1. Dyskontowa efektywność inwestycji
Porównywanie efektów uzyskiwanych w wyniku realizacji danej inwestycji z nakładami poniesionymi na
jego realizację. Prowadzony jest w jednostkach pieniężnych. Może być rachunkiem bezwzględnym,
oceniającym dany pojedynczy projekt przedsięwzięcia gospodarczego, bądź rachunkiem względnym,
mającym za zadanie wyłonić spośród wielu możliwych do realizacji wariantów przedsięwzięcia ten, który
jest najbardziej efektywny, opłacalny.
W rachunku efektywności inwestycji stosuje się dwie grupy metod: statyczne (proste) i dynamiczne
(złożone), a różnice między nimi da się w zasadzie sprowadzić do nieuwzględniania (w metodach
statycznych) bądź uwzględniania (w metodach dynamicznych) wpływu czynnika czasu na wartości
pieniężne uwzględniane w rachunku.
Pośród metod statycznych najczęściej stosowane są: okres zwrotu i przeciętna stopa zwrotu, natomiast
wśród metod dynamicznych: bieżąca wartość kapitałowa netto (z angielskiego NPV - Net Present Value)
oraz wewnętrzna stopa zwrotu (z angielskiego IRR - Internal Rate of Return). Metody dynamiczne zwane są
również metodami dyskontowymi.
2. Wydajność pracy żywej
Celem analizy wydajności pracy żywej jest ocena efektywności gospodarowania zasobami pracy żywej i ich
wpływu na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa. Etapy analizy:
Analiza wielkości i struktury zatrudnienia
Analiza kwalifikacji zawodowych
Analiza fluktuacji pracowników i przyczyn wpływających na to zjawisko
Analiza wydajności pracy
Analiza wynagrodzeń osobowych
Ogólna ocena gospodarowania zasobami ludzkimi i ich wpływu na wyniki przedsiębiorstwa
Wydajność to wielkość produkcji przypadająca na jednostkę zużytego do jej wytworzenia czynnika
produkcji.
Czynniki i ich wpływ na wynik przedsiębiorstwa:
Dynamika produkcji i zysku jest wyższa od dynamiki ogólnej liczby zatrudnionych
Spadek zatrudnienia pracowników administracyjnych(ale tylko do pewnego poziomu)
Wzrost liczby pracowników na stanowiskach nierobotniczych jest szybszy od wzrostu zatrudnienia
na stanowiskach robotniczych
3. Złota reguła bilansowa
Trwałe składniki majątku firmy (aktywa trwałe) powinny być finansowane kapitałem własnym, czyli
kapitałem, który stanowi udział własny inwestorów - udziałowców, akcjonariuszy, wspólników - w firmie.
4. Srebrna reguła bilansowa
Aktywa trwałe w całości powinny być finansowane kapitałem stałym, czyli kapitałem własnym
powiększonym o zobowiązania długoterminowe.
5. Złota reguła bankowa
Terminowi płatności pasywów powinny odpowiadać odpowiednie kwoty i terminy aktywów. Reguła ta
wymaga, żeby działalność aktywna i pasywna banku była zgodna, co do kwot i terminów.
6. Nadpłynność finansowa
Jest wynikiem posiadania nadmiaru środków finansowych w stosunku do zobowiązań.
7. Produkcja towarowa
P
t
=W
w
+W
pc
+W
u
W
w
-> wartość wytworzonych wyrobów
W
pc
-> wartość sprzedanych półwyrobów i części
W
u
-> wartość świadczonych usług
8. Produkcja globalna
P
g
=P
t
+∆P
n
P
t
->produkcja towarowa
∆P
n
->różnica wielkości produkcji w toku, zapasów, półwyrobów i części, własnej produkcji
oraz zapasów przyrządów, narzędzi i materiałów pomocniczych przeznaczonych do użytku
wewnętrznego
9. Produkcja czysta
P
c
=P
g
-K
m
P
g
-> produkcja globalna
K
m
->koszty materialne
10. Analiza rytmiczności produkcji
Rytmiczność produkcji polega na równomiernym i regularnym jej wykonaniu w czasie.
