1
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
2
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Praca zbiorowa pod redakcją
Anny Pomianek
Naturalne
Planowanie
Rodziny
Dlaczego warto?
Lublin 2009
3
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Tytuł: Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Redaktor: Anna Pomianek
ISBN: 978-83-62147-81-6
Data wydania: 1.10.2009
Projekt okładki: Paweł Królak
Przygotowanie tekstu: Paweł Pomianek
Skład: Paweł Pomianek
Niniejszy utwór, ani żadna jego część, nie może być kopiowany, reprodukowany ani zwielo-
krotniany jakąkolwiek techniką w tym drukarską, magnetyczną czy cyfrową, ani wykonywany
publicznie, wystawiany, wyświetlany, odtwarzany, nadawany bez pisemnej zgody wydawcy. Za-
brania się również obrotu oryginałem utworu lub egzemplarzami, na których utwór utrwalono
– wprowadzania do obrotu, użyczenia, najmu oryginału albo egzemplarzy zgodnie z regulami-
nem Klubu Libenter.pl.
© Copyright for Polish edition by Klub Libenter.pl
Klub Libenter.pl
PROFECT Paweł Królak
ul. Związkowa 20/33, 20-148 Lublin
www.libenter.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone.
All rights reserved.
Spis treści
4
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Spis treści
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny? (Anna Pomianek) .........................11
Naturalne planowanie rodziny – sztuką? (Justyna Królak) ..............................37
A wszystko, co Bóg stworzył, było dobre (Katarzyna Dąbek) ..........................39
Słowo wstępne
5
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Słowo wstępne
Pomimo ogromnego rozwoju rynku antykoncepcyjnego, coraz więcej małżeństw
i środowisk zaczyna doceniać niewątpliwą wartość Naturalnych Metod Planowa-
nia Rodziny. Na ich korzyść przemawiają nie tylko względy moralne, ale również
zdrowotne, ekonomiczne oraz ich skuteczność. Niemniej jednak antykoncepcyjna
propaganda robi wszystko, by ośmieszyć metody naturalne. Stąd ważne jest, by
wciąż powstawał szereg nowych prac ukazujących prawdę o NPR.
Celem niniejszej publikacji jest ukazanie zalet NPR i ich wyższości nad antykon-
cepcją na wielu płaszczyznach oraz zachęta do ich stosowania. W poniższych ar-
tykułach znajdziecie Państwo wiele argumentów przemawiających za wartością
korzystania z tych metod. Mamy nadzieję, że publikacja przekona zwłaszcza tych,
którzy wahają się nad wyborem pomiędzy NPR a antykoncepcją, że warto posta-
wić na metody naturalne. Powinna ona również dać do ręki szeroki wachlarz ar-
gumentów w dyskusjach o skuteczności metod naturalnych.
Nie stawiamy sobie natomiast za cel nauczenia metody objawowo-termicznej. Jako
że zdajemy sobie jednak sprawę, iż wiele osób szuka również kompetentnych pod-
ręczników do nauki NPR, na końcu proponujemy spis wartościowych publikacji
na ten temat. Dwa najlepsze wydawnictwa dodatkowo recenzujemy. Rozumiejąc
jednak pewien brak naszej publikacji, także w naszym środowisku rzeszowskim
podejmiemy działania, aby wydać wkrótce drugą część ukazującą praktyczne za-
stosowanie metody objawowo-termicznej.
Anna Pomianek
Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności
6
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą
odpowiedzialności
Z
Barbarą Wiater
rzeszowskim Diecezjalnym Doradcą Życia Rodzinnego o Natural-
nych Metodach Planowania Rodziny rozmawia Paweł Pomianek.
Paweł Pomianek: Jaka jest podstawowa różnica pomiędzy metodą naturalną
promowaną przez środowiska kościelne a metodami antykoncepcyjnymi?
Barbara Wiater:
Naturalne Planowanie Rodziny określone skrótem NPR jest me-
todą promowaną nie tylko przez Kościół. Są to metody opracowywane przez śro-
dowiska świeckie i promowane jako pomocne w diagnozowaniu w wielu środowi-
skach medycznych. Nie zaliczają się do metod antykoncepcyjnych, ponieważ nie
ingerują w płodność kobiety. Pozwalają natomiast poznać siebie i uczą odpowie-
dzialnego rodzicielstwa. Nie szkodzą zdrowiu fizycznemu i nie zwalniają z odpo-
wiedzialności i z władzy nad kierowaniem własnym działaniem.
NPR zakłada w swojej metodyce solidne poznanie metody, nauczenie akceptacji
prawa naturalnego, pozwala na świadome planowanie poczęcia dziecka, świado-
mej decyzji o liczbie dzieci, zachowaniu roztropnych odstępów pomiędzy dziećmi,
poznaniu fizjologii małżonków. Pomaga również w diagnozowaniu chorób dróg
rodnych oraz w diagnozowaniu i leczeniu niepłodności, czego nie możemy ocze-
kiwać od antykoncepcji.
Warto zapamiętać: antykoncepcja nie ma nic wspólnego z odpowiedzialnością za
siebie i za innych.
— Dlaczego warto stosować metodę naturalną?
Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności
7
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
— Czy warto? Zależy jaka jest nasza postawa. Jeśli trzeba się „zabezpieczyć” przed
agresorem, jakim jest dziecko, to nie proponuję. Wtedy to nie jest problem meto-
dy, tylko problem podejścia i osobowości.
NPR proponuje się małżonkom, gdzie jest jeden partner, współpraca i współ-
działanie. Jestem przekonana, że warto, ponieważ jest ekologiczna, nie ingeruje
w zdrowie kobiety, pozwala uczyć się odpowiedzialności, jak wyżej wyjaśniałam.
Metody pozwalają na obserwację płodności i niepłodności każdego dnia. Przede
wszystkim pomagają świadomie począć dziecko i wypracować harmonijny styl ży-
cia dający wewnętrzną wolność, pokój i radość. Zabierają jedynie 5-6 minut dzien-
nie! Nie kosztują!
Dają możliwość obserwacji w różnych okresach naszego życia, np. po porodzie,
w okresie premenopauzy, po odstawieniu antykoncepcji, w czasie trwania prze-
wlekłych chorób, które są przeciwwskazaniem dla antykoncepcji. Jak nietrudno
zauważyć, nie pozostawiają kobiety samej w danej sytuacji.
— Jaka jest skuteczność metody naturalnej w stosunku do metod antykoncep-
cyjnych?
— Każda metoda jest zawodna i może dojść do poczęcia dziecka. NPR jest meto-
dą, która powala świadomie planować poczęcie i świadomie je odkładać ze wzglę-
du na warunki fizyczne, psychiczne, ekonomiczne i duchowe.
Człowiek powinien być otwarty na życie. Jest powołany i obdarzony zaufaniem
Boga, kiedy zostaje zaproszony do stwarzania życia. Życie jest darem i zadaniem –
nauczał nas Jan Paweł II. Chorobą dzisiejszej cywilizacji jest lęk przed dzieckiem.
Niektóre osoby robią wszystko, aby uniknąć poczęcia. Natomiast badania skutecz-
ności metod wykonywane przez ośrodki promujące metody wykazują 99,7 % sku-
teczności, przy czym 0,3 % pozostawiają na błędy w nauczaniu i nieprawidłową
interpretację przez użytkowników.
— Mówienie o skuteczności metody naturalnej według niektórych wiąże się
z zagrożeniem stosowania tej metody jako po prostu kolejnej metody anty-
koncepcyjnej.
Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności
8
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
— Wracamy tu ciągle do osobowości, do tego, co jest w człowieku, w jego głowie,
jakie jest jego nastawienie. Jeśli szukamy tylko metody antykoncepcyjnej, to znaj-
dziemy ją również w enpeerze.
Świat poszukuje metod, które dałyby 100% pewność wyeliminowania płodności
zarówno u kobiety, jak i u mężczyzny. Nie dziwią więc artykuły, np. pani psycho-
log Corinne Maier – Francuzki, która podała 40 powodów przeciw dziecku. Oto
kilka: poród to prawdziwa tortura; będziecie musiały walczyć o swoje prawo do
rozrywki; zerwiecie kontakty z przyjaciółmi; będziecie musiały nauczyć się języ-
ka prawdziwych idiotów, by móc porozumieć się ze swoimi dziećmi; dzieci zabiją
waszą namiętność. Trzeba dodać, są to argumenty uwłaczające godności nie tylko
kobiety. A skoro takie myślenie wpuszcza się do obiegu prasowego nie dziwi czło-
wieka, iż NPR wykorzystywany jest jako metoda antykoncepcyjna.
— Czy metodę naturalną może stosować każda kobieta? Czasami można usły-
szeć głosy, że metoda jest przeznaczona tylko dla kobiet o regularnym cyklu.
Być może ci, którzy tak mówią, uważają, że Kościół ciągle poleca tzw. metodę
kalendarzykową, która jest absolutnym przeżytkiem i dziś nikt poważny jej nie
zaleca.
— Metodę Naturalnego Planowania mogą stosować wszystkie kobiety. Choroby,
stres, nieregularny tryb życia mogą zmieniać obraz obserwacji, ale jednocześnie
dają możliwość odczytania wykresów.
Często ludzie swoją niechęć do metod tłumaczą stwierdzeniem, iż mają nieregu-
larne cykle i nie widzą możliwości zastosowania NPR-u. Są to błędne drogi my-
ślenia, ponieważ, jeśli przeanalizujemy, to nieregularność wiąże się z nieprawidło-
wością działania danego narządu. Tu natomiast chodzi o to, że kobiety posiadają
różne długości cykli i są one charakterystyczne dla danej kobiety.
To jak funkcjonuje organizm zapisane jest w naszym kodzie genetycznym. Skoro
jesteśmy tak różne, to poznając siebie możemy analitycznie diagnozować swoją
płodność na podstawie czynników określonych przez metody wypracowane w kil-
ku ośrodkach na świecie. Natomiast kalendarzykowe obliczenia się nie sprawdziły
i minął ich czas.
Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności
9
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
— Jest chyba jednak tak, że nie jest tak łatwo nauczyć się metody naturalnej.
Potrzeba wielu miesięcy, by opanować tę sztukę rozpoznawania swojego ciała,
swojego cyklu. Dlatego chyba dobrze jest, jeśli młode kobiety zaczynają naukę
metody na długo przez zawarciem związku małżeńskiego.
— Metody NPR nie są trudne do nauczenia, ponieważ mamy dzisiaj łatwy dostęp
do odpowiednio przygotowanej literatury, internetu, mamy metody opracowane
na CD. W każdej diecezji mamy również nauczycieli i instruktorów NPR. Jeśli
człowiek chce przyjąć dany styl życia, to może nauczyć się metod bez problemu.
Metod można się uczyć dużo wcześniej przed zawarciem małżeństwa – polecam je
nastolatkom, które maja autentyczne problem z nieprawidłowościami w cyklach.
