„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Mariusz Dydek
Tapetowanie
714[01].Z2.03
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Florczak Teresa
dr inż. Francuz Władysława Maria
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Machnik Marek
Konsultacja:
mgr inż. Machnik Marek
mgr inż. Sagan Teresa
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[01].Z2.03
Tapetowanie, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu Malarz - tapeciarz
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Materiał nauczania
7
4.1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska przy robotach tapeciarskich
7
4.1.1. Materiał nauczania
7
4.1.2. Pytania sprawdzające
8
4.1.3. Ćwiczenia
8
4.1.4. Sprawdzian postępów
9
4.2. Warunki wykonywania robót tapeciarskich
10
4.2.1. Materiał nauczania
10
4.2.2. Pytania sprawdzające
11
4.2.3. Ćwiczenia
11
4.2.4. Sprawdzian postępów
12
4.3. Przygotowanie tapet do naklejania: dobór barw, obcinanie marginesów,
cięcie arkuszy, wycinanie otworów
13
4.3.1. Materiał nauczania
13
4.3.2. Pytania sprawdzająca
16
4.3.3. Ćwiczenia
17
4.3.4. Sprawdzian postępów
19
4.4. Technika smarowania tapet klejem
20
4.4.1. Materiał nauczania
20
4.4.2. Pytania sprawdzające
22
4.4.3. Ćwiczenia
22
4.4.4. Sprawdzian postępów
23
4.5. Klejenie brytów. Technologia klejenia tapet
24
4.5.1. Materiał nauczania
24
4.5.2. Pytania sprawdzające
25
4.5.3. Ćwiczenia
26
4.5.4. Sprawdzian postępów
26
4.6. Tapetowanie ścian i sufitów
27
4.6.1. Materiał nauczania
27
4.6.2. Pytania sprawdzające
32
4.6.3. Ćwiczenia
32
4.6.4. Sprawdzian postępów
36
4.7. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
37
4.7.1. Materiał nauczania
37
4.7.2. Pytania sprawdzające
4.7.3. Ćwiczenia
4.7.4. Sprawdzian postępów
5. Sprawdzian osiągnięć
6. Literatura
37
38
38
39
44
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Uczysz się zawodu malarz - tapeciarz, wykorzystują modułowy program nauczania.
Program taki zakłada, że w trakcie jego realizacji wykazujesz się dużą aktywnością
i samodzielnie rozwiązujesz wiele problemów zawodowych. W ten sposób nabywasz
konkretne kwalifikacje, stanowiące podstawę do zatrudnienia, a następnie do awansu
zawodowego.
Do nauki otrzymujesz poradnik „Tapetowanie”, który zawiera:
−
wymagania wstępne, czyli tę część wiedzy i umiejętności opanowanych w trakcie realizacji
programu poprzednich jednostek modułowych, która będzie Ci niezbędna do realizacji
materiału tej jednostki modułowej (co już musisz umieć, aby nauczyć się czegoś nowego),
−
wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z tym poradnikiem (czego nowego
się nauczysz),
−
nowy materiał nauczania (co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia),
−
zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś podane treści i możesz już
rozpocząć realizację ćwiczeń (czy możesz już przystąpić do ćwiczeń),
−
ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych
(co i w jaki sposób masz wykonać praktycznie),
−
sprawdziany postępów (sam możesz sprawdzić, czy już potrafisz poradzić sobie
z problemami, jakie wcześniej rozwiązywałeś),
−
zestawy zadań testowych (w jaki sposób nauczyciel sprawdzi i potwierdzi poziom Twojej
wiedzy),
−
literaturę i wykaz niezbędnych norm (gdzie zaglądnąć, aby więcej wiedzieć i lepiej
wykonać zadania). Poradnik nie jest podręcznikiem ani tym bardziej kompendium wiedzy
związanej z zawodem. Aby zdobyć więcej interesujących Cię informacji, musisz sięgnąć
do przedstawionych pozycji, które przedstawiają najbardziej aktualną wiedzę w zawodzie.
Pamiętaj, że przedstawiony wykaz literatury nie jest czymś stałym i w każdej chwili mogą
pojawić się na rynku nowe pozycje.
Po przeczytaniu każdego pytania ze sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim
miejscu TAK albo NIE – właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedź. Odpowiedzi NIE wskazują
na luki w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze
raz powróć do elementów programu nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie
jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały TAK.
Po opanowaniu programu jednostki modułowej, nauczyciel sprawdzi poziom Twoich
umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz
zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów
podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. Aby zapoznać się z taką
formą sprawdzania kwalifikacji, zakresem kontroli oraz poznać kryteria oceniania, przejrzyj
przykładowe zadania kontrolne.
W każdej chwili (z wyjątkiem testów końcowych) możesz zwrócić się o pomoc do
nauczyciela, który pomoże Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz
daną czynność.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać regulaminów,
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, instrukcji przeciwpożarowych i zasad ochrony
środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac. Z odpowiednimi przepisami
zapoznasz się w trakcie nauki.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
714[01].Z2
Technologia robót tapeciarskich
714[01].Z2.01
Dobieranie materiałów, narzędzi
i
sprzętu do tapetowania
714[01].Z2.02
Przygotowanie podłoży pod
tapetowanie
714[01].Z2.03
Tapetowanie
714.[01].Z2.04
Wykonywanie robót remontowych
i konserwacja tapet
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:
−
stosować terminologię budowlaną,
−
odróżniać technologie wykonania budynku,
−
przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
−
stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
−
rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
−
odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
−
posługiwać się dokumentacją budowlaną,
−
wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
−
organizować stanowiska składowania i magazynowania,
−
transportować materiały budowlane,
−
rozróżniać materiały i sprzęt budowlany,
−
rozróżniać i dobierać materiały stosowane w tapetowaniu i przygotowaniu podłoża pod
tapetowanie,
−
rozróżniać i dobierać narzędzia i sprzęt do tapetowania i przygotowania podłoża pod
tapetowanie,
−
oceniać jakość klejów i tapet,
−
przygotowywać podłoże pod tapetowanie,
−
określać szacunkowo ilość potrzebnych materiałów,
−
dokonywać przedmiaru i obmiaru robót tapeciarskich.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
−
rozpoznać i nazwać rodzaje tapet,
−
ocenić jakość tapet,
−
dobrać rodzaj tapet w zależności od przeznaczenia,
−
przygotować tapety do naklejenia,
−
ocenić stan techniczny podłoża,
−
przygotować podłoże pod tapetowanie,
−
określić szacunkowo ilość potrzebnych tapet,
−
dobrać rodzaj kleju i materiałów pomocniczych do tapetowania,
−
dobrać i zastosować narzędzia oraz sprzęt do robót tapeciarskich,
−
dobrać technologię klejenia tapet,
−
nanieść klej na tapety,
−
złożyć arkusze tapet po posmarowaniu klejem,
−
nakleić bryty według kolejności przyklejania,
−
nałożyć tapety na ściany według zasad tapetowania,
−
nałożyć tapety na miejsca ścian trudno dostępnych,
−
wykonać prace wykończeniowe tapetowania przy otworach okiennych, drzwiowych,
puszkach elektrycznych, instalacjach sanitarnych i grzejnikach C.O.,
−
połączyć arkusze tapet jednobarwnych i wzorzystych,
−
wytapetować sufity,
−
zorganizować stanowisko pracy do robót tapeciarskich,
−
określić szacunkowo ilość potrzebnego kleju i materiałów pomocniczych,
−
dokonać obmiaru i przedmiaru prac tapeciarskich,
−
wykonać tapetowanie z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska przy
robotach tapeciarskich
4.1.1. Materiał nauczania
Podczas prac tapeciarskich występują określone zagrożenia. Wobec tego niezbędne jest
zapoznanie się z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy przed wykonywaniem takich prac.
Czynności niebezpieczne podczas prac tapeciarskich
−
Przecinanie tapet za pomocą noży oraz ostrzy metalowych. Częstymi wypadkami są tu
skaleczenia rąk. Podczas tych prac należy bardzo ostrożne obchodzić się z ostrzami
narzędzi tnących.
W czasie przycinania tapety na odpowiednią długość oraz wycinania
otworów za pomocą noża tapeciarskiego bardzo ważny jest stan techniczny narzędzia.
Przed przystąpieniem do prac należy sprawdzić stan zamocowania ostrza w rękojeści.
−
Odkręcanie osłon gniazd elektrycznych oraz wyłączników podczas tapetowania. Istnieje
podczas tych prac ryzyko porażenie prądem elektrycznym. Niezwykle ważne jest
przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Najlepiej na czas tych prac wyłączyć
zasilanie, oraz zabezpieczyć wystające przewody taśmą izolacyjną.
−
Praca na drabinie podczas przyklejania i wykańczania górnych elementów tapet. Prace na
wysokości grożą upadkiem z drabin lub rusztowań. Może to być spowodowane utratą
równowagi przez pracownika lub złym stanem drabin (obluzowane stopnie). W celu
zapobiegania takim wypadkom należy asekurować osobę wykonującą dane czynności przy
tapetowaniu. Osoby pracujące przy tapetowaniu nie powinny posiadać przeciwwskazań do
pracy na wysokości.
Pozostałości rozrobionego kleju czy substancji do obniżania alkaliczności podłoża pod
żadnym pozorem nie wylewamy do instalacji kanalizacyjnej czy bezpośrednio do gruntu.
Substancje te mogą być przyczyną skażenia wód gruntowych i zanieczyszczenia środowiska
naturalnego. Należy je szczelnie zamknąć w specjalnych do tego celu przystosowanych
pojemnikach. Pozostałości po starych tapetach również należy zebrać i wraz z innymi
odpadami przekazać do zakładu utylizacji odpadów.
Pod żadnym pozorem nie należy palić starych tapet ponieważ oprócz zagrożenia
pożarowego spowodujemy również zanieczyszczenie środowiska naturalnego szkodliwym
dymem z tapet powlekanych substancjami chemicznymi.
Ważnym elementem bezpiecznej i efektywnej pracy jest zachowanie ładu i porządku na
stanowisku pracy.
Właściwa konserwacja i przechowywanie narzędzi po pracy sprawią, że wszystkie
narzędzia i sprzęt pomocniczy będą sprawne technicznie, bezpieczne, czyste oraz gotowe do
użycia.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie zagrożenia powstają podczas odkręcania gniazdek elektrycznych, które
demontujemy przed przystąpieniem do prac tapeciarskich?
2. Podczas jakich czynności i w jakich sytuacjach grozi nam skaleczenie dłoni?
3. Co powinno się robić z odpadami powstającymi w wyniku prowadzenia prac
tapeciarskich?
4. W jaki sposób zabezpieczyć się przed upadkiem z wysokości podczas prac tapeciarskich?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wyjaśnij jakie niebezpieczne sytuacje mogą powstać podczas wykonywania prac
tapeciarskich. Które z nich są szczególnie niebezpieczne? Jak przed nimi się zabezpieczyć?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ocenić zagrożenia,
2) określić zabezpieczenia,
3) zapisać swoje spostrzeżenia,
4) omówić z nauczycielem wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Za pomocą noża do tapet utnij dwa pasy tapety na wyznaczoną długość.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś
1) przygotować potrzebne do wykonania zadania narzędzia i materiały,
2) sprawdzić stan techniczny noża,
3) wyznaczyć linie cięcia,
4) uciąć tapety wzdłuż wyznaczonych linii,
5) utrzymać ład i porządek na stanowisku,
6) omówić z nauczycielem wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
przybory do pisania,
−
stół tapeciarski,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
−
rolka tapety,
−
nóż do tapet,
−
taśma miernicza,
−
liniał metalowy wyznaczający linię cięcia.
Ćwiczenie 3
Omów w jaki sposób będziemy dbać o środowisko naturalne podczas prac tapeciarskich
i po ich zakończeniu. Jak postępujemy z odpadami niebezpiecznymi dla środowiska
naturalnego?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić zasady ochrony środowiska naturalnego w trakcie robót tapeciarskich,
2) zapisać swoje spostrzeżenia,
3) omówić z nauczycielem wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
przybory do pisania
4.1.4. Sprawdzian postępów
TAK
NIE
Czy potrafisz
1) wymienić możliwe zagrożenia podczas prac tapeciarskich?
2) rozpoznać rodzaje zagrożeń podczas prac tapeciarskich?
3) wybrać sposób zabezpieczenia się przed upadkiem z drabiny?
4) zabezpieczyć się przed porażeniem prądem elektrycznym?
5) posługiwać się w bezpieczny sposób narzędziami do cięcia tapet?
6) zachować ład i porządek na stanowisku pracy?
7) dbać o środowisko naturalne w trakcie tapetowania?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
4.2. Warunki wykonywania robót tapeciarskich
4.2.1. Materiał nauczania
Czasochłonność robót tapeciarskich, a tym samym wydajność pracowników, uzależniona
jest od szeregu czynników, do których należy zaliczyć:
−
jakość i rodzaj podłoża,
−
wymiary i kształt pomieszczenia,
−
rodzaj tapety.
Odpowiednio przygotowane podłoże (odpowiednia wilgotność, alkaliczność, stan
powierzchni) ma istotny wpływ na przebieg robót tapeciarskich. Wprawdzie nie obciąża to
samych tapeciarzy, ponieważ zarówno szpachlowanie ścian jak i przecieranie powinni wykonać
tynkarze, a tapeciarze są obowiązani jedynie do usunięcia szpachlą drobnych nierówności.
Odpowiednio zorganizowana praca nie wyklucza również wykonywania drobnych reperacji
podłoża przez tapeciarzy. Umiejętności związane z ocena stanu technicznego podłoża i jego
przygotowaniem do tapetowania oraz dobraniem materiałów pomocniczych, nabyłeś w trakcie
realizacji programu jednostki modułowej 714[01].Z2.02 Przygotowanie podłoży pod
tapetowanie.
Wielkość pomieszczeń ma również istotny wpływ na szybkość tapetowanie. Duże
pomieszczenia z reguły tapetuje się znacznie szybciej niż przedpokoje, w których występuje
znacznie więcej miejsc przycinania i dopasowania tapety. Na wydajność pracy tapeciarza ma
także wpływ rodzaj tapety. Tapety cienkie, jednobarwne, lub bez raportu przykleja się
znacznie szybciej niż tapety z raportem lub tapety głęboko tłoczone (klejone na styk).
Wykorzystanie do wykańczania pomieszczeń tapet fakturowanych daje nam możliwość
ukrycia drobnych nierówności podłoża oraz pracochłonnych do zamalowania przebarwień
powierzchni tynku. Tapety zmywalne warto natomiast zastosować tam, gdzie istnieje
możliwość częstych zabrudzeń powierzchni ścian.
Przygotowanie stanowiska pracy do robót tapeciarskich.
W celu zwiększenia wydajności pracy pracowników, należy zorganizować we właściwy
sposób stanowiska robót tapeciarskich oraz zapewnić pracownikom właściwe i wygodne
w użyciu narzędzia.
Do wykonania prac związanych z tapetowaniem ścian i sufitów w mieszkaniu potrzebne są
narzędzia, z których jedne służą do przygotowania podłoża pod tapety, inne do obróbki tapety,
a jeszcze inne do nakładania tapety i dokładnego wykończenia tapetowanych powierzchni.
Przestrzegając zasady używania właściwego narzędzia do wykonania danej pracy, uzyskujemy
efekt sprawniejszego jej przebiegu i lepszego wykonania. Umiejętności związane z dobraniem
narzędzi oraz sprzętu do robót tapeciarskich i pomocniczych nabyłeś w trakcie realizacji
programu jednostki modułowej 714[01].Z2.01 Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do
tapetowania.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Rys. 1. Stanowisko do robót tapeciarskich: 1- źródło światła, 2-płyta stołu tapeciarskiego, 3- taśma stalowa,
4- drabina malarska, 5- skrzynka na drobne przybory, 6- wiadro z klejem; A – górna część tapety, B – dolna
część tapety, C – stanowisko pracy tapeciarza w czasie obcinania marginesu, przycinania tapety i smarowania
tapety klejem, D – tylna część stołu tapeciarskiego [5, s. 68]
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie muszą być spełnione warunki aby przystąpić do prac tapeciarskich?
2. Jak powinno być ustawione stanowisko pracy tapeciarza względem okna?
3. Czy dopuszczalne są niewielkie przebarwienia powierzchni pod tapetowanie?
4. Czy można za pomocą tapetowania ukryć drobne wady stanu powierzchni? Jeśli tak,
to jakie?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj stanowisko pracy do robót tapeciarskich. Dobierz i zgromadź odpowiedni
sprzęt i narzędzia potrzebne do wykonania robót tapeciarskich. Uzasadnij wybór narzędzi
i sprzętu do prac tapeciarskich?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić rodzaj potrzebnych narzędzi oraz sprzętu pomocniczego do tapetowania,
2) przygotować stół tapeciarski i odpowiednio go ustawić,
3) pobrać z wyznaczonego miejsca odpowiedni sprzęt i narzędzia,
4) sprawdzić stan techniczny narzędzi i sprzętu,
5) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem,
6) przekazać nauczycielowi swoje notatki i uzasadnić wybór określonego sprzętu i narzędzi.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
dzienniczek uczniowski,
−
przybory do pisania,
−
stół tapeciarski,
−
narzędzia i sprzęt do robót tapeciarskich.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Ćwiczenie 2
Wyjaśnij jakie czynniki wpływają na wydajność prac tapeciarskich. Jakie korzyści daje nam
stosowanie tapet fakturowanych?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać polecenie,
2) przystąpić do wykonywania ćwiczenia,
3) zapisać swoje spostrzeżenia,
4) odpowiedzieć na pytania postawione w ćwiczeniu.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
przybory do pisania.
4.2.4. Sprawdzian postępów
Tak
Nie
Czy potrafisz
1) rozróżnić poszczególne czynniki warunkujące przystąpienie
do prac tapeciarskich?
2) ocenić warunki przygotowania podłoża pod tapetowanie?
3) ustawić stół tapeciarski, uwzględniając położenie okna?
4) przygotować stanowisko do robót tapeciarskich?
5) ukryć drobne wady stanu powierzchni za pomocą tapetowania?
6) dowieść, że w niektórych sytuacjach tapetowanie powierzchni
jest praktyczniejsze od malowania?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
4.3. Przygotowanie tapet do naklejania: dobór barw, obcinanie
marginesów, cięcie arkuszy, wycinanie otworów
4.3.1. Materiał nauczania
Wybór odpowiedniej tapety nie może być dokonany w oderwaniu od funkcji, wielkości
i kształtu pomieszczeń, a także od elementów wyposażenia (mebli, dywanów, firanek). Tak
więc przy doborze tapet indywidualny użytkownik powinien mieć na uwadze:
−
przeznaczenie pomieszczenia,
−
wielkość i kształt pomieszczenia,
−
elementy wyposażenia wnętrza,
−
wykończenie powierzchni przeznaczonej do tapetowania.
