EKONOMIA
EKONOMIA
EKONOMIA
EKONOMIA
EKONOMIA
EKONOMIA
EKONOMIA
EKONOMIA
Międzynarodowe przepływy kapitału
Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz
WARSZAWA
2005 � Copyright by Dariusz Prokopowicz
Przepływ kapitału
Przepływ kapitału w szerokim znaczeniu obejmuje
wszelki odnotowywany w bilansie płatniczym ruch
kapitału przez granicę.
Cechą szczególną przepływu kapitału w wąskim
znaczeniu jest to, że jest podejmowany z motywu
zysku i przez podmioty gospodarcze inne niż bank
centralny.
2
Przepływ kapitału w szerokim znaczeniu
Podmiotami uczestniczącymi w tak rozumianym
obrocie kapitałowym mogą być przedsiębiorstwa,
gospodarstwa domowe, banki komercyjne, bud\
ety
ró\
nych szczebli oraz bank centralny.
Obroty kapitałowe dokonywane z udziałem banku
centralnego ró\
nią się od tego typu operacji dokonywanych
przez pozostałe podmioty.
Nie są one podejmowane z chęci zysku, lecz dla osiągnięcia
innych celów związanych przede wszystkim z
makroekonomiczną polityką państwa.
3
Przepływ kapitału w wąskim znaczeniu
Przyjmując za kryterium okres, na jaki następuje wywóz
lub przywóz kapitału, wyró\
nia się zazwyczaj krótko- i
długookresowy ruch kapitału
Je\
eli okres spłaty wywiezionego lub przywiezionego
kapitału nie przekracza jednego roku, mówimy o
krótkookresowym ruchu kapitału.
Je\
eli przekracza rok  o długookresowym ruchu
kapitału.
4
Przepływ kapitału w wąskim znaczeniu
Przyjmując za kryterium podziału formę wywo\
onego
kapitału, wyró\
nia się:
lokaty na rynku walutowym,
kredyty handlowe,
inwestycje portfelowe,
kredyty finansowe,
inwestycje bezpośrednie.
5
Lokaty na rynku walutowym
- obejmują krótkookresowe lokowanie kapitału na
zagranicznym rynku w formie depozytów
krótkoterminowych oraz niektórych papierów
wartościowych z myślą o uzyskaniu zysku większego ni\

mo\
liwy do osiągnięcia na rynku krajowym.
Podstawą tego zysku są występujące między
poszczególnymi krajami ró\
nice w stopie
procentowej oraz ró\
nice kursowe.
6
Kredyty handlowe
Kredyty handlowe to kredyty związane bezpośrednio z
wymianą towarową.
Są one udzielane przez eksportera importerowi i często są
elementem zwiększającym konkurencyjność danego
towaru.
7
Inwestycje portfelowe
Inwestycje portfelowe to długookresowe lokaty w
zagranicznych papierach wartościowych, a zwłaszcza
obligacjach i akcjach.
y
ródeł wywozu kapitału w postaci inwestycji portfelowych
szuka się m.in. wskazując na ró\
nice stopy zysku
występujące między dwoma krajami i mające swoje
przyczyny w niejednakowym wyposa\
eniu w czynniki
produkcji.
8
 Odpowiedzi na pytanie o przyczynę wywozu kapitału w
postaci inwestycji portfelowych udziela teoria portfolio.
Wg tej koncepcji inwestor mo\
e osiągnąć  uśrednioną
stopę zysku przy danym ryzyku lub daną stopę zysku przy
mniejszym ryzyku w sytuacji, gdy dysponuje portfelem
instrumentów finansowych zró\
nicowanym w ściśle
określony sposób.
Zró\
nicowanie polega na tym, \
e spadkowi stopy zysku
części z nich będzie prawdopodobnie towarzyszył wzrost
stopy zysku pozostałych.
9
W latach 90-tych zjawiskiem charakterystycznym dla
międzynarodowego rynku kapitałowego jest wzrost
znaczenia inwestycji portfelowych jako formy wywozu
kapitału do krajów rozwijających się.
W latach 1989  1993 wielkość wywozu kapitału w tej
formie wzrosła z 7,5 mld USD do 55,8 mld USD, przy
czym około 80 % tego wywozu koncentrowało się w
pięciu krajach: Brazylii, Argentynie, Meksyku, Turcji i
Korei Południowej.
10
Kredyty finansowe
Kredyty finansowe polegają na postawieniu do
dyspozycji kredytobiorcy określonych środków
finansowych zwykle ze wskazaniem celu ich
spo\
ytkowania.
Kredyty te udzielane są przez banki, agendy rządowe i
organizacje międzynarodowe.
Stosując jako kryterium podziału rodzaj stopy
procentowej, wyró\
nia się kredyty finansowe udzielane
według stałej stopy procentowej lub kredyty finansowe
udzielane według płynnej stopy procentowej.
11
Inwestycje bezpośrednie
Inwestycje bezpośrednie to podejmowanie od podstaw
samodzielnej działalności gospodarczej za granicą lub
te\
przejmowanie kierownictwa ju\
istniejącego
przedsiębiorstwa.
12
Inwestycje bezpośrednie są najczęściej podejmowane,
szczególnie w ostatnich latach, jako element strategii
przedsiębiorstw upatrujących szans rozwoju w
ekspansii na rynek światowy.
Począwszy od lat pięćdziesiątych obecnego stulecia
zjawisko to nabrało takich rozmiarów, \
e zaczęto
mówić o wyodrębnieniu się szczególnej grupy
przedsiębiorstw  korporacji transnarodowych.
13
Zdominowanie inwestycji bezpośrednich przez
korporacje transnarodowe sprawia, \
e ta forma wywozu
kapitału nie ogranicza się do transferu wartości.
Prawie w ka\
dym przypadku transfer ten jest
uzupełniany transferem technologii i know-how, jak
równie\
technik zarządzania.
Ponadto eksport kapitału odbywający się za
pośrednictwem korporacji transnarodowych ma
miejsce w obrębie tej samej bran\
y.
14
Największe korporacje transnarodowe w 1994 r. to:
Wielkość obrotów: ponad 50 mld USD.
General Electric
General Motors
Daimler-Benz
Ford
IBM
Exxon
Mobil Oil
Royall Dutch / Shell
Nissan
Toyota
Philip Morris
Hitachi
Chrysler
Matsushita
Siemens
General Electric
15