 
ROLA AUDYTU
W RACJONALIZACJI POTENCJAŁU LOGISTYCZNEGO
W ŁAŃCUCHU DOSTAW
PROCEDURY ANALITYCZNE Z PRZYKŁADEM
Janusz Fijałkowski
 
Moje pojmowanie logistyki od 40 lat
Sztuka, wiedza i umiejętności
LOGISTYKI
STOSOWANEJ są narzędziem racjonalnego, tj.
lepszego i tańszego, gospodarowania, gdyż
koordynuje wcześniej rozdzielone i rządzące się
własnymi kryteriami funkcje związane z
przepływem ładunków i informacji: transport,
magazynowanie, zaopatrzenie, dystrybucja, a
tym samym pozwala osiągać optimum ogólne,
które jest zawsze większe od sumy optimów
cząstkowych.
 
Porządek wystąpienia
•
Procedury audytu logistycznego z kryteriami dla oceny
wyników.
•
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału
magazynowego.
•
Rozkład kosztów w elementach punktowych i liniowych
łańcucha dystrybucyjnego.
•
Przykład zastosowania procedur analitycznych audytu do
racjonalizacji technologii magazynowania ze względu na
potencjał statyczny
.
 
Audyt logistyczny
rozumiany tu jest jako ”profesjonalne
badanie przepływu buforowania  strumieni ładunków i 
związanych z nimi strumieni informacji  obszarze systemu 
logistycznego firmy, w celu sprawdzenia czy są one poprawne 
ze  względu  na  przyjęte  kryteria” 
Profesjonalizm
wymaga od „audytora logistycznego” wiedzy i
umiejętności oraz  długoletniego  doświadczenia  w zakresie  analizy  i  
projektowania systemów logistycznych. 
Badanie
przepływu materiałów (ładunków) obejmuje: przemieszczanie w
transporcie wewnętrznym, przeładunki, transport zewnętrzny (daleki) i 
szeroko pojęte magazynowanie.
Obszar
systemu logistycznego firmy może być bardzo różny. Począwszy
od prostego magazynu, ograniczonego bramami: wejściową i wyjściową, a 
skończywszy na dużym obszarze geograficzno-branżowym wielkiego 
koncernu. 
Proce
dury audytu logistycznego
 
Procedury audytu logistycznego
Stwierdzenie poprawności  działania systemu logistycznego 
w firmie, obejmujące zadanie logistyczne
i jego rozwiązanie ,
może być dokonywane dwojako:
- w branżach dysponujących bankiem wskaźników 
technologiczno-organizacyjnych i kosztowych, wystarczy 
obliczyć w firmie, ustalone w kryteriach oceny, wskaźniki oraz   
porównać je ze wskaźnikami standardowymi, 
- w innych przypadkach (brak wskaźników
standardowych) trzeba zaprojektować optymalny dla
zadania logistycznego firmy system logistyczny, który
będzie bazą dla porównania i oceny stanu istniejącego
(bardzo pracochłonny i kosztowny audyt logistyczny).
Zawiera szczegółowe programy ilościowe i jakościowe dla wszystkich funkcji logistycznych w firmie.
 
Procedury audytu logistycznego
Procedury audytu logistycznego wynikają z ustalanych 
każdorazowo kryteriów oceny stanu badanego 
systemu logistycznego, tzn. czego zlecający chce się 
dowiedzieć o swoim systemie logistycznym lub tylko o 
jego elemencie. 
Ustalony w ramach układu wartości dla 
wielokryterialnej i kompleksowej  oceny systemu 
logistycznego, lub jego elementu np. magazynu, 
zestaw kryteriów został podzielony na: wymierne 
kryteria techniczne i ekonomiczne oraz kryteria 
subiektywne, na ogół trudnomierzalne.    
 