Obserwacje pomogą im w zdiagnozowaniu ich płodności, określeniu poziomu
hormonów, ich prawidłowego działania. Dane z obserwacji są niekiedy pomocne
w zmianie stylu życia, ponieważ niektóre działania powodują wyniszczanie orga-
nizmu. Mam tu na myśli nadludzkie przemęczenie ludzi młodych (praca – niekie-
dy dwie, nauka, rodzina), bezmyślne zażywanie leków, wspomaganie się środka-
mi różnego pochodzenia i działania, nieodpowiedni sposób żywienia. Czynniki te
działają niekorzystnie na płodność.
— Często podkreśla się, że małżonkowie powinni dokonywać wspólnie obser-
wacji związanych z cyklem kobiety. Dlaczego tak ważne jest, by mąż uczestni-
czył w tym procesie?
— Nie chodzi w metodach o wspólne obserwacje, bo nie wiem jak można wspól-
nie mierzyć temperaturę lub obserwować śluz, ale chodzi tu o współpracę w od-
czytywaniu obserwacji.
Poczucie wstydu, potrzeba intymności nawet w małżeństwie pozostaje, dlatego
dobrze jest kiedy mężczyźni akceptują ten nowy styl życia oraz pomagają odczytać
karty i biorą współodpowiedzialność za decyzje poczęcia dziecka w małżeństwie.
— Właśnie mniej więcej to rozumiem przez wspólne prowadzenie obserwacji.
Pan Jacek Pulikowski mówi, że bardzo ważne jest, by to mężczyzna odczytywał
wyniki z termometru, on zapisywał je do zeszytu. Wtedy nie może zwolnić się
z odpowiedzialności.
Są ekologiczne, ekonomiczne i uczą odpowiedzialności
10
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
— Tak. Wspólne podejmowanie decyzji, co do planowania współżycia w oparciu
o obserwacje czyni obojga odpowiedzialnymi za wspólne działania. Świadomość
płodności i niepłodności pozwala zadecydować o stylu życia małżonków. Mężczy-
zna nie może być zwalniany z odpowiedzialności za ich wspólną płodność.
Zgadzam się z p. Pulikowskim, ale ja po 27 latach małżeństwa jestem przekonana,
że będzie bardzo dobrze, kiedy rano mąż obudzi i przypomni o termometrze, a po-
tem zrobi dobrą kawę. Poczucie intymności jest naturalną potrzebą człowieka.
— Pracuje Pani w rzeszowskiej diecezjalnej poradni rodzinnej. Jakie osoby zgła-
szają się najczęściej do poradni? Czy są to tylko narzeczeni przygotowujący się
do zawarcia sakramentu małżeństwa, czy może równie często małżonkowie
borykający się z problemami osobistymi i rodzinnymi?
— Do poradni, w której dyżuruję przychodzą narzeczeni uczący się metod, mał-
żonkowie z problemami, pojedyncze osoby zatroskane o rozpadające się mał-
żeństwa, młodzi ludzie poszukujący prawdy i drogi w życiu. Przychodzą rodzice
zatroskani o swoje dzieci. Przychodzą również młodzi małżonkowie szukający po-
mocy po odstawieniu antykoncepcji, osoby odsyłane od konfesjonału w sprawach
czystości małżeńskiej.
Do poradni rzadko przychodzą młodzi ludzie, aby dobrowolnie uczyć się NPR
–u, dlatego myślę iż potrzeba wielu świadectw, otwartości osób, które praktykują
dobre pomysły na życie, piszą o nich, zachęcając wątpiących rówieśników do do-
brych wyborów w życiu.
— Bardzo dziękuję za rozmowę. Miejmy nadzieję, że coraz więcej młodych lu-
dzi będzie prezentowało postawę otwarcia na życie i będą oni mogli odkrywać
wartość metod naturalnych.
Rozmowa ukazała się w „Biuletynie Miłośników Dobrej Książki” księgarni interne-
towej Tolle.pl nr 11 (12), listopad 2007, s. 15-20.
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny?
11
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Anna Pomianek
Dlaczego Naturalne Planowanie
Rodziny?
Czy wiecie, że naturalne planowanie rodziny (NPR) nie ma nic wspólnego z mało
skutecznym kalendarzykiem małżeńskim? Czy zdajecie sobie sprawę, że nieregu-
larne cykle nie stanowią u kobiety żadnej przeszkody w prawidłowym stosowaniu
NPR? Jeśli pragniecie poznać bliżej zalety najbardziej efektywnej, prozdrowotnej,
a przy tym najtańszej metody regulacji poczęć – zachęcam do przeczytania niniej-
szego artykułu!
Czym jest NPR?
Naturalne planowanie rodziny to umiejętność obserwowania, zapisywania i oceny
zmian zachodzących w organizmie kobiety podczas cyklu miesiączkowego.
U kobiety występują naprzemiennie cykliczne okresy płodności i niepłodności
z charakterystycznymi objawami, które dają się zauważyć (śluz, temperatura). Para
małżeńska obserwując i oceniając te objawy, ma możliwość ustalenia, czy u żony
występuje okres płodności, czy niepłodności. Jeśli małżonkowie pragną dziecka,
podejmują współżycie w okresie największej płodności, jeśli natomiast chcą odło-
żyć poczęcie, powstrzymują się w tym czasie od kontaktów płciowych.
By to wspólne przeżywanie płodności odbywało się w pełnej jedności, zaleca się,
by mąż aktywnie włączał się w obserwacje cyklu żony np. przez codzienne poda-
wanie żonie termometru czy zapisywanie pomiaru temperatury na kartach obser-
wacji. Dzięki temu małżonek ma nie tylko aktualne informacje i wie, w którym
dniu cyklu znajduje się jego żona, ale tym samym wchodzi na drogę partnerskiej
współodpowiedzialności.
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny?
12
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Współcześnie istnieje wiele nowoczesnych metod NPR opracowanych przez wy-
bitnych naukowców z różnych ośrodków badawczych na całym świecie. Najbar-
dziej znanymi są metody: termiczna (ścisła lub poszerzona), objawowa (Billingsa)
oraz objawowo-termiczna. Metoda objawowo-termiczna rozpowszechniona jest
w wielu modyfikacjach: według Rötzera, według Kippley’a, Teresy Kramarek, po-
dwójnego wskaźnika (angielska) itp.
Jak wspomniałam na wstępie, polecana metoda objawowo-termiczna różni się za-
sadniczo od systemu znanego przez wiele lat pod nazwą „metody kalendarzyko-
wej”. Metoda ta nie uwzględniała w dostatecznym stopniu nieregularności cykli
kobiety, czemu towarzyszył wysoki wskaźnik zawodności, który zniechęcił wiele
małżeństw do jej stosowania. Obecnie wiedza na temat płodności jest o wiele szer-
sza i pozwala na wyznaczenie czasu płodności bez względu na jego długość. Ka-
lendarzyk należy więc traktować jako metodę historyczną i mało skuteczną.
NPR – dlaczego warto?
Nie sposób zaprzeczyć, że przemysł medyczny odniósł wielki sukces finansowy,
propagując w społeczeństwach zachodnich sztuczne formy regulacji urodzeń.
Każdy myślący człowiek dostrzega, że kampania antykoncepcyjna nie przebiera
w środkach. Skąd w takim razie bierze się rosnące zainteresowanie metodami na-
turalnymi? Na podstawie wypowiedzi ankietowanych osób stwierdzono, że przy-
czyny tej decyzji mają przynajmniej cztery podłoża.
Pierwszym aspektem branym pod uwagę są wartości wymierne, czyli materialne.
Chodzi tu o takie dziedziny jak: ekologia, estetyka, zdrowie fizyczne, szacowanie
kosztów, skuteczność. Druga grupa przyczyn koncentruje się wokół wartości nie-
wymiernych – duchowych, takich jak: samoświadomość, właściwa postawa wo-
bec dziecka, rozwój osobowy, autorytet moralny danej osoby oraz religia. Trzecia
grupa dotyczy moralnej oceny antykoncepcji i jej następstw. Natomiast central-
nym elementem grupy czwartej jest budowanie więzi małżeńskiej. Jak więc można
łatwo zauważyć, z pojęciem naturalnego planowania rodziny wiąże się mnóstwo
zagadnień.
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny?
13
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Poniżej przybliżę nieco niektóre z wymienionych aspektów przemawiających za
naturalnym planowaniem rodziny:
Ekologia
»
– zainteresowanie NPR zrodziło się wraz z rosnącą świadomością
ludzi w zakresie ochrony przyrody. Jak wiemy, doustne środki antykoncep-
cyjne czy mechaniczne środki domaciczne są nie tylko szkodliwe dla zdrowia
kobiety, ale również są czynnikiem zakłócającym jej naturalną równowagę.
Dlatego zwolennicy działań proekologicznych powinni tym bardziej popie-
rać naturalne planowanie rodziny, gdyż krytyka tej formy byłaby po prostu
wyraźną niekonsekwencją w ich poglądach.
Estetyka
»
– to pojęcie zawsze kojarzy się nam z czymś czystym i pięknym.
NPR także można w ten sposób określić, ponieważ pozostawia w akcie cie-
lesnym miejsce na jego naturalne piękno. A co pozostawiają kondomy, bło-
ny dopochwowe czy pianki? Trudno nie zauważyć, że antykoncepcja nie tyl-
ko wypacza sam akt małżeński, ale także odbiera mu naturalną harmonię
i spontaniczność.
Koszty
»
– NPR nie pociąga za sobą wydatków! W tym przypadku nie trzeba
kupować tabletek, środków mechanicznych itp. Jedyny wydatek to zakup ter-
mometru i kompetentnego podręcznika do nauki metody.
Skuteczność
»
– to kwestia, na której zależy zapewne wszystkim bez wyjątku.
Tu posłużę się danymi statystycznymi wg J. Rötzera, B. Vincenta, M. Wade’a,
F.J. Rice’a i R.H. Hatchera. Niech poniższa tabela posłuży za komentarz.
Ocena skuteczności metody naturalnej regulacji poczęć oraz sztucznych metod regu-
lacji urodzeń (poczęcia mogące wystąpić w ciągu pierwszego roku wśród 100 płod-
nych kobiet przy prawidłowym stosowaniu metody)
Rodzaj metody
Skuteczność
Objawowo-termiczna
0,0-0,2
Pigułka kombinowana
0,34
Metoda kalendarzowa z testem temperatury
0,93
Prezerwatywa ze środkiem plemnikobójczym
1,0
Minipigułka progesteronowa
1,0-1,5
Spirala
1,0-3,0
Prezerwatywa
3,0
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny?
