jakie ideały nim
kierowały. Żałuje tylko, że nie pozostawił po sobie żadnego
dziedzica : „...ani dla mojej lutni, ani dla imienia”
Rozkazuje jednak: „Lecz zaklinam, niech żywi nie tracą
nadziei I przed narodem niosą oświaty kaganiec, A kiedy
trzeba na śmierć idą po kolei Jak kamienie przez Boga rzucone na
szaniec” Taki jest poeta romantyczny, a rola, jaka ma do
spełnienia, to dać przykład postępowania innym, ze swojej postawy
uczynić wzorzec. W „Beniowskim” Słowacki wyznaje: „Chodzi mi o
to, aby język giętki Powiedział wszystko, co pomyśli głowa;”
Bohater „Dziadów” cz. III Konrad mówi, że poezja jest mu
potrzebna do wyrażenia tego wszystkiego, co piękne, mądre i ważne, a
czego ludzie nie zauważają. Według niego tylko poeta jest obdarzony
umiejętnością odbioru i przekazu ludziom piękna i prawdy. Cel poety
i poezji to przekazanie wartości wszechświata, zbudzenie ludzkości
do działania i udzielenie jej pomocy w walce o wolność. Poeta
romantyczny to wyjątkowy człowiek, który nie może, jak zwykły
śmiertelnik posiadać rodziny. Bycie poetą to nieszczęście dla jego
najbliższych, ma on bowiem duże wymagania, żyje „w innym wymiarze”,
który trudno dopasować do tego, w którym żyją zwykli ludzie. Bohater
„Nie-Boskiej komedii” nie może pogodzić swoich obowiązków męża i
poety. Ziemskość życia przeszkadza idealności i wielkości poezji.
Według Cypriana Kamila Norwida poezja ma być wyrazem prawdy i
oryginalności, a nie powinna wyrażać marzeń i opisywać jedynie
piękna. Poeci doby pozytywizmu nie ptrafili się wyzwolić spod
presji tradycji romantycznej, ani nie potrafili spożytkować swych
twórczych inspiracji. Ograniczali się najczęściej do kopiowania
romantycznych poetyzmów. Twórczość poetycka pozytywizmu to głównie
dzieło osób, dwojga poetów, którzy pozostali w świadomości potomnych
jako natchnieni reprezentanci niepoetyckich czasów pozytywizmu. Są
to Adam Asnyk i Maria Konopnicka. Poezję Adama Asnyka można
podzielić na cztery „motywy problemowe”: Liryka miłosna, która
jest poezją uczucia niespełnionego, niedopowiedzianego. Asnyk
przedstawia pierwsze drgnienie serca lub ból po utracie ukochanej
osoby („Między nami nic nie było”). Drugi motyw to piękno
tatrzańskiej przyrody. Wiersze poety utrwalają piękno regionu,
zawierają refleksję, jaka rodzi się we wrażliwej wyobraźni pod
wpływem piękna górskich krajobrazów. Trzeci motyw to motyw powstania
styczniowego. W utworach brzmią: rozpacz i pesymizm, czasem nawet
bluźnierstwo wobec ojczyzny, sąd nad ideologią romantyczną. Czwarty
to nurt refleksyjno-filozoficzny, w którym poeta skonstruował własna
koncepcje filozoficzną, w której zdefiniował przeszłość, przyszłość,
zagadnienia przemijalności i postępu. Maria Konopnicka w swej
poezji ukazuje nędzę, ciemnotę, demoralizację ludu. . Poeta według
Konopnickiej to duchowny rzecznik narodu. Sprawa ojczyzny, walki z
wynarodowieniem jest dla niej bardzo ważna. Konopnicka to poetka
-patriotka (jest autorką „Roty”). Jest ona spadkobierczynią
romantyków, jest gotowa przyznać im rację w kwestii mesjanizmu poety
i walki o naród. Rozwijający się w okresie pozytywizmu
naturalizm nie stracił swojego wpływu u schyłku XIX w. Naturaliści
twierdzili, że literatura powinna naśladować rzeczywistość, w sposób
ścisły i szczegółowy odtwarzać zaobserwowane fakty, dążyć do
fotograficznej wierności. Nie powinno być tematów, które są zakazane
dla literatury, pisarz powinien sięgać również do najciemniejszych,
intymnych i drażliwych spraw ludzkiego życia. Pisarz podobnie jak
