2007 08 Szkola konstruktorowid Nieznany

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/97

ołła

a k

ró

ów

Tematem dzisiejszego zadania jest:

elle

kttrro

niik

a w

w rro

errzze

Temat jest bardzo szeroki. Oczywiście nie

wyobrażam sobie, by udało się wykorzystać
elektronikę (oraz jakieś elementy wykonaw−
cze) do automatycznego przełączania „bie−
gów”, czyli sterowania pracą przerzutki. Chyba
nie ma też sensu samodzielne wykonywanie
„komputera rowerowego”, bo taki przyrząd
można kupić w każdym rowerowym sklepie za
kilkadziesiąt złotych.

Jestem jednak przekonany, że oprócz tych

dwóch, zbyt złożonych tematów, można zreali−
zować inne, które okażą się użyteczne w rowe−
rze, a także możliwe do wykonania w warun−
kach amatorskich.

Sam swego czasu (gdy byłem piękny, młody

i wysoki) miałem przyzwoity rower z przerzut−
kami, wyposażony w kierunkowskazy, światła
stop i rezerwowe akumulatorowe oświetlenie.

Przy opracowywaniu tego tematu zwróćcie uwag

na kilka bardzo ważnych kwestii praktycznych:

Wszystkie urządzenia elektroniczne muszą

być skutecznie zabezpieczone przed deszczem.

Mocowanie wszelkich „dodatków” musi

być bardzo solidne, a jednocześnie elastyczne,
bo w rowerze w czasie jazdy w terenie wystę−
pują silne drgania.

Jeśli rozwiązanie będzie obejmować rów−

nież oświetlenie roweru, należy wybrać odpo−
wiednie źródło zasilania. W grę wchodzi tu nie−
wielki akumulator albo zestaw baterii jednora−
zowych. Chodzi tu o dostępność, cenę i kosz−
ty użytkowania źródła zasilania.

Nagrody w postaci atrakcyjnych podzespo−

łów ufundowała firma STANDBY z Wąbrzeźna,
która ma pawilon sprzedaży (także detalicznej)
na warszawskim Wolumenie.

Na rozwiązania czekam jak zwykle pełny

miesiąc od pojawienia się tego numeru
(w kioskach i u prenumeratorów).

Rozwiązanie zadania nr 15

Tematem zadania z majowego numeru EdW

było wykorzystanie elektroniki w gospodars−
twie rolniczym.

Na początku muszę się przyznać, że spo−

dziewałem się niewielkiego odzewu na taki te−
mat zadania. Znów mnie zaskoczyliście.

Otrzymałem kilkadziesiąt rozwiązań, spo−

śród których około dwudziestu jest naprawdę
godnych odnotowania.

Poziom prac był różny. Ciekawsze pomysły

omówię za chwilę, ale najpierw kilka refleksji
ogólnych.

Pomimo, że temat zadania pozostawiał du−

żą dowolność, większość uczestników
uwzględniła specyfikę Szkoły Konstrukto−
rów. Zaproponowali wiele ciekawych urzą−
dzeń, które mogą się okazać przydatne
w gospodarstwie. Ale niestety, nie wszyscy
prawidłowo podeszli do tematu. Kilkanaście
listów zawierało jedynie ogólne, nawet nie
propozycje, tylko zgrubne idee całych syste−
mów automatyzacji gospodarstwa rolnicze−
go. Niektórzy uczestnicy nawet dość szcze−
gółowo rysowali skomplikowane rozwiąza−
nia mechaniczne.

W zadaniu chodziło jednak o to „co elektro−

nicy mogą zaproponować rolnikom”. Jacy
elektronicy? Oczywiście nie specjaliści z biur
konstrukcyjnych, tylko wy – czytelnicy EdW.
A ilu z was jest w stanie solidnie wykonać zło−
żone układy mechaniczne? Niewątpliwie bar−
dzo niewielu.