14
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Diafragma ze środkiem plemnikobójczym
3,0
Pianki
3,0
Metoda owulacyjna
5,67
Stosunek przerywany
9,0
Metoda kalendarzowa
13,0
Postawa wobec dziecka (wartość życia)
»
– współczesna popularność anty-
koncepcji zrodziła pytanie, czy wartość planowania rodziny jest większa niż
samo życie. Jak wynika z badań, podstawą działania spirali jest niedopusz-
czenie siedmiodniowej istoty ludzkiej do zagnieżdżenia się w macicy i tym
samym spowodowanie jej śmierci. Niemalże to samo możemy powiedzieć
o pigułce. Producenci przyznają, że pigułka może mieć silniejsze działanie
poronne niż hamujące owulację. Tak więc mamy tu do czynienia bardziej
z metodami powodującymi sztuczne poronienia, niż z regulacją poczęć. A to
nierozerwalnie łączy się z kwestiami moralnymi i zabijaniem niewinnych
dzieci. Dlatego wobec alternatywy, jaką jest NPR niezrozumiałe jest stoso-
wanie pigułki czy wkładki przez osoby, które wyrażają troską o życie niena-
rodzonych.
Rozwój osobowy
»
– przy tym punkcie trzeba jasno powiedzieć, że naturalne
metody stawiają wymóg samokontroli. Z początku może się niektórym wy-
dawać, że to zakrawa na poważną wadę NPR. Czy jednak tak jest naprawdę?
Samokontrola to nieodłączny element rozwoju osobowego człowieka. Każdy,
kto opanował tę umiejętność, zyskuje sobie nie tylko szacunek wobec samego
siebie, ale także szacunek otoczenia. Samokontrola w dziedzinie seksu wska-
zuje perspektywę wolności. Wolności wyboru w kwestii podjęcia współżycia
lub jego zaniechania.
Religia
»
– z punktu widzenia religii chrześcijańskiej antykoncepcja jako sztucz-
na ingerencja w ludzką naturę jest przekroczeniem piątego przykazania „Nie
zabijaj”, ponieważ wiąże się ze świadomym i celowym uszkodzeniem funkcji
zdrowego organizmu. Piąte przykazanie łączy się nierozerwalnie z przekona-
niem, że chrześcijanin nie należy do siebie, lecz do Chrystusa: „Czyż nie wie-
cie, że ciało wasze jest świątynią Ducha Świętego, który w was jest, a którego
macie od Boga, i że już nie należycie do samych siebie? Za wielką bowiem
cenę zostaliście nabycie. Chwalcie więc Boga w waszym ciele” (1 Kor 6, 19-
20). I w tej perspektywie NPR również stanowi niepodważalną wartość.
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny?
15
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Umacnianie więzi małżeńskiej
»
– niewątpliwie NPR wymaga od małżonków
szerszego i głębszego pojmowania małżeńskiej miłości. Fakt, że oboje aktyw-
nie i świadomie uczestniczą w codziennym rozpoznawaniu płodności, pro-
wadzi nie tylko do wzrostu wzajemnego szacunku małżonków, ale przede
wszystkim staje się okazją do szczerych rozmów i otwartego dialogu, dzięki
któremu małżonkowie żyją razem, a nie obok siebie.
Jak zacząć?
Najlepszym sposobem nauczenia się naturalnego planowania rodziny jest udział
w specjalnym
kursie
prowadzonym np. przez Ligę Małżeństwo Małżeństwu. Na
takich zajęciach uczestnicy pod opieką instruktorów NPR gruntowanie poznają
metodę objawowo-termiczną oraz jej zastosowanie w rozmaitych sytuacjach, np.
po porodzie, przy pracy na zmiany, w okresie premenopauzalmym czy nieregular-
ności cykli. Czas trwania kursu to cztery półtoragodzinne spotkania co miesiąc.
Można też odbyć intensywny kurs weekendowy (od piątku do niedzieli). Więcej
informacji można znaleźć bezpośrednio na stronie LMM – http://npr.pl/.
Inną formą opanowania metody NPR jest
samodzielna nauka
w domu na bazie
podręcznika. I w tym miejscu przyszedł czas, by podzielić się swoim własnym
doświadczeniem. Moja historia z NPR zaczęła się kilkanaście lat temu, kiedy jako
nastolatka natknęłam się na artykuł państwa Marioli i Piotra Wołochowiczów.
Nie ukrywam, że już wtedy zaintrygował mnie ów temat. Parę lat później, będąc
uczestniczką Ruchu Światło-Życie, poznałam osoby, które stosowały metody natu-
ralne. Dzięki ich świadectwu podjęłam decyzję, że chcę aktywnie przygotować się
do małżeństwa, właśnie ucząc się metody objawowo-termicznej. Dziś mogę po-
wiedzieć, że nie żałuję tej decyzji. Nauczyłam się rozpoznawania płodności, wyja-
śniłam też zasady NPR mojemu narzeczonemu, który dziś jest już moim mężem.
Ucząc się metod naturalnego planowania rodziny korzystałam z poniższych pod-
ręczników:
John i Sheila Kippley:
»
Sztuka naturalnego planowania rodziny
Josef Rötzer:
»
Sztuka planowania rodziny
Dlaczego Naturalne Planowanie Rodziny?
16
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Jako lekturę uzupełniającą do powyższych publikacji mogę zdecydowanie zareko-
mendować książkę Być kobietą Ingrid Trobisch. Naprawdę warto!
Do dzieła!
Pamiętajmy! Dla pomyślnego stosowania naturalnego planowania rodziny ko-
rzystne będą takie czynniki jak: odpowiednia motywacja, właściwe uczenie i zro-
zumienie metody oraz chęć współdziałania.
Jeśli już wiemy, że naturalne planowanie rodziny jest jedną z najbardziej efektyw-
nych form regulacji poczęć, nie jest obciążone żadnymi skutkami zagrażającymi
zdrowiu fizycznemu ani psychicznemu, a dodatkowo pobudza rozwój osobowy
człowieka i rozwija dojrzałość małżeńską – to czy mamy się jeszcze nad czym za-
stanawiać? Do dzieła!
Anna Pomianek
Źródło:
John i Sheila Kippley, Sztuka naturalnego planowania rodziny, Piaseczno 2002.
Anna Pomianek
– magister fizjoterapii. W 2008 r. obroniła pracę magisterską pt.
Wiedza kobiet na temat profilaktyki i wczesnego rozpoznawania raka piersi na
Wydziale Medycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. W latach 2007-2008 była za-
stępcą redaktora naczelnego serwisu księgarni internetowej Tolle.pl. Jest szczęśli-
wą żoną i mamą.
Artykuł ukazał się w „Biuletynie Miłośników Dobrej Książki” księgarni internetowej
Tolle.pl nr 11 (12), listopad 2007, s. 7-14.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
17
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Urszula Dudziak
Naturalne Planowanie Rodziny
receptą na szczęście małżeńskie
Historia Naturalnego Planowania Rodziny (NPR) zaczęła się w 1677 roku, gdy
holenderski przyrodnik Antonie van Leeuwenhoek zaobserwował pod mikro-
skopem plemniki. Następnie w 1826 roku rosyjski biolog pochodzenia niemiec-
kiego Karl Ernst von Baer odkrył komórkę jajową. Kolejne odkrycia dotyczące
płodności człowieka (zob. [10], por. [11]) umożliwiły opracowanie metod natu-
ralnej regulacji poczęć. Metody te mają solidne podstawy naukowe. Dlatego też
w 1966 roku Światowa Organizacja Zdrowia WHO wydała raport potwierdzający
skuteczność naturalnego planowania rodziny, a w 1993 roku WHO przedstawiła
dokument pod nazwą Family planning and Population Division of Human Health,
w którym można znaleźć m.in. zalecenia dotyczące promowania metod rozpozna-
wania płodności.
NPR bywa nazywane „odpowiedzialnym rodzicielstwem”. Jest to bowiem coś więcej
niż tylko zastosowanie określonej metody planowania poczęć. Przede wszystkim
ważna jest tu otwartość małżonków na dar nowego życia i świadomość odpowie-
dzialności za wychowanie swoich dzieci. Można by powiedzieć, że już w wytycz-
nych Starego Testamentu znajdziemy wskazówki dotyczące Naturalnego Plano-
wania Rodziny: „Wszystko ma swój czas i jest wyznaczona godzina, na wszystkie
sprawy pod niebem: Jest (...) czas pieszczot cielesnych i czas wstrzymywania się od
nich” (Koh 3, 1-5).
Podstawy biomedyczne
Na całym świecie istnieje wiele metod naturalnego planowania rodziny (natural-
nej regulacji poczęć), które wykorzystują pomiary podstawowej temperatury cia-
ła i/lub obserwacje objawu śluzu szyjkowego macicy (czasem jest też potrzebna
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
18
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
obserwacja szyjki macicy). Poszczególne metody w zależności od ich autorów róż-
nią się sposobem prowadzenia kart obserwacji cyklu oraz stosunkowo mało istot-
nymi różnicami w sformułowaniu kryteriów rozpoznawania płodności i niepłod-
ności. Wyróżniamy następujące metody:
objawowo-termiczna – Flynn (Anglia),
»
objawowo-termiczna – Rötzer (Austria),
»
objawowo-termiczna – Kippley (USA),
»
owulacji (wyłącznie obserwacja śluzu) – Billings (Australia),
»
objawowo-termiczna – Kramarek (Polska).
»
Informacje o metodzie polskiej można znaleźć na przykład na stronie Duszpaster-
stwa Rodzin Diecezji Rzeszowskiej [1]. Dostępne są również pomoce multime-
dialne przydatne w nauce NPR (zob. [3]). Metoda objawowo-termiczna (polska –
wg Teresy Kramarek) i pozostałe metody polegają na wykorzystaniu umiejętności
prowadzenia przez kobietę samoobserwacji cyklu miesiączkowego, czyli objawów
obiektywnych i subiektywnych towarzyszących fazie płodności i niepłodności bę-
dących odzwierciedleniem zmian hormonalnych zachodzących w organizmie ko-
biety. Celem jest poznanie swojego organizmu i świadome dostosowanie czasu
współżycia małżeńskiego do zadań odpowiedzialnego rodzicielstwa.
Aktualne podstawy wiedzy o naturalnym planowaniu rodziny nie nastręczają wąt-
pliwości i wymagają jedynie gruntownego przyswojenia. Małżonkom stosującym
NPR wystarczają podstawowe treści nie wymagające dużego wysiłku intelektual-
nego.
NPR wymaga systematycznego prowadzenia obserwacji swojego organizmu przez
kobietę. Wymaga też współpracy mężczyzny, który respektowałby okresową po-
wściągliwość, mając świadomość, że to organizm kobiety wyznacza czas płodności
i niepłodności małżeństwa, bowiem zdrowy mężczyzna jest zawsze płodny. Pro-
wadzenie obserwacji i wyznaczanie okresów płodności i niepłodności powinno
być wspólną sprawą małżonków. Zatem NPR wymaga akceptacji własnej płodno-
ści i podjęcia decyzji życia zgodnie z nią. Kobieta nigdy nie uzyska dwóch iden-
tycznych kart obserwacji cyklów. Pomimo tego z bardzo dużą pewnością każdego
dnia będzie wiedzieć, czy jest to dzień płodności, czy też dzień niepłodności.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
19
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Skuteczność NPR
Skuteczność metod naturalnego planowania rodziny zależy od: błędu nauczania,
błędu użytkownika oraz błędu metody. Łącząc te trzy błędy otrzymujemy tzw. błąd
praktyczny. Kompleksowe badania przeprowadzone w 9 krajach Europy w 1995
roku wykazały, że skuteczność metod objawowo-termicznych przy uwzględnie-
niu wyłącznie błędu metody wynosi blisko 100% (błąd metody z dokładnością do
dwóch miejsc po przecinku wyniósł 0,00%), przy uwzględnieniu błędu praktycz-
nego skuteczność ta wynosi 97,4% (zob. [16], str. 113). Według innych badań (zob.
