plytka 2 id 363195 Nieznany

background image

1

PŁYTKA

NERWOWA – MIĘŚNIOWA

Dr Eliza Koroś

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

2

Płytka nerwowo-mięśniowa

Płytka motoryczna =

miejsce połączenia synaptycznego pomiędzy
aksonem neuronu ruchowego a komórką mięśnia
poprzecznie prążkowanego

Przekaźnik synaptyczny –

ACETYLOCHOLINA (ACh)

ACh po uwolnieniu z kolbki synaptycznej aksonu wiąże się
z receptorami na błonie postsynaptycznej komórki
mięśniowej →
→ indukcja skurczu mięśnia na końcu płytki motorycznej

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

3

Strefa aktywna

Sarkolemma

Obszar

sarkolemmy

z receptorami

ACh - Nm

Akson
Osłonka mielinowa
Kolbka synaptyczna
Komórka Schwanna

Jądro

komórki

mięśniowej

Pęcherzyki
synaptyczne
z ACh

Błona
presynaptyczna
z AChE

Szczelina
synaptyczna

Pofałdwanie
błony
postsynapty-
-cznej

Połączenie nerwowo-mięśniowe

aksonu

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

4

Synteza i

rozkład

ACh

transferaza acetylocholinowa (CAT)

acetylocholinesteraza (AChE)

ACh

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

5

Receptory cholinergiczne

MUSKARYNOWE

- związane z aktywacją białek G

M1 – M5

M1, M3, M5

=

aktywacja fosfolifazy C (PLC)

DAG IP

3

↑ Ca

2+

aktywacja kinaz C

aktywacja kinaz
zależnych od Ca

2+

/kalmoduliny

M2, M4

=

hamowanie cyklazy adenylanowej

↓cAMP, aktywacja kanałów K

+

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

6

Receptory cholinergiczne c.d.

NIKOTYNOWE

- receptory jonotropowe

N

n

neuronalny

N

m

mięśniowy

Złożony z:
2 x podjednostka α
1 x podjednostka β
1 x podjednostka γ
1 x podjednostka δ

2 cząsteczki ACh + receptor N
otwarcie kanału jonowego
napływ Na

+

i Ca

2+

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

7

Receptory nikotynowe

Charakterystyka czynnościowa rec. nikotynowych:

LOKALIZACJA:

płytka nerwowo-mięśniowa

DZIAŁANIE FUNKCJONALNE:

depolaryzacja płytki →

→ skurcz mięśnia szkieletowego

AGONISTA:

acetylocholina

ANTAGONISTA:

tubokuraryna, α-bungarotoksyna

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

8

Leki niedepolaryzujące
tubokuraryna

Leki depolaryzujące
suksametonium

Hemicholina

Wesamikol

Toksyny, Mg

2+

,

aminoglikozydy
brak Ca

2+

Leki wpływające na
uwalnianie
i rozkład ACh

Na

+

Ca

2+

Leki miejscowo
znieczulające

K

+

zakończenie
neuronu
ruchowego

potencjał
czynnościowy -

- depolaryzacja

Acetylo-CoA

CoA

Cholina

ACh

CAT

Przenośnik

choliny

ACh

Przenośnik ACh

Egzocytoza

ACh

rec. nikotynowy

Depolaryzacja
(potencjał płytki końcowej)

komórka
mięśnia prążkowanego

skurcz

Cholina + octan

AChE

Inhibitory AChE
neostygmina

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

9

Blokowanie przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego poprzez
wpływanie na struktury presynaptyczne złącza nerwowo-
mięśniowego

1) Potencjał czynnościowy w motoneuronie blokowany jest przez duże

stężenia leków miejscowo znieczulających oraz przez tetrodoksynę
i batrachotoksynę

2) Chamowanie uwalniania ACh z pęcherzyków synaptycznych:

a) - niedobór Ca

2+

, ↑Mg

2+

w surowicy, aminoglikozydy

- toksyna botulinowa A – max. porażenie mięśniowe występuje po

2 tyg i utrzymuje się przez 2-4 miesiące

b) hemicholina – blokuje wychwyt choliny
c) wesamikol - ↓ magazynowania pęcherzykowego

Leki działające presynaptycznie

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

10

Leki blokujące

płytkę nerwowo-mięśniową

Leki te stosowane są w celu
zwiotczenia mięśni szkieletowych
podczas zabiegów chirurgicznych (

w anestezjologii

)

i do przeciwdziałania skurczom mięśniowym
podczas terapii elektrowstrząsami

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

11

Leki blokujące

płytkę nerwowo-mięśniową

Leki niedepolaryzujące (kompetycyjni antagoniści)
złącze nerwowo-mięśniowe :

(TUBOKURARYNA, GALLAMINA, PANKURONIUM, WEKURONIUM)

- konkurują z ACh o wiązanie do receptora Nm,

ale nie otwierają

kanałów jonowych

-

⇩ depolaryzację płytki wywołaną przez ACh do wartości poniżej
progu potrzebnego do pobudzenia mięśni

- powodują wiotkie porażenie mięśni

Leki depolaryzujące złącze nerwowo-mięśniowe:

(SUKSAMETONIUM)

- wiążą się z receptorem Nm

i otwierają kanały jonowe

- działanie to nie jest odwracalne przez inhibitory AChE

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

12

Leki niedepolaryzujące

• Wszystkie leki z tej grupy rozpoczynają działanie po kilku minutach

od podania:

rokuronium wykazuje najszybszy początek działania (1-2 min)

• Czas utrzymywania się efektu terapeutycznego:

miwakurium ~ 15- 20 min
tubokuraryna ~ 20 - 30 min
atrakurium, wekuronium, rokuronium ~ 30 – 40 min
pankuronium ~ 60 – 120 min

• Niektóre z tych leków uwalniają histaminę

(ale

NIE UWALNIAJĄ HISTAMINY

: wekuronium, rokuronium,

pankuronium)

• Działania niepożądane związane z:

- uwalnianiem histaminy
- blokadą nerwu błędnego
- blokadą zwojów
- działaniem sympatykomimetycznym

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

13

Leki niedepolaryzujące

TUBOKURARYNA

• antagonista rec. Nm, o który konkuruje z ACh

• kolejność zwiotczenia mięśni po i.v. podaniu tubokuraryny:

- okoruchowe
- twarzy i gardła

´-kończyn

- powłok brzusznych
- przepona i mięśnie międzyżebrowe

wraz ze ↑stężenia ACh dochodzi do odwrócenia bloku i powrót

czynności mięśniowej następuje w odwrotnej kolejności

• Interakcje: - działanie antagonistyczne inhibitorów AChE

- potęgowanie działania przez leki blokujące kanały Ca

2+

,

leki miejscowo znieczulające, antybiotyki

• działania niepożądane: - ↓ciśnienia krwi

- skurcz oskrzeli
- ↑wydzielanie śliny i gruczołów oskrzelowych
- skórne reakcje alergiczne

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

14

Leki niedepolaryzujące c.d.

Gallamina:

- nie blokuje zwojów i nie uwalnia histaminy;
- blokuje receptory M2 i powoduje tachykardię

Pankuronium:

- nie blokuje zwojów i nie uwalnia histaminy;
- wywiera działanie podobne do atropiny na serce – tachykardia

Wekuronium:

- nie wpływa na układ sercowo-naczyniowy

Atrakurium:

- związek trwały w niskiej temperaturze i niskim pH, a w temperaturze

ciała rozkłada się samorzutnie w osoczu → jego działanie nie zależy
od eliminacji przez nerki lub wątrobę

- hamuje uwalnianie histaminy – hipotensja

Rokuronium:

- nie wpływa na układ sercowo-naczyniowy
- szybki początek działania (1-2 min)

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

15

Leki depolaryzujące

• Leki te np. suksametonium po związaniu z receptorami Nm nie

oddysocjowują od nich szybko →
→ przedłużona aktywacja receptorowa →
→ szybkie zablokowanie przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego

• Działania niepożądane: - pooperacyjne bóle mięśniowe

(spowodowane drżeniami włókienkowymi)

- działanie muskarynowe

⇧ śluzu w oskrzelach,
⇧ śliny,
⇧ ciśnienia śródgałkowego,
⇧ perystaltyki żołądka

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

16

Leki depolaryzujące

Suksametonium

• Suksametonium stosowane jest do indukowania zwiotczenia mięśni

(i.v., i.m.) ze względu na szybki początek (0.5 – 1.5 min) i krótki czas

(~ 3 – 7 min) działania (poprzedzone skurczami włókienkowymi)

• Stosowane do krótkotrwałego zwiotczenia mięśni w krótkich

zabiegach chirurgicznych oraz endoskopii i intubacji dotchawiczej
środek pomocniczy w tężcu i drgawkach po przedawkowaniu leków

miejscowo znieczulających

• Suksametonium jest hydrolizowane przez nieswoiste cholinoesterazy

surowicy krwi, BChE

(NIE przez AChE !!!)

