1

PARAMETRY WYJŚCIOWE DO OBLICZENIA WOLNEJ BURTY

Dane dotyczące kadłuba statku
L - długość obliczeniowa dla statku – należy przyjąć wartość większą z
poniżej obliczonych

a) 96 % całkowitej długości wodnicy znajdującej się na 0,85H (Lc)
b) długość wodnicy mierzona od zewnętrznej krawędzi dziobnicy do osi
trzonu sterowego na 0,85H (Lpp)

B – max. szerokość statku mierzona na śródokręciu;
H – wysokość do pokładu głównego,
D – wysokość boczna dla wolnej burty + grubość mocnicy pokładowej t,
t – grubość mocnicy pokładowej,
C

B

– współczynnik pełnotliwości kadłuba przy zanurzeniu konstrukcyjnym

d1 = 0,85H – można go obliczyć C

B

=

1

LBd

V

lub odczytać z krzywych

hydrost.
V – objętość podwodzia, przy zanurzeniu konstrukcyjnym d1 = 0,85H,
d1 - wysokość obliczeniowa dla 85% H,
T – zanurzenie projektowe statku (do letniej linii ładunkowej).

Dane dotyczące nadbudówek
l1 - długość nadbudówki o przepisowej wysokości h,
l2 – długość nadbudówki o wysokości niższej niż przepisowa h,
h – wysokość przepisowa nadbudówki
h

r

– rzeczywista wysokość rufówki

h

d

– rzeczywista wysokość dziobówki,

b – szerokość nadbudówki w środku jej długości,
B – szerokość statku na śródokręciu
B

s

– szerokość statku w środku długości nadbudówki,

lx – długość rufówki do pionu rufowego,
ly – długość dziobówki do pionu dziobowego
S – lx +ly całkowita długość nadbudówki,
E – efektywna długość nadbudówki

s

dziob

ruf

B

b

L

L

E

*

)

(





2

Dane dotyczące luków ładunkowych
hzr - przepisowa wysokość zrębnicy,
hl – rzeczywista wysokość luku nad pokładem głównym;
bl – rzeczywista szerokość luku,
ls - długość luku,
ES – efektywna długość nadbudówek i skrzyń,
f – efektywna długość dziobówki,
wd – minimalna wysokość dziobu.

Nadbudówka jest to przykryta pokładem konstrukcja znajdująca się na
pokładzie wolnej burty, jeżeli rozciąga się ona od burty do burty statku lub
jeżeli jej boczne poszycie znajduje się w odległości nie większej niż 4 %
szerokości B od burty statku. Szaniec uważa się za nadbudówkę

.

Przepisowa wysokość nadbudówki h:
L



30 - h = 1,8 m,

L = 75 - h = 1,8 m,
L



125 - h = 2,3 m,

Dla pośrednich długości statku należy interpolować wartość wysokości h.

WYZNACZENIE POPRAWEK DLA WOLNEJ BURTY

Prawidło 27 - Typy statków

- określenie typu statku: typ A bądź typ B,

Prawidło 28 – określenie tabelarycznej wolnej burty
Tabelaryczną wolną burtę (Fb

tab

) odczytujemy z tablic wolnej burty dla

odpowiedniego typu statku: oddzielnie dla statków typu A oraz statków
typu B. Wartość wolnej burty odczytujemy dla długości obliczeniowej L
Prawidło 29 - Poprawka wolnej burty dla statków o długości 100 metrów
(328 stóp) i poniżej.
Prawidło 30 Poprawka ze względu na współczynnik pełnotliwości
kadłuba. Stosuje się dla statków o współczynniku pełnotliwości kadłuba
(C

B

) większym od 0,68.

Prawidło 31

Poprawka ze względu na wysokość boczną

W przypadku D < L/15 nie zmniejsza się wolnej burty

3

Stosuje się dla statków na których D > L/15:
- dla statków o długości poniżej 120 m:

,

- dla statków o długości 120 m i większej:

.

Prawidło 32

Poprawka ze względu na położenie linii pokładowej

Stosuje się dla statków, gdzie rzeczywista wysokość boczna mierzona od
górnej krawędzi pokładowej jest różna od D, różnicę tą należy dodać lub
odjąć od wolnej burty.

Prawidło 37 Potrącenie dla nadbudówek i skrzyń

Stosuje się dla wszystkich typów statków. Należy zmniejszyć wolną burtę
o określoną wartość, zależną od długości efektywnej nadbudówek i skrzyń
(ES).

- Jeżeli ES = L to zmniejszenie wolnej burty dla statku wynosi (w):

w = 350 mm dla L = 24 m;
w = 860 mm dla L = 85 m;
w =1070 mm dla L ≥ 122 m.

- Jeżeli ES < L to potrącenie wolnej burty jest procentem wartości (w)

otrzymanym z poniższej tablicy

- dla statków typu A

4

- dla statków typu B

Jeżeli efektywna długość dziobówki jest większa niż 0,4L wartości
procentowe otrzymujemy z pozycji II (dla statków typu B).
Dla statków typu B:
- gdy efektywna długość średniówki jest mniejsza niż 0,2L należy dokonać
interpolacji pomiędzy pozycją I a II w celu uzyskania wartości
procentowych; - gdy efektywna długość dziobówki jest większa niż 0,4L
wartości procentowe odczytujemy z pozycji II Ze względu na te uwagi
należy odczytane wartości procentowe zmniejszyć w stosunku:

Po określeniu procentu zmniejszenia wolnej burty (P) należy dokonać
następujących obliczeń:

Prawidło 38 Wznios pokładu

Przepisowa linia wzniosu pokładu

5

Należy dokonać obliczeń w poszczególnych miejscach tabeli, a następnie
wyznaczone wartości podstawić do następujących wzorów:

W zależności od znaku będzie można stwierdzić o nadmiarze (+) lub
niedomiarze (-).

!! Ciąg dalszy wg przepisów ....

Sprawdzenie czy wolna burta została spełniona

Po uwzględnieniu wszystkich poprawek przepisową wolną burtę należy
porównać z rzeczywistą wolną burtą na statku

F

b

rzecz

= H – T,

F

b

rzecz



F

b

przepis.

Kiedy powyższa zależność jest spełniona można stwierdzić, iż statek ma
spełnione warunki przepisowej wolnej burty. Duża różnica pomiędzy tzw.
rzeczywistą, a przepisową wolną burtą oznacza, że statek ma za dużą
wysokość boczną, a więc iteracja nie została

doprowadzona do końca,

należy więc skorygować wymiary główne i dokonać ponownych obl.
projektowych.

- niedomiar lub nadmiar w części rufowej

- niedomiar lub nadmiar w części dziobowej

6

OBLICZENIA MINIMALNEJ WYSOKOŚCI DZIOBU

Wysokość dziobu, określona jako pionowa odległość mierzona na pionie
dziobowym, między wodnicą, odpowiadającą wyznaczonej letniej wolnej
burcie i wyznaczonemu przegłębieniu konstrukcyjnemu, a górną
powierzchnią nie osłoniętego pokładu przy burcie, nie powinna być
mniejsza niż

:



dla statków poniżej 250 m długości:

,



dla statków o długości 250m i powyżej: