mechanik operator pojazdow i maszyn rolniczych 723[03] z1 05 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Zdzisław Tęcza

Eksploatacja maszyn do zbioru zbóż 723[03].Z1.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

dr inż. Kazimierz Witosław
mgr inż. Tomasz Jagiełło

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Zdzisław Tęcza

Konsultacja:

mgr inż. Andrzej Kacperczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej723[03].Z1.05,
,,Eksploatacja maszyn do zbioru zbóż”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska podczas obsługi oraz pracy kombajnu zbożowego

5.1.1.

Ćwiczenia

5.2. Metody zbioru zbóż. Ogólna budowa, działanie i obsługa kombajnów

zbożowych

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Zespół żniwny – budowa, przygotowanie do pracy oraz regulacje

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Młocarnia kombajnu – budowa oraz regulacje

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Maszyny do czyszczenia i sortowania ziarna

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Suszarnie do zboża – budowa, działanie, zasady eksploatacji

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Prasy zbierające – budowa, działanie, zasady eksploatacji

5.7.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie mechanik – operator pojazdów
i maszyn rolniczych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, jakie uczeń powinien
mieć już ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego

−

wykaz literatury.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. Przykładowe scenariusze
zajęć mogą być pomocne w doborze odpowiedniej metody przeprowadzenia zajęć. Formy
organizacyjne pracy mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do
pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

723[03].Z1.01

Eksploatacja maszyn
i narzędzi do uprawy

roli

723[03].Z1.02

Eksploatacja
siewników i sadzarek
oraz narzędzi do praw
międzyrzędowych

723[03].Z1.03

Eksploatacja maszyn

i urządzeń do

nawożenia i ochrony

roślin

723[03].Z1.04

Eksploatacja maszyn

i urządzeń do zbioru

zielonek

723[03].Z1

Eksploatacja narzędzi, maszyn

i urządzeń rolniczych

723[03].Z1.05

Eksploatacja

maszyn do zbioru

zbóż

723[03].Z1.06

Eksploatacja maszyn

do zbioru roślin

okopowych

723[03].Z1.07

Eksploatacja urządzeń

stosowanych

w budynkach

inwentarskich

723[03].Z1.08

Organizowanie

transportu

w gospodarstwie

rolnym

723[03].Z1.09
Wykonywanie

zabiegów

agrotechnicznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

posługiwać się podstawowymi pojęciami i terminami z zakresu techniki rolniczej,

–

posługiwać się dokumentacją techniczną,

–

rozróżniać podstawowe elementy konstrukcji maszyn i urządzeń,

–

rozróżniać podstawowe materiały eksploatacyjne,

–

korzystać z katalogów, instrukcji i innych źródeł informacji,

–

użytkować komputer,

–

posługiwać się podstawowymi narzędziami monterskimi,

–

stosować ogólne przepisy dot.: bezpieczeństwa

higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska,

–

stosować zasady współpracy w grupie,

–

uczestniczyć w dyskusji, prezentacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

scharakteryzować metody zbioru zbóż,

–

określić wymagania agrotechniczne dla maszyn do zbioru zbóż,

−

rozróżnić maszyny do zbioru zbóż,

−

objaśnić budowę kombajnu,

−

wyjaśnić budowę, działanie i regulację zespołów roboczych kombajnu zbożowego,

−

wyjaśnić zasady regulacji zespołów roboczych kombajnu,

−

podłączyć zespół żniwny z wózka transportowego do kombajnu,

−

uruchomić i regulować zespoły: żniwny, młócący, czyszczący i rozładunku ziarna,

−

wykonać obsługę codzienną kombajnu zbożowego,

−

odczytać i interpretować wskazania przyrządów kontrolnych i sygnalizacyjnych,

−

przewidzieć zagrożenia podczas pracy kombajnem zbożowym,

−

stosować przepisy bhp i ochrony przeciwpożarowych podczas obsługi i pracy kombajnu,

−

obliczyć koszty eksploatacji maszyn do zbioru zbóż,

−

scharakteryzować maszyny do czyszczenia i sortowania nasion,

−

objaśnić budowę i działanie urządzeń do suszenia i dosuszania zboża,

−

scharakteryzować metody zbioru słomy po kombajnie,

−

scharakteryzować budowę, regulację i działanie pras zbierających,

−

obsłużyć prasę zwijającą,

−

wykonać konserwację pras zbierających,

−

zastosować przepisy bhp podczas obsługi pras zbierających.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć nr 1

Osoba prowadząca

……………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych
723[03]

Moduł:

Eksploatacja maszyn, narzędzi i urządzeń rolniczych
723[03].Z1

Jednostka modułowa:

Eksploatacja maszyn do zbioru zbóż 723[03]Z1.05

Temat: Obsługa codzienna kombajnu zbożowego.

