Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzem

Technik ekonomista 341[02]

1

Zadanie egzaminacyjne

Spółka „Elektra” w Opolu prowadzi handel hurtowy silnikami elektrycznymi.

Sprzedaż towarów opodatkowana jest podstawową stawką podatku VAT.
Kierownictwo przedsiębiorstwa zakłada, że sprzedaż silników będzie opłacalna, jeżeli
z jednej złotówki sprzedaży osiągnie się 7 groszy zysku.

W grudniu 2006 roku miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

- 01.12.06 r. zakupiono w Fabryce Silników Elektrycznych „Silma” w Nysie 1
000 sztuk silników elektrycznych typu TE-06 po cenie 60 zł/szt. (Załącznik 5.).
Silniki dostarczono w zgrzewkach umieszczonych na paletach drewnianych
(10 palet po 100 sztuk),

- 01.12.06 r. silniki przyjęto do magazynu po rzeczywistej cenie zakupu w ilości
zgodnej z dokumentem zakupu,

- 07.12.06 r. pobrano z magazynu materiałów 1 000 sztuk kartonów
jednorazowego użytku po cenie 0,40 zł/szt. w celu przepakowania silników do
opakowań jednostkowych,

- 08.12.06 r. sprzedano 900 sztuk silników typu TE-06 Zakładowi Usługowo –
Remontowemu w Opolu (Załącznik 2.) ustalając marżę w wysokości 25% ceny
zakupu,

- 08.12.06 r. wydano z magazynu sprzedane silniki elektryczne po rzeczywistej
cenie zakupu,

- 31.12.2006 r. dokonano księgowań związanych z ustaleniem wyniku
finansowego netto za rok 2006.

Opracuj projekt realizacji prac obejmujących sporządzenie dokumentów

dotyczących funkcjonowania hurtowni „Elektra” w grudniu 2006 r., rocznego zeznania
podatkowego za rok 2006, ewidencji operacji gospodarczych z grudnia 2006 r. oraz
analizy opłacalności sprzedaży w latach 2004 - 2006.

Projekt realizacji prac powinien zawierać:
1. Tytuł pracy egzaminacyjnej.
2. Założenia, czyli dane niezbędne do rozwiązania zadania, wynikające z treści

zadania oraz załączonej dokumentacji.

3. Wykaz prac związanych ze sporządzeniem dokumentów dotyczących

funkcjonowania hurtowni „Elektra” w grudniu 2006 i rocznego zeznania
podatkowego za rok 2006.

4. Wykaz prac związanych z ewidencją operacji gospodarczych w grudniu 2006 r.
5. Wykaz operacji gospodarczych z grudnia 2006 r.
6. Wykaz prac związanych z analizą opłacalności sprzedaży w latach 2004 – 2006.
7. Komplet sporządzonych i zadekretowanych dokumentów dotyczących zdarzeń

gospodarczych z grudnia 2006 r.

8. Sporządzoną ewidencję operacji gospodarczych z grudnia 2006 r.
9. Sporządzone zeznanie podatkowe za rok 2006.
10. Sporządzoną analizę opłacalności sprzedaży w hurtowni „Elektra” w latach

2004 – 2006.

Technik ekonomista 341[02]

2

Do wykonania zadania wykorzystaj:
Dane identyfikacyjne hurtowni „Elektra” – Załącznik 1.
Dane identyfikacyjne Zakładu Usługowo – Remontowego – Załącznik 2.
Wykaz wybranych kont Księgi głównej – Załącznik 3.
Informacje dodatkowe dotyczące działalności hurtowni „Elektra” – Załącznik 4.
Fakturę VAT wystawioną przez Fabrykę Silników Elektrycznych „Silma”
w Nysie - Załącznik 5.
Druki do sporządzenia dokumentacji załączone do ARKUSZA
EGZAMINACYJNEGO.
Uwaga: na każdym sporządzonym dokumencie wpisz swój numer PESEL
w wyznaczonym miejscu.

Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut.

Załącznik 1.

Dane identyfikacyjne hurtowni „Elektra”.

