„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Tomasz Jagiełło
Eksploatacja maszyn i urządzeń do nawożenia
i ochrony roślin 723[03].Z1.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
dr inż. Tadeusz Bąkowski
mgr inż. Krzysztof Markowski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Tomasz Jagiełło
Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Kacperczyk
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 723[03].Z1.03
,,Eksploatacja maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu mechanik–operator pojazdów i maszyn rolniczych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
12
5.1. Klasyfikacja nawozów i zasady ich stosowania w rolnictwie. Budowa,
obsługa, regulacje rozsiewaczy nawozów mineralnych
12
5.1.1.
Ćwiczenia
12
5.2. Budowa, obsługa i regulacje maszyn do stosowania nawozów organicznych
16
5.2.1.
Ćwiczenia
16
5.3. Klasyfikacja i charakterystyka środków ochrony roślin. Warunki
skutecznego działania zabiegów ochrony roślin
19
5.3.1.
Ćwiczenia
19
5.4. Budowa, obsługa i regulacje opryskiwaczy polowych i sadowniczych. Zasady
bhp przy obsłudze maszyn do ochrony roślin
22
5.4.1.
Ćwiczenia
22
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
25
7. Literatura
39
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie mechanik – operator pojazdów
i maszyn rolniczych.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania oraz środkami
dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
−
literaturę.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, dyskusji dydaktycznej, tekstu przewodniego i ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów, do pracy zespołowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
723[03].Z1.01
Eksploatacja
maszyn i narzędzi
do uprawy roli
723[03].Z1.02
Eksploatacja
siewników
i sadzarek oraz
narzędzi do upraw
międzyrzędowych
723[03].Z1.03
Eksploatacja
maszyn i urządzeń
do nawożenia
i ochrony roślin
723[03].Z1.04
Eksploatacja
maszyn i urządzeń
do zbioru zielonek
723[03].Z1
Eksploatacja maszyn, narzędzi
i urządzeń rolniczych
723[03].Z1.05
Eksploatacja
maszyn do zbioru
zbóż
723[03].Z1.06
Eksploatacja
maszyn do zbioru
roślin okopowych
723[03].Z1.07
Eksploatacja
urządzeń
stosowanych
w budynkach
inwentarskich
723[03].Z1.08
Organizowanie
transportu
w gospodarstwie
rolnym
723[03].Z1.09
Wykonywanie
zabiegów
agrotechnicznych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
czytać ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisu, instrukcji, rysunków,
szkiców, wykresów, dokumentacji technicznej i technologicznej,
−
wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym,
−
rozróżniać metalowe i niemetalowe materiały konstrukcyjne oraz materiały
eksploatacyjne,
−
określać zastosowanie materiałów konstrukcyjnych w budowie maszyn,
−
dobierać przyrządy pomiarowe,
−
dokonywać pomiarów podstawowych wielkości fizycznych i geometrycznych oraz
interpretować wyniki,
−
rozróżniać elementy maszyn i urządzeń,
−
analizować pracę podstawowych obwodów elektrycznych,
−
posługiwać się przyrządami pomiarowymi podstawowych wielkości elektrycznych,
−
charakteryzować podstawowe procesy starzenia się i zużycia materiałów oraz elementów
maszyn,
−
posługiwać się dokumentacją techniczną, Dokumentacją Techniczno-Ruchową, normami
i katalogami,
−
stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska,
−
udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,
−
przewidywać i wskazywać zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego oraz środowiska
przyrodniczego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
rozróżnić nawozy i określić ich wpływ na wzrost i rozwój roślin,
–
przeliczyć zawartość czystego składnika na masę nawozu,
–
określić wymagania agrotechniczne dla rozsiewaczy i roztrząsaczy,
–
dokonać klasyfikacji maszyn i urządzeń do nawożenia,
–
objaśnić budowę, działanie, zasady obsługi i regulacji rozsiewaczy do nawozów,
–
dobrać rozsiewacz do planowanych prac i rodzaju nawozu,
–
objaśnić budowę, działanie, zasady obsługi i regulacji roztrząsaczy obornika,
–
wyjaśnić sposoby regulacji dawki obornika,
–
wykonać obsługę techniczną roztrząsacza obornika,
–
przeprowadzić konserwację roztrząsaczy obornika,
–
rozróżnić ładowacze obornika i określić możliwości ich zastosowania,
–
scharakteryzować urządzenia do rozlewania gnojówki i gnojowicy,
–
zastosować zasady organizacji pracy i bezpiecznej obsługi maszyn do nawożenia,
–
scharakteryzować metody zwalczania chorób i szkodników roślin,
–
dokonać klasyfikacji opryskiwaczy,
–
objaśnić budowę opryskiwaczy,
–
wyjaśnić działanie i regulacje opryskiwaczy,
–
objaśnić budowę i działanie typowej zaprawiarki do nasion,
–
zastosować zasady organizacji pracy podczas wykonywania zabiegów ochrony roślin,
–
wykonać obsługę techniczną opryskiwaczy,
–
przeprowadzić konserwację opryskiwaczy,
–
objaśnić działanie podstawowych grup środków ochrony roślin i dobrać preparaty do
zwalczania szkodników, chorób i chwastów w podstawowych uprawach,
–
określić zasady dystrybucji środków ochrony roślin,
–
zastosować przepisy bhp podczas obsługi opryskiwaczy i zaprawiarek oraz podczas
przechowywania środków ochrony roślin.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca:
…………………………………………………..
Modułowy program nauczania:
Mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych
723[03]
Moduł:
Eksploatacja maszyn, narzędzi i urządzeń rolniczych
723[03].Z1
Jednostka modułowa:
Eksploatacja maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony
roślin 723[03].Z1.03
Temat: Przygotowanie opryskiwacza do pracy.
Cel ogólny: Nauka obsługi technicznej i agregatowania opryskiwacza z ciągnikiem.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
rozpoznać elementy budowy opryskiwacza,
−
sprawdzać stan techniczny opryskiwacza,
−
wykonywać proste naprawy opryskiwacza,
−
dokonywać wymiany rozpylaczy,
−
określać funkcję elementów opryskiwacza, służących do regulacji ilości oprysku,
−
łączyć opryskiwacz z ciągnikiem,
−
sprawdzać poprawność regulacji,
−
uruchamiać opryskiwacz i wykonać próbny oprysk (wodą).
Metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
samokształcenie kierowane,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja do ćwiczenia,
−
instrukcje obsługi ciągnika i opryskiwacza,
−
ciągnik, łącznik górny, zawleczki,
−
podstawowe narzędzia ślusarskie,
−
opryskiwacz zawieszany,
−
zestaw pytań prowadzących.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
uczniowie kolejno, samodzielnie wykonują ćwiczenie.
Czas trwania zajęć:
−
4 godziny dydaktyczne.
Zadanie dla ucznia:
Zagregatuj opryskiwacz zawieszany z ciągnikiem, wykonaj jego obsługę techniczną,
a następnie przygotuj maszynę do pracy przy założeniu, że ma być wykonany zabieg oprysku
pszenicy w ilości dawki 200 l/ha.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad bezpiecznej pracy przy wykonaniu ćwiczenia.