PAL
KRYTERIA W UKŁADZIE WARTOŚCI DLA OCENY ROZWIĄZAŃ PROJEKTOWYCH
Wejście
strumienia
ładunków do łańcucha
logistycznegoo
P R O C E D U R Y                    
            O P T Y M
A L I Z A C
Y J N E
Ł A Ń C U C Z A                        
             L O G I S T Y C Z N
E
G O
Zadanie logistyczne
zakres przekształceń strumieni ładunków
i informacji w łańcuchu
logistycznym
Wyjście
strumienia
ładunków z
łańcucha
logistycznego
Rozwiązanie zadania logistycznego
Opis techniczno-ekonomiczny wariantów projektowych
KRYTERIA – Wybór - Wyważanie
Parametry, mierniki i czynniki trudnomierzalne
Ograniczenia
w zakresie
urządzeń
oraz
przestrzeni
P r o c e d u r y
h e u r y s t y c z n e :
- porównania wariantów,
- oceny wariantów,
- wyboru najlepszego (suboptymalnego) wariantu
Warianty projektowych łańcucha logistycznego
 
Procedury audytu logistycznego
Parametry techniczne:
miernik
kubaturowy
Dobowa pracochłonność sprowadzona:
-
ze względu na pracę ludzi:
- ze względu na pracę urządzeń:
Sprowadzona liczba potrzebnych pracowników:
Sprowadzona liczba potrzebnych urządzeń:
∑
⋅
∑
=
=
=
p
L
L
l
L
j
L
L
L
L
n
i
j
i
D
i
p
j
B
j
D
L
t
k
k
R
1
1
λ
∑
⋅
∑
=
=
=
r
U
U
U
U
j
U
U
U
U
n
i
j
i
D
i
r
j
B
j
D
U
t
k
k
R
1
1
λ
∑
⋅
∑
=
=
=
p
L
L
L
L
L
L
j
L
L
L
L
n
i
j
net
z
i
j
i
D
i
p
j
B
j
L
t
t
k
k
n
1
.
1
λ
∑
⋅
∑
=
=
=
r
U
U
U
U
U
U
j
U
U
U
U
n
i
j
net
z
i
j
i
D
i
r
j
B
j
U
t
t
k
k
n
1
.
1
λ
p
M
M
Z
V
=
β
 
Procedury Audytu Logistycznego
Kryteria ekonomiczne
Nakładu na system logistyczny:
Roczne koszty eksploatacyjne:
Roczne koszty utrzymania:
Roczne koszty pracy ludzkiej
Roczne koszty operacyjne :
S
T
W
B
N
N
N
N
N
+
+
+
=
R
L
R
U
R
E
K
K
K
+
=
R
US
R
UT
R
UW
R
UB
R
U
K
K
K
K
K
+
+
+
=
L
L
L
i
L
L
L
p
L
L
j
L
j
j
R
j
i
p
j
n
i
D
i
R
L
k
d
t
K
⋅
⋅
⋅
∑ ∑
=
=
=
1
1
0
λ
j
L
j
p
j
kz
j
Lo
R
L
n
g
k
K
⋅
⋅
+
⋅
=
∑
=
)
1
(
1
γ
 
Procedury audytu logistycznego
Kryteria ekonomiczne c.d.
Miernik statyczny nakładów:
Miernik dynamiczny nakładów
Miernik kosztu przejścia przez system:
Miernik organizacyjny:
U
U
U
i
U
U
U
r
U
U
j
U
j
j
R
j
i
r
j
n
i
D
i
R
U
k
d
t
K
⋅
⋅
⋅
∑ ∑
=
=
=
1
1
0
λ
p
Ns
Z
N
=
γ
R
WE
Nd
P
N
=
γ
R
WE
R
E
kp
P
K
=
γ
R
L
R
US
R
UT
R
org
K
K
K
K
+
+
=
0
γ
 
Procedury audytu logistycznego
Kryteria subiektywne-trudnomierzalne
NF
ZO
MR
Niezawodność funkcjonowania systemu 
logistycznego lub jego elementu -
Elastyczność systemu logistycznego 
lub jego elementu -
, mierzona zdolnością
urządzeń i pracowników do realizacji różnych
czynności w różnych obszarach pracy.
.
Możliwość rozbudowy przestrzennej lub
funkcjonalnej (intensyfikacja procesów)
systemu logistycznego lub jego elementu -
 
