MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA
SEMESTR LETNI 2009/2010
OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS
1
Elastyczność cenowa popytu – (ang. Price elasticity of demand)
na dobro to stosunek względnej zmiany zapotrzebowania do względnej
zmiany ceny tego dobra:
Popyt może być:
elastyczny (E
pd
>1)
Popyt elastyczny jest przejawem stosunkowo dużej reakcji
konsumentów na zmianę ceny. Procentowa zmiana popytu jest większa
od procentowej zmiany ceny (np. -3)
nieelastyczny (E
pd
<1)
Popyt nieelastyczny jest przejawem stosunkowo małej reakcji
konsumentów na zmianę ceny. Procentowa zmiana popytu jest mniejsza
od procentowej zmiany ceny (np. -0,5)
neutralny (E
pd
=1)
Procentowa zmiana wielkości popytu jest taka sama jak procentowa
zmiana ceny
0
2
4
6
8
10
12
14
0
20
40
60
80
100
120
P
Q
Epd =1
Epd<1
Epd>1
1
2
1
1
2
1
1
1
:
/
/
p
p
p
q
q
q
P
P
Q
Q
E
pd
ceny
zmiana
popytu
zmiana
E
pd
_
%
_
%
MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA
SEMESTR LETNI 2009/2010
OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS
2
Wrażliwość popytu na zmianę ceny zależy od:
Poziomu ceny
Przy niskiej cenie określona zmiana ceny, np. podwyżka ceny o 5%,
powoduje na ogół słabszą reakcję nabywców niż analogiczna podwyżka
przy wysokiej cenie.
Wysokości dochodu
Ludzie ubożsi na ogół silniej reagują na zmiany ceny, zwłaszcza dóbr
droższych.
Dostępności substytutów
Dostępność bliskich substytutów zwiększa wrażliwość nabywców na
podwyżkę ceny danego dobra.
Gustu nabywców
Przywiązanie do konsumpcji określonych dóbr zmniejsza reakcję na
podwyżkę ceny.
Rodzaju dobra
Popyt na dobra podstawowe jest mniej elastyczny na zmiany cen niż
popyt na dobro luksusowe.
Szerokości kategorii dobra
Popyt na owoce jest mniej elastyczny niż popyt na konkretny gatunek
owoców, gdyż w obrębie szerszej grupy towarowej istnieją większe
możliwości wyboru (substytucji).
Długości okresu pomiaru
W dłuższym okresie reakcja popytu na zaistniałą zmianę ceny jest
pełniejsza niż w okresie krótkim (możliwość pełniejszego dostosowania
się nabywców do zmienionej ceny - np. przez wykorzystanie
substytutów).
Elastyczność łukowa
Rozpatrując duże zmiany ceny, należy liczyć elastyczność łukową -
średnią elastyczność między dwoma punktami na krzywej, według
poniższego wzoru:
2
1
5
,
0
2
1
:
2
1
5
,
0
2
1
:
p
p
p
p
q
q
q
q
P
P
Q
Q
pd
E
średnia
średnia
MIKROEKONOMIA – ĆWICZENIA
SEMESTR LETNI 2009/2010
OPRACOWANIE: mgr inż. ŁUKASZ LATUS
3
Mieszana elastyczność cenowa popytu to stosunek względnej zmiany
popytu na dobro do względnej zmiany ceny innego dobra
Dla dóbr komplementarnych współczynnik elastyczności cenowej ma
wartość ujemną
W przypadku substytutów ma wartość dodatnią
Dochodowa elastyczność popytu to stosunek względnej zmiany
zapotrzebowania na dobro do względnej zmiany dochodu nabywców:
Dobra
Pierwszej potrzeby
Luksusowe
(E
id
<1) (E
id
>1)
Niższego rzędu
Normalne
(E
id
<0)
(0<E
id
<1)
Dobra normalne (zwykłe) to takie dobro, na które popyt wzrasta wraz
ze wzrostem dochodu.
Dobro niższego rzędu to takie dobro, na które popyt maleje przy
wzroście dochodu.
j
j
i
i
ij
P
P
Q
Q
E
/
/
I
I
Q
Q
E
i
i
id
/
/