uczony, szuka przede wszystkim prawdy, ukazuje rzeczywistość w
sposób obiektywny, nie sądzi jej i nie ocenia. Ideały estetyczne
i koncepcje poety zawarł w swych utworach francuski poeta Charles
Baudelairea. Poeta ten zafascynowany był złem i brzydotą:
„wszystko jest przepaścią, czyn, żądza, marzenie, słowo”
(„Otchłań”) Podstawową własnością poezji Baudelairea jest
sprzeciw wobec rzeczywistości, protest przede wszystkim natury
moralnej. Wyraża się on w sprzeciwie wobec niepokonanego zła, wobec
upadkowi wartości moralnych, wobec zanikania dobra. Autor często
kontrastuje brzydotę z pięknem. Poezję pojmował jako sposób życia,
miała ona ukazywać trudne problemy ludzkiej egzystencji. Twierdził,
że życiu towarzyszy niustanny strach przed śmircią. Przemijający
czas zbliża człowieka ku śmierci. Swoją problematyką Baudelairea
wywarł wpływ na twórczość Tetmajera i Kasprowicza. W hymnie
Tetmajera „Na Anioł Pański” - idzie samotna dusza polem nie wiadomo
dokąd i po co - jest to alegoria człowieka, który błądzi po
ścieżkach życia bez celu. W sonetach Kasprowicza samotny krzak
tuli się do ściany - lęka się, boi tchnienia burzy. Spróchniałą
limbę „toczą pleśnie”. Róża i limba obrazują niepewność i grozę
życia, współistnienie piękna, brzydoty i rozpadu. W hymnach (np.
„Święty Boże”) poeta przedstawia wędrówkę cierpiących ludzi. Wizja
śmierci ludzi, przyrody i poety wskazują na bezsens życia.
Mit artysty i sztuki głosił przede wszystkim Stanisław
Przybyszewski, który uważał iż sztuka powinna być uniwersalna, a nie
moralizująca, bawiąca czy pouczająca. Głosił on hasło: „sztuka dla
sztuki”, które wyznaczało sztuce nadrzędną wartość, cel istnienia
dla samej siebie, bez żadnych przyziemnych, utylitarnych celów.
Sztuka jest ponadczasowa, jest absolutem i posiada cechy
metafizyczne. Według Przybyszywskiego artysta jest kapłanem sztuki,
pierwszym prorokiem i powinien wyzbyć się on chęci przewodzenia, czy
też służeniu społeczeństwu, idei lub celom narodowym. Przybyszewski
pragnął uwolnić sztukę od jakichkolwiek związków ze społeczeństwem,
twierdził, że sztuka prawdziwa nie może pełnić roli służebnej, musi
posiadać wartość autonomiczną. Sztuka tworzona wyłącznie dla sztuki
może posiadać charakter międzynarodowy ze względu na swoją
uniwersalność i piękno. W poezji okresu dwudziestolecia
międzywojennego można wyróżnić dwa główne nurty: awangardowy i
tradycyjny. Poeci awangardowi dążąc do przeciwstawienia się poezji
biernie refleksyjnej, do wizji pełnej siły i dynamiki , opiewali w
swoich wierszach gorączkową pracę maszyn i rąk ludzkich, wysiłek
człowieka w opanowaniu materii. Uważali iż sztukę należy dostosować
do cywilizacji, jej wiodącymi tematami powinny być: Miasto, Masa,
Maszyna. Ponadto poeci awangardowi wierzyli w przyszłość, „uwolnili
się” od przeszłości. W poezji tradycyjnej dominuje ideał
młodości, siły twórczej i przyjaźni, które mają zastąpić manifesty
programowe. Tradycjonaliści nie odrzucali tradycji, lecz
gloryfikowali ją , zaznaczali ważność języka polskiego dla narodu i
państwa polskiego, podkreślali rolę, jaką mają do spełnienia
artyści. Pozostawieniem śladu po sobie według tradycjonalistów jest
poezja, która przetrwa wszystko, jest trwała i przynosi sławę („Do
losu” J. Tuwim). Wiersz W. Broniewskiego pt. „Poezja” - to
poetycki wykład w sprawie poezji, w którym poeta określa jej cele:
„Ty przychodzisz jak noc majowa, biała noc, noc uśpiona w
jaśminie, i jaśminem pachną twoje słowa i jaśminem sen
srebrny płynie (...) To za mało!, Za mało!, Za mało!