Procedury audytu logistycznego
Statyczny miernik nakładów oraz miernik kosztu przejście w magazynie
regałowym w funkcji parametrów pierwotnych:
+
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
=
=
p
R
A
G
mp
p
Ns
h
k
h
b
B
m
l
n
m
k
n
n
Z
N
(
)
2
(
)
6
{[(
2
)
1
(
1
γ
+
+
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
+
⋅
+
)]
1
(
2
[
)]
0
k
k
m
n
n
k
h
mp
R
mp
V
}
1
]
)
(
2
)
1
(
[
.
0
znet
c
z
WY
WE
mp
T
t
t
N
m
k
n
n
N
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
+
ϕ
ϕ
+
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
=
=
p
R
A
G
r
mp
z
R
WE
R
U
kp
h
k
h
b
B
m
l
n
d
m
k
n
n
N
P
K
(
)
2
(
)
6
{[(
]
2
)
1
(
[
γ
⋅
⋅
+
+
⋅
+
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
+
0
)
[(
]
)
1
(
2
[
)]
0
T
b
a
W
R
mp
B
v
N
k
k
m
n
n
k
h
mp
γ
γ
γ
γ
]}
1
)
)
(
2
)
1
(
(
.
znet
c
z
WY
WE
mp
t
t
N
m
k
n
n
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
+
⋅
⋅
⋅
ϕ
ϕ
zł/mp
zł/jłp
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
• Pojęcie potencjału logistycznego (PL) związane
jest ściśle z przekształcaniem strumieni
ładunków i związanych z nimi strumieni
informacji, ze względu na przestrzeń (transport),
czas (magazynowanie) oraz postać
(przeładunki, rozdział, kompletacja, konsolidacja)
• W pojęciu potencjał logistyczny można rozróżnić:
• - potencjał logistyczny przedsiębiorstwa
produkcyjnego czy dystrybucyjnego,
zorganizowany w ramach zakładowego systemu
logistycznego, który będzie się składać z
potencjału magazynowego (PM), potencjału
transportu wewnętrznego i przeładunkowego
(PTWP) oraz w niektórych przypadkach
potencjału transportu zewnętrznego (PTZ),
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
- potencjał logistyczny koncernu czy branży,
zorganizowany w ramach międzyzakładowych
systemów logistycznych, będzie miał strukturę
podobną do poprzedniego, lecz PTZ będzie
występował zawsze,
- potencjał logistyczny kraju, zorganizowany w
ramach krajowego systemu logistycznego,
będzie obejmował wymienione wyżej elementy,
tj. PM, PTWP, PTZ wraz z pełną ich
infrastrukturą i centralnym zarządzanie lub tylko
koordynacją.
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
Potencjał magazynowy (PM) można podzielić na:
- potencjał magazynowy statyczny (PMS), który
odniesiony jest do funkcji buforowych realizowanych
głównie w strefach składowania magazynu, mierzony
pojemnością tej strefy (zdolności buforowe),
- potencjał magazynowy dynamiczny (PMD)
odniesiony do przepływu strumieni ładunków przez
magazyn, a w szczególności do funkcji: wyładunkowych,
przyjęcia, przemieszczania międzystrefowego,
przemieszczania w strefach, rozdzielania,
kompletowania, konsolidacji oraz wydawania i
załadunku; miarą PMD jest natężenie przepływu
strumienia ładunków liczone w jednostkach ładunkowych
na zmianę, dobę czy rok.
 
