N
a
r
o
d
o
w
y
B
a
n
k
P
o
l
s
k
i
I n s t y t u t E k o n o m i c z n y
Jacek Łaszek
27 września 2010 r.
Hanna Augustyniak
Marta Widłak
Zespół ds. Rynków Nieruchomości
Biuro Struktur Rynkowych
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości
mieszkaniowych w Polsce
1
w pierwszym półroczu 2010 r.
Opracowanie w sposób syntetyczny opisuje najwaŜniejsze zjawiska, jakie miały miejsce
na rynku mieszkaniowym w największych miastach w Polsce w dwóch kwartałach 2010 r. oraz
zawiera załącznik z wykresami, na których prezentowane są: 1/ ceny mieszkań (wykresy 1-10),
2/ dostępności: kredytu, mieszkania, kredytowa mieszkania (wykresy11-18), 3/ wypłaty kredytów
i stopy procentowe (wykresy 19-26), 4/ koszty produkcji budowlano-montaŜowej (wykresy 27-35)
oraz 5/ budownictwo mieszkaniowe (wykresy 36-39).
Niniejsza informacja
2
powstała na podstawie analizy danych z Bazy Rynku Nieruchomości
(BaRN
3
), bazy cen ofertowych mieszkań PONT Info Nieruchomości, baz Związku Banków
Polskich SARFIN (finansowania nieruchomości) i AMRON (wycen), jak równieŜ zbiorczych
danych Biura Informacji Kredytowej. Do analizy strukturalnej rynków korzystano z danych GUS i
NBP, zaś analizę kosztów przeprowadzono na podstawie danych firmy Sekocenbud.
1
Informacja została przygotowana w Instytucie Ekonomicznym na potrzeby organów NBP i wyraŜono w niej
opinie zespołu autorskiego. Dokument nie powinien być rozumiany jako materiał o charakterze doradczym ani jako
podstawa do podejmowania decyzji inwestycyjnych.
2
Przewidywane jest kwartalne ukazywanie się Informacji o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości
mieszkaniowych w Polsce; niniejszy materiał stanowiący pierwsze wydanie, wyjątkowo zawiera analizę dotyczącą
dwóch kwartałów.
3
Baza cen mieszkań BaRN Narodowego Banku Polskiego powstaje dzięki dobrowolnemu przekazywaniu danych
przez pośredników w obrocie nieruchomościami oraz deweloperów przy znacznym zaangaŜowaniu oddziałów
okręgowych NBP; badanie dotyczy zarówno ofert jak i transakcji sprzedaŜy oraz najmu mieszkań w granicach
administracyjnych szesnastu miast wojewódzkich, w których dokonywana jest znaczącą część rynkowego obrotu.
Synteza:
Analiza sytuacji na rynku mieszkaniowym w Polsce w dwóch kwartałach 2010 r. prowadzi do
następujących wniosków:
•
ofertowe ceny mieszkań na rynku pierwotnym i wtórnym wykazywały niewielkie spadki;
ceny transakcyjne na obydwu rynkach moŜna uznać za stabilne,
•
realne ceny mieszkań, zwłaszcza wyraŜone w przeciętnych wynagrodzeniach wykazywały
niewielkie spadki,
•
stopy procentowe kredytu mieszkaniowego walutowego zbliŜyły się do poziomu z okresu
boomu kredytowego, zaś stopy kredytu złotowego nie powróciły do poprzedniego poziomu,
•
banki ograniczyły racjonowanie kredytu,
•
zmianie uległa struktura nowych kredytów – miejsce kredytów denominowanych zajęły
kredyty w walucie krajowej,
•
deweloperzy odmraŜają wstrzymane inwestycje, czego efektem jest ponowny wzrost liczby
niesprzedanych, nowych mieszkań wystawionych na rynek.
2 / 10
Sytuacja w pierwszym i drugim kwartale 2010 r. na rynkach mieszkaniowych największych
polskich miast była w znacznej mierze konsekwencją procesów, które zaszły w latach 2008-2009.