W tym miejscu chciałbym zacytować koń−

cowy fragment listu Sławomira Osoby
z Imielina: (...) oczywiście pole działania dla
elektroniki w gospodarstwie jest znacznie
szersze, jednak występuje tu problem wspól−
ny dla całej automatyzacji – musi ją poprze−
dzić mechanizacja. Dopiero tam, gdzie praca
jest wykonywana przez silnik czy siłownik,
można (i trzeba) ją udoskonalać za pomocą
elektroniki.

Szkoła Konstruktorów ma podsuwać po−

mysły możliwe do zrealizowania w praktyce
w warunkach domowych. Ma uczyć życiowe−
go podejścia do elektroniki. Tym razem
„wpadki” mieli niektórzy Czytelnicy, których
prace nadsyłane na wcześniejsze edycje kon−
kursu oceniałem bardzo wysoko. Stwierdzi−
łem, że część uczestników puściła wodze
fantazji. Nadesłali oni opisy układów, których

na pewno nie uda się zrealizować w praktyce,
nawet przez zaawansowanego elektronika−
amatora. Pomijam tu kilka propozycji, które
świadczą, że ich autorzy nigdy w życiu nie by−
li na wsi, a całą wiedzę o rolnictwie czerpią
z telewizji.

Dlatego przy omawianiu rozwiązań pominę

„kompleksowe” propozycje automatyzacji
gospodarstwa rolnego. Kilku kolegów propo−
nuje budowę automatycznego urządzenia do
podawania paszy, oraz elektronicznego dozow−
nika wody do picia dla zwierząt. Zwłaszcza po−
mysły budowy elektronicznego urządzenia
utrzymującego stały poziom wody w poidle są
chybione. Po co budować skomplikowany sys−
tem składający się z czujników poziomu wody,
układu przetwarzającego i elektrozaworu, gdy
to samo można wykonać w sposób niezmier−
nie prosty, stosując zaworek z pływakiem i ig−
licą (podobnie jak zawór w gaźniku, albo w każ−
dej spłuczce klozetowej)?

Byłby to klasyczny przypadek przerostu for−

my nad treścią! Trochę realizmu, kochani! Nie
dajmy się zwariować!

A teraz o ciekawszych propozycjach.

Elektroniczny pastuch

Kilku uczestników proponuje budowę elekt−

ronicznego pastucha. Zatwardziałym miesz−
czuchom trzeba wyjaśnić, że chodzi tu o gene−
rator niegroźnych dla zdrowia impulsów wyso−
kiego napięcia współpracujący z gołym drutem
okalającym pastwisko.

O własnych doświadczeniach z przeróbką

elektronicznego pastucha napisał M

arrc

ciin

n B

Biie

err−

att z Rozalina.

arriia

n J

arre

k z Ołpin proponuje wykorzysta−

nie dowolnego transformatora wysokiego na−
pięcia ze starego odbiornika telewizyjnego. Je−
go układ pokazany jest na rry

u 1

1. Oczywiś−

cie przy eksperymentach z wszelkimi układami
wysokiego napięcia trzeba zachować jak najda−
lej idącą ostrożność, ponieważ przy zbyt dużej
mocy impulsy takie mogą się okazać groźne
dla życia a nawet zdrowia.

Wydawałoby się, że urządzenia tego typu są

od lat znane i popularne, a więc nie ma tu cze−
go poprawiać.

Rozwiązanie zadania powinno zawie−

rać schemat elektryczny i zwięzły opis

działania. Model i schematy montażo−

we nie są wymagane. Przysłanie dzia−

łającego modelu lub jego fotografii

zwiększa szansę na nagrodę.

Czas nadsyłania prac wynosi 30 dni

od ukazania się numeru (w przypad−

ku prenumeratorów – od otrzymania

pisma pocztą).

