1. Uznanie góry Kailas za miejsce œwiête dowodzi,

¿e wyznawcy wiary:

2. Mistyczny charakter góry Kailas wynika z jej:

5. Pielgrzymi przybywaj¹ w okolice Kailas w celu:

6. Wyznawców hinduizmu i buddyzmu ró¿ni:

7. Zdaniem wspó³rzêdnie z³o¿onym jest

wypowiedzenie:

I. CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM

Dla milionów hinduistów i d¿inistów, a tak¿e rdzennie

tybetañskich wyznawców

nie ma miejsca bardziej wymarzonego

ni¿ góra Kailas. Usytuowana na „Dachu Œwiata”, w górskiej fortecy
po³udniowo-zachodniego Tybetu, wznosi swój okryty lodow¹ czap¹
szczyt na wysokoœæ 6714 metrów. Dla tybetañskich buddystów, którzy
nazywali j¹ Kang Tise lub Kang Rinpocze (Klejnot Œniegu), jest to
siedziba bogów Demczoga i Durd¿e Fandmo. Symbolizuj¹ oni
po³¹czenie wspó³czucia i m¹droœci, niezbêdne do osi¹gniêcia nirwany,
ostatecznego oœwiecenia duchowego. Dla hinduistów jest to mityczna
Meru, kosmiczna góra w centrum wszechœwiata, której cztery œciany
skierowane s¹ w cztery g³ówne strony œwiata i z której zboczy wyp³ywaj¹
cztery wielkie rzeki. Jest to rezydencja Siwy, Stwórcy i Niszczyciela, oraz
Parwati, jego ma³¿onki.

Jak w ka¿dym innym marzeniu, równie¿ w przypadku góry

Kailas granice miêdzy mitem a rzeczywistoœci¹ zacieraj¹ siê. Przez wiele
wieków by³a ona obiektem religijnej czci. W tym czasie pierwiastki
zjawisk przyrodniczych i potêgi symbolizmu przeniknê³y siê nawzajem.
Kszta³t szczytu - jest to regularna, czworoœcienna piramida - wydaje siê
po czêœci niezale¿nym od jakiejkolwiek sztuki cudem natury, po czêœci
zaœ dzie³em boskiej rêki. Zbocza góry s¹ rzeczywiœcie skierowane w
cztery g³ówne strony œwiata. Ponadto ze zboczy tych wyp³ywaj¹ cztery
wielkie rzeki, gdy¿ w bezpoœrednim s¹siedztwie szczytu znajduj¹ siê
Ÿród³a Indusu, Satled¿, Brahmaputry i Karnali, dop³ywu Gangesu.

Od niepamiêtnych czasów góra Kailas by³a celem licznych

pielgrzymek. Hindusi przekraczali wysokie prze³êcze w Himalajach, by
okr¹¿yæ górê i odbyæ k¹piel w œwiêtych wodach jeziora Manasarowar,
którego czysta, b³êkitna tafla lœni na po³udnie od góry Kailas; tu w³aœnie
Siwa mia³ ponoæ p³ywaæ jako ³abêdŸ po swej inkarnacji.

Pielgrzymi przybywaj¹ w te okolice z bardzo odleg³ych stron.

(...) Trasa wokó³ góry, czyli

mierzy 51 kilometrów. Zaczyna siê w

Tarchen, starym mieœcie kupców we³nianych. Tybetañczycy lubi¹
zamkn¹æ pêtlê wokó³ góry w ci¹gu jednego dnia, co wymaga marszu
przez co najmniej dwanaœcie godzin. Ludzie z Zachodu, nienawykli do
wysi³ku fizycznego na tych wysokoœciach, potrzebuj¹ na to trzy do
czterech dni. Odpoczywaj¹ w licznych, ma³ych klasztorach, zwanych

, rozmieszczonych wzd³u¿ trasy. Buddyœci wêdruj¹ zgodnie z

kierunkiem ruchu wskazówek zegara mocno ju¿ wydeptanym szlakiem.
Taka okrê¿na wêdrówka stanowi rytua³ zwany

