Paweł Zawadzki
PZ. 9. 08



Trybunał Obrachunkowy


Podstawy traktatowe: art. 246
248 TWE
Ranga instytucji: organ główny Wspólnoty
Skład: 15 członków
Sposób głosowania: zwykła większość głosów



Trybunał Obrachunkowy został ustanowiony na mocy układu międzyrządowego z 22
lipca 1975 r., a podniesiony do rangi głównego Wspólnoty przez Traktat o
utworzeniu Wspólnoty Europejskiej. TO jest niezależnym organem kontrolnym.
Traktat o Unii Europejskiej stawia go na równi z innymi instytucjami
wspólnotowymi. 9 grudnia 1993 r. Trybunał zadecydował o używaniu stałej nazwy w
brzmieniu "Europejski Trybunał Obrachunkowy". Jego siedzibą jest Luksemburg.

W jego skład wchodzi 15 członków po jednym z każdego państwa członkowskiego.
Są on i mianowani na mocy jednomyślnej decyzji Rady UE po wysłuchaniu opinii
Parlamentu Europejskiego. Mandat członków TO trwa 6 lat i jest odnawialny.
Członkowie TO wykonują swoje obowiązki w sposób niezależny i w interesie
Wspólnoty. Nie stosują się oni więc do instrukcji rządów państw członkowskich i
powstrzymują się od wszelkich działań sprzecznych z ich funkcją. Ponadto
obowiązuje ich zakaz jakiejkolwiek aktywności zawodowej poza członkostwem w
Trybunale. Kandydaci na członków TO wybierani są spośród osób pełniących
znaczące funkcje w organach kontrolnych państwa swojego pochodzenia lub
posiadających odpowiednie klasyfikacje do pełnienia takich funkcji. W celu
zapewnienia członkom TO niezależności Traktat przyznał im przywileje i
immunitety przysługujące sędziom ETS.

TO jest organem kolegialnym. Członkowie TO wybierają ze swego grona
Przewodniczącego, którego kadencja trwa 3 lata i jest odnawialna.
Przewodniczący ma za zadanie zwoływanie i przewodniczenie posiedzeniom
kolegium. Posiedzenie To są zamknięte. Z reguły TO podejmuje decyzję zwykłą
większością głosów. Quorum wynosi 8 członków. W ramach TO działają grupy
przygotowawcze, a każda z nich ma własną dziedzinę, za którą odpowiada. Ogólna
liczba pracowników TO to 500 urzędników zatrudnionych w grupach
przygotowawczych i w administracji.

Organizację administracyjną zapewnia Sekretariat TO z Sekretarzem Generalnym
TO na czele. Jego podstawowym zadaniem jest nadzór nad środkami finansowymi UE.
Zazwyczaj TO dokonuje formalnej kontroli legalności działalności finansowej na
podstawie dokumentów. Kontroluje on rachunki zawierające wszystkie dochody i
wydatki Wspólnoty. Jeśli jest to konieczne, TO przeprowadza kontrolę na miejscu

w instytucjach Unii bądź w państwach członkowskich (w porozumieniu z
krajowymi organami kontrolnymi). W ramach kontroli zewnętrznej budżetu TO
sporządza roczne sprawozdanie, które przedstawia wszystkim instytucjom
wspólnotowym i publikuje wraz z odpowiedziami tych instytucji na jego uwagi.
Jawność wyników pracy kontrolnej TO jest swego rodzaju sankcją za uchybienia
prawne w dziedzinie gospodarki finansowej. TO nie dysponuje innymi sankcjami.
Jednym z zadań TO jest również wspieranie Parlamentu Europejskiego i Rady w
wykonywaniu ich uprawnień kontrolnych w zakresie realizacji budżetu. To może
skorzystać z prawa nadzoru towarzyszącego i poddać kontroli nie zakończone
jeszcze operacje rozliczeniowe, a w określonych sprawach wydać tzw.
sprawozdanie specjalne.

Na mocy Traktatu Amsterdamskiego osoby prywatne mogą być poddane kontroli w
zakresie, w jakim wykorzystują one subwencje pochodzące ze źródeł
wspólnotowych. TO ma za zadanie kontrolowanie rachunków zwierających wszystkie
dochody i wydatki wspólnoty, zarówno budżetowe jak i pozabudżetowe. Kontrola ta
obejmuje również rachunki dochodów i wydatków wszystkich organów ustanowionych
przez wspólnotę, o ile takiej możliwości nie wyklucza akt założycielski danego
organu. TO przedstawia Parlamentowi europejskiemu i Radzie wyniki
potwierdzające wiarygodność, legalność i prawidłowość rozliczeń jak również
legalność i prawidłowość podstawowych transakcji. Wyniki te są publikowane w
Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. To dokonuje kontroli z punktu
widzenia legalności, prawidłowości (w sensie rzetelności) i dobrego finansowego
zarządzania (w sensie gospodarności). Wszelkie stwierdzone przypadki
nieprawidłowości TO zgłasza odpowiednim organom. Kontrola dochodów
przeprowadzana jest na podstawie kwot uznanych za należne i kwot faktycznie
zapłaconych Wspólnocie. Z kolei kontrola wydatków przeprowadzana jest na
podstawie podjętych zobowiązań i dokonanych wpłat. Powyższe kontrole dochodów i
wydatków mogą być dokonywane przed zamknięciem rozliczeń w danym roku
obrachunkowym.

Zakończenie mandatu członka TO możliwe jest w sytuacji zwykłej rotacji, z
chwilą śmierci członka, z chwilą złożenia rezygnacji przez członka albo w
skutek dymisji z urzędu. O dymisji członka TO orzeka ETS. Oprócz pozbawienia
członka TO jego stanowiska, możliwe jest również pozbawienie go prawa do
emerytury lub innych korzyści wynikających z pełnionej funkcji.
















Bibliografia:
1. Z. Brodecki, M. Drobysz, S. Majkowska
"Traktat ustanawiający Wspólnotę
Europejską z komentarzem";
Warszawa 2002 r. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, s. 491
500
2. Z. Brodecki
"Prawo Europejskiej Integracji", Warszawa 2000 r. Wydawnictwo
Prawnicze PWN, s. 65 - 67