Czynniki wpływające na rytmiczność produkcji:
Sprawne planowanie i organizacja produkcji
Sprawne działanie komórek pomocniczych
Zapewnienie bezawaryjnej pracy środków trwałych
Wysoka jakość dokumentacji technicznej
Niezawodne funkcjonowanie systemu informacji
Terminowe i kompletne dostawy surowców i materiałów
Ujemne skutki braku rytmiczności produkcji:
Niepełne wykorzystanie maszyn i urządzeń w niektórych okresach i nadmierne przeciążenie w
innych
Wzrost liczby godzin nadliczbowych
Kary umowne za nieterminowe dostawy
Pogorszenie bezpieczeństwa i higieny pracy
Pogorszenie jakości produkcji
Zakłócenia w działalności innych przedsiębiorstw
11. Rodzaje analizy ekonomicznej:
Przeznaczenie:
Analiza wewnętrzna
Analiza zewnętrzna
Horyzont czasowy:
Analiza retrospektywna ex post
Analiza bieżąca
Analiza prospektywna ex aute
Szczegółowość badań:
Ogólna
Szczegółowa
Zakres przedmiotowy badań:
Całościowa
Odcinkowa
12. Cykl konwersji gotówkowej:,
Jest to miernik wykorzystywany do analizy aktywności spółki. Pokazuje okres, jaki upływa od momentu
odpływu gotówki przeznaczonej na zakup czynników produkcji (moment spłaty zobowiązań), do momentu
wpływu gotówki z tytułu należności.
Cykl konwersji gotówki=cykl zapasów+ cykl należności- cykl zobowiązań krótkoterminowych
13. Cykl operacyjny:
Jest to miernik wykorzystywany do analizy aktywności spółki. Jest sumą cyklu zapasów i cyklu należności.
14. Ujemny kapitał pracujący
Oznacza, że firma ma więcej zobowiązań niż środków na ich pokrycie
15. Dodatni kapitał pracujący
Oznacza, że firma dysponuje marginesem wypłacalności zapewniającym zaspokojenie potrzeb
wypłacalności
16. KON-kapitał obrotowy netto
Jest różnicą między aktywami bieżącymi przedsiębiorstwa a jego zobowiązaniami krótkoterminowymi.
Kapitał obrotowy netto jest częścią kapitału stałego przedsiębiorstwa, który przekracza wartość majątku
trwałego i finansuje majątek obrotowy.
17. ROE
Jest to stopa zwrotu z kapitału własnego lub rentowność kapitału własnego, oznacza ak wiele zysku udało
się wygospodarować spółce z wniesionych kapitałów własnych.
ROE=
ł ł
*100%
17. ROI
Jest to wskaźnik rentowności stosowany w celu zmierzenia efektywności działania przedsiębiorstwa,
niezależnie od struktury jego majątku czy czynników nadzwyczajnych
ROI=
ł
=
ż
*
ż
ł
18. ROA
Jest to stosunek zysku netto spółki do wartości jej aktywów; może być też obliczany jako iloczyn
rentowności sprzedaży oraz wskaźnika obrotu aktywów. Informuje o zdolności spółki do wypracowywania
zysków i efektywności gospodarowania jej majątkiem. Im wyższy jest wskaźnik ROA, tym lepsza jest
kondycja finansowa spółki.
ROA=
ół
*100%
19. ROS
Jest to wskaźnik rentowności oznaczający, jak wiele zysku netto pozostaje w przedsiębiorstwie ze
sprzedaży. Informuje o tym ile procent sprzedaży stanowi marża zysku po odliczeniu wszystkich kosztów i
zapłaceniu podatków. Wyższy poziom tego wskaźnika wskazuje na korzystniejszą kondycję finansową
przedsiębiorstwa. Pogorszenie wskaźnika oznacza, że przedsiębiorstwo musi zrealizować większe rozmiary
sprzedaży do osiągnięcia określonej kwoty zysku.