Rys. 2. Tapety z wzorem imitującym materiały: a) żyłkowania marmuru;
b) sploty tkaniny; c) słoje drewna
Dobór barw
Przed przystąpieniem do tapetowania ścian należy sprawdzić jakość tapet i upewnić się,
czy nie ma między nimi różnic w odcieniu i barwie. Aby porównać odcienie tapety (zarówno
koloru tła, jak i koloru wzoru), należy częściowo rozwinąć rolki i ułożyć je obok siebie, oraz
sprawdzić czy wszystkie rolki mają jednakowe numery i pochodzą z tej samej partii
produkcyjnej.
−
kolory intensywne, ciemniejsze dodają wnętrzu przytulnego ciepła, ale sprawiają, że
pomieszczenie robi wrażenie mniejszego,
−
kolory jasne dają wrażenie przestrzeni. Sprawiają, że pomieszczenie wydaje się
przestronniejsze i większe niż w rzeczywistości,
−
w pomieszczeniach o wysokości ponad 2,7 m, warto górną krawędź tapety przykleić
około 20 cm poniżej sufitu, co dodatkowo wizualnie skróci ściany,
−
pamiętajmy, że w dużych, widnych i przestronnych wnętrzach dobrze wyglądają większe
wzory o zdecydowanych kolorach,
−
na poddaszu rezygnujmy z wyraźnego wzoru, gdyż skośne ściany uniemożliwią
dopasowanie deseni w narożnikach, co wprowadzi optyczny bałagan,
−
druk nie zawsze jest w rolkach jednakowy, może różnić się odcieniem, głębokością
faktury, dlatego ważne jest, aby przy zakupie zwrócić uwagę na numer seryjny.
Identyczny numer zapewnia idealną zgodność.
a)
b)
c)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Szczegółowe umiejętności związane z rozpoznaniem, oceną jakości i doborem tapet,
ukształtowałeś w trakcie realizacji programu jednostki modułowej 714[01].Z2.01 Dobieranie
materiałów, narzędzi i sprzętu do tapetowania.
Marginesy
Jeżeli w zastosowanych przez nas tapetach występują marginesy, należy postąpić
w następujący sposób: jeśli tapeta jest gładka i cienka, przeznaczona do klejenia na
jednostronny zakład, obcina się jedynie margines występujący z jednej strony tapety.
W tapetach z raportem należy pamiętać o obcięciu marginesu na krawędzi arkusza, od strony
okna. Margines można obciąć nożyczkami (rys. 4a, b) lub nożem tapeciarskim (rys. 4c),
bezpośrednio przy umocowanym na krawędzi stołu tapeciarskiego liniale metalowym.
Przy zastosowaniu tapet z raportem, czyli powtarzającym się w stałych odstępach
wzorem, należy w długości arkusza uwzględnić zapas dla dopasowania wzoru. Przy
stosowaniu tapety wzorzystej, wszystkie bryty muszą być dopasowane nie tylko długością do
wysokości ścian, ale przede wszystkim do motywu wzoru, zgodnie z podanymi na marginesie
tapety znakami informacyjnymi w postaci małych strzałek, linii lub kropek (rys. 5). W tapetach
strukturalnych należy ponadto zwrócić uwagę na to, aby poza rysunkiem wzoru pasowały do
siebie wytłoczenia na sąsiednich brytach.
Dobranie miejsc cięcia tapety z raportem wymaga bardzo dużej staranności, aby zapewnić
dokładne przyleganie do siebie wzoru sąsiednich arkuszy.
Rys. 4. Obcinanie marginesu: a) nożyczkami, b) nożyczkami przy płycie stołu, c) nożem tapeciarskim
przy krawędzi taśmy stalowej [5, s. 71]
R
a
port
R
a
port
Rys. 3. Tapeta: a) bez raportu; b) z dużym raportem; c) z małym raportem
a)
b)
c)
a)
b)
c)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Cięcie arkuszy
Przed cięciem poprzecznym rolki na poszczególne arkusze (bryty) należy pomierzyć
wysokość pomieszczenia. W pierwszej kolejności należy ustalić maksymalną wysokość
pomieszczenia, dokonując pomiaru w narożach, a przy długiej ścianie – również i w środku jej
długości. Praktyka pokazuje, że różnice wysokości w jednym pomieszczeniu wahają się od
1 do 4 cm.
Rys. 5. Pasowanie i przycinanie arkuszy tapet wzorzystych, w oparciu o znaki informacyjne
na marginesie [3, s. 74]
Rolkę na poszczególne arkusze tnie się na stole tapeciarskim. Po wcześniejszym
wyliczeniu liczby brytów potrzebnych do wyklejenia na jednej ścianie, można przystąpić do ich
odcięcia z rolek.
Po oznaczeniu na stole długości arkusza, tapetę zwykłą i wodoodporną bez
raportu rozwija się z rolki stroną licową (zadrukowaną) do spodu, a następnie tnie się
najczęściej przy listwie, stosując nóż tapeciarski lub nożyce do tapet.
Rys. 6. Przycinanie arkusza tapety z rolki: a) odmierzanie długości arkusza, b) przycinanie arkusza.[5, s. 72]
WZORCOWY ARKUSZ
R
APO
RT
R
O
ZW
INI
Ę
C
IE
R
O
L
K
I
T
APE
TY
b)
a)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Ze względu na możliwość porażenia prądem elektrycznym podczas demontowania osłon
ochronnych gniazd oraz łączników elektrycznych należy przed przystąpieniem do tapetowania
wyłączyć do nich dopływ prądu. Osłony przykręcamy dopiero wtedy, gdy tapeta wyschnie.
Wycinanie otworów
Przy klejeniu tapet należy pamiętać, aby w miejscu uprzednio zdjętych puszek
elektrycznych, od razu naciąć tapetę, w celu oznaczenia ich usytuowania, a po wyschnięciu
kleju, starannie wyciąć otwory na puszki.
Rys. 7. Oklejanie przewodów znajdujących się na powierzchni ścian: a) przyklejanie paska tapety, b) nacinanie
tapety, c) wycięcie otworu w tapecie na wypukłe gniazdko wtyczkowe [5, s. 86]
Osłonki (pokrywki) puszek należy okleić tapetą o dobranym wzorze. Należy również
przestrzegać tej samej zasady, w stosunku do wyłączników i gniazdek elektrycznych, których
wierzchnia część powinna być odkręcona przed tapetowaniem pomieszczenia.
Po dokładnym przyklejeniu kolejnego brytu, przy użyciu ostrego noża, przecina się
wykładzinę po wewnętrznym obwodzie każdego gniazdka. Pokrywy gniazdek można
przykręcić dopiero po wyschnięciu tapety.
Kolorowe paski zwane borderami pozwalają na wykończenie pomieszczenia w sposób
indywidualny. Ich przyklejenie nie sprawi trudności, jeżeli użyjemy do tego celu kleju
przeznaczonego do mocnego przytwierdzania borderów.
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak wpływają na człowieka tapety o jasnych a jak o ciemnych kolorach?
2. Jakie wymagania stawiamy tapetom?
3. Jak postępujemy przy odmierzaniu długości tapet jednobarwnych?
4. Jak postępujemy przy odmierzaniu długości tapety z raportem?
5. Jak postępujemy przy przygotowaniu tapet z marginesem?
6. W jaki sposób wykonuje się otwory w tapetach?
a)
b)
c)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opisz czym powinniśmy się kierować dobierając kolor tapety do pomieszczeń?
Na przykładowych trzech próbkach tapet określ ich zastosowanie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać polecenie,
2) obejrzeć przedstawione próbki tapet,
3) wybrać w dowolnej kolejności :
a) próbkę tapety papierowej (o jasnym kolorze) i określić jej zastosowanie,
b) próbkę tapety papierowej (o ciemnym kolorze) i określić jej zastosowanie,
c) próbkę tapety winylowej (o większych wzorach i zdecydowanych kolorach) i określić
jej zastosowanie,
4) odpowiedzieć na zadane w ćwiczeniu pytanie,
5) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
stolik tapeciarski,
−
3 różne rodzaje tapet:
−
próbka tapety papierowej (o jasnym kolorze),
−
próbka tapety papierowej (o ciemnym kolorze),
−
próbka tapety winylowej (o większych wzorach i zdecydowanych kolorach).
Ćwiczenie 2
Z grupy 6 przedstawionych tapet wybierz:
a) tapetę z małym raportem ,
b) tapetę z dużym raportem,
c) tapetę jednobarwną.
Jakie cechy pozwoliły Ci rozpoznać i wybrać wskazane tapety?
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) obejrzeć przedstawione próbki lub fotografie tapet,
2) wybrać tapetę jednobarwną,
3) wybrać tapetę z małym raportem,
4) wybrać tapetę z dużym raportem,
5) odpowiedzieć na zadane w ćwiczeniu pytanie,
6) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
stolik tapeciarski,
−
6 różnych rodzajów tapet; w tym tapeta jednobarwna oraz tapety z małym i dużym
raportem ewentualnie katalogi tapet.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Ćwiczenie 3
Przygotuj trzy pasy tapety jednobarwnej. Długość pasów dostosuj do wysokości
wyznaczonego do tapetowania obszaru.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) pobrać odpowiednią ilość materiału z magazynu,
2) rozwinąć rolki i sprawdzić stan, kolor i odcień tapety,
3) wymierzyć i zaznaczyć długość jednego pasa tapety,
4) dociąć pierwszy pas oraz pozostałe,
5) sprawdzić, czy cięcie wykonane zostało prawidłowo.