[16], str. 112) skuteczność metod objawowo-termicznych z uwzględnieniem wy-
łącznie błędu metody wynosi 99,8%. Badania z 2007 roku naukowców z Wydziału
Endokrynologii Ginekologicznej i Zaburzeń Płodności uniwersytetu w Heidelber-
gu ([8], [15]) potwierdzają, że skuteczność ta wynosi ponad 99% i jest większa od
skuteczności urządzeń diagnostycznych typu Persona (badanie poziomu hormo-
nów w moczu) czy Bioself (elektroniczny termometr z komputerem). Nasuwa się
więc wniosek: Bóg w prawa natury wpisał regulację poczęć. Człowiek nie musi w
sposób „sztuczny” kontrolować ilości urodzeń.
Metoda Teresy Kramarek
Wobec różnorodności metod należy zwrócić uwagę na osoby, które dopiero za-
poznają się z NPR. Pierwsze informacje o możliwości obserwacji i interpretacji
objawów płodności są często przekazywane w ramach spotkań o charakterze in-
formacyjnym – zachęcającym do zainteresowania się NPR-em. Młody człowiek
szuka potem w wielu różnych źródłach informacji za i przeciw. W trakcie tych
poszukiwań po Internecie, czasopismach, książkach, poradnikach i we własnym
środowisku napotyka na wiele cennych informacji, niestety jednak czasem różnią-
cych się, co może właśnie wynikać z różnorodności metod. Ten nie usystematyzo-
wany natłok wiedzy może przyczynić się do ogólnego zniechęcenia i, ostatecznie,
rezygnacji z takiego stylu życia. Stąd jeden z mitów o naturalnych metodach roz-
poznawania płodności głosi, iż są one za trudne i wymagają naukowej – nieprzy-
stępnej wiedzy (zob. [14]).
Polska jest krajem, w którym powstała jedna z odmian NPR. Autorem tej me-
tody jest Teresa Kramarek, doktor medycyny, ginekolog i położnik. Badaniami
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
20
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
w zakresie planowania rodziny zajmowała się od 1956 roku. Najpierw jako lekarz
w szpitalu ginekologiczno-położniczym we Wrocławiu, z którego została zwolnio-
na z powodu nie respektowania przepisów wykonawczych proaborcyjnej ustawy
z 1956 roku. Następnie zajmowała się diagnostyką cytologiczną i prowadziła przy-
chodnię ginekologiczną dla dziewcząt, potem dla kobiet. Swoje badania przepro-
wadziła na podstawie analizy kart cykli zebranych bezpośrednio od pacjentek.
Efektem tej pracy była pierwsza poradnia korespondencyjna NPR. Równocze-
śnie prowadziła ona szkolenia instruktorek do pracy w poradni dla całego kraju.
Współpracowała między innymi z Teresą Strzembosz, Włodzimierzem Fijałkow-
skim, ojcem Leonem Mońko. Lata sześćdziesiąte były czasem szczególnej walki
władz państwowych z Kościołem, w tym także z poradnictwem rodzinnym. Był to
czas stosowania licznych represji wobec instruktorek NPR i doradczyń. Przez dłu-
gi czas nie było możliwości wydawania drukiem bardzo potrzebnego podręcznika
NPR. Był on rozpowszechniany tylko w formie maszynopisów.
Pierwsze wydanie drukiem popularnego podręcznika autorstwa dr Teresy Krama-
rek pt. O naturalnej regulacji urodzeń ukazało się w 1965 roku w Londynie nakła-
dem Katolickiego Ośrodka Wydawniczego „Veritas”. Aby uniknąć represji w kraju,
nie podano nazwiska autorki, a tylko jej inicjały TK. Pierwsze wydanie podręczni-
ka w kraju miało miejsce w 1972 roku nakładem Kurii Diecezjalnej w Przemyślu.
W 1973 roku uzyskano pozwolenie władz państwowych na przedruk tego tekstu
w innych diecezjach. Wymagało to wielu starań i zabiegów, a wysokość nakła-
dów była zawsze niewystarczająca, dlatego ogromne nakłady ukazywały się w tzw.
„drugim obiegu”. Dzisiaj doświadczenia pracy dr Teresy Kramarek można zna-
leźć w książce Naturalne metody Planowania Rodziny wydanej w Poznaniu w 1997
roku przez wydawnictwo „Fundacja Głos dla życia”.
Obecnie Teresa Kramarek pracuje udzielając porad listownie i telefonicznie, słu-
żąc pomocą na szkoleniach instruktorów. Metoda NPR według wersji polskiej ma
tę zaletę, że charakteryzuje ją niewiele reguł, a karta cyklu jest przejrzysta i prosta.
Dlatego mogą ją prowadzić wszystkie kobiety, nawet nie posiadające podstawo-
wego wykształcenia. Doktor Teresa Kramarek całe swoje życie poświęciła opraco-
waniu tej metody. Przeglądnęła i zinterpretowała tysiące kart obserwacji cyklów.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
21
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
W dalszym ciągu pracuje nad skutecznością tej metody. Jest Przewodniczącą Ko-
misji Naukowo-Badawczej Stowarzyszenia Miłość i Odpowiedzialność. Jest otwar-
ta na wszystkie uwagi dotyczące metody polskiej, jej „życiowego dzieła”. Kiedyś
zapytana przez redaktorkę poczytnego pisma, po co to robi, odpowiedziała: „aby
małżeństwa żyły w łasce”. Redaktorka nie wiedziała, co to znaczy. Pani Teresa mó-
wiła oczywiście o życiu w łasce uświęcającej, aby nasze małżeństwa i rodziny dąży-
ły do świętości, bowiem świętość jest powołaniem każdego człowieka (zob. [2]).
Nauka Kościoła Katolickiego a NPR
W encyklice Pawła VI Humanae Vitae „o zasadach moralnych w dziedzinie prze-
kazywania życia ludzkiego” (por. [4], paragraf 10) czytamy, że odpowiedzialne ro-
dzicielstwo oznacza znajomość i poszanowanie praw biologicznych, konieczność
opanowania wrodzonych popędów i namiętności przez rozum i wolę, roztropność
i wielkoduszność w przyjmowaniu potomstwa (przy uwzględnieniu uwarunko-
wań fizycznych, ekonomicznych, psychologicznych i społecznych), kierowanie się
prawym sumieniem, uznanie swych obowiązków wobec Boga, siebie samych, ro-
dziny i społeczeństwa. Każdy akt małżeński ma podwójne znaczenie: wyraża mi-
łość (jedność) – stanowi potwierdzenie przysięgi małżeńskiej oraz z natury swej
jest otwarty na płodność. Tego nierozerwalnego związku ustanowionego przez
Boga nie wolno człowiekowi samowolnie zrywać (por. [4], paragraf 12). „Koniecz-
ną jest rzeczą, aby każdy akt małżeński zachował swoje wewnętrzne przeznaczenie
do przekazywania życia ludzkiego” ([4], paragraf 11). Co właściwie oznaczają te
słowa? Wewnętrzne przeznaczenie do przekazywania życia ludzkiego oznacza, że
moralnie niedopuszczalne są środki antykoncepcyjne. Każdy akt małżeński powi-
nien być otwarty na przyjęcie nowego życia. Jak realizować to w praktyce?
Bóg jest Dawcą Życia, ale Bóg może powołać do życia nowego człowieka tylko, jeśli
kobieta i mężczyzna pozwolą Mu na to – „wyślą Bogu zaproszenie”. Oto przykład
z książki Christophera Westa [zob. [6], str. 169, 189], który pomoże zrozumieć
istotę rzeczy. Większość narzeczonych, planując wesele, uświadamia sobie, że ze
słusznych powodów nie są w stanie zaprosić niektórych swoich znajomych. W ta-
kiej sytuacji po prostu nie wysyłają im zaproszenia. Czasami też zdarza się tak, że
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
22
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
wysyłają zaproszenie do kogoś, o kim są przekonani, że nie przyjedzie. Podobnie
para małżeńska podejmująca współżycie w okresie płodnym wysyła Bogu zapro-
szenie do stworzenia nowego życia. Para, która powstrzymuje się od współżycia,
by uniknąć poczęcia dziecka, po prostu nie wysyła Bogu zaproszenia do stwo-
rzenia nowego życia. Natomiast para współżyjąca w okresie niepłodności wysyła
Bogu zaproszenie do stworzenia nowego życia – jeśli taka jest Jego wola – choć jest
prawie pewna, że On z niego nie skorzysta. Jeśli jednak Bóg „zmieni swoje plany”,
to para jest gotowa ponieść konsekwencje wysłanego zaproszenia – przyjąć z mi-
łością nowe życie.
Zatem NPR to nie tylko naturalna regulacja poczęć. Jest to także wewnętrzna go-
towość do przyjęcia nowego życia niezależnie od okoliczności, w których się ono
pojawi.
W encyklice Humanae Vitae czytamy, że „jeśli istnieją słuszne powody dla wpro-
wadzenia przerw między kolejnymi urodzeniami dzieci (...) Kościół naucza, że
wolno wówczas małżonkom uwzględniać naturalną cykliczność właściwą funk-
cjom rozrodczym i podejmować stosunki małżeńskie tylko w okresach niepłodno-
ści, regulując w ten sposób ilość poczęć” ([4], paragraf 16). Słowa te potwierdzają
moralną dopuszczalność wykorzystywania okresów niepłodności we współżyciu
małżeńskim, gdyż małżonkowie korzystają w ten sposób z pewnej właściwości da-
nej im przez naturę i działają z poszanowaniem ustalonego przez Boga porządku.
NPR nie jest zatem „naturalną antykoncepcją”, jak czasem można usłyszeć. Takie
określenie jest wewnętrznie sprzeczne, gdyż faktyczna antykoncepcja nie jest na-
turalna. Jako działanie eliminujące płodność, często też wprowadzające toksyczne
substancje do organizmu człowieka czy też zaburzające współżycie, antykoncepcja
jest sprzeczna z naturą. Natomiast metody naturalnego rozpoznawania płodności
nie są antykoncepcją, ponieważ nie przeciwdziałają płodności, ale umożliwiają jej
rozpoznanie (zob. [17]).