Cel ogólny: Zaplanowanie i wykonanie obsługi codziennej kombajnu zbożowego.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać elementy i mechanizmy wymagające codziennej obsługi,

−

określić zasadność wykonywania czynności obsługowych,

−

określić zasadę działania elementów i układów kombajnu,

−

zaplanować przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu,

−

wykonać czynności obsługi codziennej kombajnu,

−

sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych,

−

sprawdzić poprawność działania mechanizmów,

−

sprawdzić stan i napięcie pasów oraz łańcuchów w układzie napędowym.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia,

−

instrukcje obsługi kombajnu zbożowego,

−

kombajn zbożowy,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

smarownica z zapasem smaru,

−

paliwo, oleje,

−

zestaw pytań prowadzących.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w zespołach 2

−

3-osobowych.

Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Zaplanuj obsługę codzienną kombajnu zbożowego. Wykonaj czynności obsługowe

i sprawdź poprawność ich wykonania. Zwróć uwagę na stan i napięcie pasów oraz łańcuchów
w układzie napędowym kombajnu. Podczas zajęć przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.

Faza I. Zbieranie i analiza informacji
Pytania prowadzące:
1. Które elementy, mechanizmy i zespoły wymagają codziennej obsługi?
2. Jakie względy określają zasadność wykonywania czynności obsługowych?
3. W jaki sposób można określić poprawność działania mechanizmów i układów kombajnu?
4. Jaka jest kolejność przeprowadzanych czynności obsługi codziennej kombajnu?
5. W jaki sposób wykonać czynności obsługi codziennej kombajnu spełniając wymogi

bezpieczeństwa?

6. W jaki sposób można sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych?
7. W jaki sposób można sprawdzić poprawność działania mechanizmów i zespołów

kombajnu?

8. Jakie kryteria należy uwzględnić sprawdzając stan i napięcie pasów oraz łańcuchów

w układzie napędowym?

Faza II. Planowanie wykonania zadania
1. Jaka jest kolejność realizacji działań prowadzących do wykonania zadania?
2. Jakie narzędzia i materiały eksploatacyjne będą niezbędne?
3. Jakie rodzaje olejów i smarów należy zapewnić do wykonania obsługi oraz w jakich

ilościach?

4. Które parametry należy uwzględnić oceniając stan i napięcie łańcuchów oraz pasów

układu napędowego kombajnu?

Faza III. Ustalenie technicznych możliwości realizacji zadania
1. Uczniowie pracując w zespołach proponują kolejność wykonywania czynności

obsługowych.

2. Na podstawie instrukcji eksploatacji kombajnu określają rodzaje materiałów

eksploatacyjnych, które będą używane podczas obsługi.

3. Uczniowie organizują stanowisko wyposażając je w niezbędne narzędzia, urządzenia

i materiały.

4. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zaproponowanego przebiegu procesu

obsługi codziennej kombajnu oraz sposoby oceny ich jakości.

Faza IV. Praktyczna realizacja zadania
1. Uczniowie wykonują czynności wchodzące w zakres obsługi codzienne kombajnu

zbożowego.

2. Uczniowie kontrolują jakość czynności obsługowych.
3. Uczniowie, przed uruchomieniem kombajnu, sprawdzają stan pasów i łańcuchów

napędowych oraz ich napięcie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Faza V. Sprawdzanie poprawności wykonania zadania
1. Uczniowie wraz z nauczycielem sprawdzają w grupach poprawność wykonania zadania.
2. Po uzyskaniu aprobaty nauczyciela następuje uruchomienie silnika kombajnu.

Sprawdzeniu podlega poprawności działania zespołów po przeprowadzonej obsłudze
kombajnu i regulacjach oraz wskazania przyrządów kontrolnych znajdujących się na
pomoście kombajnisty.

3. Uczniowie sprawdzają poprawność działania pozostałych zespołów i układów.

Faza VI. Analiza końcowa sposobu wykonania

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im

trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć nr 2

Osoba prowadząca

……………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Mechanik – operator pojazdów i maszyn rolniczych
723[03]

Moduł:

Eksploatacja maszyn, narzędzi i urządzeń rolniczych
723[03].Z1

Jednostka modułowa:

Eksploatacja maszyn do zbioru zbóż 723[03]Z1.05

Temat: Przygotowania zespołu żniwnego kombajnu zbożowego do pracy.

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności podłączania zespołu żniwnego, z wózka
transportowego, do kombajnu. Opanowanie umiejętności odłączania zespołu żniwnego od
kombajnu i umieszczanie go na wózku transportowym.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać elementy i mechanizmy służące do zamocowania zespołu żniwnego na wózku
transportowym,

−

rozpoznać elementy służące do zamocowania zespołu żniwnego na przenośniku
pochyłym kombajnu,

−

określić kolejność wykonywania czynności umożliwiających zamontowanie zespołu
żniwnego na przenośniku pochyłym,

−

wykonać czynności związane z podłączeniem elementów układu hydraulicznego
kombajnu służących do sterowania nagarniacza,

−

wykonać czynności związane z podłączeniem elementów przeniesienia napędu z
kombajnu na zespół żniwny,

−

sprawdzić poprawność wykonanych czynności,

−

sprawdzić poprawność działania mechanizmów,

−

wykonać czynności obsługi codziennej zespołu żniwnego kombajnu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia,

−

instrukcje obsługi kombajnu zbożowego,

−

kombajn zbożowy,

−

wózek transportowy zespołu żniwnego,

−

zestaw narzędzi warsztatowych,

−

zestaw pytań prowadzących.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w zespołach 2

−

3-osobowych.

Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia:

Zaplanuj przygotowanie kombajnu zbożowego do pracy, polegające na zamontowanie

zespołu żniwnego na przenośniku pochyłym. Po połączeniu zespołu z kombajnem sprawdź
poprawność wykonania zadania. Przeprowadź obsługę codzienną zespołu żniwnego. Po

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wykonaniu zadania umieść zespół żniwny na wózku transportowym. Podczas zajęć
przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.

Faza I. Zbieranie i analiza informacji
Pytania prowadzące:
1. Które elementy i mechanizmy służą do zamocowania zespołu żniwnego na wózku

transportowym?

2. Które elementy służą do zamocowania zespołu żniwnego na przenośniku pochyłym

kombajnu?

3. Jaka jest kolejność wykonywania czynności umożliwiających zamontowanie zespołu

żniwnego na przenośniku pochyłym?

4. Jaka jest kolejność wykonywania czynności umożliwiających zamontowanie zespołu

żniwnego na wózku transportowym?

5. Jaka jest kolejność czynności związanych z podłączeniem elementów układu

hydraulicznego i układu napędowego kombajnu do zespołu żniwnego?

6. W jaki sposób można określić poprawność działania mechanizmów i układów zespołu

żniwnego kombajnu?

7. Jaka jest kolejność przeprowadzanych czynności obsługi codziennej zespołu żniwnego

kombajnu?

8. W jaki sposób należy wykonać czynności obsługi, aby spełnić wymogi bezpieczeństwa?

Faza II. Planowanie wykonania zadania
1. Jaka jest kolejność realizacji działań prowadzących do wykonania zadania?
2. W jaki sposób należy ustawić wózek transportowy i kombajn względem siebie przed

rozpoczęciem wykonywania zadania?

3. Jakie narzędzia i materiały eksploatacyjne będą niezbędne do przeprowadzenia obsługi

codziennej zespołu żniwnego?

4. Jakie przedsięwziąć środki bezpieczeństwa, aby zadanie było wykonane bezpiecznie?

Faza III. Ustalenie technicznych możliwości realizacji zadania
1. Uczniowie pracując w zespołach proponują kolejność wykonywania czynności

obsługowych.

2. Na podstawie instrukcji eksploatacji kombajnu określają rodzaje materiałów

eksploatacyjnych, które będą używane podczas obsługi.

3. Uczniowie organizują stanowisko wyposażając je w niezbędne narzędzia, urządzenia

i materiały.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zaproponowanego przebiegu procesu

podłączenia zespołu żniwnego do kombajnu oraz sposób przeprowadzenia obsługi
codziennej hederu.

5. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zaproponowanego przebiegu procesu

odłączenia zespołu żniwnego od kombajnu i umieszczenia go na wózku transportowym.

Faza IV. Praktyczna realizacja zadania
1. Uczniowie odczepiają wózek od kombajnu i ustawiają poziomo.
2. Uczniowie podjeżdżają kombajnem do wózka transportowego naprowadzając czopy

zawieszenia znajdujące się na przenośniku pochyłym, w gniazda zawieszenia znajdujące
się na belce nośnej zespołu żniwnego.

3. Odłączają zespół żniwny od wózka, następnie podnoszą zespół z wózka i zabezpieczają

go przetyczkami na przenośniku pochyłym.

4. Podłączają przewody układu hydraulicznego kombajnu do zespołu żniwnego.
5. Łączą układ przeniesienia napędu na elementy i zespoły zespołu żniwnego.
6. Uczniowie sprawdzają poprawność przeprowadzonego połączenia i działanie układu

hydraulicznego oraz napędowego.

7. Przeprowadzają obsługę codzienną zespołu żniwnego.
8. Uczniowie odłączają zespół żniwny od kombajnu i umieszczają go na wózku

transportowym w odwrotnej kolejności niż przy jego montowaniu na przenośniku
pochyłym.

9. Łączą kombajn z wózkiem transportowym.

Faza V. Sprawdzanie poprawności wykonania zadania
1. Uczniowie wraz z nauczycielem sprawdzają w grupach poprawność wykonania

poszczególnych etapów realizacji zadania.

2. Sprawdzeniu szczególnie podlega pewność zamontowania zespołu żniwnego na

przenośniku pochyłym.

3. Sprawdzeniu podlega poprawności działania połączonego zespołu z kombajnem.
4. Sprawdzeniu szczególnie podlega pewność zamontowania zespołu żniwnego na wózku

transportowym.

5. Sprawdzeniu podlega poprawności działania połączonego zespołu po przeprowadzonej

obsłudze kombajnu i regulacjach oraz wskazania przyrządów kontrolnych znajdujących
się na pomoście kombajnisty.