Zadanie 18

Elektronika

w rowerze

Elektronika

w rowerze

ołła

a k

ró

ów

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/97

Słła

miirr O

a pisze jednak: Przyrządy ta−

kie dostępne w handlu posiadają jednak kilka
wad, które można wyeliminować metodami
„elektronicznymi”. Fabryczny generator jest
zasilany z akumulatora motocyklowego 12V
5Ah. Ponieważ układ pracuje przez kilkanaście
godzin na dobę, konieczne jest niemal co−
dzienne doładowywanie akumulatora. W su−
mie akumulator codziennie trzeba nosić na
pastwisko.

Łatwo jednak zauważyć, że układ nie musi

pracować ciągle, lecz może włączać się do−
piero wtedy, gdy zwierzę dotknie drutu.
Zmiana oporności na drodze drut – ziemia
będzie wykrywana przez komparator i dopie−
ro wtedy spowoduje wysłanie impulsu wy−
sokiego napięcia. Cykl pracy akumulatora po−
winien się znacznie wydłużyć, co najmniej do
kilkunastu dni.

Drugim istotnym mankamentem urządze−

nia jest jego ograniczona przydatność w sto−
sunku do niektórych byków, które potrafią
„wziąć drut na rogi” i zerwać go.

W takiej sytuacji bardzo przydatna byłaby

opcja monitorowania ciągłości drutu. Proble−
mem jest jednak zorganizowanie przesyłania
informacji o alarmie do właściciela (...)

Sławek nie podał propozycji schematu, jed−

nak jego uwagi są bardzo interesujące. Oczy−
wiście problem nie jest wcale łatwy, bo pomiar
rezystancji między przewodem a ziemią oraz
monitorowanie ciągłości przewodu też wyma−
gają przepływu prądu. Trzeba uwzględnić prądy
upływu (na przykład po deszczu) oraz wykonać
układy monitorowania w ten sposób, by nie
uległy uszkodzeniu wskutek impulsów wyso−
kiego napięcia. Sławek proponuje wykorzystać
do przesyłania informacji o alarmie prosty sys−
tem radiowy wzorowany na opisach jednego
z wcześniejszych zadań Szkoły, albo też laser.

Układy pomiaru temperatury

arriia

n J

arre

k zaproponował budowę układu

do pomiaru i regulacji temperatury „sztucznej
kwoki”, czyli zestawu lamp nagrzewających ja−
ja. Dla dokładnego utrzymania pożądanej tem−
peratury +37,8 C, trzeba będzie wykorzystać re−
gulator proporcjonalny, a nie, jak proponuje Ma−
rian, prosty regulator dwustanowy z histerezą.

arro

słła

w B

arra

n z miejscowości Rów zapro−

ponował prosty układ ostrzegacza przed przy−
mrozkami o schemacie według rry

u 2

2. Re−

zystory R2, R4 i R6 mają być tak dobrane, by
ustawić progi przełączania na +5° C, 0° C i −5° C.

Nie radzę jednak ni−
komu budować ukła−
du według projektu
Jarka, bowiem układ
aż roi się od błędów
(np. duża histereza
bramek uniemożliwi
wyłączenie alarmu,
błędnie rozwiąznie
generatora z bramką
B4,

bezsensowne

włączenie membran−
ki piezo).

Urządzenie

ost−

rzegające

przed

przymrozkami było−

by na pewno przydatne. Gospodarz obudzony
w nocy mógłby nakryć przynajmniej najcen−
niejsze rośliny.

Układ można wykonać przy użyciu jakiegokol−

wiek wzmacniacza operacyjnego, pracującego
jako komparator z niewielką histerezą. Kalibra−
cję przy 0° C łatwo przeprowadzić wykorzystu−
jąc mieszaninę wody z lodem z zamrażalnika.

Inne zastosowanie miernika temperatury wi−

dzi Sławomir Osoba. Podwyższona temperatu−
ra u zwierząt gospodarskich zwykle jest oznaką
choroby. Sławek widzi możliwość wyposażenia
każdego większego zwierzęcia gospodarskie−
go (krów, konia) w obrożę z czujnikiem tempe−
ratury i rejestratorem. Idea interesująca, ale
chyba układ pomiarowy w pełnej wersji z mik−
roprocesorem kosztowałby niewiele mniej niż
wynosi cena zwierzęcia na skupie.