Wyposażenie stanowiska pracy
−
rolka tapety o jednolitym odcieniu i kolorze,
−
ołówek, liniał, przymiar taśmowy,
−
stolik tapeciarski,
−
nóż do cięcia tapet lub nożyczki.
Ćwiczenie 4
Przygotuj tapetę z marginesami. Następnie po odmierzeniu długości dwóch pasów tapety
obetnij lewy margines za pomocą nożyczek, a prawy margines przy stole tapeciarskim, za
pomocą noża do tapet.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) pobrać odpowiednią ilość materiału,
2) rozwinąć rolkę i sprawdzić jej stan,
3) wymierzyć i zaznaczyć długość dwóch pasów tapety,
4) obciąć lewy margines pierwszego pasa za pomocą nożyczek,
5) obciąć prawy margines drugiego pasa za pomocą noża tapeciarskiego,
6) stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas obcinania marginesów.
Wyposażenie stanowiska pracy
−
rolka tapety,
−
ołówek, liniał, przymiar taśmowy,
−
stolik tapeciarski,
−
nóż do cięcia tapet i nożyczki.
Ćwiczenie 5
Do wyznaczonej wysokości pomieszczenia dotnij dwa pasy tapety z raportem. Następnie
w jednym z pasów tapety wyznacz i wytnij otwór na puszkę elektryczną.
Sposób wykonania ćwiczenia
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) pobrać odpowiednią ilość materiału,
2) rozwinąć rolkę i sprawdzić jej stan (odcień, kolor, wielkość raportu),
3) wymierzyć i zaznaczyć długość dwóch pasów tapety,
4) dociąć oba pasy,
5) wymierzyć i zaznaczyć miejsce otworu na puszkę elektryczną,
6) wyciąć w drugim pasie tapety otwór za pomocą nożyczek,
7) stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy
−
rolka tapety,
−
ołówek, liniał, przymiar taśmowy, cyrkiel,
−
stolik tapeciarski,
−
nożyczki.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Tak
Nie
Czy potrafisz
1) obciąć margines tapety za pomocą nożyczek?
2) obciąć margines tapety za pomocą noża tapeciarskiego?
3) dobrać rodzaj tapety dla danego pomieszczenia?
4) dociąć tapetę na odpowiedni wymiar uwzględniając jej raport?
5) obciąć w tapecie margines lewy i prawy?
wymierzyć odpowiednią długość tapety?
6) przyciąć tapetę na odpowiedni wymiar?
7) wykonać w tapecie miejsce na otwór gniazdka elektrycznego?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
4.4. Technika smarowania tapet klejem
4.4.1. Materiał nauczania
Dla osób, które po raz pierwszy wykonują prace tapeciarskie, nakładanie warstwy kleju na
spodnią, nie zadrukowaną stronę arkusza tapety jest jedną z trudniejszych czynności. Czynność
ta wymaga dużej zręczności w posługiwaniu się pędzlem ławkowcem z krótką szczeciną.
Dobór kleju uzależniony jest przede wszystkim od rodzaju tapety, przy czym decyduje
w tym wypadku zarówno masa samej tapety, jak i jej paroprzepuszczalność. Tapety
jednowarstwowe są na ogół traktowane jako lżejsze, natomiast tapety dwuwarstwowe
tłoczone, winylowe i tekstylne – jako ciężkie.
Do tapet lżejszych stosuje się klej rzadszy, natomiast do tapet cięższych – kleje
odpowiednio gęściejsze.
Rys. 8. Ułożenie arkuszy tapety w formie bloku przed naniesieniem kleju: 1 – płyta stołu tapeciarskiego,
2 – arkusze odwrócone stroną wierzchnią w dół, 3 – sprawdzenie ułożenia wzoru tapety [5, s. 81]
Każdorazowo przed użyciem kleju do tapet należy zapoznać się z rodzajem kleju oraz
z proporcją w jakiej powinniśmy go rozcieńczyć. W tym celu szczegółowo zapoznajemy się
z sposobem użycia podanym przez producenta. Kleje metylocelulozowe, rozpuszcza się
wsypując proszek do zimnej wody w następującej proporcji:
−
1 : 80 – do gruntowania podłoża,
−
1 : 70 – pod cienkie tapety,
−
1 : 60 – pod tapety zwykłe,
−
1 : 50 – pod tapety grube.
Wsypując klej do wody, należy krótko, ale intensywnie zamieszać go i odstawić.
Po upływie około 20 minut, należy powtórnie zamieszać i w tym momencie klej jest gotowy do
użycia. Kleje karboksymetylocelulozowe rozpuszcza się w wodzie w proporcji od 1:10 do
1: 30, w zależności od rodzaju przeznaczonych do klejenia tapet. Do odmierzonej ilości wody
wsypuje się suchy klej, stale mieszając, aż do otrzymania jednorodnej masy bez grudek. Tak
rozrobiony roztwór klejowy pozostawia się na 12 godzin, w celu całkowitego rozpuszczenia
się kleju. W związku z tym należy pamiętać aby niektóre rodzaje klejów klej rozmieszać
z wodą w dniu poprzedzającym roboty tapeciarskie. Szczegółowe umiejętności związane
z rozpoznaniem, oceną jakości, doborem i przygotowaniem klejów oraz oszacowaniem ich
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
potrzebnej ilości, ukształtowałeś w trakcie realizacji programu jednostki modułowej
714[01].Z2.01 Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do tapetowania.
Tabela 1. Dobór kleju w zależności od rodzaju tapety
Przystępując do powlekania klejem, pierwszy bryt układa się wzdłuż krawędzi stołu. Taki
układ brytów zabezpiecza brzegi tapety przed zabrudzeniem klejem w czasie powlekania.
Klej rozprowadza się równomiernie pędzlem ławkowcem, po spodniej powierzchni brytu,
najpierw wzdłuż jego długości, a potem w poprzek, aż do brzegów. Można też rozprowadzać
klej ruchami ósemkowymi, jak pokazuje to rysunek 9a. Ilość kleju dopasowujemy do
możliwości chłonnych tapety. Należy zwracać uwagę na brzegi tapet - czy klej pokrył całą
powierzchnię kolejnej części okładziny. Całą czynność wykonujemy na stole tapeciarskim lub
innym przygotowanym stanowisku.
Rys. 9. Nakładanie kleju na arkusze tapety: a) nakładanie kleju ruchami ósemkowymi (tapeta przesunięta do
tylnego brzegu płyty stołu ); b) wygładzanie nałożonej warstwy kleju ruchami wzdłuż arkusza (tapeta
przesunięta do przedniego brzegu płyty stołu) [5. s. 82]
Należy uważać, aby klej nakładać równomierną, cienką warstwą, ponieważ zbyt gruba
warstwa może po wyschnięciu powodować powstanie plam na powierzchni tapety. Aby przy
nakładaniu kleju nie nastąpiło zabrudzenie ułożonych na siebie arkuszy, wskazane jest
przesuwanie smarowanego na stole tapeciarskim arkusza skośnie w dół. Nieprzestrzeganie tej
zasady, na przykład z powodu użycia zbyt wąskiego stołu tapeciarskiego, powoduje
zabrudzenie klejem krawędzi wszystkich dolnych arkuszy.
Rodzaj tapety i borderu
Rodzaj kleju
Tapeta papierowa (niezmywalna
lub zmywalna)
Klej do tapet papierowych
Tapeta zmywalna winylowa
Klej do tapet specjalnych
i winylowych
Tapeta głęboko tłoczona
Klej do tapet specjalnych
i winylowych
Włókno szklane
Klej specjalny do włókna
szklanego
Bordery winylowe do tapet
winylowych
Klej specjalny do borderów
winylowych
Bordery samoprzylepne
Bez używania kleju
a)
b)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Ustalenie właściwego czasu nawilżania tapety papierowej zależy od jej rodzaju,
szczególnie od rodzaju i grubości papieru użytego do produkcji tapety oraz od jego
wewnętrznej struktury i stopnia nasiąkania. Ogólnie przyjęto, że tapety papierowe, lekkie
(o gramaturze papieru 65 g/cm
2
- 80 g/cm
2
) można od razu przyklejać na ścianę, ponieważ
nasiąknięcie tapety klejem może spowodować rozmazanie się kolorów. Tapety o wyższej
jakości technicznej wykończenia powierzchni, można przyklejać do podłoża dopiero po
właściwym nawilżeniu (niekiedy producent podaje czas nasiąkania tapety w instrukcji
dołączonej do produktu - wynosi on najczęściej 10-20 minut). Orientacyjnie uważa się, że
tapeta jest odpowiednia do przyklejania na ścianie, jeżeli woda z roztworu klejowego przenika
na zadrukowaną stronę na około 70% powierzchni. Ponadto należy pamiętać, aby
przygotować taką liczbę brytów do pracy, żeby nie przekroczyć czasu potrzebnego na
nasiąknięcie tapety (10 - 20 minut).
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jaki rodzaj kleju stosujemy do tapet ciężkich a jaki do lekkich?
2. Jakie narzędzia służą do nanoszenia kleju na powierzchnię tapet?
3. Co to są „bryty”?
4. W jakim celu składamy posmarowane klejem tapety i pozostawiamy je na kilkanaście
minut przed nałożeniem na ścianę?