Najbardziej charakterystyczne dla tego okresu było wygaśnięcie gorączki zakupów na rynku
mieszkaniowym w porównaniu z latami 2005 – 2007 oraz wzrost stóp procentowych i
ograniczanie przez banki dostępu do kredytów mieszkaniowych w wyniku znacznego zaostrzenia
polityki kredytowej (por. wykresy 1-10 oraz 19 i 24). W konsekwencji przy wysokich cenach
mieszkań (odziedziczonych po poprzednim okresie) znacznie spadł popyt na rynku
mieszkaniowym, co spowodowało zmniejszenie liczby transakcji na rynku wtórnym oraz
powstanie duŜego zasobu niesprzedanych mieszkań na rynku pierwotnym - zarówno gotowych,
jak teŜ projektów deweloperskich będących w róŜnych stadiach realizacji.
W 2009 r. zmniejszały się zarówno nominalne, jak i realne (wyraŜone w relacji do
przeciętnego wynagrodzenia) ceny mieszkań; spadały teŜ stopy procentowe. W wyniku tego
poprawiła się dostępność kredytu i kredytowa dostępność mieszkania
4
(por. wykresy 1-20). Banki
zaczęły równieŜ łagodzić restrykcje ilościowe w odniesieniu do kredytów mieszkaniowych. Wraz
z wcześniejszym ograniczeniem podaŜy nowych mieszkań przez deweloperów spowodowało to
niewielką poprawę sytuacji na rynku pierwotnym, a zarazem nie przyczyniło się do znaczących
bankructw firm deweloperskich. Istotne było teŜ doświadczenie nabyte przez deweloperów
podczas boomu i załamania na rynku nieruchomości mieszkaniowych w latach 1998 – 2001,
dzięki któremu lepiej dywersyfikowali produkcję i zarządzali ryzykiem projektów.
Tendencje te utrzymywały się w pierwszych dwóch kwartałach 2010 r. Nominalne
ofertowe ceny mieszkań w analizowanych siedmiu większych i dziesięciu średnich miastach
wojewódzkich
5
wykazywały niewielką tendencję spadkową, zarówno na rynku pierwotnym jak i
wtórnym. Wskaźnik średniej nominalnej ceny transakcyjnej w siedmiu miastach wskazywał
niewielką dodatnią dynamikę r/r tych cen, a w dziesięciu miastach niewielką ujemną dynamikę r/r
(por. wykresy 1-10). Jednak biorąc pod uwagę ograniczenia wskaźnika opartego na średniej cenie
mieszkania, jego niewielkie zmiany interpretujemy jako wskazówkę stabilności średnich cen
transakcyjnych mieszkań.
Realne ceny mieszkań na rynku pierwotnym i wtórnym, zwłaszcza wyraŜone w relacji do
wynagrodzeń (por. wykresy 11-12), wykazywały dalsze niewielkie spadki. Stopy procentowe
kredytów mieszkaniowych (por. wykres 24) zbliŜyły się do poziomu z okresu boomu
kredytowego. Stopy kredytu złotowego nie powróciły natomiast do wcześniejszego poziomu, na
co wpłynęła niska płynność w sektorze bankowym (por. wykres 23) oraz nadal podwyŜszone, w
ocenie banków ryzyko finansowania nieruchomości mieszkaniowych (por. wykresy 25-26). Ze
względu na wyŜszą ocenę ryzyka kredytów walutowych, wobec trudności z dostępem do
zagranicznych rynków kapitałowych oraz złych doświadczeń i obaw związanych z ryzykiem
kursowym i płynnościowym, zmieniła się jednak struktura kredytów – miejsce kredytów
denominowanych w walutach obcych zajęły kredyty w walucie krajowej (wykres 20). PrzełoŜyło
się to na koszty i dostępność kredytów (wykresy 13-17). W konsekwencji kredytowa dostępność
mieszkania, pomimo niewielkiej poprawy, była znacznie niŜsza, spadła nawet poniŜej poziomu
notowanego w czasie boomu, co wpłynęło na popyt mieszkaniowy (wykres 18). Banki
kontynuowały proces łagodzenia zasad polityki kredytowej, co znalazło wyraz w gwałtownym
wzroście wartości udzielonych kredytów mieszkaniowych w drugim kwartale (por. wykres 19).