4. Ustalenie kolejności wykonania ćwiczenia.
Faza właściwa
Praktyczne wykonanie ćwiczenia.
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Jakie zasady obowiązują podczas obsługi i napraw maszyn zawieszonych na ciągniku?
2. Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy obsłudze siewnika zawieszanego?
3. Z jakich elementów jest zbudowany opryskiwacz?
4. Jakie elementy ciągnika są wykorzystane do agregatowania maszyn zawieszanych?
5. Jak się obsługuje podnośnik hydrauliczny ciągnika?
6. Jaka jest kolejność czynności przy agregatowaniu maszyny zawieszanej?
Faza II. Planowanie
1. Jakie warunki należy stworzyć, by obsługa opryskiwacza przebiegała zgodnie z bhp?
2. Jakie narzędzia, środki ochrony osobistej i inne dodatkowe elementy będą potrzebne
podczas wykonywania obsługi i przy regulacjach opryskiwacza?
Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie czytają instrukcję wykonania ćwiczenia.
2. Uczniowie organizują stanowisko do przeprowadzenia ćwiczenia.
Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie czytają ten fragment instrukcji obsługi opryskiwacza, który dotyczy jego
obsługi i przygotowania do pracy.
2. Uczniowie przed agregatowaniem sprawdzają długość łącznika górnego.
3. Uczniowie demontują zaczep transportowy, zaczep wychylny i belkę zaczepową.
4. Uczniowie ćwiczą sterowanie podnośnikiem hydraulicznym ciągnika.
5. Uczniowie ćwiczą precyzyjne podjeżdżanie do opryskiwacza.
6. Uczniowie agregatują opryskiwacz z ciągnikiem, następnie go poziomują.
7. Uczniowie sprawdzają stan techniczny opryskiwacza, w tym stan belki polowej, pompy,
zaworów sterujących, filtrów, manometru, przewodów cieczowych, rozpylaczy.
8. Uczniowie w razie potrzeby wymieniają uszkodzone lub zużyte elementy maszyny.
9. Uczniowie przed ewentualną naprawą opryskiwacza opuszczają go na podłoże,
a następnie wyłączają silnik i w celu unieruchomienia ciągnika podkładają 2 kliny pod
tylne koło ciągnika.
10. Uczniowie sprawdzają połączenia podzespołów opryskiwacza, ciśnienie powietrza
w powietrzniku itp. według instrukcji obsługi smarują smarem stałym wszystkie punkty
zgodnie z zaleceniami producenta.
11. Uczniowie sprawdzają poziom oleju w pompie, w razie potrzeby uzupełniają jego stan.
12. Uczniowie dokonują sprawdzenia rodzaju rozpylaczy, czy są jednakowego rozmiaru,
o jednakowym kącie wyprysku i tego samego producenta.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
13. Uczniowie zgodnie z tabelą wydatków rozpylaczy dobierają parametry oprysku, tzn.
wielkość rozpylacza, prędkość wykonania zabiegu, ciśnienie oprysku, wydatek
jednostkowy jednego rozpylacza.
14. Uczniowie napełniają do połowy zbiornik opryskiwacza czystą wodą i dokonują próby
pracy.
15. Uczniowie zbierają w ciągu 1 minuty wodę wypryskaną z jednego rozpylacza. Ten sam
pomiar powtarzają jeszcze dla kilku następnych rozpylaczy. Obliczają wydatek średni
z jednego rozpylacza
16. Porównują wyniki z zakładanym wydatkiem.
17. Dokonują ewentualnie korekty ciśnienia, aby uzyskać pożądany wynik.
Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają stan techniczny opryskiwacza, prawidłowość jego zamocowania.
2. Uczniowie sprawdzają poprawność przeprowadzonych regulacji.
3. Uczniowie sprawdzają jakość wykonanych regulacji.
Faza VI. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
największą trudność. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie
umiejętności były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Szczególną uwagę należy zwrócić na poprawne wykonanie sprawdzenia stanu technicznego
opryskiwacza, w szczególności stan rozpylaczy i pompy. Należy w czasie ćwiczenia
podkreślić, że z czasem rozpylacze ulegają zużyciu i aby sprawdzic poprawność ich działania,
należy udać się do specjalistycznej Stacji Kontroli Opryskiwaczy, która dysponuje
odpowiednim sprzętem i wykwalifikowanym personelem. Ćwiczenie można wykonywać
posługując się wyłącznie czystą wodą!
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca:
…………………………………………………..
Modułowy program nauczania:
Mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych
723[03]
Moduł:
Eksploatacja maszyn, narzędzi i urządzeń rolniczych
723[03].Z1
Jednostka modułowa:
Eksploatacja maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony
roślin 723[03].Z1.03
Temat: Określanie prędkości jazdy ciągnika w [km/h].
Cel ogólny:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
określać cel poznania prędkości ciągnika,
−
dokonywać badania prędkości w warunkach polowych,
−
obliczać wartość prędkości,
−
przeprowadzać pomiar prędkości w prawidłowych warunkach,
−
zamieniać prędkość w m/s na prędkość wyrażoną w km/h.
Metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
samokształcenie kierowane,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja do ćwiczenia,
−
instrukcje obsługi ciągnika i opryskiwacza,
−
ciągnik, łącznik górny, zawleczki,
−
podstawowe narzędzia ślusarskie,
−
opryskiwacz zawieszany,
−
stoper, paliki, taśma pomiarowa.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
ćwiczenie wykonuje cała grupa.
Czas trwania zajęć:
−
4 godziny dydaktyczne.
Zadanie dla ucznia:
Mając do dyspozycji ciągnik, opryskiwacz zawieszany, taśmę pomiarową, stoper
wykonaj kilka przejazdów odcinka 100 metrów na różnych przełożeniach. Określ prędkość
poruszania się agregatu w km/h. Wyniki zapisz w tabeli. Pomiary dokonaj na polu.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad bezpiecznej pracy przy wykonaniu ćwiczenia.
4. Ustalenie kolejności wykonania ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Faza właściwa
Praktyczne wykonanie ćwiczenia.
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Jakie zasady obowiązują podczas jazdy ciągnikiem?
2. Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy uruchamianiu ciągnika?
3. Dlaczego istotne jest poznanie prędkości jazdy agregatu przy zabiegach oprysku?
4. W jaki sposób można zmieniać ilość oprysku na jednostkę powierzchni?
5. W jaki sposób można się przekonać o prawidłowym wyregulowaniu opryskiwacza?
6. Czy istotna jest odpowiednia prędkość obrotowa silnika (WOM) podczas pracy
z opryskiwaczem?
7. Jakie obroty powinien mieć WOM?
Faza II. Planowanie
1. Jakie warunki należy stworzyć, by ćwiczenie przebiegało zgodnie z bhp?
2. Jakie narzędzia i dodatkowe przyrządy będą potrzebne podczas wykonywania tego
ćwiczenia?
Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie czytają instrukcję wykonania ćwiczenia.
2. Uczniowie organizują stanowisko do przeprowadzenia ćwiczenia.
Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie czytają instrukcję przeprowadzenia ćwiczenia.