. Pielgrzymka

wokó³ góry Kailas ma szczególne znaczenie, gdy¿ jej ukoñczenie
oznacza odpuszczenie wszystkich grzechów i jest form¹ odrodzenia w
tym samym ¿yciu. Ci, którzy dokonaj¹ 108 okr¹¿eñ (jest to œwiêta liczba)
w dobrym stanie umys³u, maj¹ ponoæ osi¹gn¹æ stan nirwany.

bon-po

kora

gompa

parikrama

J ZYK POLSKI

SESJA WIOSENNA

2006

OLIMPUS

P

4. Góra Kailas swym wygl¹dem sprawia wra¿enie:

II. NAUKA O JÊZYKU

9. Zdaniem bezpodmiotowym jest wypowiedzenie:

10. Zdaniem podrzêdnie z³o¿onym z imies³owowym

równowa¿nikiem zdania jest wypowiedzenie.

a) Z³o¿ywszy ksi¹¿ki, wyszed³ z pokoju.
b) Zamyka³ drzwi, rozgl¹daj¹c siê doko³a.
c) Przyszed³, gdy go zawo³ano.
d) Okaza³o siê, ¿e ma gor¹czkê.

8. Zdaniem podrzêdnie z³o¿onym jest wypowiedzenie:

3. Aby osi¹gn¹æ nirwanê, nale¿y:
a) po³¹czyæ pierwiastek racjonalny z irracjonalnym
b) wyk¹paæ siê w jeziorze Manasarowar
c) spe³niæ okreœlony rytua³
d) zespoliæ wiedzê z uczuciem

a) Ca³y dzieñ pada³o.
b) Ca³y dzieñ œwieci³o s³oñce.
c) Ca³y dzieñ k³u³o mnie w boku.
d) Ca³y dzieñ Ÿle siê czu³am.

a) osi¹gniêcia nirwany
b) duchowego oczyszczenia
c) prze¿ycia piêknych doznañ
d) odrodzenia siê w postaci ³abêdzia

a) nadanie œwiêtej górze odmiennych nazw
b) sposób osi¹gania duchowego oczyszczenia
c) cel pielgrzymowania
d) oddawanie czci na szczycie Kailas ró¿nym bogom

a) Nikt nie wiedzia³, dok¹d posz³y dzieci.
b) Ust¹pi³ jej, chocia¿ nie mia³a racji.
c) Przyjemnie by³o patrzyæ, jak wszyscy siê bawi¹.
d) Poczeka³, a¿ wszyscy pójd¹.

GIMNAZJUM

KLASA 3

a) dopatruj¹ siê symbolicznych sensów
b) ulegaj¹ urokom przyrody
c) sk³adaj¹ ho³d naturze
d) nadaj¹ liczbom szczególne znaczenie

a) budowy geologicznej

b) po³o¿enia

c) Ÿróde³ wodnych

d) ukszta³towania

a) dzie³a boga i natury
b) doskona³ego dzie³a sztuki
c) figury geometrycznej
d) daru ludzi dla uczczenia bogów

Antony Mason,

[w:

],

przek³ad: Wac³aw Petryñski. Wyd. Penta, Warszawa 1996, s. 108-110.

Góra Kailas

Najpiêkniejsze miejsca œwiata

a) Nie wiedzia³a, o czym wszyscy rozmawiaj¹.
b) Nie zna³a nikogo, kto móg³by jej pomóc.
c) Czeka³a ju¿ doœæ d³ugo, wiêc zaczê³a siê niecierpliwiæ.
d) P³ywa³a dobrze, jednak tym razem brak³o jej si³.