4
Kredytowa dostępność mieszkania – miara określająca, ile metrów kwadratowych mieszkania w średniej cenie
ofertowej na danym rynku (PONT Info) moŜna kupić z wykorzystaniem kredytu mieszkaniowego uzyskanego przy
przeciętnym wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw na danym rynku (GUS), z uwzględnieniem wymogów
kredytowych banku i parametrów kredytu (stopa procentowa, okres amortyzacji, minimum socjalne jako minimalny
dochód po spłacie rat kredytowych); znaczenie informacyjne ma tempo zmian indeksu i jego zróŜnicowanie pomiędzy
rynkami.
5
Siedem miast - Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Łódź, Gdynia; (w przypadku sześciu miast
nieuwzględniana jest Gdynia); dziesięć miast - Szczecin, Katowice, Bydgoszcz, Opole, Olsztyn, Rzeszów, Kielce,
Zielona Góra, Białystok, Lublin.
3 / 10
Zjawisko to mogło być reakcją banków na zapowiedzi wprowadzenia w sierpniu 2010 r.
Rekomendacji T oraz rozpoczęcie dyskusji nad Rekomendacją S2, które mogą spowodować
ponowne zaostrzanie polityki kredytowej odniesieniu do kredytów detalicznych.
Wysokie ceny mieszkań, a w konsekwencji wciąŜ wysoki udział zysku deweloperskiego
w cenie mieszkania oddziaływały ograniczająco na popyt, a stymulująco na podaŜ (por. wykresy
29-35). W konsekwencji pomimo trudności ze sprzedaŜą mieszkań po chwilowym załamaniu
podaŜy rosła liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto, a pozwolenia na budowę kształtowały
się na relatywnie wysokim poziomie (por. wykresy 37-38). Począwszy od pierwszego kwartału br.
zwiększyła się liczba mieszkań wprowadzonych na rynek. Zapas niesprzedanych mieszkań
w sześciu największych miastach, który moŜna szacować na ok. 1,5 roku długookresowej
sprzedaŜy, zaczął ponownie rosnąć. Było to spowodowane zarówno rozpoczynaniem przez
deweloperów projektów wstrzymanych w 2008 r., jak teŜ konkurencją ze strony nowych
projektów realizowanych przy niŜszych kosztach bezpośrednich (terenów budowlanych oraz
materiałów i robocizny) (por. wykresy 27-28). Te drugie inwestycje lokalizowane są często poza
obszarami administracyjnymi miast.
W strukturze przestrzennej nowo udzielanych kredytów mieszkaniowych nie nastąpiły
istotne zmiany. Udział sześciu największych miast kształtował się na poziomie 26%, a szesnastu
miast - 35% (wykres 21). NaleŜy zwrócić uwagę na duŜy udział komponentu reszta Polski. Jego
wielkość pokazuje, Ŝe kredyty mieszkaniowe koncentrują się nie tylko w największych miastach –
stolicach województw, chociaŜ ich struktura, zwłaszcza związana z wielkością kredytów, jest
odmienna.
Struktura własnościowa budownictwa mieszkaniowego była dosyć stabilna, aczkolwiek
oddziaływała na nią koniunktura na dwóch róŜnych rynkach – w największych miastach
(budownictwo deweloperskie) oraz w pozostałych miastach i na wsiach (budownictwo
indywidualne) (por. wykres 39).
4 / 10
Załącznik
1.
Ceny mieszkań ofertowe, transakcyjne, hedoniczne, RP (rynek pierwotny), RW (rynek
wtórny)
Wykres 1 Ofertowe ceny mieszkań - RP w latach 2002 -
2010
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
IV
k
w
. 2
00
2
II
kw
. 2
00
3
IV
k
w
. 2
00
3
II
kw
. 2
00
4
IV
k
w
. 2
00
4
II
kw
. 2
00
5
IV
k
w
. 2
00
5
II
kw
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
II
kw
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
II
kw
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
II
kw
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
II
kw
. 2
01
0
z
ł
/
m
k
w
.
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 2 Ofertowe ceny mieszkań - RW w latach 2002 -
2010
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
IV
k
w
. 2
00
2
II
kw
. 2
00
3
IV
k
w
. 2
00
3
II
kw
. 2
00
4
IV
k
w
. 2
00
4
II
kw
. 2
00
5
IV
k
w
. 2
00
5
II
kw
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
II
kw
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
II
kw
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
II
kw
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
II
kw
. 2
01
0
z
ł
/
m
k
w
.
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie danych PONT Info Nieruchomości.
