Uprawnienia organów PIP

Inspektor pracy ma prawo przeprowadzenia o każdej porze dnia i nocy, bez uprzedzenia,
kontroli przestrzegania prawa pracy, a w szczególności przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, we wszystkich podmiotach, na rzecz których świadczona
jest praca przez osoby fizyczne. W razie stwierdzenia naruszenia przepisów inspektor
pracy jest uprawniony wydać nakaz (decyzję administracyjną):

* usunięcia stwierdzonych uchybień - gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy;

* natychmiastowego wstrzymania prac lub skierowania pracowników lub osób do innych
prac - gdy naruszenie powoduje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia
pracowników lub osób wykonujących te prace;

* wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia
przysługującego pracownikowi.

Jeżeli dopuszczenie do eksploatacji nowo wybudowanego lub przebudowanego zakładu
pracy mogłoby spowodować bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia osób
zatrudnionych, inspektor pracy zgłasza sprzeciw wobec jego uruchomienia.

Inne nieprawidłowości inspektor pracy reguluje poprzez wystąpienie. Za wykroczenie
przeciwko prawom pracownika inspektor pracy ma prawo ukarać sprawcę mandatem lub
wystąpić do sądu z wnioskiem o jego ukaranie.

Okręgowy inspektor pracy może wydać nakaz zaprzestania działalności przez zakład
pracy lub jego część, jeżeli stan bezpieczeństwa i higieny pracy zagraża życiu lub
zdrowiu pracowników i nie da się go zlikwidować, stosując inne środki prawne
przewidziane dla inspektora pracy.

Główny Inspektor Pracy występuje o wydanie lub nowelizację stosownych przepisów
prawa pracy oraz przedkłada Sejmowi, Radzie Ochrony Pracy i Radzie Ministrów
coroczne sprawozdanie z działalności PIP (podawane jest ono również do publicznej
wiadomości w Internecie).