5. Do czego może doprowadzić zbyt gruba warstwa nałożonego na tapetę kleju?
6. Do czego może doprowadzić zbyt cienka warstwa nałożonego na tapetę kleju?
7. Do czego może doprowadzić zbyt duża ilość brytów przygotowanych do przyklejania na
ścianę?
8. Do czego może doprowadzić zbyt długi czas nasiąkania tapety papierowej klejem?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj porcję kleju do tapet papierowych (około 2 litry).
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) zgromadzić potrzebne materiały i narzędzia,
3) dobrać odpowiednie proporcje materiałów do wykonania około 2 litrów kleju, według
instrukcji producenta kleju,
4) rozmieszać klej z wodą,
5) utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy,
6) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
kartka,
−
przybory do pisania,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
−
naczynie miarowe,
−
pojemnik na klej,
−
klej do tapet,
−
mieszadło.
Ćwiczenie 2
Nałóż klej na bryt tapety:
a) papierowej,
b) winylowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) zgromadzić potrzebne materiały i narzędzia,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
4) przygotować roztwór kleju do przyklejenia tapety,
5) ułożyć bryty tapet na stole tapeciarskim,
6) nałożyć klej na bryty tapety,
7) rozprowadzić klej na brytach tapety,
8) stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas klejenia,
9) utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy,
10) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
dzienniczek uczniowski,
−
przybory do pisania,
−
stół tapeciarski,
−
bryty tapety,
−
kleje do tapet,
−
naczynie do mieszania,
−
naczynie miarowe,
−
szpachelka,
−
pędzel ławkowiec z krótką szczeciną.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Tak
Nie
Czy potrafisz
1) rozróżnić i dobrać odpowiedni rodzaj kleju do tapet?
2) zastosować odpowiedni rodzaj kleju do tapet?
3) wymieszać klej w odpowiednich proporcjach?
4) przygotować tapetę do klejenia?
5) nałożyć odpowiednią ilość kleju na tapetę papierową?
6) nałożyć odpowiednią ilość kleju na tapetę winylową?
7) dokładnie rozprowadzić klej po powierzchni tapety?
8) utrzymać czystość na stanowisku klejenia?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
4.5. Klejenie brytów. Technologia klejenia tapet
4.5.1. Materiał nauczania
Sposoby składania posmarowanych klejem tapet.
Każdy arkusz tapety powleczony klejem, powinien być złożony na kilka części
(bez załamań). Składanie ma na celu nie tylko nasiąknięcie tapety klejem, ale również
ułatwienie przenoszenia jej na miejsce przyklejenia na ścianie.
Bryt tapety na przykład o wymiarach 0,5 m x 2,5 m, powleczony klejem, składa się
w sposób pokazany na rysunku 10.
Po wyznaczeniu miejsca zagięcia tapety w odległości od brzegu A około 0,9 m i od brzegu
B około 0,3 m, nakłada się obydwa brzegi tapety A i B na część środkową, w sposób
pokazany na rysunku. Ponieważ powierzchnie pokryte klejem nakładają się na siebie,
krawędzie zawiniętych części A i B nie powinny do siebie dochodzić - konieczny jest odstęp
między nimi (około 10 cm). Aby dłużej nawilżać tapetę, składa się ją dodatkowo w połowie
długości. Podczas składania, brzegi tapety powinny dokładnie na siebie nachodzić.
Rys. 10. Składanie arkusza tapety z warstwą kleju: a) arkusz rozwinięty na płycie stołu, b), c) składanie tapety,
d) składanie tapety do dłuższego nawilżania [5, s. 84]
Arkusze tapet cienkich można składać w luźne rulony, stroną posmarowaną do środka,
zwracając uwagę na równość styku zachodzących na siebie krawędzi arkusza. W ten sposób
całe spodnie strony tapety pokryte klejem dotykają do siebie, co ułatwia nawilżanie papieru
i zapobiega zbyt szybkiemu wysychaniu wody z kleju.
b)
c)
d)
a)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Bardzo istotne jest, aby składanie tapety było staranne, gdyż łatwo jest ubrudzić
powierzchnię tapety klejem, znajdującym się na jej krawędzi.
Jednorazowo nanosi się klej na tyle arkuszy tapety, aby upłynął dostateczny czas jej
nawilżenia (w praktyce od 3 do 6 brytów).
Czas nasiąkania powinien wynosić w zależności od rodzaju tapety od 10 minut do 20
minut.
Rys. 11. Sposób składania nawilżonych brytów na podręcznym stoliku [materiały reklamowe firm
budowlanych]
Rys. 12. Sposób zwijania brytów w rulony [materiały reklamowe firm budowlanych]
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. W jakim celu nawilżamy tapetę klejem?
2. W jakim celu składamy tapetę przed przyklejeniem?
3. Jaki czas jest potrzebny do nawilżenia klejem tapety?
4. Jakie są sposoby składania tapet do nawilżenia klejem?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Złóż dwa bryty tapety, po posmarowaniu ich klejem. Ćwiczenie wykonaj według schematu
składania (rysunek 10) z „Poradnika dla ucznia”- Tapetowanie. Następnie przenieś złożone
bryty w miejsce, gdzie ulegną nawilżeniu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować i ułożyć na stoliku tapeciarskim dwa bryty tapety,
2) posmarować bryty tapety klejem,
3) sprawdzić prawidłowość posmarowanej klejem powierzchni,
4) w razie konieczności posmarować klejem naroża tapety,
5) złożyć bryt zgodnie z zasadami składania,
6) odłożyć złożone arkusze na stolik,
7) powtórzyć wymagane czynności dla drugiego brytu,
8) utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy,
9) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
stół tapeciarski,
−
stolik do odkładania złożonych tapet,
−
przygotowany klej do tapet,
−
dwa bryty tapety,
−
pędzel.
4.5.4. Sprawdzian postępów
Tak
Nie
Czy potrafisz
1) przygotować tapetę do złożenia?
2) złożyć tapetę w celu nasiąknięcia klejem?
3) odłożyć bryty na stolik?
4) kontrolować czas nasączania posmarowanych klejem tapet?
5) złożyć odpowiednią liczbę brytów?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
4.6. Tapetowanie ścian i sufitów
4.6.1. Materiał nauczania
Przed przystąpieniem do prac należy wyłączyć bezpieczniki domowego obwodu
elektrycznego i, w miarę możliwości, zdemontować listwy przypodłogowe.
Jedną z pomocniczych czynności wykonywanych przed rozpoczęciem naklejania tapety
jest wyznaczanie na ścianie linii pionowej, ułatwiającej ustawienie krawędzi przyklejanej
tapety. Szczególnie ważne jest wyznaczanie pionu, jeżeli naklejamy tapety pasiaste. Linie
pionowe wyznacza się za pomocą pionu, linijki drewnianej i ołówka z czarnym grafitem.
Podczas tapetowania szczególnie długich ścian, należy sprawdzać co czwarty arkusz, aby
stwierdzić czy krawędzie tapety leżą w linii pionowej.
Rys. 13. Tapetowanie ścian a) wyznaczanie pionowej linii dla pierwszego arkusza tapety, b) szerokość
powierzchni do tapetowania ościeża okiennego, c) łączenie arkusza cienkich tapet na zakład [5, s. 88-89]
Tapetowanie zazwyczaj rozpoczynamy od wyklejenia tapetą płaszczyzn ościeży okiennych
i drzwiowych oraz różnorodnych wnęk ściennych. Arkusze tapety, odpowiadające wymiarom
powierzchni ścianek ościeży okiennych lub drzwiowych odcina się nożyczkami, przy czym
uwzględnia się w wymiarach szerokości tapety 2 centymetrowy zapas przeznaczony na
zagięcie poza krawędź ościeży. Prace te są na ogół łatwe i proste do wykonania, gdy używamy
tapety papierowej gładkiej lub wzorzystej, o nikłym lub niezbyt wyraźnym wzorze. Natomiast
jeżeli tapeta ma wzór z dużym i wyraźnym motywem zdobniczym, konieczne jest dokładne
dopasowanie wzoru tapety przeznaczonej do wyklejania ościeży, do wzoru arkusza
przeznaczonego do przyklejania na płaszczyźnie bezpośrednio przylegającej do ościeża
okiennego.
Gdy na powierzchni ściany będą występowały fasety (wyoblone styki ściany i sufitu),
wówczas powinniśmy wyznaczyć linię poziomą, wyznaczająca wysokość naklejania tapety.
W tym celu należy odmierzyć i zaznaczyć w każdym z narożników równą odległość fasety od
sufitu. Następnie, przy pomocy drugiej osoby, w zaznaczonych miejscach przykładamy
barwiony sznur i naprężamy go (rysunek 14). Środek naciągniętego sznura lekko odciągamy
od ściany i puszczamy, aby po odbiciu pozostał na ścianie ślad.
Rys. 14. Wyznaczanie poziomej linii wyznaczającej wysokość przyklejania arkuszy tapety [5, s. 61]
Pion
a)
b)
c)
gwóźdź
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Przy zastosowaniu grubych tapet papierowych, zwłaszcza wytłaczanych oraz tapet
winylowych, stosuje się połączenia poszczególnych brytów na styk
Po naklejaniu tapety w ościeżach okiennych, wyznacza się na ścianie linię pionową,
odległą od krawędzi ościeży o szerokość arkusza tapety. Następnie mocuje się arkusz,
którego prawy brzeg powinien być naklejony dokładnie na wyznaczonej linii pionowej (P1),
zaś lewy brzeg – na krawędzi ościeży. Arkusz ten pokrywa równocześnie odgięty brzeg tapety
z ościeża, na szerokości około 2 cm. Pozostałą powierzchnię ściany z oknem wykleja się
arkuszami tapety aż do narożnika. Następnie przeznaczony do ułożenia w narożniku arkusz
tapety przycina się na taką szerokość, aby zachodził około 2-3 cm na sąsiednią ścianę, po czym
nakleja się go. Zakład ten jest pokryty przez następny arkusz tapety na sąsiedniej ścianie.