Wykres 3 Transakcyjne ceny mieszkań - RP w latach
2006 - 2010
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
III
k
w.
2
00
6
IV
kw
. 2
00
6
I k
w.
20
07
II
kw
. 2
00
7
III
k
w.
2
00
7
IV
kw
. 2
00
7
I k
w.
20
08
II
kw
. 2
00
8
III
k
w.
2
00
8
IV
kw
. 2
00
8
I k
w.
20
09
II
kw
. 2
00
9
III
k
w.
2
00
9
IV
kw
. 2
00
9
I k
w.
20
10
II
kw
. 2
01
0
z
ł
/
m
k
w
.
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 4 Transakcyjne ceny mieszkań - RW w latach
2006 - 2010
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
II
I k
w
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
I k
w
. 2
00
7
II
k
w
. 2
00
7
II
I k
w
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
I k
w
. 2
00
8
II
k
w
. 2
00
8
II
I k
w
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
I k
w
. 2
00
9
II
k
w
. 2
00
9
II
I k
w
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
I k
w
. 2
01
0
II
k
w
. 2
01
0
z
ł
/
m
k
w
.
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie danych BaRN.
Wykres 5 Transakcyjna cena średnia vs. cena
korygowana indeksem hedonicznym – RW(Warszawa,
Wrocław, Kraków)
4 000
6 000
8 000
10 000
II
I k
w
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
I k
w
. 2
00
7
II
k
w
. 2
00
7
II
I k
w
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
I k
w
. 2
00
8
II
k
w
. 2
00
8
II
I k
w
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
I k
w
. 2
00
9
II
k
w
. 2
00
9
II
I k
w
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
I k
w
. 2
01
0
II
k
w
. 2
01
0
Kraków hed.
Warszawa hed.
Wrocław hed.
Kraków
Warszawa
Wrocław
Wykres 6 Transakcyjna cena średnia vs. cena
korygowana indeksem hedonicznym – RW(Gdańsk,
Poznań, Łódź)
1 000
3 000
5 000
7 000
III
k
w
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
I k
w
. 2
00
7
II
kw
. 2
00
7
III
k
w
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
I k
w
. 2
00
8
II
kw
. 2
00
8
III
k
w
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
I k
w
. 2
00
9
II
kw
. 2
00
9
III
k
w
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
I k
w
. 2
01
0
II
kw
. 2
01
0
Poznań hed.
Łódź hed.
Gdańsk hed.
Poznań
Łódź
Gdańsk
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie danych BaRN.
5 / 10
Wykres 7 Dynamika (r/r) cen mieszkań - RP
80
100
120
140
160
180
200
IV
k
w
. 2
00
3
II
k
w
. 2
00
4
IV
k
w
. 2
00
4
II
k
w
. 2
00
5
IV
k
w
. 2
00
5
II
k
w
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
II
k
w
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
II
k
w
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
II
k
w
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
II
k
w
. 2
01
0
10 miast transakcja
7 miast transakcja
10 miast oferta
7 miast oferta
Wykres 8 Dynamika (r/r) cen mieszkań - RW
80
100
120
140
160
180
200
IV
k
w
. 2
00
3
II
k
w
. 2
00
4
IV
k
w
. 2
00
4
II
k
w
. 2
00
5
IV
k
w
. 2
00
5
II
k
w
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
II
k
w
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
II
k
w
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
II
k
w
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
II
k
w
. 2
01
0
10 miast transakcja
7 miast transakcja
10 miast oferta
7 miast oferta
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie danych BaRN oraz PONT Info Nieruchomości.
Wykres 9 Średnia cena mieszkania - RP, transakcje
2500
3500
4500
5500
6500
7500
8500
9500
1
2
3
4
kwartał
zł
/
m
k
w
.
2007
2008
2009
2010
2010
2007
2008
2009
10 miast
7 miast
Warszawa
Wykres 10 Średnia cena mieszkania - RW, transakcje
2500
3500
4500
5500
6500
7500
8500
9500
1
2
3
4
kwartał
z
ł
/
m
k
w
.
2007
2008
2009
2010
2007
2008
2009
2007
10 miast
7 miast
Warszawa
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie danych BaRN.
6 / 10
2.