2. Uczniowie agregatują opryskiwacz z ciągnikiem i napełniają go do połowy wodą.
3. Uczniowie wytyczają odcinek o długości 100 m na polu.
4. Uczniowie przejeżdżają odcinek na różnych biegach (z reduktorem i bez), w ten sposób,
by obroty silnika zapewniały obroty nominalne WOM, mierząc czas stoperem.
5. Uczniowie notują czas przejechania odcinka w tabeli.
6. Uczniowie według znanego wzoru obliczają prędkość agregatu.
7. Należy pamiętać, by wynik końcowy podać w km/h.
Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają prawidłowość obliczeń.
Faza VI. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonania ćwiczenia sprawiły im
największą trudność. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, podkreślić w jakim
celu wykonuje się pomiar prędkości jazdy agregatu, zwrócić uwagę na poprawność jazdy
(ciągnik na odcinku pomiarowym musi już być rozpędzony, obroty silnika muszą zapewnić
nominalne obroty pompy opryskiwacza). Należy podkreślić znaczenie precyzyjnego pomiaru
prędkości i jego wpływ na regulację ilości oprysku na jednostkę powierzchni.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Klasyfikacja nawozów i zasady ich stosowania w rolnictwie.
Budowa, obsługa, regulacje rozsiewaczy nawozów mineralnych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj rozsiewacz zawieszany N 053 do wysiewu nawozu mineralnego w ilości
150 kg/ha. Przeprowadź próbę kręconą na postoju. Zakładana szerokość robocza 10 m.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie i regulacjach rozsiewaczy odśrodkowych. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3 osobowe. Poszczególnym grupom można
zróżnicować dane wyjściowe do ćwiczenia. Uczniowie posługując się dostępnymi środkami
dydaktycznymi przygotowują rozsiewacz do pracy. Po wstępnych regulacjach poszczególne
grupy uczniów przeprowadzają kontrolę wysiewu na postoju. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im niezbędnych wskazówek.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) wstępnie wyregulować podzespoły rozsiewacza,
5) przeprowadzić kontrolę wysiewu na postoju,
6) obliczyć na podstawie tabeli uzyskaną normę wysiewu,
7) dokonać w razie potrzeby korekty nastaw.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, rozsiewacz zawieszany N 053,
−
instrukcje obsługi rozsiewacza i ciągnika,
−
wiadro, waga,
−
zestaw kluczy monterskich,
−
materiały piśmiennicze,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ćwiczenie 2
Przygotuj rozsiewacz zawieszany N 053 do wysiewu nawozu mineralnego w ilości
150 kg/ha. Przeprowadź kontrolę wysiewu na określonym odcinku drogi. Zakładana
szerokość robocza 10 m. Pomiaru dokonaj na odcinku drogi o długości 50 m.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponieważ uczniowie powinni już znać budowę
i zasadę działania rozsiewaczy, należy ich aktywizować, poprzez zadawanie pytań
dotyczących znaczenia i funkcjonowania poszczególnych podzespołów. Przed przystąpieniem
do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału
Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3 osobowe. Poszczególnym
grupom można zróżnicować dane wyjściowe do ćwiczenia. Po wstępnych regulacjach
poszczególne grupy uczniów przeprowadzają kontrolę wysiewu na postoju. W trakcie
ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) wstępnie wyregulować podzespoły rozsiewacza,
5) przeprowadzić kontrolę wysiewu poprzez przejazd pomiarowego odcinka,
6) obliczyć na podstawie tabeli uzyskaną normę wysiewu,
7) sprawdzić, czy regulacje są odpowiednie, w razie potrzeby dokonać korekty.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, rozsiewacz zawieszany N 053,
−
instrukcje obsługi rozsiewacza i ciągnika,
−
wiadro, waga, taśma pomiarowa,
−
zestaw kluczy monterskich,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 3
Przygotuj rozsiewacz zawieszany N 053 do wysiewu fosforanu amonu w ilości
200 kg/ha. Przeprowadź kontrolę wysiewu wiedząc, że ciężar usypowy tego nawozu wynosi
1 kg/l. Zakładana szerokość robocza 10 m, a prędkość jazdy 10 km/h. Oblicz prędkość
obrotową ślimaków dozujących.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas kierowanej dyskusji należy
przeanalizować zależność ilości wysiewu nawozu od prędkości jazdy agregatu i ustawienia
elementów regulacyjnych. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
grupy 2–3 osobowe. Uczniowie powinni samodzielnie wykonywać poszczególne fragmenty
obsługi rozsiewacza. Posługując się dostępnymi środkami dydaktycznymi uczniowie
przeprowadzają obsługę rozsiewacza i przygotowują go do pracy. Przeprowadzają kontrolę
ilości wysiewanego nawozu na podstawie ciężaru usypowego nawozu. W trakcie ćwiczenia
nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) wstępnie wyregulować podzespoły rozsiewacza,
4) przeprowadzić kontrolę wysiewu według ciężaru usypowego nawozu,
5) obliczyć na podstawie tabeli wymaganą prędkość obrotową ślimaków dozujących,
6) sprawdzić po obliczeniach i ustawieniu parametrów roboczych, uzyskiwaną normę
wysiewu.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, rozsiewacz zawieszany N 053,
−
instrukcje obsługi rozsiewacza i ciągnika,
−
wiadro, waga, taśma pomiarowa,
−
zestaw kluczy monterskich,
−
materiały piśmiennicze,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 4
Wykonaj posezonową konserwację rozsiewacza zawieszanego.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas kierowanej dyskusji należy podczas
dyskusji kierowanej przeanalizować funkcjonowanie rozsiewacza, z uwzględnieniem
specyficznych własności nawozów mineralnych. Przed przystąpieniem do wykonania
ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Uczniowie powinni samodzielnie wykonywać poszczególne fragmenty obsługi rozsiewacza.
