UNIWERSYTET JANA KOCHANOWSKIEGO W KIELCACH

WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU

FIZJOTERAPIA

Promotor:
dr Małgorzata Markowska

KINGA SPARZYŃSKA

116962

Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na

aktywność fizyczną w zespołach bólowych

lędźwiowo – krzyżowego odcinka kręgosłupa

KIELCE 2015

Zespołami

bólowymi

kręgosłupa

lędźwiowego przyjęto nazywać każdy ból
zlokalizowany w dolnym segmencie
kręgosłupa lub wywodzący się z tej
okolicy, który może promieniować do
pośladków, do kończyny dolnej po jednej
lub po obu stronach.

Charakter bólu dolnego odcinka kręgosłupa zależy
w dużym stopniu od miejsca jego powstania:

Ból

statyczno

–

mięśniowy;

będący

następstwem

długotrwałego bądź też nieprawidłowego obciążenia kręgosłupa
związanego z przeciążeniami rozciągnięciem jego struktur,

Ból reflektoryczno – mięśniowy; pojawiający się jako skutek
odruchowego napięcia mięśni wywołanego podrażnieniem
korzeni nerwowych,

Ból oponowy; mający zwykle charakter ostry, występuje przy
uszkodzeniu lub osteoporozie kręgów,

 Ból wegetatywny; wynikający z drażnienia włókien
sympatycznych.

Osoba dotknięta bólami kręgosłupa ma problemy
w wykonywaniu codziennych czynności. Objawy
bólowe w znacznym stopniu ograniczają
sprawność ruchową i wpływają na samopoczucie
psychiczne. Często występuje ograniczenie
aktywności

fizycznej,

nawracające

bóle

spowodowane trudnością w odnalezieniu pozycji
niebolesnej, a także problemy w pracy i życiu
społecznym.

Cel pracy:

Analiza wpływu zabiegów z zakresu fizjoterapii
na poprawę aktywności fizycznej u osób
z zespołami bólowymi lędźwiowo - krzyżowego
odcinka kręgosłupa

W niniejszej pracy głównym problemem badawczym jest pytanie :

W jakim stopniu zmniejszenie dolegliwości bólowych po zabiegach

z zakresu fizjoterapii u osób z zespołami bólowymi lędźwiowo -

krzyżowego odcinka kręgosłupa wpływało na poziom aktywności

fizycznej?

Z problemu głównego wynikają następujące problemy szczegółowe

:

1. W jakim stopniu związane są dolegliwości bólowe lędźwiowo –

krzyżowego odcinka kręgosłupa ze stylem życia?

2. W jakim stopniu zabiegi fizjoterapeutyczne wpłynęły na obniżenie

odczuwalnych dolegliwości bólowych kręgosłupa?

3. W jakim stopniu efekty po zabiegach z zakresu fizjoterapii wpłynęły na

poziom aktywności fizyczną u osób badanych?

4. W jakim stopniu warunki społeczno – ekonomiczne: wiek, płeć czy rodzaj

wykonywanej pracy wpłynęły na dolegliwości bólowe kręgosłupa?

Charakterystyka materiału badawczego



Badanie przeprowadzono w Specjalistycznym Szpitalu Ortopedyczno-Rehabilitacyjnym

„Górka” im. dr Szymona Starkiewicza w Busku – Zdroju, na Oddziale Rehabilitacji
ogólnoustrojowej, podczas turnusu rehabilitacyjnego. Badaniem objęto 60 pacjentów z zespołami
bólowymi lędźwiowo – krzyżowego odcinka kręgosłupa.



Największą grupę wśród ankietowanych stanowiły osoby pomiędzy 31 a 40 rokiem życia –

40%. Najmniej liczną grupą były natomiast osoby wieku 61 – 70 lat – 5% całej grupy badawczej.



Ważną kwestią prowadzonych badań było wykształcenie oraz rodzaj wykonywanej pracy.

Najliczniejszą grupę stanowili badani o średnim wykształceniu (55). Najmniejszą zaś grupą byli
pacjenci z wykształceniem podstawowym (5%).


Największą grupę badanych stanowili pracownicy fizyczni 29 – 48%, pracę umysłową

wykonuje 22 pacjentów (37%), najmniejszą grupą badanych byli pacjenci nieaktywni zawodowo
-9 ankietowanych – 15% badanej grupy.