Hurtownia Artykułów Elektrycznych „Elektra” sp. z o.o. w Opolu,
Adres: 45-077 Opole, ul. Fabryczna 5, województwo opolskie,
NIP: 898-14-45-687,
Konto: 43 1020 3668 0000 8765 0009 3355,
Tel.: [phone],
Urząd Skarbowy w Opolu, ul. Kwiatowa 8.

Załącznik 2.

Dane identyfikacyjne Zakładu Usługowo – Remontowego.

Zakład Usługowo – Remontowy sp. z o.o. w Opolu,
Kod: 45-077, ul. Ogrodowa 6, województwo opolskie,
NIP: 879-94-42-208.
Sposób zapłaty – polecenie przelewu w terminie 14 dni.

Technik ekonomista 341[02]

3

Załącznik 3.

Wykaz wybranych kont księgi głównej.

Technik ekonomista 341[02]

4

Technik ekonomista 341[02]

5

Zadanie egzaminacyjne w zawodzie technik ekonomista polegało na opracowaniu
projektu realizacji prac obejmujących sporządzenie dokumentów dotyczących
funkcjonowania hurtowni „Elektra” w grudniu 2006r., rocznego zeznania
podatkowego za rok 2006, ewidencji operacji gospodarczych z grudnia 2006r oraz
analizy opłacalności sprzedaży w latach 2004–2006. Zadanie zgodnie ze
standardem wymagań egzaminacyjnych, badało umiejętności uczniów z zakresu:
– analizy dokumentacji związanej z zaopatrzeniem, magazynowaniem i sprzedażą
towarów,
– obliczania, analizowania i interpretowania miar: wyniku finansowego i rentowności,
– sporządzania typowych dokumentów i sprawozdań: Wz, Pz, Rw, Fa VAT, Pk,
CIT -8,
– ewidencjonowania typowych operacji gospodarczych,
– przeprowadzenia analizy rentowności sprzedaży.
Zdający aby opracować projekt musieli zapoznać się dołączonymi do treści zadania
załącznikami. Według kryteriów oceniania, rozwiązanie zadania egzaminacyjnego
podlegało ocenie w zakresie następujących elementów pracy:

1. Tytuł pracy egzaminacyjnej.
2. Założenia, czyli dane niezbędne do rozwiązania zadania, wynikające z treści

zadania oraz załączonej dokumentacji.

3. Wykaz prac związanych ze sporządzeniem dokumentów dotyczących

funkcjonowania hurtowni

„Elektra"

w grudniu 2006 i rocznego zeznania

podatkowego za rok 2006. Wykaz prac związanych z ewidencją opera

cj

i

gospodarczych w grudniu 2006 r.

4. Wykaz operacji gospodarczych z grudnia 2006 r. Wykaz prac związanych

z analizą opłacalności sprzedaży w latach 2004 - 2006.

5. Komplet sporządzonych i zadekretowanych dokumentów dotyczących zdarzeń

gospodarczych z grudnia 2006 r.

6. Sporządzona ewidencja operacji gospodarczych z grudn

i

a 2006 r. oraz

sporządzone zeznanie podatkowe za rok 2006.

7. Sporządzoną analizę opłacalności sprzedaży w hurtowni „Elektra" w latach

2004 - 2006.

8. Praca egzaminacyjna jako całość.

Ad. 1 Tytuł pracy egzaminacyjnej:

Zdający powinien tak sformułować tytuł pracy egzaminacyjnej, aby odzwierciedlał on
zawartość projektu realizacji prac i aby był spójny z poleceniem zawartym w treści
zadania. Tytuł powinien być krótki i zwięzły; nie może być poleceniem.
Poniżej zamieszczono przykład tytułu zbyt obszernego.

Technik ekonomista 341[02]

6

Należy zwrócić uwagę na odpowiednie formułowanie tytułu pracy egzaminacyjnej,
aby posiadał cechy tytułu: zwięzły, zawierający kluczowe dla zawartości projektu
realizacji prac sformułowania, wynikający z polecenia zawartego w treści zadania, ale
nie będący poleceniem.
Większość zdających poprawnie formułowała tytuł swojej pracy egzaminacyjnej.

Ad. 2 Założenia, czyli dane niezbędne do rozwiązania zadania, wynikające
z treści zadania oraz załączonej dokumentacji.

