Zeszyty Majdanka Tom XXIV Odszyfrowane radiotelegramy

201

ZESZYTY MAJDANKA

2008, t. XXIV

TOMASZ KRANZ, ROBERT KUWAŁEK, BEATA SIWEK-CIUPAK

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi

obozu koncentracyjnego na Majdanku

(styczeń 1942 – styczeń 1943 r.)

Podczas II wojny światowej brytyjski wywiad wojskowy prowadził regularny de-
kryptaż niemieckich szyfrogramów przekazywanych drogą radiową. Możliwość
odczytywania zaszyfrowanych depesz radiowych kryptolodzy z ośrodka w Bletch-
ley Park zawdzięczali w znacznej mierze polskim matematykom, którzy złamali
kody niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy, oraz wywiadowi polskiemu, który
w 1939 r. przekazał aliantom jej duplikat. Brytyjczycy przechwycili i odszyfrowali
wiele tajnych wiadomości przesyłanych przez formacje wojskowe i policyjne
III Rzeszy. W ten sposób poznali także treść radiotelegramów instytucji nadzo-
rowanych bezpośrednio przez Heinricha Himmlera, w tym m.in. niemieckich
władz policyjnych w Generalnym Gubernatorstwie1.

Mimo że przechwycone przez brytyjski ośrodek kryptologiczny komunikaty

zawierają bardzo cenne informacje nie tylko na temat przebiegu działań wojen-
nych, ale również działalności różnego szczebla placówek SS i policji, zaczęto je
odtajniać dopiero w 1997 r. Obecnie są one przechowywane w National Archives
w Kew (dawnym Public Record Offi

ce)2.

Wśród rozszyfrowanych radiotelegramów znajduje się także tajna korespon-

dencja administracji obozów koncentracyjnych z ich centralą – Inspektoratem
Obozów Koncentracyjnych w Oranienburgu (Inspektion der Konzentrationslager
– IKL). Najważniejszą jej część stanowi ponad 2 000 meldunków z dziennymi
stanami liczbowymi siedmiu obozów: Dachau, Mauthausen, Buchenwaldu, Flos-
senbürga, Auschwitz, Niederhagen i Majdanka oraz fragmentaryczne zapiski

1 S. Tyas, Brytyjska Intelligence Service: odszyfrowane wiadomości radiowe z Generalnego

Gubernatorstwa, [w:] Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, pod red.
D. Libionki, Warszawa 2004, s. 261–266.

2 National Archives, Kew, HW 16.

202

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

dotyczące Stutthofu. Odkodowane meldunki zostały sporządzone na maszynie
do pisania (z wyjątkiem Stutthofu) i zestawione chronologicznie, oddzielnie
dla każdego obozu. Obejmują one okres od początku stycznia 1942 r. do końca
stycznia 1943 r. Nie wszystkie zapisy są kompletne, a najwięcej luk jest, nie-
stety, w stanach obozu koncentracyjnego w Lublinie. Nie wiadomo, czym były
spowodowane te opuszczenia, ale najprawdopodobniej nadane w tych dniach
radiotelegramy nie zostały przechwycone. Nie udało się też wyjaśnić, dlaczego
w omawianych aktach brakuje meldunków pozostałych, działających w tym
czasie obozów koncentracyjnych: Arbeitsdorfu, Sachsenhausen, Ravensbrück,
Neuengamme, Groß-Rosen i Natzweiler3.

Uzyskane z nasłuchu radiowego statystyki obozu koncentracyjnego w Lublinie

spisano na 17 arkuszach w formacie A 4, z tego 13 dotyczy obozu męskiego, a 4 obo-
zu kobiecego. Każdy arkusz zawiera stany z jednego miesiąca. Liczby pogrupowane
są w rubrykach, które nie mają nagłówków ani innych oznaczeń, ale porównanie
tych zestawień ze źródłami historycznymi innej proweniencji pozwala ustalić, czego
one dotyczą. Interpretację danych utrudniają niekiedy brakujące cyfry i pomyłki
spowodowane albo błędami nasłuchu, albo literówkami w maszynopisie. Najwięcej
meldunków brakuje w styczniu, kwietniu, maju i czerwcu. Niemal kompletne są
natomiast zapisy z ostatniego kwartału 1942 r. i stycznia 1943 r.

Od stycznia do połowy czerwca 1942 r. administracja Majdanka przekazy-

wała drogą radiową następujące dane: 1) Stan obozu rano; 2) Przybyło (Zugang);
3) Ubyło (Abgang); 4) Stan obozu wieczorem; 5) Liczba więźniów żydowskich;
6) Liczba więźniów polskich; 7) Kategoria nieznana; 8) Liczba jeńców sowieckich.
W połowie czerwca nastąpiła zmiana nadawania. Meldunki zawierały odtąd
następujące pozycje: 1) Stan obozu; 2) Przybyło; 3) Ubyło; 4) Liczba więźniów
niemieckich z Rzeczy (reichsdeutsche Häft linge); 5) Liczba więźniów żydowskich;
6) Liczba więźniów polskich; 7) Liczba jeńców sowieckich. W październiku
1942 r. powstał na Majdanku obóz koncentracyjny dla kobiet. Odnoszące się do
niego dane pogrupowane były początkowo w pięciu szpaltach: 1) Stan obozu;
2) Przybyło; 3) Ubyło; 4) Liczba więźniarek żydowskich; 5) Liczba więźniarek
polskich. W dniu 14 grudnia, po przybyciu z Buchenwaldu 13 niemieckich kapo,
doszła rubryka ze stanem więźniarek z Rzeszy (reichsdeutsche Frauen). Zamiesz-
czone w meldunkach obozu męskiego i kobiecego dane dotyczyły stanów i zmian
z poprzedniego dnia.

3 Zob. J.-E. Schulte, London war informiert. KZ-Expansion und Judenverfolgung. Entschlüsselte

KZ-Stärkemeldungen vom Januar 1942 bis zum Januar 1943 in den britischen National Archives in
Kew, [w:] Hitlers Kommissare. Sondergewalten in der nationalsozialistischen Diktatur. Hrsg. von
R. Hachtmann und W. Süß, Göttingen 2006, s. 210–215.

203

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

Do momentu zmiany sposobu przekazywania stanów dziennych w czerw-

cu 1942 r. więźniowie z Rzeszy nie byli oddzielnie wymieniani. Uwzględniano
ich zaś w stanach ogólnych. Zaznaczyć należy, że rubryka ta obejmowała nie
tylko Niemców, ale również osoby innej narodowości. W pierwszych miesią-
cach funkcjonowania Majdanka do stanu liczebnego tej grupy włączano m.in.
polskich i czeskich lekarzy-więźniów, a w późniejszym okresie także więźniów
politycznych i aspołecznych pochodzących z krajów zachodnioeuropejskich. Do
połowy czerwca 1942 r. w meldunkach dziennych podawano liczbę jeńców sowie-
ckich, ale nie doliczano jej do stanu obozu. Do końca stycznia 1943 r. w grupie
tej uwzględniani byli też sowieccy więźniowie cywilni, których miesiąc później
zaczęto wykazywać oddzielnie4.

W lutym 1943 r. obozy koncentracyjne zaprzestały przesyłania raportów

drogą radiową i krótko potem rozwiązano centralę radiotelegrafi czną w obozie
na Majdanku5. Odtąd stany obozu oraz inne komunikaty przekazywane były
dalekopisem. Sprawę tę regulowało zarządzenie IKL ze stycznia 1943 r., w którym
czytamy: „Pierwszego każdego miesiąca należy tutaj zgłaszać dalekopisem, po raz
pierwszy 1.2.1943 r., liczbę więźniów osadzonych, liczbę więźniów zwolnionych
i liczbę więźniów zmarłych (z podziałem na kategorie), wykazując stan na koniec
poprzedniego miesiąca”6.

Wraz z rozwojem funkcjonalnym Majdanka i osadzaniem w nim więźniów

rozmaitych kategorii i różnych narodowości zmianie ulegała także struktura
meldunków. Z ocalałych fragmentarycznie stanów dziennych obozu męskiego
wynika, że w lutym 1943 r. doszła, jak już wspomniano, rubryka z sowieckimi
robotnikami cywilnymi (SU Ziv.-Arbeiter), zaś spośród Polaków wydzielono
kategorię B-verd. (przypuszczalnie od der Bandentätigkeit verdächtig), do której
zaliczano osoby aresztowane w odwet za wspieranie oddziałów partyzanckich.

4 Na koniec stycznia 1943 r. wykazano 129 jeńców, a 15 lutego w raporcie obozowym odnotowano

60 jeńców (SU Kr.) oraz 59 więźniów cywilnych (SU Ziv.). Zob. Archiwum Państwowego Muzeum na
Majdanku (dalej APMM), Archiwum administracji obozu koncentracyjnego w Lublinie 1941–1944
(dalej KL Lublin), sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe więźniów obozu męskiego 1943.

5 Stację radiową (Funkhaus) urządzono w budynku murowanym, który znajdował się na terenie

ogrodów warzywnych, w północno-zachodniej części obozu. Jej kierownikiem był SS-Oberscharfüh-
rer Ludwig Pfeff erlein, któremu podlegało początkowo czterech, a później pięciu funkcjonariuszy.
Centrala radiotelegrafi czna Majdanka nie tylko utrzymywała ruch radiowy z IKL, ale pośredniczyła
również w przekazywaniu rozkazów z Berlina do oddziałów SS na Wschodzie. Meldunki ze stanami
nadawała codziennie, z wyjątkiem niedziel, o godz. 8 rano, jako ostatnia ze wszystkich obozów.
Zob. Bundesarchiv Außenstelle Ludwigsburg (dalej BAL), Barch, B 162/407-AR-Z 297/60, Zeznanie
Ludwiga Pfeff erleina, t. 26, k. 5342–5347.