ROS=
ż
*100%
20. NPV
Jako metoda, NPV należy do kategorii metod dynamicznych i jest oparta na analizie zdyskontowanych
przepływów pieniężnych przy zadanej stopie dyskonta. Jako wskaźnik, NPV stanowi różnicę pomiędzy
zdyskontowanymi przepływami pieniężnymi a nakładami początkowymi. NPV musi być większe, bądź
równe 0, w przeciwny razie, projekt inwestycyjny jest odrzucany.
NPV=∑
(
)^
-I
0
21. IRR
Jest to wewnętrzna stopa zwrotu. Jako metoda IRR należy do kategorii dynamicznych metod oceny
projektów inwestycyjnych. Uwzględnia ona zmiany wartości pieniądza w czasie i jest oparta na analizie
zdyskontowanych przepływów pieniężnych.
22. Materiałochłonność produkcji:
Materiałochłonność to wielkość nakładów materiałowych poniesionych przy wytworzeniu określonych
dóbr użytkowych.
Materiałochłonność wyznaczana jest przez ilość materiału zużytego na wytworzenie danej wartości
użytkowej, czyli produktu zaspokajającego określone potrzeby materialne jego użytkownika. Poziom i
dynamikę materiałochłonności określa się często za pomocą wyrażanych w jednostkach naturalnych, lub
wartościowo, wskaźników materiałochłonności całkowitej produkcji lub wskaźników materiałochłonności
jednostkowej produkcji, które mówią o ilości (wartości) zużytego materiału oraz liczbie (wartości) wyrobów
wytworzonych z tego materiału.
23. Ekstensywne wykorzystanie środków trwałych
Polega na wydłużaniu czasu uczestnictwa środków trwałych w procesie wytwórczym. Pełniejsze
wykorzystanie ekstensywne polega na skracaniu przerw produkcyjnych, głównie przerw nieuzasadnionych,
powstających z przyczyn technicznych oraz pracowniczych. Te przyczyny to:
Brak materiałów
Nadmierna absencja pracowników produkcyjnych
Wysoki poziom awaryjności środków trwałych
24. Intensywne wykorzystanie środków trwałych.
Polega na zwiększaniu produkcji w jednostce czasu ich pracy, czyli wzroście wydajności. Istotnymi
czynnikami umożliwiającymi wzrost wykorzystania intensywnego mogą być:
Wzrost kwalifikacji pracowników
Poprawa technicznych parametrów maszyn
Eliminacja braku specjalizacji produkcji
25. Koszty finansowania przedsiębiorstwa
Koszty utrzymania zapasów stanowią zasadniczą część kosztów logistycznych przedsiębiorstwa. Składają się
z następujące elementów składowych:
koszty kapitałowe,
koszty magazynowania,
koszty obsługi zapasów,
koszty ryzyka.
Koszty kapitałowe wyrażają straty, jakie ponosi przedsiębiorstwo w wyniku zamrożenia kapitału w
zapasach, dlatego określane są jako koszty niewykorzystanych możliwości. W finansowaniu
zapasów przedsiębiorstwa biorą udział kapitały własne oraz kapitały obce. Kosztem kapitałów
obcych jest wysokość oprocentowania, jakie przedsiębiorstwo płaci kredytodawcy.
Koszty magazynowania zawierają koszty związane z ruchem zapasów, ich utrzymania w magazynie,
a więc obejmują koszty składowania zapasów oraz koszty manipulacji związane w przepływem
zapasów. Ze względu na kryterium rodzajowe, do kosztów magazynowania zaliczane są: koszty
amortyzacji majątku trwałego, koszty zużycia materiałów, paliw, energii, pracy itp.
Koszty obsługi zapasów obejmują wydatki związane z ubezpieczeniem (od ognia, powodzi, kradzieży
itp.) oraz podatki od wartości utrzymywanych zapasów.
Koszty ryzyka powstają w wyniku spadku wartości zapasów z przyczyn pozostających poza kontrolą
przedsiębiorstwa (np. gwałtowana zmiana mody, starzenie się produktów), a ich wielkość
uzależniona jest od wielości i rodzaju magazynowanych zapasów.