W drugim elemencie rozwiązania zadania egzaminacyjnego zadaniem zdających
było wypisanie z treści zadania niezbędnych danych (informacji) do sporządzenia
projektu realizacji prac. Zdający realizując ten element wypisywali potrzebne im
informacje z treści zadania oraz załączników w formie opisowej – przykład 1. Była
również grupa uczniów, która powoływała się na załączniki dołączone do treści
zadania przykład 2. Obydwa zapisy są poprawne.

Przykład 1

******

Przykład 2

Zdajacy wypisując założenia z treści zadania dokonywali grupowania informacji na:
– dane niezbędne do wypełnienia dokumentów,
– założenia dotyczące prowadzenia rachunkowości,
– założenia dotyczące stanów początkowych wybranych kont księgi głównej,

Technik ekonomista 341[02]

7

– założenia dotyczące zaistniałych zdarzeń gospodarczych,
– założenia dotyczące analizy opłacalności sprzedaży hurtowni,
– pozostałe założenia (przykład 3).
Taki przykład rozwiązania jest czytelny i również poprawny.

Przykład 3 Pogrupowane założenia

Ad. 3 Wykaz prac związanych ze sporządzeniem dokumentów dotyczących

funkcjonowania hurtowni „Elektra” w grudniu 2006 i rocznego zeznania

podatkowego za rok 2006. Wykaz prac związanych z ewidencją operacji

gospodarczych.


W trzecim elemencie pracy zadanie zdających polegało na zaplanowaniu prac
związanych ze sporządzeniem dokumentów dotyczących funkcjonowania hurtowni
„Elekta” oraz wykazu prac związanych z ewidencją operacji gospodarczych. Przykład
1 przedstawia proponowany przez zdającego wykaz prac związany ze
sporządzeniem dokumentów.

Technik ekonomista 341[02]

8

Przykład 1: Wykaz prac poprawnie sporządzony

Technik ekonomista 341[02]

9

Przykład 2: Wykaz prac sporządzony niepoprawnie

Zdający pomylił lub nie rozumie pojęcia „forma listy prac”. Użył sformułowania
„w formie listy płac”


Zdający w tej części pracy sporządzali obliczenia niezbędne do uzupełnienia
dokumentów – przykład 3


Przykład 3 Wykaz prac wraz z obliczeniami niezbędnymi do sporządzenia

dokumentów. Wykonany poprawnie.

Technik ekonomista 341[02]

10

Technik ekonomista 341[02]

11

Kolejny przykład wykazu prac z uwzględnieniem obliczeń do sporządzenia
dokumentów.

Przykład 4 Sporządzenie wykazu prac ekonomiczno –biurowych wraz
z obliczeniami. Przykład częściowo poprawnie wykonany.

Technik ekonomista 341[02]

12

Zdający poprawnie dobrał dokumenty oraz prawidłowo wykonał obliczenia do nich,
natomiast błędnie obliczył zysk netto

Przykład 5 Wykaz czynności sporządzony niepoprawnie

W treści zadania nie ma polecenia wykonania kalkulacji kosztu własnego
wytworzenia wyrobów gotowych.
Wykaz prac planowany przez zadających związany z ewidencją operacji
gospodarczych, przykład 1 przedstawia prawidłowy plan czynności.

Przykład 6 Prawidłowy wykazu czynności związanych z ewidencją operacji

gospodarczych

Technik ekonomista 341[02]

13

Przykład 7 Częściowo poprawnie sporządzony wykaz prac związanych
z ewidencją operacji gospodarczej

Zdający użył niepoprawnego sformułowania „wpisanie dowodu na kontach układu
kalkulacyjnego”. Na kontach dokonuje się ewidencji operacji gospodarczych.
Poprawnie zadający zaplanował

ułożenie dokumentów według układu

chronologicznego oraz użył poprawnego sformułowania „zaksięgowanie na kontach
księgi głównej zgodnie z zasadą podwójnego księgowania.” Wykaz nie obejmuje
wszystkich czynności, które należy wykonać.