6 Cyt. za: T. Kranz, Zur Erfassung der Häft lingssterblichkeit im Konzentrationslager Lublin,

Lublin 2007, s. 29–30.

204

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

Od kwietnia w meldunkach obozu męskiego wykazywano również Ukraińców,
natomiast w stanach obozu dla kobiet więźniarki sowieckie. 21 maja 1943 r.
zaczął funkcjonować lazaret dla sowieckich jeńców-inwalidów, których również
uwzględniano w meldunkach, a przez kilka miesięcy (do końca listopada 1943 r.)
doliczano nawet do ogólnego stanu obozu. W grudniu 1943 r. w meldunkach
obozu męskiego pojawiła się jeszcze kategoria „uwięzieni zapobiegawczo” (Si-
cherungsverwahrte – PSV lub SV), obejmująca więźniów kryminalnych, których
po odbyciu kary więzienia osadzano w obozach koncentracyjnych. Wysyłane
dalekopisem meldunki pozwalały śledzić na bieżąco zapełnienie i fl uktuację
w obozie, podawano w nich bowiem łączny stan więźniów w dniu poprzednim,
liczbę przybyłych i ubyłych tego dnia oraz liczebność obozu w dniu sporządzania
meldunku7.

Więcej szczegółowych informacji zawierały natomiast raporty obozowe

(Schutzhaft lagerrapporte) i sprawozdania okresowe wysyłane do władz cen-
tralnych: Głównego Urzędu Gospodarczo-Administracyjnego (Wirtschaft s-
-Verwaltungshauptamt – WVHA) i Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy
(Reichssicherheitshauptamt – RSHA). Stan Reichsdeutschów (RD) podawano
z rozbiciem na następujące kategorie: polityczni, recydywiści polityczni, dezerterzy
z Wehrmachtu (SAW), kryminalni (BV) i aspołeczni (ASO, AZR). Oddzielnie
ewidencjonowano też Polaków ujętych w charakterze zakładników, Czechów, ba-
daczy Pisma Świętego (Bibelforscher), uczestników ruchu oporu z Francji i krajów
Beneluksu aresztowanych na podstawie rozkazu Adolfa Hitlera z 10 lipca 1941 r.
w ramach akcji zwanej „Noc i mgła” („Nacht und Nebel” – NN), homoseksua-
listów i wreszcie osoby, które w czasie hiszpańskiej wojny domowej walczyły po
stronie sił republikańskich (Rotspanier)8.

Więźniów poszczególnych kategorii dzielono jeszcze na grupy narodowościo-

we. Procedurę tę opisał Jerzy Kwiatkowski, który przez kilka miesięcy pracował
w głównej kancelarii obozu: „Do stanu liczbowego z poprzedniego dnia dodaje
się nowo przybyłych, a potem odejmuje ubytek, przy czym zmarli, zwolnieni

7 APMM, Zbiór foto- i kserokopii dokumentów (dalej Fotokopie), sygn. XIX-595, Meldunki

o dziennych stanach liczbowych w obozie na Majdanku za okres od 1 kwietnia do 16 czerwca 1943 r.;
ibidem, sygn. I a 2, Dzienne meldunki o stanach liczbowych więźniów przesłane przez komendan-
turę KL i FKL do WVHA Amtsgruppe D, 1–31.12.1943. Zob. także Z. Leszczyńska, Stany liczbowe
więźniów obozu koncentracyjnego na Majdanku, „Zeszyty Majdanka”, t. VII (1973), s. 5–34.

8 J. Marszałek, Majdanek – obóz koncentracyjny w Lublinie. Wyd. II, Warszawa 1987, s. 70–71;

T. Kranz, Ewidencja zgonów i śmiertelność więźniów KL Lublin, „Zeszyty Majdanka”, t. XXIII (2005),
s. 10–11. Na temat kategorii więźniarskich występujących w niemieckich obozach koncentracyjnych
zob. A. Eberle, Häft lingskategorien und Kennzeichnungen, [w:] Der Ort des Terrors. Geschichte der
nationalsozialistischen Konzentrationslager. Hrsg. von W. Benz und B. Distel, Bd. 1, München 2005,
s. 91–109.

205

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

i rozstrzelani (exekutiert) wymieniani są imiennie. Przy odchodzących trans-
portach dołącza się listę transportową jako alegat, a odejmuje zbiorowo, np.: 307
Sch (Schutzhäft linge) – w tym 15 RD (Reichsdeutsch), 254 P (Polaków), 20 Fr
(Francuzów), 17 It (Włochów); dalej 18 BV (Berufsverbrecher) – w tym 15 RD i 3
Tsch (Czechów); 104 J (Żydów) – w tym 4 RD i 100 P, itd. Ogólny stan więźniów
wykazywany w Stärkemeldung musi się zgadzać z liczbą więźniów stwierdzoną
przy apelu na poszczególnych polach.”9

Ścisłość statystyk obozowych ilustruje także jeden z raportów obozu w Bu-

chenwaldzie. Zawiera on następujące pozycje: 1. Stan w dniu; 2. Przybyło – w tym
a) nowo osadzeni, b) przeniesieni z innych obozów, c) schwytani; 3. Ubyło – w tym
a) zwolnienia, b) zgony naturalne, nienaturalne, egzekucje, c) przeniesienia do
innych obozów, d) zbiegli; 4. Stan w dniu. Wszystkie zmiany odnotowywano
w obrębie poszczególnych grup narodowościowych (ogółem wymienionych jest
26 narodowości i tzw. bezpaństwowcy) oraz w 13 kategoriach więźniarskich, do
których zaliczano również Żydów i Cyganów10.

Odszyfrowane meldunki radiowe ze stanami liczbowymi Majdanka mają

istotne znaczenie dla badań nad jego dziejami. Przypomnieć należy, że z kancelarii
tego obozu nie przetrwały niemal żadne dokumenty ze statystykami dziennymi
z 1942 r.11 Wartość poznawczą omawianego źródła zwiększa dodatkowo fakt, że
umożliwia ono – mimo dużych luk – prześledzenie ewolucji zaludnienia obo-
zu, określenie w wielu przypadkach wielkości kierowanych tutaj transportów
oraz liczby zgonów wśród więźniów objętych ewidencją. Jego przydatność do
pogłębienia wiedzy o tych zagadnieniach potwierdziła analiza przeprowadzona
przez autorów niniejszego opracowania. Podane w meldunkach liczby zostały
zweryfi kowane w oparciu o dostępną bazę źródłową i ustalenia historiografi i.
Szczegółowe wyniki badań zamieszczono w przypisach tekstowych, którymi
opatrzono edytowany dokument.

Ogólnie rzecz biorąc, analiza wykazała, że liczby zawarte w radiotelegramach

są zgodne z dostępnymi źródłami i rezultatami najnowszych badań. Największą

9 J. Kwiatkowski, 485 dni na Majdanku, Lublin 1966, s. 209.
10 APMM, Obce registratury, sygn. VI-28, Schutzhaft lager-Rapport des KL Buchenwald.

Stand am 30. XII 1944. Raport sporządzono na standardowym formularzu, który przypuszczalnie
stosowany był także w innych obozach. Do Buchenwaldu zachowało się stosunkowo dużo doku-
mentów zawierających informacje o liczebności więźniów. Zob. H. Stein, Funktionswandel des
Konzentrationslagers Buchenwald im Spiegel der Lagerstatistiken, [w:] Die nationalsozialistischen
Konzentrationslager. Entwicklung und Struktur. Hrsg. von U. Herbert, K. Orth und Ch. Dieckmann,
Göttingen 1998, Bd. I, s. 167–192.

11 Nieco informacji o liczebności więźniów w 1942 roku zawierają fragmentaryczne dane biura

przydziału pracy. Zob APMM, KL Lublin, sygn. I c 6, vol. 1, 2, 3. Raporty dzienne o zatrudnieniu
więźniów.

206

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

koherencję stwierdzono w przypadku danych dotyczących rejestrowanych więź-
niów żydowskich. Od kwietnia do połowy czerwca 1942 r. stany dzienne Żydów
odpowiadają wysokości przydzielanych w tym czasie numerów obozowych12.
Weryfi kację liczebności Żydów w późniejszym okresie na podstawie wydawa-
nych numerów poważnie komplikuje nasilająca się od tego czasu śmiertelność
(część więźniów otrzymywała numery po zmarłych), wzrost liczby Polaków,
którzy w większości również byli objęci numeracją, a także przeniesienie w maju
i czerwcu 1942 r. 1 400 Żydów do KL Auschwitz (ich numery wydawane były
nowo przybyłym). Wysłanie z Majdanka obu tych transportów potwierdza zresz-
tą materiał z Kew. Potwierdzenie znajduje tam również m.in. przybycie 1 600
Żydów z getta warszawskiego w połowie sierpnia 1942 r. oraz liczne deportacje
z gett likwidowanych w ramach „Akcji Reinhardt” w październiku i listopadzie
tego roku (m.in. z Bełżyc, Bychawy, Piask, Majdanu Tatarskiego). O wiarygod-
ności danych liczbowych z odszyfrowanych meldunków dobitnie świadczy poza
tym fakt, że stan więźniów żydowskich zgłoszony na koniec 1942 r. odpowiada
dokładnie danym zamieszczonym w raporcie statystyka SS Richarda Korherra.
Należy jednak pamiętać, że w meldunkach tych nie ma informacji o liczbie Ży-
dów, którzy nie zostali zarejestrowani jako więźniowie i zginęli bezpośrednio po
przybyciu do obozu13.

