Witam wszystkich szanownych testerów arkusza obserwacji, wersja 3.2.1!
W kwestii formalnej…
Jeżeli otrzymałeś tego maila, to oznacza, że jesteś na liście testerów i będą do Ciebie docierać kolejne wersje arkusza. Jeżeli tego sobie jednak nie życzysz, to proszę daj znać, a zostaniesz z listy mailingowej usunięty.
Jeżeli znacie kogoś, kto się arkuszem zainteresował i chciałby dołączyć do naszego grona to proszę o kontakt, bo lista nie jest zamknięta.
Jeżeli w trakcie korzystania z arkusza zauważysz coś dziwnego, lub wystąpi błąd, to proszę nagrać i przesłać plik w Excelu z krótkim opisem co jest nie tak i kiedy wystąpił błąd (po jakiej operacji). Wtedy będzie mi łatwiej wprowadzić poprawki.
Obecnie arkusz występuje tylko w wersji do Excela 2007, bo tak mi było łatwiej. Gdy przejdzie on pomyślnie testy stworzę odpowiednik dla wcześniejszych wersji Excela i pod Calca z pakietu Open Office'a (ale to może jeszcze trochę potrwać).
Bardzo proszę też o sugestie nie tylko co do funkcjonalności arkusza, ale także do jego opisu, aby później był on jak najbardziej zrozumiały dla przeciętnego użytkownika metody i komputera.
Arkusz został częściowo zabezpieczony przed zmianami, ale blokada dotyczy tylko tych pól, które użytkownik nie powinien zmieniać. To dlatego, aby nie skasować przypadkiem jakiejś formuły. Jeżeli komuś to przeszkadza to można arkusz w prosty sposób odblokować, bo nie wprowadzałem żadnego hasła.
Nowy arkusz został wyposażony w zaawansowany system generowania obliczeń na karcie, ale proszę pamiętać, że obliczenia wykonywane są w oparciu o interpretację użytkownika! Był to zabieg celowy, bo nie uważam, że pełen automat to najlepsze rozwiązanie, dlatego proszę zwracać baczną uwagę na to co się wprowadza, szczególnie w pola interpretacji
Interpretacja (przede wszystkim chodzi tu o wyznaczanie dni płodnych/niepłodnych uwzględnia reguły typowe, ale działa też przy cyklach po hormonach, bo to użytkownik decyduje o wydłużeniu fazy płodnej. Nie będzie jednak to interpretacja prawidłowa dla cyklów w premenopauzie i po porodzie, bo to zupełnie inna bajka Może w przyszłości, jeżeli ten arkusz się sprawdzi, powstaną również inne wersje sytuacji szczególnych. Ten problem tak naprawdę dotyczy kwestii automatycznego wypełniania pola „dni płodne”, bo notatki oczywiście można prowadzić niezależnie od sytuacji życiowej kobiety.
W zakładce dane większość parametrów wprowadza się za pomocą rozwijanego menu, z wyjątkiem rzecz jasna temperatury. Dzięki temu nie wprowadzi się zapisu, którego arkusz „nie zrozumie”, a poza tym myślę, że to przyspieszy sam proces wprowadzania.
No to zaczynamy!
Strona wizualna
Jak zapewne zobaczycie nowy arkusz zmienił się wizualnie w stosunku do poprzedniej wersji, chociaż dotyczy to głównie zakładki „Dane”. Wygląd samej karty zmienił się nieznacznie. Wynika to z faktu, że trzeba było dodać szeregu pól, lub je przestawić. W związku z tym przenoszenie w prosty sposób danych z poprzedniego arkusza może być nieco utrudnione… Jak zapewne zauważycie, zgodnie z sugestiami zresztą, zostały dołączone komentarze do nagłówków w poszczególnych kolumnach lub polach arkusza (pojawiają się po wskazaniu wskaźnikiem myszki na pole z czerwonym trójkątem w rogu), które mam nadzieję okażą się pomocne, szczególnie na początku. Proszę zwrócić też uwagę przy wprowadzaniu danych na fakt, że nagłówki kolumn są zawsze obecne na ekranie, pomimo że zawartość arkusza opisująca poszczególne dni cyklu się przesuwa (tak więc nie trzeba co chwilę zerkać co to za kolumna, a jest ich teraz sporo).
