Wykład 28
07. 01. 2012
Leki stosowane w chorobie wieńcowej
choroba wieńcowa – niedostateczna podaż tlenu do mięśnia sercowego w stosunku do jego potrzeb.
Objawy – ból w klatce piersiowej , dławica piersiowa
przebieg choroby:
najpierw zaczyna się ból po wysiłku, choroba postępuje i ból nasila się i pojawia coraz częściej, ostatni etap
choroby – nagłe napady bólu podczas spoczynku (nawet w czasie snu).
Choroby współistniejące:
otyłość, miażdżyca, żylaki, nadciśnienie
czynniki sprzyjające – wiek, palenie, brak ruchu
leczenie:
–
dotlenić serce
–
zmniejszyć obciążenie serca
–
zmniejszenie oporów naczyniowych
–
z energetyzować serce
dwie grupy leków:
1 – podawane podczas bólu
2 – profilaktycznie – zmniejszają nasilenie i częstotliwość ataków bólu
Leki podawane w trakcie napadu bólu
I – Azotany i azotyny
Są donorami tlenku azotu – nitrogliceryny
–
rozszerzają naczynia – głównie żylne
–
zwiększa przepływ przez naczynia – dostarczany tlen do m sercowego
rozkurczają mięśnie gładkie, jest aktywatorem cyklazy adenylowej i zwiększa ilość cyklicznego GMP
(w mitochondrium) – GMP powoduje blokowanie procesu fosforylacji lekkiej miozyny - brak skurczu
mięśniówki naczyń – rozszerzenie światła.
Leki te działają bardzo szybko ale efekt krótkotrwały
działania niepożądane:
–
gwałtowne obniżenie ciśnienia
1 – nitrogliceryna:
–
powoduje bardzo szybki rozkurcz tętnic i żył
–
obniżenie ciśnienia
–
zmniejszenie obciążenia serca
–
zmniejszenie zapotrzebowania na tlen
–
ekonomizacja pracy serca
–
najszybciej wchłania się z błon śluzowych – stosowana podjęzykowo
–
kwaśne środowisko hamuje jej działanie
charakterystyczne objawy po podaniu:
–
ból głowy
–
zaczerwienienie twarzy
–
uczucie gorąca
–
sporadycznie omdlenia
–
zawroty i ortostatyczne spadki ciśnienia
Inne leki będące donorami NO :
1 – triazotan glicerolu:
1 Nitromil – pod językowo
2 Nitrocard – maść
3 Sustomid – tabletki
4 Nitroderm TTS – plastry transdermalne
5 Nitronid
2 – Diazotan izosorbidu:
1 Sorbonit - tabletki
2 Aerosonid - podjęzykowe
3 – Monoazotan izosorbidu:
1 – Effox 10,20,40
2 – Effox long 50,75
3 – Monocard
4 – MonoMac Depot
5 – Mononit 10,20,40
6 – Mononit Retard 60,80,100
7 – Olicard / Olicard retard
II – grupa leków może być stosowana do przerywania bólu jak i w leczeniu przewlekłym
1 – Molsydomina:
–
donor tlenku azotu
–
przeciwzakrzepowe / antyagregacyjne/
–
w profilaktyce – Molsydomina prolongatum
–
działanie jak azotanów
preparaty złożone – substancje w połączeniach
4-azotan-penta-erytrolu – Penthaerythrytol kompositum – z nitrogliceryną
Penthaerythrytol forte
III – grupa tylko i wyłącznie do leczenia przewlekłego:
I grupa – beta-blokery
–
obniżają ciśnienie
–
normalizują pracę serca
–
chinidynopodobny efekt
–
przy działaniu znieczulającym – maskuje zawał serca
działania niepożądane:
–
zmęczenie
–
działa miażdżycogennie
II grupa – antagoniści kanałów wapniowych:
–
normalizują rytm serca
–
rozszerzają naczynia krwionośne
działania niepożądane:
–
zaparcia
–
gorąco / zimno
Inne leki wspomagające mięsień sercowy ,,dopalacze''
1 Trimetazydyna:
1. Preductal / Preductal MR
2. Metazydyna
3. Setal
4. Trimeratio
5. Cyto-protectin MR
Jest to substancja zaliczana do cytoprotekcyjnych w warunkach niedotlenienia mięśnia sercowego podtrzymuje
podstawowe funkcje metaboliczne – zapobiega wyczerpaniu się zapasów ATP, nasila utlenianie glukozy,
utrzymuje prawidłowy metabolizm energetyczny w odległych tkankach.