Zbieżne są także dane odnoszące się do tzw. ubytków (Abgänge). Jak już

nadmieniono, w rubryce tej wykazywano zmarłych, przeniesionych do innych
obozów, zwolnionych oraz więźniów, którzy uciekli z obozu. Ponieważ materiał
brytyjski w wielu miejscach jest niekompletny, a dla okresów, w których jest w nim
najmniej opuszczeń, często nie dysponujemy innymi dokumentami, niemożliwe
jest porównanie tych danych w sposób systematyczny. Niemniej skonfrontowanie
brytyjskiego źródła z archiwaliami przechowywanymi w Państwowym Muzeum

12 W obozach męskim i żeńskim stosowano oddzielną numerację opartą na systemie rotacyj-

nym. W przypadku mężczyzn numery nie przekraczały 20 tysięcy, natomiast w obozie kobiecym
najwyższy znany numer to 15 480. W obozie męskim numery od 1 do 100 zarezerwowano dla
więźniów funkcyjnych, lekarzy i tłumaczy, których zaczęto tu sprowadzać z innych obozów w listo-
padzie 1941 r. (zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem wykorzystano jednak tylko pierwszą połowę
tej puli, a funkcyjni deportowani w późniejszym okresie otrzymywali również wyższe numery).
Regularne nadawanie numerów rozpoczęto najprawdopodobniej 1 kwietnia 1942 r., tuż po przy-
byciu pierwszego transportu Żydów słowackich. Na przełomie maja i czerwca tego roku numery
doszły do 10 tysięcy, a w pierwszych dniach listopada do 20 tysięcy. W obozie kobiecym pierwsze
numery wydano w październiku 1942 r., pułap 10 tysięcy przekroczono w kwietniu następnego
roku, a 15 tysięcy na początku lipca 1943 r.

13 Zob. P. Witte, S. Tyas, A New Document on the Deportation and Murder of Jews during „Ein-

satz Reinhardt” 1942, „Holocaust and Genocide Studies”, vol. 15, no. 3 (2001), s. 469 i nn.; T. Kranz,
Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym na Majdanku, Lublin 2007, s. 71–76.

207

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

na Majdanku wykazało, że liczby z odszyfrowanych meldunków i zapisy w do-
kumentacji obozu są niemal we wszystkich przypadkach zgodne. Odnosi się to
zarówno do raportów, w których odnotowane zostały przeniesienia lub zwolnienia
więźniów, jak też do ewidencji ich śmiertelności14.

Radiotelegramy z Kew potwierdzają również w pełni, że wzmożony napływ

więźniów polskich do obozu w roku 1942 był konsekwencją sankcji wprowa-
dzonych przez Niemców wobec polskiej ludności wiejskiej w lecie tego roku za
niewywiązywanie się z dostaw kontyngentowych15. W wiadomościach radiowych
nie znajdują jednak odzwierciedlenia niektóre deportacje Polaków. Dotyczy to
zasadniczo transportów, które w historiografi i zostały ustalone głównie na podsta-
wie materiału wspomnieniowego. Istnieją ponadto przesłanki, które uzasadniają
przypuszczenie, że zakładników i więźniów Zamku w Lublinie, których przetrzy-
mywano na Majdanku przez kilka dni, nie wpisywano do ewidencji obozu, a w ślad
za tym nie doliczano do jego stanu. Taka sytuacja wydarzyła się w przypadku
transportu, który 15 września 1942 r. odszedł z Lublina do obozu pracy w Pustko-
wie koło Dębicy. W literaturze mowa jest o 1 200 osobach, tymczasem – według
radiotelegramów – na Majdanku przebywało wówczas niespełna 700 Polaków,
a różnica między stanami w dniach 14 i 16 września wynosi 33 osoby16.

14 Wykazane w poszczególnych dniach liczby są identyczne albo podane w szyfrogramach

dane są nieco wyższe. Tę rozbieżność tłumaczy fakt, że w niektórych dniach odbywały się zwolnie-
nia lub przeniesienia, a więźniów zmarłych w niedziele doliczano do stanu ubytków zgłaszanych
w poniedziałki. W skali miesięcznej porównanie jest możliwe dla dwóch ostatnich miesięcy 1942 r.
W listopadzie kancelaria Majdanka wykazała 2 999 zgonów, zaś suma liczb podanych w szpalcie
„ubyło” (brakuje danych dla 5 dni, w tym dla okresu 27–30 listopada, kiedy w obozie zaewidencjo-
nowano łącznie 528 zmarłych) wynosi 2 249. W grudniu dane te przedstawiały się odpowiednio:
2 983 przypadki zgonów wykazanych w ewidencji obozu i 2 828 ubytków podanych w meldunkach
(brakuje danych dla 4 dni). APMM, Fotokopie, sygn. XIX-407, Księga zgonów za okres 20 listopada
1942 – 20 stycznia 1943 r.

15 Mowa jest o rozporządzeniu generalnego gubernatora z 11 lipca i zarządzeniu gubernatora

dystryktu lubelskiego z 27 sierpnia 1942 r. J. Marszałek, Majdanek…, s. 57–59. Zob. na ten temat
Cz. Rajca, Chłopi w obozie koncentracyjnym na Majdanku, [w:] Studia z dziejów ruchu ludowego.
Warszawa 1971, s. 39 i nn.; tenże, Niektóre aspekty stosowania odpowiedzialności zbiorowej w dys-
trykcie lubelskim, „Zeszyty Majdanka”, t. VI (1972), s. 98 i nn.

16 Z. Leszczyńska, Kronika obozu na Majdanku, Lublin 1980, s. 83. Wśród wywiezionych do

Pustkowa były przede wszystkim osoby ujęte podczas obław zorganizowanych na kilka dni przed
wyjazdem transportu, a także przekazani na Majdanek wcześniej więźniowie Zamku Lubelskiego.
Aresztowania osób, które następnie znalazły się w tym transporcie, objęły praktycznie cały dystrykt
lubelski (m.in. takie miejscowości jak Zdziłowice, Strzyżewice, Dzierzkowice i Turobin). Część
aresztowanych mężczyzn została osadzona w obozie koncentracyjnym na Majdanku na okres od
kilku do kilkunastu dni. Przetrzymywano ich na I polu i nie zarejestrowano jako więźniów. Najpraw-
dopodobniej mieli oni przebywać na Majdanku do momentu skompletowania całego transportu.
Informacje na temat swojego krótkiego pobytu w obozie niektórzy z nich podawali przy okazji śledz-

208

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

Fragmentaryczność źródeł dotyczących KL Lublin stanowi także przeszkodę

w wyjaśnieniu innej rozbieżności. Podana w radiotelegramach liczba więźniów
obozu męskiego i kobiecego po zsumowaniu jest w niektórych dniach stycznia
1943 r. wyższa niż dane pochodzące z zachowanych szczątkowo raportów obozu.
Przykładowo 7 stycznia różnica wynosi 364, 13 – 469, zaś 20 stycznia – 36917.

Niektóre kwestie wymagają zatem dalszych badań i weryfi kacji. Można żywić

nadzieję, że część z nich uda się lepiej rozpoznać i wyświetlić, gdy zakończone
zostaną prace badawcze nad największymi grupami więźniarskimi społeczności
obozowej Majdanka. Nowe ustalenia mogą przynieść również szczegółowe ana-
lizy stanów dziennych innych obozów. Dlatego w zamierzeniu autorów niniejsze
opracowanie jest przyczynkiem do badań porównawczych nad zagadnieniem
składu narodowościowego i liczebności więźniów niemieckich obozów koncen-
tracyjnych.

twa prowadzonego przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Lublinie w sprawie
działalności I Zmotoryzowanego Batalionu Żandarmerii SS, który we wrześniu 1942 r. dokonywał
masowych aresztowań w dystrykcie lubelskim. Aresztowani w wyniku tej „akcji” zeznawali, że na
I polu było ich około 200–300 osób, a w całym transporcie do Pustkowa około 1 200–1 500 osób.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie, Akta Okręgowej Komisji Badania
Zbrodni Hitlerowskich w Lublinie (dalej AIPNOKL), sygn. S. 87/07/Zn, Akta śledztwa w sprawie
zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy I Zmotoryzowanego Batalionu Żandarmerii SS na
terenie województwa lubelskiego, Zeznania: Bolesława Cholewy z dn. 24.09.1969 r., s. 1045, Mie-
czysława Miciuły z dn. 05.11.1975 r., s. 1049–1052, Walentego Lipy z dn. 06.11.1975 r., s. 1057–1061,
Jana Wójcika z dn. 06.11.1975 r., s. 1064–1066. Zob. też Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie
1939–1944. Praca zbiorowa pod red. Z. Mańkowskiego, Lublin 1988, s. 323.

17 Ponieważ w obydwu źródłach zgadza się stan kobiet, różnica ta musi odnosić się do obozu

męskiego, najprawdopodobniej grupy więźniów żydowskich. Z punktu widzenia analizowanej
problematyki istotne jest, że liczby zawarte w radiogramach nie są niższe od danych z raportów.
Można zatem przyjąć, że obejmowały one wszystkich więźniów wpisanych do ewidencji. APMM,
KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 1, Stany liczbowe więźniów obozu męskiego 1943.