Zaczynamy cykl
Wszystkie dane, które wpiszemy w zakładce Dane przeniosą się w sposób automatyczny do zakładki Karta, w której naprawdę nic nie trzeba wpisywać. Zaczynamy oczywiście od wpisania swoich danych osobowych (na górze) oraz danych podstawowych, takich jak: data rozpoczęcia cyklu (proszę zwrócić uwagę na właściwą składnię), numer cyklu, karty itd… Proszę pamiętać, aby koniecznie wpisać godzinę pomiaru, jeżeli chcemy, aby arkusz nam korygował temperaturę, w przypadku pomiaru wykonanego o innej porze (o czym jeszcze później). Jeżeli wprowadzimy wszystkie dane poprawnie to arkusz sam będzie wyznaczał regułę obliczeniową w zakładce Karta, przeliczał dzień cyklu z uwzględnieniem np. że to kolejna karta itd. Następnie należy wprowadzić model niepłodności (np. „sucho” „-”). Sam opis objawu śluzu jest obecnie w pełni modyfikowalny i każda użytkowniczka może wszystko nazwać po swojemu, ale jest jedna bardzo ważna, podstawowa zasada: cechy śluzu wysoce płodnego należy wpisywać w rubryki o kolorze zielonym, a mniej płodnego do żółtych (tylko wtedy arkusz prawidłowo wskaże początek płodności, czy też pierwszy dzień śluzu wysoce płodnego - parametry z zakładki Karta). W podobny sposób możemy zmieniać objawy dodatkowe, ale mamy na to znacznie mniej dostępnych pól. Oczywiście w trakcie wprowadzania danych w kolejnych dniach cyklu wspomniane powyżej pola można wielokrotnie modyfikować (arkusz wtedy od nowa się przeliczy).
Wprowadzamy dane do kolejnych dni cyklu
Obok kolejnego dnia cyklu widnieje data, więc powinno być teraz łatwiej wprowadzać dane w odpowiednią rubrykę (te dwie zielone kolumny generują się w sposób automatyczny, więc nie powinniśmy nic tutaj zmieniać). Notatki zaczynamy od temperatury (oczywiście jeżeli mierzymy). Wpisujemy wartość z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, bez konieczności zaokrąglania wyniku, gdyż arkusz zrobi to za nas (na wykresie pojawi się punkt z dokładnością do 0,05oC). Jeżeli pomiar był wykonany o innej porze to możemy wpisać obok godzinę (byle w odpowiedniej składni np. 7:00), arkusz wyznaczy automatycznie nową wartość, jednakże korekta zostanie uwzględniona tylko wtedy, gdy w polu „Skorygować?” wprowadzimy słowo „Tak” (standardowo jest ustawione „Nie”). W dalszej kolejności powinniśmy wprowadzić interpretację temperatury (czyli wskazać poszczególne dni licząc od pierwszej niezakłóconej temperatury przed szczytem i cofając się w stronę początku cyklu (6-ta temperatura powinna być najwyżej w arkuszu - patrz przykład) oraz po skoku 1 2 3 ewentualnie 4 lub nawet 5, szczegółowo nie opisuję sposobu wyznaczania poszczególnych dni, bo nie ma na to miejsca - liczę, że podstawy znacie ). Jeżeli wprowadzimy interpretację, to stosowne numery pojawią się na karcie przy właściwych znacznikach (nie trzeba tego robić już ręcznie - było to chyba najbardziej krytykowane w poprzedniej wersji ). W automatyczny sposób pojawi się także linia pokrywająca (jeżeli będzie wyznaczonych sześć temperatur niskich). W dalszej kolejności, korzystając z menu wyboru, wprowadzamy parametry śluzu, szyjki oraz interpretację tych objawów (zapisując S 1 2 3 ewentualnie 4 we właściwe dni cyklu). Dalej zaznaczamy objawy dodatkowe oraz współżycie. Jeżeli w polu zakłócenie pojawi się litera Z wówczas na Karcie punkt pomiaru temperatury z tego dnia będzie wzięty w czerwone kółeczko. Wreszcie dane z pola „Opis” zostaną w sposób niezmieniony przeniesione na kartę (proszę pamiętać, aby opis nie był zbyt długi, bo nie będzie go widać w całości (maksymalnie ok. 60 znaków).
Jeżeli sposób interpretacji nie jest jasny, to proszę zajrzeć do przykładowo wypełnionej karty, załączonej do maila.
Tyle odnośnie wprowadzania danych. Trudne? Mam nadzieję, że nie. Co otrzymamy w wyniku tego na Karcie? Patrz poniżej…
Automatyczna Karta obserwacji cyklu
W najnowszej wersji karta obserwacji w całości generuje się sama (na podstawie danych z zakładki Dane), ale warto się przyjrzeć co od czego zależy i skąd się bierze.