Bardzo ciekawy pomysł podsunął O

alld

Siik

orrs

kii z Oświęcimia. Proponuje on wykona−

nie tzw „laski agronoma”, czyli układu termo−
metru (i ewentualnie czujnika wilgotności)
włąśnie w postaci laski zakończonej szpicem.
Czujnik(i) zamontowany w szpicu laski pozwa−
lałby w prosty sposób mierzyć temperaturę
(ew. wilgotność) produktów przechowywa−
nych w kopcach lub silosach oraz gleby na róż−
nych głębokościach.

Wykonanie takiej laski z termometrem jest

jak najbardziej realne, nawet w warunkach
amatorskich.

Czujniki wilgotności:
Systemy podlewania

Znaczna część uczestników zaproponowała

wykonanie bądź czujnika wilgotności, bądź na−
wet systemu podlewania roślin. Niestety, tyl−
ko nieliczni zdają sobie sprawę z trudności, ja−
kie tu występują.

W wielu listach znalazłem propozycje czuj−

ników wilgotności (oraz poziomu cieczy),
gdzie przez czujnik przepływa prąd stały. (Nie−
dobrym) przykładem jest układ z rry

u 3

autorstwa M

arrc

ciin

a J

Ję

ęd

drra

a z Lubina. Od po−

czątku Szkoły Konstruktorów przypominam,
że ze względy na zjawisko elektrolizy, tego ty−
pu czujniki powinny pracować przy napięciu
zmiennym, a nie stałym. . Po dłuższym czasie
da o sobie znać elektroliza i jedna z elektrod
zostanie stopniowo zniszczona. Niewiele
zmienia sprawę fakt, że urządzenie działa –
Marcin wykonał zresztą model pokazany na
ffo

otto

grra

affiiii 1

1. Nawet jeśli przy małym prądzie

proces byłby bardzo powolny, nie jest to roz−
wiązanie godne polecenia – w naszej Szkole
trzeba nabywać zdrowych przyzwyczajeń.

Znacznie lepszym i bardzo ciekawym roz−

wiązaniem jest wykorzystanie generatora
z bramką Schmitta. R

k 4

4 pokazuje ideę

takiego miernika. Rzeczywiście w takim ukła−
dzie na elektrodach nie będzie występować
napięcie stałe. Rysunek 4 zawiera tylko frag−

Rys. 1.

Elektroniczny pastuch Mariana Jarka

Rys. 2.

Układ Jarosława Barana

Rys. 3.

Czujnik wody

ment propozycji Jarka – pozostała część ukła−
du jest błędna. Podobnie wniosek, że „ucho
jest bardzo czułe na różnice wysokości dźwię−
ku” jest częściowo prawdziwy – w zasadzie
tak jest, ale gdy częstotliwość generatora
zmienia się płynnie i to w niewielkim stopniu,
bardzo powoli, nie ma z czym tego dźwięku
porównać. Pomimo tych ewidentnych niedo−
róbek, idea wykorzystania do pomiaru wilgot−
ności przestrajanego generatora jest rzeczy−
wiście interesująca!

otto

grra

affiia

a 2

2 pokazuje model układu automa−

tycznego dozownika wody do poidła o sche−
macie z rry

u 5

5. Oczywiście również w tym

przypadku uważam, iż łatwiej jest załatwić
problem napełniania poidła na drodze mecha−
nicznej, jednak rozwiązanie jest poprawne pod
względem elektronicznym, zawiera bowiem
dwa kontaktrony uruchamiane magnesem
umocowanym na pływaku. Zwięzły i staranny
list został zredagowany w takiej formie, jak ar−
tykuły w cyklu Elektronika−2000. Dlatego po−
mimo zastrzeżeń co do celowości układu16−
letni D

miia

n T

erra

a z Radostowic jest jed−

nym z nagrodzonych.

