I. CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM

Po „odwil¿y” w 1956 roku szpera³em dalej, szukaj¹c grobu

Kopernika, pochowanego we fromborskiej katedrze. W kronice zachowa³
siê nawet dok³adny opis pogrzebu, jednak nic w nim nie wspomniano o
miejscu z³o¿enia cia³a - i tu siê zaczyna³a najwiêksza zagadka. W
czasach Kopernika istnia³ zwyczaj grzebania kanoników pod posadzk¹,
przy tym o³tarzu, który przedtem by³ oddany pod opiekê tego w³aœnie
kanonika. Jak zdo³ano póŸniej ustaliæ na podstawie dokumentów
archiwalnych, o³tarz Kopernika znajdowa³ siê przy drugim filarze, po
prawej stronie od wejœcia. Tam te¿ prawdopodobnie pod ceglan¹
posadzk¹ zosta³y z³o¿one zw³oki. Inna, lecz odosobniona wersja
wskazuje miejsce grobu Kopernika trzy filary dalej. Podanie mówi te¿, ¿e
cia³o naszego astronoma w czasie najazdu szwedzkiego zosta³o
wyrzucone z grobu. PóŸniej rzekomo zabrane przez wielbicieli jego nauki
oraz ukryte w krypcie pod prezbiterium, gdzie siê dotychczas znajduje.
Jest to jednak wersja nieprawdziwa, gdy¿ Szwedzi nie zrywali posadzki i
nie przekopywali terenu koœcio³a. Wiemy natomiast, ¿e w kryptach
profanowali i rabowali groby. (...) Za pierwsz¹ hipotez¹ przemawia
równie¿ fakt, ¿e w 38 lat po œmierci Kopernika - a wiêc gdy pamiêtano
jeszcze jego pogrzeb - biskup Kromer umieœci³ na œcianie obok drugiego
filara epitafium (...). Pó³tora wieku póŸniej epitafium to zosta³o usuniête
na rzecz tablicy grobowej biskupa Szembeka, mo¿nego fundatora
budowanej obok kaplicy. W pobli¿u o³tarza g³ównego, z lewej strony,
umieszczono na filarze nowe epitafium Kopernika...

J ZYK POLSKI

SESJA WIOSENNA

2007

OLIMPUS

P

II. NAUKA O JÊZYKU

5. O zainteresowaniach historycznych autora tekstu

œwiadczy:

a) nawi¹zanie do „odwil¿y” w 1956 roku
b) odwo³ywanie siê do Ÿróde³ historycznych
c) umiejêtnoœæ argumentowania
d) znajomoϾ dawnych kronik

S. Szwarc-Bronikowski,

.

Arkady, Warszawa 1995, s.137-138.

Poszukiwanie zagubionych œwiatów

9. Martwi³ siê, ale nie okazywa³ tego. - to zdanie

wspó³rzêdnie z³o¿one:

a) ³¹czne

b) roz³¹czne

c) przeciwstawne

d) wynikowe

2. Autor utrzymuje, ¿e Kopernik zosta³ pochowany:

a) przy o³tarzu
b) po prawej stronie od wejœcia
c) po lewej stronie od wejœcia
d) pod prezbiterium

4. Mylna hipoteza na temat grobu mog³a powstaæ na

skutek:

a) umieszczenia przez biskupa Kromera epitafium
b) umieszczenia epitafium biskupa Szembeka
c) usuniêcia epitafium umieszczonego w 38 lat po œmierci

astronoma

d) umieszczenia epitafium Kopernika w pobli¿u o³tarza

g³ównego

7. Mowê niezale¿n¹ stanowi zapis:

a) Mama narzeka³a, ¿e jest póŸno.
b) Pani powiedzia³a: Opuœcie klasê.
c) Dzieci wo³aj¹: „Zatrzymaj siê!”
d) Ch³opiec t³umaczy³, jak dojœæ do kina.

GIMNAZJUM

KLASA 3

1. W poszukiwaniu grobu Kopernika autor tekstu

odwo³a³ siê do:

a) wiedzy historycznej
b) dokumentów archiwalnych
c) podañ i legend
d) wiedzy o dawnych zwyczajach

3. Problemy z odnalezieniem grobu Kopernika

powsta³y w wyniku:

a) zaniedbania uczonych
b) braku zapisów w kronice
c) najazdu szwedzkiego
d) ukrywania zw³ok astronoma

6. Do zwyczajów XVI wieku, zwi¹zanych z pochówkiem

zmar³ych, nale¿a³o:

a) chowanie kanoników w wybranym przez nich miejscu
b) umieszczanie napisu s³awi¹cego zmar³ego
c) wyposa¿anie grobu w przedmioty codziennego u¿ytku
d) chowanie duchownych w kryptach katedry

8. Mow¹ zale¿n¹ jest zdanie:

a) pojedyncze
b) podrzêdnie z³o¿one okolicznikowe
c) podrzêdnie z³o¿one dope³nieniowe
d) wspó³rzêdnie z³o¿one wynikowe

10. Zdaniem podrzêdnie z³o¿onym przydawkowym

jest wypowiedzenie:

a) Ksi¹¿ka by³a taka, ¿e nie móg³ od niej oderwaæ wzroku.
b) Zjad³ kanapki, które przygotowa³a mama.
c) Czas, jaki nam pozosta³, by³ naprawdê krótki.
d) Dosta³ wiadomoœæ, ¿e przyje¿d¿a babcia.