Papież Jan Paweł II w adhortacji apostolskiej Familiaris Consortio „o zadaniach
rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym” ([5], paragraf 32) pisze: „Na-
leży uwydatnić różnicę antropologiczną a zarazem moralną, jaka istnieje pomię-
dzy środkami antykoncepcyjnymi, a odwołaniem się do rytmów okresowych
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
23
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
[płodności]: chodzi tu o różnicę znacznie większą i głębszą niż się zazwyczaj uwa-
ża, która w ostatecznej analizie dotyczy dwóch, nie dających się ze sobą pogodzić,
koncepcji osoby i płciowości ludzkiej. Wybór rytmu naturalnego bowiem, pocią-
ga za sobą akceptację cyklu osoby, to jest kobiety, a co za tym idzie, akceptację
dialogu, wzajemnego poszanowania, wspólnej odpowiedzialności, panowania nad
sobą. Przyjęcie cyklu i dialogu oznacza następnie uznanie charakteru duchowego
i cielesnego zarazem komunii małżeńskiej, jak również przeżywanie miłości oso-
bowej w wierności, jakiej ona wymaga”.
Porównanie NPR i antykoncepcji można znaleźć w pracach profesora Włodzi-
mierza Fijałkowskiego (zob. [9]). A powracając do przykładu narzeczonych wy-
syłających zaproszenia na przyjęcie weselne, trudno sobie wyobrazić otrzymanie
następującego „anty-zaproszenia” od znajomych narzeczonych: „21 czerwca bie-
rzemy ślub, ale nie chcemy, żebyście na nim byli. Prosimy nie przyjeżdżać”. Byłby
to rażący nietakt. Tak właśnie postępuje wobec Boga para małżeńska, stosując an-
tykoncepcję. Podejmując współżycie małżonkowie wysyłają Bogu zaproszenie do
współpracy z Nim w stworzeniu nowego człowieka. Jednak kiedy Bóg otwiera to
zaproszenie, znajduje tam słowa: „Nie przychodź. Nie chcemy Cię” (zob. [6], str.
169).
NPR jest formą realizacji przysięgi małżeńskiej: „Ślubuję Ci miłość, wierność
i uczciwość małżeńską oraz że Cię nie opuszczę aż do śmierci” i postanowień mał-
żonków, aby „z miłością przyjąć potomstwo, którym ich Bóg obdarzy”. Błogosła-
wiona Matka Teresa z Kalkuty powiedziała: „Naturalne Planowanie Rodziny to
sprawdzian z miłości” oraz „metody naturalne to samokontrola z miłości”. Jako
ciekawostkę można podać fakt, że Siostry Misjonarki Miłości ze Zgromadzenia
Matki Teresy z Kalkuty mają obowiązek prowadzenia kart obserwacji cyklu. Po co,
skoro wiadomo, że zakonnice ślubują czystość? Po to, aby wiedziały, jaki jest me-
chanizm płodności i aby na tej podstawie mogły uczyć innych.
NPR jest elementem realizacji życia w uczciwości i czystości małżeńskiej. Czy-
stość zaś najmocniej wpływa na trwałość związku i szczęście w małżeństwie (zob.
[19]). Życie w czystości umacnia małżeństwo! Jan Paweł II powiedział: „Tylko ser-
ce czyste może w pełni dokonać wielkiego dzieła miłości, jakim jest małżeństwo”.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
24
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Szczegółowe wskazania odnośnie do czystości małżeńskiej można znaleźć w Kate-
chizmie Kościoła Katolickiego (paragrafy 2331 – 2400).
Może pojawiać się pytanie: czy Bóg nie wymaga od człowieka zbyt wiele? Czy
Bóg nie wydaje zbyt wielu zakazów, czy nie ogranicza wolności człowieka? Czy to
wszystko jest możliwe do realizacji? Odpowiedź można znów znaleźć w encykli-
ce Humanae Vitae: „Człowiek (...) nie zdoła osiągnąć prawdziwego szczęścia, do
którego tęskni całą swą istotą, inaczej, jak zachowując prawa, wszczepione w jego
naturę przez Najwyższego Boga. Do praw tych powinien on odnosić się w duchu
mądrości i miłości” ([4], paragraf 31).
Drogą do szczęścia człowieka jest życie w pełnej zgodności ze swą naturą, z pra-
wem naturalnym. Wskazówki, jak żyć, aby osiągnąć szczęście, są zawarte w przy-
kazaniach Bożych. Te wskazówki są podane przez Boga – Stwórcę człowieka – nie-
skończoną Mądrość, który pragnie dobra dla swych stworzeń i wie jako Stwórca,
co jest najlepsze dla swego stworzenia. Te zakazy wydane przez Miłość Bożą nie
ograniczają człowieka, niczego mu nie zabierają. Dlatego powinniśmy odnosić się
do nich „w duchu mądrości i miłości”. Natomiast Kościół prowadzony przez Chry-
stusa wskazuje nam właściwą drogę postępowania. Jednak Kościół nikomu swej
drogi „nie narzuca, lecz (...) czując w sobie przemożny nakaz, ukazuje [tę drogę]
wszystkim bez lęku, a raczej z wielką ufnością i nadzieją, choć wie, że «dobra no-
wina» zna również mowę Krzyża. Ale przez Krzyż właśnie rodzina może osiągnąć
pełnię swego bytu i doskonałość swej miłości” ([5], paragraf 86). Droga do szczę-
ścia może wydawać się trudna, ale Jan Paweł II w Tryptyku Rzymskim radzi: „jeśli
chcesz znaleźć źródło, musisz iść do góry, pod prąd. Przedzieraj się, szukaj, nie
ustępuj ” ([7]). Sakrament małżeństwa daje moc i niejako konsekruje małżonków
(por. [4], paragraf 25), a zatem uzdalnia do podążania drogą Bożych wskazań.
Owoce życia według NPR
„Poznacie ich po ich owocach” (Mt 7, 16). Przyjrzyjmy się zatem owocom życia
według NPR. Przedstawione dane stanowią wybrane wyniki przeprowadzonych
badań naukowych.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
25
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
NPR a zdrowie kobiety
(zob. [13])
Badania nad naturalnym cyklem płodności pozwalają zdecydowanie poszerzyć
wiedzę na temat pewnych chorób, które dotykają kobiet. Stosowanie metody po-
zwala także kobietom na większą świadomość dotyczącą procesów zachodzących
w ich ciele i w ten sposób na budowanie psychicznego komfortu.
Poznanie przyczyny niepłodności kobiety.
»
Diagnostyka owulacyjna – na
podstawie wykresu PTC u danej kobiety można odpowiedzieć, czy jej cykl
jest 2-fazowy, tzn. pośrednio, czy wystąpiła w nim owulacja, czy też jest to
cykl 1-fazowy, co sugeruje, że jest to cykl bezowulacyjny.
Poznanie przyczyny wczesnych poronień.
»
Spadek PTC w pierwszych 3 mie-
siącach ciąży wskazuje na zagrażające poronienie (niewydolność ciałka żół-
tego).
Wczesne rozpoznanie stanów zapalnych pochwy
»
i profilaktyka onkolo-
giczna narządu rodnego
. Pomocna tu jest interpretacja wydzieliny śluzowej
szyjki macicy.
Diagnostyka krwawień i plamień.
»
Dzięki obserwacji wskaźników płodności
można ustalić charakter krwawień, to jest, czy krwawienie w cyklu związa-
ne jest z okresem okołoowulacyjnym nie wymagającym leczenia, czy też jest
to objaw chorobowy. Ma to bardzo duże znaczenie w okresach szczególnych
w życiu kobiety, czyli po porodzie czy w okresie premenopauzy.
Zapewnienie komfortu psychicznego.
»
Poznanie własnego ciała poprzez ob-
serwacje swoich cykli miesiączkowych daje kobiecie poczucie bezpieczeń-
stwa poprzez odpowiedź także na proste pytanie, kiedy nastąpi miesiączka.
Może też działać regulująco na cykle kobiety, zmniejszać objawy bolesnego
miesiączkowania oraz napięcia przedmiesiączkowego, zmniejszać objawy ze-
społu klimakterycznego.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
26
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
NPR w służbie nowemu życiu
(zob. [13, 16, 20, 21, 24])
Planowanie poczęć – prekoncepcja.
Zdrowotne i psychiczne aspekty świadomego
poczęcia dziecka mają duże znaczenie dla pary małżeńskiej, ponieważ umożliwia-
ją jej dobre przygotowanie się do powołania do życia ich dziecka.