Zabezpieczenia

W kilku listach pojawiły się propozycje ukła−

dów zabezpieczenia przed kradzieżą. Na przy−
kład M

Miic

ałł K

biie

errzzy

kii z Grójca proponuje

prosty układ według rry

u 6

6. Skrajne drzew−

ka sadu zostały opasane pętlą z cienkiego, izo−
lowanego drutu miedzianego (z jakiejś cewki
lub transformatora). Przerwanie tego drutu,
umieszczonego 20...30cm nad ziemią, nawet
nie zostanie przez złodzieja zauważone. Michał
pisze, że taki prosty układ stosował do ochro−

ny sadu wiśniowego. W przed−
stawionym rozwiązaniu zwra−
ca uwagę znaczny pobór prą−
du – jest to bez znaczenia, gdy
chronione pole znajduje się
blisko budynków gospodars−
twa i gdy wykorzystuje się za−
silacz sieciowy. W przypadku
zasilania z akumulatora należa−
łoby pomyśleć o zmniejszeniu
poboru prądu.

Miik

ołła

ajj S

Szzc

czzy

yttk

kii z Ru−

dy Śląskiej pomyślał o skrzyd−
latych złodziejach wiśni. Prze−
ciwko nim zamierza wykorzys−
tać sygnalizator akustyczny za−
wierający dwa układy 555,
tranzystor i głośnik.

azziim

miie

errzz Z

ojje

k z Rudy

Śląskiej proponuje budowę
centralki przeciwpożarowej.
Jest to zadanie bardzo ambit−
ne, ale raczej zbyt trudne,
zwłaszcza jeśli chodzi o ochro−
nę materiałów łatwopalnych, choćby siana czy
słomy. Zamiast budować centralkę p.poż. lepiej
skoncentrować uwagę na instalacji elektrycz−

nej, której awarie i przeciążenia najczęściej by−
wają przyczyną pożarów, w szczególności na
bezpiecznikach, które zwykle są „watowane”
grubym drutem, a tym samym przestają być
bezpiecznikami.

Inne pomysły

Marian Jarek zaproponował budowę ukła−

du sterowania kierunkiem obrotów silnika

trójfazowego za pomo−
cą... głosu. Zestaw filt−
rów z układami 567 sta−
nowiłby dekoder, sterują−
cy pracą styczników. Idea
niewątpliwie ciekawa, ale
nikogo nie zachęcam do
takich

prób.

Przede

wszystkim wcale nie jest
łatwo zbudować układ,
który niezawodnie roz−
poznawałby poszczegól−
ne słowa (np. start, góra,
dół, stop). A z silnikami
elektrycznymi z różnych
maszynach nie ma żar−
tów – co się stanie, jeśli
układ źle zinterpretuje

dźwięki, albo też włączy
lub wyłączy się w najbar−

dziej nieodpowiedniej chwili? W skrajnym
przypadku może się to skończyć wypadkiem,
a nawet czyjąś śmiercią.

Sławek Osoba zaproponował, by w po−

mieszczeniu, gdzie wylęgają się kurczęta, od−
twarzać głos kwoki. Nie mam zielonego poję−
cia, czy to ma jakiś sens.

Łu

szz S

Sttrró

óżży

yń

ńs

kii z Choszczna nadesłał

ogólny opis spawarki – rzeczywiście spawarka
przyda się w gospodarstwie, jednak niewiele
ma to wspólnego z ideą naszego dzisiejszego
konkursu.

szz G

oń

ń z Tarnowa zaproponował bu−

dowę układu czasowego, który regularnie
podlewałby rośliny włączając pompę lub elek−
trozawór.

Arrk

diiu

szz K

alliic

kii z Popław przysłał schemat

automatycznego włącznika parnika. Starsze
parniki elektryczne mają tylko układ czasowy
wyłączający grzałki po określonym czasie,

ołła

a k

ró

ów

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/97

Rys. 4.