209

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

STANY DZIENNE OBOZU KONCENTRACYJNEGO NA MAJDANKU

OBÓZ MĘSKI

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

I
1942

Not sent in

–––

Not sent in

16 1 07619

1 063

210

800

112

Not sent in

22 1 016

1 009

191

833

112

18 Źródło: National Archives, Kew, HW 16/10. Jak wspomniano we wstępie, dane zawarte

w dokumencie dotyczą liczebności więźniów i zmian w stanach obozu z poprzedniego dnia.

19 W połowie stycznia 1942 r. na Majdanku przebywały cztery grupy więźniów: Polacy, Żydzi,

jeńcy sowieccy i ok. 50 więźniów funkcyjnych kilku narodowości (w tym czasie nie wydzielano
ich w meldunkach). Wśród Polaków większość stanowili chłopi z Lubelszczyzny aresztowani za
niedostarczenie kontyngentów. Około 1 000 z nich osadzono tutaj na przełomie 1941/1942. Żydzi
pochodzili z Lublina i okolic. Pierwszych 150 ujęto podczas obławy przeprowadzonej w mieście 12
grudnia 1941 r. Natomiast jeńcy sowieccy należeli do najstarszych więźniów Majdanka. Deportowano
ich już w październiku 1941 r. w liczbie ok. 1 500–2 000. Zob. Z. Leszczyńska, Kronika obozu…,
s. 28–36; R. Kuwałek, Żydzi lubelscy w obozie koncentracyjnym na Majdanku, „Zeszyty Majdanka”,
t. XXII (2003), s. 81; G. Religa, Jeńcy sowieccy na Majdanku w okresie październik 1941 – 14 lipca
1942, ibidem, s. 231–234; APMM, Centralna Opieka Podziemia (dalej OPUS), sygn. XII-10, s. 367,
Lista uprzywilejowanych Häft lingów noszących numery 1–49.

(Ciąg dalszy tabeli na str. 210)

210

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

23 1 009

1 004

24 1 004

9720

907

109

Not sent in

907

843

766

107

843

815

760

103

815 0 19 796 8 753 0

100

796 0 20 776 0 741 0

101

776 0 1 775 0 740 0

100

II
1942

Not sent in

3821

737 0 702 0

16022

737 6 39 704 0 669 0

704 7

4 707 0 665 0

–––

705

663

705 0 21 684 0 642 0

Not sent in

684 0 43 641 0 599 0

641 5

0 645 0 598 0

–––

Not sent in

540 8 104

444 0 396 0

444 0

441 0 393 0

441 0

441 0 393 0

441 0

437 0 391 0

5823

20 Prawdopodobnie egzekucje Żydów, datowane przez byłego więźnia Józefa Madeja na 22 i 23

lutego. Niemcy zabili wówczas też kilku Polaków. Por. Jesteśmy świadkami. Wspomnienia byłych
więźniów Majdanka. Wybór i wstęp: Cz. Rajca, E. Rosiak, A. Wiśniewska, Lublin 1969, s. 15.

21 Stopniowo zwalniani byli więźniowie polscy, część z nich przeniesiono do więzienia na Zamku.

Zwolnienia kontynuowano do 10 marca. APMM, Pamiętniki, relacje i ankiety byłych więźniów (dalej
Pamiętniki i relacje), sygn. VII-135/13, S. Sidor; sygn. VII-135/251, T. Muszkat.

22 Prawdopodobnie literówka, powinno być 100.
23 Wykazana różnica (31 osób) to przypuszczalnie ofi ary egzekucji, która była konsekwencją

tajnego zarządzenia szefa gestapo w RSHA Heinricha Müllera z 18 lutego 1942 r. dotyczącego wyko-

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 209)

211

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

437 4 13124

310 0 290 0

310 2925 21 318 0 271 0

Not sent in

318 3

6 315 0 265 0

315 0

3 312 0 262 0

312 0

2 310 0 260 0

310 0

2 308 0 258 0

308 1

3 306 0 256 0

–––

III
1942

Not sent in

300 0

7 293 0 243 0

293 0 62 231 0 181 0

231 0 13 218 0 168 0

–––

208 1

2 207 0 156 0

Not sent in

207 0 144

63 0

12 0

10 63

1226

11 5127

nania kary śmierci na radzieckich jeńcach wojennych skazanych przez sądy wojenne. Wyroki te miały
być wykonywane w obozie macierzystym lub najbliższym obozie koncentracyjnym. Z. Leszczyńska,
Kronika obozu…, s. 38–39. Zapamiętali ją także więźniowie polscy przebywający wówczas w obozie.
APMM, Pamiętniki i relacje, sygn. VII/M-97, J. Madej, s. 5; sygn. VII-135/13, S. Sidor, s. 1.

24 Być może ofi ary egzekucji odnotowanej w Kronice pod datą 18 lutego 1942 r. Por. Z. Lesz-

czyńska, Kronika obozu…, s. 39.

25 Polacy przywiezieni ze wsi Budziska. L. Siemion, Egzekucje na Lubelszczyźnie, „Zeszyty

Majdanka”, t. III ( 1969), s. 163.

26 Zwolnienie ostatniej grupy zakładników. Por. przyp. 21.
27 Po opróżnieniu obozu z więźniów żydowskich i polskich (chłopów) ujawniła się liczba więź-

niów funkcyjnych. Do grupy tej należał więzień-lekarz Jan Nowak: „Aby usprawnić pracę w obozie
sprowadzono partiami około 50 więźniów z dawniej zorganizowanych obozów: Buchenwaldu,
Dachau, Sachsenhausen, Oświęcim, Gusen. Więźniom tym nadano numery od 1 do 50. Byli to
więźniowie narodowości niemieckiej, rosyjskiej i polskiej. […] Przypominam sobie, że Niemców,
którzy objęli funkcje kapo, oznaczono numerami od 1 do 13, lekarzy oznaczono numerami od 14
do 20, zaś innych specjalistów numerami od 30 do 50.” APMM, Pamiętniki i relacje, sygn. VII-
135/74, J. Nowak, Protokół przesłuchania świadka, s. 1–2. Zob. także sygn. VII/M-37, T. Muszkat,
s. 2. Wśród więźniów-lekarzy byli również Czesi.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 212)

212

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

51 0 0 51 0 0 0

Not sent in

51 0 0 51 0 0 0

–––

51 1 0 52 0 0 0

5–28

51 0 0 51 0 0 0

Not sent in

51 0 0 51 0 0 0

IV
1942

28 Błąd nasłuchu, powinno być 58.
29 W dniu 29 marca 1942 r. w dokumentacji obozowej odnotowano przybycie pierwszego

transportu Żydów słowackich. Znajdowało się w nim 1 000 mężczyzn, których dostarczono z obozu
zbiorczego w Žilinie i oznakowano numerami od 101 do 1101. 1 kwietnia zarejestrowano następnych
999 mężczyzn przywiezionych z Seredu oraz 1 497 Żydów deportowanych ponownie z Žiliny, a dzień
później dalszych 999 z obozu przejściowego w Novakach. W transportach ze Słowacji kierowanych
do dystryktu lubelskiego w późniejszym okresie znajdowały się także kobiety i dzieci. Na Majdanek
trafi ała wówczas tylko część deportowanych, pozostałych umieszczano w gettach lub obozach pracy. 13
kwietnia osadzono ok. 200 mężczyzn wyselekcjonowanych z transportu z Trnavy do Lubartowa, w dwa
dni później – 317 z transportu, który jechał z Nitry do Lubartowa. Numery obozowe doszły wówczas
do 4919. APMM, KL Lublin, sygn. I d 5, Spisy własności prywatnej więźniów 1942–1944. Zob. także
Dokumenty i materiały do dziejów okupacji niemieckiej w Polsce. T. II „Akcje i wysiedlenia”. Cz. I. Opr.
J. Kermisz, Warszawa – Łódź – Kraków 1946, s. 47; Y. Büchler, Th

e Deportation of Slovakian Jews to the

Lublin District of Poland in 1942, „Holocaust and Genocide Studies”, vol. 6, no. 2 (1991), s. 151–166.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 211)

213

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

Not sent in

21 5 493

5 538

22 5 538

35932

5 896

5 847

–––

24 5 896

5 895

5 847

25 5 895

5 856

5 808

Not sent in

–––

28 6 115

6 114

6 066

29 6 114

6 112

6 066

30 17 kwietnia administracja obozu odnotowała przybycie kolejnej partii Żydów słowackich,

najprawdopodobniej wyselekcjonowanych z transportu jadącego z Nitry do Rejowca. Y. Büchler,
op. cit., s. 166; Księga zmarłych więźniów. Th

e Book of Prisoner Deaths. Majdanek 1942. Red. naukowa

J. Kiełboń, K.A. Tarkowski, Lublin 2004.

31 Na Majdanku zarejestrowano ok. 200 Żydów lubelskich (przedział numerów 5419–5641).

Wybrano ich spośród ok. 3 000 osób przypędzonych z getta na Majdanie Tatarskim. Po selekcji
pozostałe ofi ary (ok. 2 800 osób) wywieziono do Krępca i tam zamordowano, nie wprowadzając
wyselekcjonowanych na śmierć do ewidencji obozu. W grupie osadzonych na Majdanku mogli
znajdować się również Żydzi z obozu przy ul. Lipowej, w tym 18 pracowników Rady Żydowskiej
w Lublinie. Ich imienny wykaz wraz z numerami obozowymi zachował się w aktach Judenratu.
Archiwum Państwowe w Lublinie (dalej APL), sygn. 159, Rada Żydowska w Lublinie, Wydział Mel-
dunkowo-Informacyjny, s. 202. Por. też W. Dobrowolski, Pięć lat na muszce. Wspomnienia więźnia
Majdanka, Lublin 1994, s. 34–36; R. Kuwałek, Żydzi lubelscy..., s. 94.