6. Uczniowie sprawdzają poprawność działania pozostałych zespołów i układów.

Faza VI. Analiza końcowa sposobu wykonania
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady

bezpieczeństwa

higieny

pracy,

ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas obsługi
oraz pracy kombajnu zbożowego

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wśród przedstawionych środków gaśniczych znajdują się te, które muszą stanowić

wyposażenie kombajnu w trakcie jego eksploatacji. Wyszukaj w dołączonej dokumentacji
charakterystykę przedstawionych gaśnic. Dobierz odpowiednie gaśnice i umieść je we
właściwym miejscu na kombajnie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają jakiego rodzaju gaśnice mają być na
wyposażeniu kombajnu i wskazują miejsce ich zamontowania. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w dokumentacji charakterystykę gaśnic,
2) dobrać odpowiednie gaśnice,
3) zamontować je w odpowiednich uchwytach na kombajnie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,

−

gaśnice i zestaw ich charakterystyk,

−

kombajn zbożowy.

Ćwiczenie 2

Sporządź plan procesu obsługi takich miejsc w kombajnie, które wymagają szczególnego

codziennego dozoru ze względu na bezpieczeństwo przeciwpożarowe. Wskaż miejsca
stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa wykonującego obsługę. Określ środki ochrony
osobistej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

obsługowych i dobierają środki ochrony osobistej. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne
warunki wykonania zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w instrukcji obsługi kombajnu informacje dotyczące zasad przeprowadzania

czynności obsługowych,

2) przeanalizować zakres czynności do wykonania,
3) określić miejsca stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa dla wykonującego obsługę,
4) określić środki ochrony osobistej,
5) ustalić kolejność czynności obsługi codziennej kombajnu zbożowego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,

−

kombajn zbożowy,

−

katalog środków ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Metody zbioru zbóż. Ogólna budowa, działanie i obsługa

kombajnów zbożowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wskaż te podzespoły kombajnu zbożowego, gdzie w procesie technologicznym następuje

wydzielanie ziarna z kłosów oraz omów proces oddzielania zanieczyszczeń.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i schematami określają miejsca wydzielania ziarna z kłosów
i wyjaśniają proces oddzielania zanieczyszczeń. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne
warunki wykonania zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozróżnić elementy ogólnej budowy kombajnu zbożowego,
2) przeanalizować schemat technologiczny pracy kombajnu,
3) określić miejsca, gdzie następuje omłot zboża,
4) określić miejsca, gdzie następuje proces czyszczenia ziarna.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

schemat technologiczny pracy kombajnu,

−

instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,

−

kombajn zbożowy.

Ćwiczenie 2

Wykonaj codzienną obsługę techniczną kombajnu zbożowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności
obsługowych i ich kolejność, dobierają materiały eksploatacyjne, dobierają środki ochrony
osobistej. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozróżnić elementy ogólnej budowy kombajnu zbożowego,
2) określić czynności jakie należy wykonać podczas obsługi technicznej kombajnu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) określić, jakie materiały eksploatacyjne są wykorzystywane podczas obsługi technicznej

kombajnu,

4) określić miejsca, które podlegają codziennemu przeglądowi technicznemu,
5) wykonać przegląd.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,

−

kombajn zbożowy,

−

narzędzia i przyrządy do obsługi technicznej kombajnu,

−

materiały eksploatacyjne wykorzystywane do obsługi kombajnu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Zespół żniwny – budowa, przygotowanie do pracy oraz

regulacje

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zespół żniwny znajduje się na wózku transportowym. Dokonaj połączenia zespołu

żniwnego z kombajnem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. W trakcie ćwiczenia nauczyciel
obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Należy zwrócić uwagę na
bezpieczne warunki wykonania zadania, zwłaszcza podczas podjeżdżania kombajnem do
wózka i wprowadzania czopów zawieszenia znajdujące się na przenośniku pochyłym,
w gniazda zawieszenia na belce nośnej zespołu żniwnego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić kolejność czynności jakie należy wykonać podłączając zespół żniwny do

kombajnu,

2) określić czynności jakie należy wykonać przed uruchomieniem kombajnu,
3) uruchomić kombajn i kierować nim po określonej trasie,
4) określić przeznaczenie poszczególnych dźwigni na pomoście kombajnisty i posługiwać

się nimi,

5) podłączyć zespół.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,

−

zespół żniwny na wózku transportowym,

−

kombajn zbożowy,

−

sprzęt i materiały do obsługi kombajnu.

Ćwiczenie 2

Wykonaj regulację eksploatacyjną polegającą na przystosowaniu nagarniacza do zbioru

zboża wyległego o krótkiej słomie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

przystosowujących nagarniacz do pracy gdy zboże jest wyległe i o krótkiej słomie. Należy
zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady jakimi należy się kierować, aby dobrać parametry pracy nagarniacza do

istniejących warunków jego pracy,

2) określić miejsce i sposób przeprowadzenia regulacji ustawienia kąta palców nagarniacza,
3) określić przeznaczenie poszczególnych dźwigni na pomoście kombajnisty i posługiwać

się nimi,

4) wyjaśnić zasady doboru właściwej prędkości obrotowej nagarniacza,
5) określić kryteria jakimi trzeba się kierować ustalając położenie nagarniacza nad

zbieranym zbożem,

6) wykonać regulacje.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

kombajn zbożowy z zamontowanym zespołem żniwnym,

−

instrukcja obsługi kombajnu zbożowego,

−

komplet narzędzi monterskich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Młocarnia kombajnu – budowa, przygotowanie do pracy oraz

regulacje

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyreguluj położenie klepiska w stosunku do bębna tak, aby listwy klepiska były

równoległe do listew bębna oraz zostały uzyskane właściwe wielkości szczelin wlotowej
i wylotowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyjaśnić sposób zawieszenia klepiska na korpusie kombajnu,
2) określić miejsca regulacji położenia klepiska względem bębna,
3) określić początkową wielkość szczeliny wlotowej i wylotowej zespołu omłotowego,
4) wyregulować ustawienie klepiska.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi kombajnu,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

kombajn zbożowy,

−

miarka z podziałką o dokładności 1mm.