Miernik wilgotności

Rys. 5.

Schemat dozownika wody

Fot. 1. Czujnik wody Marcina Jędrasa

Rys. 6.

Zabezpieczenie sadu

Fot. 2. Sterownik dozownika wody Damiana Tendera

a więc rolnik chcący mieć rano świeżo uparo−
wane ziemniaki, musi wstawać gdzieś w środ−
ku nocy, by włączyć parnik. Arek wykorzystał
elektroniczny zegarek z budzikem, który włą−
cza parnik. Choć układ zawiera pewne drobne
niedoróbki, Arkadiusz za to rozwiązanie
i zwięzły opis otrzymuje nagrodę.

Ciekawy pomysł podsunął M

arriiu

szz C

Ciie

eś

ślla

arr

z Górek Wielkich: Ponieważ zwierzętami naj−
wcześniej wstającymi w gospodarstwie są ku−
ry, proponuję nieco przebudować okienka,
przez które wychodzą. Z pomocą przyszło roz−
wiązanie, coraz częścoej stosowane w wielu
domach – elektrycznie otwierana brama. Ot−
wieranie i zamykanie okienka można uzależnić
od oświetlenia stosując fototranzystor. (...)

Schemat układu Mariusza pokazany jest na

rry

u 7

Styki S1 i S2 umożliwiają ręczne sterowa−

nie, natomiast S3 i S4 są wyłącznikami krań−
cowymi. Przekaźniki sterują kierunkiem obro−
tów silnika prądu stałego.

Wspomniany już O

alld

d S

Siik

orrs

kii pisze: Dla

pszczelarzy proponowałbym kontroler uli –
urządzenie niedopuszczające do rojenia się.
Normalnie brzęczenie pszczół jest w granicach
100...600Hz. Natomiast w okresie roju 200−
280Hz a intensywność spada o 10dB. Po wło−
żeniu do ula małego mikrofonu i układu anali−
zującego z alarmem można uniknąć wyrojenia
się pszczół.

Jeśli tak jest w istocie, to rzeczywiście na−

wet średnio zaawansowany elektronik powi−
nien sobie poradzić z postawionym zadaniem.
Należałoby tylko zainstalować mikrofony we
wszystkich ulach, a układ analizy i alarmu
mógłby być wspólny, wystarczyłby automa−
tyczny przełącznik mikrofonów.

Na koniec zostawiłem pracę, której autorem

jest A

Arrk

diiu

szz F

Frro

oń

ń z Sosnowca. Autor opisał

„elektronicznego ogrodniczka”. Opis i sche−
maty zajmują... 45 stron formatu B5 (format
zeszytu szkolnego).

Arkadiusz trochę przesadził ze szczegółami

opisu, ponadto jestem przekonany, że koszt
wykonania opisanego systemu byłby wielo−
krotnie wyższy od wszelkich korzyści wynika−
jących z jego zastosowania.

Jednak układy zaproponowane przez Arka

są poprawne i już od pierwszej, pobieżnej ana−
lizy nadesłanych rozwiązań nie miałem wątpli−

wości, iż nie obejdzie się tu bez nagrody za
staranność i wkład pracy.

Przy okazji apeluję o możliwie krótkie prace

i zwięzłe opisy – jeśli wszyscy uczestnicy pisa−
liby tak długie prace jak Arek, opracowanie wy−
ników konkursu zajęłoby mi cały miesiąc.

Uwagi końcowe

Tym razem zwycięzcami są koledzy: A

Arrk

a−

diiu

szz F

Frro

oń

ń, D

miia

n T

erra

a i A

Arrk

diiu

szz K

alliic

kii

– oni podzielą między siebie pulę nagród.