Przedłużonie działania zwiotczającego suksametonium może być

spowodowane przez
- ↓aktywność esteraz osoczowych (uwarunkowanie genetyczne)
- zatrucia insektycydami
- choroby nowotworowe, hipotermię, niewydolność wątroby i nerek

• Działania niepożądane: - hiperkaliemia (K

+

z tkanek do surowicy)

- działanie muskarynowe (bradykardia)

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

17

Leki miorelaksujące

Leki, które

⇩napięcie mięśni poprzecznie prążkowanych

poprzez

⇧aktywności hamujących neuronów wstawkowych

(GABA-ergicznych)

Stosowane

w chorobach neurologicznych

ze spastycznością:

stwardnienie rozsiane,
udary,
porażenie mózgowe

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

18

Leki miorelaksujące

BAKLOFEN

• antagonista presynaptycznych rec. GABA-B – hiperpolaryzacja

ze

⇧ przewodności kanałów K

+

i

⇩ napływu Ca

2+

• prawdopodobne działanie przeciwbólowe – hamuje uwalnianie

substancji P w rdzeniu kręgowym

• odstawienie leku powinno odbywać się stopniowo ~1-2 tyg.
• działanie niepożądane: senność (

⇩ w czasie leczenia),

zawroty głowy, zaburzenia orientacji i uczucie zmęczenia,

⇩ciśnienia

krwi

• przeciwwskazania:

zaburzenia psychiczne, padaczka, choroba wrzodowa żołądka, ciąża

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

19

Leki miorelaksujące c.d.

Pochodne benzodiazepiny

Nasilają aktywność GABA w OUN.
Stosowane w spastycznościach różnego pochodzenia.

- Diazepam:

2 – 10 mg, 3-4x /24 h; domięśniowo lub dożylnie

- Tetrazepam:

50 – 400 mg/24 h; doustnie

- Tizanidyna -

agonista rec. alfa2-adrenergicznych w OUN;

⇧hamowanie presynaptyczne motoneuronów

- Tolperizon –

hamuje neurony wstawkowe w OUN oraz drogi

polisynaptyczne; poprawia ukrwienie kończyn

- Pridynol –

działa ośrodkowo i obwodowo przeciwcholinergicznie,

hamuje układ piramidowy, stosowany w Parkinsonizmie

- Dantrolen –

hamuje uwalnianie Ca

2+

z siateczki sarkoplazmatycznej;

lek z wyboru w leczeniu gorączki złośliwej;
powoduje osłabienie siły mięśni, senność, zawroty głowy,
zapalenie wątroby

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

20

Miastenia rzekomoporaźna

Myasthenia gravis

Charakterystyczny objaw: nużliwość mięśni

Przyczyna: proces autoimmunologiczny (IgG) skierowany przeciwko

receptorom dla ACh w mięśniach szkieletowych →
→ uszkodzenie przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego

Leczenie: - ↑ ACh w złączach nerwowo-mięśniowych

- zapobieganie wytwarzania przeciwciał przeciwko

receptorom Nm

Rokowanie: zróżnicowane;

czasami dochodzi do samoistnej remisji
bardzo złe w przełomie miastenicznym’ - zajęte mięśnie
oddechowe

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

21

Miastenia rzekomoporaźna

LECZENIE

Inhibitory AChE:

- neostygmina
- pirydostygmina
- ambenomium

Leki immunosupresyjne:

ograniczające produkcję przeciwciał:przeciwko receptorom dla ACh

- prednizolon
- azatiopryna
- cyklofosfamid
- metotrksat
- mykofenolan mofenylu

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

background image

22

PARASYMPATYKOMIMETYKI

LEKI POBUDZAJĄCE RECEPTORY MUSKARYNOWE

Działaj ące

bezpośrednio

Działaj ące

pośrednio

STYMULACJA PARASYMPATYCZNA

Ach i jej estry

Inhibitory AChE lub BChE

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

23

Inhibitory AChE

• Inhibitory AChE hamują rozkład ACh → działanie podobne do

agonistów muskarynowych

+ ↑ przewodnictwo nerwowo-mięśniowe
oraz słabiej rozszerzają naczynia

• Związki o działaniu paralityczno-drgawkowym (estry kwasu

fosforowego np., gazy G: sarin, oraz insektycydy i rodentycydy)

nieodwracalnie blokują AChE (trwale fosforylują enzym);
Objawy zatrucia środkami ↑ stężenie ACh:

- zwężenie źrenic
- skurcz mięśni gładkich
- ↑ wydzielania gruczołowego
- rozszerzenie naczyń krwionośnych i ↓ ciśnienia krwi
- paraliż mięśnia sercowego i mięśni oddechowych

(przyczyna śmierci)

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
plytka id 477188 Nieznany
plytka id 477188 Nieznany
Plytka DIAGRAM ENCJI id 797920 Nieznany
Abolicja podatkowa id 50334 Nieznany (2)
4 LIDER MENEDZER id 37733 Nieznany (2)
katechezy MB id 233498 Nieznany
metro sciaga id 296943 Nieznany
perf id 354744 Nieznany
interbase id 92028 Nieznany
Mbaku id 289860 Nieznany
Probiotyki antybiotyki id 66316 Nieznany
miedziowanie cz 2 id 113259 Nieznany
LTC1729 id 273494 Nieznany
D11B7AOver0400 id 130434 Nieznany
analiza ryzyka bio id 61320 Nieznany
pedagogika ogolna id 353595 Nieznany
Misc3 id 302777 Nieznany

więcej podobnych podstron