Rodzice wywierają dobry wpływ na mające się począć dziecko, jeśli:
dziecko jest chciane i kochane od samego początku (według psychologii pre-
»
natalnej, gdy rodzice poczynają dziecko, pragnąc go, cieszą się z faktu jego
istnienia i myślą o nim z miłością, wpływają korzystnie na psychikę dziec-
ka już od chwili poczęcia; lekarze ginekolodzy na podstawie doświadczenia
szpitalnego stwierdzają, że porody oczekiwanych z miłością dzieci przebiega-
ją na ogół szczęśliwie i bez zakłóceń);
matka w ciąży myśli z miłością o poczętym dziecku i wyczekuje go z radością,
»
zachowuje spokój i opanowanie, życzliwość do ludzi, wdzięczność i miłość
dla Boga;
ojciec dziecka, a także dzieci już zrodzone, odnoszą się jak najserdeczniej do
»
matki będącej w stanie błogosławionym i otaczają ją czułą opieką;
rodzice i rodzeństwo nawiązują kontakt z dzieckiem przed jego urodzeniem:
»
wspólne chwile (relaks w ciszy, „otoczenie” dziecka pogodnymi myślami przez co
najmniej kilka minut dziennie),
wyobrażeniowe, pozytywne myślenie o dziecku (obrazowe przedstawianie sobie
porodu, dziecka i życia z nim),
rozmowy z dzieckiem (także wyrażanie ewentualnych obaw związanych z jego
pojawieniem się – ułatwia to akceptację dziecka i jest zdrowsze od spychania ne-
gatywnych odczuć i obaw do podświadomości),
śpiewanie dziecku (działa rozluźniająco na układ nerwowy matki i dziecka, pod
wpływem śpiewu szczególnie intensywnie rozwijają się synapsy w mózgu dziec-
ka), słuchanie spokojnej i melodyjnej muzyki (najlepsza jest muzyka klasyczna,
gdyż normalizuje pracę serca i fal mózgowych),
utulanie dziecka (głaskanie i dotykanie z czułością brzucha mamy);
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
27
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
małżonkowie modlą się do Boga o dobre dziecko, oboje w stanie łaski uświę-
»
cającej przekazują mu życie, oboje modlą się i przyjmuję komunię świętą
w intencji poczętego dziecka i ofiarowują je Bogu, oboje błogosławią poczę-
temu dziecku;
małżonkowie w zaplanowanym czasie poczęcia są zdrowi i wypoczęci (ko-
»
bieta jest w dobrym stanie zdrowia, jeśli nie chorowała na różyczkę, to warto
oznaczyć przeciwciała różyczkowe, a w razie ich braku zaszczepić się i przez
3 następne miesiące nie planować poczęcia; warto też, aby kobieta zrobiła ba-
danie oceniające obecność przeciwciał przeciw toksoplazmozie, mężczyzna
w ciągu trzech miesięcy poprzedzających planowanie poczęcia dziecka nie
powinien mieć robionych zdjęć rentgenowskich okolic krocza);
co najmniej na 2 tygodnie przed planowanym poczęciem małżonkowie wy-
»
kluczą zupełnie używanie alkoholu i tytoniu (w przypadku mężczyzny wy-
starczą 3 miesiące na całkowite „oczyszczenie” organizmu ze szkodliwego
działania tytoniu na płodność, gdyż 74 dni to czas dojrzewania plemników)
– alkohol może poważnie uszkodzić komórki rozrodcze zarówno męskie, jak
i żeńskie, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, leki mogą oddziaływać
zarówno na płodność mężczyzny, jak i na dziecko;
kobieta w czasie ciąży i karmienia piersią bezwzględnie nie pali tytoniu, uni-
»
ka przebywania w zadymionych pomieszczeniach i nie pije alkoholu (nie
ma bezpiecznej dla płodu ilości trunku, jaką może spożyć matka, nawet naj-
mniejsza i jednorazowa dawka alkoholu może zakłócić rozwój dziecka), pale-
nie tytoniu ma negatywny wpływ na rozwój układu sercowo-naczyniowego,
a picie alkoholu może powodować opóźnienie umysłowe, dysfunkcje mózgu,
anomalie rozwojowe, problemy w uczeniu się, a także o charakterze psychicz-
nym i społecznym; ciąże kobiet palących i pijących alkohol są zaliczane do
ciąż wysokiego ryzyka;
kobieta w czasie ciąży unika produktów zawierających kofeinę (np. kawa,
»
herbata, cola), gdyż może ona powodować zaburzenia pracy serca płodu; ko-
feina jest moczopędna, powoduje odwodnienie i odwapnienie organizmu,
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
28
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
nadmiar kofeiny utrudnia wchłanianie żelaza, które potrzebne jest do prawi-
dłowej produkcji hemoglobiny zawartej w czerwonych krwinkach (jeśli ko-
bieta „musi” czasem wypić kawę, to warto zrobić to wraz z posiłkiem, wtedy
ewentualne skutki uboczne będą mniejsze);
kobieta w czasie ciąży unika robienia zdjęć rentgenowskich (nawet jeśli ko-
»
bieta nie planuje ciąży zdjęcie powinno być wykonywane w I fazie cyklu),
kobieta nie powinna stosować żadnych leków bez porozumienia z lekarzem
(w przypadku choroby należy uprzedzić lekarza, że spodziewa się dziecka),
powinna unikać kontaktu z osobami chorymi zakaźnie;
oboje małżonkowie, a szczególnie kobieta, zwrócą uwagę na możliwe szko-
»
dliwe czynniki związane z wykonywanym zawodem (np. promieniowanie jo-
nizujące, chemikalia, hałas w przypadku kobiet w I trymestrze ciąży, w przy-
padku mężczyzn praca w wysokich temperaturach) i zdobędą informacje
o sposobach uniknięcia ich szkodliwego oddziaływania;
kobieta przed planowanym poczęciem dziecka powinna wyleczyć ewentual-
»
ne stany zapalne dróg rodnych;
kobieta co najmniej na 3 miesiące przed planowanym poczęciem dziecka
»
i przez pierwsze 3 miesiące ciąży powinna przyjmować 400 mg kwasu folio-
wego dziennie (np. jedna tabletka preparatu Folik) w celu zapobiegania wystę-
powania u dziecka wad rozwojowych (np. rozszczep kręgosłupa, podniebie-
nia, wrodzone wady mózgu, wady cewy nerwowej). Kwas foliowy zmniejsza
też zagrożenie wczesnego poronienia. Zdaniem położników niedobory kwa-
su foliowego mogą być przyczyną czasowej niepłodności. Szczególnie zaleca
się go kobietom, które przyjmowały tabletkę antykoncepcyjną, gdyż w ich
przypadku te niedobory są wyjątkowo duże. Kwas foliowy chroni kobietę
ciężarną przed anemią. Jest tym składnikiem, który umożliwia wzrost czer-
wonych krwinek oraz ich podział. Kwas foliowy ma też pozytywny wpływ
na płodność mężczyzn, gdyż zwiększa ruchliwość plemników. Mężczyznom
o obniżonej płodności spowodowanej małą ruchliwością plemników zaleca
się zażywanie 400 mg kwasu foliowego dziennie na 3 miesiące przed plano-
wanym poczęciem dziecka.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
29
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
kobieta w stanie błogosławionym powinna unikać ekspozycji na promienio-
»
wanie elektromagnetyczne PEM (w czasie 10-minutowej ekspozycji matek
na PEM z aktywnego telefonu komórkowego obserwowano wzrost częstości
akcji serca płodów oraz spadek objętości wyrzutowej serca, nasilenie obser-
wowanych objawów zmniejszało się wraz z wiekiem płodów, przyspieszenie
rytmu i zaburzenia funkcji serca obserwowano również wśród noworodków
przebywających w zasięgu PEM emitowanego przez telefon komórkowy);
mężczyźni powinni rozważnie korzystać z telefonów komórkowych, gdyż
»
większość dotychczasowych badań potwierdza negatywny wpływ promie-
niowania na męską płodność (częste używanie telefonów komórkowych i no-
szenie ich w okolicach sąsiadujących z narządami płciowymi, czyli kieszeń,
etui przy pasku, może być przyczyną zaburzeń płodności) – fale elektroma-
gnetyczne mogą oddziaływać na męskie funkcje rozrodcze zarówno poprzez
wywoływaną przez nie hipertermię, jak i specyficzne oddziaływanie nieter-
miczne (potwierdzone w badaniach pogorszenie parametrów męskiego na-
sienia było zależne od długości prowadzonych rozmów).
Planowanie poczęć w stanach „ograniczonej” (zmniejszonej) płodności
(zob.
[16, 22, 23]). Znajomość podstawowych wskaźników płodności wskazuje parze
małżeńskiej najlepszy czas do współżycia w celu poczęcia dziecka. Samoobserwa-
cja prowadzona przez kobietę daje również pośrednio możliwość monitorowania
leczenia hormonalnego w przypadku niepłodności. Nawet do 80% par uchodzą-
cych dotąd za niepłodne, po nauczeniu się stosowania NPR może doczekać się
upragnionego potomstwa. A zatem co zrobić, jeśli upragnione maleństwo nie po-
jawia się?
Warto wiedzieć, że prawdopodobieństwo zajścia w ciążę przy współżyciu w okre-
sie płodności wynosi statystycznie 20% (dużą rolę odgrywa tu wiek kobiety, w wie-
ku 25 lat wartość ta wynosi 40%, w wieku 30 lat jest to 30%, w wieku 35 lat jest to
10%, płodność mężczyzn spada po 40. – 45. roku życia). O problemach z płodno-
ścią mówi się, gdy po roku współżycia z nastawieniem na poczęcie dziecka, nie do-
chodzi do niego. Warto spokojnie poczekać – dzieci wymagają dużo cierpliwości,
czasem także zanim się poczną… Połowa par, u których nie doszło do poczęcia
dziecka w pierwszym roku planowania, doczekuje się upragnionego potomstwa
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
30
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
w ciągu drugiego roku starań. Można też wspomóc naturę. Jeśli nie dochodzi do
poczęcia dziecka warto:
zmienić styl życia (zwolnić tempo życia, o ile to możliwe wyeliminować
»
stres);
zastanowić się, czy używki, leki, warunki pracy mogą mieć wpływ na płod-
»
ność;
zmienić złe przyzwyczajenia żywieniowe (przygotowywać pełnowartościowe
»
posiłki w domu, ograniczyć posiłki typu fast-food i posiłki przygotowywane
na bazie półproduktów);
unormować masę ciała (zbyt mała, zbyt duża waga);
»
baczniej przyglądnąć się obserwacjom cyklu miesiączkowego (warto skonsul-
»
tować się z nauczycielem NPR), aby sprawdzić, czy jakieś objawy nie wska-
zują na możliwość obniżonej płodności (niektórym można w prosty sposób
zaradzić);
dzięki obserwacjom cyklu kobiety, można zwiększyć szansę na poczęcia
»
dziecka poprzez współżycie po 4-7 dniowej abstynencji, w czasie największej
płodności, czyli w dniu szczytu objawu śluzu, dzień przed szczytem objawu
śluzu, dzień po szczycie objawu śluzu (potwierdzonym skokiem PTC);
uwolnić się od „wielkiego chcenia” (małżonków i bliskich) – dziecko ma być
»
owocem miłości, a nie „ciężkiej pracy” (ważny czynnik natury psychologicz-
nej);
skonsultować się z lekarzem, najlepiej takim, który respektuje normy etycz-
»
ne w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego, być może będzie potrzebne
leczenie metodami wypracowanymi przez naprotechnologię – nowoczesną
gałąź medycyny zajmującą się zdrowiem ginekologicznym i prokreacyjnym
kobiet. System ten oferuje leczenie farmakologiczne i chirurgiczne, które
w pełni współpracuje z układem rozrodczym kobiety, możliwe jest też lecze-
nie niepłodności męskiej (informacje na ten temat i listę lekarzy można zna-
leźć na stronie [22]).
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
31
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Możliwość zwiększenia szansy na poczęcie dziecka określonej płci
. Jest to ważne
w przypadku chorób sprzężonych z płcią.
Określenie terminu porodu
. Określenie terminu porodu jest ważne szczegól-
nie u kobiet z nieregularnymi miesiączkami. Tradycyjnie termin porodu określa
się według reguły Negellego, tzn. licząc ciążę od 1 dnia ostatniej miesiączki. Nie
sprawdza się to w cyklach nieregularnych. Oto przykład: „Ostatnio prowadziłam
pacjentkę, u której ostatnia miesiączka wystąpiła 28 VII 1992 r., a więc według
reguły Negellego poród winien odbyć się 4 V 1993 r. Według wykresu pacjentki
poczęcie nastąpiło 27 IX 1992 (w tych dniach wystąpił skok temperatury i objaw
śluzu oraz miało miejsce współżycie). Termin porodu wg poczęcia przypadał na
20 VI 1993 r. Dwa razy wykonano w ciąży USG w celu potwierdzenia terminu po-
rodu. Pacjentka urodziła zdrowe dziecko 20 VI 1993 o wadze 3300 g. i długości 57
cm. Ciąża według terminu poczęcia trwała 265-266 dni”.
NPR a psychologia małżeństwa i rodziny
(zob. [12])
Naturalna metoda wpływa również korzystnie na relację między małżonkami oraz
pomiędzy rodzicami a dziećmi na różnych etapach ich rozwoju.
Wzmocnienie więzi emocjonalnych między małżonkami
»
. Wzmocnienie po-
czucia, że jest się kochanym, zwiększenie wzajemnego szacunku, zaufania,
zrozumienia, empatii, współodpowiedzialności i współpracy.