Pole temperatury wypełnia się na podstawie danych z uwzględnieniem korekt, jeżeli takowe narzucimy. Brak którejś z temperatur objawia się przerwą w wykresie. Temperatura w czerwonym kółku oznacza, że użytkownik uważa ten dzień za zakłócony. W przypadku, gdy z jakiś względów wykres jest zbyt nisko lub za wysoko, istnieje możliwość jego przesunięcia. W tym celu wystarczy zmienić wartość komórki pokazującej najniższą temperaturę (u dołu wykresu, wytłuszczonym tekstem, komórka ta zawiera też komentarz). Linia pokrywająca rysuje się automatycznie, gdy wprowadzimy interpretację temperatury (a dokładniej sześć temperatur niskich), począwszy od 6 temperatury przed skokiem a skończywszy na 40 dniu cyklu.
Po prawej stronie arkusza znajdują się kolejne pola, których wartości są przenoszone bezpośrednio z zakładki Dane lub obliczane. Pole Reguła obliczeniowa wskazuje na podstawie numeru cyklu i danych o długościach kolejnych cykli z jakiej reguły będzie korzystać przy interpretacji oraz wyznacza ostatni dzień niepłodności przedowulacyjnej na podstawie wybranej reguły. Informacja ta będzie wykorzystana do wyznaczenia początku dni płodnych. W przypadku, gdy nie było wzrostu temperatury w poprzednim cyklu arkusz przyjmie płodność od początku.
W kolejnych rubrykach pojawią się parametry o następującej charakterystyce:
- skok temperatury, w zależności od tego, czy wprowadzono trzy, cztery lub pięć dni po skoku w interpretacji to taka adnotacja słowna pojawi się w tej rubryce, jeżeli nie został określony skok wtedy pojawi się adnotacja o niemożności wyznaczenia skoku temperatury,
- długość fazy lutealnej, liczona od pierwszego dnia skoku do dnia poprzedzającego krwawienie,
- długość cyklu, od początku cyklu do dnia poprzedzającego kolejne krwawienie,
- ostatni dzień miesiączki, ostatni dzień krwawienia/plamienia/brudzenia liczony od początku cyklu (nie może być przerw w notatkach na temat krwawienia, bo wtedy wyznaczony dzień będzie wskazywał dzień przed pierwszą przerwą w zapisie),
- dzień wystąpienia pierwszego śluzu, wskazuje pierwszy dzień różniący się od „Modelu niepłodności” określonego w zakładce Dane,
- pierwszy dzień śluzu wysoce płodnego, wskazuje pierwszy dzień o cechach określonych w zakładce Dane w polach o kolorze zielonym (arkusz nie bierze pod uwagę pustych pól opisu oczywiście),
- dzień szczytu objawu śluzu, wskazuje na odpowiedni dzień zgodnie z interpretacją śluzu określoną w zakładce Dane (S),
- dzień szczytu objawu śluzu +, wskazuje na odpowiedni dzień zgodnie z interpretacją śluzu określoną w zakładce Dane zaznaczając, czy był to szczyt +3, czy +4,
- pierwszy dzień zmiany szyjki, wskazuje na pierwszy dzień, który różni się od znacznika szyjka zamknięta lub oznaczenia twarda (T),
- dzień szczytu objawu szyjki, wskazuje na odpowiedni dzień zgodnie z interpretacją szyjki określoną w zakładce Dane (S),
- dzień szczytu objawu szyjki+, wskazuje na odpowiedni dzień zgodnie z interpretacją szyjki określoną w zakładce Dane zaznaczając, czy był to szczyt +3, czy +4.
No i wreszcie ostatnia nowość. W kolejnych rubrykach pojawi się dokładna data porodu wyznaczona na podstawie szczytu śluzu lub skoku temperatury (czyli 266 dni po dniu wskazanym przez te dwa parametry), jeżeli użytkownik zaznaczył w rubryce „Planowanie poczęcia” opcję „Planowane” lub zostawił puste pole. Daty porodu znikną również w sytuacji, kiedy pomimo planowania poczęcia pojawi się krwawienie miesiączkowe (żeby potencjalnie starających się rodziców nie denerwować po nieudanej próbie).
Uff to chyba wszystko.
Jeżeli coś jest niejasne to koniecznie proszę o informację.
Miłej zabawy no i czekam na odzew!