Rys. 15.
Naklejanie tapety na zakład od okna do narożnika: a) fragment arkusza w ościeżu okna,
b) arkusz o pełnej szerokości, c) fragment arkusza tapety, d), e) arkusze o pełnej szerokości.
Litery P1 i P2 wskazuje miejsca wyznaczenia na ścianie linii pionowej [5, s. 92]
Po stwierdzeniu, że złożony arkusz tapety z naniesionym roztworem kleju zwilgotniał,
należy przenieść go na przedramieniu do miejsca naklejania na górnej powierzchni ściany.
Złożony arkusz tapety zdejmuje się z przedramienia i ujmuje palcami obydwu rąk w ten
sposób, aby między kciukami a palcami wskazującymi był umieszczony jedynie górny brzeg
arkusza tapety, natomiast cały ciężar złożonego i przygotowanego do rozwinięcia arkusza –
zwisał na palcach środkowych.
Stojąc na drabinie, należy ręką ująć górny brzeg arkusza (A) i odkleić go od części
złożonego arkusza, na szerokości około 10 cm.
Rys. 16. Przenoszenie tapety Rys. 17. Sposób trzymania arkusza tapety
z warstwą kleju [5. s. 89] przed naklejeniem na ścianę [5. s. 89]
I)
II)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Przyklejenie rozpoczyna się od góry, od narożnika przy ścianie z oknami. Tapetę nakleja
się w kierunku ściany przeciwległej. Arkusz tapety zbliża się do ściany na odległość około
pięciu centymetrów, kciuki i palce wskazujące powinny być na wysokości linii poziomej
wyznaczającej górne brzegi brytów. Następnie usuwa się palce środkowe znajdujące się
dotychczas w zagięciach tapety, dzięki czemu arkusz rozwija się w dół pod własnym ciężarem.
Umożliwia to sprawdzenie jego położenia w stosunku do linii pionowej oraz, gdy występuje
faseta, również do linii poziomej wyznaczonej pod sufitem. Następnie przykleja się górny
brzeg arkusza tapety do ściany, lekko przyciskając powierzchnię tapety dłonią lub miękką
szmatką. Szczególnie dużą uwagę należy zwrócić aby pierwszy pas tapety przykleić bardzo
starannie i dokładnie, ponieważ niedokładności w ustawianiu oraz klejeniu tapety mogą
rzutować na końcowy efekt prac. Później, szczotką o miękkim włosiu lub wałkiem należy
docisnąć i wygładzić każdy kolejny, przyklejony bryt tak, aby zlikwidować znajdujące się pod
nim pęcherzyki powietrza. Aby tapeta przylegała równomiernie, a klej był dokładnie
rozprowadzony, kolejne bryty przykleja się w taki sposób, aby nie pozostawały między nimi
szczeliny, a ich wzory były starannie dopasowane. Nadmiar kleju należy natychmiast usunąć
przy pomocy gąbki.
Rys. 18. Etapy naklejania tapety: a) górna część arkusza, b, c) pionowe ułożenie arkusza, strzałki i cyfry
wskazują kolejność dociskania tapety do ściany, szczotką tapeciarską [5, s. 90]
Ze względu na wrażliwość tapety nasyconej klejem, czynność usuwania pęcherzyków
powietrza należy wykonywać szczególnie ostrożnie. Nadmiar kleju usuwa się wilgotną gąbką.
Jeżeli jednak po naklejaniu arkusza tapety zauważy się na niej znacznej wielkości pęcherz
powietrzny, konieczne jest odciągnięcie od podłoża dolnego brzegu arkusza, do miejsca,
w którym znajduje się pęcherz. Następnie bryt należy docisnąć szczotką tapeciarską, ruchami
pionowymi i poziomymi, w kierunku na zewnątrz pasa tapety. Drobne pęcherzyki
pozostawiamy do wyschnięcia kleju, ponieważ w czasie wysychania tapeta zostanie przyssana
do podłoża i pęcherzyki powietrzne same znikną.
a)
b)
c)
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Jeżeli podczas schnięcia brytów ich brzegi zaczną się odchylać, oznacza to, że
warstwa kleju była zbyt cienka. W tej sytuacji, należy w takich miejscach odciągnąć nieco
tapetę i nanieść małym pędzelkiem klej do podklejania krawędzi tapet. Aby wzmocnić
naklejane na ścianę tapety w pobliżu styku ściany ze stropem, w narożach oraz przy listwie
podłogowej, należy odciągnąć nieco brzegi tapety od ściany. Następnie, dodatkowo smaruje
się ścianę w tych miejscach klejem, za pomocą pędzla trzonkowego i ponownie dociska brzegi
tapety. Miejsca połączeń tapety na zakład powinny być wygładzone i dociśnięte wałkiem lub
miękką i czystą ściereczką.
Przy wyklejeniu naroży wypukłych i wklęsłych, należy zastosować się do zasad ukazanych
na rysunku 21. Bryt tapety powinien zachodzić na drugą ścianę jedynie kilkucentymetrowym
pasem. Niedopuszczalne jest łączenie poszczególnych brytów tapety na styk, w samym narożu.
Aby uniknąć rozerwania brytów z wyjątkowo cienkiej tapety papierowej, przed
nałożeniem kleju nasącza się je w dużym naczyniu z wodą i odwiesza do wstępnego
wysuszenia.
Po rozprowadzeniu bardzo cienkiej warstwy kleju, tapety te należy natychmiast nakładać
na ścianę i delikatnie dociskać do jej powierzchni.
Przy tapetowaniu sufitów konieczne jest bardzo gładkie podłoże, bez jakichkolwiek
uskoków, występujących najczęściej w miejscu łączenia płyt stropowych. Sufity tapetuje się
układając tapety na styk, przy czym tapetowanie rozpoczyna się od środkowej części sufitu,
układając pierwszy arkusz równolegle do ściany okiennej. Aby zachować równoległość, należy
Rys. 19. Dociskanie arkusza tapety do
ściany szczotką [5, s. 90]
Rys. 20. Dociskanie brzegu arkusza
tapety wałkiem do tapet [5, s. 90]
Rys. 21. Sposób wykańczania naroży: a) pierwszy etap, b) drugi etap [6, s. 370]
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
najpierw wyznaczyć na suficie linię ułożenia pierwszego arkusza. Następne arkusze przykleja
się po obu stronach arkusza pierwszego, rozpoczynając od strony okna.
Rys. 22. Sposób przyklejania pierwszego pasa tapety na suficie
[materiały reklamowe firm budowlanych]
Tapetowanie sufitów powinno wykonywać dwóch tapeciarzy. Po przyłożeniu arkusza
tapety do sufitu, pierwszy tapeciarz przytrzymuje jeden koniec arkusza przy suficie (może do
tego celu wykorzystać szczotkę na kiju), a drugi, rozpoczynając od drugiego końca arkusza
dociska go do podłoża za pomocą szczotki tapeciarskiej. Końce arkuszy powinny być
przycięte równo z krawędzią przyległych do sufitu ścian lub zachodzić na ściany na 1,5cm tak,
aby można było wkleić na nie końce arkuszy tapet ze ścian.
Przyklejanie tapet za grzejnikami.
Wykonywanie tapetowania za grzejnikami przysparza wiele trudności, gdyż wymaga
zdjęcia grzejników, co w okresie zimowym nie zawsze jest możliwe. W okresie letnim podczas
zdejmowania grzejników należy zachować niezbędne środki ostrożności. Dotyczy to
unieruchamiania instalacji centralnego ogrzewania. oraz spuszczania z instalacji czynnika
grzewczego. Po upewnieniu się, że czynnik grzewczy został usunięty, przystępujemy do
zdejmowania grzejników. Najczęściej stosuje się wyklejanie ścian jedynie za skrajnymi żebrami
oraz około 5 cm powyżej dolnej krawędzi grzejnika, bez ich zdejmowania, co w praktyce jest
wystarczające.
Technologia klejenia tapet na flizelinie.
Tapety flizelinowe lub na flizelinie powinny być przyklejone bezpośrednio do ściany
pokrytej klejem. Aby równomiernie pokryć ścianę klejem, najlepiej użyć wałka malarskiego.
Tapety tego typu nie kurczą się i nie rozszerzają. Do klejenia można użyć ogólnie dostępnych
klejów do tapet.
Kolejne czynności przy naklejaniu tapet flizelinowych na ścianę
1. Pokryć ścianę klejem przy pomocy pędzla lub wałka.
2. Ułożyć suche pasy tapety, dociskając je do ściany gumową rolką.
3. Odciąć nadmiar tapety przy suficie i podłodze.
Rys. 23. W narożnikach tapetę odcinać za pomocą ostrego nożyka.
[materiały reklamowe firm budowlanych]
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Wysoce efektowną tapetą jest raufaza, czyli tapeta przeznaczona do malowania.