Polepszenie jakości komunikacji w małżeństwie
»
. NPR wymaga od obojga
porozumiewania się – wymiany myśli, opinii, rozmowy o uczuciach. Stąd
pojawia się też chęć prowadzenia szczerego dialogu zwiększającego poczu-
cie wzajemnego zrozumienia, co sprzyja ciągłemu poznawaniu drugiej osoby
i nastawieniu na odczytywanie potrzeb drugiej osoby.
Wpływ na życie poczętego dziecka (psychologia prenatalna)
»
. Możliwość
towarzyszenia dziecku od początku jego życia. Odkrycie faktu poczęcia
dziecka przeżywane jest jako moment intymny – lekarz je tylko potwierdza.
Rodzice bardzo wcześnie mogą towarzyszyć dziecku w rozwoju, kształtować
uczuciową więź z nim. W przypadku, gdy mimo stosowania NPR pocznie się
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
32
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
dziecko, rodzice są bardziej skłonni je zaakceptować niż w wypadku stosowa-
nia antykoncepcji, gdyż NPR nie wiąże się z agresją wobec dziecka. Wynika
to z szacunku dla ludzkiego życia i płodności.
Wpływ na funkcjonowanie rodziny (wychowanie dzieci)
»
. Role rodzicielskie
są podejmowane z większą radością, co wpływa na stosunek do dzieci i atmos-
ferę domu. Rodzice stosujący NPR bardziej niż inni lubią dzieci i są pozytyw-
nie nastawieni do doświadczeń związanych z ciążą, porodem i karmieniem
piersią. Mają więcej spokoju wewnętrznego, mniejsze poczucie obarczenia
obowiązkami rodzinnymi. Rodzice stosujący NPR są przygotowani do roz-
mów z dziećmi i młodzieżą na tematy płci i płodności. Nie traktują tych te-
matów jako tabu, nie są zakłopotani ani zażenowani pytaniami, traktują je
poważnie i chętnie na nie odpowiadają.
NPR a duchowość człowieka
(zob. [12])
NPR jest wyrazem zaufania do Pana Boga i Jego Mądrości. Taka postawa daje
Bogu szansę działania w życiu małżonków. Naturalne metody nie są jednak wy-
łącznie dla katolików – NPR jest akceptowane przez każdą kulturę i religię (myśli-
my tu o naturalnej regulacji poczęć połączonej z gotowością przyjęcia poczętego
życia). NPR daje:
spokój sumienia,
»
poczucie wierności sobie,
»
pozwala zachować szacunek do siebie,
»
rodzi wewnętrzny pokój,
»
daje małżonkom poczucie duchowej jedności.
»
Według danych statystycznych w większych miastach Europy rozwodzi się co
trzecie małżeństwo (około 33%), gdy tymczasem wśród par małżeńskich żyjących
zgodnie z naturalnym rytmem płodności zdarza się 1,5 % rozwodów (zob. [12]).
Zatem zachęcam do odrzucenia mitów o NPR (zob. [18]) i za dwumiesięcznikiem
Naturalne Planowanie Rodziny chciałabym „zareklamować NPR”:
Jeśli myślisz
o małżeństwie... pomyśl o NPR!
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
33
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Kobieto! Pomyśl o NPR
Dzięki Naturalnemu Planowaniu Rodziny
Ty
Twój mąż
jesteś spokojniejsza
jest świadomy Twojej płodności
akceptujesz swoją kobiecość
nie boi się zostać ojcem
wiesz, kiedy możesz zostać matką
świadomie bierze na siebie ojcostwo
świadomie decydujesz się na poczęcie czuje się w 100% mężczyzną
jesteś zdrowsza
zbliża się do Ciebie, kiedy oboje tego pragniecie
obserwując siebie, możesz w porę zauwa-
żyć najwcześniejsze symptomy choroby
jest dla Ciebie bardziej wyrozumiały
lepiej znosisz cykliczne zmiany nastrojów bardziej Cię szanuje
czujesz się kochana i oczekiwana
Wy
stajecie się sobie coraz bliżsi
lepiej się rozumiecie, także w sprawach intymnych
Mężczyzno! Pomyśl o NPR
Dzięki Naturalnemu Planowaniu Rodziny
Ty
Twoja żona
znasz mechanizm płodności
jest zdrowsza
panujesz nad nim rozumem i wolą za-
miast się zabezpieczać
nie obawia się zbliżeń
lepiej rozumiesz swoją żonę, jej zmien-
ne nastroje
jest rozluźniona i zadowolona
wzmacniasz Waszą miłość i porozumienie jest dla Ciebie wciąż atrakcyjna
możesz w 100% zaplanować poczęcie
Waszego dziecka
ufa Ci i jest Ci wdzięczna
wiesz od razu, że jesteś ojcem
uważa Ciebie za prawdziwego mężczyznę
podziwia Cię i szanuje
NPR to najlepsza droga dla małżeństwa
pewność 100%
zerowe skutki uboczne
koszty minimalne
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
34
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Zatem NPR jest receptą na szczęście w małżeństwie i rodzinie. Nie obawiajmy
się trudności. Pamiętajmy, że do życia w zgodzie z naturą i własnym sumieniem
uzdalnia nas moc Ducha Świętego: „Owocem Ducha jest: miłość, radość, pokój,
cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność i panowanie nad sobą” (Ga
5, 22). A poza tym „wszystko mogę w Tym, który mnie umacnia” (Flp 4,13).
Urszula Dudziak
Urszula Dudziak
– doktor matematyki, pracuje w Instytucie Matematyki Uniwersy-
tetu Rzeszowskiego. W 2006 r. obroniła pracę doktorską pt. Przekształcenia relacji
rozmytych na Wydziale Matematyki Stosowanej w Akademii Górniczo-Hutniczej.
Jest instruktorem NPR. Prowadzi nauki przedślubne przy parafii oo. Saletynów
w Rzeszowie. Od lipca 2007 r. jest Doradcą Życia Rodzinnego w Duszpasterstwie
Rodzin Diecezji Rzeszowskiej.
Powyższa prelekcja została zaprezentowana podczas V Niezależnego Naukowego
Spotkania Młodych, które odbyło się w listopadzie 2007 r. w Rzeszowie. Ukazał się
również artykuł w „Biuletynie Miłośników Dobrej Książki” księgarni internetowej
Tolle.pl nr 12 (13), grudzień 2007, s. 24-34. Dla potrzeb niniejszej publikacji niektóre
wątki zostały rozbudowane.
Literatura do której odsyłacze z numerami umieszczone są w tekście:
[1] http://www.duszpasterstworodzin.rzeszow.opoka.org.pl/page/n_p_r.htm
[2] http://www.milosciodpowiedzialnosc.prv.pl/
[3] Agnieszka i Remigiusz Szwabowiczowie, Podstawy rozpoznawania płodności – metoda ob-
jawowo–termiczna (wg wersji polskiej opracowanej przez lekarza ginekologa-położnika Teresę
Kramarek), Wydawnictwo multimedialne „Signum”, Wrocław 2007.
[4] Encyklika Humanae Vitae, papież Paweł VI, 1968.
[5] Adhortacja Apostolska Familiaris Consortio, papież Jan Paweł II, 1981.
[6] Christopher West, Dobra nowina o seksie i małżeństwie, Wydawnictwo Księży Marianów,
Warszawa 2002.
[7] Jan Paweł II, Tryptyk Rzymski, Wydawnictwo Św. Stanisława BM, Kraków 2003.
Naturalne Planowanie Rodziny receptą na szczęście małżeńskie
35
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
[8] The effectiveness of a fertility awareness based method to avoid pregnancy in relation to
a couple’s sexual behaviour during the fertile time: a prospective longitudinal study, Human re-
production 22 (5) 2007, str. 1310-1319 (dostępne na http://npr.pl//index.php/component/optio-
n,com_docman/task,cat_view/gid,54/Itemid,45/).
[9] http://www.npr.prolife.pl/porownanie.htm
[10] http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_metod_naturalnego_planowania_rodziny
[11] Urszula Dudziak (Instytut Nauk o Rodzinie KUL), Wiedza o NPR, „Nasz Dziennik” Nr 25
(2738), 30 stycznia 2007
(dostępne na http://www.rodzina.informacje.int.pl/Wiedza-o-NPR-n59.html).
[12] Antykoncepcja, NPR, psychologia, Z dr Dorotą Kornas-Bielą, psychologiem z Instytutu Pe-
dagogiki KUL, rozmawia Małgorzata Jędrzejczyk, „Nasz Dziennik” Nr 224 (2937), 25 września
2007 (dostępne na http://www.rodzina.informacje.int.pl/index.php?readmore=130).
[13] Maria Szczawińska (lek. spec. gin. poł.), Naturalne planowanie rodziny a wczesna diagno-
styka chorób kobiecych (dostępne na http://www.ksiegarniarubikon.pl/cms/186).
[14] Michał Jurkiewicz, Ujednolicenie metod NPR – dyskusja na zaproszenie redakcji dwumie-
sięcznika NPR (dostępne na http://www.dorodzin.gliwice.opoka.org.pl/dokumenty/ujednolice-
nie_NPR.doc).
[15] http://npr.pl/
[16] Naturalne planowanie rodziny, Podręcznik dla nauczycieli naturalnego planowania rodzi-
ny, Praca zbiorowa pod redakcją prof. dr. hab. Michała Troszyńskiego, Polskie Stowarzyszenie
Nauczycieli Naturalnego Planowania Rodziny, Warszawa 2006.
[17] Urszula Dudziak, Jak być kochaną, a nie używaną, Instytut Nauk o Rodzinie KUL (dostęp-
ne na http://www.informacje.int.pl/readarticle.php?article_id=960 ).
[18] http://www.dorodzin.gliwice.opoka.org.pl/dokumenty/STUDIUM/wyk1NPR.pdf
[19] Mieczysław Guzewicz, O czystości małżeńskiej. Uczyńmy z naszego małżeństwa dzieło
sztuki!, „Głos dla życia. Magazyn służby życiu i rodzinie” 5 (88) 2007.
[20] Dorota Kornas-Biela, Wokół początku życia ludzkiego, Instytut Wydawniczy PAX, Warsza-
wa 2002.
[21] Ks. Jan Wójtowicz, Do Sakramentu Małżeństwa przez chrześcijańskie narzeczeństwo, Mi-
chalineum, Marki 2005.
[22] http://www.naprotechnologia.pl
[23] Materiały z konferencji: NaProTECHNOLOGY – wyzwania medyczne i etyczne we współ-
czesnej ginekologii, 21-22 marca 2009 roku, Instytut Studiów nad Rodziną, Łomianki.
[24] http://www.medicus.lublin.pl/userfiles/file/PDF/Medicus_12_2008.pdf
Wartościowe podręczniki NPR
36
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Wartościowe podręczniki NPR
Alina Lichtarowicz, Kiedy jestem płodna a kiedy nie, Katowice 2005.