14. Homonimem jest wyraz:

12. Na trzeci¹ sylabê od koñca akcent pada w wyrazie:

22. Wk³ad Sofoklesa w rozwój teatru polega³ na:

27. Santiago („Stary cz³owiek i morze”) chcia³

udowodniæ, ¿e:

29. Podmiot liryczny wypowiada siê w utworze:

15. Zwrot

jest:

zapuszczaæ ¿urawia

16. Synonimem wyrazu

jest:

przemiana

18. Poprawnie powiemy:

19. Bohaterk¹ literack¹, która w ¿yciu bardziej

kierowa³a siê uczuciem ni¿ rozs¹dkiem, jest:

III. LITERATURA

24. Wiersz T. Ró¿ewicza pt. „Warkoczyk” zawiera:

25. Wiersz K. K. Baczyñskiego pt. „Elegia o ...

[ch³opcu polskim]” pokazuje:

26.Ksi¹¿ka A. Kamiñskiego pt.„Kamienie na szaniec”

stanowi:

a) los dziecka rzuconego w wir wojny
b) uczucia m³odego cz³owieka zbuntowanego

przeciw doros³ym

c) rozpacz dziecka, które nie akceptuje œwiata doros³ych
d) smutek matki, która straci³a dziecko

28. Opowiadanie A. Czechowa pt. „Œmieræ urzêdnika”

obrazuje:

a) „Antygona” Sofoklesa
b) „Quo vadis?” H. Sienkiewicza
c) „Kameleon” A. Czechowa
d) „Opowieœæ wigilijna” K. Dickensa

17. Niepoprawnie jest zapisany wyraz:

20. Antygona z³ama³a prawo, poniewa¿ chcia³a:

11. Prawid³ow¹ konstrukcjê ma zdanie:

a) Przychodz¹c tutaj, gnêbi³y j¹ ró¿ne myœli.
b) P³ac¹c rachunki, zabrak³o jej pieniêdzy.
c) Gotuj¹c obiad, przypali³a jej siê zupa.
d) Przeczytawszy list, ogarnê³y j¹ wspomnienia.

30. Do elementów œwiata przedstawionego zaliczamy:

a) postaci sceniczne
b) dialogi i monologi
c) epizody
d) rozdzia³y

13. Na czwart¹ sylabê od koñca akcent pada w wyrazie:

a) zmiana

b) przeobra¿enie

c) metamorfoza

d) jednostajnoϾ

a) rybo³óstwo

b) warzyæ

c) kszyk

d) g¿egrzó³ka

a) wprowadzeniu drugiego aktora
b) zminimalizowaniu roli bogów w losach bohaterów
c) zwiêkszeniu liczby cz³onków chóru
d) wprowadzeniu na scenê dekoracji

a) ¿art na temat dziewczêcych warkoczyków
b) pouczenie o zasadach postêpowania
c) refleksjê o ¿yciu i œmierci
d) obraz faszystowskich zbrodni

a) los mu sprzyja
b) jest silnym cz³owiekiem
c) mo¿na mu zaufaæ
d) zna morze

a) rosyjskie spo³eczeñstwo XIX wieku
b) s³u¿alczoœæ i uni¿onoœæ podw³adnych wobec

prze³o¿onych

c) strach przed w³adz¹ urzêdników
d) biedê prowadz¹c¹ do g³odowej œmierci

a) Dzisiaj jest pierwszy czerwiec.
b) Wycieczka bêdzie w miesi¹cu maju.
c) Nazwy geograficzne piszemy z wielkiej litery.
d) Przeczytaj, co tam pisze.

23. Zasada trzech jednoœci w teatrze greckim

dotyczy³a:

a) literaturê faktu

b) dziennik

c) kronikê

d) zbeletryzowany reporta¿

a) republika

b) zaczêlibyœmy

c) przyj¹³bym

d) uczyliœmy

a) przewidzielibyœcie

b) przygotowalibyœmy

c) rozwinêliby

d) skasowa³abym

a) w¹¿

b) wa¿yæ

c) pajêczyna

d) szklanka

a) neologizmem frazeologicznym
b) archaizmem
c) dialektyzmem
d) regionalizmem

a) Izolda

b) Jagienka Zychówna

c) Antygona

d) Telimena

21. Ismena nie popar³a Antygony, poniewa¿:

a) zdobyæ w³adzê

b) pomœciæ zmar³ego brata

c) spe³niæ wolê bogów

d) uczciæ pamiêæ brata

a) nie zgadza³a siê z jej pogl¹dami
b) ba³a siê
c) nie kocha³a brata
d) gardzi³a ni¹

a) czasu
b) miejsca
c) charakterów
d) jêzyka