Wykonana jest z dwóch lub trzech warstw papieru, pomiędzy którymi umieszczone są wiórki
drewna, których kształt i grubość nadają tapecie strukturę. W handlu do wyboru jest ponad
10 różnych struktur. Tapety te, ze względu na swoją grubość najlepiej maskują nierówności
podłoża. Raufaza z reguły jest biała (ale bywa także kolorowa) i przygotowana do pokrycia
materiałami malarskimi. Pomalowana emulsją lateksową lub lateksowo - akrylową staje się
wodoodporna.
Szczegółowe umiejętności związane z oszacowaniem ilości potrzebnej tapety oraz
z wykonywaniem obmiaru i przedmiaru robót tapeciarskich, ukształtowałeś w trakcie realizacji
programu jednostki modułowej 714[01].Z2.01 Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do
tapetowania.
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie czynności bezpośrednio poprzedzają prace tapeciarskie?
2. Od jakiej czynności rozpoczynamy tapetowanie ścian?
3. W jakim celu wyznaczamy linię pionu wzdłuż okna?
4. Z jakiego miejsca zaczynamy przyklejanie tapet?
5. Jaka jest kolejność czynności przy przyklejaniu pierwszego pasa tapety na ścianę?
6. Jaka jest kolejność czynności przy klejeniu dalszych brytów na ścianę.
7. W jaki sposób likwidujemy pęcherzyki powietrza pod świeżo naklejoną tapetą?
8. W jaki sposób usuwamy nadmiar kleju z tapet?
9. W jaki sposób obrabiamy brzegi klejonych brytów?
10. Od jakiej czynności rozpoczynamy tapetowanie sufitu?
11. Jaka jest kolejność czynności przy przyklejaniu pierwszego pasa tapety na sufit?
12. Jaka jest kolejność czynności przy klejeniu dalszych brytów na sufit?
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Za pomocą pionu wyznacz linię pionową ułożenia pierwszego pasa tapety.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) zgromadzić potrzebne narzędzia i sprzęt,
3) odmierzyć przy suficie położenie pierwszego pasa tapety,
4) wyznaczyć pionem linię wyznaczającą krawędź pierwszego pasa,
5) zaznaczyć linię pionową,
6) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
7) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
pion murarski,
−
listwa drewniana lub aluminiowa,
−
ołówek.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Ćwiczenie 2
Wyznacz linię wysokości naklejania tapety. Szerokość fasety przyjmij na 20 centymetrów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) zgromadzić potrzebne narzędzia i sprzęt,
3) odmierzyć i zaznaczyć przy suficie, na obu końcach ściany, podaną odległość od fasety,
4) zamocować w wyznaczonych punktach gwoździe,
5) przymocować do gwoździ zabarwiony sznur,
6) zaznaczyć linię poziomą,
7) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
sznur barwiony,
−
młotek,
−
gwoździe,
−
drabina malarska.
Ćwiczenie 3
Oklej tapetą ościeże okienne. Do tego celu użyj tapety papierowej, jednobarwnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) zgromadzić potrzebne materiały i narzędzia,
3) przygotować porcję kleju,
4) dociąć arkusz tapety do wielkości ościeża,
5) przykleić tapetę na powierzchni ościeża,
6) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas posługiwania się ostrymi
narzędziami oraz podczas pracy na wysokości,
7) utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy,
8) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
tapeta,
−
klej do tapet,
−
stół tapeciarski,
−
naczynie do przygotowania kleju,
−
mieszadło,
−
szczotka tapeciarska,
−
pędzel,
−
wałek do tapet,
−
nóż lub nożyczki do docinania,
−
drabina malarska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Ćwiczenie 4
Naklej tapetę winylową z małym raportem na jedną ze ścian pracowni. Określ potrzebną
ilość tapety i kleju do jej przyklejenia. Jeden z pasów tapety naklej na gniazdko elektryczne.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) ustalić i zapisać plan działania,
2) określić ilość potrzebnych rolek tapety,
3) określić potrzebną ilość kleju,
4) zgromadzić potrzebne materiały i narzędzia,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przygotować porcję kleju do klejenia,
7) odmierzyć i dociąć bryty tapety, uwzględniając wielkość raportu,
8) pokryć powierzchnie brytów klejem,
9) złożyć bryty, w celu nasiąknięcia klejem,
10) przenieść bryty do miejsca ułożenia,
11) przykleić bryty do ściany, kontrolując jakość wykonania,
12) wyciąć otwór na gniazdo elektryczne,
13) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas posługiwania się ostrymi
narzędziami oraz podczas pracy na wysokości,
14) utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy,
15) uporządkować stanowisko pracy po wykonaniu ćwiczenia,
16) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
tapeta,
−
klej do tapet,
−
stół tapeciarski,
−
naczynie do przygotowania kleju,
−
mieszadło,
−
szczotka tapeciarska,
−
pędzel,
−
wałek do tapet,
−
nóż i nożyczki do docinania,
−
przymiar,
−
drabina malarska
,
−
kalkulator.
Ćwiczenie 5
Naklej cztery bryty tapety winylowej z dużym raportem na wyznaczonym fragmencie
sufitu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przeczytać tekst przewodni, odpowiedzieć na zawarte w nim pytania i zaplanować proces
wykonania ćwiczenia,
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
2) przedyskutować plan działania z nauczycielem,
3) wykonać zaplanowane prace,
4) skontrolować jakość wykonania,
5) wyciągnąć wnioski i zapisać je w dzienniczku uczniowskim.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
tapeta,
−
klej do tapet,
−
stół tapeciarski,
−
naczynie do przygotowania kleju,
−
mieszadło,
−
szczotka tapeciarska,
−
szczotka na kiju,
−
nóż lub nożyczki do docinania,
−
drabina malarska,
−
tekst przewodni.
Ćwiczenie 6
Wykonaj tapetowanie ściany w miejscu osadzenia grzejnika podokiennego. Zadanie
wykonaj bez zdejmowania grzejnika.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wyznaczyć miejsce przyklejania tapet,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) przygotować porcję kleju,
4) odmierzyć i przyciąć potrzebną ilość tapety,
5) pokryć powierzchnię tapety klejem,
6) złożyć tapetę, w celu nasiąknięcia klejem,
7) przenieść tapetę do miejsca ułożenia,
8) przykleić tapetę do ściany, kontrolując jakość wykonania,
9) w razie konieczności dokonać drobnych korekt w układzie tapety,
10) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas posługiwania się ostrymi
narzędziami,
11) utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy,
12) uporządkować stanowisko pracy po wykonaniu ćwiczenia,
13) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
stół tapeciarski,
−
naczynie na klej,
−
mieszadło,
−
tapeta,
−
klej do tapet,
−
pędzel,
−
szczotka tapeciarska.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
4.6.4. Sprawdzian postępów
Tak
Nie
Czy potrafisz
1) zorganizować stanowisko do robót tapeciarskich?
2) dobrać i zastosować do tapetowania właściwy sprzęt i narzędzia?
3) dobrać i zastosować do tapetowania odpowiednie materiały?
4) wykonać niezbędne czynności przy przyklejaniu pierwszego
pasa tapety na ścianę?
5) przykleić na ścianę pierwszy pas tapety?
6) nakleić bryty według kolejności przyklejania?
7) wykonać tapetowanie w narożniku?
8) wyznaczyć linię poziomą, określającą wysokość przyklejania tapety?
9) wyznaczyć linię pionu wzdłuż okna?
10) wykonać obróbkę tapeciarską ościeża okiennego?
11) usunąć pęcherzyki powietrza spod tapety?
12) usunąć nadmiar kleju z tapet?
13) wykonać tapetowanie sufitu?
14) wykonać tapetowanie w miejscu puszek elektrycznych?
15) wykonać tapetowanie przy grzejnikach CO?
16) łączyć ze sobą tapety jednobarwne?
17) łączyć ze sobą tapety wzorzyste z raportem?
17) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas
tapetowania ścian i sufitów?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
4.7. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
4.7.1. Materiał nauczania
Tapetowane powierzchnie ścian powinny wykazywać czystą, gładką i równą
powierzchnię. Ponadto powinien być zachowany jednolity kolor i wzór tapety w danym
pomieszczeniu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na staranne dopasowanie arkuszy tapety
z raportem.
Niedopuszczalne są zabrudzenia arkuszy klejem oraz widoczne nierówności podłoża
(ziarna piasku, nierówne zatarcie płaszczyzny), a ponadto plamy i odbarwienia samej
powierzchni tapet, powstałe na przykład od alkalicznego podłoża lub rdzy, z nie
zabezpieczonych elementów metalowych.
Niedopuszczalne są fałdy, pęcherze i inne niedokładności samego przyklejania arkuszy.
Cała powierzchnia arkusza powinna być starannie przyklejona do podłoża. Tapety nie mogą
odstawać od podłoża na stykach, zakładach, przy ościeżnicach, przy suficie, w narożach,
za grzejnikami i w innych miejscach.
Poszczególne arkusze powinny być naklejone pionowo, z zachowaniem zachodzenia
wierzchniej warstwy styku na ścianę okienną. Dopuszcza się maksymalne odchylenie styków
od pionu w granicach 3 mm na wysokości pomieszczenia mieszkalnego (2,5 m).
Niedopuszczalne jest wstawianie łat w płaszczyźnie tapety oraz łączenie arkuszy
w poziomie.
Przy suficie, obcięcie tapety powinno stanowić linię prostą, równoległą do płaszczyzny
sufitu. Niedopuszczalne są faliste zakończenia arkuszy przy suficie, pęknięcia tapety oraz
miejscowe wgniecenia. Za listwę podłogową tapeta powinna zachodzić na minimum 1,5 cm.