Zdecydowaną większość stanowiły kobiety 40 – 60%, pozostała część badanych to mężczyźni

20 – 40%

PROGRAM REHABILITACJI:

Kinezyterapia

Elektroterapia

Magnetoterapia

Ultrad

źwięki

Laseroterapia



Światłolecznictwo

Krioterapia

Masa

ż klasyczny

Masa

ż wibracyjny

Masa

ż wirowy

40

25

29

28

26

18

28

25

14

16

20

22

16

12

19

14

17

18

10

9

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Kinezyterapia

Elektroterapia

Magnetoterapia

Ultradźwięki

Laseroterapia

Światłolecznictwo

Krioterapia

Masaż klasyczny

Masaż wirowy

Masaż wibracyjny

Kobiety

Mężczyźni

Ryc. 1. Zabiegi stosowane podczas turnusu rehabilitacyjnego

Kilka razy w roku

Raz na rok

Raz na kilka lat

Rzadziej

15

12

8

5

6

6

5

3

Kobiety

Mężczyźni

Ryc. 2. Częstotliwość korzystania z zabiegów

Metoda Badawcza

 W przedstawionej pracy wykorzystano najczęściej stosowaną metodę badawczą,

czyli sondaż diagnostyczny.



W niniejszej pracy wykorzystano technikę badawczą w postaci ankiety.

Przy gromadzeniu danych przydatnych w rozwiązaniu podjętego
problemu badawczego zastosowano narzędzie badawcze – kwestionariusz
ankiety

 Kwestionariusz ankiety wykorzystany w badaniach zawiera 20 pytań z kafeterią

zamkniętą.

 Skala VAS - Wizualna Skala Analogowa - ocena natężenia bólu



Analizując przeprowadzone badania wykorzystano test zgodności chi –

kwadrat

Uzyskane za pomocą ankiet dane poddano analizie i przedstawiono w postaci

tabel i wykresów.

WYNIKI BADAŃ:

7,8

5,1

8,5

6,3

7,3

6,4

5

2,1

5,1

2,9

3,7

2,6

6,4

3,6

6,8

4,6

5,5

4,5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

w spoczynku

przed leczeniem

w spoczynku po

leczeniu

podczas ruchu

przed leczeniem

podczas ruchu

po leczeniu

W chodzeniu

przed leczniem

W chodzeniu po

leczeniu

ska

la

Bó

lu

VA

S

Ryc. 3. Porównanie wyników natężenie bólu przed leczeniem i po.

Porównanie wyników na wykresie w spoczynku pokazuje, że po zastosowaniu

zabiegów fizjoterapeutycznych natężenie bólu zmniejsza się znacząco o prawie 3

stopnie z 6,4 do 3,6.

Podczas aktywności fizycznej (w ruchu) natężenie bólu także zmniejsza się po

zastosowaniu zabiegów o 2,2 chociaż jest to zmiana mniejsza.

W chodzeniu obserwujemy zmniejszenie o 1 w skali VAS.

0

5

10

15

20

25

Bardzo

aktywny

Aktywny

Średnio

aktywny

Mało aktywny

Brak

aktywności

fizycznej

przed leczeniem

po leczeniu

Ryc. 4. Styl życia przed i po leczeniu

0

5

10

15

20

25

30

>1h

>30min

>15min

Przed zabiegami

Po zabiegach

Ryc. 5. Czas aktywności fizycznej przed i po leczeniu

0

5

10

15

20

25

30

Codziennie

3 razy / tydzień

2 razy / tydzień

1 raz / tydzień

Rzadziej

Przed zabiegami

Po zabiegach

Ryc. 6. Częstotliwość uprawiania aktywności fizycznej badanych przed leczeniem

i po leczeniu

Forma aktywności fizycznej przed i po zabiegach

Forma aktywności fizycznej przed i po zabiegach

Forma aktywności fizycznej przed i po zabiegach

Forma aktywności fizycznej przed i po zabiegach

Forma aktywności fizycznej przed i po zabiegach

Forma aktywności fizycznej przed i po zabiegach

Ryc. 7. Forma aktywności fizycznej przed i po leczeniu

WNIOSKI

1. Niska aktywność fizyczna oraz bierność w podejmowaniu wysiłku fizycznego
mogą powodować występowanie schorzeń lędźwiowego odcinka kręgosłupa.
2. Zabiegi fizjoterapeutyczne w wyraźnym stopniu zmniejszają natężenie
występującego bólu w odcinku lędźwiowo krzyżowym co zostało statystycznie
zbadane.
3. Dla poprawy stanu zdrowotnego pacjentów wskazana jest zwiększona
aktywność fizyczna. Badani pacjenci wykazują zmiany w sposobie stylu życia
w zakresie aktywności fizycznej. Zwiększa się zarówno intensywność , czas i
częstotliwość ćwiczeń fizycznych badanych osób co zostało zbadane
statystyczne
4. Sytuacja społeczno-ekonomiczna w różnym stopniu może narażać odcinek
lędźwiowo krzyżowy kręgosłupa, powodując nawet istotne ograniczenia w
codziennym wykonywaniu obowiązków.