Posługując się dostępnymi środkami dydaktycznymi uczniowie przeprowadzają konserwację
posezonową rozsiewacza. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie
potrzeby udziela im wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
4) dobrać narzędzia i materiały konserwacyjne,
5) przygotować rozsiewacz do konserwacji,
6) przeprowadzić konserwację,
7) ocenić swoją pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
rozsiewacz zawieszany,
−
zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie, myjka ciśnieniowa,
−
środki konserwujące, farba itp.,
−
instrukcja obsługi rozsiewacza,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.2. Budowa, obsługa i regulacja maszyn do stosowania nawozów
organicznych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj rozrzutnik obornika do pracy. Sprawdź jego stan techniczny.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie, obsłudze i regulacjach rozrzutników obornika. Przed przystąpieniem
do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału
Materiał nauczania. Uczniowie w oparciu o informacje z instrukcji obsługi sprawdzają stan
techniczny rozrzutnika i przygotowują go do pracy. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) dokonać obsługę codzienną rozrzutnika (smarowanie, stan przekładni łańcuchowych),
5) sprawdzić ogólny stan techniczny maszyny.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, sworznie i zawleczki, rozrzutnik obornika,
−
instrukcje obsługi rozrzutnika obornika i ciągnika,
−
zestaw kluczy monterskich,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 2
Przygotuj chwytakowy ładowacz przyczepiany T–214 do pracy. Sprawdź jego stan
techniczny. Wykonaj próbę pracy.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o budowie, obsłudze i regulacjach ładowacza chwytakowego. Przed
przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment
rozdziału Materiał nauczania. Każdy z uczniów najpierw sprawdza stan techniczny
ładowacza, a następnie po zagregatowaniu z ciągnikiem wykonuje ćwiczenia podczas próby
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
pracy. W trakcie ćwiczeń nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im
wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) sprawdzić stan techniczny ładowacza i przygotować go do pracy,
5) zagregatować maszynę z ciągnikiem,
6) wykonać próbę pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, sworznie i zawleczki, ładowacz chwytakowy,
−
instrukcje obsługi ładowacza chwytakowego i ciągnika,
−
zestaw kluczy monterskich,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 3
Wykonaj posezonową konserwację rozrzutnika obornika.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania
i instrukcję wykonania ćwiczenia. W miarę możliwości należy tak zorganizować zajęcia, by
uczniowie mieli możliwość dokonać samodzielnie konserwacji poszczególnych podzespołów
rozrzutnika.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) dobrać narzędzia i materiały konserwacyjne,
5) przygotować rozrzutnik do konserwacji,
6) przeprowadzić konserwację.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenie praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Środki dydaktyczne:
−
rozrzutnik obornika,
−
zestaw kluczy monterskich i podstawowe narzędzia ślusarskie, myjka ciśnieniowa,
−
środki konserwujące, farba itp.,
−
instrukcja obsługi rozrzutnika obornika,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
5.3. Klasyfikacja i charakterystyka środków ochrony roślin.
Warunki skutecznego działania zabiegów ochrony roślin
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeczytaj etykietę dowolnego środka ochrony roślin. Odszukaj informacje istotne dla
przeprowadzenia zabiegu ochrony roślin.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o zasadach pracy ze środkami ochrony roślin. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Ćwiczenia powinny być wykonywane indywidualnie przez poszczególnych
uczniów. Każdy z uczniów powinien mieć do dyspozycji etykietę pochodzącą z różnych
środków ochrony roślin. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie
potrzeby udziela im niezbędne wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) posłużyć się etykietą – instrukcją środka ochrony roślin,
5) przeanalizować treść etykiety,
6) wynotować istotne informacje.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
etykieta–instrukcja środka ochrony roślin,
−
materiały piśmiennicze,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 2
Posługując się Internetem, wyszukaj międzynarodowe umowne znaki (piktogramy)
informujące o sposobie obchodzenia się z środkami chemicznymi. Przerysuj najważniejsze,
wykonaj notatkę.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości o zasadach użytkowania środków ochrony roślin. Przed przystąpieniem do
wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
nauczania. Ćwiczenie uczniowie powinni wykonywane indywidualnie. W trakcie ćwiczenia
nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im niezbędne wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) wyszukać w Internecie piktogramy,
5) przeanalizować ich opisy,
6) wynotować istotne informacje.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
komputer z dostępem do Internetu,
−
materiały piśmiennicze,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 3
Przygotuj się do wykonania zabiegu ochrony roślin. Dobierz środki ochrony osobistej.
Określ zasady przygotowywania cieczy roboczej wykorzystywanej przy oprysku roślin.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości na temat zasad użytkowania środków ochrony roślin oraz doboru środków
ochrony osobistej. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na
grupy 2–3 osobowe. Uczniowie przedstawiciela z każdej z grup ubierają w środki ochrony
osobistej. Każdy z uczniów wykonuje notatkę na temat zasad przygotowywania cieczy
roboczej. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela
im niezbędne wskazówki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać instrukcję wykonania ćwiczenia,
4) dobrać środki ochrony osobistej niezbędne do przeprowadzenia oprysku,
5) określić zasady bezpiecznego przygotowania cieczy roboczej do oprysku,
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia,
−
gumowe buty, impregnowane ubranie drelichowe, półmaska, okulary, rękawice gumowe,
−
materiały piśmiennicze,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
5.4. Budowa, obsługa i regulacje opryskiwaczy polowych
i sadowniczych. Zasady bhp przy obsłudze maszyn do
ochrony roślin
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj pomiar rzeczywistej prędkości jazdy ciągnika. Pomiar wykonaj na odcinku
o długości 100 m wytyczonym na polu. Wykonaj pomiary dla różnych kombinacji biegów
ciągnika z użyciem reduktora i bez. Zadbaj o to, by ciągnik w czasie jazdy miał takie obroty
silnika, które zagwarantują nominalną pracę pompy opryskiwacza. Oblicz prędkość jazdy
wyrażoną w km/h.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości dotyczące eksploatacji ciągnika rolniczego. Przed przystąpieniem do wykonania
ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Do pomiarów należy użyć ciągnik zagregatowany z zawieszanym opryskiwaczem, do połowy
napełnionym czystą wodą.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) wykonać kilka przejazdów ciągnikiem wybierając różne przełożenia w skrzyni biegów,
4) wykonać obliczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, opryskiwacz zawieszany,
−
instrukcje obsługi opryskiwacza i ciągnika,
−
taśma pomiarowa, stoper, zestaw kluczy monterskich,
−
materiały piśmiennicze,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 2
Wykonaj niezbędne obliczenia, przed wykonaniem zabiegu ochrony pszenicy przed
chwastem komosa biała. Przygotuj opryskiwacz zawieszany o pojemności zbiornika 400 l, do
wykonania zabiegu ochrony. Załóż,, że należy opryskać pole o powierzchni 6 ha. Herbicyd
„Chwastox 500 SL” należy zastosować w ilości 1,5 l/ha, w zalecanej ilości wody 200 l/ha,
zastosuj oprysk średniokroplisty. Załóż prędkość roboczą 5 km/h. Oblicz ile będziesz
potrzebował wody i herbicydu aby wykonać zabieg na całym polu. Oblicz wydatek
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
jednostkowy jednego rozpylacza. Dobierz odpowiedni rozmiar rozpylacza i określ ciśnienie
przy jakim wykonasz zabieg.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości związane z przygotowaniem opryskiwacza do przeprowadzenia zabiegu.
Ćwiczenie jest teoretyczne, uczniowie nie mogą mieć żadnego kontaktu ze środkami ochrony
roślin. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3
osobowe. Uczniowie posługując się wzorami wyliczają wskazane wartości.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) obliczyć potrzebną ilość wody i środka ochrony roślin,
3) obliczyć ile litrów herbicydu należy wlać do jednego zbiornika opryskiwacza,
4) obliczyć wydatek rozpylacza,
5) dobrać rozmiar rozpylacza,
6) określić ciśnienie, przy jakim będzie wykonany zabieg.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
materiały piśmiennicze,
−
tabela z wydatkami rozpylaczy,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 3
Posługując się tabelą wydatków rozpylaczy, dobierz parametry wykonania zabiegu
ochrony plantacji ziemniaków przed zarazą ziemniaczaną, fungicydem „Rywal 500 SC”.