32 Drugi transport Żydów słowackich z Nitry do Rejowca, którym nadano numery w przedziale

5654–6007. Zob. Księga zmarłych...

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 214)

214

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

30 6 114

30733

6 417

6 369

1942

1 6 417

6 425

6 377

–––

Not sent in

–––

5 6 989

6 987

6 939

–––

Not sent in

–––

33 Od 25 do 30 kwietnia 1942 r. w obozie zarejestrowano ponad 600 więźniów żydowskich

z dwóch transportów z Terezina (do Piask i Izbicy) oraz z transportu wiedeńskiego, dla którego
stacją docelową była Włodawa. Oznaczeni zostali oni numerami w przedziale 6008–6614 (niektórzy
z nich dostali numery po zmarłych wcześniej Żydach słowackich). Por. H.G. Adler, Th

eresienstadt

1941–1945, Das Antlitz einer Zwangsgemeinschaft , Tübingen 1960, s. 755; M. Kryl, Deportacje więź-
niów terezińskiego getta do obozu koncentracyjnego na Majdanku w 1942 roku, „Zeszyty Majdanka”,
t. XI (1983), s. 23–45; K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne jako forma ewidencji więźniów Majdanka,
„Zeszyty Majdanka”, t. XXIII (2005), s. 195.

34 6 maja 1942 r. na Majdanku osadzono 17 więźniów polskich, którym nadano numery 57–73.

Była to najprawdopodobniej pierwsza deportacja Polaków od czasu zwolnienia z obozu zakładników,
które nastąpiło dwa miesiące wcześniej. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 195.

35 W ewidencji obozowej odnotowano przyjęcie 384 Żydów polskich i 75 Żydów niemieckich

(m.in. z Aachen), których oznaczono numerami 7072–7530. Część z nich przywieziono z getta
w Izbicy. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 196; R. Kuwałek, Żydzi lubelscy..., s. 95–96.

36 W obozie zarejestrowano grupę Żydów niemieckich, których przywieziono z getta w Piaskach.

Otrzymali numery w zakresie 7700–7860. Pochodzili oni m.in. z Monachium i Berlina. Ponadto
do ewidencji obozowej wpisano ok. 100 Żydów niemieckich z transportu z Frankfurtu do Izbicy.
K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 196.

37 Do obozu przyjęto około 240 Żydów czeskich pochodzących z transportu Th

eresienstadt

– Siedliszcze. Otrzymali oni numery w przedziale 7825–8172. M. Kryl, op. cit., s. 35; K.A. Tarkowski,
Depozyty pieniężne…, s. 196.

38 Przyjęto około 120 Żydów z Bełżyc, wśród których znajdowali się również Żydzi niemieccy

ze Szczecina. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 196; Lebenszeichen aus Piaski. Briefe Depor-
tierter aus dem Distrikt Lublin 1940–1943. Hrsg. von Else Rosenfeld und Gertrud Lucker, München
1968, s. 30.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 213)

215

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

–––

Not sent in

–––

20 11 314

25741

11 557

11 464

–––

22 11 540

1242

1 01343

10 539

10 435

23 10 539

10 494

10 390

Not sent in

–––

28 10 487

21745

10 665

10 560

39 W obozie osadzono ponad 100 Żydów polskich z Biłgoraja. Tego samego dnia zarejestrowa-

no też grupę Żydów polskich z pow. krasnostawskiego, a także Żydów niemieckich i austriackich
(przeważnie wiedeńczyków) wyselekcjonowanych z transportu do Izbicy. Archiwum Żydowskiego
Instytutu Historycznego (dalej AŻIH), 03/1204, Relacja Icka Lichtmana z Żółkiewki; K.A. Tarkowski,
Depozyty pieniężne…, s. 196–197.

40 Do ewidencji wpisano ok. 60 Żydów wiedeńskich, prawdopodobnie z transportu Wiedeń

– Sobibór. Nie jest znany punkt docelowy tego transportu – ofi cjalnie mogła to być Izbica. Osadzo-
nych oznaczono numerami 9044–9103. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 198.

41 W obozie osadzono grupę Żydów czeskich (oznaczonych numerami 9105–9360), którzy po-

chodzili z transportu z getta w Terezinie do Lublina. Prawdopodobnie pozostała część deportowanych
została wysłana do Sobiboru. M. Kryl, op. cit., s. 35; K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 198.

42 Grupa zakładników z Kajetanówki pow. Hrubieszów. W relacji jednego z więźniów znajduje

się informacja o 18 osobach. APMM, VII-135/27, K. Kuźnicki, Protokół przesłuchania świadka.

43 21 maja odszedł z KL Majdanek do KL Auschwitz transport, w którym znajdowało się 1 000

Żydów słowackich. APMM, KL Lublin, sygn. I d 5, Spisy własności prywatnej więźniów 1941–1944;
D. Czech, Kalendarz wydarzeń KL Auschwitz, Oświęcim 1992, s. 171.

44 W obozie zarejestrowano około 130 Żydów niemieckich, pochodzących z Frankfurtu nad Me-

nem i Wiesbaden. Oznaczono ich numerami między 9367 a 9496. APMM, Fotokopie, sygn. 31, k. 9–11;
K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 198; A. Gottwaldt, D. Schulle, Die “Judendeportationen” aus
dem Deutschen Reich 1941–1945. Eine kommentierte Chronologie, Wiesbaden 2005, s. 210.

45 Osadzono około 200 Żydów czeskich z transportu Th

eresienstadt – Ujazdów (Sobibór)

i grupę Żydów wiedeńskich. Oznaczono ich numerami między 9495 a 9701. M. Kryl, op. cit., s. 31;
K. A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 198–199.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 216)

216

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

VI
1942

–––

10 886

3 10 886

10 867

1 061

84 1

4 1 867

26247

11 114

5 11 114

---

46 Na przełomie maja i czerwca przyjęto większą grupę Żydów słowackich oznaczonych nu-

merami 9698–10138. Pochodzili oni prawdopodobnie z transportu ze Špisska Nova Vès do Izbicy
(28.05.) oraz Popradu do Izbicy i Sobiboru (30.05.). Y. Büchler, op. cit., s. 166.

47 W obozie osadzono około 100 Żydów niemieckich, których oznaczono numerami 10139–

10235. Pochodzili oni ze zbiorczego transportu Kassel, Hanau, Münster, który dotarł do Sobiboru
3 czerwca. Tu prawdopodobnie dołączono do nich wyselekcjonowanych wcześniej Żydów słowackich.
A. Gottwaldt, D. Schulle, op. cit., s. 211–213.

48 W obozie mogła być tego dnia osadzona grupa ponad 100 Żydów słowackich, oznaczonych nu-

merami 10236–10368, którzy pochodzili z transportu Liptovsky Mikulaš – Lublin/Sobibór. Wraz z nimi
mogli zostać zarejestrowani Żydzi niemieccy (wielu pochodziło z Berlina), oznaczeni numerami 10370-
10408. APMM, KL Lublin, sygn. I d 23, vol. 1, k. 25; K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 199.

49 5 czerwca do obozu przybyło 49 więźniów niemieckich z KL Dachau. Nazwiska części z nich

wymienione są na jednym z wykazów. Zob. APMM, KL Lublin, sygn. I d 23, vol. k. 53.

50 Prawdopodobnie tego dnia w obozie zarejestrowana została niewielka grupa Żydów wie-

deńskich, oznaczonych numerami 10409–10462, pochodzących z transportu z Wiednia do Izbicy
(5.06.42). K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 199; R. Kuwałek, Getta tranzytowe w dystrykcie
lubelskim, [w:] Akcja Reinhardt…, s. 144.

51 Od 8 do 10 czerwca w obozie osadzeni zostali Żydzi słowaccy, oznaczeni numerami 10463–

10961. Mogli pochodzić z czterech transportów słowackich: Bratysława – Lublin/Sobibór (5.06.42),
Žilina – Lublin/Sobibór (6.06.), Bratysława – Lublin/Sobibór (7.06.) oraz Zvolen/Kremnice – Lub-
lin/Sobibór (9.06.). W tym czasie do obozu skierowano także grupę Żydów czeskich pochodzących
z transportu Praga – Ujazdów (10.06.), których oznaczono numerami 10962–11143. Deportowa-
no także niewielką grupę Żydów niemieckich, być może z transportu z Frankfurtu nad Menem
(11.06.42). Por. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne…, s. 199.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Stan

Żydzi

Polacy Kategoria Sowieccy

ogólny

nieznana

jeńcy

rano

wieczorem

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 215)

217

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

---

23 10

697

5152

101

436

24 10

696

3753

101

399

---

26 10 570

4254

10-55

10-9656

1557

8-58

2459

101

10 372

Not sent in

---

30 10 057

43960

100

9 779

37961

VII
1942

---

912 24 4762 101

961 0 122

Not sent in

---

52 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 51więźniów (zmarli poprzedniego dnia). Księga

zmarłych…, s. 46.