Potencjał logistyczny z wyróżnienie potencjału 
magazynowego
Potencjał statyczny, czyli zdolności buforowe stref
składowania  mogą być mierzone dwojako: 
- dla obudowanych przestrzeni bez wyposażenia 
technologicznego miarą jest kubatura V
S
[m3] ,
wynikająca z powierzchni F
S
[m2] i wysokości H [m],
- dla obudowanych przestrzeni z wyposażeniem 
technologicznym (np. z regałami i urządzeniami do ich 
obsługi) miarą jest pojemność  liczona w miejscach 
paletowych [mp], którą można uzyskać w kubaturze V
S
;
miernikiem efektu rozwiązania przestrzenno –
technologicznego jest wartość wskaźnika  wykorzystania 
kubatury             . 
p
S
Z
V
=
β
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
Potencjał dynamiczny mierzony jest wydajnościami
procesów przekształcających strumienie ładunków ze 
względu na postać (rozdział, kompletowanie, 
konsolidacja),  liczonymi w jednostkach ładunku  na 
jednostkę czasu, najczęściej na dobę roboczą (np. 
jłp/dobę) oraz, potrzebnymi do dokonywania operacji, 
powierzchniami stref operacyjnych odpowiednio F
M
i F
WZ
.
Wydajności procesów  uwarunkowane są od przyjętego w 
projekcie magazynu wyposażenia technologicznego i 
organizacji pracy.
λ
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
Podana wyżej miara statycznego potencjału magazynowego nie jest 
na ogół stosowana. Powszechnie określa się stan posiadania 
czy zapotrzebowanie w m
2
powierzchni magazynu. Np. Gazeta
Wyborcza z 9.11. br. oraz referent na Konferencji  podali, że 
powierzchnia magazynowa w Polsce wynosi około 6.500.000 m
2
.
Łatwo można oszacować rozbieżności w odczytaniu tej informacji.
Jeżeli przyjmie się niekorzystny, z punktu widzenia użytkownika, 
przypadek, że średnia wysokość budynków magazynowych wynosi 
7,20 m, a średni wskaźnik wykorzystania
kubatury obiektu
β
=
11,4
m3/jł (tradycyjna technologia i duże powierzchnie stref 
przyjęcia, wydania i komisjonowania), to uzyska się pojemność 
magazynu równą: 6 500 000x7,2:11,4= 4 105 263 mp. 
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
Jeżeli przyjmie się korzystny przypadek, że średnia
wysokość budynków magazynowych wynosi 9,60 m, a
średni wskaźnik wykorzystania kubatury obiektu β =
6,8 m3/ jł (racjonalna technologia oraz antresole nad
strefami przyjęć, wydań i komisjonowania), to uzyska się
pojemność magazynu równą:
6 500 000 x 9,6 : 6,8 = 9 176 470 mp.
 
Potencjał logistyczny z wyróżnieniem potencjału 
magazynowego
Przykład kłopotów, spowodowanych powierzchniową miarą
magazynów, miał miejsce kilka lat temu. Poważny operator 
logistyczny wynajmował firmie handlowo-dystrybucyjnej magazyn o 
powierzchni „X” m2 , na której można było składować „Z
p
”
jednostek ładunkowych. W umowie ustalono zapłatę liczoną od 
wielkości wynajmowanej powierzchni.  Po kilku latach operator 
wybudował nowoczesny wysoki magazyn, w którym zmieścił zapas 
Z
p
na powierzchni 0,35 X m2. Firma handlowa długo nie mogła
zrozumieć dlaczego operator chciał podwyższyć stawkę za 1 m2 
trzykrotnie.  Po długich pertraktacjach nowa umowa nie dotyczyła 
już X m2 , lecz Z
p
miejsc paletowych miejsca paletowego, ze stawką
liczoną od mp.
 
Rozkład kosztów w podsystemach
punktowych i liniowych
łańcucha
dystrybucyjnego.
Struktura łańcucha dystrybucyjnego.
   Łańcuch dystrybucyjny, jako szczególny przypadek 
łańcucha  logistycznego, składa się z podsystemów 
liniowych i podsystemów punktowych. 
   Podsystemami liniowymi łańcucha logistycznego są 
różnego rodzaju transporty dalekie (kolejowy, drogowy, 
wodny, powietrzny) z charakterystycznymi dla nich: 
infrastrukturą, wyposażeniem i organizacją. W 
podsystemie tym dokonywane są przekształcenia 
strumieni ładunków ze względu na p r z e s t r z e ń .
 
