Sterowanie napędami za pomocą sterowników Fatek
Poniedziałek, 10 Grudzień 2007 15:02
{mosimage}Wśród sterowników kompaktowych produkowanych przez firmę Fatek można
wyróżnić serie MN i MC, które stosuje się w aplikacjach sterujących serwonapędami lub
silnikami krokowymi. Ich funkcje specjalne pozwalają w prosty i szybki sposób skonfigurować
napęd, a bardzo dobre parametry techniczne umożliwiają sterowanie z dużymi prędkościami
przy jednoczesnym utrzymaniu dużej dokładności.
W artykule zaprezentowane zostały możliwości konfiguracji aplikacji ze sterownikiem i
serwonapędami.
Sterowanie serwonapędami może obywać się w trzech trybach pracy: sterowania momentem,
prędkością lub pozycją. Najczęściej wykorzystywane jest sterowanie pozycją za pomocą
wbudowanego lub zewnętrznego enkodera. Enkodery wbudowane w serwonapęd mają pewne
ograniczenia związane np. z liczbą możliwych do zaprogramowania ruchów. Takich ograniczeń
nie ma enkoder wbudowany w sterowniki serii MN czy MC firmy Fatek. Pozwala on niemalże
dowolnie konfigurować każdą oś oraz modyfikować parametry ruchu, również w czasie jego
trwania. Jednocześnie użytkownik korzysta ze wszystkich udogodnień płynących z
zastosowania swobodnie programowalnego sterownika PLC, takich jak możliwość podłączenia
dodatkowych modułów analogowych lub cyfrowych, komunikacja przy użyciu portów USB,
RS-232, RS-485 oraz Ethernet i sterowanie podajnikiem narzędzi. Wszystkie sterowniki
produkowane przez firmę Fatek wyposażone są w funkcje do pozycjonowania. Jedynym
ograniczeniem jest liczba osi oraz częstotliwość sygnałów wejść i wyjść, która w serii MN może
dochodzić do 920kHz. Częstotliwość ta liczona jest niezależnie dla każdej osi.
Większość dostępnych na rynku sterowników PLC ma standardowo wbudowane wyjścia, które
mogą pracować z częstotliwością do 20kHz. Poprzez zastosowanie specjalnych modułów
rozszerzeń użytkownik może uzyskać częstotliwości rzędu od 100 do 200kHz.
Konfiguracja wejść i wyjść cyfrowych
{mosimage}
Konfiguracja sterownika do pracy z napędami polega na odpowiednim ustawieniu wejść i wyjść
oraz na określeniu parametrów napędów poszczególnych osi. Sterowniki te mogą wysyłać oraz
zliczać impulsy w różnych trybach pracy: A/B, PLS/DIR i innych. Dzięki temu jednostka główna
może wysyłać impulsy np. jako Master Enkoder. Dla każdego wejścia i wyjścia tryb pracy
może być ustalany indywidualnie. Dopuszczalne tryby przedstawiono na rys. 1.
1 / 3
Sterowanie napędami za pomocą sterowników Fatek
Poniedziałek, 10 Grudzień 2007 15:02
Fatek pozwalają na indywidualne ustalenie podtrzymania wyjść, rejestrów oraz
znaczników. Na rys. 2 wyjścia Y7 do Y14 są ustawione jako podtrzymywane po zaniku
zasilania. Można również dokonać zmiany polaryzacji wyjść. W czasie konfiguracji należy
wybrać osie, które będą sterowane.
{mosimage}
Konfiguracja napędów poszczególnych osi
Kolejnym etapem konfiguracji jest ustawienie parametrów poszczególnych napędów. Należy
m.in. podać jednostki przesunięcia i prędkości, rozdzielczość napędu, czas przyspieszania i
zwalniania, parametr kompensujący luzy, maksymalną prędkość oraz prędkość najazdu na
czujnik krańcowy. Deklarowany jest również kierunek obrotów silnika, kierunek wykonywania
bazowania osi oraz różne inne ustawienia. Przykładowo programista ustala wejście czujnika
krańcowego i punkt zerowy maszyny. Zrzut ekranu z powyższymi parametrami pokazano na
rys. 3. Wszystkie parametry przechowywane są w rejestrach sterownika i mogą być zmieniane
w czasie jego pracy.