Wskazania:
–
profilaktyka – choroba wieńcowa
–
z zawałowców
–
ochrona oka(retinopatia) i ucha (uszkodzenie błędnika)
lek dobrze tolerowany,
nie daje interakcji
nie stosować przy ciężkiej niewydolności nerek
2 – Fosfokreatyna
–
Neoton
substancja wysokoenergetyczne
wchodzi w skład substancji warunkujących prawidłowy skurcz serca i produkcje ATP
wskazania:
–
niedotlenienie m sercowego
–
uszkodzenia przewodzenia
–
mocno kardioprotekcyjnie
3 – L-karnityna
4 – koenzym Q
5 – preparaty z głogu.
Narkotyczne leki przeciwbólowe – Opiaty
receptory bólu – nocyceptory
działają na nie NLPZ i opiaty
z opiatów mamy:
alkaloidy fenantrenowe:
–
morfina
–
kodeina
alkaloidy benzyloizochinolinowe:
–
papaweryna
–
noskapina
podział opiatów:
I – czyści agoniści: łatwiej przedawkować!, pobudzają receptory bólowe Mi
1 – morfina
II – agoniści ze składową antagonistyczną: po przekroczeniu dawki działanie bólowe
1 – pentazocyna -
III – antagoniści ze składową agonistyczną
1 - nalorfina
IV – czyści antagoniści
1- naloxom
1 Morfina:
modelowy lek przeciwbólowy, mocno łączy się z receptorami Mi, w następstwie połaczenia następują zmiany
w układzie nerwowym cyklicznego AMP – otwarcie kanałów potasowych – hioerpolaryzacja błony
komórkowej – zmniejszenie częstości powstawania i przewodzenia impulsów bólowych.
Formy doustne nie uzależniają
formy dożylne – silnie narkotyzują podobnie jak crak (forma palona)
działanie ośrodkowe morfiny:
1 – przeciwbólowe – wprost proporcjonalne do dawki
–
najsilniej rozwija się tolerancja, hamuje wszystkie bóle – coraz większe dawki muszą być podawane
2 – uspokajające – wprost proporcjonalne do dawki
–
też szybka tolerancja – szybko zwiększa się dawkowanie
3 – depresja układu oddechowego
–
szybka tolerancja – szybko zwiększa się dawkowanie
4 – przeciwkaszlowe
–
w lecznictwie stosowana pochodna morfiny – kodeina
–
morfina przeciwkaszlowe tylko w przypadku złamania żeber i przebicia opłucnej
5 – mioza źrenic - szpilki
6 – zaburzają gospodarkę hormonalną
(wazopresyna – antydiuretyk – skąpomocz)
7 – przeciwwymiotne
1-dawka wymiotnie
kolejne dawki przeciwwymiotne
działanie obwodowe morfiny:
1 – spazmolityczne – z wyjątkiem mięśniówki macicy
2 – zwiększa wydzielanie histaminy
3- hamuje akcje porodową – hamuje skurcze
zatrucie:
przy podaniu pozajelitowym:
–
depresja oddechowa
–
zmniejszenie temperatury ciała
–
spadek ciśnienia
działania niepożądane:
–
ospałość, zaburzenia koncentracji
–
skąpomocz, zaparcia
–
świąd skóry
–
depresja układu oddechowego
preparaty morfiny:
–
siarczan morfiny
–
mst continus
–
Doltard
–
Oramorc PH
pochodne morfiny:
1 fosforan kodeiny:
–
przeciwbólowy i przeciwkaszlowy – kaszel suchy
Thiocodil
Sirupus pini
Neoazarina
synergia z: solpadeina, eferalgan
2 – Difenyloksylat
przeciwbiegunkowy, z hyoscyną – Reasec
pochodne difenyloksylatu:
–
Loperamid
–
Laremid
–
Stoperan
–
Imodium
Inni czyści agoniści :
2 – Petydyna:
–
Dolargan
3 – Fenantyl - silniej przeciwbólowy niż morfina – w operacjach na otwartym sercu
–
Durogenic plastry
–
Fenta plastry
–
Fentagesic plastry
–
Fentanyl-ratiopharm
4 – Metadon
–
w leczeniu uzależnień
II – nieczyści agoniści :)
1 – Pentazycyna:
–
Fortral
działa krótkotrwale przeciwbólowo, w bólach o średnim natężeniu
2 - Buprenorfina
–
Bunondol
–
Transec plastry
III – Antagonista nieczysty :
1 – Nalorfina
przy przedawkowaniu benzodiazepin – jako odtrutka
IV – czysty antagonista:
1 – Naloxon
–
Nalonae
–
Narkan
przy zatruciach opioidami,benzodiazepinami i barbituranami – ostra odtrutka