Rozkład kosztów w podsystemach punktowych i liniowych 
łańcucha dystrybucyjnego
Podsystemami punktowymi są w łańcuchu: pierwotni nadawcy
(najczęściej producenci), docelowi odbiorcy (najczęściej handel) oraz
pośrednie bazy dystrybucji hurtowej, centra logistyczne czy inni
operatorzy logistyczni. W podsystemach tych strumienie ładunków są
przekształcane ze względu na c z a s (magazynowanie) i p o s t a ć
(rozdział, kompletacja, konsolidacja).
Obliczone, według podanych wcześniej wzorów, wskaźniki kosztu przejścia
jednostki ładunkowej przez podsystemy i elementy łańcucha dystrybucyjnego,
poprzedzono ukształtowaniem procesów przepływu i ich zwymiarowaniem ze
względu na wydajność.
 
Rozkład kosztów w podsystemach punktowych i liniowych łańcucha 
dystrybucyjnego
Schemat łańcucha dystrybucyjnego Koszt przejścia zł/jłpj
                                                                                                                         
                                                                                                      
PODSYSTEM
LOGISTYCZNY NA
WYJŚCIU Z PRODUKCJI
TRANSPORT
ZEWNĘTRZNY
(MAKRO)
MAGAZYNY HURTU
SKŁADOWANIE
KOMISJONOWANIE
TRANSPORT
DOSTAWCZY
SPRZEDAŻ DETALICZNA
PODSYSTEM LOGISTYCNY
NA WEJŚCIU
OFEROWANIE, SPRZEDAŻ
„PLWYPR”
„TZDMRF”
„DHMRF”
„TDSDF”
„DDSDF”
32,84
24,25
75,43
75,67
16,14
Dane o przepływach 
strumienia ładunków
JEDNOSTKI ŁADUNKOWE PALETOWE
JEDNORODNE (JŁPJ)
SAMOCHÓD CIĘŻAROWY + JŁPJ
25 i 250 km
JŁPJ,
JEDNOSTKI ŁADUNKOWE PALETOWE
SKOMPLETOWANE (JŁPK)
SAMOCHÓD DOSTAWCZY +JŁPJ
+
JŁPK +OZ
25 km i 10 km
OPAKOWANIA JEDNOSTKOWE (OJ)
OPAKOWANIA ZBIORCZE (OZ)
JŁPK, JŁPJ,
OREROWANIE
 
Rozkład kosztów w podsystemach łańcucha dystrybucyjnego
75,67 zł/jłpj;
33,7 %
32,84
zł/jłpj
14,7% 24,25
zł/jłpj
10,8
%
16,14
zł/jłpj
7,2
%
24,00 zł/jłpj
31,8 %
12,18 zł/jłpj
37,0 %
11,58 zł/jłpj
35,3 %
6,40 zł/jłpj; 19,5 %
27,35 jłpj
36,2 %
1,66 zł/jłpj; 2,2 %
22,66 zł/jłpj
30,0 %
32,26 zł/jłpj
42,8 %
17,06 zł/jłpj
22,6 %
12,38 zł/jłpj
16,4 %
N = ( PLWYPR TZDMRF DHMRF TDSDF DDSDF)
WYPOSAŻENIE
TECHNOLOGICZNE
PRACA LUDZKA
(INFORMACJE)
TRANSPORT- SAMOCHODY
CIĘŻAROWE
PRACA LUDZKA
(ŁADUNKI)
INFRASTRUKTURA
TRANSPORT-SAMOCHODY
DOSTAWCZE
2,69 zł/jłpj; 8,2 %
13,73 zł/jłpj
18,2%
75,43 zł/jłpj; 33,6%
∑
=
N
KP
33
,
224
γ
 
Rozkład kosztów w podsystemach łańcucha dystrybucyjnego
Wnioski z uzyskanych wyników
Głównymi czynnikami (zmiennymi) przy badaniu wskaźników kosztu
przejścia i ich struktury są:
- dla podsystemów liniowych odległości przewozu i ładowność środka 
transportowego oraz odpowiednia liczba racjonalnych modeli 
łańcuchów logistycznych, a w pogłębionych badaniach,  przy obliczaniu 
wartości dla określonego zadania logistycznego w podsystemie, 
konieczna będzie miarodajna dla praktyki liczba i rodzaj tych 
zmiennych,
- dla podsystemów punktowych ceny gruntów, technologie budowlane, 
technologie: składowania, rozdziału,  kompletacji i konsolidacji oraz, z 
uwagi na znaczne (46%) koszty   przekształcania strumieni informacji,  
technologie informacyjne i informatyczne. 
-
 