{mosimage}
Wykonywanie ruchu
Jednokrotne wywołanie funkcji uruchamiającej napędy pozwala na wykonanie do 250 ruchów.
Parametry, takie jak czas przyspieszania i opóźniania mogą być dla każdego z nich ustawiane
oddzielnie. Prędkość można modyfikować w trakcie trwania ruchu. Między poszczególnymi
ruchami można ustalić przejście łagodne lub z przestojem. Istnieje również możliwość
awaryjnego zatrzymania każdego z napędów. Informacje o numerze aktualnie wykonywanego
ruchu oraz o innych parametrach związanych z nim są cały czas dostępne w rejestrach
sterownika. Kroki nie muszą być wykonywane zgodnie kolejnością ich zadeklarowania.
Ustalając wartość specjalnego rejestru można wybrać numer kolejnego kroku. Przykładową
tabelę z parametrami poszczególnych ruchów pokazano poniżej.
{mosimage}
Na rys. 4 w kroku 2 prędkość zostaje określona w 32-bitowym rejestrze R100, ruch jest
względny, w kierunku dodatnim, droga jaka zostanie wykonana określona jest w rejestrze R102.
Po zakończonym ruchu sterownik czeka 10 sekund i przechodzi do następnego
zdeklarowanego kroku.
Dodanie nowego kroku wykonuje się za pomocą okna dialogowego przedstawionego na rys. 5.
Użytkownik musi podać m.in. prędkość przesuwu, długość przesunięcia, czas oczekiwania
przed skokiem do następnego kroku programu, itd.
{mosimage}
2 / 3
Sterowanie napędami za pomocą sterowników Fatek
Poniedziałek, 10 Grudzień 2007 15:02
Na rys. 5 prędkość podana w jednostkach wybranych wg tabeli z rys. 3 (Servo Parametr Table)
zapisana jest w rejestrze 32-bitowym R200 a droga, jaką ma przebyć zgodnie z tabelą z rys. 3.
jest podana w rejestrze R100. Jeśli podczas wykonywania ruchu pojawi się sygnał X10
wówczas aktualnie wykonywany krok zostaje przerwany a sterownik zaczyna realizować krok
następny. Istnieje również możliwość określenia stanu, jaki ma wystąpić po lub w trakcie
wykonywania ruchu przez napęd.
Przemieszczenie i prędkość są parametrami, które mogą być podawane na stałe lub poprzez
32-bitowe rejestry. Omawiane sterowniki obsługują 49 przerwań o 5 poziomach priorytetów.
Łatwość tworzenie programów sterujących napędami obrazuje przykład przedstawiony na rys.
6, w którym pokazano gotowy program składający się tylko z dwóch funkcji. Polegają one na
konfiguracji osi (MPARA) oraz na wykonaniu do 250 ruchów napędem w funkcji HSPS0.
{mosimage}
Nowości w programowaniu NC
Sterowniki Fatek pozwalają na tworzenie różnorodnych rozwiązań, przy czym w praktyce są
często stosowane w aplikacjach takich jak cięcie, paletyzacja, pakowanie, przenoszenie i w
obróbce numerycznej CNC
. W ciągu ostatniego roku firma Fatek wprowadziła do sterowania NC interpolację liniową. W
planach jest także wprowadzenie modułu do pozycjonowania z interpolacją kołową. W celu
ułatwienia programowania sterownika wprowadzono również kilka sposobów bazowania
maszyny. Dostępne jest bazowanie do czujnika krańcowego lub z wykorzystaniem
dodatkowego impulsatora. Inna możliwość pozycjonowania związana jest z pracą w trybie
analogowym. Sygnałem sterującym wówczas jest np. sygnał ±10VDC określający kierunek oraz
prędkość obrotową silnika. Dodatkowo oprócz sygnału analogowego podawanego np. ze
sterownika należy zliczać buforowane przez napęd impulsy z enkodera silnika i w zależności od
wartości licznika sterować przemieszczeniem.
Slawomir Bydoń
Tabele
-
Zależność prędkości obrotowej napędu od rozdzielczości przy częstotliwości sygnału sterującego 920kHz
3 / 3