Ćwiczenie 2

Wykonaj regulację parametrów pracy zespołu czyszczącego kombajnu zbożowego dla

określonej plantacji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić wstępnie stan plantacji i wilgotność zboża,
2) dobrać wstępnie wielkość szczelin sit żaluzjowych,
3) dobrać wstępnie prędkość obrotową wentylatora zespołu czyszczącego,
4) wykonać próbę pracy wprowadzić korekty parametrów pracy zespołu czyszczącego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi kombajnu,

−

kombajn zbożowy,

−

plantacja do przeprowadzenia ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Maszyny do czyszczenia i sortowania ziarna

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz sita do czyszczalni złożonej w celu oczyszczenia i posortowania określonej

porcji zboża. Przeprowadź proces czyszczenia. Ziarno przeznaczone jest do celów
konsumpcyjnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić wymagania stawiane dla ziarna konsumpcyjnego,
2) zapoznać się z dokumentacją czyszczalni odnośnie zasad doboru sit,
3) dobrać wstępnie sita wg zasad zawartych w dokumentacji,
4) zamontować sita w prowadnicach,
5) kontrolować jakość czyszczenia,
6) wprowadzać korekty w razie konieczności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi czyszczalni złożonej,

−

500 kg zboża,

−

czyszczalnia złożona z kompletem sit do wymiany.

Ćwiczenie 2

Dobierz sita do czyszczalni złożonej w celu oczyszczenia i posortowania określonej

porcji zboża. Przeprowadź proces czyszczenia. Ziarno przeznaczone jest do siewu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić wymagania stawiane dla ziarna siewnego,
2) zapoznać się z dokumentacją czyszczalni odnośnie zasad doboru sit,
3) dobrać dla podanej partii ziarna wstępnie sita wg zasad podanych w dokumentacji,
4) zamontować sita w prowadnicach,
5) kontrolować jakość czyszczenia,
6) wprowadzać korekty w razie konieczności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi czyszczalni złożonej,

−

500kg zboża,

−

oczyszczalnia złożona z kompletem sit do wymiany.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Suszarnie do zboża – budowa, działanie, zasady eksploatacji

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj proces suszenia pszenicy przy wykorzystaniu suszarni. Nasiona tej rośliny

przeznaczone będą do siewu. Ziarno pochodzi z nowych zbiorów a jego wilgotność zawiera
się w granicach 22% - 23%.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami określają etapy wykonania zadania. Praca odbywa się w małych
grupach, którym przewodzą liderzy. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę
uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić wymagania jakie muszą być spełnione podczas suszenia ziarna siewnego,
2) przeanalizować dokumentację suszarni odnośnie zasad przeprowadzania procesu suszenia,
3) dobrać wstępnie parametry pracy wg zasad zawartych w dokumentacji suszarni,
4) określić sposoby kontroli przebiegu procesu suszenia,
5) wyjaśnić zasady obsługi przyrządu do pomiaru wilgotności ziarna,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi suszarni ze szczegółowym opisem przebiegu procesu technologicznego

suszenia,

−

instrukcja obsługi przyrządu do określania wilgotności nasion,

Ćwiczenie 2

Przygotuj suszarnię do suszenia ziarna. Wskaż miejsca stanowiące zagrożenie

bezpieczeństwa wykonującego obsługę. Określ środki ochrony osobistej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją obsługi suszarni,
2) przeanalizować zakres czynności do wykonania,
3) określić miejsca stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa wykonującego obsługę,
4) określić środki ochrony osobistej,
5) ustalić kolejność czynności obsługi suszarni.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi suszarni,

−

katalog środków ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Prasy zbierające – budowa, działanie, zasady eksploatacji

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj codzienną obsługę techniczną zwijającej prasy zbierającej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozróżnić elementy ogólnej budowy prasy zbierającej,
2) określić czynności jakie należy wykonać podczas obsługi technicznej prasy,
3) wyjaśnić, jakie materiały eksploatacyjne są wykorzystywane podczas obsługi technicznej

prasy,

4) określić miejsca, które podlegają codziennemu i okresowemu przeglądowi technicznemu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja obsługi prasy,

−

zwijająca prasa zbierająca,

−

narzędzia i przyrządy do obsługi technicznej prasy,

−

materiały eksploatacyjne wykorzystywane podczas obsługi prasy.