Dostępność kredytu, dostępność mieszkania, kredytowa dostępność mieszkania
Wykres 11 Dostępność mieszkania w m kw. za
przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
I k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 12 Ceny mieszkań wyraŜone w przeciętnym
wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw
0,9
1,1
1,3
1,5
1,7
1,9
2,1
2,3
2,5
2,7
2,9
3,1
I k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło opracowanie własne na podstawie GUS, PONT Info Nieruchomości.
Wykres 13 Dostępny kredyt PLN (w tys. zł)
60
80
100
120
140
160
180
200
I k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 14 Kredytowa dostępność mieszkania w m kw.
(przy kredycie PLN)
20
40
60
80
100
120
140
160
180
I k
w
.2
00
5
II
kw
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
kw
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
kw
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
kw
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
kw
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
kw
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło opracowanie własne na podstawie GUS, PONT Info Nieruchomości.
Wykres 15 Dostępny kredyt CHF (w tys. zł)
60
80
100
120
140
160
180
200
I k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 16 Kredytowa dostępność mieszkania w m kw.
(przy kredycie CHF)
20
40
60
80
100
120
140
160
180
I k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie GUS, PONT Info Nieruchomości.
7 / 10
Wykres 17 Dostępny kredyt EUR (w tys. zł)
60
80
100
120
140
160
180
200
I k
w
.2
00
5
II
kw
.2
00
5
III
k
w.
20
05
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
kw
.2
00
6
III
k
w.
20
06
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
kw
.2
00
7
III
k
w.
20
07
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
kw
.2
00
8
III
k
w.
20
08
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
kw
.2
00
9
III
k
w.
20
09
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
kw
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 18 Kredytowa dostępność mieszkania w m kw.
(przy kredycie EUR)
20
40
60
80
100
120
140
160
180
I k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie GUS, PONT Info Nieruchomości.
3.
Wypłaty kredytów, stopy procentowe
Wykres 19 Przyrosty kwartalne kredytu
mieszkaniowego dla osób prywatnych (po korekcie
kursowej)
0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
30 000
35 000
40 000
45 000
50 000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
m
ln
z
ł
I kw.
II kw.
III kw.
IV kw.
Wykres 20 Struktura walutowa przyrostów kwartalnych
kredytu mieszkaniowego dla osób prywatnych (po
korekcie kursowej)
-4 000
-2 000
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
14 000
I k
w
.2
00
3
II
I k
w
.2
00
3
I k
w
.2
00
4
II
I k
w
.2
00
4
I k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
walutowe po korekcie kursowej
złotowe
Ź
ródło: NBP.
Wykres 21 Struktura przestrzenna nowego kredytu
mieszkaniowego w Polsce w dwóch kwartałach
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
6 miast
10 miast
reszta Polski
Wykres 22 Nowy kredyt mieszkaniowy w 16 miastach
Polski w dwóch kwartałach
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
m
ld
z
ł
Zielona Góra
Opole
Rzes zów
Kielce
Lublin
Ols ztyn
Białystok
Bydgoszcz
Szczecin
Katowice
Łódź
Poznań
Wrocław
Gdańsk
Kraków
Wars zawa
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie BIK.
8 / 10
Wykres 23 Sektor bankowy w Polsce (stan w mln zł)
-100 000
0
100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
IV
k
w
.1
99
6
IV
k
w
.1
99
7
IV
k
w
.1
99
8
IV
k
w
.1
99
9
IV
k
w
.2
00
0
IV
k
w
.2
00
1
IV
k
w
.2
00
2
IV
k
w
.2
00
3
IV
k
w
.2
00
4
IV
k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
9
PŁYNNOŚĆ=DEPOZYTY-KREDYTY GOSP.DOM.
Depozyty gosp.dom.
Kredyty gosp.dom.łącznie
w tym kredyt mieszkaniowy gosp.dom.
Wykres 24 Stopy procentowe dla kredytów
mieszkaniowych w Polsce
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
10%
I k
w
.2
00
5
II
I k
w
.2
00
5
I k
w
.2
00
6
II
I k
w
.2
00
6
I k
w
.2
00
7
II
I k
w
.2
00
7
I k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
PLN
EUR
CHF
USD
Ź
ródło: NBP.