53 Zarejestrowano zgony 37 więźniów, ibidem, s. 46.
54 Zarejestrowano zgony 40 więźniów, ibidem, s. 46.
55 Prawdopodobnie powinno być 101.
56 Prawdopodobnie powinno być 10 396.
57 Prawdopodobnie powinno być 75.
58 Prawdopodobnie powinno być 86.
59 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 24 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
60 29 czerwca w aktach obozu odnotowano odejście transportu liczącego 400 osób. Byli to Żydzi

przeniesieni do KL Auschwitz. W tym samym dniu zarejestrowano zgony 39 więźniów. APMM,
KL Lublin, sygn. I d 5, Spisy własności prywatnej więźniów. 1942-1944, D. Czech, op. cit., s. 193;
Księga zmarłych…, s. 46.

61 Prawdopodobnie błąd nasłuchu.
62 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 38 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 218)

218

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

788 60 3863 101 9

432 129 126

9 739

49464

6065

9 383

129

126

681

0 5866 101 9

325 129 126

Not sent in

620

4 6567 102 9

260 132 125

---

9 360

102

9 059

145

---

Not sent in

214

0 8368 101 8

969 144

069

9 161

170

8 916

144

152

6271 7172 101 8

845 206 0

---

047 20 5073 101 8

718 226 2

25 8

982

8574

231

Not sent in

8 853

13475

8 515

235

840 20 3376 101 8

483 254 2

63 Zarejestrowano zgony 38 więźniów, ibidem, s. 46.
64 Błąd nasłuchu. W rzeczywistości powinno być 49. Tyle samo zgonów zarejestrowano w ewi-

dencji obozowej. Księga zmarłych…, s. 46.

65 Błąd nasłuchu – powinno być 101.
66 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 57 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
67 Suma zgonów z 11 (49) i 12 (16) lipca, ibidem, s. 46.
68 Suma zgonów z 18 i 19 lipca wynosi 53, ibidem, s. 46.
69 W dniu 14 lipca z Majdanka uciekło 86 jeńców. W odwecie pozostali w obozie jeńcy zostali

rozstrzelani. Por. T. Kranz, Ucieczka jeńców radzieckich z obozu na Majdanku w dniu 14 lipca 1942 r.,
„Zeszyty Majdanka”, t. XVIII (1997), s. 49 i nn.

70 Najwyraźniej przestawione zostały dane z rubryk „przybyło” i „ubyło”. Stan Żydów zmniejszył

się tego dnia o 53 osoby. Tyle samo zgonów odnotowano w ewidencji obozu. Księga zmarłych…,
s. 46.

71 Do obozu przywieziono 62 Polaków. Z. Leszczyńska, Kronika…, s. 64.
72 W ewidencji obozu odnotowano zgony 66 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
73 Zarejestrowano zgony 64 więźniów, ibidem, s. 46.
74 Zarejestrowano zgony 70 więźniów, ibidem, s. 46.
75 Prawdopodobnie błąd nasłuchu.
76 Zarejestrowano zgony 32 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 217)

219

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

772

1 6977 101 8

518 251 2

8 738

126

478

101

8 372

26-79

695 20 6380 101 8

310 282 2

VIII
1942

---

Not sent in

---

8 398

5081

90782

---

Not sent in

8 314

121

15483

7 693

509

8 273

6184

7 632

509

8 160

7 53_85

511

---

056 21 6886 97 7

307

537 17

---

Not sent in

---

9 551

3687

8 90088

537

---

77 Zarejestrowano zgony 68 więźniów, ibidem, s. 46.
78 Zarejestrowano zgony 46 więźniów, ibidem, s. 46.
79 Powinno być 263.
80 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 62 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
81 Zarejestrowano zgony 48 więźniów, ibidem, s. 46.
82 Przypuszczalnie błąd nasłuchu.
83 Suma zgonów z 8 (76) i 9 (77) sierpnia. Księga zmarłych…, s. 46.
84 Zarejestrowano zgony 61 więźniów, ibidem, s. 46.
85 Powinno być 7534.
86 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 67 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
87 Zarejestrowano zgony 36 więźniów, ibidem, s. 46.
88 W dniu 15 sierpnia 1942 r. do obozu przyjęto około 1 600 więźniów żydowskich przywiezio-

nych z getta warszawskiego. K.A. Tarkowski, Transport Żydów z getta warszawskiego z 15 sierpnia
1942 r., „Zeszyty Majdanka”, t. XXI (2001), s. 247–275; tenże, Depozyty pieniężne…, s. 203.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 220)

220

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

9 485

1689

8 136

535

190

---

22 9

367

6991

720

530

Not sent in

---

9 230

2692

5893

7 56794

536

---

28 9

065

6195

416

531

9 048

4196

5897

8 359

5698

499

---

IX
1942

2 8

890

53100

152

617

3 8

813

83101

071

615

741 12 84102 98 7

988 614 41

Not sent in

8 7 464103

73104

7 706

612

89 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 35 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
90 Błąd w nasłuchu lub literówka.
91 Zarejestrowano zgony 65 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
92 Prawdopodobnie zakładnicy z pow. kraśnickiego. APMM, Pamiętniki i relacje, sygn. VII-

134/37, A. Pędzioł, Protokół przesłuchania świadka.

93 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 52 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
94 Błąd nasłuchu, powinno być 8 567.
95 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 60 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
96 Zakładnicy z pow. kraśnickiego osadzeni w obozie 28 sierpnia. APMM, Pamiętniki i relacje,

sygn. VII/M-722, J. Zdybel, Relacja, s. 1, 2.

97 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 58 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
98 Błąd nasłuchu, powinno być 568.
99 Powinno być 24.
100 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 52 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
101 Zarejestrowano zgony 70 więźniów, ibidem, s. 46.
102 Zarejestrowano zgony 82 więźniów, ibidem, s. 46.
103 Błąd nasłuchu lub literówka. Powinno być 8 464.
104 Zarejestrowano zgony 73 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 219)

221

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

8 383

82105

7 633

605

8 313

75106

7 559

609

252 40 101107 94 7

416 631 51

135 46 163108 94 7

347 643 51

Not sent in

90_ 10

23109 91 7

113 690 51

110

8 545111

657

9 534

277112

89113

8 635

753

9 401

166114

90115

8 481

777

Not sent in

9 223

71116

8 247

826117

105 Zarejestrowano zgony 79 więźniów, ibidem, s. 46.
106 Zarejestrowano zgony 75 więźniów, ibidem, s. 46.
107 Zarejestrowano zgony 101więźniów, ibidem, s. 46.
108 Zarejestrowano zgony 163 więźniów, ibidem, s. 46.
109 Zarejestrowano zgony 40 więźniów, ibidem, s. 46.
110 Do obozu w Pustkowie odszedł z Lublina transport Polaków, w którym znaleźli się również

więźniowie Majdanka. Por. przyp. 16.

111 W dniach 16–17 września wpisano do ewidencjo ok. 1 760 Żydów deportowanych z getta

warszawskiego. K.A. Tarkowski, Transporty więźniów przybywające do obozu na Majdanku jesienią
1942 roku. Analiza numeracji więźniów, „Zeszyty Majdanka”, t. XXII (2003), s. 312; AŻIH, Relacje
i zeznania ocalałych, sygn. 301/1454, Relacja Arona Fajgenbluma.

112 Poza Żydami z Warszawy, 16 i 17 września zarejestrowano stu kilkudziesięciu Polaków,

głównie z okolic Włodawy, Wisznic, Zwiartowa, Kosowa i Szewni. K.A. Tarkowski, Transporty…,
s. 312, tenże, Depozyty pieniężne… s. 206.

113 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 89 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
114 Zarejestrowano zgony 162 więźniów, ibidem, s. 46.
115 Ze stanu zdjęto trzech więźniów niemieckich, którzy w nocy z 14 na 15 września uciekli

z Flugplatzu. Byli to Otto Jauschke, Heinrich Kursch i Willy Gardini. APMM, KL Lublin, sygn. I d
18, vol. 2, k. 20.

116 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 70 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
117 W tej liczbie 48 osób z więzienia w Białej Podlaskiej osadzonych na Majdanku 19.09. APMM,

Pamiętniki i relacje, sygn. VII/M-84, S. Odyniec, Pamiętnik, s. 1.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 222)

222

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

Not sent in

8 816

82118

7 430

1 223119

8 788

7 269

1 256

X
1942

8 024

7 286

1 276

8 794

197120

127

7 178

1 455

8 916

212121

7 292

1 473

----

8 897

146

175

7 218

1 518122 83123

8 815

117

7 107

1 547

8 726

7 023

1 542

8 606

140

6 899

1 547

8 582

58124

6 821

1 602

----

12 8 31_125

7 076

1 326

8 788

436126

100

7 020

1 610

118 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 70 więźniów. Księga zmarłych…, s. 46.
119 W okresie 23–29 września do obozu skierowano kilkuset więźniów-zakładników aresztowa-

nych m.in. w okolicach Przytoczna, we wsiach Potok, Dzierzgowice, Godziszów, Zdziechowice, Rze-
czyca, Osina, Komarów, Talczyn i okolicach Lubartowa. K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 313–314.

120 W obozie na Majdanku osadzono wówczas znaczną grupę Polaków z Lublina, aresztowa-

nych w wyniku obławy przeprowadzonej na Wieniawie. J. Kasperek, Kronika wydarzeń w Lublinie
w okresie okupacji hitlerowskiej. Lublin 1983, s. 219–220.

121 2 października zaewidencjonowano ponad 80 mężczyzn z Goraja i stu kilkudziesięciu Żydów

polskich z Warszawy, z Bełżyc i Chodla, a także grupę Żydów niemieckich deportowanych z getta
w Bełżycach. K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 314. Na temat likwidacji getta w Bełżycach zob. AŻIH,
Relacje i zeznania ocalałych z Holocaustu, sygn. 301/1812, Relacja Gołdy Teich, s. 5.