Andrzej Pęczak, Naturalne planowanie rodziny dla opornych, Warszawa 1995.
Elżbieta Wójcik, Naturalne planowanie rodziny. Metoda objawowo-termiczna we-
dług prof. dra med. J. Rötzera, Kraków 2002.
Ingrid Trobisch, Być kobietą, Warszawa 2006.
John i Sheila Kippley, Sztuka naturalnego planowania rodziny, Piaseczno 2002.
Josef Rötzer, Sztuka planowania rodziny, Warszawa 2005.
Urszula Dudziak, Anna Deluga, Naturalne planowanie rodziny. Wybrane zagadnie-
nia, Szczecinek 2006.
Linki do stron internetowych
http://npr.pl/
http://www.embrion.pl/npr/
http://www.iner.pl/
http://www.naturalnemetody.fora.pl/ (internetowe forum nt. NPR)
Recenzje książek szczególnie polecanych
37
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Recenzje książek szczególnie polecanych
Sztuka naturalnego planowania rodziny
John i Sheila Kippley
Rok wydania: 2002
Miejsce wydania: Piaseczno
Wydawnictwo: Liga Małżeństwo Małżeństwu (LMM)
Ilość stron: 271
ISBN: 83-86491-52-5
Oprawa: twarda
Naturalne planowanie rodziny – sztuką?
Tytuł podręcznika Sztuka naturalnego planowania rodziny nie jest przypadkowy.
W praktyce naturalne planowanie rodziny jest sztuką. Wymaga bowiem pewnej
umiejętności obserwowania i interpretowania cyklicznych objawów. Jest stosun-
kowo proste, ale trzeba się go nauczyć.
Wiele osób zapewne słyszało o naturalnych metodach planowania rodziny. Na
pierwszy rzut oka – gdy się trochę o tym poczyta – wydaje się to czymś skompliko-
wanym i niemożliwym do opanowania... Jakieś obserwacje i interpretacje cyklicz-
nych objawów... A jednak – o czym powoli przekonuję się sama – „jest stosunkowo
proste, ale trzeba się go nauczyć”. Sprawa ta ma się tak, jak z każdą umiejętnością
– doskonali się w miarę ćwiczenia.
Szczególnie pomocna w nabywaniu umiejętności naturalnego planowania rodzi-
ny jest niniejsza książka, która też taki właśnie cel sobie stawia. Pomoc tę kieruje
przede wszystkim do małżeństw, którym leży na sercu planowanie rodziny. Ale
myślę, że nie tylko, gdyż treść książki jest o wiele bogatsza...
Recenzje książek szczególnie polecanych
38
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
John i Sheila Kippley najpierw podają informacje o różnych metodach naturalne-
go planowania rodziny, choć sami preferują i szczegółowo opisują metodę objawo-
wo-termiczną, która uwzględnia wiele objawów cyklu kobiety. „Sądzimy, że ucząc
pełnej metody objawowo-termicznej naturalnego planowania rodziny, zapoznaje-
my was z najskuteczniejszym jak dotąd sposobem NPR” – wyjaśniają swój wybór.
Autorzy w bardzo dokładny sposób omawiają poszczególne kwestie związane
z metodą objawowo-termiczną. Wyjaśniają, jak należy wypełniać kartę obserwacji
cyklu. Opisują po kolei objawy cykliczne: temperaturę, śluz szyjkowy, szyjkę maci-
cy. W rozdziale zatytułowanym Naturalne planowanie rodziny w sytuacjach szcze-
gólnych biorą pod uwagę między innymi trudności z poczęciem dziecka, sytuację
po odstawieniu hormonalnych tabletek antykoncepcyjnych, chorobę czy powrót
płodności po poronieniu.
Szczegółowo omówiona została kwestia powrotu płodności po porodzie. Bardzo
mocny nacisk kładą autorzy także na karmienie piersią, które w naturalny sposób
wydłuża niepłodność i odsuwa powrót miesiączki u matki. NPR ma także swoje
miejsce w okresie menopauzy.
Ogromną zaletą książki jest to, iż nie zatrzymuje się tylko na fizjologicznej stro-
nie zagadnienia. Nie jest to tylko „sucha informacja o faktach” – książka porusza
również kwestię motywacji i moralnej oceny. Bywa bowiem tak, że naturalne me-
tody planowania rodziny są wykorzystywane w sposób egoistyczny, kiedy poczę-
cie dziecka odkładane jest w wyniku postawy materialistycznej i konsumpcyjnej.
Rzecz jasna zdarza się i tak, że należy z poważnych przyczyn odłożyć poczęcie
dziecka.
W książce została także omówiona moralna różnica między antykoncepcją, a na-
turalnym planowaniem rodziny – w tym miejscu zostały przytoczone argumenty
za antykoncepcją i przeciw niej. Ważnym aspektem jest pozytywny wpływ, jaki
wywiera NPR na budowanie więzi małżeńskiej. Oto tylko niektóre plusy z tej dzie-
dziny:
umacnianie więzi małżeńskiej;
»
wspólne podejmowanie decyzji;
»
Recenzje książek szczególnie polecanych
39
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
„lekarstwo na przesyt” – okresowe zawieszenie zbliżeń wpływa pozytywnie
»
na trwałość więzi małżeńskiej, gdyż nie dopuszcza do „przedawkowania”
seksu;
różne sposoby okazywania miłości w małżeństwie (nie tylko przez seks) –
»
szczególnego znaczenia nabiera rozmowa;
wzrost wzajemnego szacunku;
»
właściwie rozumiana wolność.
»
Książka solidnie przybliża „sztukę” naturalnego planowania rodziny. Jak to mówią
– najtrudniejszy pierwszy krok – ale w tym przypadku bardzo się on opłaca, gdyż
później przynosi wiele dobrych owoców. Samej kobiecie daje ogromną satysfakcję
choćby z tej przyczyny, iż coraz lepiej poznaje swój organizm – jego funkcjonowa-
nie w ramach całego cyklu. W ten sposób poznaje siebie...
Justyna Królak
Źródło: Tolle.pl
************
Sztuka planowania rodziny
Autor: Josef Rötzer
Rok wydania: 2005
Miejsce wydania: Warszawa
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza „Vocatio”
ISBN:83-7146-225-5
Liczba stron:128
A wszystko, co Bóg stworzył, było dobre
Wszystko, co Bóg stworzył i stwarza jest dobre. Każde nowe życie jest Jego da-
rem, dlatego tak ważne jest, by człowiek przyjmował je z miłością. Książka prof.
med. Josefa Rötzera może pomóc małżeństwom w poznaniu okresów płodności
Recenzje książek szczególnie polecanych
40
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
kobiety, a poprzez to umożliwić im świadome i w pełni przemyślane podjęcie de-
cyzji o przekazaniu życia nowemu człowiekowi.
Poradnik Josefa Rötzera zatytułowany Sztuka planowania rodziny powstał na pod-
stawie doświadczeń kobiet oraz przeprowadzonych badań i obserwacji fizjologii
kobiecego organizmu. Jest on skierowany przede wszystkim do małżeństw, które
planują poczęcie dziecka lub też z różnych przyczyn muszą je na jakiś czas odło-
żyć. Książka ta pozwala zdobyć niezbędną wiedzę na temat metod świadomego
planowania poczęcia.
Okresy płodności i niepłodności w cyklu kobiety są dość łatwe do rozpoznania.
Kobieta musi jedynie wnikliwie i systematycznie obserwować swój organizm,
w czym może pomóc jej małżonek.
Opisana w tej publikacji metoda objawowo-termiczna polega na:
codziennej obserwacji śluzu i odczucia w pochwie (w zależności od rodzaju
»
śluzu szyjkowego określa się okres płodny i niepłodny);
codziennym mierzeniu temperatury poprzebudzeniowej (temperatura w cza-
»
sie cyklu ma charakterystyczne okresy spadku i wzrostu – odpowiednio zin-
terpretowana pozwala na ustalenie okresu płodności);
samobadaniu szyjki macicy, dzięki któremu można obserwować zmiany
»
w niej zachodzące (wskazujące na płodność lub jej brak).
Gdy w te codzienne czynności będzie się także angażował mąż, np. poprzez zapi-
sywanie temperatury czy budzenie małżonki, pozwoli mu to na lepsze zrozumie-
nie swojej żony. Seks nie będzie jedynym sposobem wyrażania miłości. Gdy z róż-
nych przyczyn współżycie małżonków będzie niemożliwe, będą oni mogli uczyć
się okazywać sobie miłość poprzez proste gesty i słowa.
W książce umieszczono przykładowe tabelki ukazujące, w jaki sposób dokonywać
pomiarów i obserwacji oraz jak należy je interpretować. Opisane zostały również
niektóre zaburzenia i nieprawidłowości cyklu miesiączkowego. Podano oczywi-
ście także wskazówki, jak w takich sytuacjach postępować.
Recenzje książek szczególnie polecanych
41
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Oczywiście, choć książka jest jednym z lepiej napisanych na ten temat poradni-
ków, nie odpowie na każde pytanie. Dlatego warto także w razie wątpliwości czy
pytań, które pojawią się w trakcie stosowania metody objawowo-termicznej, skon-
sultować się z instruktorami NPR (naturalnego planowania rodziny), pracownika-
mi poradni rodzinnej lub lekarzem ginekologiem.
Pragnę zachęcić Cię do przeczytania tej książki. Może spodoba Ci się ta metoda
planowania rodziny, a mierzenie temperatury stanie się Twoim codziennym na-
wykiem.
Katarzyna Dąbek
Źródło: Tolle.pl
Książki w abonamencie? – teraz to możliwe!
42
Naturalne Planowanie Rodziny. Dlaczego warto?
Książki w abonamencie? – teraz to możliwe!
Od tej pory nie musisz już płacić 20 czy 30 złotych za jednego ebooka. Nie musisz
już kupować książek na sztuki.
Wystarczy, że wstąpisz do Klubu Libenter.pl, a otrzymasz natychmiast dostęp do
kilkudziesięciu ebooków, jakie wydaliśmy do tej pory oraz do kolejnych, które bę-
dziemy wydawać w ciągu roku. A to wszystko w cenie niższej niż zapłaciłbyś do tej
pory za 3-4 ebooki!
Pamiętaj! Wstępując do naszego Klubu, możesz pobierać publikacje w każdej
chwili i o dowolnej porze dnia i nocy. Ebooki pobierasz online – będziesz mieć je
najpóźniej po kilku minutach, a nowe książki otrzymasz, gdy tylko będą wydane.
Aby zostać członkiem Klubu Libenter.pl wystarczy, że opłacisz roczny abonament
członkowski. Nie ma żadnych dodatkowych czy ukrytych opłat, a po roku możesz
przedłużyć członkostwo w Klubie z 50% rabatem.
Gdyby próbować przeliczyć to na pojedyncze książki,to wychodzi mniej niż 1 zł
za jednego ebooka!
Zamów abonament i zostań członkiem Klubu Libenter.pl już teraz!
www.Libenter.pl