Wykres 25 MarŜe bankowe (do WIBOR, LIBOR,
EURIBOR 3M) dla kredytów mieszkaniowych
1,0%
1,5%
2,0%
2,5%
3,0%
3,5%
4,0%
4,5%
5,0%
II
k
w
.2
00
4
IV
k
w
.2
00
4
II
k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
01
0
PLN
CHF
EUR
Wykres 26 Wycena ryzyka przez banki dla kredytów
mieszkaniowych
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
7,0%
II
k
w
.2
00
4
IV
k
w
.2
00
4
II
k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
5
II
k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
6
II
k
w
.2
00
7
IV
k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
II
k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
01
0
PLN
CHF
EUR
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie NBP.
4.
Koszty produkcji budowlano-montaŜowej w Polsce
Wykres 27 Koszt budowy m kw. mieszkania (typ 1121*)
1500
1700
1900
2100
2300
2500
2700
2900
II
k
w
. 2
00
4
IV
k
w
. 2
00
4
II
k
w
. 2
00
5,
IV
k
w
. 2
00
5
II
k
w
. 2
00
6
IV
k
w
. 2
00
6
II
k
w
. 2
00
7
IV
k
w
. 2
00
7
II
k
w
. 2
00
8
IV
k
w
. 2
00
8
II
k
w
. 2
00
9
IV
k
w
. 2
00
9
II
k
w
. 2
00
9
z
ł
/
m
k
w
.
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Wykres 28 Udziału kosztów bezpośrednich budowy m kw.
mieszkania (typ 1121) w cenie (bez VAT)
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
55%
60%
65%
70%
IV
k
w
.2
00
4
IV
k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
Ź
ródło: Sekocenbud.
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie Sekocenbud.
9 / 10
Wykres 29 Udział zysku deweloperskiego w cenie m kw.
mieszkania (typ 1121)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
IV
k
w
.2
00
4
IV
k
w
.2
00
5
IV
k
w
.2
00
6
IV
k
w
.2
00
7
II
k
w
.2
00
8
II
I k
w
.2
00
8
IV
k
w
.2
00
8
I k
w
.2
00
9
II
k
w
.2
00
9
II
I k
w
.2
00
9
IV
k
w
.2
00
9
I k
w
.2
01
0
II
k
w
.2
01
0
Warszawa
Kraków
Gdańsk
Wrocław
Poznań
Łódź
*/ monitorowany od drugiej połowy 2004 r. budynek typ
1121: mieszkalny, wielorodzinny, pięciokondygnacyjny, z
podziemnym garaŜem oraz pomieszczeniami usługowymi
na parterze konstrukcja tradycyjna (nadziemna część
murowana z cegieł ceramicznych).
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie Sekocenbud.
Wykres 30 Warszawa - struktura ceny m kw. mieszkania
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
IV
k
w
.2
0
0
4
IV
k
w
.2
0
0
5
IV
k
w
.2
0
0
6
IV
k
w
.2
0
0
7
II
k
w
.2
0
0
8
II
I
k
w
.2
0
0
8
IV
k
w
.2
0
0
8
I
k
w
.2
0
0
9
II
k
w
.2
0
0
9
II
I
k
w
.2
0
0
9
IV
k
w
.2
0
0
9
I
k
w
.2
0
1
0
II
k
w
.2
0
1
0
zysk deweloperski
VAT
ziemia
projekt
koszty ogólne
zysk budowlany
koszty pośrednie
sprzęt
materiały
robocizna
Wykres 31 Kraków - struktura ceny m kw. mieszkania
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
IV
k
w
.2
0
0
4
IV
k
w
.2
0
0
5
IV
k
w
.2
0
0
6
IV
k
w
.2
0
0
7
II
k
w
.2
0
0
8
II
I
k
w
.2
0
0
8
IV
k
w
.2
0
0
8
I
k
w
.2
0
0
9
II
k
w
.2
0
0
9
II
I
k
w
.2
0
0
9
IV
k
w
.2
0
0
9
I
k
w
.2
0
1
0
II
k
w
.2
0
1
0
zysk deweloperski
VAT
ziemia
projekt
koszty ogólne
zysk budowlany
koszty pośrednie
sprzęt
materiały
robocizna
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie Sekocenbud.