Masz do dyspozycji opryskiwacz zawieszany o pojemności zbiornika 400 l. Ziemniaki są
uprawiane na polu o powierzchni 4 ha. Fungicyd należy zastosować w ilości 3 l/ha,
w zalecanej ilości wody 400 l/ha, oprysk drobnokroplisty. Korzystając z tabeli wydatków
określ rodzaj rozpylacza, prędkość roboczą z jaką będzie należało wykonać zabieg oraz
ciśnienie. Oblicz ile będziesz potrzebował wody i fungicydu aby wykonać zabieg na całym
polu.
Wskazówki do realizacji
Zajęcia powinny się rozpocząć krótkim wykładem wprowadzającym, z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy uczniom przypomnieć podstawowe
wiadomości związane z przygotowaniem opryskiwacza do przeprowadzenia zabiegu.
Ćwiczenie jest teoretyczne, uczniowie nie mogą mieć żadnego kontaktu ze środkami ochrony
roślin. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2–3
osobowe. Uczniowie posługując się wzorami wyliczają wskazane wartości.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) obliczyć potrzebną ilość wody i środka ochrony roślin,
3) obliczyć ile litrów fungicydu należy wlać do jednego zbiornika opryskiwacza,
4) dobrać parametry pracy z tabeli wydatków rozpylaczy,
5) dobrać rozmiar rozpylacza.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
materiały piśmiennicze,
−
tabela z wydatkami rozpylaczy,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Ćwiczenie 4
Przygotuj opryskiwacz do przechowania między sezonami. Wykonaj niezbędne
czynności.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia, z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania
i instrukcję wykonania ćwiczenia. Uczniów należy podzielić na grupy 2–3 osobowe. Każda
z grup powinna praktycznie sprawdzić stan techniczny opryskiwacza i go zakonserwować.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przeczytać fragment instrukcji dotyczący konserwacji opryskiwaczy,
4) wykonać wszystkie czynności zgodnie z zaleceniami producenta,
5) sprawdzić stan techniczny maszyny.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ćwiczenia praktyczne,
−
metoda przewodniego tekstu.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik, łącznik górny, sworznie i zawleczki, opryskiwacz zawieszany,
−
instrukcje obsługi opryskiwacza i ciągnika,
−
zestaw kluczy monterskich, smarownica,
−
środki do konserwacji,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Eksploatacja maszyn
i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 1, 4, 10, 12, 15 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. a, 4. a, 5. b, 6. c 7. d, 8. c, 9. c, 10. c, 11. a,
12. b, 13. b, 14. b, 15. d, 16. c, 17. b, 18. d, 19. a, 20. c
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Scharakteryzować rodzaj nawozu rolniczego
C
PP
c
2
Określić zasady poprawnego nawożenia
B
P
d
3
Określić zasady poprawnego nawożenia
B
P
a
4
Analizować funkcjonowanie maszyn do wysiewu
nawozów mineralnych
C
PP
a
5
Rozpoznać maszyny do nawożenia organicznego
A
P
b
6
Analizować funkcjonowanie maszyn do nawożenia
organicznego
C
P
c
7
Analizować sposoby regulacji ilości nawożenia
C
P
d
8
Rozpoznać funkcje elementów rozrzutnika
A
P
c
9
Analizować funkcjonowanie ładowacza
chwytakowego
C
P
c
10
Rozpoznać poprawne nazewnictwo
A
PP
c
11
Określić zagrożenia środków ochrony roślin
B
P
a
12
Scharakteryzować zagrożenia podczas stosowania
środków ochrony roślin
C
PP
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
13
Określić warunki eksploatacji opryskiwaczy
B
P
b
14
Analizować funkcjonowanie rozpylacza
C
P
b
15
Scharakteryzować warunki pracy opryskiwacza
C
PP
d
16
Rozpoznać elementy budowy opryskiwacza
A
P
c
17
Analizować funkcjonowanie opryskiwacza
C
P
b
18
Analizować warunki zabiegów opryskiwania
C
P
d
19
Określić warunki funkcjonowania opryskiwacza
B
P
a
20
Określić warunki funkcjonowania opryskiwacza
B
P
c
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 35 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Do nawozów naturalnych nie należy
a) gnojowica.
b) gnojówka.
c) mocznik.
d) obornik.
2. Nawozy naturalne wolno stosować na
a) glebach zalanych wodą.
b) glebach przykrytych śniegiem.
c) glebach zamarzniętych do głębokości 30 cm.
d) glebach nie zalanych wodą, nie przykrytych śniegiem i niezamarzniętych.
3. Planując nawożenie
a) należy uwzględnić wymagania pokarmowe roślin.
b) nie wolno mieszać nawozów mineralnych i naturalnych.
c) nie jest istotne obliczanie zapotrzebowania pokarmowego roślin.
d) należy co roku zmieniać rodzaj stosowanych nawozów.
4. Siewniki nawozowe w porównaniu z rozsiewaczami odśrodkowymi
a) wysiewają nawóz dokładniej.
b) wysiewają nawóz szybciej.
c) są bardziej wydajne.
d) ich budowa jest mniej skomplikowana.
5. Na rysunku obok przedstawiono
a) rozrzutnik wąskopasmowy.
b) rozrzutnik szerokopasmowy.
c) wóz paszowy.
d) rozrzutnik ze zdemontowanym adapterem.
Rys. do zad. 5. [10, s. 81]
6. Na podłodze rozrzutników obornika instaluje się przenośniki
a) kubełkowe.
b) taśmowe.
c) łańcuchowo–listwowe.
d) śrubowe.
7. Ilość rozrzuconego przez roztrząsacz obornika na jednostce powierzchni zależy od
a) ciężaru obornika.
b) masy objętościowej obornika.
c) prędkości obrotowej bębnów roboczych.
d) prędkości jazdy agregatu i prędkości przenośnika.
8. Mechanizm zapadkowy w rozrzutnikach obornika napędza
a) bęben roboczy.
b) układ jezdny.
c) przenośnik łańcuchowo–listwowy.
d) układ hamulcowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
9. Ładowacz chwytakowy przyczepiany T–214 CYKLOP posiada
a) pompę hydrauliczna z napędem elektrycznym.
b) nie posiada pompy hydraulicznej.
c) posiada własna pompę hydrauliczną napędzaną WOM.
d) korzysta z hydrauliki zewnętrznej ciągnika.
10. Poprawna nazwa środków używanych w rolnictwie przy pomocy opryskiwaczy to
a) preparaty chemiczne.
b) substancje chemiczne.
c) środki ochrony roślin.
d) środki do oprysku roślin.
11. Środek bardzo toksyczny dla ludzi jest oznaczony jako środek klasy
a) I.
b) II.
c) III.
d) IV.
12. Karencja jest to okres
a) przydatności do używania środków ochrony roślin.
b) który powinien upłynąć między ostatnim dopuszczalnym terminem stosowania
środka, a zbiorem rośliny uprawnej.
c) w ciągu którego ludzie, zwierzęta i pszczoły nie powinny stykać się z roślinami, na
których stosowano środki ochrony roślin.
d) w ciągu którego ludzie, zwierzęta i pszczoły nie powinny przebywać na terenie lub
w obiektach gdzie stosowano środki ochrony roślin.
13. Odległość płaskostrumieniowych rozpylaczy o kącie 110° od powierzchni opryskiwanej
powinna wynosić
a) 30 cm.
b) 50 cm.
c) 70 cm.
d) 90 cm.