122 4 i 5 października zarejestrowano kilkudziesięciu mężczyzn z Rachań i okolic oraz zakład-

ników aresztowanych w okolicach Kraśniczyna i kolonii Rozkołupy. K.A. Tarkowski, Transporty…,
s. 315.

123 Prawdopodobnie literówka, powinno być 73.
124 9 października przyjęto do obozu ok. 50 chłopów, m.in. z Zemborzyc, Majdanu Skrzynec-

kiego, Piotrkowa, a dzień później kilkudziesięciu mieszkańców Lublina, ujętych podczas akcji
policyjnej przeprowadzonej na Dziesiątej. K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 315–316.

125 Błąd nasłuchu.
126 13 października numery obozowe przydzielono kilkuset Żydom z Lublina, Bychawy i Bełżyc

oraz grupie chłopów. Prawdopodobnie był to transport więźniów polskich z więzienia w Krasnymsta-

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 221)

223

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

15 8 403127

106

6 931

1 614

8 682

110

131

6 858

1 663

8 754

159

117

6 926

1 661

----

8 622

206

6 741

1 714

8 505

191

6 619

1 719

8 455

120128

170

6 601

1 685

8 339

157

6 365

1 766

8 247

6 380

1 697129

8 368

225130

104

6 515

1 683

----

8 319

6 459

1 691

8 261

6 421

1 671

8 439

242131

6 609

1 661

8 423

6 560

1 696

8 474

6 617

1 688

wie. W październiku i listopadzie 1942 r. w całym dystrykcie lubelskim trwały „akcje” deportacyjne
praktycznie we wszystkich gettach. Żydów koncentrowano wówczas w wybranych miejscowościach,
np. w powiecie lubelskim w Piaskach: Żydzi z powiatu krasnostawskiego i zamojskiego zbierani byli
w Izbicy. Podczas „akcji” prawdopodobnie część osób, przeważnie zdolnych do pracy, deportowano
do obozu na Majdanku. Stąd też we fragmentarycznie zachowanej dokumentacji znajdują się osoby
pochodzące z różnych miejscowości na Lubelszczyźnie, ale do obozu przybywające jednym transpor-
tem. Na Majdanku osadzano wówczas i mężczyzn, i kobiety. K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 316;
T. Berenstein, Martyrologia, opór i walka ludności żydowskiej w Lubelskiem 1939–1944, „Biuletyn
Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 1957, nr 21, s. 70.

127 Prawdopodobnie błąd w nasłuchu, powinno być 8 703.
128 W dniach 14–20 października w obozie osadzono kilkudziesięciu chłopów aresztowanych

m.in. w Różańcu, Kolonii Łysaków, Kąkolewnicy, okolicach Rachań i Parczewa, oraz kilkuset
Żydów polskich, słowackich i niemieckich, deportowanych m.in. z getta przejściowego w Izbicy.
K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 316–317.

129 22 października zwolniono ok. 80 osób, które przywieziono na Majdanek w czerwcu

z obozu w Trawnikach. J. Kiełboń, Zwolnienia więźniów z Majdanka, „Zeszyty Majdanka”, t. XXI
(2001), s. 87.

130 Zerejestrowano ponad 200-osobową grupę Żydów polskich, pochodzących głównie z Chełma,

Kamionki, Lubartowa i Lublina. K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 317.

131 Prawdopodobnie Żydzi, którzy znaleźli się na Majdanku w wyniku „akcji” w Piaskach.

Wraz z nimi przywieziono wówczas także kobiety. Były wśród nich osoby wysiedlone wcześniej
z getta na Majdanie Tatarskim w Lublinie. Do ewidencji wpisano także ok. 150 Żydów w większości
z Warszawy i Ryk. K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 318.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 224)

224

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

XI
1942

----

8 352

203132

325

6 639

1 544

8 411

109

6 697

1 545

8 367

6 672

1 525

8 503

186

6 819

1 513

8 508

6 834

1 499

8 449

6 774

1 502

----

8 272

196

6 630

1 469

8 518

335133

6 869

1 478

8 708

263?134

6 082?135 1 457

8 992

385

101

7 344

1 479

8 974

7 356

1 449

9 207

7 125

1 913

----

9 098

137

7 547

1 383

9 043

7 510

1 381

8 989

7 472

1 345

8 931

7 425

1 334

8 694

240

80136

7 255

1 268

8 556

152

7 150

1 224

102

----

448

9 040

680

88137

7 696

1 161

104

132 Prawdopodobnie do ewidencji wpisano 200-osobową grupę Żydów polskich i niemieckich

przywiezionych z różnych miejscowości Lubelszczyzny, którym nadano numery 30 października.
K.A. Tarkowski, Transporty…, s. 318.

133 W obozie zaczęto rejestrować Żydów lubelskich przypędzonych ze zlikwidowanego get-

ta na Majdanie Tatarskim. Ich rejestracja trwała do 13 listopada. R. Kuwałek, Żydzi lubelscy...,
s. 105–106.

134 Tak jest w dokumencie.
135 Tak jest w dokumencie. Prawdopodobnie błąd nasłuchu, powinno być 7 082.
136 20 listopada zwolniony został więzień niemiecki Hans Böhmer (nr obozowy 126). APMM,

KL Lublin, Akta ruchomego mienia więźniarskiego zawierające imienne zawiadomienia o zgonach
więźniów, sygn. I d 18, vol. 3, k. 19.

137 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 89 więźniów. APMM, Fotokopie, sygn. XIX-407,

Księga zgonów za okres 20 listopada 1942 – 20 stycznia 1943 r.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 223)

225

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

977 55 118138 79 7605 1

189 104

26 8

864

13139

126140

7513

166

106

----

XII
1942

(35) (183)

8 111

371

15141

6 856

1 066

110

7 999

112

6 762

1 052

109

7 886

115

6 669

1 031

110

7 800

153

6 534

1 062

128

----

7 577

271

6 364

1 012

125

7 459

112

6 261

125

7 360

108

6 177

984

125

7 274

6 108

967

125

7 208

6 031

978

125

----

6 968

176

5 836

929

126

6 856

132

5 725

928

126

6 767

145

5 220

942

128

138 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 119 więźniów, ibidem.
139 W dniu 26 listopada 1942 r. do obozu przybył niewielki transport, złożony prawdopodobnie

z 11 Żydów holenderskich – specjalistów wyselekcjonowanych z większego transportu, który odszedł
z obozu przejściowego w Westerbork do Auschwitz-Birkenau. Wśród nich byli: Levy Trompetter, nr
obozowy 7593, zmarły na Majdanku w dn. 01.12.1942 r. oraz Asser Sundefan (Sondervan – w doku-
mentach holenderskich), nr 7595, zmarły na Majdanku w dn. 15.12.1942 r. Obydwaj byli szlifi erzami
diamentów z Amsterdamu. Informacja o ich śmierci: APMM, KL Lublin, Akta ruchomego mienia
więźniarskiego zawierające imienne zawiadomienia o zgonach więźniów, sygn. I d 18, v. 3. Trans-
port z Westerborku, na liście którego fi gurowali obydwaj mężczyźni, dotarł do Auschwitz-Birkenau
26.11.1942 r. D. Czech, Kronika…, 286. Autorzy dziękują p. Martinowi van Liempt z Holandii za
pomoc w ustaleniu wojennych losów Levy’ego Trompettera i Assera Sondervana.

140 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 122 więźniów. APMM, Fotokopie, sygn. XIX-407,

Księga zgonów za okres 20 listopada 1942 – 20 stycznia 1943 r.

141 Taki zapis widnieje w dokumencie. Do 1 grudnia odnoszą się najwyraźniej liczby w nawia-

sach. Tego dnia zmarło w obozie 183 więźniów. APMM, Fotokopie, sygn. XIX-133, Totenmeldungen
für die Eff ektenkammer, k. 234-236.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli na str. 226)

226

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

6 688

5 576

907

128

18 6

576

113

495

876

128

540 15

51 76 5

456 880 128

----

6 399

154

5 237

859

128

6 352

5 286

863

128

6 263

111

5 242

819

127

24 6

161

104

154

806

127

----

28 5

858

128

954

703

127

5 788

4 887

619

127

30 5

650

138

760

688

128

5 551

108

4 683142

665

129

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więź-

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

niowie

jeńcy

Rzeszy

wojenni

I
1943

2 5 436

116

4 603

636

129

----

4 5 272

164

4 462

607

129

5 5 227

4 423

601

129

6 5 148

4 355

591

128

7 5 098

51143

4 309

587

128

8 5 072

30144

4 287

583

128

9 5 018

62145

4 226

590

128

----

142 Taką samą liczbę Żydów-mężczyzn przebywających na Majdanku w dniu 31 grudnia 1942 r.

podał w swoim raporcie Richard Korherr, inspektor do spraw statystyki w sztabie Reichsführera SS.
Dokument norymberski (dalej Dok. nor.), sygn. NO-5194.

143 W raporcie obozu odnotowano, że dzień wcześniej zmarło 50 więźniów i jedna osoba została

stracona. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe więźniów obozu męskiego 1943.

144 Zarejestrowano zgon 30 więźniów. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe

więźniów obozu męskiego 1943.