Ćwiczenie 2

Przystępując do pracy zachodzi konieczność przestawienia prasy z położenia

transportowego w położenie robocze. Istnieje również konieczność wyregulowania zespołów
roboczych do istniejących warunków zbioru w celu prawidłowej pracy maszyny. Przygotuj
wstępnie prasę zbierającą Z224 do zbioru słomy po kombajnie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na
stanowisku instrukcjami i zestawami opisów określają zakres planowanych czynności
przystosowujących prasę do istniejących warunków zbioru w celu prawidłowej pracy
maszyny. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.

W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im

wskazówek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady przestawiania prasy z położenia transportowego w położenie robocze,
2) określić miejsce i sposób przeprowadzenia regulacji ustawienia podbieracza,
3) określić zasady i sposób przeprowadzenia regulacji szczeliny między ostrzami tłoka

i komory,

4) określić kryteria jakimi trzeba się kierować ustalając parametry ustawienia nagarniacza

widłowego,

5) wyjaśnić, w jaki sposób reguluje się długość beli i stopień jej sprasowania,
6) połączyć kłębki sznurka ze sobą i wprowadzić sznurek igłami do supłaczy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

prasa zbierająca Z224,

−

instrukcja obsługi prasy Z224,

−

komplet narzędzi monterskich,

−

narzędzia i przyrządy do obsługi technicznej prasy,

−

sznurek polipropylenowy,

−

materiały eksploatacyjne wykorzystywane do obsługi prasy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Eksploatacja maszyn do
zbioru zbóż”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 8, 16, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. a, 5. b, 6. a, 7. b, 8. b, 9. b, 10. d, 11. c,
12.a, 13. a, 14. c, 15. b, 16. d, 17. d, 18. b, 19. c, 20. c.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić wymagane zabezpieczenie
przeciwpożarowe kombajnu

Określić funkcję podajnika ślimakowo – palcowego
i jego umiejscowienie w konstrukcji kombajnu

Określić ustawienie palców nagarniacza
w zależności od stanu uprawy.

Określić ustawienie listew nagarniacza podczas
pracy w typowych warunkach zbioru

Rozpoznać elementy wyposażenia dodatkowego
zespołu żniwnego przy zbiorze zbóż wyległych

Rozróżnić dźwignie służące do sterowania
nagarniacza

Określić przeznaczenie wskaźnika.

Zinterpretować wskazania i sygnały urządzeń
kontrolnych kombajnu.

Określić funkcję kierownic strumienia powietrza
i ich umiejscowienie w konstrukcji kombajnu.

10 Określić przyczyny niedomłotu.

11 Określić przyczyny uszkadzania ziarna podczas

omłotu zboża.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12 Określić częstotliwość opróżniania chwytacza

kamieni.

13 Wyjaśnić zasadę działania sit o otworach

podłużnych.

14 Wyjaśnić zasadę działania tryjera.

15 Wyjaśnić zasadę działania żmijki.

16 Przeanalizować działanie suszarni komorowej.

17 Określać wilgotność ziarna przy której zalecane jest

suszenie wysokotemperaturowe.

18 Przeanalizować czynniki mogące wpływać na błędy

w pomiarze wilgotności ziarna.

19 Przeanalizować przebieg procesu prasowania

i prasie Z224.

20 Przeanalizować, jakie czynniki wpływają na stopień

zagęszczania masy podczas jej prasowania.

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 35 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Sprzęt przeciwpożarowy, w który musi być wyposażony kombajn zbożowy to

a) gaśnica pianowa i koc gaśniczy.
b) gaśnica proszkowa i gaśnica pianowa.
c) gaśnica proszkowa i koc gaśniczy.
d) dwie gaśnice dowolnego rodzaju.

2. Podajnik ślimakowo – palcowy wchodzi w skład budowy

a) zespołu żniwnego.
b) przenośnika pochyłego.
c) zespołu omłotowego.
d) kosza sitowego zespołu czyszczącego.

3. Podczas zbioru zboża wyległego palce sprężyste listew nagarniacza powinny być

a) ustawione prostopadle do powierzchni pola lub wysunięte do przodu, w kierunku

jazdy,

b) wysunięte do przodu, w kierunku jazdy,
c) cofnięte w stosunku do kierunku jazdy,
d) kąt ustawienia palców nie ma znaczenia.

4. Jeśli zboże stoi, nagarniacz powinien być podniesiony tak, aby jego listwy uderzały

w źdźbło

a) na 1/3 jego długości, licząc od kłosa,
b) na 2/3 jego długości, licząc od kłosa,
c) na 3/4 jego długości, licząc od kłosa,
d) na 5/6 jego długości, licząc od kłosa.

5. Podczas zbioru zboża wyległego zespół żniwny wyposaża się w

a) podbieracz wyległego zboża,
b) podnośniki wyległego zboża,
c) płozę zespołu żniwnego,
d) ochronną osłonę zespołu żniwnego.