Przy naklejaniu na siebie kilku warstw tapety, niedopuszczalne są miejscowe odparzenia
starych arkuszy tapet. Przy odbiorze robót należy sprawdzić pionem odchylenie arkuszy,
sprawdzić naciągniętym sznurem równość linii przy suficie oraz przyleganie tapety do podłoża
przez opukanie dłonią.
Wykończenia z zastosowaniem ozdobnych pasków (borderów) lub listew powinny być
równoległe do sufitu lub krawędzi ścian. Przy zastosowaniu tapet wzorzystych nie powinny
występować zakłócenia rytmu motywu zdobniczego, spowodowane niedopasowaniem
sąsiadujących brytów tapet.
Powierzchnia tapet na poszczególnych płaszczyznach ścian powinna być jednolita
we wzorze i odcieniu barwy, wzory zaś powinno się zestawiać harmonijnie na sąsiadujących
ze sobą pasach.
Powierzchnia tapet nie powinna wykazywać prześwitywania w spoinach stykowych,
a w przypadku połączeń na zakład – wyraźnych smug spowodowanych niewłaściwym
wykonaniem połączeń, w stosunku do kierunku oświetlenia.
4.7.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Czy można łączyć arkusze tapety w poziomie?
2. Jakie są dopuszczalne odchylenia styków tapet od pionu?
3. Jakie błędy wykonawcze mogą powstać na wskutek niedbałego tapetowania?
4. Co może spowodować plamy i odbarwienia na powierzchni tapet?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określ jakimi cechami powinna się charakteryzować prawidłowo wykonana okładzina
z tapet.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić i zapisać właściwości prawidłowo ułożonej tapety,
2) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem.
3) przekazać nauczycielowi swoje notatki,
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Dokonaj odbioru jakościowego robót tapeciarskich, wykonanych w ćwiczeniu 4,
z rozdziału „Tapetowanie ścian i sufitów”, poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać odbioru jakościowego prac tapeciarskich wykonanych przez kolegów,
2) zapisać swoje spostrzeżenia,
3) wyjaśnić przyczyny zaobserwowanych błędów i sposoby unikania ich w przyszłości,
4) w razie wątpliwości skonsultować się z nauczycielem,
5) przekazać nauczycielowi swoje notatki.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
arkusz papieru,
−
przybory do pisania,
−
wytapetowane w poprzednich ćwiczeniach powierzchnie ścian.
4.7.4. Sprawdzian postępów
Tak
Nie
Czy potrafisz
1) wymienić, jakie są dopuszczalne odchylenia styków tapet od pionu?
2) wymienić, jakie błędy wykonawcze mogą powstać na skutek
niedbałego tapetowania?
3) wyjaśnić co może spowodować plamy i odbarwienia na
powierzchni tapet?
4) sprawdzić odchylenie arkuszy od linii pionowej?
5) wykonać odbiór jakościowy wytapetowanej powierzchni?
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Test składa się z zadań reprezentujących dwa poziomy wymagań: podstawowy (P)
i ponadpodstawowy (PP).
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie tego
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiązanie testu masz 35 min.
Powodzenia
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Naklejanie tapet cienkich papierowych na powierzchnię ściany rozpoczynamy od
a) strony drzwi.
b) strony okna.
c) środka ściany pomieszczenia.
d) ściany naprzeciw okna.
2. Poniższy rysunek przedstawia
a) obcinanie marginesu tapety za pomocą noża tapeciarskiego.
b) obcinanie marginesu tapety za pomocą nożyczek.
c) dopasowanie tapety z małym raportem.
d) dopasowanie tapety z dużym raportem.
3. Kolejne pasy tapety bez raportu docinamy na wymiar
a) 5 cm dłuższy od zmierzonej wysokości ściany.
b) 25 cm dłuższy od zmierzonej wysokości ściany.
c) 45 cm dłuższy od zmierzonej wysokości ściany.
d) zmierzonej wysokości ściany.
4. Bordery są to
a) naroża pomieszczeń od których zaczynamy tapetowanie.
b) kleje do tapet.
c) ozdobne pasy do wykańczania tapetowanych ścian.
d) narzędzia do powlekania klejem tapet.
5. Poniższy rysunek przedstawia
a) posmarowany klejem i złożony pas tapety.
b) border.
c) zwiniętą i posmarowaną klejem tapetę flizelinową.
d) rolkę tapety bez raportu.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
6. Wyznaczanie linii pionowej przed tapetowaniem jest
a) niezbędne.
b) zbędne.
c) potrzebne do wyznaczenia fasety.
d) niepotrzebne, gdy stosujemy tapetę bez raportu.
7. Arkusze tapety powleczone klejem składamy na kilka części w celu
a) impregnacji tapety.
b) wzmocnienia arkusza tapety.
c) nasiąknięcia klejem tapety.
d) wydłużenia tapety.
8. Tapetowanie sufitów wykonuje przynajmniej
a) jeden tapeciarz.
b) dwóch tapeciarzy.
c) trzech tapeciarzy.
d) czterech tapeciarzy.
9. Poniższy rysunek przedstawia
a) czyszczenie arkusza tapety szczotką.
b) odrywanie arkusza tapety ze ściany.
c) dociskanie arkusza tapety do ściany za pomocą szczotki.
d) nanoszenie na tapetę kleju przy pomocy szczotki tapeciarskiej.
10. Przed wykonaniem obróbki tapeciarskiej gniazd i puszek elektrycznych najważniejszą
czynnością jest
a) wyłączenie zasilania.
b) staranne docięcie otworów.
c) posmarowanie klejem tapety i pozostawienie na kilka minut do nasączenia.
d) użycie odpowiednich narzędzi do obróbki.
11. Podczas usuwania jednego z marginesów tapety może dojść do
a) zatrucia szkodliwymi chemikaliami.
b) skaleczenia.
c) upadku z wysokości.
d) porażenia prądem elektrycznym.
12. Wykańczając pomieszczenie tapetą z dużym raportem narażamy się na
a) trudności w klejeniu.
b) trudności z doborem odpowiedniego kleju.
c) większe straty tapety.
d) łatwiejsze zabrudzenie tapety klejem.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
13. Do klejenia zmywalnych tapet papierowych używamy kleju
a) do tapet winylowych.
b) specjalnego.
c) do tapet papierowych.
d) do borderów.
14. Dobór rodzaju kleju do klejenia tapet uzależniony jest od
a) ciężaru tapety i jej paroprzepuszczalności.
b) raportu i odcienia tapety.
c) wysokości tapetowanego pomieszczenia.
d) rodzaju podłoża.
15. Dopuszczalne odchylenie styków tapety od pionu w pomieszczeniu o wysokości 2,5 m
wynosi
a) 3 mm.
b) 3 cm.
c) 10 mm.
d) 10 cm.
16. Bryty są to
a) narzędzia do tapetowania.
b) elementy ozdobne tapet.
c) powierzchnie przeznaczone do tapetowania.
d) docięte na wysokość pomieszczenia pasy tapety.
17. Przyklejanie tapet za grzejnikami centralnego ogrzewania najczęściej odbywa się
a) w okresie zimowym.
b) po odłączeniu zasilania w budynku mieszkalnym.
c) bez zdejmowania grzejników.
d) po demontażu grzejników.
18. Tapety o większych wzorach i zdecydowanych kolorach stosujemy często
a) na poddaszach.
b) w dużych, widnych i przestronnych wnętrzach.
c) w małych i niskich pomieszczeniach.
d) w sypialniach.
19. Tapety flizelinowe lub na flizelinie powinny być
a) przed przyklejaniem namoczone na kilkanaście minut w wodzie.
b) posmarowane klejem i odłożone do nasączenia.
c) naklejane bezpośrednio na ścianę pokrytą klejem.
d) stosowane tylko na powierzchnie drewniane lub drewnopochodne.
20. Sufity tapetuje się układając tapety
a) na zakład 5 cm.
b) na zakład 10 cm.
c) na zakład 5 cm, zaczynając naklejanie tapet od strony okna.
d) na styk.
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ................................................................................................
Tapetowanie 714[01].Z2.03
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1.
a
b
c
d
2.
a
b
c
d
3.
a
b
c
d
4.
a
b
c
d
5.
a
b
c
d
6.
a
b
c
d
7.
a
b
c
d
8.
a
b
c
d
9.
a
b
c
d
10.
a
b
c
d
11.
a
b
c
d
12.
a
b
c
d
13.
a
b
c
d
14.
a
b
c
d
15.
a
b
c
d
16.
a
b
c
d
17.
a
b
c
d
18.
a
b
c
d
19.
a
b
c
d
20.
a
b
c
d
Razem:
„
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
6. LITERATURA
1. Białkowski M., Jastrzębski A.: Tapety w budownictwie. Arkady, Warszawa 1975
2. Jastrzębski A.: Tapetowanie mieszkań. Arkady, Warszawa 1988
3. Majster P.: Tapetowanie bez tajemnic i problemów. Jahreszeiten Verlag 2006
4. Ratza S.: Malowanie i tapetowanie. Pagina, Wrocław 1998
5. Wojeński J.: Tapetowanie mieszkań. Watra, Warszawa 1976
6. Wolski Zbigniew: Roboty malarskie Warszawa 1994
Normy i katalogi:
1. Katalog Polskich Norm 2000. Wybór norm budowlanych cz. 1-3. Polski Komitet
Normalizacyjny, Warszawa 2000.
Akty prawne:
1. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016
z późniejszymi zmianami)
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 41)
3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót
ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118, poz. 1263)