Rozkład kosztów w podsystemach łańcucha dystrybucyjnego
Szczególnej uwagi wymagać będzie uwzględnienie, przy korzystaniu
ze wskaźników, pojemności buforów (np. liczba miejsc paletowych w
strefie składowania) w podsystemach punktowych, które obciążają
koszty nie powiększając przepływu ładunków przez podsystem.
Już pierwsze wyrywkowe wyniki kształtowania oraz obliczeń
kosztów
i wskaźników wskazują na duże zróżnicowanie kosztów w
podsystemach o elementach łańcucha logistycznego.
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że wskaźniki kosztów przejścia
jednostki ładunku przez podsystemy punktowe są znacznie wyższe niż
w podsystemach liniowych. Osłabia to rolę przewozów w łańcuchach
logistycznych.
 
Rozkład kosztów w podsystemach łańcucha dystrybucyjnego
• Duży udział kosztów pracy ludzkiej, zarówno w
procesach przekształcania strumieni ładunków 
jak i strumieni informacji, powinien
wymuszać działania racjonalizatorskie w 
projektowaniu procesowym (technologia i 
organizacja).
• W racjonalizacji projektowania technologiczno-
organizacyjnego przychodzą niekiedy w sukurs 
rozwiązania przestrzenne (załącznik 4). 
 
Przykład zastosowania procedury
do racjonalizacji projektu
W ramach procedury wykonano:
1/  zidentyfikowano zadanie logistyczne dla magazynu, w 
zakresie pojemności strefy składowania, 
2/ rozwiązano zadanie logistyczne wg projektu 
pierwotnego,
3/ rozwiązano zadanie logistyczne wg projektu 
racjonalizatorskiego, 
4/ porównano rozwiązania i dokonano oceny efektów
racjonalizacji, 
5/ sformułowano wnioski. 
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Zadanie logistyczne:
- ustalono potrzebną pojemność strefy składowania Z
P
na około 38 000 - 40 000 mp.,
- ustalono warunek dla strefy składowania:
(1)
gdzie: - liczba korytarzy międzyregałowych,
                                    
                                                             realizacji procesu urządzeń     
przemieszczających palety w strefie składowania.
(Niespełnienie warunku 1 wymaga przekonstruowania
układu regałowego strefy składowania).
j
u
R
R
n
m
≥
R
m
j
g
z
lz
z
j
c
p
j
u
R
l
t
N
t
Z
n
ϕ
ϕ
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
=
2
-liczba potrzebnych do
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie zadania logistycznego wg projektu 
pierwotnego.
   Zlokalizowano na działce o powierzchni około 76 000 m2
obiekt magazynowy o wymiarach 254,0x96,0x15,0 m. i
powierzchni zabudowy około 25.000 m2, co daje kubaturę 
magazynu                                        m
3
i pozostawia wolną
powierzchnię działki około 16 000 m
2.
   Wybrany wózek podnośnikowy czołowy z wysuwnym
masztem typu MF,  umożliwiający uzyskanie składowania
w sześciu poziomach do wysokości 10,0 m. i  wymagający
korytarza międzyregałowego o szerokości 2,9 m.
365760
15
96
254
=
⋅
⋅
=
M
V
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie pierwotne
400,0
356,0
80,0
276,0
Całkowita powierzchnia działki ~76 000 m
2
Wykorzystana powierzchnia działki ~60 000 m
2
Powierzchnia
pozostała do
dyspozycji
~
16 000
m
2
254,0
96
,0
Powierzchnia zabudowy magazynu ~25 000 m
2
Układ konstrukcyjny hali wg
rys.4
2
02
,0
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie pierwotne – hala o wymiarach 253,4 x 96,0 m
18,1 m
2,9 m
15,0 m
PRZEKRÓJ POPRZECZNY MODUŁU MAGAZYNU
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Ustalono schemat konstrukcyjny i funkcjonalno-
przestrzenny magazynu z wymiarami osiowymi, w którym
uzyskano 14 podłużnych modułów konstrukcyjnych, po 3
korytarze międzyregałowe w każdym module, co daje
liczbę korytarzy międzyregałowych ,oraz
po 25 trzy-paletowych gniazd regałowych w każdym z
dwóch sześciopoziomowych rzędów w korytarzu.
Wynikiem ustaleń są:
- schemat konstrukcyjne magazynu,
- pojemność strefy składowania
42
3
14
=
⋅
=
R
m
800
.
37
6
3
25
2
3
14
=
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
=
p
Z
 