14. Wydatek pojedynczego rozpylacza wyraża się w jednostkach
a) m/s.
b) l/min.
c) litrach.
d) kg/s.
15. Kalibrowanie opryskiwacza polega na
a) ustaleniu prędkości agregatu.
b) wyregulowaniu ciśnienia.
c) ustaleniu dawki oprysku.
d) dobraniu prędkości zabiegu, ciśnienia, rozmiaru rozpylacza i dawki oprysku.
16. Do opryskiwacza nie należy
a) zawór sterująco–rozdzielczy.
b) pompa.
c) wakuometr.
d) mieszadło.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
17. Powietrznik w pompie opryskiwacza służy do
a) odpowietrzenia układu cieczowego.
b) zlikwidowania pulsacji cieczy.
c) uzupełnienia powietrza w zbiorniku opryskiwacza.
d) napowietrzenia roztworu cieczy roboczej.
18. Opryskiwacz zawieszany z ciągnikiem niższej klasy, niż zalecany w instrukcji
opryskiwacza
a) może być zagregatowany, pod warunkiem obciążenia przedniej osi ciągnika.
b) może być zagregatowany, pod warunkiem niecałkowitego napełniania zbiornika.
c) może być zagregatowany, przy zachowaniu szczególnej ostrożności.
d) nie może być zagregatowany.
19. Wskaźnik poziomu cieczy w zbiorniku
a) musi być w każdym opryskiwaczu.
b) musi być tylko w opryskiwaczach polowych.
c) musi być tylko w opryskiwaczach sadowniczych.
d) obecność wskaźnika nie jest wymagana.
20. Stan techniczny każdego opryskiwacza musi być obowiązkowo przebadany w Stacji
Kontroli Opryskiwaczy
a) jeden raz w ciągu roku.
b) co 2 lata.
c) co 3 lata.
d) badania nie są obowiązkowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko:...............................................................................
Eksploatacja maszyn i urządzeń do nawożenia i ochrony roślin
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY
Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:
1) sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie
powinni zdobyć przy realizacji tego modułu,
2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego,
potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie mechanik-operator pojazdów i maszyn
rolniczych.
W tym celu zadanie praktyczne powinno być przygotowane w takiej formie, z jaką
uczniowie spotkają się na egzaminie. Oznacza to konieczność opracowania zadania w sposób
umożliwiający kryterialne ocenianie wykonywanych przez ucznia czynności w czterech
obszarach: planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania. Próbę pracy
przeprowadza wybrany uczeń. Pozostali wspólnie z nauczycielem obserwują jego pracę. Po
pracy nauczyciel szczegółowo omawia wykonane zadanie.
Ocenianie:
niedostateczny do 13 pkt.
dopuszczający
13 –15 pkt.
dostateczny
16 –17 pkt.
dobry
18 –19 pkt.
bardzo dobry
od 20 pkt.
Wyposażenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:
Wyposażenie na stanowisku
Ilość
Ciągnik rolniczy klasy 09 kN
1 szt.
Opryskiwacz zawieszany polowy, napełniony do połowy wodą
1 szt.
Rozpylacze płaskostrumieniowe np. XR 110 03
1 kpl.
Tabele charakteryzujące wydajności zamontowanych w opryskiwaczu
rozpylaczy
1 szt.
Komplet narzędzi niezbędny do wykonania obsługi codziennej ciągnika
(komplet kluczy, wkrętaki,)
1 kpl.
Komplet narzędzi i urządzeń niezbędnych do przygotowania opryskiwacza do
pracy (komplet kluczy 10-36 mm, wkrętak, smarownica)
1 kpl.
Taśma miernicza, kubek miarowy o pojemności 1 litr, stoper lub zegarek
z sekundnikiem
1 szt.
Środki ochrony osobistej: m.in. gogle lub półmaska, rękawice gumowe
1 kpl.
1 litr oleju Hipol 10
1 szt.
Instrukcje obsługi ciągnika i opryskiwacza
1 kpl
Przyrządy do utrzymania w czystości ciągnika i opryskiwacza (myjka)
1 szt.
UWAGA:
W trosce o bezpieczeństwo uczniów, nie wolno do ćwiczenia używać środków ochrony
roślin. Próba pracy może się odbyć przy użytych opryskiwacza napełnionego wyłącznie
czystą wodą!
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Informacja dla ucznia
1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki
stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Na arkuszu PLAN DZIAŁANIA wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę urodzenia
i numer stanowiska.
3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem
roboczym i jego wyposażeniem. Masz na to 20 minut.
4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla Ciebie
miejscu ( czas wykonania zadania wynosi 180 minut).
Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych
wskazówek. Nauczyciel interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie
przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej i może w takim przypadku przerwać
wykonywanie zadania.
Powodzenia!
Zadanie Egzaminacyjne
Przygotuj do pracy opryskiwacz zawieszany o pojemności zbiornika 400 l. Przyjmij, że masz
wykonać oprysk w ilości 200 l/ha, na polu o powierzchni 4 ha. Zalecana dawka środka
ochrony roślin wynosi 2 kg/ha. Prędkość jazdy agregatu ma wynosić 5 km/h. Oblicz ilość
cieczy roboczej niezbędnej do wykonania zadania oraz potrzebną ilość środka ochrony roślin.
Oblicz ile kg preparatu będziesz musiał rozpuścić w zbiorniku opryskiwacza. Dobierz z tabeli
charakteryzującej wydatki dysz, dla danego rozpylacza ciśnienie, przy jakim musiałbyś
wykonywać zabieg. Ustaw parametry robocze. Podczas próby pracy (na postoju), sprawdź
czy dobrze wyregulowałeś opryskiwacz.
Mimo tego, że opryskiwacz w czasie ćwiczenia jest napełniony czystą wodą, zachowuj się
tak, jakbyś miał do czynienia z roztworem sporządzonym ze środkiem ochrony roślin.
Czas na wykonanie zadania wynosi 180 minut.
Instrukcja do wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. W formularzu PLAN DZIAŁANIA:
–
zapisz kolejne czynności niezbędne do wykonania oprysku,
–
sporządź wykaz niezbędnych narzędzi i maszyn potrzebnych do wykonania oprysku,
–
oblicz, jaką ilość cieczy roboczej zużyjesz do wykonania zabiegu?
–
oblicz, ile razy należałoby napełnić opryskiwacz, w celu opryskania pola
o pow. 4 ha?
–
oblicz, ile kg środka ochrony roślin byś potrzebował aby wykonać zabieg?
–
oblicz, ile preparatu zużyjesz na jeden opryskiwacz?
–
dla zadanych warunków, odczytaj i zapisz parametry z tabeli charakteryzującej
wydatki rozpylaczy, w szczególności ciśnienie i wydatek jednostkowy rozpylacza.
3. Zgromadź na stanowisku egzaminacyjnym niezbędne narzędzia, maszyny i sprzęt do
wykonania zadania coraz środki ochrony osobistej.
4. Połącz ciągnik z opryskiwaczem, pamiętając o zabezpieczeniu połączeń. Wypoziomuj
opryskiwacz.