145 W raporcie obozu wykazano zgon 62 więźniów. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany

liczbowe więźniów obozu męskiego 1943.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więźniowie

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

Rzeszy

jeńcy

wojenni

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 225)

227

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

11 4 701

323146

3 921

579

128

12 4 979

571147

293

3 638

1 140

128

13 4 945

3 613

1 131

128

14 4 913

52148

3 572

1 142

126

15 4 809

3 512

1 138

126

16 4 728

126

3 414

1 116

125

----

18 4 423

0149

105

3 339

1 095

124

19 4 587

3 309

1 083

123

20 4 538

3 269

1 076

122

21 4 473

3 222

867

122

191150

22 4 399

3 161

854

122

191

23 4 361

3 129

850

122

190

----

25 4 284

100

3 054

849

121

190

26 4 270

3 037

852

121

190

27 4 233

2 992

861

121

189

28 4 129

104

2 895

855

121

188

29 4 084

2 834

870

121

1-8151

31 ----

146 Suma zgonów z 9 (145) i 10 (178) stycznia. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany

liczbowe więźniów obozu męskiego 1943.

147 Rejestracja mężczyzn-Polaków z transportu z dystryktu radomskiego. Zob. na ten temat

S. Piątkowski, J. Kiełboń, Z badań nad transportem radomskim, „Zeszyty Majdanka”, t. XXI (2001),
s. 211–275.

148 W raporcie obozu wykazano zgon 52 więźniów. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany

liczbowe więźniów obozu męskiego 1943.

149 Tego dnia na Majdanku osadzono 1 005 Polaków przywiezionych z więzienia na Pawiaku.

Ponieważ ich rejestrację rozpoczęto dopiero w lutym, nie zostali doliczeni do stanu obozu, podobnie
jak przywiezione tym transportem kobiety.

150 Spośród więźniów polskich (mężczyzn i kobiet) zaczęto wydzielać osoby aresztowane

w odwet za sabotaże gospodarcze i akcje partyzanckie skierowane przeciwko okupantowi lub po-
moc udzielaną partyzantom. Było to przypuszczalnie związane z rozkazem, jaki 11 stycznia 1943 r.
Himmler wydał szefowi gestapo, polecając, aby aresztować i osadzić m.in. na Majdanku „wszystkie
proletariackie elementy podejrzane o związki z działalnością band” (der Bandentätigkeit verdächtig).
J. Marszałek, Majdanek…, s. 62. 15 lutego w obozie męskim wykazano 185 osób, które zaliczono do
tej grupy i oznaczono jako B-verd. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe więźniów
obozu męskiego 1943.

151 Powinno być 188.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Więź-

Żydzi

Polacy

Sowieccy

ogólny

niowie

jeńcy

Rzeszy

wojenni

228

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

OBÓZ KOBIECY

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Żydówki

Polki

Niemki

ogólny

1942

----

6 542152

405

137

542 1 2 405

136

9 686

155153

560

126

658 1 29

560

----

892

179154

727

165155

890 0 2 727

163

897 9 2 727

170

889

727

162

----

942 68

794 148

932

794

136

931 1 0 794

137

946

794

152

944 1 3 794

150

152 Pierwszymi więźniarkami obozu kobiecego na Majdanku było ok. 130 Polek, które aresz-

towano w Lublinie 1.10.1942 r. podczas obławy zorganizowanej na Wieniawie i 28 aresztowanych
dzień później w Goraju, a także grupa Żydówek z Bełżyc. APMM, Pamiętniki i relacje, sygn.
VII/M-198, K. Rychlak, s. 1. Gołda Teich, przywieziona transportem żydowskim z Bełżyc, podaje,
że w momencie osadzenia jej na Majdanku na V polu przebywało już 190 Polek, które miały być
przywiezione do obozu na dzień przed Żydówkami. Wynika z tego, że kobiety żydowskie z Bełżyc
zostały umieszczone w obozie w dniu 2.10.1942 r. AŻIH, Relacje i zeznania ocalałych z Holocau-
stu, sygn. 301/1812, Relacja Gołdy Teich, s. 5; Z. Murawska, Kobiety w obozie koncentracyjnym na
Majdanku, „Zeszyty Majdanka”, t. IV (1969), s. 108.

153 Prawdopodobnie Żydówki przywiezione z Bychawy.
154 Prawdopodobnie Żydówki deportowane z Bychawy, Bełżyc i okolic Lublina. Por. także

przypis 126.

155 10 października w obozie osadzono kilkadziesiąt Polek aresztowanych podczas akcji poli-

cyjnej zorganizowanej w Lublinie na ul. Bychawskiej w dzielnicy Dziesiąta. J. Kasperek, Kronika…,
s. 220–221.

229

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

24 1 170156

36157

1 429158

150

----

181 3 1 1

027

194

178 0 3 1

027

151

1 269

94159

1 121

148

279

11 1

120

159

321

45 3

164

157

321 0 0 1

164

157

XI
1942

----

1 350

1 193

157

3 1

353

193

160

1 370

1 210

160

1 444

1 288

160

6 1

444

284

160

7 1

445

284

161

----

9 1

445

283

162

1 731

186160

1 569

162

2 113

382

1 950

163

2 301

195

2 145

156

2 781

482

2 626

155

2 855

2 701

15(4)161

----

16 2

866

710

156

2 867

2 711

156

156 Przypuszczalnie błąd nasłuchu, powinno być 1 179.
157 Prawdopodobnie błąd nasłuchu. Powinno być 236. Na Majdanku osadzona została wówczas

grupa kobiet żydowskich z getta na Majdanie Tatarskim i z getta w Piaskach, dokąd wysiedlono
część Żydów lubelskich z Majdanu. R. Kuwałek, Żydzi lubelscy…, s. 102; APMM, Pamiętniki i relacje,
sygn. VII-643, Eta Brifman.

158 Przypuszczalnie błąd nasłuchu, powinno być 1 029.
159 Prawdopodobnie w obozie osadzone zostały Żydówki przywiezione z getta w Piaskach, gdzie

trwała wówczas akcja deportacyjna i gdzie skoncentrowani zostali Żydzi ze zlikwidowanych gett
powiatu lubelskiego. R. Kuwałek, Getta tranzytowe w dystrykcie lubelskim, [w:] Akcja Reinhardt…,
s. 158.

160 Początek rejestracji Żydówek przypędzonych ze zlikwidowanego getta na Majdanie Tatarskim.

R. Kuwałek, Żydzi lubelscy…, s. 105.

161 Tak jest w dokumencie.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Żydówki

Polki

Niemki

ogólny

(Ciąg dalszy tabeli na str. 230)

230

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

2 884

2 731

153

2 840

2 687

153

2 829

2 667

162

2 850

2 698

152

----

853

1 2

701 152

854

1 2

700 154

2 861

2 707

154

856

5 2

704 152

----

862

0 2

709 153

----

XII

1942

2 882

2 728

154

2 879

2 725

154

2 879

2 725

154

2 880

2 723

157

----

7 (1) 874162

2 719

157

2 874

2 717

157

2 871

2 718

163

2 869

2 718

151

2 868

2 797

151

----

2 888

2 729

146

2 885

2 726

146

2 885

2 726

147

17 2

874

722

139

2 873

2 721

139

2 872

2 720

139

----

2 868

2 717

138

2 805

2 662

130

162 Taki zapis widnieje w dokumencie. Powinno być 2 874.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Żydówki

Polki

Niemki

ogólny

(Ciąg dalszy tabeli ze str. 229)

231

Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka…

803 0 2 2

660

130 13

811 8 0 2

668

130 13

----

804 1 2 2

661

130 13

805 1 0 2

661

131 13

804 0 1 2

660

131 13

2 803

2 659163

131

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Żydówki

Polki

Niemki

ogólny

I
1943

3 ----

2 793

2 653

127

2 786

2 646

127

2 786

2 646

127

2 784

2 644

127

2 782

2 642

127

2 781

2 641

127

----

2 751

2 610

128

2 893

145164

2 607

273

891 4 6 2

605

271 15

884 0 7 2

598

271 15

880 2 6 2

594

271 15

875 0 5 2

589

271 15

----

2 863

0165

2 577

271

861 1 3 2

575

271 15

163 Taka sama liczba więźniarek żydowskich podana jest w raporcie R. Korherra. Por. przyp.

142.

164 Kobiety z transportu radomsko-kieleckiego. APMM, Pamiętniki i relacje, VII/M-128, Wanda

Pelinko-Białas; VII/M-135, Zofi a Łebek-Kosela-Jończyk; VII/M-169, Franciszka Faliszewska.

165 Do obozu przybyło 311 polskich więźniarek z Pawiaka. Zostały one zarejestrowane w lutym

i wówczas doliczone do stanu obozu.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Żydówki

Polki

Niemki

ogólny

(Ciąg dalszy tabeli na str. 232)

Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak

857 0 4 2

571

272 15

853 0 4 2

567

229 15

42166

2 848

2 562

229

841 1 4 2

555

229 15 42

----

2 353

499

2 067

229

2 307

2 021

229

2 321

2 035

229

315 0 6 2

029

229 15 42

313 0 2 2

027

229 15 42

31 ----

166 Przypuszczalnie Polki podejrzewane o udział w ruchu oporu (B-verd.). Por. przyp. 150.

Data

Stan

Przybyło

Ubyło

Żydówki

Polki

Niemki

ogólny

(Dokończenie tabeli ze str. 231)

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
01 Ks Jan Twardowski Utwory zebrane Tom I Zeszyt w kratkę ( i kolejne) (1)
Leczenie uzupełniające nowotworów narządu rodnego chemioterapia, radioterapia
Radioterapia VI rok (nowa wersja2)
PODSTAWY RADIOTERAPII
Radioterapia 2
Majdanek
Prawa sukcesu tom 1 2
OSW Zeszyt 01
Zeszyt Nauczyciela15

więcej podobnych podstron