6. Na rysunku przedstawiono pomost kombajnisty. Dźwignie służące do sterowania

nagarniaczem oznaczone są numerami
a) dźwignie 1, 2, 12.
b) dźwignie 10, 11, 12.
c) dźwignie 3, 4, 5.
d) dźwignie 8, 12, 15.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Wskaźnik oznaczony 3 wskazuje prędkość obrotową

a) bębna młócącego.
b) silnika kombajnu.
c) wentylatora zespołu czyszczącego.
d) odrzutnika słomy.

8. Spadek ciśnienia oleju w układzie smarowania silnika kombajnu poniżej wartości

dopuszczalnej sygnalizowany jest

a) zaświeceniem się lampki kontrolnej na wskaźniku zespolonym.
b) zaświeceniem się lampki kontrolnej na wskaźniku zespolonym i sygnałem

dźwiękowym.

c) tylko sygnałem dźwiękowym.
d) zmianą położenia wskazówki na wskaźniku zespolonym.

9. Kierownice strumienia powietrza są elementem zespołu

a) żniwnego.
b) czyszczącego.
c) sterującego.
d) energetycznego.

10. Ziarno nie zostało całkowicie wymłócone z kłosów, przyczyną tego jest:

a) klepisko nie jest ustawione równolegle do bębna.
b) odległość klepiska od bębna jest za duża.
c) prędkość obrotowa bębna młocarni jest za mała.
d) odpowiedzi a), b), c) są prawidłowe.

11. Podczas zbioru zbóż przyczyną uszkadzania ziarna nie jest

a) duża prędkość obrotowa bębna młócącego.
b) zapchane klepisko.
c) duża prędkość obrotowa nagarniacza.
d) mała szczelina omłotowa.

12. Chwytacz kamieni oczyszczany jest podczas

a) obsługi codziennej kombajnu lub częściej.
b) przeglądu cotygodniowego.
c) przeglądu gwarancyjnego.
d) przeglądu posezonowego.

13. Na sitach o otworach podłużnych rozdział nasion dokonuje się wg cechy rozdzielczej

a. grubości nasion.
b) szerokości nasion.
c) długości nasion.
d) właściwości aerodynamicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. W cylindrze tryjera rozdział nasion dokonuje się wg cechy rozdzielczej

a) grubości nasion.
b) szerokości nasion.
c) długości nasion.
d) właściwości aerodynamicznych.

15. Na żmijce rozdział nasion następuje według

a) właściwości aerodynamicznych.
b) kształtu nasion.
c) koloru nasion.
d) ciężaru właściwego.

16. Szybkość przemieszczania suszonych nasion w suszarni M 807 reguluje się

a) szybkością załadunku komory zasypowej suszarni.
b) wysokością temperatury suszącego powietrza.
c) prędkością przepływu gorącego powietrza przez suszone ziarno.
d) prędkością wygarniania ziarna z suszarni przez wygarniacz.

17. Suszenie wysokotemperaturowe zalecane jest jeżeli wilgotność ziarna sięga do

a) 16%.
b) 18%.
c) 20%.
d) 24%.

18. Aby uniknąć nieprawidłowych wskazań przyrządów podczas pomiaru wilgotności nasion

należy przestrzegać określonych zasad. Błędna zasada to:

a) odmierzanie porcji do pomiaru powinno odbywać się za pomocą łopatki.
b) odmierzoną porcję schłodzić przed pomiarem.
c) pobierać należy próbkę reprezentatywną.
d) przed każdym pomiarem należy wyczyścić wnętrze pojemnika testowego.

19. Materiał do komory prasowania w prasie Z224 podaje cyklicznie

a) podbieracz.
b) ładowacz cykliczny.
c) nagarniacz widłowy.
d) Podbieracz suwakowy.

20. Stopień zagęszczenia zbieranej masy nie zależy od

a) wielkości stopnia wilgotności zbieranej masy.
b) oporów tarcia materiału o ścianki komory prasowania.
c) długości beli.
d) wielkości oporów przemieszczania się beli w komorze prasowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Eksploatacja maszyn do zbioru zbóż

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedzi

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST „PRÓBA PRACY”

Test praktyczny jest zadaniem zawodowym przeprowadzonym w formie próby pracy na

stanowisku w warunkach rzeczywistych. Wyposażenie stanowiska musi umożliwić
przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu. Wykonywane czynności ucznia powinny być
obserwowane i oceniane przez nauczyciela zgodnie z ustalonym schematem oceniania.
Narzędziem służącym do pomiaru dydaktycznego jest karta obserwacji.

KARTA OBSERWACJI

EKSPLOATACJA MASZYN DO ZBIORU ZBÓŻ

Imię i nazwisko …………………………………………………

L.p.

Nazwa czynności

Liczba punktów

1. Oczyszczenie kombajnu z zewnątrz.

2. Oczyszczenie chwytacza kamieni.

3. Oczyszczenie zespołu omłotowego i czyszczącego.

4. Uzupełnienie paliwa w zbiorniku.

5. Sprawdzenie ilości oleju w misce olejowej silnika

i uzupełnienie ewentualnych ubytków.

6. Sprawdzenie ilości oleju w zbiorniku układu hydraulicznego

i uzupełnienie ewentualnych ubytków.

7. Sprawdzenie i ewentualne uzupełnienie poziomu wody

w chłodnicy.