Ad. 4 Wykaz operacji gospodarczych z grudnia 2006r. Wykaz prac związanych
z analizą opłacalności sprzedaży w latach 2004-2006

Zdający w elemencie piątym pracy powinien przedstawić wykaz operacji
gospodarczych, które miały miejsce w spółce „Elekta” . Większość zdających
poprawnie wykonała tą czynność. Przykład 1 przedstawia technicznie (są błędy
rachunkowe i brak operacji dotyczącej przeksięgowania podatku) poprawnie (forma
tabelaryczna jako najbardziej czytelna) sporządzony wykaz operacji gospodarczych,
przedstawiony w postaci tabelarycznej.


Przykład 1 Częściowo poprawnie wykonany wykaz operacji gospodarczych.

Technik ekonomista 341[02]

14

Operacja 4: błędnie policzona cena sprzedaży netto (uczeń policzył marżę nie od
ceny zakupu a od VAT-u z faktury zakupu!)
Operacja 6a: błędna kwota operacji – przeksięgowanie przychodów ze sprzedaży –
260 000 (jest to konsekwencja błędów popełnionych przy obliczaniu ceny sprzedaży
w operacji 4)

Brak operacji związanej z przeksięgowaniem podatku dochodowego od osób
prawnych

Technik ekonomista 341[02]

15

Przykład 2 Wykaz operacji gospodarczych sporządzony w punktach.

W powyższym wykazie brak pozostałych operacji gospodarczych: związanych z Wz,
oraz z księgowaniem dokumentu PK (ustaleniem wyniku finansoweg oraz księgowań
związanych z ustaleniem podatku dochodowego).

W tej części pracy zdający planował wykaz prac związanych z analizą opłacalności
sprzedaży w latach 2004-2006 (przykład 1 ).

Przykład 3 Wykaz prac związanych z analizą opłacalności sprzedaży

Technik ekonomista 341[02]

16

Przykład 4 Częściowo poprawnie zaplanowany wykaz prac

W tym przykładzie zdający powołuje się na rachunek zysków i strat - załącznik 4,
gdzie powinien już wybrać niezbędne dane do obliczenia wskaźnika rentowności
sprzedaży.



Ad. 5 Komplet sporządzonych i zadekretowanych dokumentów dotyczących
zdarzeń gospodarczych z grudnia 2006r.


Element piąty pracy obejmuje dokumenty, które zdający powinien sporządzić na
podstawie zdarzeń gospodarczych i otrzymanych załączników oraz dekretację tych
dokumentów. Poniższe przykłady przedstawiają poprawnie wypełnione dokumenty.

Technik ekonomista 341[02]

17

Przykład 1 Dowód PZ - poprawnie sporządzony

Przykład 2 Dowód RW - poprawnie sporządzony

Przykład 3 Dowód Wz - poprawnie sporządzony

Technik ekonomista 341[02]

18

Przykład 4 Dowód Wz – niepoprawnie sporządzona

Zdający nie wpisał danych wystawcy czyli danych hurtowni artykułów elektrycznych
„Elekta”, brak numeru magazynowego, błędna cena jednostkowa silnika
elektrycznego

Przykład 5 Faktura VAT – poprawnie sporządzona

Technik ekonomista 341[02]

19

Przykład 6 Faktura VAT – częściowo wykonana poprawnie

Zdający do ceny sprzedaży nie doliczył marży w wysokości 25% ceny zakupu.

Przykład 6 Polecenie księgowania – wykonane poprawnie

Technik ekonomista 341[02]

20

Przykład 6 Polecenie księgowania – wykonane poprawnie

Przykład 7 Polecenie księgowania – wykonane niepoprawnie

Technik ekonomista 341[02]

21

Zdający przeksięgował podatek VAT należny i naliczony, zamiast podatek
dochodowy

Przykład 8 Dekretacja operacji gospodarczych sporządzona częściowo
poprawnie

Zdający napisał dekretację na podstawie wcześniej sporządzonych operacji
gospodarczych. Błędnie obliczył kwotę w dekrecie 5 oraz nie zapisał dekretu
dotyczącego plecenia księgowania. Ponadto dekretacja wykonana jest w sposób
nieestetyczny: nie napisano treści operacji (powołał się tylko na numerację, jeśli
zdający posługuje się formą konta nie tabelką powinien wpisać w części nagłówkowej
Dt , Ct – problem czytelności zapisu).