Twoje słowa tumanią i kłamią Piersiom żywych daj oddech
zapału! Wiew szeroki i skrzydła do ramion! W. Broniewski
odrzuca romantyczna poetykę delikatną i słodką, a wskrzesza poezję
tyrtejską - nakazuje jej walczyć, szarpać sumienia, niepokoić,
występować przeciw złu. Kolumbowie nawiązując do poezji
tyrtejskiej nadawali swojej twórczości rangę czynu moralnego,
odpowiadającego czynowi zbrojnemu. W swej poezji Kolumbowie
ukazywali tragizm przeżyć młodego pokolenia porażonego wojną,
wyrażali żal za utraconą młodością i jej ideałami, skontrastowali
świat miłości, radości i młodości ze światem okrucieństwa, wyrażali
żal za utraconą młodością i jej ideałami. Tadeusz Różewicz
pisze, że „poezja współczesna to walka o oddech”. W świecie zła,
poczucia obcości, zaniku i przemieszania wartości poezja musi
walczyć o wartości moralne. Poecie przypada rola i obowiązek
odpowiedzialności za najistotniejsze ludzkie wartości Czesław
Miłosz w swej twórczości zachowuje dystans wobec historii, odrzuca
katastrofizm oraz romantyczną tradycję tyrtejska w liryce
inspirowanej wojną („piosenka o porcelanie”, „Piosenka o końcu
świata”). Poeta w swej twórczości poszukuje uniwersalnych prawd,
dąży do ocalenia fundamentalnych wartości, protestuje przeciwko
historii, polityce, przeciwstawia się zbrodniom i obojetności wobec
nich („Campo di Fiori”, „traktat moralny”, „piosenka o porcelanie”).
Wisława Szymborska w swoim przemówieniu z okazji wręczenia jej
Nagrody Nobla powiedziała: „... poezja nie odwołująca się do
uczuć stadnych, poezja, której racją bytu jest obcowanie sam na sam
z czytelnikiem, musi pozostać sobą , odporna na wszelkie techniczne
mutacje. Imam nadzieję, że w sumie nie wyjdzie na tym źle.
Przynajmniej dopóki rodzić się będą ludzie z nie zatraconą jeszcze
zdolnością czytania.” Z wypowiedzi tej wynika, że poezja sama
musi bronić swego bytu w multimedialnej kulturze naszych czasów.
Powyższy materiał literacki przedstawia, jak pracowicie nasi
przodkowie uprawiali grunt poezji, jak pieczołowicie gromadzili
środki, by możliwie jak najlepiej wyrażać myśli i uczucia. Ich praca
musi budzić szacunek. Każdy wiersz to ogrom wysiłku i pracy nad
polskim ogrodem poezji. Nie byłoby dzisiejszych osiągnięć bez
żmudnej pracy naszych poprzedników. Wspólcześni poeci dysponują
ogromnym zasobem środków i doświadczeń. Ciąży też na nich wielka
odpowiedzialność, bo muszą nie tylko utrzymać gospodarstwo poezji w
dobrym stanie i nie dopuścić do bankructwa, ale wzbogacić go o nowe
środki i zdobycze. Powinni pamiętać o tym także czytelnicy i cenić
dziedzinę, w której kultura polska ma osiągnięcia na skalę światową,
o czym świadczą Nagrody Nobla dla W. Szymborskiej i Cz. Miłosza








Autor: casper

Ocena : 3.7 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000