5. Sprawdź stan techniczny opryskiwacza. Sprawdź poziom oleju w pompie, w razie
potrzeby uzupełnij go do właściwego poziomu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
6. Sprawdź czy opryskiwacz jest wyposażony w dysze jednakowego wydatku i typu.
7. Określ i zapisz zgodnie z danymi odczytanymi z tabeli wydatków rozpylaczy:
–
ciśnienie oprysku,
–
wydatek jednej dyszy w l/min.
8. Wykonaj niezbędne regulacje.
9. Uruchom opryskiwacz i przy pomocy kubka pomiarowego i stopera zbadaj, czy
opryskiwacz jest dobrze wyregulowany. W razie potrzeby zmień ustawienia w taki
sposób, by uzyskać wymagany wydatek.
10. Sprawdź prawidłowość położenia belki polowej.
11. Odstaw opryskiwacz na miejsce postoju i odłącz go od ciągnika.
12. Wykonaj zaplanowane czynności zgodnie z zasadami bezpieczeństwa.
13. Oczyść ciągnik, opryskiwacz, narzędzia i sprzęt, uporządkuj stanowisko pracy.
14. Zgłoś, przez podniesienie ręki, gotowość do prezentacji wykonanego zadania.
15. W czasie prezentacji:
–
uzasadnij dobór parametrów opryskiwacza,
–
oceń jakość wykonanej pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Zawód: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych
Symbol cyfrowy zawodu 723[03]
Oznaczenie tematu: 1
Oznaczenia zadania: A
PESEL
Data urodzenia
Numer stanowiska
dzień miesiąc
rok
PLAN DZIAŁANIA
1. Zapisz kolejność wykonywania czynności:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
2. Wypisz potrzebne maszyny i narzędzia do wykonania oprysku:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
3. Oblicz ilość cieczy niezbędnej do wykonania oprysku:
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………..……………….
4. Oblicz, ile razy trzeba napełnić zbiornik opryskiwacza w celu opryskania pola o pow.
4ha:
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………..……………….
5. Oblicz ilość środka ochrony roślin, niezbędną do wykonania tego zabiegu:
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………..……………….
6. Oblicz ile preparatu należy rozpuścić w jednym zbiorniku opryskiwacza:
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………….....…………….
7. Dobierz i zapisz parametry regulacyjne opryskiwacza odczytane z tabeli wydatków
rozpylaczy:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
O
b
sza
r
st
and
ard
CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA
Il. pkt
Czynność 1: sporządzenie wykazu niezbędnych maszyn i narzędzi
Kryterium wykonania: 1 pkt –jeżeli uczeń zapisał, co najmniej:
– ciągnik,
– opryskiwacz,
– oraz co najmniej 3 spośród następujących elementów: łącznik górny,
sworznie i zawleczki zabezpieczające, taśma miernicza, komplet kluczy,
kubek pomiarowy, stoper,
Czynność 2: zapisanie kolejnych czynności związanych z przygotowaniem
opryskiwacza.
Kryterium wykonania: 1 pkt. - jeżeli uczeń uwzględnił w wykazie, co najmniej
10 z następujących czynności:
– obliczenie ilości potrzebnej cieczy roboczej,
– obliczenie ile razy należy napełnić zbiornik opryskiwacza,
– obliczenie ilości potrzebnego środka ochrony roślin,
– obliczenie ile preparatu należy rozpuścić w zbiorniku opryskiwacza,
– odczytanie parametrów z tabeli wydatków dysz,
– zgromadzenie na stanowisku niezbędnych narzędzi i sprzętu do wykonania
zadania,
– połączenie opryskiwacza z ciągnikiem,
– sprawdzenie stanu technicznego opryskiwacza,
– sprawdzenie poziomu oleju w pompie,
– ustawienie parametrów pracy,
– sprawdzenie wydatku rozpylacza przy pomocy kubka pomiarowego,
– dokonanie korekty regulacji,
– sprawdzenie położenia belki polowej,
– oczyszczenie sprzętu,
– rozłączenie agregatu.
Czynność 3: wykonanie zadanych obliczeń dotyczących ilości wody, środka
ochrony roślin, krotności napełnienia zbiornika opryskiwacza
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli zdający obliczył ilość potrzebnej cieczy
roboczej,
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli zdający określił ile razy należy napełnić
zbiornik opryskiwacza,
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli zdający obliczył ilość potrzebnego środka
ochrony roślin,
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli zdający obliczył ilość preparatu na jeden
zbiornik opryskiwacza,
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli zdający dla danego rozpylacza określił z
tabeli wydatków parametry pracy (ciśnienie, wydatek jednostkowy w l/min)
I
P
L
ANO
W
AN
IE
Suma punktów w obszarze - I. Planowanie
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Czynność 4: zgromadzenie niezbędnych maszyn i urządzeń.
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli uczeń na stanowisku pracy zgromadził, co
najmniej:
– ciągnik,
– opryskiwacz,
– łącznik górny, sworznie i zawleczki zabezpieczające,
Czynność 5: zgromadzenie niezbędnych narzędzi i przyborów
pomiarowych, materiałów eksploatacyjnych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. - jeżeli uczeń na stanowisku pracy zgromadził, co
najmniej taśmę mierniczą, kpl kluczy, kubek pomiarowy, stoper, olej, smarownicę
Czynność 6: Dobranie odzieży roboczej i środków ochrony osobistej
Kryterium wykonania: 1 pkt -jeżeli zdający przystąpił do pracy w ubraniu
roboczym i pobrał z magazynu rękawice gumowe, gogle lub półmaskę.
I
O
R
GAN
IZ
O
W
AN
IE
Suma punktów w obszarze II. Organizowanie
Czynność 7: Połączenie opryskiwacza z ciągnikiem cięgnami dolnymi.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli opryskiwacz zostanie połączony
z ciągnikiem cięgnami dolnymi, łącznie z zabezpieczeniem połączeń.
Czynność 8: Założenie łącznika górnego.
Kryterium wykonania: 1 pkt - jeżeli uczeń połączył opryskiwacz z ciągnikiem za
pomocą łącznika górnego i zabezpieczył połączenia.
Czynność 9: Wstępne przygotowanie opryskiwacza (poziomowanie).
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli po połączeniu z ciągnikiem opryskiwacz
jest wstępnie wypoziomowany.
Czynność 10: Sprawdzenie stanu technicznego opryskiwacza.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń dokonał oglądu maszyny,
sprawdził połączenia gwintowe, pewność mocowania, stan instalacji
cieczowej, sprawdził poziom oleju w pompie opryskiwacza i gdy zaszła taka
potrzeba uzupełnił olej, nasmarował punkty smarne, dokręcił nakrętki.
Czynność 11: Sprawdzenie rozpylaczy opryskiwacza.
Kryterium wykonania: 1 punkt – jeżeli uczeń sprawdził, czy wszystkie
rozpylacze są jednakowego typu i rozmiaru.
Czynność 12: Dobór parametrów pracy z tabeli wydatków dyszy.