Przykład 9 Tabelaryczna forma przedstawienia dekretacji

Technik ekonomista 341[02]

22

W pozycji siódmej zdający błędnie zapisał dekret 7b. Zapis powinien mieć postać: po
stronie Wn konto 870 „ podatek dochodowy”, po stronie Ma konto 220 „Rozrachunki
publiczno – prawne” na kwotę 2489zł.

W rozwiązaniach sporządzonych przez zdających również można było spotkać
dekretację, gdzie każdy dokument był przedstawiony w osobnej tabeli dekretacyjnej –
przykład 5

Przykład 10 Dekretacja dokumentów – częściowo wykonana poprawnie

W przedstawionej dekretacji zdający nie opisał, który dokument dekretuje. Pierwszy
zapis przedstawia dekretację dokumentu Pz, następnie kolejno: Rw, Fa VAT (faktura
sprzedaży – błędnie naliczona cena sprzedaży netto, zdający policzył marżę nie od
ceny zakupu a od VAT-u z faktury zakupu), Wz, Fa VAT (fakturę zakupu), PK –

Technik ekonomista 341[02]

23

przeksięgowanie kosztów handlowych. Brak pozostałych księgowań związanych
z ustaleniem wyniku finansowego i podatku dochodowego od osób prawnych


Ad 6 Sporządzona ewidencja operacji gospodarczych z grudnia 2006r oraz
sporządzone zeznanie podatkowe za rok 2006

Zdający w szóstym elemencie pracy sporządza ewidencję operacji gospodarczych.
Powinien zaksięgować stany początkowe wybranych kont księgi głównej na dzień 01-
12-2006r. a następnie zdarzenia gospodarcze, co obrazuje przykład 1.
W celu uzupełnienia deklaracji CIT – 8 zdający niezbędne dane odczytuje z kont –
przykład 2.

Przykład 1 Ewidencja operacji gospodarczych – wykonana poprawnie

Technik ekonomista 341[02]

24

Przykład 2 Sporządzone zeznanie podatkowe – CIT 8

Technik ekonomista 341[02]

25

Technik ekonomista 341[02]

26

Technik ekonomista 341[02]

27

Ad. 7 Sporządzona analiza opłacalności sprzedaży w hurtowni „Elekta”
w latach 2004-2006

W siódmym elemencie pracy zdający sporządza analizę sprzedaży w hurtowni
„Elktra”. Analiza została poprzedzona obliczeniem wskaźnika sprzedaży za rak 2004-
2006. Dane niezbędne do obliczenia wskaźnika za rok 2004-2005 zdający miał
podane w załączniku nr 4 „Uproszczony rachunek zysków i strat z lat 2004-2005”.
Dane do obliczenia wskaźnika rentowności sprzedaży za rok 2006 zdający odczytał
z kont. Przychody ze sprzedaży towarów z konta „Przychody ze sprzedaży towarów”
- wartość 260.000 zł oraz zysk netto z konta „Wynik finansowy” – wartość 21.870 zł.


Przykład 1 Wskaźnik rentowności sprzedaży – niepoprawny wzór i obliczenia

Przykład 2 Analiza opłacalności sprzedaży w hurtowni „Elektra”- częściowo
poprawna

Technik ekonomista 341[02]

28

Technik ekonomista 341[02]

29

Powyższy przykład przedstawia poprawnie obliczone wskaźniki rentowności za rok
2004 i 2005, natomiast w roku 2006 zdający błędnie obliczy zysk netto co w
konsekwencji przyczyniło się do uzyskania błędnego wyniku. Wskaźnik w 2006 roku
pod względem rachunkowym jest obliczony dobrze a błąd jest kontynuowany przy
ocenie wskaźników rentowności.


Przykład 3 Analiza opłacalności sprzedaży w hurtowni „Elektra”- poprawna

Technik ekonomista 341[02]

30

Ad.8 Praca egzaminacyjna jako całość

Większość prac była przejrzysta, z zaznaczoną częścią brudnopisu, uwzględniająca
strukturę zadania. Można było spotkać prace nieczytelne na które egzaminatorzy
musieli poświęcić więcej czasu na odczytywanie mało czytelnie napisanych
rozwiązań (przykład 1 i2).

Technik ekonomista 341[02]

31

Przykład 1 Praca mało czytelna

Przykład 2 Praca mało czytelna