11. Zdaniem podrzêdnie z³o¿onym podmiotowym jest

wypowiedzenie:

a) Okaza³o siê, ¿e masz racjê.
b) Kto zna wiersze Leœmiana, niech powie.
c) Wiem, co masz na myœli.
d) Sta³o siê to, co zapowiedzia³eœ.

III. LITERATURA

23. Teatr Moliera cechuje:

a) patos i wznios³oœæ
b) sztuczna deklamacja
c) swoboda w interpretacji dzie³a
d) umowny charakter dekoracji

26. Dramat jest rodzajem literackim, w którym:

a) zdarzenia przedstawia narrator
b) s¹ zawarte didaskalia
c) akcjê tworz¹ bohaterowie
d) zakoñczenie jest tragiczne

17. Poprawnie jest zapisany skrót w zdaniu:

a) WeŸ ksi¹¿ki, notatki itd. (i tak dalej)
b) Nie ma dr Nowak. (doktor)
c) By³y tam min. wst¹¿ki i paski. (miêdzy innymi)
d) Dzia³o siê to 1000 lat pne. (przed nasz¹ er¹)

14. Archaizmy to wyrazy, które:

a) zmieni³y znaczenie
b) powsta³y w dawnych czasach
c) pochodz¹ z jêzyków obcych
d) wysz³y z u¿ycia

16. Na obszarze naszego kraju wystêpuje gwara:

a) polska

b) podhalañska

c) œl¹ska

d) kaszubska

25. Komizm w sztukach Moliera polega na:

a) znacznym uwypukleniu cech bohaterów
b) zastosowaniu gry jêzykowej
c) kontrastowym zestawieniu scen
d) wprowadzeniu elementu zaskoczenia

12. Neologizmem s³owotwórczym jest wyraz:

a) przepierka

b) krzykacz

c) mazak

d) roznosiciel

13. Neologizmem znaczeniowym jest wyraz:

a) komputer

b) myszka

c) dysk

d) marka

15. Gwara to jêzyk:

a) wyodrêbnionej grupy spo³ecznej
b) artystów
c) ludnoœci wiejskiej jakiegoœ regionu
d) wszystkich mieszkañców kraju

18. Synonimem wyrazu

jest:

mówca

a) mównica

b) orator

c) dyskutant

d) milczek

19.

w teatrze antycznym to kategoria,

polegaj¹ca na:

Katharsis

a) duchowym oczyszczeniu
b) silnym prze¿yciu wewnêtrznym
c) ucieczce od rzeczywistoœci
d) odczuciu piêkna

20. Zasada trzech jednoœci w teatrze antycznym

dotyczy³a:

a) akcji

b) postaci

c) miejsca

d) czasu

21. Chór w teatrze antycznym:

a) komentowa³ zdarzenia
b) oddziela³ akty przedstawienia
c) zapowiada³ wejœcie nowej postaci
d) w³¹cza³ siê w bieg zdarzeñ

22. Teatr el¿bietañski charakteryzuje:

a) bogactwo dekoracji
b) zerwanie z zasad¹ trzech jednoœci
c) wystêpowanie scen zbiorowych
d) wprowadzenie jêzyka potocznego

24. Nazwisko autora i tytu³ sztuki prawid³owo

zestawiono w szeregu:

a) „

”

Sen nocy letniej - Szekspir

b) „

”

Œwiêtoszek - S³owacki

c) „

”

Balladyna - Mickiewicz

d) „

”

Sk¹piec - Molier

29. „Stary cz³owiek i morze” to apoteoza:

a) sprawiedliwoœci
b) mêstwa
c) hartu ducha
d) mi³oœci

28. Santiago w opowiadaniu pt. „Stary cz³owiek i

morze” wyra¿a:

a) szacunek dla przyrody
b) akceptacjê otoczenia
c) wolê dzia³ania
d) niechêæ dla œwiata

27. Laureatem literackiej nagrody Nobla jest:

a) E. Hemingway
b) A. Saint-Exupery
c) H. Sienkiewicz
d) G. Orwell

30. Prawid³owo zestawiono cytaty z nazwiskami

autorów w szeregu:

b) „Cz³owieka mo¿na zniszczyæ, ale nie pokonaæ”

- Sofokles

c) „Wspó³kochaæ przysz³am, nie wspó³nienawidziæ”

- J. Kochanowski

d) „Nie porzucaj nadzieje, jakoæ siê kolwiek dzieje”

- A. Saint-Exupery

a) „Najwa¿niejsze jest niewidoczne dla oczu”

- E. Hemingway