Przykład zastosowani procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie pierwotne
Trzy korytarze regałowe (6,25+5,60+6,25=18,1)
14x18,1=253,4
96,0
15,0
Szkic konstrukcyjny
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Dane do wymiarowania rozwiązania pierwotnego:
- średni czas cyklu paletowego ,
- inne dane: N
Z
=30 dni; l
z
=2; t
lz
=8 h; φ=1,45; φ
g
=0,85x0,9x1,0=0,765;
nakłady na 1 m
3
hali k
B
=100 zł/m
3
; nakłady na jedno
urządzenie k
T
=115 000 zł/szt.
Wzory do obliczenia: β=V
M
:Z
P
;
Sprawdzenie warunku 1:
h
t
p
j
c
045
,
0
=
p
T
j
U
g
R
B
M
N
Z
k
n
k
V
:
)
(
⋅
+
⋅
=
γ
42
14
765
,
0
2
8
30
045
,
0
45
,
1
37800
2
=
<
≅
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
=
R
p
j
R
m
n
Wyniki ustaleń oraz obliczenia wskaźników zamieszczono w tablicy, w wierszu 1.
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Racjonalizacja projektu pierwotnego
Podstawowe ustalenia projektowe:
- wybrano wózek podnośnikowy boczny z widłami teleskopowymi typ
MQ, umożliwiający uzyskanie składowania w sześciu poziomach do
wysokości 10,0 m. i wymagający szerokości korytarza
międzyregałowego 1,4 m.; wynik tych ustaleń to zamienny przekrój
poprzeczny modułu magazynu; wyraźny jest na nim zmniejszony
wymiar modułu konstrukcyjnego z 18.1 m do 13,1 m, (czyli o około
 28%), w którym mieszczą się również 3 korytarze regałowe, z ich
dotychczasową pojemnością,
- ustalono  schemat konstrukcyjny i funkcjonalno-przestrzenny 
magazynu , w którym uzyskano podobnie jak w wersji pierwotnej
miejsc paletowych
37800
=
p
Z
 