Kryterium wykonania: 1 punkt – jeżeli uczeń dla danego rodzaju rozpylaczy
zamontowanych w opryskiwaczu dobrał takie parametry, by w czasie pracy
zapewnić wydatek cieczy 200 l/ha. Uczniowie odszukane parametry powinni
mieć zapisane w planie pracy. Dla wydatku 200 l/ha i prędkości 5 km/h powinien
być określony zarówno wydatek jednej dyszy, jak i ciśnienie robocze.
Czynność 13: Uruchomienie ciągnika.
II
I.
W
YKONY
W
AN
IE
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń uruchomił ciągnik, z zachowaniem
zasad bezpieczeństwa, następnie włączył napęd na WOM.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
Czynność 14: Ustawienie ciśnienia oprysku.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń wyregulował ciśnienie do wartości
odczytanej z tabeli wydatków dysz.
Czynność 15: Sprawdzenie wydatku pojedynczej dyszy
Kryterium wykonania: 1 punkt - jeżeli uczeń przy pomocy naczynia
pomiarowego sprawdził wydatek jednej dyszy w ciągu 1 minuty.
Czynność 16: Sprawdzenie wydatku pojedynczej dyszy innych rozpylaczy
Kryterium wykonania: 1 punkt - jeżeli uczeń przy pomocy naczynia
pomiarowego sprawdził dodatkowo wydatek innych rozpylaczy i uzyskane
wyniki uśrednił.
Czynność 17: Zachowanie środków bezpieczeństwa
Kryterium wykonania: 1 punkt – jeżeli uczeń w trakcie pomiaru wydatku
pojedynczego rozpylacza użył środków ochrony osobistej (niezbędne minimum
to gumowe rękawice)
Czynność 18: Wykonanie czynności zmierzających do doprowadzenia ilości
rzeczywiście wypryskiwanej, do wydatku założonego.
Kryterium wykonania: 1 punkt - jeżeli uczeń zmieniając ciśnienie, doprowadzi
do tego, że ilość wypryskanej cieczy w ciągu 1 minuty będzie odpowiadała
wydatkowi pojedynczego rozpylacza z tabeli. Jeżeli uczeń stwierdzi, że
zakładaną ilość 200 l/ha osiągnie poprzez korektę prędkości jazdy, należy
po uściśleniu konkretów (zwiększenie czy zmniejszenie prędkości i o ile?)
odpowiedź również uznać i przydzielić 1 pkt.
Czynność 19: Kontrola położenia belki polowej.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń w czasie uniesienia opryskiwacza
do góry rozłożył ramiona belki polowej, a następnie przy pomocy przymiaru
metrowego zmierzył i porównał odległość od końców belki do podłoża.
Czynność 20: Korekta położenia belki.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń przy pomocy lewego wieszaka
przeprowadza regulację w taki sposób, by belka była równoległa do podłoża.
Jeżeli uczeń stwierdza, że położenie jest prawidłowe i nie wymaga regulacji,
również należy przydzielić 1 pkt.
Czynność 21: Sprawdzenie układu cieczowego.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń po uruchomieniu ciągnika i napędu
WOM sprawdził, czy w układzie cieczowym nie ma przecieków i w razie
potrzeby je zlikwidował.
Czynność 22: Oczyszczenie agregatu.
Kryterium wykonania: I punkt -jeżeli zdający oczyścił ciągnik i opryskiwacz.
Czynność 23: Uporządkowanie stanowiska.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń uporządkował stanowisko pracy.
Czynność 24: Rozłączenie agregatu.
II
I.
W
YKONY
W
AN
IE
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli uczeń z zachowaniem zasad bhp odłączył
opryskiwacz od ciągnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
Czynność 25: Wykonanie zadania z zachowaniem przepisów bhp.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli zdający w trakcie wykonywania zadanie
zachowywał zasady przepisów bhp.
Czynność 26: Wykonanie zadania w przewidzianym czasie.
Kryterium wykonania: 1 punkt -jeżeli zdający nie przekroczył czasu
przewidzianego na wykonanie zadania.
Suma punktów w obszarze III. Wykonanie
Czynność 27: Uzasadnienie sposobu wykonania zadania.
Kryterium wykonania: 1 punkt - jeżeli zdający uzasadni dobór parametrów
regulacji opryskiwacza do zadanej dawki oprysku.
Czynność 28: Ocena efektów wykonanego zadania.
Kryterium wykonania: 1 punkt – jeżeli zdający ocenił wykonaną przez siebie
pracę.
IV
P
R
E
ZE
N
T
O
WA
N
IE
Suma punktów w obszarze IV. Prezentowanie
RAZEM
Maksymalna ilość pkt. do uzyskania 32
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
7. LITERATURA
1. Buliński J., Miszczak M.: Podstawy mechanizacji rolnictwa. WSiP, Warszawa 1996
2. Ciągniki i maszyny rolnicze 1995/96. Katalog PIMR, Poznań 1997
3. Dąbrowski S. i Kozłowska D.: Maszyny i ciągniki rolnicze. PWRiL, Warszawa 1981
4. Doruchowski G., Hołownicki R.: Nowoczesna technika opryskiwania upraw polowych.
Plantpress, Kraków 2001
5. Kuczewski J., Waszkiewicz Cz.: Mechanizacja rolnictwa. Maszyny i urządzenia do
produkcji roślinnej i zwierzęcej. SGGW, Warszawa 1997
6. Kuczewski J., Majewski Z.: Podstawy eksploatacji maszyn rolniczych. WSiP, Warszawa
1995
7. Nowacki T.: Mechanizacja rolnictwa 2. PWRiL, Warszawa 1984
8. Ogólna uprawa roli i roślin. PWRiL, Warszawa 1996
9. Praktyczne podstawy ochrony roślin, Krajowe Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa
i Obszarów Wiejskich, Poznań 1999
10. Waszkiewicz Cz.: Maszyny i urządzenia rolnicze. WSiP, Warszawa 1998
11. Waszkiewicz Cz.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji zwierzęcej
Cz. II. WSiP, Warszawa 1996
12. Waszkiewicz Cz., Kuczewski J.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji
roślinnej Cz. I. WSiP, Warszawa 2002
13. Wybrane zagadnienia regulacji i obsługi maszyn rolniczych. SGGW, Warszawa 1993
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000
–
Ustawa o nawozach i nawożeniu z dnia 26 lipca 2000 r (Dz. U. Nr 89 poz. 991) oraz ustawa
z dnia 2 kwietnia 2004 r o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 91, poz. 876)
–
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 czerwca 2001 r. w sprawie
szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich
stosowania (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 616)
–
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin
oraz nawozów mineralnych i organiczno- mineralnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 99, poz. 896)
–
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 marca 2002 r. w sprawie
szczegółowych zasad wydawania zezwoleń na dopuszczenie środków ochrony roślin
do obrotu i stosowania (Dz. U. z 2002 r. Nr 24, poz. 250 ze zm.)
–
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie
przeprowadzenia badań opryskiwaczy (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz. 1544)
–
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie
szczegółowych wymagań dla jednostek organizacyjnych prowadzących szkolenia w zakresie
obrotu, konfekcjonowania lub stosowania środków ochrony roślin, programów tych szkoleń
oraz wzoru zaświadczenia o ukończeniu szkolenia (Dz. U. z 2004 r. Nr 140, poz. 1490)