Na koniec muszę też wspomnieć o kilku pla−

giatach. Znów pojawiają się schematy
„żywcem zerżnięte” z literatury. Nie chodzi mi
o to, że ktoś wykonał urządzenie na podstawie
schematu z literatury – jeśli urządzenie po−
wstało i działa, to bardzo dobrze – w ramach
Szkoły można podzielić się taką informacją.
Chodzi mi o listy, których autorzy przerysowu−
ją po prostu jakiś beznadziejny schemat ze sta−
rej książki czy czasopisma i jeszcze śmią twier−
dzić, że to działa. Często już na pierwszy rzut
oka widać, że taki układ nigdy nie działał i nie
będzie działał – amatorska literatura obfituje
w takie „denne” schematy. Bezmyślnego ko−
piowania nie usprawiedliwia nawet bardzo
młody wiek ich autorów. Jeszcze raz przypo−
minam że nie jest to Szkoła Przepisywaczy

i Przerysowywaczy Schematów ze Starych
Książek, tylko Szkoła Konstruktorów. Jeśli już
coś adaptujecie z literatury (a macie do tego
prawo) to podawajcie źródło. Jeśli nie podacie
źródła, traktuję projekt jako plagiat.

Na niechlubną listę trafiają dziś J

b M

użża

z Gdyni, który przerysował skądś schemat pry−
mitywnego termometru i czujnika wilgotności.
Drugim takim „konstruktorem” jest G

Grrzze

orrzz

Pllu

utta

a z Wodzisławia Śląskiego, który z książki

„Elektroniczne zabawki” (wyd. 6 str. 441) prze−
rysował beznadziejny schemat układu, rzeko−
mo mierzącego zawartość tłuszczu w mleku.

Jeszcze raz stanowczo przypominam, że bę−

dę stanowczo tępił przykłady nieuczciwego
wykorzystywania literatury.

Jednocześnie chciałbym podkreślić, że bar−

dzo wysoko cenię wszelkie przejawy samo−
dzielnego myślenia, a takie znajduję u zdecy−
dowanej większości rozwiązań.

Jak zawsze zachęcam do praktycznych prób.

Naprawdę nie można zostać elektronikiem „na
sucho”, bez splamienia sobie rąk wykonywa−
niem układów. Bardzo cenne są natomiast wszel−
kie, nawet niezbyt udane próby praktyczne.

Zachęcam więc do eksperymentów.

szz iin

sttrru

ktto

orr

Piio

ottrr G

Gó

órre

ołła

a k

ró

ów

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/97

Rys. 7.

Układ sterujący wejściem do kurnika

Errare Humanum Est

W szóstym numerze EdW nie mieliśmy poważniejszych „wpadek”. Wszystkie drobne pomyłki czy braki można było skorygować na pod−
stawie całokształtu materiału. A oto szczegóły:

• str. 10 tabela Zamienione miejscami oznaczenia R12 i R14 (schemat i wykaz elementów są poprawne)
• str.13 Urządzenie będzie pracować zarówno z potencjometrem P1o wartości 1M

Ω

, jak i 100k

Ω

– inne będą jedynie zakresy regulacji pręd−

kości.

• str. 23 podpis rys. 3 powinno być: ...dwuprzewodowej zamiast ...bezprzewodowej
• str. 28 rysunek 1a powinna być „przesyłany bajt: 100110010”, a nie ...10000010
• str. 38 rys 21b Zgodnie z treścią artykułu, kostki MAX139 i 140 współpracują z wyświetlaczem LED
• str. 39 wykaz elementów Dwukrotnie wystąpił R4. Wartości w spisie powinny być zgodne z rysunkiem 1.
• str. 58 rys 1 brakuje wartości C1, która zgodnie z wykazem wynosi 100µF/16V
• str. 95 zamienione zdjęcia zegara DCF i prostego wykrywacza metali.
Mamy się jednak za co wstydzić, bo chochlik (a któż inny?) „zamieszał”, o zgrozo... w erracie!
na stronie 91 w punkcie 14 chodzi oczywiście o wartość rezystora R4, którego zabrakło w wykazie elementów w EdW 4/97.

Nagrodę otrzymuje M

Miirro

słła

w K

Kllu

uzz z Przeworska.