8. Smarowanie zgodnie z tabelą i schematem smarowania.

9. Sprawdzenie szczelności połączeń przewodów.

10. Oczyszczenie zewnętrznego filtru powietrza.

11. Sprawdzenie, w razie konieczności

napięcie, pasów

i łańcuchów w układzie napędowym.

12. Sprawdzenie zewnętrznych połączeń śrubowych.

13. Sprawdzenie układu kierowniczego.

14. Sprawdzenie stanu i usunięcie ewentualnych usterek

przyrządu tnącego.

15. Sprawdzenie stanu i usunięcie ewentualnych usterek

podajnika ślimakowo - palcowego.

16. Sprawdzenie stanu i usunięcie ewentualnych usterek

przenośnika pochyłego.

17. Sprawdzenie wskazań przyrządów na pulpicie.

18. Uruchomienie kombajnu i po załączeniu napędu młocarni

oraz zespołu żniwnego sprawdzenie poprawności ich pracy
przy wolnych obrotach silnika.

19. Odłączenie wózka transportowego z zespołem żniwnym od

kombajnu.

20. Podjechanie kombajnem do zespołu żniwnego naprowadzając

czopy zawieszenia w gniazda zawieszenia na belce nośnej
zespołu żniwnego.

21. Odłączenie zespołu żniwnego od wózka odchylając dźwignie

i usuwając zatyczki.

22. Podniesienie zespołu żniwnego z wózka i zabezpieczenie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

przetyczkami na przenośniku pochyłym.

23. Podłączenie przewodów hydraulicznych z odpowiednimi

gniazdami zaworowymi.

24. Złączenie układu przeniesienia napędu zespołu żniwnego.

25. Założenie długich rozdzielaczy łanu.

Punktacja zadań – za każdą wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nie

wykonanie czynności uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań

Liczba punktów

Ocena szkolna

Opis

Dopuszczający

za wykonanie 18 czynności z ogólnej liczby 25

Dostateczny

za wykonanie 20 czynności z ogólnej liczby 25

Dobry

za wykonanie 22 czynności z ogólnej liczby 25

Bardzo dobry

za wykonanie 24 czynności z ogólnej liczby 25

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia testu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Przed rozpoczęciem testu zapoznaj uczniów z instrukcją dla ucznia.
3. Zapewnij samodzielność w rozwiązywaniu zadań.
4. Sprawdź, czy uczniowie zrozumieli treść polecenia. Wyjaśnij wątpliwości.
5. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

Instrukcja dla ucznia
1. Zapoznaj się z treścią zadania.
2. Jest to test praktyczny przeprowadzony w formie próby pracy.
3. Zapoznaj się ze stanowiskiem oraz instrukcjami urządzeń i maszyn znajdujących się na

stanowisku pracy.

4. Na te czynności zapoznawcze masz 20 minut. Czasu tego nie wlicza się do czasu trwania

testu.

5. Zadanie praktyczne trwa nie dłużej niż 240 minut.
6. Zadanie będziesz wykonywał samodzielnie.
7. Podczas wykonywania zadania będziesz oceniany przez nauczyciela na bieżąco.
8. W czasie wykonywania zadania nauczyciel nie będzie mógł udzielać Ci żadnych

wskazówek.

9. Wykonywanie zadania musi odbywać się z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa

przeciwpożarowego, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska.

Powodzenia!

Treść zadania

Na stanowisku znajduje się kombajn zbożowy z doczepiony wózkiem transportowym, na

którym znajduje się zespół żniwny. Zaplanuj i przeprowadź przygotowanie kombajnu do
pracy. W zakresie tego przygotowania uwzględnij obsługę codzienną i założenie zespołu
żniwnego na przenośniku pochyłym.

Dysponujesz ponadto:

−

zestawem narzędzi i przyrządów niezbędnych do przeprowadzenia obsługi,

−

zastawem materiałów eksploatacyjnych,

−

szczegółową instrukcją obsługi kombajnu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Instrukcja obsługi. Kombajn zbożowy Z056 Bizon-Super
2. Instrukcja napraw kombajnu zbożowego Z056/3 Bizon-Super
3. Instrukcja obsługi. Kombajn zbożowy SAMPO BIZON 2020. Edition 1995
4. Instrukcja obsługi i wykaz części zamiennych. Suszarnie komorowe typ M 807 i M 806
5. Instrukcja obsługi prasy zbierającej wysokiego stopnia zgniotu Z224
6. Instrukcja obsługi prasy zwijającej Z279
7. Kuczewski J.: Maszynoznawstwo rolnicze. PWRiL, Warszawa 1984
8. Lorencowicz E.: Poradnik użytkownika techniki rolniczej w tabelach. APRA, Bydgoszcz

2002

9. Regulski S. (red.): Maszyny rolnicze. PWRiL, Warszawa 1986
10. Waszkiewicz Cz.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji roślinnej. Cz. I.

WSiP, Warszawa 2002

11. Waszkiewicz Cz.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji zwierzęcej.

Cz. II. WSiP, Warszawa 2002

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Goźlińska E., Szlosek F.: Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego. ITeE,

Radom 1997

3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000
4. Szlosek F. Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995.