Wykres 32 Gdańsk - struktura ceny m kw. mieszkania
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
IV
k
w
.2
0
0
4
IV
k
w
.2
0
0
5
IV
k
w
.2
0
0
6
IV
k
w
.2
0
0
7
II
k
w
.2
0
0
8
II
I
k
w
.2
0
0
8
IV
k
w
.2
0
0
8
I
k
w
.2
0
0
9
II
k
w
.2
0
0
9
II
I
k
w
.2
0
0
9
IV
k
w
.2
0
0
9
I
k
w
.2
0
1
0
II
k
w
.2
0
1
0
zysk deweloperski
VAT
ziemia
projekt
koszty ogólne
zysk budowlany
koszty pośrednie
sprzęt
materiały
robocizna
Wykres 33 Wrocław - struktura ceny m kw. mieszkania
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
IV
k
w
.2
0
0
4
IV
k
w
.2
0
0
5
IV
k
w
.2
0
0
6
IV
k
w
.2
0
0
7
II
k
w
.2
0
0
8
II
I
k
w
.2
0
0
8
IV
k
w
.2
0
0
8
I
k
w
.2
0
0
9
II
k
w
.2
0
0
9
II
I
k
w
.2
0
0
9
IV
k
w
.2
0
0
9
I
k
w
.2
0
1
0
II
k
w
.2
0
1
0
zysk deweloperski
VAT
ziemia
projekt
koszty ogólne
zysk budowlany
koszty pośrednie
sprzęt
materiały
robocizna
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie Sekocenbud.
10 / 10
Wykres 34 Poznań - struktura ceny m kw. mieszkania
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
IV
k
w
.2
0
0
4
IV
k
w
.2
0
0
5
IV
k
w
.2
0
0
6
IV
k
w
.2
0
0
7
II
k
w
.2
0
0
8
II
I
k
w
.2
0
0
8
IV
k
w
.2
0
0
8
I
k
w
.2
0
0
9
II
k
w
.2
0
0
9
II
I
k
w
.2
0
0
9
IV
k
w
.2
0
0
9
I
k
w
.2
0
1
0
II
k
w
.2
0
1
0
zysk deweloperski
VAT
ziemia
projekt
koszty ogólne
zysk budowlany
koszty pośrednie
sprzęt
materiały
robocizna
Wykres 35 Łódź - struktura ceny m kw. mieszkania
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
IV
k
w
.2
0
0
4
IV
k
w
.2
0
0
5
IV
k
w
.2
0
0
6
IV
k
w
.2
0
0
7
II
k
w
.2
0
0
8
II
I
k
w
.2
0
0
8
IV
k
w
.2
0
0
8
I
k
w
.2
0
0
9
II
k
w
.2
0
0
9
II
I
k
w
.2
0
0
9
IV
k
w
.2
0
0
9
I
k
w
.2
0
1
0
II
k
w
.2
0
1
0
zysk deweloperski
VAT
ziemia
projekt
koszty ogólne
zysk budowlany
koszty pośrednie
sprzęt
materiały
robocizna
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie Sekocenbud.
5.
Budownictwo mieszkaniowe w Polsce
Wykres 36 Polska - mieszkania oddane do uŜytkowania -
w dwóch kwartałach
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
80 000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Warszawa
Kraków
Wrocław
Pozna
ń
Gda
ń
sk
Łód
ź
reszta Polski
P
O
L
S
K
A
Wykres 37 Polska - wydane pozwolenia na budowę
mieszkań - w dwóch kwartałach
0
20 000
40 000
60 000
80 000
100 000
120 000
140 000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Warszawa
Kraków
Wrocław
Pozna
ń
Gda
ń
sk
Łód
ź
reszta Polski
P
O
L
S
K
A
Ź
ródło: GUS.
Wykres 38 Polska - mieszkania, których budowę
rozpoczęto - w dwóch kwartałach
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
80 000
90 000
100 000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Warszawa
Kraków
Wrocław
Pozna
ń
Gda
ń
sk
Łód
ź
reszta Polski
P
O
L
S
K
A
Wykres 39 Polska – struktura własnościowa
budownictwa w dwóch kwartałach 2010 r.
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
80 000
90 000
mieszkania oddane
mieszkania rozpoczęte
pozwolenia na budowę
spółdzielcze
indywidualne
przezn.na sprzed. i wynajem
pozostałe
Ź
ródło: GUS.