Przykład zastosowania procedury dla racjonalizacji projektu
Rozwiązanie po racjonalizacji
15,0 m
13,1 m
1,4 m
PRZEKRÓJ POPRZECZNY MODUŁU MAGAZYNU PO RACJONALIZACJI
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie po racjonalizacji
4x
2
4,0
=9
6,0
14x13,1=183,4
15,0
Trzy korytarze regałowe (4,50+4,10+4,50=13,1)
Szkic konstrukcyjny magazynu po racjonalizacji
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie po racjonalizacji
Zlokalizowano na działce obiekt magazynowy o wymiarach w
planie 184,0x96,0x15,0 m i powierzchni zabudowy około
700 m2 , o kubaturze magazynu:
m
3
,
z pozostawioną wolną powierzchnią działki około 38 000 m2.
264960
15
96
184
=
⋅
⋅
=
M
V
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
ROZWIĄZANIE PO RACJONALIZACJI
400,0
20
2
,0
356,0
~190,0
~166,0
Całkowita powierzchnia działki ~76 000
m
2
Powierzchnia pozostała do
dyspozycji 38 000 m
2
Układ
konstrukcyjny
hali wg rys
Powierzchnia
zabudowy
~18.000 m
2
184
,0
96,0
Szkic sytuacyjny magazynu po racjonalizacji
Potrzebna
powierzchnia działki
tylko ~38 000 m2
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Rozwiązanie po racjonalizacji
Dane do wymiarowania projektu po racjonalizacji:
- średni czas cyklu wózka MQ w strefie składowania                           
- cena urządzenia (wózka MQ)                               zł/sztukę.
Wyniki ustaleń projektowych i obliczenie wskaźników zamieszczono w 
tablicy, w wierszu drugim.
Efekty rzeczowe racjonalizacji (na podstawie danych z tablicy):
- obniżenie wskaźnika o 28%,
- obniżenie wskaźnika nakładów na 1.miejsce paletowe o 20% i 15%,
- zmniejszenie powierzchni działki o 29%.
h
t
r
j
c
0375
,
0
=
300000
=
Tr
k
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
Efekty kosztowe racjonalizacji wg danych z tablicy
Oszczędności oszacowane:
- w nakładach na kubaturę magazynu 
(1 o11 – 811)x37 800= 7 560 000 zł,
- w nakładach na działkę pod magazyn
    (38 000-16 0000)x430 = 9 460 000 zł
-   Razem w nakładach około 17000 000 zł.
Oszczędności w rocznych kosztach utrzymania, oszacowane
wskaźnikiem dla obiektów magazynowych 0,w stosunku do 
nakładów bez gruntu  7 560 000 x 0,08 = 604 800 
zł/rok.
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
7,00
9,69
Wynik
audytu
(3:4)
    5
Wskaź
nik
kubatur
owy
β
[m
3
/mp]
1 
miejsce
paletow
e
[zł/mp]
1 m
3
hali
[zł/m
3
]
Wska
źnik
γ
N
[zł/mp
]
Na 
wszystki
e 
urządzen
ia 
Na 
jedno
urządze
nie
[zł]
811
876
111
167
4200000
6300000
300000
14
21
700
100
37800
264960
  
    1,4
Rozwiąz
anie po 
racjonali
zacji
1011
1032
  43
  64 
1610000
2415000
115000
14
21
968
100
37800
365760
2,9
Rozwiąz
anie
pierwotn
e
(7+11)
12
(10:4)
   11
(8x9)
    10
9
8
 (5x6)
   7 
6
4
3
2
 
      1
Nakła
dy 
razem 
na 1 
mp
[zł/mp
]
Nakłady na urządzenia
Liczb
a
urząd
zeń
[szt}
Nakłady 
budowlane na: 
Liczb
a 
miejs
c
paleto
wych
Z
p
Kubatur
a 
magazy
nu
V
M
[m
3
]
Szerok
ość 
korytar
za
regałow
ego
A
st
[m]
Wariant
rozwiąz
ania
ZESTAWIENIE WYNIKÓW DLA OCENY EFEKTÓW RACJONALIZACJI
 
Przykład zastosowania procedury do racjonalizacji projektu
W n i o s k i
1. Wydawać się może, że omówione w referacie zagadnienie racjonalizacji jest tak
proste, że aż banalne. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że 95% z tych 6.500.000 m2 
potencjału magazynowego w Polsce wyposażanych jest wg technologii pierwotnej, 
to nabiera ono poważnego znaczenia. 
3 Dalszy rozwój i racjonalizacja potencjału magazynowego powinny 
być poprzedzane szczegółowymi badaniami stanów istniejących, 
oraz koncepcjami intensyfikacji potencjału statycznego i 
dynamicznego, w pierwszy rzędzie  w ramach istniejących 
obudowanych przestrzeni magazynowych. Dopiero po wyczerpaniu 
się tych rezerw można planować, w miarę potrzeb rozbudowę 
nowych, już racjonalnych obiektów.  
2. Znaczenie wyników podkreśla również fakt, że przedstawiona
procedura racjonalizacji rozwiązania projektowego magazynu
oraz jego parametry zostały zaczerpnięte z obiektu
zrealizowanego i funkcjonującego od kilku lat.