Budowa Dróg i Autostrad
Zajęcia 6
Przepusty
Prowadzący:
mgr inż. Marcin Stienss
marcin.stienss@pg.gda.pl
Przepusty
Pojęcie przepustu:
Budowla o przekroju poprzecznym
zamkniętym, przeznaczona do
przeprowadzenia cieków, ciągów
pieszych, szlaków wędrówek zwierząt
dziko żyjących lub urządzeń
technicznych przez korpus drogi
W zależności od rodzaju drogi
przechodzącej nad przepustem
rozróżniamy przepusty drogowe i
kolejowe
Podział przepustów z uwagi na
kształt:
1. Przepusty rurowe:
- jednootworowe
- wielootworowe
2. Przepusty płytowe
3. Przepusty ramowe
4. Przepusty sklepione
Podział przepustów z uwagi na
materiał:
1. Stalowe – z rur karbowanych lub
gładkich,
2. Betonowe – rurowe, skrzynkowe
3. Żelbetowe – rurowe, skrzynkowe
4. Z tworzyw sztucznych – przekrój
rurowy,
5. Kamienne
6. Ceglane
7. Drewniane
Charakter pracy przepustu:
Przepust niezatopiony – przepust jest na tyle duży,
ż
e przepływ wody odbywa się przy częściowym
napełnieniu. Na ogół wytwarza się w nim ruch
niejednostajny, a zwierciadło wody tworzy krzywą
spiętrzenia lub depresji zależnie od prędkości
przepływu wody w przepuście.
Do obliczeń przyjmuje się średnią wartość napełnień
na początku i na końcu, za średni spadek
hydrauliczny przyjmuje się różnicę rzędnych
zwierciadła wody na wlocie i wylocie podzieloną
przez jego długość.
Charakter pracy przepustu:
Przepust zatopiony – Przepływ wody odbywa się
przy całkowitym wypełnieniu przewodu. Wydajność
zależna jest od wymiarów i różnicy poziomów wody
po obu stronach przepustu.
W praktyce dąży się do projektowania przepustów
niezatopionych ze względu na bezpieczeństwo
nasypu drogowego (ryzyko rozmycia korpusu
nasypu).
Dla przepustów przyjmuje się okres użytkowania nie
mniejszy niż 40 lat.
Położenie przepustu:
Przepusty najczęściej występują w zagłębieniach
terenu (jary, doliny).
Najlepiej, aby oś przepustu znajdowała się w linii
cieku (uzyskujemy najlepszy przepływ).
Przy dużych nasypach drogowych (o szerokiej
podstawie) wymagałoby to budowę bardzo długiego
przepustu. W takiej sytuacji przepust buduje się pod
mniejszym kątem z jednoczesnym przełożeniem
koryta cieku wodnego na odpowiedniej długości.
Elementy składowe przepustu:
Przepust można podzielić na następujące elementy:
- Korpus:
- Głowica wlotowa
- Część przelotowa
- Głowica wylotowa
- Fundamenty
Fundamenty pod głowicami są bardziej
zagłębione z uwagi na większą głębokość
przemarzania oraz ryzyko rozmywania dna.
Pochylenie podłużne:
Pochylenie podłużne dna zawiera się w przedziale
0,5 – 2%.
Nie należy stosować pochylenia mniejszego niż
0,5% z uwagi na możliwość szybkiego zamulenia.
Przy pochyleniach równych lub większych niż 2%
oraz na potokach górskich wykonanie przepustu
dopuszczalne jest tylko dla dróg klasy L i D.
Najlepiej (o ile to możliwe) aby pochylenie podłużne
dna przepustu było zgodne z pochyleniem dna
cieku.
Przykłady:
1. Stalowe – z rur karbowanych
Przykłady:
1. Stalowe – z rur karbowanych
Przykłady:
1. Stalowe – z rur karbowanych
Przykłady:
1. Stalowe – z rur karbowanych
Przykłady:
1. Stalowe – z rur karbowanych
Przykłady:
1. Stalowe – z rur karbowanych
Przykłady:
2. Betonowe – przekrój rurowy
Przykłady:
3. Żelbetowe – przekrój skrzynkowy
Przykłady:
4. Z tworzyw sztucznych – przekrój rurowy
Przykłady:
4. Z tworzyw sztucznych – przekrój rurowy
Przykłady:
5. Kamienny
Rozmiary przepustów:
Przewody przepustów o przekrojach prostokątnych,
owalnych i kołowych powinny mieć szerokość w
ś
wietle nie mniejszą niż:
1 m dla dróg klasy A i S
0,8 m dla dróg GP, G i Z
0,6 m dla pozostałych dróg (gdy długość przewodu
jest nie większa niż 10 m) oraz 0,8 m gdy długość
przewodu jest większa bądź równa 10 m
Rozmiary przepustów:
Wysokość przewodów przepustów o przekrojach
prostokątnych i owalnych powinna wynosić co
najmniej:
0,8 m przy długości < 20 m pod drogami L i D
1 m przy długości < 20 m po drogami pozostałych
klas
1,2 m przy długościach > 20 m
Przykładowy przepust z rur
ż
elbetowych:
Przykładowy przepust z rur
ż
elbetowych:
Posadowienie przepustów:
Tradycyjny sposób posadowienia przepustów to:
- Fudament z pospółki („Typ 1”),
- Fundament z gruntu stabilizowanego cementem
(„Typ 2”).
Wzniesienie wykonawcze:
Przepusty należy posadawiać z podniesieniem
wykonawczym, aby po skończeniu procesu osiadań
dno przepustu było prostolinijne:
Wloty i wyloty:
Wloty i wyloty przepustów wykańcza się poprzez
wykonanie ścianek czołowych bądź obrukowanie:
Budowa Dróg i Autostrad
31
Przepusty
Do wykonania w projekcie:
Zlokalizowanie miejsc przepustów,
Obranie długości przepustów,
Przyjęcie właściwej średnicy,
Podanie rzędnych wlotu i wylotu.